Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO 845/18


WYROK
z dnia 18 maja 2018 r.


Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Katarzyna Odrzywolska

Protokolant: Zuzanna Idźkowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 maja 2018 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 30 kwietnia 2018 r. przez wykonawcę
TPF Sp. z o.o. 03-236 Warszawa, ul. Annopol 22

w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego – Akademia Wychowania
Fizycznego im. Jerzego Kukuczki 40-065 Katowice, ul. Mikołowska 72a w trybie
przetargu nieograniczonego pn.: Wykonanie dokumentacji projektowej budowlanej
i wykonawczej dla inwestycji „Budowa hali lekkoatletycznej ze strzelnicą sportową
i stadionem lekkoatletycznym w Katowicach na działkach zlokalizowanych w obrębie
ulic Kościuszki i Zgrzebionka” wraz z przeniesieniem praw autorskich i pełnieniem
nadzoru autorskiego

orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności
wykluczenia odwołującego z postępowania oraz nakazuje powtórzenie czynności
badania i oceny ofert;

2. kosztami postępowania w wysokości 18 600 zł. 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy
sześćset złotych i zero groszy) obciąża zamawiającego Akademię Wychowania
Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach i:
1) zalicza w poczet kosztów postępowania kwotę 15 000 zł. 00 gr (słownie: piętnaście
tysięcy złotych i zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę TPF Sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania;
2) zasądza od zamawiającego Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego
Kukuczki w Katowicach na rzecz wykonawcy TPF Sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie kwotę w wysokości 18 600 zł. 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy
sześćset złotych i zero groszy) tytułem zwrotu kosztów wpisu od odwołania
i kosztów zastępstwa procesowego przed Izbą.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 24 sierpnia 2017 r., poz. 1579 ze zm.) na niniejszy wyrok
- w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.


Przewodniczący:

……………………………….

Sygn. akt: KIO 845/18
U z a s a d n i e n i e


Zamawiający – Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki 40-065
Katowice, ul. Mikołowska 72a prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego pn.: Wykonanie dokumentacji projektowej budowlanej
i wykonawczej dla inwestycji „Budowa hali lekkoatletycznej ze strzelnicą sportową
i stadionem lekkoatletycznym w Katowicach na działkach zlokalizowanych w obrębie ulic
Kościuszki i Zgrzebionka” wraz z przeniesieniem praw autorskich i pełnieniem nadzoru
autorskiego, znak sprawy ZP 20/2017 UE - dalej: „Postępowanie”.

Postępowanie prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego o wartości powyżej kwot
określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia
2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1579 ze zm.) – dalej „ustawa
Pzp”.

W dniu 30 grudnia 2017 r. ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w suplemencie
do Dz. U. UE pod numerem 2017/S 250-527594.

TPF Sp. z o.o. 03-236 Warszawa, ul. Annopol 22, zwany dalej „odwołującym”,
działając na podstawie art 182 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp w zw. z art. 179 ustawy Pzp, wniósł
odwołanie wobec czynności i zaniechań zamawiającego polegających na:
1. niezgodnej z przepisami ustawy Pzp czynności wykluczenia odwołującego
z postępowania, pomimo iż odwołujący wykazał, że spełnia warunki udziału
w postępowaniu;
2. zaniechania czynności, do której zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy
Pzp, tj. zaniechania wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień;
3. niezgodnej z prawem czynności oceny ofert, tj. oceny ofert w sposób niezapewniający
zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców.

zarzucając zamawiającemu naruszenie:
1. art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp poprzez wykluczenie odwołującego z postępowania,
pomimo iż odwołujący wykazał, że spełnia warunki udziału w postępowaniu;
2. art. 26 ust. 4 i art. 87 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania odwołującego
do złożenia wyjaśnień;

3. art. 7 ust. 1 i 3 w związku z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp poprzez prowadzenie
postępowania w sposób naruszający zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców, w tym zaniechanie przeprowadzenia badania ofert wobec wszystkich
wykonawców w takim samym zakresie.

Zarzucając powyższe odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania i nakazanie
zamawiającemu:
1. unieważnienia czynności oceny ofert;
2. unieważnienia czynności wykluczenia odwołującego z postępowania;
3. nakazanie zamawiającemu wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień;
4. ponowną ocenę ofert.

Podnosząc powyższe odwołujący podnosił, że w dniu 20 kwietnia 2018 r. otrzymał
od zamawiającego pismo „Zawiadomienie o wykluczeniu wykonawcy z postępowania
i odrzuceniu oferty". W uzasadnieniu prawnym wskazano, że podstawą wykluczenia jest
art. 24 ust. 2 pkt 12 ustawy Pzp. Zamawiający wskazał w podstawie faktycznej wykluczenia,
że referencje dołączone do oferty przez odwołującego nie potwierdzają okoliczności
wskazywanych w treści pisma. Takie twierdzenia zamawiającego są, zdaniem odwołującego,
zupełnie niezrozumiałe. Otóż referencja jest dokumentem, który ma potwierdzić należyte
wykonanie usługi wskazywanej w Wykazie usług. Wynika to wprost z brzmienia przepisu §2
ust. 4 pkt 2 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2016 roku w sprawie
rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu
o udzielenie zamówienia. Zgodnie z tym przepisem zamawiający może żądać wykazu usług
oraz załączenia dowodów określających czy te usługi zostały wykonane lub są wykonywane
należycie, przy czym dowodami są referencie lub inne dokumenty wystawione przez podmiot
na rzecz którego usługi były wykonywane. Z powyższego wynika wprost, w jakim celu
składane są referencje i w jakim celu zamawiający może referencje składać. Zamawiający
nie może w szczególności żądać, aby referencje zawierały szczegółowy opis wykonywanej
usługi. Odwołujący wskazał na jednolity pogląd orzecznictwa Krajowej Izby Odwoławczej,
zgodnie z którym celem złożenia referencji jest wyłącznie potwierdzenie należytego
wykonania zamówienia. Przytoczył w tym zakresie wyroki: wyrok z dnia 26 kwietnia 2016 r.,
sygn. akt KIO 458/16; wyrok z dnia 27 stycznia 2015 r., sygn. akt KIO 54/15; wyrok z dnia
2 października 2014 r., sygn. akt KIO 1930/14. Jednocześnie podniósł, że analogiczne
stanowisko prezentuje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (tak w wyroku z dnia
15 lutego 2017 r., sygn. akt V Sa/Wa 330/16). Jego zdaniem istotne jest, że przepisy ustawy
Pzp nie określają wymaganej treści referencji. Jedyną informacją, jaka powinna znaleźć się

w ich treści - co wynika z brzmienia powyżej zacytowanego przepisu - to potwierdzenie
należytego wykonania danej usługi. A zatem sama referencja powinna identyfikować
podmiot, na rzecz którego jest ona wystawiona oraz podmiot, na rzecz którego dana usługa
została wykonana oraz sformułowanie, z którego można w przekonujący sposób wnioskować
o należytym wykonaniu zamówienia. Dokument referencji nie stanowi urzędowo
zdefiniowanego dokumentu, zatem referencje nie muszą potwierdzać wszystkich okoliczności
związanych z warunkiem udziału w postępowaniu. Już samo powyższe wykazuje,
że wykluczenie odwołującego jest niezasadne. Zamawiający nie może z treści referencji
wywodzić zakresu usług, które to usługi odwołujący wskazuje celem wykazania spełniania
warunków udziału w postępowaniu.
Jeśli zamawiający miał wątpliwości co do zakresu usług, to powinien wezwać
odwołującego do złożenia wyjaśnień. Odwołujący składał już w toku postępowania
wyjaśnienia. Zamawiający w ogóle nie odniósł się do tego faktu, ani też do argumentacji
wskazanej w wyjaśnieniach.
Stąd też odwołujący odnosi się do zarzutów zamawiającego co do treści referencji -
pomimo iż uważa, że zarzuty te z przyczyn wskazanych powyżej są całkowicie niezasadne.
Zamawiający w piśmie z dnia 19 kwietnia 2018 r. uzasadnił swoją decyzję w następujący
sposób:
1. Referencja TPF INGENIERIE z siedzibą w Marsylii w zakresie przebudowy i rozbudowy
Stadionu Delort w Marsylii nie potwierdza spełnienia przez TPF Sp. z o. o. z siedzibą
w Warszawie warunków udziału w postępowaniu o których mowa w pkt V.3. pkt 1)
Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej „SIWZ”) albowiem:
- przedmiotem prac jest wykonanie dokumentacji projektowej w zakresie przebudowy/
rozbudowy istniejącego stadionu, natomiast zamawiający wymagał aby przedmiotem
usług było wykonanie kompleksowej dokumentacji projektowej stadionu sportowego
posiadającego funkcję lekkoatletyczną (LA) z widownią na minimum 5.000 miejsc
siedzących wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego, co oznacza, że zakres prac objętych
referencjami jest zbyt wąski;
- dokument referencji nie potwierdza czynności w zakresie pełnienia nadzoru
autorskiego.

2. Referencja TPF ENGINEERING S.A. z siedzibą w Brukseli w zakresie dokumentacji
projektowej budowy kompleksu sportowo-kulturalnego w Harnoncourt-Rouvroy nie
potwierdza spełnienia przez TPF Sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie warunków udziału
w postępowaniu o których mowa w pkt V.3. pkt 2) SiWZ, albowiem:
- referowany obiekt nie jest halą lekkoatletyczną, a jedynie halą sportową. Zgodnie

z kategoryzacją hal według wytycznych IAAF, hala lekkoatletyczna to taka hala, która
posiada bieżnię okrężną o obwodzie co najmniej 200 m;
- dokument referencji potwierdza jedynie, że zadanie TPF Engineering obejmowało
projekt i nadzór nad wykonaniem instalacji branżowych w zakresie stacji
transformatorowej SN, zewnętrznego przyłącza miejskiej sieci cieplnej, instalacji
sanitarnych, grzewczych, wentylacyjnych, klimatyzacyjnych, przeciwpożarowych,
elektrycznych i wyposażenia kawiarni, natomiast zamawiający wymagał,
aby przedmiotem usług było wykonanie kompleksowej dokumentacji projektowej hali
lekkoatletycznej (LA) z widownią na minimum 290 miejsc siedzących i powierzchni
użytkowej min 5.000 m2 wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego. Zdaniem
zamawiającego, prace objęte w/w referencjami nie stanowią wykonania kompleksowej
dokumentacji projektowej, a jedynie wykonanie dokumentacji projektowej w zakresie
instalacji branżowej, która de facto nie wyczerpuje całości dokumentacji projektowej dla
powstania tego typu obiektów, co oznacza, że zakres prac objętych referencjami jest
zbyt wąski.
Tymczasem odwołujący złożył stosowne wyjaśnienia w przedmiotowej kwestii w swoim
piśmie z dnia 04 kwietnia 2018 r. i wyjaśnił, że w zakresie spełnienia warunku udziału
w postępowaniu, który zamawiający określił jako: „W okresie ostatnich 5 lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie,
wykonał należycie, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych wykonuje należycie,
co najmniej 1 usługę o wartości nie mniejszej niż 1 000 000,00 zł brutto, której przedmiotem
było wykonanie kompleksowej dokumentacji projektowej stadionu sportowego posiadającego
funkcję lekkoatletyczną (LA) z widownią na minimum 5.000 miejsc siedzących wraz
z pełnieniem nadzoru autorskiego," stwierdzić należy, że zamawiający nie wskazał,
iż przedmiotowa dokumentacja projektowa winna dotyczyć budowy stadionu sportowego,
a jedynie sformułował warunek jako (...) wykonanie kompleksowej dokumentacji projektowej
stadionu sportowego posiadającego funkcję lekkoatletyczną (LA) (...). Tak więc w ocenie
odwołującego bezsprzecznym jest, iż warunek ten może zostać spełniony zarówno poprzez
wykazanie się realizacją kompleksowej dokumentacji projektowej budowy, przebudowy czy
też rozbudowy stadionu sportowego spełniającego pozostałe warunki wskazane przez
zamawiającego. Wykonawca w wykazie usług umieścił usługę polegająca na wykonaniu
kompleksowej dokumentacji projektowej przebudowy i rozbudowy stadionu Stade Delort
w Marsylii oraz załączył dokument potwierdzający jej należyte wykonanie, tak więc
potwierdził wykonanie usługi w zakresie wymaganym przez zamawiającego w SIWZ.
Odnosząc się do kolejnych kwestii poruszonych przez zamawiającego w piśmie z dnia
28 marca 2018 r. dotyczących spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie

wykonania kompleksowej dokumentacji projektowej stadionu sportowego należy zauważyć,
że zamawiający uzna warunek za spełniony w przypadku wykazania 1 usługi obejmującej
swym zakresem opracowanie dokumentacji projektowej wraz z pełnieniem nadzoru
autorskiego. Usługa polegająca na wykonaniu kompleksowej dokumentacji projektowej
przebudowy i rozbudowy stadionu Stade Delort w Marsylii wykazana przez odwołującego
była realizowana w dwóch nierozerwalnie ze sobą związanych etapach, w ramach jednej
umowy. Etap 1 realizowany w 2011 roku obejmował opracowanie dokumentacji projektowej,
zaś etap 2 obejmujący pełnienie nadzoru autorskiego podczas realizacji inwestycji był
realizowany w okresie od 2012 do 2014 roku. Tak więc cała usługa (wypełniająca wymagania
warunku udziału w postępowaniu) wskazana przez wykonawcę była realizowana w okresie
od 2011 do 2014 roku, a więc w pięcioletnim okresie wymaganym przez zamawiającego.
Ponadto wykonawca podkreśla iż zamawiający w żadnym miejscu SIWZ nie określił iż datą
graniczną od której uznaje „ważność" usługi jest potwierdzenie wykonania tylko samej części
związanej z opracowaniem dokumentacji bez zakończenia nadzoru autorskiego nad
dokumentacją.
Jednocześnie odwołujący zauważa, iż dokumenty poświadczające należyte
wykonanie usługi, wystawione przez podmiot trzeci, zewnętrzny mają na celu potwierdzenie
należytego wykonania usług wskazanych w wykazie, a nie literalne powtórzenie wszystkich
elementów warunków udziału w postępowaniu. Zarówno dokument referencji, jak i wykaz
usług, powinny być przez zamawiającego czytane łącznie i na podstawie ich łącznej treści
zamawiający winien dokonać oceny spełniania warunku udziału w postępowaniu. Taki też
pogląd podziela Krajowa Izba Odwoławcza, tak np. wyrok o sygn. akt: KIO 21/18 z dnia
15 stycznia 2018 r. Odwołujący podkreślał, iż załączony dokument potwierdzający należyte
wykonanie przedmiotowej usługi tj. Świadectwo Kwalifikacyjne został wystawiony przez
podmiot trzeci w 2015 r. i w swojej treści wskazuje termin zakończenia inwestycji (łącznie obu
etapów) na rok 2014 (oddanie do użytku). Wykonawca usługi świadczył usługi nadzoru
autorskiego (będące integralną częścią umowy z inwestorem na wykonanie projektu), które
to usługi polegały na stwierdzeniu w toku wykonywania robót budowlanych zgodności
realizacji inwestycji z projektem, a także na uzgadnianiu możliwości wprowadzania rozwiązań
zamiennych w stosunku do przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika
budowy. Po zakończeniu świadczenia usług nadzoru autorskiego w 2014 r. Inwestor
zawiadomił organy nadzoru budowlanego (La mairie de Marseille) o zakończeniu budowy.
W świetle brzemienia warunku udziału w postępowaniu, usługa jaką winien „wykazać się"
wykonawca winna dotyczyć wykonania tj. zrealizowania w okresie 5 ostatnich lat przed
terminem składania ofert usługi, której przedmiotem było wykonanie kompleksowej
dokumentacji projektowej stadionu sportowego (...) wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego,

zatem wprost sformułowany w SIWZ warunek obejmował łącznie oba elementy usługi to jest:
wykonanie dokumentacji projektowej i świadczenie nadzoru autorskiego i z jego brzmienia
wynika, iż przedmiotem usługi miało być wykonanie i dokumentacji projektowej i nadzoru
autorskiego - czytanych łącznie jako jedna usługa - w okresie 5 lat przed terminem składania
ofert. Tak więc usługa ta potwierdza, iż poza opracowaniem kompleksowej dokumentacji
projektowej w roku 2011, której wykonanie trwało 12 miesięcy - odwołujący kontynuował
swoją usługę podczas realizacji inwestycji, aż do roku 2014.
Odnosząc się z kolei do kwestii ilości miejsc siedzących Stadionu Delort w Marsylii
zauważył, że załączona referencja w sposób precyzyjny wskazuje, iż w/w stadion posiada
trybunę główną o pojemności 2300 miejsc z możliwością zwiększenia liczby miejsc do 4000
oraz 2 trybuny o liczbie miejsc 1200 oraz 1300. Biorąc pod uwagę brzmienie warunku udziału
w postępowaniu - wykonanie projektu stadionu z widownią na minimum 5.000 miejsc
siedzących, gdzie zamawiający nie doprecyzował, czy miejsca siedzące mają być w postaci
trybun stacjonarnych, demontowalnych czy mobilnych (jezdne czy teleskopowe). A zatem
w świetle tak postawionego warunku należy dopuścić każdą z w/w możliwości.
W przedmiotowej usłudze bezsprzecznym jest, że obiekt posiada zaprojektowaną możliwość
zwiększenia miejsc siedzących na trybunie głównej do 4000 (trybuny mobilne). Odwołujący
pragnie również podkreślić, iż takie rozwiązanie charakteryzuje się dużo większym
skomplikowania inwestycji pod względem technicznym niż standardowa trybuna stacjonarna.
Tak więc w optymalnym układzie stadion posiada 6500 miejsc siedzących i do obsługi takich
imprez sportowych jest przygotowany, a więc znacznie więcej niż jest to wymagane przez
zamawiającego.
W zakresie punktu 2: [...] W zakresie spełnienie warunku udziału w postępowaniu,
który zamawiający określił jako: „W okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania
ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, wykonał należycie,
a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych wykonuje należycie, co najmniej 1 usługę,
której przedmiotem było wykonanie kompleksowej dokumentacji projektowej hali
lekkoatletycznej (LA) z widownią na minimum 290 miejsc siedzących i powierzchni użytkowej
min 5.000 m2 wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego” podnosił, że w nomenklaturze
budowlanej jak również prawie budowlanym brak jest literalnej definicji hali lekkoatletycznej.
Zamawiający też nie określił takiej definicji w SIWZ. Stąd błędnym jest przyjęcie, iż halą
lekkoatletyczną będzie taki kryty obiekt sportowy, który umożliwi trenowanie wyłącznie
treningów lekkoatletycznych oraz odbywanie zawodów w dyscyplinach wyłącznie
lekkoatletycznych. Zamawiający nigdzie w SIWZ nie wskazał, iż taka hala ma być wyłącznie
do organizacji treningów i zawodów lekkoatletycznych. Stąd przedmiotowy warunek wypełnia
każda hala w której jest możliwość zorganizowania treningów bądź zawodów

lekkoatletycznych, w tym też i hala multisport - a zatem obiekt wszechstronny służący do
uprawiania i trenowania różnych dyscyplin sportu, także lekkoatletycznych. Ponadto zwracał
uwagę, że najnowocześniejsze obiekty, goszczące imprezy rangi mistrzowskiej z zakresu
lekkoatletyki są właśnie obiektami multisport. Są to hale sportowo - widowiskowe z funkcją
lekkoatletyczną (a zatem wobec braku legalnej definicji można je określić także mianem hali
lekkoatletycznej). Za doskonały przykład może posłużyć hala sportowo - widowiskowa
w Toruniu. Oprócz funkcji lekkoatletycznej hala umożliwia organizację innych imprez takich
jak mecz piłki ręcznej, siatkówki czy też koszykówki. Dokładnie z taką sytuacją mamy do
czynienia w przypadku hali w Rouvroy - Harnoncourt, która poza tym, że wyposażona jest
m.in, w bieżnię, skocznię w dal, skocznię wzwyż, boisko do rzutów umożliwia również
organizację innych imprez poza imprezami lekkoatletycznymi. Jeżeli zamawiający chciałby
aby hala lekkoatletyczna obejmowała takie czy inne elementy, jak boiska czy skocznie
o konkretnych parametrach, winien takie skonkretyzowane elementy zawrzeć w SIWZ.
Wobec braku takich zapisów zamawiający nie może ich wymagać na obecnym etapie
postępowania.
W odniesieniu do okresu świadczenia przedmiotowej usługi - podobnie jak
w przypadku usługi projektowej Stadionu w Marsylii - także ta usługa była realizowana w kilku
etapach. Etap 1 realizowany był w latach 2004 - 2011 i obejmował opracowanie dokumentacji
projektowej, zaś etap 2 - będący integralną częścią przedmiotowej usługi -obejmował
pełnienie nadzoru autorskiego podczas realizacji robót i był realizowany w latach 2012
- 2015. Tak więc usługa wskazana przez odwołującego była wykonana była w okresie
od 2004 do września 2015 r („data przekazania prac"}, a więc w pięcioletnim okresie
wymaganym przez zamawiającego. Postawiony warunek brzmi: wykonał w okresie ostatnich
5 lat przed terminem składania ofert usługę, której przedmiotem było wykonanie
dokumentacji projektowej hali lekkoatletycznej (...) wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego,
Stąd nie było doprecyzowania w SWIZ, aby sam okres projektowania był oddzielną usługa,
która zakończyłaby się nie później niż przed upływem ostatnich 5 lat przed terminem składnia
ofert. Wobec wyżej cytowanego warunku w SIWZ przedstawiona usługa wypełnia postawiony
warunek w w/w zakresie. Odnosząc się do zakresu wykonanej usługi wykonawca potwierdził,
iż usługa wykonana na rzecz Samorządu Rouvroy - Harnoncourt polegała na wykonaniu
kompleksowej dokumentacji projektowej kompleksu sportowo - kulturalnego - hali sportowej
z funkcją lekkoatletyczną, co przedstawił w wykazie usług. Dokument załączonej referencji -
Świadectwo poprawności wykonania - potwierdza należyte wykonanie przedmiotowej usługi,
a nie jej kompletny zakres. Zakres usługi został wskazany w wykazie usług. Powyższe
zgodne jest z utrwaloną linią orzeczniczą KIO, która stanowi, iż zamawiający nie może
oczekiwać i wymagać, aby z treści referencji, pochodzącej od podmiotu trzeciego, zwykle

wystawionej wcześniej i nie w związku z postępowaniem, w którym zostaje złożona, wynikało
coś więcej niż potwierdzenie należytego wykonania zamówienia scharakteryzowanego pod
względem elementów koniecznych dla wykazania warunku w wykazie stanowiącym
oświadczenie własne wykonawcy. Dodatkowo zwrócił uwagę, iż w przypisie nr 2 pod
wykazem usług (wzorem dołączonym do SIWZ - zał. 6), gdzie zamawiający wskazał
„Dokumenty (referencje, bądź inne dokumenty potwierdzające należyte wykonanie robót
winny być przez podmiot, na rzecz którego usługi były wykonywane, a w przypadku
świadczeń okresowych lub ciągłych są wykonywane. Dokumenty winny być podpisane przez
osobę/ osoby uprawnione do reprezentowania podmiotu wystawiającego je, musza posiadać
datę ich wystawienia, określać wartość wykonanych usług i zawierać potwierdzenie
należytego wykonania. Dokumenty te mogą być przedstawione w formie oryginału lub kopii
poświadczonej za zgodność z oryginałem przez wykonawcę." Zatem sam zamawiający we
wzorze dokumentów wymagał aby referencja potwierdzała wyłącznie należyte wykonanie
usługi, a nie jej szczegółowy zakres, który wykonawca winien podać w wykazie usług.
Odwołujący jednocześnie potwierdza, że hala sportowa wchodząca w skład kompleksu
posiada widownię na ponad 290 miejsc siedzących, w skład której wchodzą trybuna główna
oraz trybuny mobilne - teleskopowe. Informacja ta została zawarta przez wykonawcę
w wykazie usług. Fakt, iż w referencji brak jest wszystkich wymaganych elementów warunku
udziału w postępowaniu nie oznacza, iż przedstawiona usługa nie wypełnia postawionych
warunków. Przedstawione dokumenty trzeba oceniać łącznie z oświadczeniem wykonawcy,
jakim jest w tym przypadku wykaz usług. Zawarta w referencji informacja o liczbie miejsc
w sali wykładowej jest informacją dodatkową i nie ma wpływu na spełnienie warunku udziału
w postępowaniu. [...] Dodatkowo na prośbę zamawiającego odwołujący, w piśmie z dnia
17 kwietnia 2018 r. wyjaśnił, że: kompleks sportowo-kulturalny w Harnoncourt-Rouvroy jest
wyposażony w prostą bieżnię o długości 60 m.; dokumentacja projektowa w/w hali przewiduje
widownię na ponad 290 miejsc siedzących.

Zamawiający, w dniu 8 maja 2018 r. poinformował wykonawców, zgodnie
z art. 185 ust. 1 ustawy Pzp, o wniesieniu odwołania, wzywając ich do przystąpienia
do postępowania odwoławczego. Do postępowania odwoławczego nie przystąpił żaden
wykonawca.
Zamawiający w dniu 15 maja 2018 r., przed otwarciem posiedzenia, złożył odpowiedź
na odwołanie, w której wniósł o jego oddalenie w całości.
Odnosząc się do postawionego przez odwołującego zarzutu dotyczącego naruszenia
art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp, w zakresie w jakim dotyczył on wykonania kompleksowego
projektu stadionu z funkcją lekkoatletyczną, wskazywał że zamawiający wymagał w pkt V ust.

3 pkt 1 SIWZ, aby wykonawca legitymował się wykonaniem usługi projektowej w zakresie
kompletnego projektu, umożliwiającego wykonanie stadionu sportowego z funkcją
lekkoatletyczną od podstaw, a nie jakiejkolwiek części tego obiektu. Jego zdaniem
przemawiają za tym następujące argumenty: z językowego brzmienia wynika,
że zamawiający wymagał kompleksowej dokumentacji projektowej stadionu sportowego,
posiadającego funkcję lekkoatletyczną a z definicji pojęcia „kompleksowy” (słownik języka
polskiego pod adresem www.sjp.pwn.pl) że jest to: obejmujący całość elementów lub
zagadnień a nie tylko ich fragment. Mając na uwadze, że pojęcie kompleksowej dokumentacji
odniesiono do „stadionu sportowego” należy przyjąć, że chodzi tu o dokumentację
projektową, która dotyczy całości elementów stadionu sportowego, a nie jedynie ich
fragment. Ponadto podkreślał, że rozumienie pojęcia „kompleksowy” było jasne dla
wszystkich wykonawców przed złożeniem oferty, nikt też nie złożył odwołania w tym zakresie.
Ponadto warunek udziału w postępowaniu należy interpretować z uwzględnieniem opisu
przedmiotu zamówienia (dalej „OPZ”), albowiem celem zastrzeżenia warunku udziału
w postaci doświadczenia jest wyłonienie wykonawcy, który będzie dawał rękojmię należytego
wykonania zamówienia. W tym przypadku przedmiotem zamówienia jest wykonanie projektu
budowy stadionu sportowego z funkcją lekkoatletyczną i wyłączne wykonanie kompleksowej
dokumentacji projektowej w zakresie budowy stadionu sportowego z funkcją lekkoatletyczną
gwarantuje zamawiającemu należyte wykonanie zamówienia. Gdyby rozumieć ten warunek
tak jak tego chce odwołujący, wykonawca mógłby wykazać spełnienie warunku udziału
w postępowaniu na usługę projektu budowy stadionu wykazując się doświadczeniem
zupełnie nieadekwatnym do przedmiotu zamówienia np. wykonania dokumentacji
przebudowy jedynie małej części tego stadionu np. pomieszczeń zaplecza sportowego, a taki
wykonawca nie będzie w stanie należycie zrealizować przedmiotu zamówienia. Tym samym
referencja przedłożona przez zamawiającego nie potwierdza, że wykonawca spełnił warunek
udziału w postępowaniu w tym zakresie. Ponadto, z racji tego, że nie zawiera ona w swojej
treści stwierdzenia, że w zakresie realizowanego zamówienia znajdowało się również
pełnienie nadzoru autorskiego, uniemożliwiło to zamawiającemu zidentyfikowania wykazanej
usługi.

W zakresie zarzutu, w jakim dotyczył on wykonania kompleksowego projektu hali
lekkoatletycznej, wskazywał że zamawiający wymagał w pkt V ust. 3 pkt 2 SIWZ,
aby wykonawca zrealizował projekt hali lekkoatletycznej a nie jakiejkolwiek hali sportowej
z funkcją lekkoatletyczną. Wskazywał, że jeden z wykonawców zwracał się do
zamawiającego z zapytaniem, wnosząc o zmianę warunku udziału w postępowaniu w tym
zakresie, na co zamawiający nie wyraził zgody. Również w tym zakresie podkreślał

znaczenie OPZ dla interpretacji warunku udziału w postępowaniu. Zadaniem wykonawcy jest
w tym przypadku zaprojektowanie hali lekkoatletycznej kat. I, co oznacza m. in. halę, która
posiada bieżnię okrężną o obwodzie co najmniej 200 m. Ponadto z referencji dot. poz. 2
wykazu, dla przedmiotowego projektu, wynika że odwołujący wykonał projekt i nadzorował
jedynie wykonanie instalacji branżowych, natomiast kompleksowy zakres projektu jest
szerszy, co tym samym nie spełnia warunku polegającego na wykonaniu „kompleksowej
dokumentacji projektowej”.
Odnosząc się do zarzutów podniesionych w odwołaniu w zakresie naruszenia art. 26
ust. 4 ustawy Pzp i art. 87 ust. 1 ustawy Pzp wskazuje na bezpodstawność zarzutu
naruszenia art. 87 ust. 1 ustawy Pzp jako nie dotyczącego warunków udziału
w postępowaniu a treści składanych ofert. Co do zarzutów naruszenia art. 7 ust. 1 i ust. 2
ustawy Pzp w zw. z art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp uznał te zarzuty za nieuzasadnione
w treści odwołania, a zatem jako takie nie mogące być przedmiotem rozpoznania.
Krajowa Izba Odwoławcza, po przeprowadzeniu rozprawy w przedmiotowej
sprawie, na podstawie zebranego materiału dowodowego, po zapoznaniu
się z dokumentacją postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, w tym
w szczególności z postanowieniami ogłoszenia o zamówieniu, postanowieniami SIWZ,
korespondencją prowadzoną pomiędzy zamawiającym a wykonawcami, po zapoznaniu
się z odwołaniem, po wysłuchaniu oświadczeń, jak też stanowisk stron złożonych
ustnie do protokołu w toku rozprawy ustaliła i zważyła, co następuje.
W pierwszej kolejności Izba ustaliła, że nie została wypełniona żadna z przesłanek,
o których stanowi art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.
Jednocześnie Izba stwierdziła, że odwołującemu przysługiwało prawo do skorzystania
ze środka ochrony prawnej, gdyż wypełniono materialnoprawną przesłankę interesu
w uzyskaniu zamówienia, określoną w art. 179 ust. 1 ustawy Pzp kwalifikowaną możliwością
poniesienia szkody, będącej konsekwencją zaskarżonej w odwołaniu czynności. Wnoszący
odwołanie jest wykonawcą w rozumieniu art. 2 pkt 11 ustawy Pzp i ubiega się o udzielenie
zamówienia publicznego. Oferta odwołującego została w tym postępowaniu oceniona jako
najkorzystniejsza, spośród ofert nie podlegających odrzuceniu. W wyniku dokonanej przez
zamawiającego czynności wykluczenia go z postępowania i następczego odrzucenia jego
oferty, został pozbawiony możliwości uzyskania niniejszego zamówienia.
Izba dopuściła w niniejszej sprawie dowody z dokumentacji postępowania
o zamówienie publiczne, nadesłanej przez zamawiającego do akt sprawy w kopii

potwierdzonej za zgodność z oryginałem, w tym w szczególności z treści ogłoszenia
o zamówieniu, treści SIWZ, treści pytań do SIWZ i odpowiedzi na nie, treści pism
kierowanych do odwołującego w postępowaniu oraz odpowiedzi na nie. Izba uwzględniła
dowód zgłoszony przez zamawiającego i przedłożony na rozprawie w postaci wyciągu
z dokumentu w postaci wytycznych wydanych przez Międzynarodowe Stowarzyszenie
Federacji Lekkoatletycznych dla halowych meetingów.
Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy oraz zakres zarzutów
podniesionych w odwołaniu Izba stwierdziła, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje.

W pierwszej kolejności Izba ustaliła, iż postępowanie jest prowadzone w trybie
przetargu nieograniczonego o wartości powyżej kwot wskazanych w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp.

Izba ustaliła, iż przedmiotem postępowania, zgodnie z opisem zamieszczonym
w Sekcji II Ogłoszenia o zamówieniu (pkt II.1.4), jest usługa wykonania dokumentacji
projektowej budowlanej i wykonawczej oraz świadczenie usługi nadzoru autorskiego
w zakresie wykonanej dokumentacji projektowej, w czasie realizacji inwestycji. Zakres
zadania zamawiający podzielił na dwa etapy: etap A – projekt hali lekkoatletycznej wraz
ze strzelnicą sportową i niezbędną infrastrukturą techniczną i drogową; etap B – projekt
stadionu lekkoatletycznego kat. IIIA z niezbędną infrastrukturą techniczną i drogową.
W Rozdziale III SIWZ – Opis przedmiotu zamówienia zamawiający zawarł ponadto
następujące informacje w zakresie zamówienia, które realizował będzie wyłoniony
w przetargu wykonawca:
etap A – projekt hali lekkoatletycznej wraz ze strzelnicą sportową i niezbędną infrastrukturą
techniczną i drogową:
1. Likwidacja, przebudowa lub zabezpieczenie istniejącej infrastruktury kolidującej
z inwestycją: sieci kanalizacji deszczowej, sieci wodociągowej, sieci elektrycznej: linia
napowietrzna, infrastruktura podziemna, sieci teletechnicznej, sieci cieplnej, układu dróg,
chodników, części bieżni rolkowiska, infrastruktury sportowej, nasypów ziemnych wraz
z trybunami stadionu;
2. Hala lekkoatletyczna kat. I z widownią na około 290 osób (należy uwzględnić możliwość
rozszerzenia ilości miejsc do 600) wraz ze strzelnicą sportową;

3. Infrastruktura techniczna i drogowa niezbędna do funkcjonowania hali lekkoatletycznej
wraz ze strzelnicą sportową.
etap B – projekt stadionu lekkoatletycznego kat. III A z niezbędną infrastrukturą techniczną
i drogową:
1. Likwidacja, przebudowa lub zabezpieczenie istniejącej infrastruktury kolidującej
z inwestycją: sieci kanalizacji deszczowej, sieci wodociągowej, sieci elektrycznej: linia
napowietrzna, infrastruktura podziemna, sieci teletechnicznej, sieci cieplnej, układu dróg,
chodników, części bieżni rolkowiska, infrastruktury sportowej, nasypów ziemnych wraz
z trybunami stadionu;
2. Stadion lekkoatletyczny kat. III A z widownią na około 1200 osób z możliwością
rozbudowy do 4500 osób;
3. Infrastruktura techniczna i drogowa niezbędna do funkcjonowania stadionu
lekkoatletycznego kat. III A.
W dalszej części OPZ zamawiający zawarł informację, że „W zakresie przedmiotu
zamówienia jest zaprojektowanie stadionu lekkoatletycznego wraz z halą lekkoatletyczną
oraz strzelnicą sportową wraz z opisanymi w PFU (Program Funkcjonalno-Użytkowy)
funkcjami, obiektami budowlanymi, wykonanie projektu wszystkich przyłączy infrastruktury
oraz komunikacji kołowej (dróg i parkingów) oraz z przyłączeniem terenu do układu dróg
publicznych. W zakresie przedmiotu zamówienia jest uzyskanie pozwolenia/ pozwoleń na
budowę lub wykonanie zgłoszenia robót z podziałem na etapy A i B, a także uzgodnienie
dokumentacji ze wszystkimi wymaganymi przez przepisy instytucjami, organizacjami
sportowymi, gestorami sieci i rzeczoznawcami w tym m.in.: pod względem bhp., p.poż.,
przepisów sanitarno-epidemiologicznych, warunków przyłączenia, zgodności z wymaganiami
PZLA dla stadionów LA kategorii III A i IAAF oraz innych obowiązujących przepisów dla tego
typu inwestycji. W przypadku, gdy część projektowanych elementów będzie znajdowała się
poza działkami wskazanymi w PFU w zakresie zamówienia jest również uzgodnienie
projektów z właścicielami działek i uzyskanie pozwolenia do dysponowania
nieruchomościami na cele budowlane. (…) W zakresie przedmiotu zamówienia leży także
zaprojektowanie wyposażenia wymaganego do funkcjonowania obiektu i uzyskania
certyfikatów organizacji sportowych dla stadionów LA kategorii III A”. W Programie
Funkcjonalno-Użytkowym, stanowiącym załącznik nr 3 do SIWZ zamawiający zawarł
analogiczne wymagania.
W rozdziale V SIWZ zamawiający opisał Warunki udziału w postępowaniu w zakresie
zdolności technicznej lub zawodowej, następnie zmodyfikował je pismem z dnia 1 lutego
2018 r. (pkt 20). Zgodnie z pkt V ust. 3 SIWZ zamawiający uzna spełnienie ww. warunku,
jeżeli wykonawca wykaże, że:

pkt 1) w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wykonał należycie, a w przypadku
świadczeń okresowych lub ciągłych wykonuje należycie co najmniej jedną usługę o wartości
nie mniejszej niż 1 mln. zł. brutto, której przedmiotem było wykonanie kompleksowej
dokumentacji projektowej stadionu sportowego posiadającego funkcję lekkoatletyczną (LA)
z widownią na minimum 5 tys. miejsc siedzących wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego;
pkt 2) w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wykonał należycie, a w przypadku
świadczeń okresowych lub ciągłych wykonuje należycie co najmniej jedną usługę, której
przedmiotem było wykonanie kompleksowej dokumentacji projektowej jednego obiektu hali
lekkoatletycznej z widownią na minimum 290 miejsc siedzących i powierzchni użytkowej min.
8000 m2 wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego.
W dniu 9 marca 2018 r. odwołujący przedłożył wykaz usług w którym wskazał 3 pozycje.
Do niniejszego wykazu załączył 2 referencje. Zamawiający, działając na podstawie art. 26
ust. 3 ustawy Pzp wezwał wykonawcę do: złożenia wykazu usług w zakresie spełnienia
warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w pkt V.3. pkt 1) oraz pkt 2) SIWZ oraz
złożenia dowodów określających czy usługi te zostały wykonane lub są wykonywane
należycie. W piśmie wskazał powody, dla których w ocenie zamawiającego referencje
przedłożone przez odwołującego nie potwierdzają spełnienia przez niego opisywanych
warunków.
Pismem z dnia 4 kwietnia 2018 r. odwołujący przekazał zamawiającemu wykaz wykonanych
usług wraz z dokumentami potwierdzającymi ich należyte wykonanie, zgodnie z treścią
wezwania zamawiającego, przedstawiając jednocześnie wyjaśnienia odnoszące się do
zastrzeżeń sformułowanych przez zamawiającego. W złożonym wykazie odwołujący zawarł
następujące usługi:
1. Kompleksowa dokumentacja projektowa przebudowy i rozbudowy stadionu Stade Delort
w Marsylii wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego. Stadion posiadający funkcję
lekkoatletyczną oraz trybuny o pojemności ponad 5 tys. miejsc siedzących. Wartość
usługi ponad 1 mln. zł.;
2. Kompleksowa dokumentacja projektowa budowy kompleksu sportowo-kulturalnego
składającego się między innymi z hali sportowej z funkcją lekkoatletyczną
w Harnoncourt-Rouvroy wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego. Obiekt o powierzchni
użytkowej ponad 5 tys. m2 oraz widowni ponad 290 miejsc;
oraz przedłożył następujące dokumenty potwierdzające należyte ich wykonanie: świadectwo
kwalifikacyjne z którego wynika, że firma TPF INGINIERIE wykonała prace polegające
na przebudowie i rozbudowie stadionu Delort w Marsylii – wielobranżowy projekt konstrukcji

i instalacji technicznych, w treści którego znajduje się informacja, że „opisane zadania zostały
wykonane zgodnie z zasadami sztuki i zaaprobowane przez Nadzór Robót”; świadectwo
poprawności wykonania dla zadania dotyczącego kompleksu sportowo-kulturalnego
składającego się między innymi z hali sportowej z funkcją lekkoatletyczną w Harnoncourt-
Rouvroy wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego.
W dniu 12 kwietnia 2018 r. zamawiający wezwał odwołującego, na podstawie art. 26 ust. 4
ustawy Pzp, do złożenia wyjaśnień w zakresie złożonego dokumentu referencji wystawionej
dla referencji TPF ENGINEERING SA z siedzibą w Brukseli w zakresie dokumentacji
projektowej budowy kompleksu sportowo-kulturalnego w Harnoncourt-Rouvroy i złożenie
oświadczenia czy określona w ww. referencjach hala sportowa posiada bieżnię okrężną
o obwodzie co najmniej 200 m2 oraz czy dokumentacja projektowa przewiduje widownię na
minimum 290 osób. W odpowiedzi na powyższe odwołujący, pismem z dnia 17 kwietnia
2018 r. udzielił wyjaśnień w żądanym zakresie potwierdzając, że dokumentacja przewiduje
widownię na ponad 290 miejsc siedzących a będący przedmiotem zamówienia kompleks
sportowo-kulturalny jest wyposażony w prostą bieżnię o długości 60 m.
Pismem z dnia 19 kwietnia 2018 r. zamawiający poinformował wykonawcę, że wyklucza go
z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp z uwagi na to, że nie wykazał
on spełnienia warunków udziału w postępowaniu, o których mowa w pkt V.3. pkt 1) oraz pkt
2) SIWZ. W uzasadnieniu faktycznym wskazał, że wykonawca nie wykazał spełnienia
warunków udziału w postępowaniu a także nie złożył wymaganych dokumentów, zgodnie
z wezwaniem skierowanym do wykonawcy z dnia 27 marca 2018 r. W ocenie
zamawiającego:
1. Referencja TPF INGENIERIE z siedzibą w Marsylii w zakresie przebudowy i rozbudowy
Stadionu Delort w Marsylii nie potwierdza spełnienia przez odwołującego warunku,
o którym mowa w pkt V.3 pkt 1) SIWZ albowiem przedmiotem prac jest wykonanie
dokumentacji projektowej w zakresie przebudowy/ rozbudowy istniejącego stadionu,
natomiast zamawiający wymagał, aby przedmiotem usług było wykonanie kompleksowej
dokumentacji projektowej stadionu sportowego posiadającego funkcję lekkoatletyczną
(LA) z widownią na minimum 5 tys. miejsc siedzących wraz z pełnieniem nadzoru
autorskiego, co oznacza, że zakres prac objętych referencjami jest zbyt wąski, ponadto
dokument referencji nie potwierdza czynności w zakresie pełnienia nadzoru autorskiego;
2. Referencja TPF ENGINEERING SA z siedzibą w Brukseli w zakresie dokumentacji
projektowej budowy kompleksu sportowo-kulturalnego w Harnoncourt-Rouvroy nie
potwierdza spełnienia przez odwołującego warunku, o którym mowa w pkt V.3 pkt 2)
SIWZ albowiem referowany obiekt nie jest halą lekkoatletyczną, a jedynie halą sportową.
Zgodnie z kategoryzacją hal wg wytycznych IAAF hala lekkoatletyczna to taka hala, która

posiada bieżnię okrężną o obwodzie co najmniej 200 m., ponadto dokument referencji
potwierdza jedynie, że zadanie obejmowało projekt i nadzór nad wykonaniem instalacji
branżowych, podczas gdy zamawiający wymagał, aby przedmiotem usługi było
wykonanie kompleksowej dokumentacji projektowej hali lekkoatletycznej (LA) z widownią
na minimum 290 miejsc siedzących i powierzchni użytkowej 5 tys. m2 wraz z pełnieniem
nadzoru autorskiego. Instalacja branżowa nie wyczerpuje całości dokumentacji
projektowej dla obiektu co oznacza, że zakres prac objętych referencjami jest zbyt wąski.


Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje.

Izba, uwzględniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności
powyższe ustalenia oraz zakres zarzutów podniesionych w odwołaniu, doszła
do przekonania, iż sformułowane przez odwołującego zarzuty znajdują oparcie
w ustalonym stanie faktycznym i prawnym, a tym samym rozpoznawane odwołanie zasługuje
na uwzględnienie.
Na wstępie Izba wskazuje, iż zgodnie z normą art. 22 ust. 1 ustawy Pzp, o udzielenie
zamówienia mogą ubiegać się wyłącznie wykonawcy, którzy spełniają ogólnie w tym
przepisie określone warunki udziału w postępowaniu. Wśród nich został wymieniony ten
dotyczący posiadania wiedzy i doświadczenia (art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp). Zważywszy
jednak, iż każde postępowanie o zamówienie publiczne różni się od siebie pod względem
przedmiotu zamówienia, jego zakresu, wartości, stawianych wymagań, stopnia złożoności,
w prowadzonym postępowaniu konieczna jest konkretyzacja przez zamawiającego warunków
udziału, o których stanowi cytowany przepis. Niewątpliwie opisanie warunku udziału
w postępowaniu należy do czynności bardzo trudnych, a zarazem niezwykle istotnych
uwzględniając fakt, iż to opisane przez zamawiającego warunki kształtują krąg podmiotów,
które będą mogły ubiegać się o realizację zamówienia. W konsekwencji ma zatem
bezpośredni wpływ na wynik postępowania.
W tym kontekście wymaga również podkreślenia, iż celem prowadzenia postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego jest wyłonienie wykonawcy dającego gwarancję
należytej realizacji zamówienia. Jednym z instrumentów, w który ustawodawca wyposażył
zamawiającego umożliwiając mu realizację wskazanego założenia, jest kształtowanie
sposobu oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu. Należy zwrócić uwagę,
że zamawiający ustalając warunki udziału w postępowaniu ma obowiązek ich określenia
w sposób jasny i precyzyjny. Na ten obowiązek często zwracała uwagę Krajowa Izba
Odwoławcza w swoich orzeczeniach, tak na przykład w uzasadnieniu wyroku z dnia

26 kwietnia 2013 r. (sygn. akt KIO 879/13) stwierdzając, że „Właściwe sprecyzowanie
warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, o których mowa
w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp - ma kluczowe znaczenie dla postępowania o udzielenie
zamówienia. Zamawiający zobowiązani są do określenia tych warunków w sposób
dostatecznie jasny i precyzyjny, aby zarówno wykonawcy potencjalnie zainteresowani
udziałem w postępowaniu jak i sam zamawiający mogli ocenę ich spełnienia przeprowadzić
na zasadzie spełnia- nie spełnia”. W orzecznictwie Izby utrwalone jest także stanowisko,
że co do zasady opis sposobu oceny spełnienia warunku należy interpretować literalnie, przy
czym dopuszczalne jest - jeśli okaże się to konieczne - uwzględnienie wskazówek
interpretacyjnych wynikających z tego, że taki opis powinien być związany z przedmiotem
zamówienia i do niego proporcjonalny. Jednakże, jeśli opis sposobu oceny spełnienia
warunków udziału w postępowaniu jest nieprecyzyjny lub niejasny, to nie powinno to rodzić
negatywnych konsekwencji dla wykonawców. W takim przypadku warunek należy
interpretować na korzyść wykonawcy, który w dobrej wierze podjął się wykazania jego
spełnienia.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp,
poprzez wykluczenie go z postępowania pomimo, że wykazał on spełnienie warunków
udziału w postępowaniu. Z treści zawiadomienia o wykluczeniu z dnia 19 kwietnia 2018 r.
wynika, iż odwołujący nie wykazał spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie
legitymowania się doświadczeniem oraz nie złożył dokumentów potwierdzających ich
należyte wykonanie, zgodnie z treścią warunku opisanego przez zamawiającego w SIWZ,
o którym mowa w pkt V.3. pkt 1) oraz pkt 2). W uzasadnieniu faktycznym natomiast
zamawiający podnosił, że warunek dotyczący: „wykonania w okresie ostatnich 5 lat przed
upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym
okresie, wykonał należycie, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych wykonuje
należycie, co najmniej 1 usługę o wartości nie mniejszej niż 1 mln. zł brutto, której
przedmiotem było wykonanie kompleksowej dokumentacji projektowej stadionu sportowego
posiadającego funkcję lekkoatletyczną (LA) z widownią na minimum 5.000 miejsc siedzących
wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego nie został spełniony, albowiem z treści referencji
złożonej na potwierdzenie wykazania się doświadczeniem w tym zakresie wynika,
że przedmiotem zamówienia było wykonanie dokumentacji w zakresie przebudowy
i rozbudowy istniejącego stadionu w Marsylii nie zaś wykonanie kompleksowej dokumentacji
projektowej stadionu sportowego posiadającego funkcję lekkoatletyczną z widownią na min
5 tys. miejsc oraz pełnienie nadzoru autorskiego, co oznacza, że zbyt wąski jest zakres prac
objętych referencjami. Zarzucił on ponadto odwołującemu, że treść listu referencyjnego nie
obejmuje pełnienia nadzoru autorskiego.

W tym zakresie Izba w pierwszej kolejności pragnie zauważyć, iż katalog dokumentów
jakich zamawiający może żądać od wykonawcy na potwierdzenie spełniania warunku udziału
w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, w zakresie zdolności technicznej lub
zawodowej określa §2 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Rozwoju w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia (Dz. U. z 2016 r., poz. 1126) – dalej „Rozporządzenie”. Jego analiza wskazuje,
że podstawowym dokumentem potwierdzającym doświadczenie wykonawcy w zakresie
zrealizowanych usług jest wykaz tych usług. W przepisie tym czytamy, że załącznikiem do
niniejszego wykazu są dowody, określające czy zostały one wykonane należycie, dowodami
zaś mogą być referencje bądź też inne dokumenty wystawione przez podmiot na rzecz
którego usługi były wykonywane. Z treści Rozporządzenia wynika zamknięty katalog
dokumentów, których może żądać zamawiający od wykonawcy w tym zakresie i jako
dokument ten wskazuje wykaz zrealizowanych usług. Referencje, jako załącznik do wykazu,
są jedynie uzupełnieniem informacji w nim zawartych, a ich rolą jest potwierdzenie faktu,
że zamówienie na które powołuje się wykonawca zostało zrealizowane w sposób należyty.
Zamawiający w SIWZ precyzuje najczęściej jakie informacje winny znaleźć się
w treści wykazu, załączając jego wzór i wskazując określone treści, które winny się
w nim znaleźć. Jest to działanie dopuszczalne, jeśli jego celem jest możliwość dokonania
oceny czy z treści tego dokumentu wynika, że wykonawca spełnił warunek udziału
w postępowaniu w sposób opisany przez zamawiającego. Adresatem, do którego kierowane
są wytyczne w tym zakresie jest podmiot składający ofertę. Niedopuszczalnym jest natomiast
aby w treści SIWZ zamawiający precyzował jaki zakres informacji winien znajdować się
w treści załączników do wykazu. Ustawodawca pozostawił w tym zakresie swobodę
wykonawcy. Rozporządzenie stanowi, że załącznikami do wykazu mogą być referencje, bądź
też inne dokumenty wystawione przez podmiot na rzecz którego zamówienia były
wykonywane oraz określa ich minimalną zawartość. Jest tak dlatego, że dokumenty składane
na potwierdzenie należytego wykonania usług są, w przeciwieństwie do wykazu,
dokumentem pochodzącym od podmiotu trzeciego, to od niego zależy treść oraz zakres
informacji na temat wykonanego zamówienia.
Zamawiający, wskazując faktyczne przyczyny wykluczenia odwołującego
z postępowania o udzielenie zamówienia, odnosił się do treści złożonych przez niego
referencji, co już samo w sobie stanowi podstawę do kwestionowania dokonanej przez
zamawiającego czynności. W związku ze sformułowanymi przez odwołującego zarzutami
Izba, wydając orzeczenie, wzięła pod uwagę zastrzeżenia zamawiającego formułowane
w zakresie informacji zawartych w listach referencyjnych, albowiem dotyczą kwestii
rozumienia oraz oceny spełnienia warunków udziału w tym postępowaniu i stanowiły

podstawę podjęcia decyzji o wykluczeniu odwołującego z postępowania na podstawie art. 24
ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp. Izba w pierwszej kolejności stwierdziła, że nieuprawniony jest
zarzut zamawiającego odnośnie tego, iż w liście referencyjnym nie znalazło się
potwierdzenie, że nie sprawował on nadzoru autorskiego na tym projekcie. W wykazie usług
odwołujący wskazał, że świadczona przez niego usługa projektowa obejmowała nadzór
autorski a zatem, z wyżej omówionych przyczyn, zamawiający nie miał podstaw dla
wykluczenia odwołującego z postępowania z tego tylko powodu, że potwierdzenie tego faktu
nie znalazło się w treści referencji. Odnosząc się natomiast do zakresu zrealizowanej usługi
a zatem: czy spełnieniem tak opisanego warunku będzie zarówno wykonanie dokumentacji
projektowej dla budowy jak też rozbudowy czy przebudowy stadionu, w ocenie Izby,
w świetle sformułowanych warunków udziału w postępowaniu opisanych w pkt V.3 pkt 1)
SIWZ, należy doświadczenie w tym zakresie uznać za równorzędne. Nie sposób zgodzić się
ze stanowiskiem zamawiającego, który odnosi kwestię doświadczenia wykonawcy wprost do
opisu przedmiotu zamówienia. Fakt, że przedmiotem zamówienia jest wykonanie
dokumentacji projektowej dla budowy nowego stadionu nie przesądza, że wyłącznie
legitymowanie się doświadczeniem w wykonaniu dokumentacji dla budowy nowego obiektu
spełnia wymóg w postaci „wykonania kompleksowej dokumentacji stadionu sportowego”.
Zamawiający nie zawarł w SIWZ wymogu i nie sformułował warunku w taki sposób,
że jedynie wykonawca, który posiada doświadczenie w realizacji dokumentacji projektowej
dla budowy nowego stadionu spełni warunek legitymowania się stosownym doświadczeniem.
Należy również zwrócić uwagę, że zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ustawy Prawo
budowlane „budowa” to nie tylko wzniesienie nowego obiektu, ale też rozbudowa,
nadbudowa oraz odbudowa budynku. Dla każdego typu budowy niezbędne jest między
innymi przygotowanie projektu budowalnego. Ustawa Prawo budowlane traktuje je zatem
równorzędnie.

Zamawiający na etapie oceny ofert dokonuje nieuprawionej interpretacji w zakresie
sformułowanych przez siebie wymogów. Tymczasem w kwestii poszerzania znaczenia
sformułowanych zapisów SIWZ na etapie oceny ofert, tak jednolicie ukształtowane
orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej, jak i wyroki sądów okręgowych wskazują,
że wszelkie wątpliwości, takie jak w przedmiotowym postępowaniu, powstałe na tle
swobodnej interpretacji w zakresie warunków udziału w postępowaniu dopiero na etapie
oceny ofert, muszą być rozstrzygane na korzyść wykonawcy. Udostępnienie SIWZ jest
czynnością prawną, która po stronie zamawiającego powoduje powstanie zobowiązania.
Od tego momentu jest on związany swoim oświadczeniem woli co do warunków prowadzenia
postępowania i kształtu zobowiązania wykonawcy, opisanego w SIWZ. A zatem precyzyjne

i jasne formułowanie warunków przetargu, a następnie ich ścisłe interpretowanie
i przestrzeganie stanowi jedną z podstawowych gwarancji czy wręcz jest warunkiem
niezbędnym dla realizacji zasady opisanej w art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, a więc uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Niczym nieuzasadnione są również twierdzenia zamawiającego, że dokumentacja
projektowa w zakresie przebudowy i rozbudowy stadionu, którą zrealizował odwołujący, nie
ma charakteru kompleksowego, albowiem nie dotyczy wszystkich elementów składających
się na zaprojektowanie tego obiektu. Z tym poglądem nie sposób zgodzić się z tej przyczyny,
że pojęcie kompleksowy należy w tym przypadku odnosić do zakresu jakiego dotyczyło dane
zamówienie, a zatem do przebudowy czy też rozbudowy stadionu, czyli kompleksowego
charakteru tego właśnie zadania. Należy również zauważyć, że zamawiający w treści
warunku wskazał, że zrealizowana usługa musi mieć wartość nie mniej niż 1 mln zł., tym
samym nie można uznać argumentacji zamawiającego, że w sytuacji skrajnej, przyjmując
takie rozumienie tego warunku, wystarczyłoby aby wykonawca wylegitymował się
doświadczeniem w wykonaniu dokumentacji dla przebudowy zaledwie fragmentu stadionu
np. zaplecza sportowego, gdyż nie spełniłby wówczas wymogu w zakresie minimalnej
wartości usług.
Tym samym należy uznać, że w zakresie w jakim odwołujący wykazał się realizacją
kompleksowej dokumentacji projektowej dla przebudowy i rozbudowy stadionu Stade Delort
w Marsylii, wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego oraz przedłożył świadectwo
kwalifikacyjne, z którego wynika, że „opisane zadania zostały wykonane zgodnie z zasadami
sztuki i zaaprobowane przez nadzór robót” potwierdził on spełnienie warunku opisanego
przez zamawiającego w pkt V.3 pkt 1) SIWZ.


Odnosząc się natomiast do zastrzeżeń formułowanych w zakresie treści referencji
dla warunku polegającego na tym, że wykonawca „w okresie ostatnich 5 lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie,
wykonał należycie, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych wykonuje należycie,
co najmniej 1 usługę, której przedmiotem było wykonanie kompleksowej dokumentacji
projektowej hali lekkoatletycznej (LA) z widownią na minimum 290 miejsc siedzących
i powierzchni użytkowej min 5.000 m2 wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego” Izba,
w pierwszej kolejności odnosząc się do opisanego zakresu zrealizowanego zamówienia, nie
powtarzając argumentacji odnoszącej się do tego, iż dokumentem potwierdzającym
spełnianie warunków udziału w postępowaniu jest wykaz a nie referencja wskazuje, iż treść
złożonego przez odwołującego w Wykazie usług oświadczenia potwierdza, iż zrealizował on

dokumentację w pełnym zakresie. W sytuacji, gdy zamawiający na etapie oceny oferty
inaczej odczytywał treść referencji stwierdzając, po jej analizie, że występuje sprzeczność
pomiędzy zakresem wskazanym w wykazie a treścią listu referencyjnego winien,
co wskazywał odwołujący, wezwać go do złożenia wyjaśnień w trybie art. 26 ust. 4 ustawy
Pzp. Jednakże, w ocenie Izby, w omawianym przypadku taka sprzeczność nie występuje.
Natomiast w zakresie, w jakim zamawiający uznał, że zamówienie wskazane przez
odwołującego nie potwierdza spełnienia warunków udziału w postępowaniu albowiem
wskazany obiekt nie jest halą lekkoatletyczną Izba w pierwszej kolejności zwraca uwagę,
że pojęcia „hala lekkoatletyczna” czy „hala sportowa” nie mają swoich definicji legalnych ani
w Prawie budowlanym ani też w żadnym innym przepisie. Jeśli zamawiający chciał nadać
temu pojęciu określone znaczenie, czy też wskazać, że hala ta obejmować ma konkretne
elementy czy też bieżnię o określonych parametrach winien to uczynić zawierając taki
dodatkowy opis w SIWZ. Formułując treść warunku w taki sposób, że wykonawca miał
zrealizować usługę polegającą na „wykonaniu kompleksowej dokumentacji hali
lekkoatletycznej” dopuścił tym samym możliwość legitymowania się doświadczeniem
w wykonaniu projektu hali, w której możliwe będzie trenowanie i organizowanie zawodów
w dyscyplinach lekkoatletycznych, ale nie wyłącznie w nich. Zamawiający swoje stanowisko
opiera na nieistniejącej definicji, sam wykazując się niekonsekwencją w swojej argumentacji.
Z jednej strony bowiem twierdzi, że dla każdego profesjonalisty jasnym jest, że hala
lekkoatletyczna to zupełnie inny obiekt niż hala sportowa, z drugiej zaś w sytuacji, gdy
odwołujący wykazuje się doświadczeniem w realizacji hali sportowej wzywa go do udzielenia
wyjaśnień, w trybie art. 26 ust. 4, w zakresie czy hala ta posiadała określone parametry. Sam
zatem dopuszcza, że w pewnych sytuacjach obiekt nazywany halą sportową może mieć
cechy odpowiadające hali lekkoatletycznej i uzależnia to od tego czy obiekt posiada bieżnię
okrężną o obwodzie co najmniej 200 m.
Zamawiający, również w odniesieniu do tego obiektu odnosi się do OPZ, zawartego
w SIWZ podnosząc, że zadaniem wybranego wykonawcy będzie wykonanie dokumentacji
projektowej dla hali lekkoatletycznej kat. I, co przesądza o rozumieniu treści warunku udziału
w postępowaniu. Przedstawiony przez niego wyciąg z wytycznych Międzynarodowego
Stowarzyszenia Federacji Lekkoatletycznych definiuje halę lekkoatletyczną jako obiekt,
którego „arena powinna obejmować 200-metrową owalną bieżnię (standardowy dystans
halowych bieżni) składającą się z dwóch prostych i dwóch lekko pochylonych wiraży;
w środku znajduje się bieżnia do biegów sprinterskich i biegów przez płotki, rozbieg oraz
zeskok do skoku wzwyż, skok o tyczce, skok w dal oraz trójskok jak również koło i miejsce
lądowania do pchnięcia kulą”. Z tego powodu, jego zdaniem, odwołujący winien wykazać się
doświadczeniem w projektowaniu hali, w której przewidziano bieżnię owalną o długości

200 m”. Również w tym zakresie zamawiający dokonuje nieuprawnionej, albowiem nie
znajdującej potwierdzenia w zapisach SIWZ, interpretacji warunków udziału w postępowaniu.
Fakt, iż w opisie przedmiotu zamówienia znalazły się wymagania odnośnie tego,
że wyłoniony w przetargu wykonawca będzie zobligowany wykonać obiekt o określonych
parametrach, zgodny z wytycznymi, a następnie uzgodnić dokumentację ze wszystkimi
wymaganymi przez przepisy instytucjami i organizacjami sportowymi, nie może wprost
przekładać się na kwestię rozumienia warunku w zakresie doświadczenia.
Z uwagi na powyższe, w ocenie Izby, w zakresie w jakim odwołujący wykazał się
realizacją kompleksowej dokumentacji projektowej hali sportowej Arena of Aixen-Provence,
wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego (obiekt umożliwia przeprowadzenie zawodów
lekkoatletycznych) oraz przedłożył świadectwo poprawności wykonania potwierdził
on spełnienie warunku opisanego przez zamawiającego w pkt V.3 pkt 2) SIWZ.

W związku z powyższym, na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp, orzeczono jak
w sentencji.
Zgodnie bowiem z treścią art. 192 ust. 2 ustawy Pzp Izba uwzględnia odwołanie,
jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ
na wynik postępowania o udzielenie zamówienia. Potwierdzenia zarzutów wskazanych
w odwołaniu powoduje, iż w przedmiotowym stanie faktycznym została wypełniona hipoteza
normy prawnej wyrażonej w art. 192 ust. 2 ustawy Pzp.


O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, tj. stosownie do wyniku postępowania, z uwzględnieniem postanowień
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238) zmienionego
rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2017 r. zmieniającego
rozporządzenie w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2017 r.,
poz. 47), w tym w szczególności § 5 ust. 4.


Przewodniczący:

……………………………….