Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XV GC 4339/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 września 2014 roku powódka A. L. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. kwoty 1.057,80 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 28 kwietnia 2014 roku do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych (pozew, k. 2-10).

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwana zaskarżyła nakaz zapłaty w całości, wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych (sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 64-68).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 grudnia 2013 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został samochód marki C. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność M. G.. Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdu pojazdów mechanicznych w (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W..

(dowód: okoliczność niesporna)

W dniu 1 lutego 2014 roku doszło do oględzin podstawowych pojazdu przez pozwany zakład ubezpieczeń. W dniu 3 lutego 2014 roku dostarczono do serwisu wycenę naprawy dokonaną przez zakładu ubezpieczeń. W dniu 6 lutego 2014 roku doszło do rozebrania pojazdu przed rozpoczęciem naprawy i dodatkowych oględzin pojazdu. W dniu 12 lutego 2014 roku zakład ubezpieczeń przekazał serwisowi kosztorys naprawy wraz z informacją o potrzebie dodatkowych oględzin. W dniu 10 marca 2014 roku dostarczono do serwisu wycenę naprawy zakładu ubezpieczeń po oględzinach. W dniu 11 marca 2014 roku zamówiono części zamienne, które dostarczono w dniu 11 marca 2014 roku.

W dniu 18 marca 2014 roku przyjęto uszkodzony pojazd do serwisu naprawczego i rozpoczęto naprawę. Naprawa została zakończona w dniu 21 marca 2014 roku na koniec dnia serwisu, a pojazd odebrany przez poszkodowanego w dniu 24 marca 2014 roku (pierwszym możliwym terminie).

(dowód: oświadczenie poszkodowanego i serwisu naprawczego – k. 27)

W okresie od dnia 18 marca 2014 roku (godz. 17:00) do dnia 22 marca 2014 roku (godz. 16:00) M. G. użytkowała pojazd zastępczy marki H. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynajęty od A. L., prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą PHU (...), na podstawie umowy najmu samochodu zastępczego nr INS 301/2014/03/18 (...) z dnia 18 marca 2014 roku. Czynsz najmu pojazdu zastępczego za okres do 7 dni wynosił 264,45 złotych brutto za każdą rozpoczętą dobę. (dowód: umowa najmu samochodu zastępczego - k. 19-20; pełnomocnictwo – k. 24; protokół zdawczo – odbiorczy – k. 28; ogólne warunki umowy – k. 22-23)

Na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 18 marca 2014 roku M. G. przelała na rzecz A. L. wierzytelność – prawo do odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego przysługujące jej z polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy, w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 12 marca 2014 roku, zarejestrowaną w (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. pod nr (...), celem zaspokojenia wierzytelności cesjonariusza z tytułu zwrotu kosztów za wynajem pojazdu zastępczego.

(dowód: umowa przelewu wierzytelności z dnia 18 marca 2014 roku - k. 21; pełnomocnictwo – k. 24)

W dniu 27 marca 2014 roku A. L. wystawiła na rzecz M. G. fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.057,80 złotych brutto tytułem zapłaty czynszu za wynajem pojazdu zastępczego marki H. (...) o nr rej. (...) w okresie od dnia 18 marca 2014 roku do dnia 22 marca 2014 roku, tj. 4 dni.

(dowód: faktura VAT - k. 18)

A. L. zgłosiła szkodę do (...) spółka akcyjna V. (...) z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 1.057,20 złotych brutto tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego w dniu 27 marca 2014 roku.

(dowód: okoliczność niesporna; zwrotne potwierdzenie odbioru – k. 34)

Przy podejmowaniu przez serwis naprawczy czynności bez zbędnej zwłoki, naprawa powinna zakończyć się w dniu 20 marca 2014 roku (czwartek), a odbiór pojazdu po naprawie w dniu 21 marca 2014 roku (piątek).

Stawki czynszu najmu samochodu klasy B podobnej klasy jak najęty samochód H. (...) w pierwszej połowie 2014 roku w okresie 4-dniowego najmu wahały się od 87 złotych brutto do 352 złotych brutto za 1 dzień.

(dowód: opinia pisemna biegłego sądowego M. T. (1) – k. 217-227)

Uszkodzonego samochodu poszkodowana używała do dojazdu do pracy, na zakupy, zajęcia sportowe, jak również do dojazdu do rodziców, którzy mieszkają nad morzem. Planowała, że będzie używać samochodu zastępczego do tych samych czynności, przy tym w najbliższy weekend planowała odwiedzić rodziców. Z uwagi na trudności w prowadzeniu pojazdu zastępczego (inne gabaryty niż pojazdu uszkodzonego) używała go rzadko.

(dowód: zeznania świadka M. G. – k. 212)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, zeznaniach świadka M. G. oraz opinii biegłego sądowego M. T. (2).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art.3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Zgodnie z art. 659 § 1 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z kolei, zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Natomiast z treści § 2 powołanego wyżej przepisu wynika, że wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Zatem w sytuacji zaistnienia szkody ubezpieczyciel odpowiadający z tytułu ubezpieczenia OC za sprawcę szkody obowiązany jest do jej naprawienia w całości. Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

W przedmiotowym procesie pozwana nie kwestionowała okoliczności faktycznych zdarzenia, swojej odpowiedzialności (co do zasady) za wyrządzoną szkodę oraz ważności umów najmu pojazdu zastępczego i przelewu wierzytelności.

Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa zarzuciła nie wykazanie, że najem pojazdu zastępczego był uzasadniony, zbyt długi czas naprawy oraz zbyt wysoką stawkę czynszu najmu.

Odnosząc się do zarzutu pozwanej, iż nie zostało wykazane, że normalnym następstwem działania sprawcy jest prawo najmu pojazdu zastępczego, wskazać należy, iż zgodnie z uchwałą składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku (sygn. akt III CZP 5/11) odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki za najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. Pozbawienie poszkodowanego możliwości korzystania z pojazdu uszkodzonego w trakcie kolizji skutkuje tym, że ma on prawo wynająć pojazd zastępczy i pozostaje to w związku przyczynowym z kolizją w rozumieniu powyższego przepisu. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej uszkodzenia stanowi szkodę majątkową bez względu na rodzaj działalności lub cel, dla którego poszkodowany wykorzystuje pojazd. Jeżeli więc poszkodowany poniósł koszty wynajmu pojazdu zastępczego, to mieszczą się one w granicach skutków zdarzenia podlegającego wyrównaniu.

W ocenie Sądu szkoda, którą poszkodowana M. G. poniosła w wyniku kolizji z dnia 22 grudnia 2013 roku obejmowała również koszty najmu pojazdu zastępczego. Oczywistym jest bowiem, że przez okres, kiedy samochód przebywał w warsztacie naprawczym nie mogła korzystać z własnego samochodu, musiała zatem wynająć samochód zastępczy i ponieść koszty tego wynajmu. Należy ponadto podkreślić, że uszkodzonego samochodu poszkodowana używała do dojazdu do pracy, na zakupy, zajęcia sportowe, jak również do dojazdu do rodziców, którzy mieszkają nad morzem. Planowała, że będzie używać samochodu zastępczego do tych samych czynności, przy tym w najbliższy weekend planowała odwiedzić rodziców. Z uwagi na trudności w prowadzeniu pojazdu zastępczego (inne gabaryty niż pojazdu uszkodzonego) używała go rzadko. W przedmiotowej sprawie brak jest podstaw uznania aby pozwana nie dążyła do minimalizacji szkody. Okres najmu pojazdu zastępczego był krótki (4 doby), a mały przebieg wynikał z trudności w prowadzeniu pojazdu innej marki niż będący jej własnością.

Pozwana zakwestionowała także zgłoszone w pozwie roszczenie co do wysokości, w szczególności zakwestionowała długość okresu naprawy uszkodzonego pojazdu i będący jego odpowiednikiem czas korzystania z pojazdu zastępczego oraz przyjętą stawkę czynszu.

Jak wynika z pisemnej opinii biegłego sądowego M. T. (2) przy podejmowaniu przez serwis naprawczy czynności bez zbędnej zwłoki, naprawa powinna zakończyć się w dniu 20 marca 2014 roku (czwartek), a odbiór pojazdu po naprawie w dniu 21 marca 2014 roku (piątek). W konsekwencji jako uzasadniony czas naprawy biegły wskazał okres od dnia 18 marca 2014 roku do dnia 21 marca 2014 roku czyli 4 dni kalendarzowe. W przedmiotowej sprawie najem pojazdu zastępczego rozpoczął się w dniu 18 marca 2014 roku o godz. 17:00, a zakończył w dniu 22 marca 2014 roku o godz. 16:00 (k. 28).

Po porównaniu uzasadnionego czasu naprawy i faktycznego czasu używania pojazdu zastępczego należało uznać, że jedna doba najmu pojazdu zastępczego była bezzasadna (od godz. 17:00 w dniu 21 marca 2014 roku do godz. 16:00 w dniu 22 marca 2014 roku). Jak wynika bowiem z opinii biegłego sądowego M. T. (2), naprawa powinna zakończyć się w dniu 20 marca 2014 roku, zaś dzień 21 marca 2014 roku został przez biegłego zaliczony do uzasadnionego czasu naprawy tylko w celu wydania pojazdu po naprawie. Mając na uwadze charakter czynności związanych z wydaniem pojazdu po naprawie należało przyjąć, że powinny one nastąpić 21 marca 2014 roku w godzinach porannych. W związku z tym używanie pojazdu zastępczego przez poszkodowaną po godz. 17:00 tego dnia nie pozostawało w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą. W konsekwencji uzasadniony czas najmu był o jedną dobę krótszy niż faktyczny czas najmu.

Odnosząc się z kolei do stawki czynszu najmu należy wskazać, że tak długo pozostaje ona w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, jak długo nie przekracza stawek występujących na rynku lokalnym. Zgodnie z opinią biegłego stawki czynszu najmu samochodu klasy B podobnej klasy jak najęty samochód H. (...) w pierwszej połowie 2014 roku w okresie 4-dniowego najmu wahały się od 87 złotych brutto do 352 złotych brutto za 1 dzień. W konsekwencji przyjęta przez strony umowy stawka czynszu w wysokości 264,45 złotych brutto mieściła się w granicach stawek rynkowych i pozostawała w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

Opinia biegłego jest opinią logiczną, jasną i opartą na wiedzy i doświadczeniu biegłego. Żadna ze stron opinii nie kwestionowała, nie wnosiła o sporządzenie opinii uzupełniającej lub dopuszczenie dowodu z innego biegłego.

Mając na uwadze wyżej opisane wnioski wypływające z opinii biegłego należało ustalić, że zasadne było żądanie zapłaty kwoty 793,35 złotych (3 dni razy 264,45 złotych). W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie odsetek od zasądzonej na rzecz powódki kwoty Sąd oparł na treści art. 481 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Ponieważ zgłoszenie szkody nastąpiło w dniu 28 marca 2014 roku (k. 34), uzasadnione było żądanie zasądzenia odsetek od dnia 28 kwietnia 2014 roku.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych wyżej przepisów, orzeczono jak w punkcie I i II wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu – art. 100 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348).

Powódka wygrała w 75% (793,35/1.057,80 razy 100%), a więc pozwany powinien ponieść 75% kosztów procesu.

Koszty procesu wyniosły w sumie 1.438,07 złotych, w tym:

- poniesione przez powódkę: opłata od pozwu 53 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa 197 złotych (łącznie 250 złotych);

- poniesione przez pozwanego: wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa 197 złotych, wydatki na opinię biegłego 991,07 złotych (łącznie 1.188,07 złotych);

Pozwany powinien ponieść 75% kosztów procesu, a więc kwotę 1.078,55 złotych. Ponieważ pozwany poniósł kwotę wyższą, tj. 1.188,07 złotych, powódka powinna mu zapłacić różnicę, czyli kwotę 109,52 złotych.

W punkcie IV i V wyroku na podstawie art. 84 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano zwrócić powódce kwotę 1.000 złotych, a pozwanemu kwotę 8,93 złotych tytułem niewykorzystanych części zaliczek na opinię biegłego.