Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2018 r.

Sąd Rejonowy w Nidzicy I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 22 listopada 2018 r. w Nidzicy

sprawy z powództwa H. G.

przeciwko Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W.

o zapłatę

I . zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powódki H. G. kwotę 5000 zł ( słownie: pięć tysięcy złotych)z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 lipca 2016 roku do dnia zapłaty,

II. zasadza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2.167 zł (słownie: dwa tysiące sto złotych sześćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu , w tym kwotę 900zł (słownie: dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

III. nakazuje pobrać od pozwanego Towarzystwa (...) SA z siedziba w W. na rzecz Skarbu Państwa kasa Sądu Rejonowego w Nidzicy kwotę 733,11 zł ( słownie: siedemset trzydzieści trzy złote tytułem wydatków wydatkowanych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt IC 782/17

UZASADNIENIE

Powódka H. G. wniosła o zasądzenie zadośćuczynienia od Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna w W. w kwocie 5.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 21 lipca 2016 r. do dnia zapłaty. Wniosła, również o zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W odpowiedzi na pozew z dnia 15 stycznia 2018 roku pozwany wniósł m.in. o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powódki kosztów procesu. Uzasadniając swoje stanowisko, pozwany wskazał iż powódka uzasadniając wysokość zadośćuczynienia nie przedłożyła żadnych dowodów na poparcie swojego roszczenia, ponadto twierdzi iż nie istnieją podstawy by uznać obrażenia powódki za tak ciężkie jak na to wskazano w powództwie. W kwestii odsetek pozwany podniósł, iż winny być one liczone od dnia wyrokowania, bowiem według pozwanego, przepis art. 445 § 1 k.c., będący podstawą dochodzonego roszczenia nie czyni wyłomu w zasadzie, że sąd ocenia stan prawny według chwili orzekania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 stycznia 2014 r. na drodze nr (...) pomiędzy miejscowościami Z. – J. doszło do wypadku samochodowego, w wyniku którego powódka doznała obrażeń ciała w postaci urazu głowy, urazu stawu kolanowego, ogólnych potłuczeń całego ciała oraz wystąpił u niej stres związany z wypadkiem. Sprawcą wypadku był G. R., który wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie XII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedziba w N. z dnia 14 marca 2014 roku (sygn. akt XII W 41/14), został uznany winnym popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 86 § 1 kw i skazany został na karę 300 złotych grzywny.

/dowód: wyrok nakazowy Sądu Rejonowego w Olsztynie XII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w N. z dnia 14 marca 2014 r., sygn. akt XII W 41/14 k.10, notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym wydana przez KPP N. z dnia 31 sierpnia 2016 r. k.11, karta medyczna k.13-17/

Powódka została zatrzymana w szpitalu na jedną dobę, gdzie przy wypisie otrzymała zwolnienie lekarskie do 4 lutego 2014 r. W okresie 2015 r. powódka konsultowana była pod katem zaburzeń nerwów rdzeniowych szyjnych, oraz bóli kończyny górnej.

Dnia 20 lutego 2016 r. powódka otrzymała skierowanie do poradni specjalistycznej w związku z bolami odcinka szyjnego, kończyny górnej. Podczas wizyty u neurochirurga ustalono niewielkie zmiany dyskopatyczne, bez ewidentnych cech ucisku na struktury nerwowe.

/ dowód : karta informacyjna k.18, karty szpitalne 39-40, skierowanie i karta wizyty k.36-37/

Pojazd, którym kierował sprawca zdarzenia, w dacie wypadku korzystał z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, na podstawie umowy ubezpieczenia z pozwanym – Towarzystwem (...) Spółka Akcyjna w W..

/dowód: notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym wydana przez KPP N. z dnia 31 sierpnia 2016 r. k.11/

W toku postępowania likwidacyjnego pozwany przyjął na rzecz powódki kwotę 1000 zł tytułem zadośćuczynienia. Wobec wniesionego odwołania od decyzji pozwanego nie zmienił on swojego stanowiska w sprawie.

/dowód: decyzja pozwanego z dnia 24 maja 2016 r. (k.46), ostateczna decyzja pozwanego z dnia 20 lipca 2016 r. k.51/

W związku z doznanym urazem u powódki stwierdzono utrwalone nerwice związane z urazem czaszkowo – mózgowym, długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 5% . Rokowania na przyszłość są dobre, mogą jednak występować dolegliwości bólowe głowy, jak również okresowe i napadowe zaburzenia lękowe związane z przebytym urazem, wymagające okresowego przyjmowania leków – leczenie objawowe. Uznano przy tym, że nie przyjmowanie leków oraz nie korzystanie z pomocy lekarskiej może przyczyniać się do pogłębiania odczuwalnych bóli.

/ dowód: opinia lekarska dotycząca H. G. z dnia 03 sierpnia 2018 r. (k.148-150), opinia lekarska uzupełniająca dotycząca H. G. k.178/

Sąd zważył co następuje:

Okoliczności zdarzenia z dnia 20 stycznia 2014 r. oraz doznane przez powódkę urazy co do zasady są niesporne. Pozwany przyznał na etapie postępowania likwidacyjnego zadośćuczynienie przesądzając tym samym zasadę i podstawę swojej odpowiedzialności cywilnej.

Zgodnie z art. 444 § 1 kc w związku z art. 445 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Jako, że w sprawie spór sprowadził się do ustalenia czy dotąd wypłacone zadośćuczynienie wypełnia roszczenia powódki, wyczerpując dyspozycje wyżej powołanych przepisów należało w pierwszej kolejności ustalić jaki zakres uszczerbków doznała powódka, co mogło wskazywać na zakres jej krzywd i cierpień z nimi związanych.

Sąd w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy ustalił, że początkowe „niegroźne” obrażenia w postaci potłuczeń, spowodowały dysfunkcje organizmu powódki. Nasilające się bóle potwierdzone dokumentacja medyczna i opinią biegłego, wskazują na 5% uszczerbek na zdrowiu powódki. Tym samym wskazują, że nie ma podstaw by odmawiać racji powódce o odczuwalnych przez nią bolach, dolegliwościach i dyskomforcie.

W świetle ustaleń wypłacone dotąd zadośćuczynienie na poziomie 1.000 zl jawi się jako zbyt niskie.

Przepisy kodeksu nie wskazują jakichkolwiek kryteriów, jakie należałoby uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, dlatego pomocne w tym zakresie okazuje się orzecznictwo.

Okoliczności wpływające na wysokość zadośćuczynienia, jak i kryteria ich oceny powinny być rozważane indywidualnie w związku z konkretną osobą pokrzywdzonego / por. np. wyrok Sąd Najwyższy z dnia 26 listopada 2009 r., III CSK 62/09, LEX nr 738354; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 2008 r., IV CSK 243/08, LEX nr 590267/. Należy mieć na uwadze, że szkoda niemajątkowa wynikła wskutek uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia stanowi zawsze naruszenie dobór osobistych. Zatem, o wysokości zadośćuczynienia decydują takie czynniki trudne do uchwycenia jak: stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, długotrwałość, nieodwracalny charakter, jak również wiek samego poszkodowanego / por . wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2002r., IV CKN 1266/00 LEX nr 80272/

Zasadniczo należy mieć na uwadze, że zadośćuczynienie pełni role kompensacyjną /wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/2003, LEX 141820 /. Zatem musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną. Poszkodowanemu należy się satysfakcja moralna w zakresie ustalenia odpowiedniego zadośćuczynienia, gdyż za tym przemawiają wymagania sprawiedliwości i porządku prawnego / min. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2008 r., III KK 349/07, LEX 395071/

Mając na uwadze powyższe, uznać należało, że przyznana dotąd kwota zadośćuczynienia jest zaniżona. Mając tylko na uwadze wiek powódki, stres sytuacyjny w związany z przebiegiem wypadku, dolegliwości bólowe utrudniające jej codzienne funkcjonowanie, konieczność przyjmowania leków na co zwrócił uwagę biegły w swojej ostatniej opinii, oraz powód przyznanego uszczerbku na zdrowiu, należało uznać że łączna kwota 6000 zł zadośćuczynienia nie jest zawyżona, spełniając swoje cele.

Jednocześnie Sąd zaznacza, że samo stwierdzenie przez biegłego, że nieprzyjmowanie leków oraz niekorzystanie z pomocy lekarskiej może przyczyniać się do pogłębiania odczuć nie stanowiło podstawy do ustaleń w zakresie przyczynienia się powódki do doznanej i odczuwalnej krzywdy.

Zadośćuczynienie jest świadczeniem nie tylko za krzywda istniejącą aktualnie czy w przyszłości. Ale także za już doznaną. Sama fakt nie przyjmowania leków czy nie korzystania z pomocy lekarskiej w zakresie stwierdzonego uszczerbek wynika z różnych okoliczności, jak obowiązki rodzinne, zawodowe, domowe, dostęp do specjalistów a także sytuacja materialna.

Poza tym nawet gdyby przyjąć że aktualny stan powódki i cierpienia z nim związane są wynikiem przyczynienia się Sąd nie ma obowiązku zmniejszać świadczenia z tytułu zadośćuczynienia. Nie można stawiać równości między przyczynieniem a obniżeniem zadośćuczynienia.

Sąd w ramach art. 362 kc, biorąc pod uwagę okoliczności mające znaczenie w tym winę lub nieprawidłowość zachowania poszkodowanego, porównania stopnia winy obu stron, rozmiar doznanej krzywdy i ewentualnie szczególne okoliczności danego przypadku, a więc zarówno czynniki subiektywne jak i obiektywne decyduje o ewentualnym zmniejszeniu zadośćuczynienia. Mając na uwadze powyższą argumentacje Sąd takich podstaw nie znalazł.

W kwestii odsetek zasądzonych od dnia zajęcia stanowiska przez pozwanego należy wskazać, że zadośćuczynienie pełni rolę kompensacyjną, a przysługuje w razie zaistnienia szkody. W sytuacji kiedy bezspornym jest fakt zaistnienia szkody, a także odpowiedzialności podmiotu zobowiązanego do kompensacji, jak to miało miejsce w przedmiotowej sprawie, choćby z uwagi na częściowe uwzględnienie żądania powoda w toku postępowania likwidacyjnego, nie można odmówić racji stanowisku, że orzeczenie przyznające zadośćuczynienie ma charakter rozstrzygnięcia deklaratoryjnego, a nie konstytutywnego / wyrok Sadu Najwyższego z dnia 22 lutego 2007 r., I CSK 433/06, lex 274209/

Wobec tego, zobowiązanie do zapłaty zadośćuczynienia ma charakter zobowiązania bezterminowego, a jego przekształcenie w terminowe, możliwe jest w wyniku wezwania skierowanego do dłużnika zobowiązanego do świadczenia. Przy powyższym nie ma znaczenia, że przyznanie zadośćuczynienia jest fakultatywne i zależy od uznania sądu oraz poczynionej przez niego oceny konkretnych okoliczności danej sytuacji. Poszkodowany bowiem może skierować roszczenie o zadośćuczynienie bezpośrednio do osoby ponoszącej odpowiedzialność wynikającą ze skutków wypadku komunikacyjnego.

Nie można także pomijać, że dłużnik jeżeli opóźnia się z zapłaceniem zadośćuczynienia to wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia ( art. 481 § 1 kc). Odsetki zgodnie z art. 481 k.c, stanowią zatem opartą na uproszczonych zasadach, rekompensatę typowego uszczerbku majątkowego doznanego przez wierzyciela wskutek pozbawienia go możliwości czerpania korzyści z należnego mu świadczenia pieniężnego. Dlatego też, przy uwzględnieniu waloryzacyjnej funkcji odsetek, zasądzenie ich od daty wyrokowania prowadziłoby do umorzenia ich za okres przed datą wyroku, stanowiąc nieuzasadnione uprzywilejowanie dłużnika i skłaniając go niekiedy do jak najdłuższego zwlekania z opóźnionym świadczeniem pieniężnym, w oczekiwaniu na orzeczenie sądu.

Poza tym, nie można zapominać, że termin wymagalności świadczeń przysługujących poszkodowanemu od zakładu ubezpieczeń z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów określa także art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1152 ze zm. - dalej "ustawa ubezpieczeniowa"). Reguła ta potwierdzona została w kodeksie cywilnym w art. 817 .

Stąd orzeczono o odsetkach zgodnie z żądaniem pozwu.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z art. 98 § 1 kpc wyrażającego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Na koszty poniesione przez powódkę złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika według norm przypisanych, wpłacona zaliczka na biegłego, oplata od pozwu, koszty pełnomocnictwa.

Wydatkami pokrytymi tymczasowo ze środków Skarbu Państwa został obciążony pozwany na mocy art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 98 § 1 kpc.