Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: III U 808/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Teresa Suchcicka

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Małgorzata Laskowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 grudnia 2013 r. w O.

sprawy z odwołania A. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania A. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w W.

z dnia 30 sierpnia 2012r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje A. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 maja 2012r. do 30 kwietnia 2013r.;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt III U 808/12

UZASADNIENIE

A. K. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.z dnia 30.08.2012r., znak: (...)odmawiającej mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazał, że organ rentowy powołał się jedynie na orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS, która jest krzywdząca. Podał, że jest osobą niezdolną do pracy co najmniej częściowo, a schorzenia powstały przed rokiem 2005. Wykryto wówczas epizody podwyższonego ciśnienia tętniczego, depresję, zaburzenia koncentracji uwagi oraz napadową bezsenność, która uniemożliwia podjęcie jakiejkolwiek pracy. W roku 2008 przeszedł udar niedokrwienny płata ciemieniowego pod postacią niedowładu lewej kończyny górnej. W roku 2010 rozpoznano zawał mięśnia sercowego stemi ściany przedniej, cukrzycę, krwawienie do przewodu pokarmowego, chorobę wrzodową. W roku 2011 kontynuowano leczenie rozpoznanej choroby wieńcowej po zawale. Nadto w dniu 12.07.2011r. Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności wydał Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym. W roku bieżącym lekarz orzecznik ZUS rozpoznał u niego przebyty uprzednio zawał mięśnia sercowego, krwawienie do przewodu pokarmowego, stan po udarze niedokrwiennym, zespół depresyjny, cukrzycę, stan po ostrym zapaleniu trzustki.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. wniósł o jego oddalenie. Podniósł, że A. K. do dnia 30.04.2012r. pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W dniu 17.05.2012r. ww. złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa do świadczenia. Komisja lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 24.08.2012r. uznała odwołującego się za zdolnego do pracy. W oparciu o powyższe orzeczenie Oddział wydał zaskarżoną decyzją z dnia 30.08.2012r.

Sąd ustalił, co następuje:

Odwołujący się A. K. pobierał z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Wymienione świadczenie, zgodnie z orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 14.11.2011r. (s. 17 akt rentowych tom III) przysługiwało ww. do dnia 30.04.2012r. (s.45 akt rentowych tom III).

W dniu 17.05.2012r. A. K. złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (k. l akta rentowe tom IV).

W toku postępowania ww. został ostatecznie skierowany na badanie do komisji lekarskiej ZUS, która orzeczeniem z dnia 24.08.2012r. (k. 71 akt rentowych tom III) uznała odwołującego się za zdolnego do pracy.

W oparciu o powyższe orzeczenie Oddział ZUS zaskarżoną decyzją z dnia 30.08.2012r. (s. 73 akt rentowych tom III) mając na uwadze art. 102 ust. 1 i 107 oraz 61 w zw. z art. 57 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił ww. prawa do wskazanego świadczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. K. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem sporu jest decyzja ZUS z dnia 30.08.2012r. Decyzją tą organ rentowy odmówił odwołującemu się A. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Zgodnie z art. 107 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokości tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku nadania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik ZUS. Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu, w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia. Komisja lekarska rozpatrując sprzeciw lub zarzut wadliwości, dokonuje w formie orzeczenia oceny niezdolności do pracy i jej stopnia oraz trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy. Orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej, stanowi dla organu rentowego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji (art. 14 ust.l pkt 1 oraz art.14 ust. 2a, 2e, 2f i ust.3 cytowanej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).

Zgodnie natomiast z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2013.1440 j.t.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące przesłanki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a jego niezdolność do pracy powstała w okresach przewidzianych w ustawie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ich ustania.

Definicję osoby niezdolnej do pracy zawiera art. 12 ust. 1-3 powoływanej ustawy, który stwierdza, że jest nią osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Zgodnie zaś z art. 61 w/w ustawy prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy.

W świetle cytowanych wyżej przepisów zasadniczą kwestią wymagającą rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie, od której zależała skuteczność odwołania A. K., było ustalenie, czy jest on niezdolny do pracy i w jakim stopniu.

Na tę okoliczność Sąd dopuścił w sprawie dowód z opinii biegłych lekarzy z zakresu kardiologii, neurologii i diabetologii.

Biegli sądowi z zakresu: neurologii A. G., kardiologii K. S., chorób zakaźnych i wewnętrznych L. K., po przeprowadzeniu w dniu 24.11.2012r. badania lekarskiego i analizie dokumentacji zawartej w sprawie u A. K.rozpoznali: chorobę wieńcową stabilną II kl. CCS, stan po zawale m. serca ściany przedniej, stan po PCI GPZ +DES i PTCA PTW +DES, stan po udarze niedokrwiennym mózgu, stan po przebytych zapaleniach trzustki, cukrzycę typu 2, chorobę wrzodową żołądka z przebytym krwawieniem z przewodu pokarmowego oraz nadwagę. Zdaniem biegłych, w/w schorzenia nie czynią odwołującego niezdolnym do pracy, jednakże zastrzegli, że wskazane jest zaopiniowanie stanu zdrowia także przez lekarzy z zakresu psychiatrii i psychologii.

W uzasadnieniu biegli sądowi wskazali, iż stan układu krążenia u odwołującego się jest stabilny. W badaniu przedmiotowym bez cech niewydolności serca. Wykonywany test wysiłkowy nie wykazał cech niedokrwienia serca, bez zaburzeń rytmu, z dobrą wydolnością ponad 7 MET, bez dolegliwości bólowych. W badaniu echokardiograficznym niewielka odcinkowa hipokineza z dobrą frakcją wyrzutu lewej komory. Przebyty udar niedokrwienny płata ciemieniowego mózgu nie pozostawił trwałych następstw. W badaniu neurologicznym bez istotnych odchyleń od stanu prawidłowego. Cukrzyca typu 2 wymaga systematycznego leczenia insuliną - aktualnie wyrównana. W oparciu o całokształt biegli sądowi stwierdzili, że aktualny stan zdrowia badanego nie daje podstaw do orzeczenia niezdolności do pracy. Tym niemniej, z uwagi na wywiad nawracającego zespołu depresyjnego, a także stwierdzane w czasie badania reakcje depresyjne, wskazane jest opiniowanie stanu zdrowia wnioskodawcy przez biegłych z zakresu psychiatrii i psychologii (k. 14 – 15 a.s.).

Do powyższej opinii zastrzeżenia wniósł odwołujący się A. K.. W piśmie z dnia 28.01.2013r. podał, że ze względu na schorzenia jest osobą niezdolną do pracy co najmniej częściowo, Spełnia zatem wszystkie prawem wymagane przesłanki do uzyskania świadczenia, ma 48 lat stażu pracy. Domagał się dopuszczenia dowodu z opinii innych biegłych sądowych (k. 25 – 26 a.s.).

Sąd dopuścił więc dowód z opinii innych biegłych sądowych z zakresu kardiologii, neurologii, chorób wewnętrznych, psychiatrii i psychologa (k. 39 a.s.).

Biegli sądowi z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii J. P., neurologii T. P.oraz diabetologii M. Ż.u odwołującego się rozpoznali: stan udarze mózgowym w okolicy czołowo - ciemieniowej prawej z niedowładem kończyny górnej lewej i zaburzeniami typu asteroaganozji i apraksji przestrzennej, niedrożność ICA prawej, przewlekłą chorobę wieńcową, przebyty zawal ściany przedniej leczony PCI GPZ + DES(2011-10), przebyte PTC A PTW +DES (2011-11), stan hemodynamiczny II w)g NYHA, stan po przebytych zapaleniach trzustki, chorobę wrzodową żołądka z przebytym krwawieniem z przewodu pokarmowego i cukrzycę typu C.

Biegli orzekli częściową niezdolność od pracy od maja 2012 do maja 2013r.

W uzasadnieniu wskazali, iż po analizie dokumentacji i dokonaniu badania przedmiotowego w dniu 29.05.2013r. uznali, że A. K. spełnia kryteria do uznania częściowej niezdolności do pracy. Powodem tego stwierdzenia są odchylenia stwierdzane w badaniu przedmiotowym przez neurologa: zaburzenia typu asteroagnozji, apraksji przestrzennej oraz niedowładu kończyny górnej lewej. Powyższe objawy powstały po udarze czołowo -ciemieniowym w półkuli prawej mózgu w roku 2008. Ponadto w tym okresie stwierdzono zamknięcie tętnicy środkowej prawej. Stan neurologiczny od tego czasu nie uległ poprawie i nadal utrzymuje się jak w okresie, w którym kwalifikowany był do osób częściowo niezdolnych do pracy. Badany z czynnikami ryzyka (cukrzyca, schorzenia serca, wiek i płeć, nikotynizm, otyłość), z występującymi zmianami w naczyniach szyi po stronie prawej (zamknięcie tętnicy szyjnej prawej) , z przebytym udarem mózgu i z objawami niesprawności lewej ręki nie może wykonywać pracy technika mechanika - które to prace wymagają precyzji obu rąk, dlatego też biegły sądowy, nie znajdując poprawy w stanie neurologicznym do czasu udaru zakwalifikował badanego do grupy inwalidów częściowo niezdolnych do pracy. Biegły sądowy kardiolog orzekł, iż układ naczyniowo-sercowy jest stabilny. Nie stwierdził cech niedokrwienia mięśnia serca , ani zaburzeń rytmu, wydolność jest dobra z niewielkimi dolegliwościami dławicowymi, w wywiadzie nie uznał nawet częściowej niezdolności do pracy w/g kwalifikacji. Biegły diabetolog wykrył cukrzycę leczoną mieszankami insuliny analogowej w dwóch wstrzyknięciach, dobrze wyrównany metabolizm – tj. schorzenia nie powodujące całkowitej niezdolności do pracy. Biegli sądowi z zakresu kardiologii J. P. i diabetologii M. Ż. zgodzili się z neurologiem T. P., że z przyczyn neurologicznych odwołujący jest częściowo niezdolny do pracy (k. 58 – 59 a.s.).

Biegli sądowi z zakresu psychologii i psychiatrii nie sporządzili opinii, ponieważ odwołujący nie stawił się na badanie lekarskie, a wydanie opinii jedynie na podstawie akt nie było możliwe.

Do powyższej opinii zastrzeżenia wniósł organ rentowy. Podniósł, że nie zgadza się z opinią biegłych z zakresu neurologii i diabetologii, że odwołujący się jest częściowo niezdolny do pracy od maja 2012r. do maja 2013r. Zdaniem ZUS Komisja Lekarska, w której składzie był m.in. neurolog i specjalista z medycyny pracy nie stwierdziła, po przeprowadzeniu badania w dniu 24.08.2012r. istotnych odchyleń neurologicznych i internistycznych, które uzasadniałyby orzeczenie o częściowej niezdolności do pracy zgodnej z kwalifikacjami i aktualnym zatrudnieniem u technika mechanika, który aktualnie pracuje jako kontroler jakości wyrobów do samochodów (zgodnie z kwalifikacjami). Cukrzyca dobrze wyrównana metabolicznie, bez powikłań narządowych również nie powoduje niezdolności do pracy. Wnieśli o powołanie innych biegłych sądowych (k. 82 a.s.).

Sąd wniosek o powołanie kolejnych biegłych oddalił na podstawie art.217§3 k.p.c. uznając, iż okoliczności sporne zostały już dostatecznie wyjaśnione(k. 96 a.s.).

W ocenie Sądu Okręgowego druga opinia wydana przez biegłych z zakresu chorób wewnętrznych i kardiologii J. P., neurologii T. P.oraz diabetologii M. Ż.jest miarodajna dla oceny niezdolności odwołującego się do pracy, a tym samym dla oceny jego uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy. Opinię wydali bowiem specjaliści z zakresu schorzeń występujących u badanego, po przeprowadzeniu szczegółowych badań i analizie dokumentacji medycznej, a uzasadnienie tych opinii jest przekonywujące i nie budzi zastrzeżeń. Biegła z zakresu neurologii T. P.stwierdziła, że schorzenia takie jak stan po udarze mózgowym w okolicy czołowo - ciemieniowej prawej z niedowładem kończyny górnej lewej i zaburzeniami typu asteroaganozji i apraksji przestrzennej, niedrożność ICA prawej, przewlekła choroba wieńcowa, przebyty zawał ściany przedniej, stan hemodynamiczny II w)g NYHA, stan po przebytych zapaleniach trzustki, choroba wrzodowa żołądka, przebyte krwawienia z przewodu pokarmowego i cukrzyca typu C - powoduje u odwołującego się częściową niezdolność od pracy od maja 2012 do maja 2013r. Biegli sądowi z zakresu kardiologii J. P.i diabetologii M. Ż.potwierdzili ustalenia dokonane przez T. P.– tj. że z przyczyn neurologicznych odwołujący jest częściowo niezdolny do pracy (k. 58 – 59 a.s.).

Zwrócić należy uwagę, że A. K. posiadał prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do dnia 30.04.2012r., a od tamtego czasu stan jego zdrowia nie uległ poprawie.

Należy mieć bowiem na uwadze także fakt, że schorzenia dowołującego są tego rodzaju, iż możliwa jest poprawa zdrowia. Proces zaostrzenia może ustąpić, istnieje też szansa na efektywne leczenie szpitalne.

Z tych względów Sąd w oparciu o art. 477 14§ 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał A. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 01.05.2012r. do dnia 30.04.2013r. – o czym orzeczono w punkcie 1 wyroku.

Zgodnie z treścią art. 118 ust. la ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Sąd był zobowiązany, przyznając odwołującemu prawo do świadczenia, do zamieszczenia z urzędu w sentencji wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego odnośnie do nieustalenia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji tj. zarówno przyznającego prawo do świadczenia, jak też jego brak (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.04.2010 r., II UK 330/09, LEX 604220). W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie brak było podstaw do obciążenia odpowiedzialnością organu rentowego za nieprzyznanie odwołującemu prawa do renty z tytułu niezdolności już na etapie postępowania przez ZUS. Kwestia ta była bowiem sporna, a w sprawie powołano dwa zespoły biegłych sądowych, pierwsza opinia nie była jednoznaczna, a w toku postępowania sądowego dopiero w drugiej opinii lekarze ustalili, że z przyczyn neurologicznych odwołujący się jest niezdolny do pracy.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji.