Sygn. akt I C 351/18
Dnia 28 stycznia 2019 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Tomasz Choczaj
Protokolant : sekr. sąd. Joanna Wołczyńska - Kalus
po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2019 roku w Sieradzu
na rozprawie
sprawy z powództwa Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego
w W.
przeciwko A. T.
o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną
1.
uznaje za bezskuteczną w stosunku do powoda Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. umowę z dnia
21 listopada 2013 r. zawartą w Kancelarii Notarialnej w W. przed notariuszem J. K., za numerem aktu notarialnego
A (...), na mocy której K. T. darował A. T.:
a) udział wynoszący 1/2 (jedna druga) we współwłasności nieruchomości położonej w D., oznaczonej numerem działki (...), dla której w Sądzie Rejonowym w Wieluniu prowadzona jest księga wieczysta (...),
b)
nieruchomość położoną w D., składającą
się z działek o numerach: (...) (podzielona później
na działki (...)), dla której w Sądzie Rejonowym
w W. prowadzona była księga wieczysta (...) (obecnie (...)),
c) udział wynoszący 1/2 (jedna druga) we współwłasności nieruchomości położonej w D., oznaczonej numerem działki (...), dla której w Sądzie Rejonowym w Wieluniu prowadzona jest księga wieczysta (...)
- z uwagi na istniejącą wierzytelność powoda Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. wobec K. T. w wysokości:
- 382,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za styczeń 2011 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/339/11,
- 581,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za kwiecień 2011 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/551/11,
- 874,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za wrzesień 2011 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/944/11,
- 4 872,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za grudzień 2011 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/87/12,
- 1 811,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za grudzień 2012 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/52/13,
- 449,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za luty 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/319/13,
- 12 761,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za marzec 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/360/13,
- 18 773,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za kwiecień 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/476/13,
- 11 870,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za kwiecień 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/476/13,
- 11 102,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za maj 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/594/15,
- 16 515,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za czerwiec 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/594/15,
- 18 157,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za lipiec 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/607/13,
- 2 835,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za lipiec 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/607/13,
- 24 001,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za sierpień 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/652/13,
- 75 378,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za wrzesień 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/706/13,
- 53 293,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za październik 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/786/13,
- 17 224,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za październik 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/786/13,
- 23 861,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za listopad 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/594/15,
- 17 718,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług za grudzień 2013 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/594/15,
- 5 923,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za styczeń 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/215/14,
- 87 755,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za luty 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/383/14,
- 22 926,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za luty 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/377/14,
- 85 574,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za marzec 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/419/14,
- 27 755,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za kwiecień 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/533/14,
- 43 687,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za maj 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/595/14,
- 25 666,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za czerwiec 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/615/14,
- 39 072,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za lipiec 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/680/14,
- 49 843,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za sierpień 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/739/14,
- 55 571,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za wrzesień 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/786/14,
- 56 733,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za październik 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/22/15,
- 71 457,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za listopad 2014 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/50/15,
- 60 628,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za styczeń 2015 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/182/15,
- 127 596,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za luty 2015 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/270/15,
- 85 373,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za marzec 2015 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/323/15,
- 79 677,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za kwiecień 2015 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/403/15,
- 11 214,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za maj 2015 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/515/15,
- 56 125,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za czerwiec 2015 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/579/15,
- 19 871,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za sierpień 2015 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/688/15,
- 62 029,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za wrzesień 2015 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/756/15,
- 7 431,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za październik 2015 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/806/15,
- 4 427,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za listopad 2015 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym 1027-SER.723.266.2017,
- 375,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za grudzień 2015 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/42/16,
- 14 275,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za styczeń 2016 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 6/82/16,
- 36 507,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku od towarów i usług
za luty 2016 rok, stwierdzoną tytułem wykonawczym 1027-RPSW.522.125.2016,
- 1 045,00 zł wynikającą z zaległych zaliczek za podatek dochodowy
w wysokości 19 %, pobieranych od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej - za okres od stycznia 2009 r. do marca 2009 r.
i od maja 2009 r. do grudnia 2009 r., stwierdzoną tytułami wykonawczymi: SM 1/658/10, SM 1/659/10 i SM 1/660/10,
- 1 315,00 zł wynikającą z zaległych zaliczek za podatek dochodowy
w wysokości 19 %, pobieranych od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej - za okres od stycznia 2010 r. do października 2010 r, stwierdzoną tytułami wykonawczymi: SM 1/648/11, SM 1/649/11 i SM 1/651/11,
- 1 740,00 zł wynikającą z zaległych zaliczek za podatek dochodowy
w wysokości 19 %, pobieranych od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej - za okres od stycznia 2011 r. do października 2011 r., stwierdzoną tytułami wykonawczymi: SM 1/554/12, SM 1/553/12 i SM 1/552/12,
- 11 161,00 zł wynikającą z zaległych zaliczek za podatek dochodowy
w wysokości 19 %, pobieranych od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej - za okres od lutego 2013 r. do maja 2013
i od lipca 2013 r. do października 2013 r., stwierdzoną tytułami wykonawczymi: SM 1/551/14 i SM 1/552/14,
- 29 722,00 zł wynikającą z zaległych zaliczek za podatek dochodowy
w wysokości 19 %, pobieranych od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej - za okres od stycznia 2015 r. do czerwca 2015 r. i za sierpień 2015 r., stwierdzoną tytułami wykonawczymi: 1027 - RPSW.522.329.2016 i 1027 - RPSW.522.327.2016,
- 2 201,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku dochodowego
w wysokości 19 %, pobieranego od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej - za 2012 r., stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 1/377/13,
- 332 520,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku dochodowego
w wysokości 19 %, pobieranego od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej - za 2013 r., stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 1/462/14,
- 443 888,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku dochodowego
w wysokości 19 %, pobieranego od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej - za 2014 r., stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 1/345/15,
- 411 202,00 zł wynikającą z niezapłaconego podatku dochodowego
w wysokości 19 %, pobieranego od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej - za 2015 r., stwierdzoną tytułem wykonawczym 1027 - RPSW.522.365.2016,
- 72,00 zł wynikającą ze zryczałtowanego podatku dochodowego
od niektórych przychodów - za okres od września 2010 r. do grudnia 2010 r., stwierdzoną tytułem wykonawczym SM 3/331/11;
2.
zasądza od pozwanej A. T. na rzecz powoda Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwotę
10 800,00 zł (dziesięć tysięcy osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego;
3. nakazuje pobrać od pozwanej A. T. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 12 500,00 zł (dwanaście tysięcy pięćset złotych) tytułem brakującej opłaty stosunkowej.
Sygn. akt I C 351/18
Skarb Państwa reprezentowany przez Naczelnika Urzędu Skarbowego
w W. wniósł przeciwko A. T. pozew o uznanie
za bezskuteczną w stosunku do niego umowy darowizny z dnia 21 listopada 2013 r. zawartej w formie aktu notarialnego o nr rep A nr (...) przed notariuszem J. K. w Kancelarii Notarialnej w W., mocą której K. T. darował swojej żonie A. T. do jej majątku osobistego:
- nieruchomość położoną we wsi D., gmina Ł., powiat (...), województwo (...), odpowiadającą na dzień 21 listopada 2013 r. działkom o nr (...) - obręb (...) D. grunty orne, grunty rolne zbudowane, pastwiska trwałe, objętą na dzień 21 listopada 2013 r. księgą wieczystą (...) Sądu Rejonowego w Wieluniu, a które aktualnie znajdują się w granicach nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Wieluniu prowadzi księgę wieczystą (...);
- udział wynoszący 1/2 części w niezabudowanej nieruchomości położonej
we wsi D., gmina Ł., powiat (...), województwo (...), obejmującej działkę o numerze (...) - obręb 3 D., grunty orne, objętej zarówno na dzień 21 listopada 2013 r., jak i aktualnie księgą wieczystą (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Wieluniu;
- udział wynoszący 1/2 części w zabudowanej nieruchomości położonej we wsi D., gmina Ł., powiat (...), województwo (...), obejmującej działkę nr (...) - obręb (...) D., grunty rolne, objętej zarówno na dzień 21 listopada 2013 r., jak i aktualnie księgą wieczystą
(...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Wieluniu - w celu zaspokojenia przysługującej Skarbowi Państwa - Naczelnikowi Urzędu Skarbowego w W. w stosunku do K. T. wierzytelności pieniężnej wraz z należnymi odsetkami od zaległości podatkowych, kosztami upomnień i kosztami egzekucji, w łącznej wysokości 3 672 630,50 zł na dzień
2 października 2018 r., z tytułu:
a) podatku od towarów i usług za:
- styczeń 2011 r. w wysokości 382,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/339/11,
- kwiecień 2011 r. w wysokości 581,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/551/11,
- wrzesień 2011 r. w wysokości 874,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/944/11,
- grudzień 2011 r. w wysokości 4 872,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/87/12,
- grudzień 2012 r. w wysokości 1 811,00 (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/52/13,
- luty 2013 r. w wysokości 449,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/319/13,
- marzec 2013 r. w wysokości 12 761,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/360/13,
- kwiecień 2013 r. w wysokości 18 773,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/476/13,
- kwiecień 2013 r. w wysokości 11 870,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/476/13,
- maj 2013 r. w wysokości 11 102,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/594/15,
- czerwiec 2013 r. w wysokości 16 515,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/594/15,
- lipiec 2013 r. w wysokości 18 157,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/607/13,
- lipiec 2013 r. w wysokości 2 835,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/607/13,
- sierpień 2013 r. w wysokości 24 001,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/652/13,
- wrzesień 2013 r. w wysokości 75 378,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/706/13,
- październik 2013 r. w wysokości 53 293,00 (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/786/13,
- październik 2013 r. w wysokości 17 224,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/786/13,
- listopad 2013 r. w wysokości 23 861,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/594/15,
- grudzień 2013 r. w wysokości 17 718,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/594/15,
- styczeń 2014 r. w wysokości 5 923,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/215/14,
- luty 2014 roku w wysokości 87.755,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/383/14,
- luty 2014 r. w wysokości 22 926,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/377/14,
- marzec 2014 r. w wysokości 85 574,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/419/14,
- kwiecień 2014 r. w wysokości 27 755,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/533/14,
- maj 2014 r. w wysokości 43 687,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/595/14,
- czerwiec 2014 r. w wysokości 25 666,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/615/14,
- lipiec 2014 r. w wysokości 39 072,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/680/14,
- sierpień 2014 r. w wysokości 49 843,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/739/14,
- wrzesień 2014 r. w wysokości 55 571,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/786/14,
- październik 2014 r. w wysokości 56 733,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/22/15,
- listopad 2014 r. w wysokości 71 457,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/50/15,
- styczeń 2015 r. w wysokości 60 628,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/182/15,
- luty 2015 r. w wysokości 127 596,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/270/15,
- marzec 2015 r. w wysokości 85 373,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/323/15,
- kwiecień 2015 r. w wysokości 79 677,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/403/15,
- maj 2015 r. w wysokości 11 214,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nrSM6/515/15,
- czerwiec 2015 r. w wysokości 56 125,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/579/15,
- sierpień 2015 r. w wysokości 19 871,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/688/15,
- wrzesień 2015 r. w wysokości 62 029,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/756/15,
- październik 2015 r. w wysokości 7 431,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/806/15,
- listopad 2015 r. w wysokości 4 427,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr 1027- SER.723.266.2017,
- grudzień 2015 r. w wysokości 375,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/42/16,
- styczeń 2016 r. w wysokości 14 275,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 6/82/16,
- luty 2016 r. w wysokości 36 507,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr 1027-RPSW.522.125.2016,
b) odsetek od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek dochodowy
w wysokości 19 % pobierany od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za:
- kolejne miesiące - od stycznia do marca 2009 r. i od maja do grudnia 2009 r.
w łącznej wysokości 1 045,00 zł, stwierdzonej tytułami wykonawczymi nr SM 1/658/10, SM 1/659/10, SM 1/660/10,
- kolejne miesiące - od stycznia do października 2010 r. w łącznej wysokości
1 315,00 zł, stwierdzonej tytułami wykonawczymi nr SM 1/648/11, SM 1/649/11, SM 1/651/11,
- kolejne miesiące - od stycznia do października 2011 r. w łącznej wysokości
1 740,00 zł, stwierdzonej tytułami wykonawczymi nr SM 1/554/12, SM 1/553/12, SM 1/552/12,
- kolejne miesiące - od lutego do maja 2013 r. i od lipca do października 2013 r. w łącznej wysokości 11 161,00 zł, stwierdzonej tytułami wykonawczymi SM 1/551/14, SM 1/552/14;
- kolejne miesiące - od stycznia do czerwca 2015 r. i za sierpień 2015 r. w łącznej wysokości 29 722,00 zł, stwierdzonej tytułami wykonawczymi nr 1027-RPSW.522.329.2016 i 1027 -RPSW.522.327.2016;
c) podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19 % pobieranego
od dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej za:
- 2012 r. w wysokości 2 201,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 1/377/13,
- 2013 r. w wysokości 332 520,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 1/462/14,
- 2014 r. w wysokości 443 888,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 1/345/15,
- 2015 r. w wysokości 411 202,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr 1027-RPSW.522.365.2016;
d) zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów (płatnik)
za okres od września do grudnia 2010 r. w łącznej wysokości 72,00 zł (należność główna), stwierdzonej tytułem wykonawczym nr SM 3/331/11.
Oprócz tego powód wniósł o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.
Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie
od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego.
Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:
A. T. jest żoną K. T., który od 3 lipca 2003 r. do 17 maja 2016 r. prowadził działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjno - Usługowo - Handlowe (...) K. T., której przedmiotem był transport drogowy towarów, (dowód: bezsporne; zaświadczenie z (...) k. 149) .
Za 2009 r. K. T. nie zapłacił na rzecz Skarbu Państwa należnych odsetek od podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 1 045,00 zł, a za 2010 r. w wysokości 1 315,00 zł. Za 2010 r. K. T. nie zapłacił też na rzecz Skarbu Państwa zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów w wysokości 128,00 zł, z czego 72,00 zł tytułem należności głównej i 56,00 zł tytułem odsetek, (dowód: tytuły wykonawcze - k. 106 - 108 verte; tytuły wykonawcze - k. 109 -112 verte; tytuł wykonawczy - k. 140 - 140 verte) .
Za 2011 r. K. T. nie zapłacił na rzecz Skarbu Państwa należnego podatku od towarów i usług w łącznej wysokości 11 120,00 zł, z czego 6 789,00 zł należności głównej i 4 411,00 zł odsetek i odsetek od podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 1 740,00 zł, (dowód: tytuły wykonawcze - k. 49 - 52 verte; tytuły wykonawcze - k. 115 - 120 verte) .
Za 2012 r. K. T. nie zapłacił na rzecz Skarbu Państwa należnych podatków: od towarów i usług w wysokości 2 709,00 zł, z czego 1 811,00 zł tytułem należności głównej i 898,00 zł tytułem odsetek i dochodowego od osób fizycznych w wysokości 3 223,00 zł, z czego 2 201,00 zł tytułem należności głównej i 1 022,00 zł tytułem odsetek, (dowód: tytuł wykonawczy - k. 53 - 53 verte; tytuł wykonawczy - k. 121 - 121 verte) .
Za 2013 r. K. T. nie zapłacił na rzecz Skarbu Państwa należnych podatków: od towarów i usług w łącznej wysokości 431 683,00 zł,
z czego 303 937,00 zł tytułem należności głównej i 127 746,00 zł tytułem odsetek i dochodowego od osób fizycznych w wysokości 464 390,00 zł, z czego 332 520,00 zł tytułem należności głównej i 131 870,00 zł tytułem odsetek,
(dowód: tytuły wykonawcze - k. 54 - 71 verte; tytuły wykonawcze - k. 126 - 132 verte)
.
Za 2014 r. K. T. nie zapłacił na rzecz Skarbu Państwa należnych podatków: od towarów i usług w łącznej wysokości 765 942,00 zł,
z czego 571 962,00 zł należności głównej i 193 980,00 zł tytułem odsetek
i dochodowego od osób fizycznych w wysokości 565 598,00 zł, z czego 443 88,00 zł tytułem należności głównej i 121 700,00 zł odsetek,
(dowód: tytuły wykonawcze - k. 73 - 87 verte; tytuł wykonawczy - k. 133 - 133 verte)
.
Za 2015 r. K. T. nie zapłacił na rzecz Skarbu Państwa należnych podatków: od towarów i usług w łącznej wysokości 652 466,00 zł,
z czego 514 746,00 zł tytułem należności głównej i 137 720,00 zł i dochodowego od osób fizycznych w wysokości 520 506,00 zł, z czego 411 202,00 zł tytułem należności głównej i 109 304,00 zł tytułem odsetek,
(dowód: tytuły wykonawcze - k. 88 - 99 verte; tytuły wykonawcze - k. 134 - 139)
.
Za 2016 r. K. T. nie zapłacił na rzecz Skarbu Państw należnego podatku od towarów i usług w łącznej wysokości 61 123,00 zł, z czego 50 782,00 zł tytułem należności głównej i 10 341,00 zł tytułem odsetek, (dowód: tytuły wykonawcze - k. 102 - 105 verte) .
Skarb Państwa - Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. wystawił wobec K. T. tytuły wykonawcze oraz wszczął przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne. W dniu 9 lipca 2010 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. na podstawie tytułów wykonawczych: SM 6/618/10, SM 1/658/10, SM 1/659/10 i SM 1/660/10 dokonał pierwszej czynności egzekucyjnej poprzez zawiadomienie (...) Oddział w W. o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego,
(dowód: dokumenty
z postępowania egzekucyjnego - k. 150 - 256)
.
W dniu 26 lipca 2013 r. K. T. i A. T. zawarli przed notariuszem J. K. w Kancelarii Notarialnej w W. umowę majątkową małżeńską o ustanowienie rozdzielności majątkowej, zarejestrowaną pod nr rep. A nr (...), (dowód: umowa - k. 325 - 327) .
Następnie mocą umowy darowizny z dnia 21 listopada 2013 r. zawartej
w formie aktu notarialnego przed notariuszem J. K. w Kancelarii Notarialnej w W. pod nr rep A nr (...) K. T. darował swojej żonie A. T. do jej majątku osobistego:
- nieruchomość położoną we wsi D., gmina Ł., składającą
się z działek o nr: (...), dla której Sąd Rejonowy w Wieluniu prowadził księgę wieczystą (...) (obecnie SR1 (...));
- udział wynoszący 1/2 części we współwłasności nieruchomości położonej
we wsi D., gmina Ł., oznaczonej nr działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Wieluniu prowadzi księgę wieczystą (...);
- udział wynoszący 1/2 części we współwłasności nieruchomości położonej
we wsi D., gmina Ł., oznaczonej nr działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Wieluniu prowadzi księgę wieczystą (...),
(dowód: umowa darowizny - k. 22 - 25 verte; odpis z księgi wieczystej - k. 26 - 34; odpis z księgi wieczystej - k. 35 - 48)
.
W dziale IV księgi wieczystej (...) wpisana była hipoteka umowna łączna zwykła w kwocie 35 000,00 zł na rzecz (...) Bank (...) S.A. Oddział 1 w W.; hipoteka umowna łączna kaucyjna do kwoty 7 700,00 zł na rzecz (...) Bank (...) S.A. Oddział 1 w W. oraz hipoteka przymusowa w kwocie 6 259,25 zł na rzecz Gminy Ł.. W dziale IV księgi wieczystej (...) wpisana była hipoteka łączna zwykła w kwocie 35 000,00 zł na rzecz (...) Bank (...) S.A. Oddział 1
w W. i hipoteka umowna łączna kaucyjna do kwoty 7 700,00 zł na rzecz (...) Bank (...) S.A. Oddział 1 w W..
W dziale IV księgi wieczystej (...) wpisana była hipoteka umowna zwykła w kwocie 80 960,00 zł na rzecz (...) S.A. Oddział 1 w W. i hipoteka umowna kaucyjna do kwoty 17 811,20 zł
na rzecz (...) Bank (...) S.A. Oddział 1
w W.,
(dowód: umowa darowizny - k. 22 - 25 verte, odpis z księgi wieczystej - 26 - 34; odpis z księgi wieczystej - k. 26 - 34; odpis z księgi wieczystej - k. 35 - 48)
.
Po otrzymaniu darowizny powódka przejęła faktycznie prowadzenie działalności gospodarczej męża,
(dowód: zeznania powódki - k. 352 wraz
z nagraniem rozprawy z 14 stycznia 2019 r. - płyta - koperta - k. 369 minuta
od 00:28:00 do 00:42:24)
.
Postanowieniem z dnia 24 października 2014 r. Sąd Rejonowy w Sieradzu oddalił wniosek Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego
w W. o ogłoszenie upadłości K. T., obejmującej likwidację jego majątku. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że dłużnik nie reguluje swoich wymagalnych zobowiązań wobec siedmiu wierzycieli - Urzędu Skarbowego w W., Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Gminy B., Gminy Ł., Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, (...) s.c. i Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego,
(dowód: postanowienie - k. 251 - 251 verte)
.
Powódka spłacała zadłużenie wobec banków i podmiotów, których wierzytelności zostały zabezpieczone hipoteką na darowanych nieruchomościach, tj. wobec (...) Bank (...) S.A. w W. i Gminy Ł.. Powódka spłacała zobowiązania wynikające z umów kredytowych, które zawarła wspólnie z mężem oraz długi zaciągnięte u osób fizycznych. Powódka innych zobowiązań nie spłacała. Również pozwany spłacał swoje zadłużenia
z tego tytułu,
(dowód: częściowo zeznania powódki - k. 352 wraz z nagraniem rozprawy z 14 stycznia 2019 r. - płyta - koperta - k. 369, minuta od 00:28:00
do 00:42:24; częściowo zeznania świadka K. T. - k. 351 verte wraz z nagraniem rozprawy z 14 stycznia 2019 r. - płyta - koperta - k. 369, minuta od 00:11:28 do 00:23:05; umowa - k. 286 - 293 i k. 294 - 297; przelewy - k. 298 - 300, k. 308 - 310; lista operacji - k. 311; potwierdzenia wpłaty - k. 314 - 315, k. 318 - 324)
.
Postanowieniami z dnia 25 marca 2016 r. i z dnia 30 grudnia 2016 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. umorzył postępowania egzekucyjne wobec K. T., gdyż nie były skuteczne, (dowód: postanowienie - k. 253 – 254; postanowienie - k. 255 - 256; zeznania powódki - k. 352 wraz z nagraniem rozprawy z 14 stycznia 2019 r. - płyta - koperta - k. 369, minuta od 00:28:00 do 00:42:24) .
Postanowieniem z dnia 18 stycznia 2016 r. Sąd Rejonowy w Sieradzu
z wniosku Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. orzekł wobec K. T. zakaz prowadzenia działalności gospodarczej
na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu na okres 6 lat,
(dowód: postanowienie - k. 252)
.
K. T. nie posiada majątku. Mieszka z matką, jest zatrudniony na 1/24 etatu, pełni funkcję radnego rady gminy z dietą 175,00 zł za sesję. Pozostaje na utrzymaniu rodziny. W 2018 r. sprzedał samochód marki A.,
(dowód: zeznania świadka K. T. - k. 351 verte wraz z nagraniem rozprawy z 14 stycznia 2019 r. - płyta - koperta - k. 369 minuta od 00:11:28
do 00:23:05, protokół - k. 250 - 250 verte)
.
W chwili obecnej przedmiotowe nieruchomości nie są obciążone hipotekami, (dowód: umowa darowizny - k. 22 - 25 verte, odpis z księgi wieczystej - 26 - 34; odpis z księgi wieczystej - k. 26 - 34; odpis z księgi wieczystej - k. 35 - 48) .
Powyższy stan faktyczny jest w większej części bezsporny, ponieważ został oparty na dowodach nie negowanych przez strony oraz na ich zgodnych twierdzeniach.
Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanej A. T. i świadka K. T. w zakresie, w jakim twierdzili, że pozwana nie wiedziała
o zadłużeniu męża w chwili dokonania zaskarżonej czynności, gdyż są one
w oczywisty sposób nielogiczne i sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego. Nie zmienia tego fakt kłopotów małżeńskich stron i ich faktycznej separacji.
Z ich zeznań i z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy wynika bowiem,
że porozumiewali się w zakresie prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej, nawet jeśliby uznać, że była to jedyna płaszczyzna ich ówczesnego porozumienia. Okoliczności wskazują, że pozwana w oczywisty sposób była zorientowana co do finansów firmy, skoro zdecydowała się kontynuować
tę działalność, którą do dnia dzisiejszego prowadzi z zyskiem, co wynika
z twierdzeń zawartych w odpowiedzi na pozew. Ponadto nieprawdą jest,
iż powódka spłacała zadłużenie zabezpieczone hipoteką na nieruchomościach jedynie w celu wywiązania się z zobowiązania wobec dłużnika do spłacenia wierzycieli, ale dlatego, że była ona współdłużnikiem przynajmniej w zakresie hipoteki umownej zwykłej w kwocie 80 960,00 zł na rzecz (...) S.A. - co wynika z umowy (...) K. (...) nr (...)
(...) z dnia 30 listopada 2006 r. załączonej do odpowiedzi
na pozew.
Sąd uznał zeznania świadka K. T. co do nieświadomości pozwanej, że działał w celu pokrzywdzenia wierzycieli za niewiarygodne, gdyż
są stronnicze. Świadek jako mąż pozwanej ma oczywisty cel w tym, by zeznawać na korzyść żony. Poza tym Sąd uznał jego zeznania za niewiarygodne w części dotyczącej tego, że tylko powódka spłacała jego zobowiązania, gdyż
są one w oczywisty sposób sprzeczne z potwierdzeniami wpłat na jego nazwisko po sporządzeniu przedmiotowej umowy darowizny. Zatem Sąd uznał zeznania powódki w tym zakresie również za niewiarygodne, gdyż są gołosłowne.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Powództwo Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego
w W. jest zasadne i zasługuje w całości na uwzględnienie.
Celem instytucji skargi pauliańskiej, przewidzianej w przepisach art. 527 – 535 k.c., jest ochrona interesów wierzyciela na wypadek nielojalnego (czy wręcz nieuczciwego) postępowania dłużnika, który z pokrzywdzeniem wierzyciela wyzbywa się składników swego majątku na rzecz osób trzecich lub majątek ten obciąża, zaciągając kolejne zobowiązania i w ten sposób stwarza lub pogłębia stan swojej niewypłacalności.
Przepisy artykułów 527 - 529 k.c. (art. 530 k.c.) stosuje się odpowiednio
w wypadku, gdy dłużnik działał w zamiarze pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli, a więc jak w niniejszej sprawie. Jeżeli jednak osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową odpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną tylko wtedy, gdy osoba trzecia o zamiarze dłużnika wiedziała.
Konstrukcja skargi pauliańskiej oparta jest na instytucji względnej bezskuteczności czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2002 r., II CKN 1336/00, LEX nr 55083). Ochrona ta polega na możliwości zaskarżenia przez wierzyciela krzywdzącej go czynności prawnej celem uznania tej czynności
za bezskuteczną względem niego.
Zgodnie z treścią przepisu art. 527 k.c. przesłankami powództwa o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną są: dokonanie przez dłużnika z osobą trzecią czynności prawnej, na skutek której osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową oraz na skutek której doszło do pokrzywdzenia wierzycieli, działanie dłużnika
ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, wiedza lub możliwość (przy zachowaniu należytej staranności) dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią. Wskazane powyżej przesłanki spełnione być muszą łącznie.
Wobec tego na powodzie spoczywał obowiązek wykazania, że: przysługuje mu wobec dłużnika wierzytelność; dokonano zaskarżonej czynności prawnej między dłużnikiem i osobą trzecią, na podstawie której osoba trzecia uzyskała korzyść; doszło do pokrzywdzenia wierzyciela wskutek dokonania zaskarżonej czynności; dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, a osoba trzecia wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła dowiedzieć się o tym, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli (chyba, że zaistniało domniemanie z art. 527 § 3 k.c.).
W pierwszej kolejności wskazać należy, że powód wykazał, że posiada wierzytelności wobec dłużnika K. T. w wysokości ponad trzech milionów złotych, czego też pozwana nie kwestionowała. Na tę okoliczność powód przedstawił tytuły wykonawcze, z których te wierzytelności wynikają. Tym samym przysługiwanie powodowi statusu wierzyciela w stosunku do K. T. nie budzi wątpliwości.
Dalej, stwierdzić należy, że dłużnik K. T. zawarł z pozwaną umowę na podstawie, której uzyskała ona korzyść majątkową w postaci trzech nieruchomości.
W odpowiedzi na pozew pozwana twierdziła, że dłużnik zawarł
z nią umowę, której treścią było przejęcie przez nią zobowiązań pieniężnych męża w zamian za przeniesienie na jej rzecz własność nieruchomości obciążonych hipotekami. Pozwana negowała, że zawarła z mężem umowę darowizny.
Wobec tych twierdzeń trzeba wskazać, iż w ujęciu art. 888 k.c. darowizna jest umową, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia
na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Elementem przedmiotowo istotnym tej umowy jest zatem bezpłatność, polegająca na tym, że świadczenie darczyńcy musi być subiektywnie i obiektywnie bezpłatne, tj. niezależne
od uzyskania korzyści lub ekwiwalentu od obdarowanego. Świadczenie darczyńcy traci charakter nieodpłatny, jeżeli zostało spełnione w celu uzyskania świadczenia ekwiwalentnego, a więc równoważnego wartościowo z przedmiotem darowizny.
Wskazać trzeba, że kwestionowana przez powódkę umowa winna być wykładana zgodnie z regułami wyrażonym w art. 65 § 1 k.c., a stosownie do tego przepisu oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu
na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Natomiast § 2 tego przepisu stanowi, że w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.
Wykładnia oświadczeń woli złożonych przy zawarciu umowy nie może bazować na samym tylko jej tekście, nawet jeśli tekst ten zostanie utrwalony
w formie aktu notarialnego. Sięgnięcie do wynikających z art. 65 k.c. zasad wykładni oświadczeń woli złożonych w formie aktu notarialnego nie prowadzi
do naruszenia art. 2 § 2 ustawy z 1991 r. - Prawo o notariacie w zw. z art. 244 § 1 k.p.c. (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2012 r., II CSK 348/11).
Mając na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należy stwierdzić, że strony nazwały swoją czynność prawną „umową darowizny”. Oczywistym jest, że takie nazwanie umowy nie może zostać potraktowane jako swoista „kwalifikacja” czynności prawnej, posiadająca znaczenie wiążące dla sądu (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2006 r., IV CSK 172/06, LEX nr 564478). Element ten podlega uwzględnieniu w ramach wykładni oświadczenia woli i nie jest jednak dla niego obojętny, gdyż stanowi dla sądu wskazówkę istotną dla ustalenia znaczenia i celu oświadczeń woli. W takim sensie sąd winien mieć na uwadze nazwę umowy użytą przez strony, pamiętając o tym, że zawsze cel uzgodniony w konkretnej umowie ma pierwszeństwo przed celem typowym oraz że nazwa nadana umowie przez strony nie decyduje o jej charakterze.
W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie wykładnia treści przedmiotowej umowy nie pozwala na przyjęcie, iż wolą stron było zawarcie między nimi innej umowy aniżeli umowa darowizny. Takiej bowiem kwalifikacji sprzeciwia się brak jednoznacznego wskazania w umowie, że przeniesienie przedmiotu darowizny następuje „w zamian” za świadczenia, jakim miałoby być zaspokojenie wierzycieli przez pozwaną, a wręcz przeciwnie, w umowie wyraźnie wskazane jest, iż powód „daruje” żonie opisane w akcie nieruchomości bez żadnych zastrzeżeń. Ponadto pamiętać należy, że sama pozwana była współdłużnikiem
z umów zabezpieczonych hipoteką na darowanych jej nieruchomościach,
co wynika chociażby z umowy kredytu hipotecznego (...) K. (...) nr (...)
(...) zawartej z (...) Bankiem (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W.. W takim kontekście innego znaczenia nabierają twierdzenia pozwanej, że zgodziła się na darowiznę, aby ratować dzieci i siebie. Pozwana spłacając hipotekę spłacała zatem własne zadłużenie i mogła dalej kontynuować działalność gospodarczą i utrzymać
w posiadaniu dom rodzinny.
Na marginesie należy jeszcze zauważyć, że świadczenia pozwanej (spłacenie długów zabezpieczonych hipoteką) nie można uznać za ekwiwalentne. Czynność prawna dłużnika, za którą otrzymał on świadczenie ekwiwalentne,
nie powoduje pokrzywdzenia wierzycieli, tylko wówczas jeżeli uzyskany ekwiwalent znajduje się w majątku dłużnika lub został wykorzystany
do zaspokojenia wierzycieli (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2011 r., sygn. V CSK 493/10, LEX nr 1102271). Oczywistym jest, iż ekwiwalent
w postaci zwolnienia z długu nie znalazł się w majątku dłużnika, a zatem nie mógł stanowić przedmiotu ewentualnej egzekucji przez powoda.
Mając na uwadze zebrany w sprawie materiał dowodowy należy stwierdzić zatem, że pozwana na skutek zawarcia z dłużnikiem umowy sprzedaży uzyskała korzyść majątkową - nabyła nieruchomość i udziały w nieruchomościach.
Pozwana w sprawie kwestionowała także, że poprzez przysporzenie na jej rzecz doszło do pokrzywdzenia wierzyciela. Zarzut ten opierała na tym,
że na nieruchomościach stanowiących przedmiot umowy darowizny były ustanowione hipoteki, co oznacza w jej ocenie, że rozporządzenie przez dłużnika majątkiem w żaden sposób nie wpłynęło na pogorszenie jego sytuacji majątkowo - finansowej, a wskutek dokonanej czynności stał się on niewypłacalny w wyższym stopniu niż był przed jej dokonaniem.
Powód wskazał natomiast, że darowanie przez dłużnika nieruchomości
na rzecz pozwanej spowodowało zagrożenie dla zaspokojenia jego roszczenia
z tytułu zapłaty należności publicznoprawnych, ponieważ w ten sposób dłużnik wyzbył się swojego majątku, do której powód mógł kierować egzekucję, zwłaszcza obecnie, gdy nie są one obciążone hipotekami.
Przechodząc zatem do oceny zasadności stanowisk stron postępowania, wskazania wymaga, iż pokrzywdzenie powstaje na skutek takiego stanu majątku dłużnika, który powoduje niemożność, utrudnienie lub odwleczenie zaspokojenia wierzyciela. W tej sytuacji chodzi o rzeczywistą niewypłacalnością dłużnika, ocenianą według chwili wystąpienia przez wierzyciela z akcją pauliańską,
jak również chwili wyrokowania (patrz wyroki Sądu Najwyższego z dnia:
28 listopada 2001r., IV CKN 525/00, 22 marca 2001 r., V CKN 280/00,
29 czerwca 2004 r., II CK 367/03 i 15 czerwca 2005 r., IV CK 806/04).
W przytoczonym orzecznictwie słusznie akcentuje się wypływający z istoty skargi pauliańskiej rzeczywisty (obiektywny) charakter niewypłacalności dłużnika, który nie jest w stanie zaspokoić wierzyciela nawet w sytuacji, gdy ten ostatni wspomagany jest przymusem państwowym realizowanym w toku postępowania egzekucyjnego. Istotne jest więc dla zbadania wystąpienia przesłanki pokrzywdzenia wierzyciela ustalenie, czy w przypadku niedokonania konkretnej czynności wierzyciel faktycznie zostałby zaspokojony.
Oceniając zatem niewypłacalność dłużnika na chwilę wystąpienia przez wierzyciela z akcją pauliańską, jak również na chwilę wyrokowania trzeba stwierdzić, że jest on niewypłacalny. Nie ma dowodów na to, że stał on się niewypłacalny już poprzez ustanowienie hipotek. Zdaniem Sądu pozwana w żaden sposób nie udowodniła swoich twierdzeń w tym zakresie, zgodnie z ciążącymi
na niej na podstawie art. 6 k.c. rygorami dowodzenia.
Rację ma pozwana, że w konsekwencji ustanowienia hipotek wierzyciel, którego wierzytelność została nimi zabezpieczona, korzysta z pierwszeństwa
w zaspokojeniu z sumy podlegającej podziałowi. Gdyby zatem darowizny nieruchomości nie dokonano, a egzekucja należności powoda zmierzała
do zaspokojenia z tego właśnie prawa, organ prowadzący egzekucję musiałby uwzględnić wierzytelności zabezpieczone hipotekami, a wierzyciele hipoteczni mieliby pierwszeństwo w zaspokojeniu z ceny uzyskanej ze sprzedaży. Jednakże dopiero porównanie wartości rynkowej nieruchomości, stanowiącej podstawę oszacowania w egzekucji i wysokości niespłaconego zadłużenia zabezpieczonego hipotekami pozwoliłoby ocenić, czy powód, kontynuując wszczętą przez siebie egzekucję i kierując ją do prawa własności tej nieruchomości, uzyskałby zaspokojenie swojej wierzytelności. Jednak w niniejszej sprawie taka sytuacja nie występuje, gdyż nieruchomości nie są obciążone hipotekami.
Tymczasem na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego można jedynie twierdzić, że poprzez darowanie nieruchomości, które w zasadzie wyczerpują majątek dłużnika, powód został pozbawiony jakiejkolwiek możliwości skutecznej egzekucji i uzyskania chociaż części swojej wierzytelności. Wobec tego należy stwierdzić, że został on pokrzywdzony takim działaniem swojego dłużnika, które do takiego stanu rzeczy doprowadziło. Samo obciążenie nieruchomości hipotekami w chwili zawarcia umowy nie uzasadnia zatem twierdzenia,
że egzekucja byłaby nieskuteczna, tym bardziej, że nie wiadomo, czy wierzytelności zabezpieczone tymi hipotekami w rzeczywistości istniały, i czy były wymagalne. Poza tym, co już wcześniej Sąd podkreślał, w chwili obecnej nieruchomości przedmiotowe nie są obciążone hipotekami, a zatem powód może prowadzić co do nich skuteczne egzekucje.
Kontynuując rozważania w niniejszej sprawie i przechodząc
do świadomości dłużnika, że działał z pokrzywdzeniem wierzyciela należy zwrócić uwagę, że ze względu na domniemanie płynące z art. 529 k.c., Sąd nie musiał ustalać tej przesłanki. Skoro bowiem dłużnik wyzbył się swoich składników majątkowych poprzez darowiznę, to stał się w ten sposób niewypłacalny, o czym świadczy także bezskuteczność egzekucji kierowanej do jego majątku.
Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzyciela uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli (z art. 527 § 3 k.c.). Tego domniemania nie udało
się pozwanej obalić i trzeba odrzucić jej argumentację, że nie jest osobą bliską dla dłużnika.
Kodeks cywilny w przepisach o skardze pauliańskiej nie wyjaśnia pojęcia „bliskie stosunki”. W orzecznictwie sądów przyjmuje się jednolicie, że za „bliskie stosunki” uznaje się takie relacje osoby trzeciej z dłużnikiem, które uzasadniają przypuszczenie, że osoba trzecia z racji zażyłości z dłużnikiem wie lub przy zachowaniu właściwej staranności mogła się dowiedzieć o jego kłopotach finansowych (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 25 marca 2016 roku, sygn. I ACa 1036/15, LEX nr 2061856). Wydaje się też, że w przypadku małżeństwa, bliskość relacji jest w zasadzie oczywista.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że pozwana nie wykazała
w toku tej sprawy, aby w dacie zawierania umowy darowizny małżonkowie byli skonfliktowani, nie współżyli ze sobą, nie mieszkali ze sobą, nie utrzymywali wspólnego gospodarstwa domowego. Sąd zwrócił uwagę na to, że mimo deklarowanego rozkładu pożycia małżonkowie bezkonfliktowo ustanowili rozdzielność majątkową i zawarli umowę darowizny (przy czym pozwana umocowała męża do jej zawarcia). Ponadto pozwana regulowała długi swojego męża, a nadto kontynuuje działalność gospodarczą, którą wcześniej on prowadził. To wszystko przeczy jej twierdzeniom. Nie ma dowodu na to, że małżonkowie przed zawarciem umowy darowizny żyli w rozłączeniu. Nawet jeżeli
w późniejszym okresie doszło między nimi do faktycznej separacji, to biorąc pod uwagę ich wspólne, przedsiębiorcze działania, należy uznać, że przynajmniej
na płaszczyźnie dotyczącej sfery materialnej współpracowali oni dalej ze sobą. Przebieg zdarzeń, jaki zaoferowała pozwana w odpowiedzi na pozew, zdaniem Sądu jest jedynie mało przekonywującą próbą takiego przedstawienia okoliczności faktycznych, które miałoby doprowadzić do korzystnego dla niej rozstrzygnięcia. Powoływanie się na problemy małżeńskie wynikające z choroby alkoholowej męża nie uzasadniają braku wiedzy pozwanej o jego zobowiązaniach publicznoprawnych. Sąd wziął też pod uwagę to, że pozwana jest osobą wykształconą, która z powodzeniem prowadziła wcześniej własną działalność gospodarczą, wobec czego zdawała sobie sprawę z obowiązków wynikających z jej prowadzenia i z ryzyka z nią związanego, nie jest zatem wiarygodne,
że nie podjęła żadnych kroków w celu zorientowania się w sytuacji męża, a przede wszystkim w zakresie najważniejszej dla podmiotów gospodarczych sfery publicznoprawnej.
Za niezasadny należało uznać też zarzut pozwanej przedawnienia roszczeń Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w W.. Odnosząc
się do powyższego, w pierwszej kolejności należy zauważyć, że podnoszony przez pozwaną zarzut przedawnienia, pozostaje bez wpływu na rozstrzygniecie sprawy.
Zgodnie z treścią art. 117 § 2 k.c., po upływie terminu przedawnienia
ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Z treści cytowanego przepisu w sposób niebudzący wątpliwości wynika, że zarzut przedawnienia może być podniesiony jedynie przez tego, przeciwko komu roszczenie przysługuje, czyli przez dłużnika. Przedmiotowe postępowanie opiera się na skardze pauliańskiej. Roszczenie pauliańskie nie prowadzi do zmiany stron stosunku zobowiązaniowego, nie sprawia, że osoba przeciwko której skarga pauliańska została skierowana staje się dłużnikiem. Musi ona jedynie znosić egzekucję z określonego przedmiotu majątkowego. Nie może zatem samodzielnie podnosić zarzutu przedawnienia. Jest on bowiem zastrzeżony wyłącznie
dla dłużnika.
Zarzut bezczynności Skarbu Państwa względem pozwanej również należy uznać za bezzasadny, gdyż jest on w ogóle niezrozumiały. Powód nie musiał kierować jakichkolwiek roszczeń wobec pozwanej i miał prawo do wystąpienia
ze skargą pauliańską w terminie określonym w kodeksie cywilnym (art. 534 k.c.).
Pozwanej nie udało się zwolnić od obowiązku zadośćuczynienia roszczeniu wierzyciela żądającego uznania czynności za bezskuteczną na podstawie art. 533 k.c., ponieważ nie zapłaciła zaległości męża ani nie wskazała wystarczającego
do jego zaspokojenia wierzyciela mienia mężą. Zatem należy stwierdzić,
że strona pozwana nie udowodniła, że K. T. posiada jakikolwiek majątek i to na tyle duży, aby spłacić swoje kilkumilionowe zadłużenie.
Biorąc pod uwagę powyższe, należało uznać czynność prawną z dnia
21 listopada 2013 r. za bezskuteczna wobec powoda i orzec, jak w punkcie
1 wyroku, na podstawie art. 527 k.c. i art. 530 k.c.
O kosztach zastępstwa prawnego należnych powodowi orzeczono,
jak w punkcie 2 wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c. i art. 99 k.p.c. związku z art. 32 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2016 r. o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2016 r., poz. 2261 ze zm.) w zw. z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.).
O brakujących kosztach procesu (opłata stosunkowa) Sąd orzekł, jak w pkt 3 wyroku, na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn., Dz. U. z 2018 r., poz. 300 ze zm.) w zw. z art. 98 k.p.c., obciążając nimi pozwaną.