Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Anita Jarząbek - Bocian

Sędziowie: SO Sebastian Mazurkiewicz

SR del. Justyna Dołhy (spr.)

protokolant: protokolant sądowy stażysta Paulina Sobota

przy udziale prokuratora Ewy Gołębiowskiej

po rozpoznaniu dnia 5 września 2018 r.

sprawy M. K., córki S. i J., ur. (...) w W.

oskarżonej o przestępstwo z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie

z dnia 16 stycznia 2017 r. sygn. akt IV K 768/16

zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że uchyla rozstrzygnięcie z pkt. II ppkt. 3; w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy; zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie na rzecz adw. K. L. kwotę 619,92 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu oskarżonej w instancji odwoławczej oraz podatek VAT; zwalnia oskarżoną od uiszczenia kosztów sądowych w II instancji, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

SSO Sebastian Mazurkiewicz SSO Anita Jarząbek-Bocian SSR del. Justyna Dołhy

Sygn. akt VI Ka 1485/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 16 stycznia 2017 r. w sprawie o sygn. akt IV K 768/16 oskarżona M. K. została uznana za winną popełnienia zarzucanego jej czynu z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk, za który Sąd wymierzył oskarżonej karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat tytułem próby oraz 100 stawek dziennych grzywny ustalając wysokość stawki dziennej na kwotę po 30 zł. Ponadto na podstawie art. 46 § 1 kk zobowiązano oskarżoną do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 27.199,78 zł oraz obciążono oskarżoną kosztami sądowymi w tym opłatą.

Od powyższego wyroku apelację wniósł obrońca oskarżonej, który na podstawie art. 425 § 1 i 2 kpk oraz art. 444 kpk zaskarżył wyrok w całości na korzyść oskarżonej.

Obrońca, na podstawie art. 427 kpk oraz art. 438 pkt 2 kpk wyrokowi zarzucił obrazę przepisów postępowania w postaci art. 343 § 7 kpk w zw. z art. 335 § 1 kpk polegającą na niezasadnym uwzględnieniu wadliwego wniosku prokuratora o wydanie wyroku skazującego w tym trybie, w sytuacji gdy wniosek ten nie został uzgodniony z oskarżoną.

Podnosząc powyższy zarzut obrońca wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji zaś na rozprawie powołując się na art. 440 kpk wniósł o rozważenie zwolnienia oskarżonej od ponoszenia kosztów sądowych w obu instancjach oraz podniósł zarzut rażącej niewspółmierności kary.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Analizując zaskarżone orzeczenie przez pryzmat zarzutu podniesionego w apelacji należy stwierdzić, że Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie w sprawie.

Obrońca w apelacji podniósł, iż wyrok jest wadliwy bowiem kara wymierzona oskarżonej nie została z nią prawidłowo uzgodniona. W dniu 16 stycznia 2017 r. Sąd I instancji bowiem uzależnił uwzględnienie wniosku prokuratora o skazanie M. K. od przyjęcia jego modyfikacji. Będący zaś na posiedzeniu substytut obrońcy z urzędu wyraził zgodę na tę modyfikację po konsultacji z obrońcą, który zaś podejmował nieudaną próbę kontaktu z oskarżoną w celu ratowania osiągniętego porozumienia. Modyfikacja zaś dotyczyła niewielkiej kwoty obowiązku naprawienia szkody. M. K. zaś po uzyskaniu informacji o zapadłym wyroku nie wyraziła nań zgody stwierdzając, że „inaczej się z sądem umawiała”. Zdaniem skarżącego Sąd I instancji uwzględnił wniosek o skazanie oskarżonej bez uzyskania jej formalnej zgody. Ponadto obrońca podniósł, że oskarżona wykonała w całości nałożony na nią w trybie art. 46 § 1 kk obowiązek naprawienia szkody.

Stwierdzić należy, że podnoszone przez skarżącego okoliczności dotyczące uzgodnień co do treści i warunków zapadłego orzeczenia nie znajdują w ogóle potwierdzenia w realiach niniejszej sprawy.

Wniosek o skazanie oskarżonej bez przeprowadzania rozprawy w trybie art. 335 § 1 kpk został sformułowany w dniu 15 października 2013 r. (vide k. 5710 akt IV K 127/16) i wraz z aktem oskarżenia wpłynął do Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą akt IV K 127/16. We wniosku tym określono uzgodnioną z oskarżoną karę na 2 lata pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat tytułem próby oraz 100 stawek dziennych grzywny ustalając wysokość stawki dziennej na kwotę po 30 zł. Wniosek uwzględniał również uzgodnienia z oskarżoną w zakresie obciążenia jej kosztami i opłatą.

Na posiedzeniu w sprawie IV K 127/16 w dniu 13 września 2016 r. wyznaczonym w celu rozpoznania wniosków złożonych w trybie art. 335 § 1 kpk obecna była oskarżona M. K. oraz jej obrońca. W związku z wnioskiem o zobowiązanie oskarżonych do naprawienia szkody złożonym przez pokrzywdzonego - (...) S.A. z siedzibą w W. prokurator dokonał modyfikacji wniosku o skazanie w tym zakresie wnosząc obok uzgodnionej wcześniej z oskarżoną M. K. kary o nałożenie na nią obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego w wysokości 27.199,78 zł. Na powyższe wyraził zgodę pokrzywdzony działający przez pełnomocnika natomiast oskarżona M. K. wniosła o zarządzenie przerwy do 20 września 2016 r. w celu namysłu i podjęcia przez nią decyzji (vide k. 2-4 akt IV K 768/16). Jak wynika z akt sprawy przerwę taką zarządzono i na posiedzeniu w dniu 20 września 2016 r. oskarżona będąc osobiście obecna oraz będąc reprezentowaną przez swego obrońcę wyraziła zgodę na wydanie wyroku skazującego w trybie art. 335 § 1 kk obejmującego wymierzenie jej kary 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat próby oraz 100 stawek dziennych grzywny ustalając wysokość stawki dziennej na kwotę po 30 zł, a ponadto zobowiązanie oskarżonej do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz (...) S.A. kwoty 27.199,78 zł. W związku z powyższymi ustaleniami, sprawa oskarżonej M. K. została wyłączona z wieloosobowej sprawy o sygn. akt IV K 127/16 i zarejestrowana pod nową sygnaturą IV K 768/16 (vide k. 37-38 akt IV K 768/16).

Posiedzenie w przedmiocie rozpoznania wniosku o wydanie wyroku skazującego w trybie art. 335 § 1 kpk w sprawie IV K 768/16 zostało wyznaczone na dzień 16 stycznia 2017 r. O posiedzeniu tym oskarżona M. K. została zawiadomiona odbierając osobiście pismo z sądu wraz z pouczeniem w trybie art. 447 § 5 kpk w dniu 27 grudnia 2016 r. (vide k. 64 akt IV K 768/16). Na posiedzenie oskarżona nie stawiła się, była na nim reprezentowana przez adw. Ł. K. działającego z substytucji obrońcy z urzędu adw. K. L.. W toku posiedzenia wszystkie strony wyraziły zgodę na wydanie wyroku skazującego w trybie art. 335 § 1 kpk obejmującego warunki uzgodnione wcześniej, a wniosek został uwzględniony przez Sąd Rejonowy (vide k.74-76 akt IV K 768/16).

Mając na uwadze powyższe, zarzut stawiany w środku odwoławczym nie znajduje potwierdzenia w okolicznościach wynikających jednoznacznie z akt sprawy. Do modyfikacji wniosku o skazanie doszło za wiedzą i zgodą oskarżonej, która w pełni zaakceptowała go. Modyfikacja dotyczyła orzeczenia obowiązku naprawienia szkody określonego jednoznacznie na kwotę 27.199,78 zł (tj. około 35% wartości szkody). Mając pełną świadomość treści uzgodnień, na które wcześniej wyraziła zgodę, oskarżona M. K. nie stawiła się na posiedzenie wyznaczone na dzień 16 stycznia 2017 r. będąc o nim osobiście zawiadomioną, ani nie usprawiedliwiła swojej nieobecności.

W świetle powyższych faktów, zarzut stawiany przez skarżącego nie mógł się ostać, ponieważ Sąd I Instancji nie dopuścił się naruszenia przepisów art. 335 § 1 kpk i art. 343 kpk uwzględniając wniosek i wydając co do oskarżonej M. K. wyrok skazujący o treści zgodnej z ustaleniami stron, w tym osobiście zaakceptowany przez samą oskarżoną.

Z uwagi na wykonanie przez M. K. obowiązku naprawienia szkody poprzez wpłacenie w dniu 16 czerwca 2017 r. na rzecz pokrzywdzonego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 27.199,78 zł (vide k. 285-286, 291 akt IV K 768/16) zaistniała konieczność zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uchylenie rozstrzygnięcia z pkt. II ppkt. 3 nakładającego na nią ten obowiązek w trybie art. 46 § 1 kk. Aby bowiem nałożyć na oskarżonego obowiązek naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 kk szkoda ta musi istnieć w chwili orzekania. W związku z tym, że M. K. zadośćuczyniła roszczeniom pokrzywdzonego w zakresie wyrządzonej szkody orzeczenie w tym przedmiocie stało się bezprzedmiotowe.

Mając na uwadze powyższe, nie podzielając zarzutu apelacyjnego, Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok w pozostałym zakresie utrzymał w mocy stwierdzając ponadto, że nie jest on dotknięty innymi wadami, które powinny być brane przez sąd odwoławczy z urzędu. W szczególności, w niniejszej sprawie nie może być mowy o rażącej surowości wymierzonej oskarżonej kary. Zarzut rażącej niewspółmierności kary jest zasadny wtedy, gdy kara wprawdzie mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, ale nie uwzględnia w sposób właściwy okoliczności dotyczących sądowego ich wymiaru określonych w art. 53–56 kk. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą, czyli zasłużoną (np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 2017 II KK 156/17). Zarzut rażącej niewspółmierności kary może być zasadny tylko wtedy, gdy jego autor wskaże na nowe okoliczności, które są istotne dla wymiaru kary, a nie zostały ustalone przez Sąd I instancji, względnie wykaże, że okoliczności prawidłowo ustalone mają takie znaczenie i ciężar gatunkowy, których orzeczona kara nie uwzględnia w stopniu dostatecznym.

Sąd Rejonowy wymierzając karę oskarżonej w sposób jasny i niebudzący wątpliwości wskazał w uzasadnieniu orzeczenia jakie okoliczności obciążające oraz jakie łagodzące wziął pod uwagę i ocenę tę należy w pełni podzielić. Uznać należy, że Sąd Rejonowy karę ukształtował w sposób umiarkowany, uwzględniając granice zagrożenia karą za przypisane przestępstwo jak również cele kary w zakresie prewencji szczególnej jak i ogólnej. Mając na uwadze powyższe, należy uznać, iż kara wymierzona oskarżonej przez Sąd I instancji wyraża w pełni prawidłową ocenę okoliczności o jakich mowa w art. 53 § 1 i 2 kk i w realiach niniejszej sprawy brak jest podstaw do uznania jej za karę rażąco surową. Kara wymierzona oskarżonej w tej wysokości wyraża prawidłową ocenę stopnia winy, stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżoną przestępstwa, jak i pozostałych okoliczności o jakich mowa w art. 53 § 1 i 2 kk, w tym uwzględnia cele zapobiegawcze i wychowawcze. Nie zasługiwał również na uwzględnienie wniosek o zwolnienie oskarżonej od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w sprawie w pierwszej instancji, ponieważ jak wynika z pism oskarżonej nie jest ona zupełnie pozbawiona możliwości zarobkowania, a zatem zasądzone koszty może uiścić nawet w ratach, jako konsekwencję swojego sprzecznego z prawem zachowania.

Zgodnie z wnioskiem obrońcy z urzędu oskarżonej, Sąd zasądził od Skarbu Państwa na jego rzecz kwotę wynagrodzenia za obronę w instancji odwoławczej wraz z podatkiem od towarów i usług zaś uwzględniając sytuację materialną oraz fakt ciążących na oskarżonej zobowiązań finansowych nałożonych zaskarżonym wyrokiem Sąd zwolnił ją od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze wydatkami obciążając Skarb Państwa.

SSO Sebastian Mazurkiewicz SSO Anita Jarząbek-Bocian SSR del. Justyna Dołhy