Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lutego 2019 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Jolanta Dziki

po rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2019 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa K. L.

przeciwko (...) S.A. V. (...) w W.

o zapłatę 6360,94 zł

I zasądza od pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. na rzecz powódki K. L. kwotę 952,30 zł ( dziewięćset pięćdziesiąt dwa złote trzydzieści groszy ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22 lutego 2019 r. do dnia zapłaty;

II w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III zasądza od powódki K. L. na rzecz powoda pozwanego (...) S.A. V. (...) w W. kwotę 2500,67 zł ( dwa tysiące pięćset złotych sześćdziesiąt siedem ) tytułem zwrotu części kosztów procesu, kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 1089/17

UZASADNIENIE

Powódka K. L. wniosła w dniu 17 lipca 2017 r. ( data stempla operatora pocztowego ) do Sądu Rejonowego w Ciechanowie pozew przeciwko (...) S.A. V. (...) w W., żądając zasądzenia na swoją rzecz kwoty 6360,94 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 lutego 2017 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu. Na kwotę dochodzoną pozwem składa się należność z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Pozwany (...) S.A. V. (...) w W. wnosił o oddalenie powództwa. Wnosił ponadto o zasądzenie na swoją rzecz od powódki K. L. zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 grudnia 2016 r. w C. doszło do zdarzenia drogowego z udziałem pojazdów: jednego marki M. (...) nr rej. (...) - sprawcy kolizji oraz drugiego marki T. (...) nr rej. (...). Pojazd marki M. (...) nr rej. (...) w dniu 20 grudnia 2016 r. posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej dla posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego pojazdu w (...) S.A. V. (...) w W. ( bezsporne ).

L. R., właściciel pojazdu marki T. (...) nr rej. (...) zgłosił szkodę telefonicznie do zakładu ubezpieczeń sprawcy kolizji. W dniu 20 stycznia 2017 r., zakład ubezpieczeń przyznał L. R. odszkodowanie w kwocie 3665,18 zł z tytułu kosztów naprawy pojazdu ( bezsporne ).

L. R. w okresie od 20 grudnia 2016 r. korzystał z pojazdu zastępczego marki F. (...) nr rej. (...) na podstawie umowy najmu zawartej z K. L. prowadzącą działalność gospodarczą w C.. Cena najmu wynosiła 160,00 zł netto za dobę tj. łącznie za 42 dni – 8265,60 zł brutto. L. R. wybrał firmy (...) z polecenia jej męża. L. R. uzyskał zapewnienie, że rozliczenie nastąpi pomiędzy firmą a ubezpieczycielem. L. R. nie negocjował z firmą wysokości stawek za dobę najmu pojazdu. L. R. zwrócił samochód faktycznie przed dniem 10 stycznia 2017 r., potwierdził jednak formalny zwrot samochodu dopiero z dniem 31 stycznia 2017 r. Wraz z zawarciem umowy najmu pojazdu zastępczego L. R. zawarł z K. L. umowę cesji wierzytelności, na mocy której L. O. w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 20 grudnia 2016 r. likwidowaną przez (...) S.A. V. (...) w W., przeniósł wszelkie przysługujące mu wierzytelności z tytułu tej szkody związane ze zwrotem kosztów z tytułu najmu auta zastępczego na rzecz K. L. ( umowa najmu k. 63 - 64, umowa cesji k. 62, faktura k. 17, zeznania świadka L. R. k. 97 - 98 ).

K. L. zgłosiła roszczenie z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego do (...) S.A. V. (...) w W. drogą mailową w dniu 31 stycznia 2017 r. z adresu „katarzyna losz (...)”. Dalsza jej korespondencja prowadzona była z adresu mailowego „hubert furgał (...)”. K. L. otrzymała decyzją zakładu ubezpieczeń z dnia 23 lutego 2017 r. zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres 10 dni w łącznej kwocie 1904,66 zł brutto tj. przy przyjęciu stawki za dobę najmu na kwotę 160,00 zł netto, obniżoną o kwotę 5,15 zł jako dzienne koszty zaoszczędzone. Zakład ubezpieczeń przyjął za zasadne 10 dni najmu zastępczego, tj. w okresie 20 grudnia 2016 r. – 30 grudnia 2016 r. ( bezsporne ).

Uzasadniony technologicznie czas naprawy pojazdu L. R. wynosił 2 dni, zaś czas potrzebny do naprawy uszkodzonego pojazdu, a tym samym czas uzasadniony czas korzystania przez L. R. z pojazdu zastępczego powinien wynosić 15 dni, w tym 3 dni na oględziny pojazdu i sporządzenie kosztorysu, 1 dzień na zamówienie i odbiór części, 2 dni na dokonanie czynności przygotowania pojazdu i jego wydania, 4 dni na naprawę pojazdu oraz 5 dni wolnych od pracy ( weekend, święta Bożego Narodzenia ) ( opinia biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej R. C. ( k. 134 – 145 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt szkody ( k. 47 - 82 ), informacji Starostwa Powiatowego wraz z kartami informacyjnymi pojazdów ( k. 105 – 107 ), opinii biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej R. C. ( k. 134 – 145 ), zeznań świadka L. R. ( k. 97 - 98 ) oraz częściowo zeznań świadka B. L. ( k. 129 – 130 ).

W ocenie Sądu, powyższe dowody są w pełni wiarygodne; żadna ze stron nie kwestionowała ich mocy dowodowej. Spór w niniejszej sprawie dotyczył okresu najmu pojazdu zastępczego niezbędnego do przeprowadzenia naprawy samochodu a nie stawki najmu pojazdu zastępczego, czasu trwania najmu pojazdu zastępczego. Szczególne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy ma opinia biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej R. C., który wskazał, że uzasadniony technologicznie czas naprawy pojazdu wyniósł 2 dni robocze, jednakże łączny czas potrzebny do naprawy uszkodzonego pojazdu, a tym samym uzasadniony czas korzystania przez L. R. z pojazdu zastępczego, wynosił 15 dni.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka L. R. w całości, w tym w zakresie daty w jakiej zwrócił pojazd K. L.. Podkreślić należy, że nie ma znaczenia data w jakiej formalnie potwierdzono zwrot pojazdu z uwagi na decydujące w tym przedmiocie określenie terminu niezbędnego dla dokonania naprawy pojazdu.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka B. L. w zakresie w jakim dotyczy bezpośrednio przedmiotu procesu tj. polecenia L. R. firmy (...) w zakresie najmu pojazdu zastępczego.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka H. F. ( k. 130 ) w zakresie jego znajomości z K. L. i obecności podczas zwrotu pojazdu. Przeczy temu przed wszystkim korespondencja mailowa prowadzona w toku postępowania ubezpieczeniowego w zakładem ubezpieczeń w imieniu powódki K. L. z adresu e – mailowego świadka H. F., co wskazuje nie tylko na inny rodzaj ich znajomości, ale również współpracę świadka z powódką w zakresie jej działalności gospodarczej.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, powództwo K. L. zasługuje na uwzględnienie jedynie częściowo tj. do kwoty 952,30 zł.

Powódka K. L. jako następca prawny L. R. dochodzi swego roszczenia na zasadach ogólnych, wynikających z art. 361 - 363 kc. Szkoda objęta odpowiedzialnością ubezpieczyciela podlega bowiem naprawieniu właśnie według tych ogólnych zasad. Wynika to z treści art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Zgodnie zaś z art. 36 ust. 1 cyt. ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Z powyższego wynika, że dla oceny roszczeń odszkodowawczych powódki z tytułu nabycia wierzytelności z tytułu najmu pojazdu zastępczego, należało określić – według ogólnych zasad prawa cywilnego – do jakich świadczeń byłby zobowiązany posiadacz lub kierowca samochodu, z którego winy nastąpiło zdarzenie drogowe. W niniejszej sprawie, Sąd ustalił, że odpowiedzialnym za zdarzenie drogowe z dnia 20 grudnia 2016 r. jest kierowca samochodu marki M. (...) nr rej. (...).

W myśl art. 363 § 1 kc, naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego: bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

Szkodą jest uszczerbek, jakiego doznała określona osoba w swych dobrach lub interesach. W efekcie owo naprawienie szkody ma zmierzać do odwrócenia w dobrach poszkodowanego skutków zdarzenia wyrządzającego mu szkodę i przywrócenia – w znaczeniu prawnym – stanu, jaki by istniał gdyby owo zdarzenie nie nastąpiło. Zgodnie z powszechnie przyjętym obecnie poglądem, odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczeni pojazdu mechanicznego obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie III CZP 5/11 ). Sąd Najwyższy podkreślił, że utrata możliwości korzystania z pojazdu stanowi negatywne następstwo majątkowe, a wydatki, które służą ograniczeniu ( wyłączeniu tego negatywnego następstwa ) należy kwalifikować jako szkodę majątkową podlegającą naprawieniu w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej ubezpieczyciela wynikającej z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Sąd Najwyższy podkreślił przy tym znaczenie dwóch kryteriów - celowości wydatków oraz ich ekonomicznego uzasadnienia.

Za wydatek niezbędny ( celowy ) należy uznać wydatek poniesiony na korzystanie z innego pojazdu w takim zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swojego środka lokomocji, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki na najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym ( ceny rynkowe za tego typu usługi ) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu.

Wskazać należy, że pozwany zakład ubezpieczeń wypłacił powódce K. L. w toku postępowania likwidacyjnego koszty najmu pojazdu zastępczego za 10 dni, co wynika wprost z decyzji z dnia 23 lutego 2017 r. Zakład ubezpieczeń przyjął czas najmu pojazdu na okres 10 dni, licząc od dnia rozpoczęcia najmu tj. 20 grudnia 2016 r. do dnia 30 grudnia 2016 r.

Jak wskazano powyżej, pozwany (...) S.A. V. (...) w W. zakwestionował w niniejszym procesie czas trwania najmu pojazdu zastępczego. Pozwany uznał natomiast, również w toku postępowania likwidacyjnego przed zakładem ubezpieczeń stawkę najmu pojazdu zastępczego wynikającą z umowy zawartej przez powódkę L. R.. Zakład ubezpieczeń przyjętą stawkę najmu tj. 160,00 zł netto obniżył o kwotę 5,15 zł jako dzienne koszty zaoszczędzone. Powódka K. L. w toku niniejszego procesu nie zakwestionowała zasadności obniżenia kosztów według zasad przyjętych przez pozwany zakład ubezpieczeń.

Sąd ustalił, na podstawie opinii biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej R. C., że czas potrzebny do naprawy uszkodzonego pojazdu marki T. (...) nr rej. (...) wynosi 15 dni, a tym samym 15 dni wynosi uzasadniony czas korzystania przez poszkodowanego L. R. z pojazdu zastępczego, przy uwzględnieniu, że czas ten obejmował dni wolne od pracy, a zatem do 3 stycznia 2017 r. ( święta Bożego Narodzenia, weekend – Nowy Rok ). Podkreślić należy, że żadna ze stron procesu nie kwestionowała w tym zakresie ustaleń biegłego sądowego.

Wskazać należy, że powódka K. L. nie wykazała, do czego jest zobowiązana z mocy art. 6 kc, że uzasadniony był najem pojazdu zastępczego za okres 42 dni, a nie 15 dni jak ustalił to biegły sądowy mgr inż. R. C.. Nie wykazała również, braku zasadności obniżenia stawki przez zakład ubezpieczeń o kwotę 5,15 zł tytułem kosztów eksploatacji. Niewątpliwie co do okresu trwania najmu pojazdu zastępczego obowiązuje zasada swobody umów, jednakże doznaje ona ograniczenia w sytuacji, gdy ostatecznie obowiązek ponoszenia kosztów umowy uzgodnionych przez strony tej umowy, obciąża osobę trzecią. L. R. przyznał, że zawarł umowę najmu pojazdu zastępczego z K. L., gdy uzyskał zapewnienie, że kwestie finansowe nie będą go dotyczyć, gdyż firma rozliczy się bezpośrednio z zakładem ubezpieczeń.

Sąd ustalił zatem, że powódce K. L. przysługuje odszkodowanie odpowiadające wysokości kosztów najmu pojazdu zastępczego za 15 dni, podczas gdy zakład ubezpieczeń dotychczas wypłacił odszkodowanie w tym zakresie za 10 dni. Sąd uwzględnił obniżenie stawki netto w kwocie 160,00 zł o zaoszczędzone koszty eksploatacji w kwocie 5,15 zł zgodnie z zasadą przyjętą przez pozwany zakład ubezpieczeń w toku postępowania likwidacyjnego a nie zakwestionowaną przez powódkę K. L. w niniejszym procesie. Stąd też Sąd przyjął stawkę dobową najmu pojazdu zastępczego na kwotę 154,85 zł netto + VAT 23 % ( 35,61 zł ) tj. 190,46 zł brutto za 5 dni , a zatem łącznie 952,30 zł.

Odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 952,30 zł, Sąd zasądził od dnia 22 lutego 2019 r. tj. od upływu czternastodniowego terminu od ogłoszenia orzeczenia w tej sprawie. Sąd miał na uwadze, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego został ustalony dopiero w niniejszym procesie. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Stosownie zaś do ust. 2 cyt. artykułu w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania.

O kosztach procesu Sąd orzekł stosownie do art. 100 kpc, stosunkowo je rozdzielając.

Sąd miał na uwadze, że powódka K. L. wygrała proces jedynie w 15 %. W takim zatem stosunku powinny obciążać strony koszty procesu, przy uwzględnieniu stawek kosztów zastępstwa procesowego odpowiednio od uwzględnionej i oddalonej części powództwa. Z tych względów Sąd przyjął, że powódka K. L. powinna zapłacić pozwanemu zakładowi ubezpieczeń kwotę 1800,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego – co do zasady. Kwotę tę Sąd obniżył o kwotę 270,00 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika powódki ustalonego od uwzględnionej części powództwa oraz o kwotę 48,00 zł tytułem opłaty sądowej ( 5 % ) od uwzględnionej części powództwa.

Nadto Sąd miał na uwadze, że pozwany zakład ubezpieczeń poniósł w całości koszty opinii biegłego sądowego, a zatem powódka powinna mu zwrócić część tych kosztów również w stosunku 15 % do 85 %, a zatem 1018,67 zł ( (...),43 x 85 % = (...),67 ). Łączna zatem wysokość kosztów jakie powódka K. L. powinna zwrócić pozwanemu zakładowi ubezpieczeń wynosi 2500,67 zł.