Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 968/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2019 r.

Sąd Okręgowy w G. III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Leszek Dąbek (spr.)

Sędzia SO Henryk Brzyżkiewicz

Sędzia SO Artur Żymełka

Protokolant Aldona Kocięcka

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2019 r. w G.

na rozprawie

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko M. K.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w G.

z dnia 11 stycznia 2018 r., sygn. akt I C 649/15

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w G. do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

SSO Artur Żymełka SSO Leszek Dąbek SSO Henryk Brzyżkiewicz

Sygn. akt III Ca 968/18

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w G. w wyrokiu z dnia 11 01 2018r. oddalił powództwo w sprawie z powództwa A. S. przeciwko M. K.

o uznanie za bezskuteczną w stosunku do pozwanej umowy o częściowym podziale majątku wspólnego zawartej przez pozwaną z A. K. (1) w dniu 19 05 2011r. oraz orzekł o kosztach procesu.

W ustalonym stanie faktycznym, w motywach orzeczenia przywołał regulację art. 527 § 1 i 2 k.c. oraz art. 530 k.c. Stwierdził, że „zaskarżona pozwem czynność prawna” została dokonana w dniu 19 05 2011r. i żądanie pozwu dotyczyło wierzytelności przyszłych nieistniejących w chwili podziału dorobku. Wskazał, że regulacja art. 530 k.c. podwyższa kryteria oceny krzywdzącego charakteru dokonanej czynności

i wymaga żeby dzielenie dłużnika cechowało świadome dążenie do osiągnięcia celu

w postaci przyszłej niewypłacalności w obliczu mogących powstać w przyszłości zobowiązań. Podzielił w pełni pogląd prawny wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyro-ku z dnia 29 05 2015r. wydanym w sprawie o sygn. akt V CSK 454/14, zgodnie z którym zamiarem pokrzywdzenia jest taki stosunek psychiczny dłużnika do wyobrażonego skutku podjętego działania, który pozwala przyjąć, że chce on pokrzywdzenia przyszłego wierzyciela, a czynność została dokonana w tym celu. Jest to zatem działanie kierunkowe nie zaś tylko samo godzenie się, że wskutek dokonanej czynności i dlatego konieczne jest udowodnienie przez wierzyciela, że dłużnik dokonując zaskarżonej czynności - działał w zamiarze pokrzywdzenia wierzyciela. Zamiar ten winien być wyłączny i bezpośredni, a jedynym celem dokonania czynności jest spowodowanie niewypłacalności i przez to uniemożliwienie zaspokojenia przyszłych wierzytelności. Nie wystarcza zatem wykazanie samej świadomości dłużnika,

że w przyszłości wierzyciel może nie uzyskać przez dokonanie takiej czynności zaspokojenia, lecz należy wykazać, że dłużnik działał z pokrzywdzeniem wierzyciela Następnie przywołał regulację art. 6 k.c. i ocenił, że powódka nie wykazała, że A. K. (2) dokonując podziału dorobku działał w zamiarze jej pokrzywdzenia, tj. w celu uniemożliwienia, bądź ograniczenia realizacji przyszłych roszczeń, więcej z przywoła-nych zeznań świadków wynika, że celem jego działania przy podziale majątku wspólnego było zadośćuczynienie zaniedbaniom jego obowiązkom wobec rodziny

oraz spodziewał się, że dokonując tej czynności uzyska w przyszłości pomoc rodziny. Przywołał, ocenę prawną Sądu odwoławczego zawartą w analogicznej sprawie zarejestrowanej pod sygn. akt I C 699/13 (III Ca 1410/14) i stwierdził, że poczynione

w niniejszej sprawie ustalenia faktyczne są tożsame z ustaleniami poczynionymi w tej sprawie i konkluzji uznał powództwo za bezzasadne.

Orzeczenie zaskarżyła powódka A. K. (3) , która wnosiła o uchy-lenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do pono-wnego rozpoznania, bądź jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa.

Zarzucała, że przy ferowaniu zaskarżonego wyroku popełniono wskazany w apelacji błąd w ustaleniach faktycznych oraz naruszono regulację art. 233 § 1 k.p.c. w sposób

w niej podany.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Sąd pierwszej instancji prawidłowo zakwalifikował roszczenie powódki przyjmując, iż ma ono źródło w regulacji 530 k.c. lecz wadliwie rozpoznał sprawę.

W świetle dokonanej prawidłowo wykładni prawa (Sąd odwoławczy ją podziela) zasadniczą kwestą dla rozstrzygnięcia było jej rozpoznanie w kontekście motywów, którymi kierował się A. K. (2) zawierając w dniu 19 05 2011r. umowę o częściowy podział majątku wspólnym, co wobec twierdzeń pozwanej, że A. K. (2) zrezygnował „ze swej części nieruchomości” na skutek rozwodu i w celu uregulowania długów z tytułu alimentacyjnych obligowało Sąd Rejonowy do ustalenia jakie posiadał on zaległości alimentacyjne w dniu zawarcia tej umowy, w jakiej wysokości oraz jaka była wówczas wartość jego udziału w prawie własności nieruchomości stanowiącej jej przedmiot.

Dodatkowo ma to kardynalne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy,

gdyż istnieje istotna zbieżność czasowa pomiędzy podjętymi przez powódkę wobec pozwanej czynnościami w celu zapłaty przez nią długów spowodowanych nieregulowaniem przez A. K. (2) czynszu i opłat za przedmiotowy lokal, a datą zawarcia tej umowy oraz zawartą dzień wcześnie pomiędzy stronami ugodą

oraz ówczesną sytuacją rodzinną, finansową i zawodową A. K. (1) (z jego zeznań wynika, że sam mieszkał w przedmiotowym lokalu, utrzymywał się z renty

w wysokości 630zł miesięcznie i ze względu na stan zdrowia nie miał wówczas widoków na podjęcie stałej pracy zarobkowej; k. 96-97 akt), co w istniejącym materiale sprawy może rodzić uzasadnione domniemanie faktyczne, że celem zawarcia umowy

o częściowy podział majątku wspólnego było uniknięcie w przyszłości skierowania egzekucji do stanowiącej jej przedmiot nieruchomości w celu wyegzekwowania powstałych po zawarciu tej umowy jego potencjalnych długów, w tym także zaległości czynszowych.

Sąd pierwszej instancji z tego obowiązku się nie wywiązał, gdyż nie poczynił

w tym zakresie ustaleń, a w materiale sprawy brak jest wiarygodnych informacji pozwalających poczynić w tym zakresie wiarygodne ustalenia (zagadnieniami tymi

nie zajął się przesłuchując pozwaną oraz zeznającego w charakterze świadka A. K. (1), więcej na posiedzeniu rozprawy w dniu 11 01 2018r. oddalił wniosek powódki o jego ponowne przesłuchanie).

Czyni to apelację uzasadnioną i prowadziło do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Reasumując z podanych względów zaskarżony wyrok jest wadliwy

i dlatego apelację powódki uwzględniono orzekając jak w sentencji w oparciu

o regulacje art. 386 § 4 k.p.c.

Sąd Rejonowy rozpoznając ponownie sprawę uwzględni zawartą powyżej ocenę i przeprowadzi dowody z uzupełniających zeznań świadka A. K. (1)

i z uzupełniającego przesłuchania stron.

Orzekając ponownie w sprawie zadba o to, żeby poczynić ustalenia dotyczące wskazanych okoliczności faktycznych i weźmie pod uwagę, że zawarta w sprawie

o sygn. akt I C 699/13 ocena prawna może stanowić jedynie materiał pomocniczy

przy rozpoznaniu niniejszej sprawy nie wiąże go przy jej rozpoznaniu.

.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13