Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 206/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2019 roku

Sąd Rejonowy w Łowiczu w Wydziale III Rodzinnym i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Honorata Wójcik

Protokolant: st.sekr.sąd. Elżbieta Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 lutego 2019 roku

sprawy z powództwa F. G.

przeciwko P. G.

o podwyższenie alimentów

1.  podwyższa alimenty płatne od P. G. na rzecz jego syna F. G. urodzonego (...) ustalone ostatnio wyrokiem Sądu Rejonowego w Łowiczu sygn. akt III RC 63/14 z dnia 28.08.2014 roku z kwoty po 500 (pięćset) złotych miesięcznie do kwoty po 700 (siedemset) złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk powoda F. G. poczynając od dnia 07.01.2019 roku,

2.  oddala powództwo w pozostałej części,

3.  zasądza od pozwanego P. G. na rzecz F. G. kwotę 617 (sześćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

4.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania sądowego, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa,

5.  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 206/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 17 grudnia 2018 roku powód F. G. reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową B. G., wniósł o podwyższenie alimentów z kwoty po 500 złotych miesięcznie i zasądzenie od pozwanego P. G. na rzecz małoletniego powoda alimentów w kwocie po 800 złotych miesięcznie, płatnych do dnia 10-tego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, do rąk B. G..

Przedstawicielka ustawowa małoletniego, w uzasadnieniu pozwu wskazała, że ostatnio alimenty na rzecz małoletniego powoda były zasądzone wyrokiem z dnia 28 sierpnia 2014 roku przez Sąd Rejonowy w Łowiczu w kwocie 500 złotych miesięcznie. Obecnie sytuacja małoletniego uległa zmianie w ten sposób, że jest on uczniem szkoły ponadgimnazjalnej, w związku z czym jego potrzeby związane z edukacją są wyższe. Wzrosły również koszty wyżywienia, ubrania i utrzymania domu. (pozew k. – 2-7).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa.(odpowiedź na pozew k.84). Na rozprawie w dniu 25 lutego 2019 roku powód F. G. , który stał się osobą pełnoletnią , poparł powództwo . Pozwany wnioskował o oddalenie powództwa (protokół rozprawy – k. 112).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. G. i P. G. są po rozwodzie. F. G. jest ich synem, w dniu (...) ukończył 18 lat. Mieszka z matką i bratem.

(dowód: okoliczności bezsporne)

Wyrokiem z dnia 28 sierpnia 2014 roku, wydanym w sprawie III RC 63/14 Sąd Rejonowy w Łowiczu podwyższył zasądzone od P. G. na rzecz małoletniego syna F. alimenty do kwoty po 500 złotych miesięcznie płatnych z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca do rąk matki dziecka B. G..

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego akta IIIRC 63/14)

Kiedy ostatnio Sąd ustalał alimenty małoletni wówczas powód miał 13 lat, rozpoczął edukację w I klasie gimnazjum. Do szkoły dojeżdżał autobusem gminnym. Był pod pieczą matki, u ojca spędzał dwa weekendy w miesiącu oraz dłuższe okresy w wakacje. Mieszkał z matką oraz starszym bratem w domu jednorodzinnym pozwanego. Przed rozpoczęciem nauki w gimnazjum matka kupiła małoletniemu F. garnitur, ponadto poniosła koszt malowania pokoju. Koszt wyprawki szkolnej wyniósł 800 – 900 złotych (75 zł w stosunku miesięcznym), składki szkolne to na cały rok około 200 złotych. Wzrosły koszty utrzymania domu, bowiem B. G. płaciła za energię elektryczną w całym domu w kwocie 300 złotych, dotychczas płaciła za energię zużytą w pokojach, które zajmuje wraz z synami w wysokości około 160 złotych. Pozwany polecił odcięcie prądu w domu zamieszkiwanym przez małoletniego z uwagi na fakt, że matka pozwanego nie płaciła rachunków i narosło zadłużenie. Za 2000 – 2.500 złotych kupowali opał na cały sezon grzewczy oraz gaz za 60 złotych na dwa miesiące. Na jedną osobę w rodzinie koszt miesięczny utrzymania domu wynosił około 150 złote. Matka powoda odpracowała, jako pilot wycieczki, koszt wycieczki, który musiałaby zapłacić za udział syna. Za jedną z wycieczek zapłaciła 160 złoty.

Na wyżywienie syna wydawała około 300 zł. Małoletni miał dofinasowanie z pomocy społecznej do obiadów w szkole.

Na ubrania dla syna wydawała około 150 zł, na środki czystości 100 zł, na leczenie

100 zł, na potrzeby szkolne w ciągu roku około 60 zł, 30 zł –na telefon. Łącznie na

potrzeby syna przedstawicielka ustawowa wydawała około 1.000 złotych miesięcznie.

B. G. , matka powoda , miała wówczas 44 lata, z wykształcenia jest technikiem rolnikiem, pracowała w centrum (...) oraz jako pilot wycieczek. Jej miesięczny dochód wynosił 1.000 – 1.200 złotych. Jej dochód za rok 2013 wyniósł 12.830,56 złotych. Przedstawicielka ustawowa kupiła samochód marki F. (...) za kwotę 1.400 złotych, ponosiła koszty jego utrzymania 3.500 złotych w stosunku rocznym.

Pozwany P. G. , ojciec powoda , miał 47 lat, był funkcjonariuszem Służby Więziennej, pracował w Zakładzie Karnym w P., zarabiał 4.600 złotych netto. Oprócz dochodu netto miał wypłacaną trzynastą pensję i mundurówki. Miał dodatkowe zatrudnienie, z którego rocznie miał dochód 4 – 5 tys. zł. W 2012 r. osiągnął dochód netto w wysokości 63.003,22 złote, co miesięcznie daje kwotę 5.250 złotych netto. W 2013 r. osiągnął dochód netto wynoszący 70.235,87 złotych, co miesięcznie daje dochód netto wynoszący 5.852,99 złotych. Mieszkał z partnerką w wynajmowanym mieszkaniu, za które płacił połowę kosztów utrzymania tj. 450 złotych. Od sierpnia 2014 r. spłacał kredyt mieszkaniowy w wysokości 1.980 złotych, na pół z partnerką. Poza małoletnim powodem nie miał nikogo innego na utrzymaniu, ale oczekiwał narodzin dziecka z obecnego związku. Utrzymywał kontakty z powodem raz na dwa tygodnie od piątku do niedzieli oraz w ciągu miesiąca wakacji. Kupował co miesiąc prezenty synowi, zapłacił za jego wycieczkę 500 złotych, opłacał mu Internet w wysokości 29 złotych. Podczas pobytu u siebie zabierał syna na basen, do kina, wyjeżdżał z nim na wakacje. Dawał mu 40 zł kieszonkowego miesięcznie.

(dowód: akta IIIRC 63/14)

Obecnie powód F. G. jest uczniem szkoły zawodowej o kierunku mechanik samochodowy. W zakresie nauczania ponadgimnazjalnego początkowo podjął naukę w technikum o profilu wojskowym. Konieczny buł zakup munduru za kwotę 400 złotych i biletu miesięcznego za kwotę 120 złotych. Z powodu problemów z nauką , powód zmienił szkołę i obecnie jest uczniem zawodowej szkoły o kierunku mechanik samochodowy. .Z tytułu praktyk otrzymuje 150 złotych . Konieczny był zakup odzieży roboczej .Matka też kupiła synowi garnitur za kwotę 500 złotych, bowiem powód bierze często udział w uroczystościach szkolnych . Wydatki szkolne zwiększyły się w stosunku do poprzedniego stanu faktycznego o 125 złotych miesięcznie ,na ubrania do 290 złotych miesięcznie , na środki higieny i kosmetyczne do 229 złotych miesięcznie , wydatki na wyżywienie zwiększyły się do 650 złotych miesięcznie , opłaty za media przypadające na 1 domownika wynoszą obecnie około 450 złotych miesięcznie . Powód korzysta również z korepetycji z matematyki, za godzinę opłata wynosi od 50 do 70 złotych. Łącznie na utrzymanie powoda potrzebna jest kwota 1600 złotych miesięcznie. Dodatkowo powód ma odbyć kurs prawa jazdy którego koszt wynosi 1500 złotych.

( zeznania świadka B. G. k. 113-odwrót, 114 i 114 – odwrót)

Matka powoda B. G. , z którą mieszka , dokonuje wszelkich niezbędnych zakupów, dba o jego potrzeby , monitoruje realizację jego obowiązku szkolnego.

Pracuje nadal w Centrum (...) , (...) i (...) Ziemi (...) z wynagrodzeniem 1700- 1800 złotych , w sezonie turystycznym dorabia jako pilot wycieczek osiągając dochód około 1000 złotych miesięcznie. Z posiadanych oszczędności dokonała wymiany pieca , ocieplenia domu , w czym pomogli jej swoją pracą synowie , wymiany drzwi . Jest właścicielką domu w którym zamieszkują i 1 hektara ziemi , posiada samochód osobowy R. (...) z 2004 roku .Zamieszkuje z nią i powodem dorosły, pracujący syn , który dokłada co miesiąc 500 złotych do domowych wydatków.

Pozwany P. G. jest już na emeryturze służby więziennej , którą otrzymuje w wysokości 4700 złotych miesięcznie. Pozostaje w związku małżeńskim z uprzednią partnerką , mają 1 wspólne 4 letnie dziecko. Zamieszkują razem w P. w mieszkaniu , na które uprzednio zaciągnęli kredyt .Razem z żoną posiadają działkę pracowniczą , na której uprawiają warzywa na swoje potrzeby .

Razem z pozwanym i jego żoną zamieszkuje również córka żony z 1 małżeństwa , na którą ta otrzymuje 800 złotych alimentów . Żona pozwanego ma 2600 złotych dochodów. Oboje spłacają pożyczki z kasy zapomogowo pożyczkowej . Oboje leczą się na cukrzycę , pozwany dodatkowo na nadciśnienie tętnicze. Przeszedł operację na pięty. Pozostają z żoną we wspólności majątkowej , wspólnie dysponują kwotą 8109,86 złotych .Bieżące koszty utrzymania rodziny wynoszą 6811,36 złotych. (zestawienie kosztów utrzymania k 94)

Pozwany pracował w Norwegii dodatkowo, zarobił 4000 złotych, z czego zapłacił za wyjazd powoda do Grecji organizowany przez jego zakład pracy , a za 2000 złotych urządził imprezę urodzinową na 50 lecie urodzin. Pozwany jest właścicielem 5 hektarów ,nie uprawia ich rolniczo. Otrzymuje 3500 złotych rocznie tytułem dopłat.

Sąd uznał za wiarygodny zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci dowodów
z dokumentów oraz z zeznań stron oraz świadków i oparł się na nim dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka B. G. w zakresie kosztów utrzymania powoda , bowiem są one adekwatne do wysokości dochodów jakimi dysponuje B. G. i potrzeb powoda. .

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie, w części tj. do kwoty po 700 złotych miesięcznie, dlatego też w pozostałej części zostało oddalone z uwagi na niezasadność.

W okolicznościach rozpoznawanej sprawy zastosowanie miał art. 138 k.r.o. W myśl wymienionego przepisu, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się możliwości zaspokajania potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokajania potrzeb własnymi siłami.

Zgodnie bowiem z treścią art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, a wykonywanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub
w części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie (art. 135 § 2 k.r.o.).

Zakres potrzeb dziecka, których zaspokajanie jest obowiązkiem obojga rodziców, ustanawia przepis art. 96 k.r.o. W związku z powyższym, rodzice zobowiązani są zapewnić dzieciom, które nie są w stanie utrzymać się samodzielnie, zaspokojenie potrzeb w zakresie wyżywienia, odzieży, środków higieny oraz leczenia. Należy podkreślić, iż rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. We wszelkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek utrzymania dziecka, ograniczony tylko ich możliwościami zarobkowymi i majątkowymi.

Od chwili, kiedy ostatnio była ustalona wysokość alimentów od pozwanego na rzecz powoda , to jest od momentu wydania wyroku przez Sąd Rejonowy w Łowiczu
w sprawie III RC 63/14 , upłynęły cztery lata. Od tamtej pory uległa zmianie sytuacja zarówno powoda jak i pozwanego. Pozwany nie otrzymuje już wynagrodzenia za pracę i związanych z tym dodatkowych świadczeń takich jak mundurówka , trzynastka . Świadczenie jednak pobiera w kwocie wyższej o 100 złotych niż uprzednie wynagrodzenie.

Ma również na utrzymaniu kolejne dziecko pochodzące z obecnego związku. Pozostaje we wspólnocie majątkowej wspólny dochód daje w przeliczeniu na 1 członka rodziny kwotę 2052,91 złotych .

Sytuacja matki powoda uległa zmianie co do wysokości osiąganych przez nią dochodów. Cztery lata temu zarabiała 1.200 złotych miesięcznie, podczas gdy obecnie jest to 1.800 – 2000 złotych miesięcznie z dodatkowym wynagrodzeniem jako pilot.

Zaznaczyć należy, ze matka powoda mimo , że ten jest już pełnoletni nadal spełnia swój obowiązek alimentacyjny wobec dziecka przez osobiste starania
o jego rozwój i wychowanie, a nadto spoczywa na niej obowiązek alimentacyjny wyrażony w pieniądzu.

Zmianie uległa również sytuacja F. G., który jest pełnoletni ale nadal się uczy w szkole ponadgimnazjalnej . Koszty utrzymania powoda wzrosły w stosunku do tych sprzed 4 lat o 600 złotych i wynoszą 1.600 złotych miesięcznie, na co składa się wyższy koszt wyżywienia , wymiany ubrań, w tym stroju galowego, środków chemicznych , dojazdu do szkoły , uczestniczenia przez powoda w szeregu zajęć pozalekcyjnych.

Powód często reprezentuje szkołę na imprezach co wiąże się z koniecznością zakupu częściej i lepszego ubioru. Jako młody człowiek stara się również dbać o swój wygląd i korzysta z kosmetyków. Również profil szkolny wybrany przez powoda pociąga za sobą dodatkowe wydatki na ubrania robocze .

Od sierpnia 2018 r relacje między powodem a pozwanym ustały , obecnie nie są między nimi utrzymywane kontakty , co sprawie , że powód już nie korzysta z wyżywienia u pozwanego , nie dostaje kieszonkowego czy prezentów, jak to miało miejsce w przeszłości.

W niniejszej sprawie Sąd doszedł do wniosku, iż zasadnym jest podwyższenie alimentów płatnych od pozwanego P. G. na rzecz jego pełnoletniego syna F. G. o 200 złotych miesięcznie. Biorąc pod uwagę , że koszty utrzymania powoda zostały określone przez jego matkę na kwotę 1600 złotych , to w sytuacji gdy oboje rodzice taką kwotę przeznaczą na alimentowanie syna czyni to kwotę 1400 złotych miesięcznie. Kwotę 150 złotych powód otrzymuje za praktyki. Brakująca kwotę 50 złotych powód może uzyskać z podejmowanych w sezonie letnim prac dorywczych , zatem zasądzona kwota pozostaje w ramach spełnienia usprawiedliwionych potrzeb powoda.

Zauważyć jednak należy , że sytuacja powoda i członków jego rodziny , z którymi mieszka jest dużo gorsza niż sytuacja pozwanego . Średni dochód na 1 członka rodziny przy zarobkach matki powoda , alimentach oraz udziału starszego syna wynosi zaledwie ok 1000 złotych , podczas gdy u pozwanego jest to kwota 2052,91 , zatem dwukrotnie więcej.

Sąd wziął pod uwagę, fakt, że pozwany zafundował powodowi wycieczkę , ale jednocześnie wziął też pod uwagę wysokie dochody jakimi dysponuje pozwany. Warto również zaznaczyć że w dochodach tych nie uwzględnione zostały pobierane przez pozwanego dopłaty , które w skali roku czynią dodatkowe 300 złotych miesięcznie.
W stosunkach między rodzicami a dziećmi obowiązuje zasada równej stopy życiowej. Zatem potrzeby syna mogą być takie jak potrzeby jego ojca, uzasadnione jest zatem dbanie przez pozwanego o potrzeby powoda i pokrywanie kosztów z tym związanych. Zgodnie bowiem z art. 135 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Możliwości zarobkowe P. G. są na tyle wysokie, że może sprostać potrzebom syna F.. W ocenie Sądu , w niniejszej sprawie bez znaczenia jest fakt , iż powód zmienił szkołę.

Nie wpływa to na znaczne wydłużenie okresu nauki powoda , a wręcz przeciwnie szkoła zawodowa nie trwa tak długo jak technikum , a powód słusznie dostosował swoje możliwości do poziomu szkoły i swoich zainteresowań.

Oddalenie powództwa w naruszałoby zasadę równej stopy życiowej, którą Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy statuuje w art. 87 i art. 91. Stanowisko Sądu Najwyższego w tej mierze, zapoczątkowane zostało jeszcze orzeczeniem z 5 stycznia 1956 r., III Cr 919/55, OSN 1957, poz. 74, a potwierdzone w tezie IV uchwały z 16 grudnia 1987 r.

W realiach niniejszej sprawy biorąc pod uwagę zarówno usprawiedliwione potrzeby powoda jak i możliwości zarobkowe pozwanego Sąd uznał , że nie ma podstaw do podwyższenia alimentów na rzecz F. G. od jego ojca ponad kwotę 700 złotych miesięcznie. Wobec tego Sąd oddalił powództwo ponad zasądzoną kwotę i na podstawie art. 138 kriop w zw z art. 135 par 1 kriop orzekł jak w sentencji.

Sąd nie obciążył pozwanego kosztami postępowania sądowego, które przejął na rachunek Skarbu Państwa , zasądził jednak na podstawie art. 102 kpc na rzecz powoda zwrot kosztów zastępstwa procesowego.