Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

Przewodniczący SSO Zbigniew Szczuka (spr.)

Sędziowie SO Renata Gąsior

SO Monika Rosłan-Karasińska

Protokolant Marta Jachacy

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 września 2018 r. w Warszawie

sprawy B. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziałowi w W.

o odsetki

na skutek apelacji wniesionej przez odwołującą

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 kwietnia 2018 roku sygn. akt VI U 215/17

oddala apelację.

SSO Renata Gąsior SSO Zbigniew Szczuka SSO Monika Rosłan-Karasińska

UZASADNIENIE

W dniu 27 kwietnia 2018 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, po rozpoznaniu sprawy z odwołania B. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W. z dnia 4 kwietnia 2017 roku, znak: (...) w przedmiocie odmowy odsetek od jednorazowego odszkodowania oddalił odwołanie.

Podstawę rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego stanowiły następujące ustalenia,

B. W. w dniu 15 kwietnia 2014 roku miała wypadek w pracy, na skutek którego doznała uszczerbku na zdrowiu.

Na podstawie orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. decyzją z dnia 30 marca 2015 roku, znak (...), ustalił 15 % uszczerbku na zdrowiu. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w dniu 8 kwietnia 2015 roku wypłacił ubezpieczonej kwotę 10.950,00 zł, odpowiadającą 15 % uszczerbku.

Dopiero w odwołaniu od decyzji organu rentowego z dnia 30 marca 2015 roku, B. W. podniosła, że są także następstwa na zdrowiu psychicznym. Nie złączyła jednak do odwołania żadnej nowej dokumentacji lekarskiej i medycznej, w tym z zakresu zdrowia psychicznego. Sprawa z ww. odwołania B. W. została zarejestrowana pod sygn. akt VI U 247/15.

W sprawie o sygn. akt VI U 247/15 swoje pisemne opinie złożyli do akt biegli:

⚫

ortopeda z 26 czerwca 2015 roku, stwierdzając 27 % uszczerbku;

⚫

psychiatra z 15 września 2015 roku, stwierdzając 5 % uszczerbku oraz stwierdzając, że ubezpieczona nie leczyła się dotychczas psychiatrycznie i wymaga leczenia.

Organ rentowy – zasadnie – zakwestionował opinię, gdyż biegła nie wskazała konkretnego punktu tabeli. B. W. podjęła takie leczenie dopiero po dniu sporządzenia opinii z 15 września 2015 roku, tj. 24 listopada 2015 roku. Organ rentowy nie dysponował dokumentacją z 24 listopada 2015 roku w dacie wydania swojej decyzji w dniu 30 marca 2015 roku. Dopiero po załączeniu dokumentacji z leczenia w zakresie zdrowia psychicznego, biegła w opinii uzupełniającej z 12 maja 2016 roku podała konkretny punkt z tabeli;

⚫

chirurg z 5 listopada 2015 roku, stwierdzając 2 % uszczerbku;

⚫

z zakresu rehabilitacji z 27 stycznia 2016 roku, stwierdzając 37 % uszczerbku.

Ostatecznie, po stwierdzeniu w aktach rentowych przez Lekarzy Orzeczników, że nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia odwołującej, organ rentowy nie kwestionował opinii biegłych z zakresu ortopedii, chirurgii oraz rehabilitacji. Organ rentowy nadal kwestionował uszczerbek na zdrowiu wynikający z opinii wydanej przez biegłą z zakresu psychiatrii.

W dniu 20 czerwca 2016 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. akt VI U 247/15 zmienił decyzję ZUS z dnia 30 marca 2015 roku w ten sposób, że przyznał odwołującej B. W. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku z dnia 15 kwietnia 2014 roku w wysokości w sumie 44 % stałego uszczerbku na zdrowiu. Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie w dniu 29 listopada 2016 roku oddalił apelację organu rentowego.

Dniem wpływu prawomocnego orzeczenia do organu rentowego był 20 grudnia 2016 roku. ZUS wydał decyzję z 3 stycznia 2017 roku i przyznał odwołującej prawo do jednorazowego odszkodowania dodatkowo w wysokości 21.170,00 zł.

B. W. pismem z dnia 8 marca 2017 roku wniosła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddziału w W. wniosek o zapłatę odsetek ustawowych od należnego jej świadczenia za okres od daty wydania pierwszej decyzji w sprawie, do dnia wypłaty na rzecz ubezpieczonej jednorazowego odszkodowania, po wydaniu przez Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie, jako Sąd II instancji, wyroku w sprawie.

Na skutek wniosku B. W., Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 4 kwietnia 2017 roku wydał zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzję o znaku(...), na mocy której odmówił odwołującej odsetek ustawowych z tytułu przyznania jednorazowego odszkodowania.

Sąd Rejonowy zważył, iż przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie była kwestia prawa B. W. do odsetek ustawowych od kwoty 21.170,00 zł za okres od 30 marca 2015 roku do dnia 18 stycznia 2017 roku, w tym za okres od 1 stycznia 2016 roku do odsetek ustawowych za opóźnienie.

Sąd I instancji zważył, że jeżeli organ rentowy nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek. Tymczasem na podstawie orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS, organ rentowy decyzją z dnia 30 marca 2015 roku - czyli jeszcze przed wszczęciem procesu w sprawie VI U 247/15 - ustalił 15% uszczerbku na zdrowiu. Następnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych w dniu 8 kwietnia 2015 roku wypłacił ubezpieczonej kwotę 10.950,00 zł, odpowiadającą 15% uszczerbku. W konsekwencji ww. przepis art. 85 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie znalazł zastosowania w niniejszej sprawie.

Na wniosek strony odwołującej w toku postępowania VI U 215/17 Sąd Rejonowy przeprowadził dowód z opinii biegłego z zakresu spraw kadrowo-płacowych i ubezpieczeń społecznych celem ustalenia, czy w procesie decyzyjnym organ rentowy dysponując zebranym materiałem, dokumentacją medyczną, po przeprowadzeniu badania na Komisji Lekarskiej mógł ustalić procentowy uszczerbek na zdrowiu B. W. w wysokości 44 % przed dniem 30 marca 2015 roku i w związku z tym, czy ewentualnie należne są stronie odwołującej odsetki ustawowe za opóźnienie, za jaki okres lub okresy i w jakiej w sumie wysokości na dzień sporządzenia opinii.

Sąd I instancji uznał, że twierdzenie biegłej z zakresu spraw kadrowo-płacowych i ubezpieczeń społecznych J. N. - że wydając decyzję o przyznaniu jednorazowego odszkodowania z dnia 30 marca 2015 roku, organ rentowy posiadał te same dokumenty, które w postępowaniu sądowym przekazane zostały Sądowi - było całkowicie nieuprawnione. ZUS w dniu 30 marca 2015 roku nie mógł mieć dokumentacji z 24 listopada 2015 roku, czyli powstałej 8 miesięcy później. Zatem ostatecznie dowód z opinii biegłej z zakresu spraw kadrowo-płacowych i ubezpieczeń społecznych J. N. nie posłużył Sądowi do ustalenia stanu faktycznego.

Sąd Rejonowy zaznaczył, że odwołująca dopiero w odwołaniu od decyzji organu rentowego z dnia 30 marca 2015 roku podniosła, że doznała również uszczerbku na zdrowiu psychicznym. W konsekwencji czego stwierdzenie uszczerbku w tym zakresie nastąpiło dopiero przez biegłą w toku postępowania VI U 247/15. Biegła ustaliła sporządzając opinię, że ubezpieczona „nigdy nie leczyła się psychiatrycznie” i „akta nie zawierają dokumentacji leczenia psychiatrycznego”. B. W. podjęła takie leczenie dopiero po dniu sporządzenia opinii z 15 września 2015 roku, tj. 24 listopada 2015 roku. Dokumentacja z tego leczenia jest od dnia 24 listopada 2015 roku. Organ rentowy tym samym nie dysponował dokumentacją z 24 listopada 2015 roku w dacie wydania swojej decyzji w dniu 30 marca 2015 roku. Dopiero po załączeniu dokumentacji z leczenia w zakresie zdrowia psychicznego, biegła w opinii uzupełniającej z 12 maja 2016 roku podała konkretny uszczerbek z tabeli.

Dlatego w ocenie Sądu Rejonowego, organ rentowy zasadnie przekazał odwołanie od decyzji z 30 marca 2015 roku do Sądu Rejonowego (sprawa VI U 247/15), ponieważ do tego odwołania nie załączono żadnej dokumentacji psychiatrycznej lub innej, nowej dokumentacji.

Ponadto, jakkolwiek procesowo w sprawie VI U 215/17 organ rentowy nie zgłaszał zarzutów do innych opinii biegłych sądowych, to z akt rentowych wynika, że Przewodniczący Komisji Lekarskich ZUS wskazał 31 lipca 2015 roku, że biegły ortopeda stwierdził „gorszy stan stawu kolanowego lewego”. Z kolei biegły z zakresu rehabilitacji też opierał się częściowo na nowej dokumentacji medycznej z 2 lipca 2015 roku. Organ rentowy ostatecznie nie kwestionował jego opinii ponieważ znowu, co wynika z akt organu rentowego, Przewodniczący Komisji Lekarskich ZUS wskazał 22 marca 2016 roku, że nastąpiło pogorszenie zakresu ruchów stawów. Skoro zatem w toku procesu VI U 247/15 następowało pogorszenie stanu zdrowia odwołującej, to dlatego formalnie ZUS nie zgłaszał uwag do opinii, z wyjątkiem 2 opinii biegłej specjalisty psychiatry. W odniesieniu do opinii biegłego chirurga to Przewodniczący Komisji Lekarskich ZUS 23 listopada 2015 roku podkreślił, że ten „biegły orzekł niższy uszczerbek niż KL ZUS”.

Organ rentowy na dzień wydania przez siebie decyzji z dnia 30 marca 2015 roku nie dysponował pełną dokumentacją potrzebną do przyznania odwołującej jednorazowego odszkodowania w wysokości 44 % uszczerbku na zdrowiu.

Dodatkowo Sąd Rejonowy podkreślił, że sąd w uzasadnieniu w sprawie VI U 247/15 wskazał, że dopiero „z treści dwóch opinii z zakresu psychiatrii niezbicie wynika, że B. W. cierpi na zaburzenia psychiatryczne od czasu wypadku”. Sąd w tamtym procesie nie uwzględnił wniosku o uchylenie decyzji z 30 marca 2015 roku oraz przekazanie sprawy do rozpoznania organowi rentowemu i umorzenie postępowania, gdyż sam uszczerbek na zdrowiu z przyczyn psychiatrycznych powstał - zgodnie z treścią dwóch ww. opinii z zakresu psychiatrii - od czasu wypadku. To oznaczało brak możliwości zastosowania art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c., który wymagał powstania uszczerbku na zdrowiu po dniu złożenia odwołania. Sąd w ww. sprawie VI U 247/15 podkreślił, że uchylenie decyzji prowadziłoby do przewlekłości. Skoro decyzja nie została ostatecznie uchylona, to również i z tego nie można było wywodzić przewlekłości po stronie organu rentowego.

Powyższe orzeczenie w całości zaskarżyła odwołująca, która wyrokowi Sądu Rejonowego zarzuciła:

1.  naruszenie przepisów procedury tj. art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego prowadzącej do sprzeczności ustaleń Sądu I instancji z zebranym w sprawie materiałem dowodowym tj. pominięcie w procesie ustalania okoliczności sprawy opinii biegłej z zakresu spraw kadrowo-płacowych i ubezpieczeń społecznych, co skutkowało błędnym ustaleniem, że organ rentowy na etapie wydawania decyzji w przedmiocie jednorazowego odszkodowania dla B. W. nie dysponował dokumentacją medyczną lub wiedzą wystarczającą do ustalenia rozmiaru trwałego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonej we właściwym rozmiarze, tj. 44%,

2.  naruszenie przepisów procedury tj. art. 286 k.p.c. w zw. z 278 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z 232 k.p.c. poprzez niedopuszczenie z urzędu dowodu z dodatkowej opinii innego biegłego z zakresu spraw kadrowo-płacowych i ubezpieczeń społecznych pomimo powziętych przez Sąd I instancji wątpliwości, co do przydatności dla rozstrzygnięcia sprawy opinii biegłej J. N. i dokonanie ustaleń w zakresie wymagającym wiedzy specjalnej z pominięciem opinii biegłego, co miało wpływ na treść rozstrzygnięcia,

3.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez uznanie, że ubezpieczonej nie są należne odsetki, pomimo że organ rentowy ponosi odpowiedzialność wskazaną w ww. przepisie.

Mając na uwadze powyższe zarzuty odwołująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez zasądzenie na jej rzecz od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddziału w W. odsetek ustawowych od kwoty 21.170,00 zł za okres od dnia 30 marca 2015 roku do dnia 18 stycznia 2017 roku, w tym za okres od 1 stycznia 2016 roku odsetek ustawowych za opóźnienie, oraz zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego za postepowanie przed sądem II instancji według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, iż apelacja odwołującej jako całkowicie bezzasadna podlega oddaleniu.

Sąd Rejonowy poczynił w niniejszej sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne. Dokonana zaś ocena prawna nie nasuwa zastrzeżeń co do właściwej wykładni przepisów prawa oraz ich prawidłowego zastosowania. Wobec tego zbędnym jest ich szczegółowe powtarzanie w niniejszym uzasadnieniu (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1997 roku, wydane w sprawie o sygn. II UKN 61/97; oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1998 roku, wydany w sprawie o sygn. PKN 339/98).

W kontekście zgłoszonych zarzutów stwierdzić należy, że spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do wykładni przepisów prawa procesowego i prawa materialnego. Sąd Okręgowy zważył, iż zarzuty apelacyjne skarżącego koncentrowały się na kwestii prawidłowego zastosowania przez Sąd Rejonowy art. 233§ 1 k.p.c., art. 286 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z 232 k.p.c. oraz art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie z art. 233 § 1 ustawy z dnia z dnia 17 listopada 1964 roku Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 1822, dalej: k.p.c.) sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów, według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Z kolei w myśl art. 328 § 2 k.p.c. uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

W pierwszej kolejności należy podnieść, iż skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c, dotyczącego zasad oceny dowodów, wymaga wykazania, że ocena ta dokonana została w sposób rażąco wadliwy lub oczywiście błędny, uchybiający zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Nie może ono natomiast ograniczać się do zaprezentowania własnego przekonania o innej wadze i wiarygodności przeprowadzonych dowodów, czy też przedstawienia własnej wersji stanu faktycznego sprawy (orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 1998 roku, sygn. akt II CKN 4/98, niepubl.; z dnia 5 sierpnia 1999 roku, sygn. akt II UKN 76/99, z dnia 14 stycznia 2000 roku, sygn. akt I CKN 1169/99, z dnia 10 kwietnia 2000 roku, sygn. akt V CKN 17/00), a ponadto jeżeli z materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 roku, sygn. akt II CKN 817/00).

W świetle cytowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego, Sąd Okręgowy zważył, iż dopuszczenie się obrazy art. 233 § 1 k.p.c. przez Sąd może polegać albo na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów wyznaczonej logiką, doświadczeniem życiowym, zasadami nauki albo na niedokonaniu przez sąd wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, polegające na wyciągnięciu logicznych wniosków i zgodnych z doświadczeniem życiowym, jednakże w oparciu jedynie o część materiału dowodowego i pominięciu pozostałej części.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd Okręgowy uznał, iż wbrew stanowisku apelującej, Sąd Rejonowy nie dopuścił się obrazy art. 233 § 1 k.p.c, bowiem całościowo przeanalizował materiał dowodowy. Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska procesowego, w którym apelująca zarzuciła Sądowi I instancji naruszenia art. 233 kodeksu postępowania cywilnego poprzez sprzeczną z zasadami logiki ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i wyciągnięcie z niego nieuprawnionych wniosków. Sąd I instancji prawidłowo ocenił przydatność opinii sporządzonej przez biegłego z zakresu spraw kadrowo-płacowych i ubezpieczeń społecznych dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Biegły sporządzając opinię na zlecenie sądu zobowiązany jest do korzystania z zebranego przez sąd materiału dowodowego i nie ma uprawnień do dokonywania ustaleń faktycznych we własnym zakresie. Opinia biegłych jest jedynie dowodem umożliwiającym sądowi, rozstrzygającemu sprawę merytorycznie, dokonanie ustaleń w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych; opinia podlega ocenie sądu tak, jak każdy inny dowód (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 1999 roku, II UKN 239/99). Zdaniem Sądu Okręgowego dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność czy w procesie decyzyjnym organ rentowy dysponując zebranym materiałem, dokumentacją medyczną, po przeprowadzeniu badania na Komisji Lekarskiej mógł ustalić procentowy uszczerbek na zdrowiu B. W. w wysokości 44 % przed dniem 30 marca 2015 roku, było całkowicie pozbawione logicznego uzasadnienia bowiem zadaniem biegłego sądowego nie jest czynienie ustaleń faktycznych w tym zakresie. Biegły jest niezależnym ekspertem, który nie może oceniać ani ustalać stanu faktycznego i prawnego. Ww. okoliczność, na którą został dopuszczony dowód z opinii biegłego w niniejszej sprawie nie wymagała wiadomości specjalnych, co potwierdziło późniejsze stanowisko Sądu Rejonowego, który ostatecznie sam poczynił prawidłowe ustalenia analizując zgromadzony w sprawie materiał dowodowy. Sąd Rejonowy tym samym w sposób prawidłowy ocenił sporządzoną przez biegłą opinię pomijając okoliczności faktyczne niezasadnie w niej ustalone. Ponadto należy zaznaczyć Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku jednoznacznie wyjaśnił dlaczego opinia biegłej J. N. nie posłużyła mu do ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie. W kontekście powyższego odnosząc się również do zarzutu naruszenia art. 286 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z 232 k.p.c., Sąd Rejonowy prawidłowo nie dopuścił dowodu opinii innego biegłego z zakresu spraw kadrowo-płacowych i ubezpieczeń społecznych na te samą okoliczność, bowiem jak już zostało wskazane powyżej nie był takiej konieczności. Ustalenie od kiedy organ rentowy dysponował dokumentacją dotyczącą stanu zdrowia psychicznego powódki należało do kompetencji Sądu, a okoliczność ta nie wymagała wiadomości specjalnych posiadanych przez biegłego z zakresu spraw kadrowo płaconych. Należy w tym miejscu zaakcentować, że wiadomości specjalne w rozumieniu art. 278 k.p.c. obejmują wiedzę z zakresu poszczególnych gałęzi nauki, techniki, sztuki, rzemiosła oraz wszelkich innych umiejętności, wykraczającą poza przeciętny poziom wiedzy osób nie będących specjalistami w danej dziedzinie. Pojęcie tych wiadomości jest więc pojęciem ocennym, a jego zakres ulega zmianie wraz z ogólnym postępem wiedzy. Ziszczenie się przewidzianej w art. 278 k.p.c. przesłanki wymogu wiadomości specjalnych jest każdorazowo przedmiotem oceny sądu na tle okoliczności danego przypadku (Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2017 roku, III CSK 341/16). Reasumując w ocenie Sąd Okręgowego jako całkowicie nietrafione uznać należało sformułowane przez apelującą zarzuty naruszenia przepisów postępowania.

Przechodząc do kolejnego zarzutu sformułowanego przez apelującą Sąd Okręgowy zważył, że zgodnie z art. 118 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1270 t.j., dalej: ustawa emerytalna), organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120 ustawy.

Przy czym stosownie do art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego, za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wypływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Zdaniem Sądu Okręgowego przepis art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej, znajduje odpowiednie zastosowanie w zakresie przyznawania i wypłacania świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, w tym jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, a to na podstawie art. 58 ustawy wypadkowej, zgodnie z którym „w zakresie nieuregulowanym ustawą stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o świadczeniach pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa oraz ustawy o emeryturach i rentach z FUS”. Żaden bowiem z przepisów ustawy wypadkowej nie określa, co należy rozumieć przez dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, zwłaszcza w przypadku gdy prawo do świadczenia lub jego wysokości zostało ustalone orzeczeniem organu odwoławczego.

Jak wynika z powyższych przepisów oraz z utrwalonego już orzecznictwa Sądu Najwyższego i Sądów Apelacyjnych, przesłanką powstania obowiązku organu rentowego wypłaty odsetek na podstawie art. 85 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest opóźnienie tego organu w ustaleniu prawa do świadczenia z ubezpieczenia społecznego, w tym z ubezpieczenia wypadkowego lub wypłaty tego świadczenia.

Błędy organu rentowego skutkujące jego odpowiedzialnością w postaci obowiązku zapłaty odsetek można zakwalifikować jako błędy w wykładni lub niewłaściwym zastosowaniu prawa oraz błędy w ustaleniach faktycznych.

Jeżeli organ rentowy wydał decyzję odmawiającą prawa do świadczenia na podstawie prawidłowo i kompletnie zebranego w sprawie materiału dowodowego i po ustaleniu wszystkich niezbędnych okoliczności, dokonując nieprawidłowej wykładni lub błędnego zastosowania prawa, ubezpieczonemu przysługują odsetki od kwoty świadczenia przyznanego wyrokiem Sądu, liczone od upływu terminu, w którym organ rentowy powinien był wydać prawidłową decyzję, uwzględniającą wniosek.

Z kolei w przypadku błędu w ustaleniach faktycznych, stwierdzenie że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie w przyznaniu prawa do świadczenia, wymaga nie tylko wykazania, że organ rentowy nie dysponował materiałem dowodowym, umożliwiającym przyznanie świadczenia w przepisanym terminie, ale także tego, że w ramach swoich kompetencji i nałożonych obowiązków poczynił wszystkie możliwe ustalenia faktyczne i wyjaśnił wszystkie okoliczności konieczne do wydania decyzji, a zmiana decyzji w postępowaniu odwoławczym uzasadniona była ustaleniem przez Sąd takich okoliczności, które nie były i nie mogły być znane organowi rentowemu w chwili wydania decyzji odmawiającej prawa do świadczenia. (Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 29 maja 2014 roku w sprawie III AUa 2071/13, LEX nr 1483723, a także Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 25 czerwca 2013 roku w sprawie III AUa 1580/12 LEX nr 1339375).

Z przedstawionego wyżej stanu prawnego wynika, że jeżeli dla stwierdzenia prawa do świadczenia wymaga się wydania decyzji, termin do jej wydania biegnie od daty wyjaśnienia ostatniej niezbędnej okoliczności, co dotyczy także ustalenia prawa do jednorazowego odszkodowania.

Przez wyjaśnienie „ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji” w rozumieniu art. 15 ust. 2 pkt 2 ustawy wypadkowej oraz art. 118 ust. 1 ustawy emerytalnej, należy rozumieć wyjaśnienie ostatniej okoliczności koniecznej do ustalenia istnienia samego prawa wnioskodawcy do świadczenia. Wyjaśnienie okoliczności niezbędnej do wydania decyzji oznacza dokonanie czynności mającej na celu ustalenie stanu faktycznego, czyli przeprowadzenie dowodów i ich ocenę.

Jak wynika z prawidłowych ustaleń Sądu I instancji, organ rentowy wydając decyzję z dnia 30 marca 2015 roku, co do okoliczności i przyczyn wypadku, oparł się posiadanej dokumentacji medycznej i dokonał własnych ustaleń dotyczących stanu zdrowia odwołującej. Nie można zatem obciążać organu rentowego odpowiedzialnością za późniejsze złożenie przez odwołującą dokumentacji stwierdzającej leczenie psychiatryczne, które w konsekwencji wpłynęło na zwiększenie procentowe stwierdzonego przez organ rentowy uszczerbku na zdrowiu.

Konkludując w ocenie Sądu Okręgowego, w rozpoznawanej sprawie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji o przyznaniu ubezpieczonej prawa do jednorazowego odszkodowania z uwzględnieniem 44 % uszczerbku na zdrowiu, możliwe było dopiero przed Sądem Rejonowym. W związku z powyższym jako niezasadny uznać należało zarzut naruszenia art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej.

Sąd Okręgowy mając na uwadze powyższe nie podzielił żadnego argumentu apelacji, gdyż ustalenia Sądu I instancji, a także dokonana subsumcja przepisów prawa były w pełni prawidłowe. Apelacja pełnomocnika skarżącej stanowi jedynie polemikę z trafnym rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego.

Rozpoznając całokształt sprawy Sąd II instancji doszedł do przekonania, że w toku postępowania przed Sądem I Instancji nie doszło do nieważności postępowania, a Sąd Rejonowy rozpoznał istotę sprawy (art. 386 § 2 i 4 k.p.c.). Sąd I instancji rozpoznając sprawę przeprowadził postępowanie dowodowe i w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy ustalił prawidłowo stan faktyczny. Ustalenia Sądu Rejonowego pod względem reguł logicznego myślenia, wnioskowania, dokonane zostały w sposób jasny i wynikający z przeprowadzonych dowodów. Sąd Okręgowy przyjął ustalenia Sądu Rejonowego za własne. Nie ma zatem podstaw do uchylenia wyroku, bowiem nie zachodzą przesłanki z art. 386 § 4 k.p.c.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji na mocy art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO Renata Gąsior SSO Zbigniew Szczuka (spr.) SSO Monika Rosłan-Karasińska

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)