Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2019 r. w Katowicach

sprawy z odwołania C. K., I. P., I. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o zwrot składek na ubezpieczenie społeczne

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach Ośrodka Zamiejscowego w Rybniku

z dnia 11 kwietnia 2018 r. sygn. akt IX U 1283/17

oddala apelację.

/-/SSA J.Pietrzak /-/SSA M.Procek /-/SSA T.Szweda
Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1420/18

UASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 11 kwietnia 2018r. Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku - po połączeniu spraw do wspólnego rozstrzygnięcia i rozpoznania - w punkcie 1 zmienił decyzję organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w R. z 25 lipca 2017r. w ten sposób, że zobowiązał organ rentowy do zwrotu ubezpieczonej C. K. nienależnie opłaconych przez nią składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od stycznia 2012r. do października 2012r. i oddalił jej odwołanie
w pozostałej części, w punkcie 2 zmienił decyzję organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z 26 lipca 2017r. w ten sposób, że zobowiązał organ rentowy do zwrotu ubezpieczonej I. P. nienależnie opłaconych przez nią składek
na ubezpieczenie zdrowotne za okres od listopada 2010r. do października 2012r. i oddalił
jej odwołanie w pozostałej części, w punkcie 3 zmienił decyzję organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z 27 lipca 2017r. w ten sposób, że zobowiązał organ rentowy do zwrotu ubezpieczonej I. S. nienależnie opłaconych przez nią składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od listopada 2010r. do sierpnia 2012r. i oddalił jej odwołanie w pozostałej części, zaś w punkcie 4 odstąpił od obciążania organu rentowego kosztami postępowania.

Sąd Okręgowy ustalił, iż ubezpieczone (reprezentowane przez zawodowego pełnomocnika) w dniu 13 czerwca 2017r. złożyły wniosek o zwrot nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne za okresy od września 2010r. do października 2012r.

W marcu 2017r. Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w R. zawarło ze swoimi pracownikami (w tym z ubezpieczonymi) porozumienie, na mocy którego strony porozumienia postanowiły, że pracownik za pośrednictwem pełnomocnika złoży
do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o zwrot nienależnie opłaconych składek,
a w przypadku uzyskania zwrotu nienależnie opłaconych składek, przekaże je pracodawcy
w terminie 7 dni. Pracownik nie będzie zobowiązany do ponoszenia kosztów związanych
z prowadzeniem postępowania o zwrot nienależnie opłaconych składek i koszty te będzie pokrywał pracodawca, zaś w przypadku zasądzenia kosztów postępowania na rzecz pracownika, będą one zwrócone.

W zaskarżonych decyzjach Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił zwrotu nienależnie opłaconych składek z powodu niestwierdzenia nadpłaty.

Jednocześnie Sąd Okręgowy ustalił, iż ubezpieczone w okresie od listopada 2010r.
do października 2012r. były pracownikami Regionalnego Centrum Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa w R..

Decyzjami z dnia 8 marca 2013r. organ rentowy określił wysokość podstawy wymiaru składek odwołujących się, jako pracowników Regionalnego Centrum Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa w R., zaliczając na ich wysokość przychody uzyskiwane
przez nie z umów świadczonych przez odwołujące się prowadzące działalność w ramach konsorcjum.

Kolejną decyzją z dnia 8 marca 2013r. organ rentowy dokonał przypisu składek
na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Zdrowotnych oraz Pracy za okres od listopada 2010r. do października 2012r. płatnikowi składek Regionalnemu Centrum Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa ( (...)) w R..

Ubezpieczona I. P. w okresie od 1 września 2010r. do 30 września 2013r. prowadziła działalność gospodarczą i w jej ramach wykonywała wyłącznie na rzecz (...) w R. usługi w postaci dyżurów serologicznych.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniki wyrokiem z dnia
12 listopada 2013r. (sygn. akt IX U 1097/13) oddalił odwołanie Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w R. od decyzji o przypisie składek, przy udziale I. P., a następnie Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem z dnia 13 marca 2014r. (sygn. akt III AUa 150/14) oddalił apelację płatnika, zaś postanowieniem z dnia 1 kwietnia 2015r. Sąd Najwyższy (I UK 353/14) odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej.

Ubezpieczona I. S. w okresie od 1 września 2010r. do 1 września 2012r. (czyli do momentu zawieszenia) prowadziła działalność gospodarczą, w ramach której wyłącznie na rzecz (...) świadczyła usługi związane z wydawaniem krwi, preparatów
na potrzeby placówek medycznych. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej opłaciła składki na ubezpieczenie zdrowotne za okresy od listopada 2010r. do sierpnia 2012r. Ten sam Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 22 września 2014r. (sygn. akt IX U 1089/13) oddalił odwołanie Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w R. od decyzji z dnia 8 marca 2013r. o przypisie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne
przy udziale I. S., a następnie Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem z dnia
29 grudnia 2015r. (sygn. akt III AUa 127/15) oddalił apelację płatnika od tego wyroku

Ubezpieczona C. K. w okresie od 1 stycznia 2012r. do dnia 30 września 2013r. (czyli do dnia zawieszenia) prowadziła działalność gospodarczą, w ramach której wyłącznie na rzecz (...) w R. świadczyła usługi w zakresie preparatyki. Opłaciła
z tego tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne za okresy od stycznia 2012r. do stycznia 2013r. i od maja 2013r. do sierpnia 2013r. Wymieniony Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia
25 listopada 2014r. (sygn. akt IX U 1101/13) oddalił odwołanie Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w R. od decyzji z dnia 8 marca 2013 r. o przypisie składek przy udziale C. K., a następnie Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem
z dnia 24 lutego 2016r. (sygn. akt III AUa 443/15) oddalił apelację płatnika od tego wyroku.

Oceniając odwołania ubezpieczonych, Sąd Okręgowy wskazał, iż na podstawie
art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2017r., poz. 1938), w przypadku, gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej, niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacona jest z każdego z tych tytułów odrębnie. Oznacza to, że obowiązek zapłaty składki nie wynika z samego tytułu podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu ale z uzyskiwania przychodu. Stosownie zaś do art. 94 ust. 1 cyt. ustawy, zwrot nienależnie opłaconych składek
na ubezpieczenie zdrowotne następuje na zasadach określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych.

Sąd ten podniósł przy tym, iż przepisami, które określają zasady zwrotu składek są przepisy art. 24 ust. 6a, 6b, 6c, 6d, 6f, 6g ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2017r., poz. 1778 - dalej jako ustawa systemowa).

Jednocześnie Sąd Okręgowy wskazał, iż organ rentowy w toku procesu po dokonaniu z urzędu lub na wniosek korekty zgłoszeń do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego uznał ostatecznie, że skoro odwołujące się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonywały jedynie usługi na rzecz pracodawcy, u którego pozostawały w stosunku pracy,
to opłacone przez nie składki na to ubezpieczenie były nienależne, bo ich przypisu dokonano w stosunku do płatnika czyli Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
w R.. W ocenie tegoż Sądu organ rentowy błędnie jednak uznał, że za okresy
do grudnia 2012r. nie podlegają zwrotowi z tytułu przedawnienia.

Sąd Okręgowy wskazał zatem, że 5-letni okres przedawnienia należnych składek - wynikający z art. 24 ust. 4 ustawy systemowej został wprowadzony z dniem 1 stycznia 2012r., bo poprzednio obowiązywał 10-letni okres przedawnienia. Zgodnie zaś z art. 27 ust. 1 i 2 oraz ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 16 września 2011r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. nr 232, poz. 1378), do przedawnienia należności z tytułu składek, o których mowa w art. 41b ust. 1 ustawy wymienionej w art. 2 oraz w art. 24 ust. 4 ustawy wymienionej w art. 11, którego bieg rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012r., stosuje się przepis w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą z tym, że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1 stycznia 2012r., jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem
1 stycznia 2012r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej przedawnienie następuje z upływem tego okresu. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do nienależnie opłaconych składek, o których mowa w art. 24 ust. 6g ustawy wymienionej
w art. 11 (czyli ustawy systemowej).

Odnosząc treść powyższych przepisów do niniejszej sprawy, Sąd Okręgowy przyjął, że termin przedawnienia nienależnie opłaconych składek za okresy od listopada 2010r.
do grudnia 2011r. upływał w styczniu 2017r., zaś składki za okresy od stycznia 2012r. uległyby przedawnieniu po upływie 5 lat od daty ich wymagalności, gdy nie doszło
do zawieszenia biegu terminu przedawnienia, o którym mowa w art. 24 ust. 6h pkt 1 ustawy systemowej.

Sąd ten zauważył bowiem, że do wydania przez organ rentowy decyzji w dniu 8 marca 2013r., zaliczającej przychody z prowadzonej przez ubezpieczone działalności gospodarczej jako przychody ze stosunku pracy łączącego je z Regionalnym Centrum Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa i przypisania pracodawcy składek na ubezpieczenie zdrowotne z tego tytułu, nie można przyjąć, że składka na ubezpieczenie zdrowotne była nienależnie opłacona.

Zatem odwołujące się przed tą datą nie mogły wystąpić o ich zwrot. Sąd Okręgowy powtórzył za Sądem Najwyższym, iż data opłacania składki może się nie pokrywać z datą ustalenia, że składka była nienależnie opłacona i dzieje się tak wówczas gdy po opłaceniu składki zapada decyzja, bądź orzeczenie, z którego wynika brak podstawy prawnej do jej opłacania i bieg terminu przedawnienia zgodnie z art. 24 ust. 6 ulega zawieszeniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2015r., I UK 405/14).

Zdaniem Sądu Okręgowego, w przypadku I. P. - bieg terminu przedawnienia uległ zawieszeniu od dnia 8 marca 2013r. do 13 marca 2014r., czyli okres przedawnienia przedłużył się o 1 rok i 6 dni. Zatem, 1 stycznia 2017r. ulega on przedłużeniu do 6 stycznia 2018r. W tej sytuacji, opłacone przez nią nienależne składki za miesiące od listopada 2010r. do października 2012r. nie uległy przedawnieniu do dnia złożenia wniosku o ich zwrot.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję orzekając, jak w pkt 2 wyroku.

Według tegoż Sądu, w przypadku C. K. - bieg terminu przedawnienia uległ zawieszeniu od dnia 8 marca 2013r. do 24 lutego 2016r., czyli okres przedawnienia należy przedłużyć o 2 lata, 11 miesięcy i 13 dni. W tej sytuacji, opłacone przez nią nienależne składki na ubezpieczenie zdrowotne za okres od stycznia 2012r. do października 2012r.
nie uległy przedawnieniu do dnia złożenia wniosku o ich zwrot.

Dlatego Sąd ten, na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., częściowo uwzględnił odwołanie ubezpieczonej, oddalając je, w myśl art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., w zakresie zwrotu składek
od listopada 2010r. do grudnia 2011r., gdyż w tym czasie odwołująca się nie prowadziła działalności gospodarczej i nie płaciła składek na ubezpieczenie zdrowotne.

W przypadku I. S. Sąd Okręgowy uznał, że bieg terminu przedawnienia uległ zawieszeniu od 8 marca 2013r. do 29 grudnia 2015r., czyli okres przedawnienia przedłużył się o 2 lata, 9 miesięcy i 21 dni. W tej sytuacji, opłacone przez nią składki nienależne na ubezpieczenie zdrowotne za okres od listopada 2010r. do sierpnia 2012r.
nie uległy przedawnieniu i dlatego Sąd ten, na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję orzekając, jak w pkt 3 wyroku, zaś na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił jej odwołanie za okres od września 2012r. do października 2012r., bo w tym okresie z powodu zawieszenia działalności, składek nie opłaciła.

Sąd Okręgowy podniósł także, iż organ rentowy (jako strona powoływanych wyżej postępowań sądowych) miał wiedzę, że odwołujące się i inni pracownicy RCKiK
w R., wykonujący usługi na jego rzecz w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie wykonywali usług na rzecz innych podmiotów, czy osób i że przychody z tego tytułu zostały zaliczone do przychodów ze stosunku pracy. Po dokonaniu przypisu składek płatnikowi i ich uiszczeniu, organ rentowy winien więc zawiadomić odwołujące się o nienależnie opłaconych składkach. Nie uczynił tego jednak wówczas, a dopiero w styczniu 2018r., stwierdzając jednocześnie, że doszło do przedawnienia ich zwrotu. Takie postępowanie organu rentowego - w ocenie Sądu Okręgowego - nie zasługuje na aprobatę, gdyż uchybiono obowiązkom wynikającym z art. 24 ust. 6b ustawy systemowej.

Ponadto, na mocy art. 102 k.p.c., Sąd Okręgowy odstąpił od zasądzenia na rzecz odwołujących się od organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego bowiem, jak wynika z porozumień zawartych z pracodawcą, nie ponosiły one żadnych kosztów związanych
z wynagrodzeniem pełnomocnika, który je reprezentował.

W apelacji od zaprezentowanego rozstrzygnięcia organ rentowy, zarzucając Sądowi pierwszej instancji naruszenie:

- art. 24 ust. 6g ustawy systemowej w związku z art. 27 ust. l i 2 ustawy z 16 września 2011r. o redukcji niektórych obywateli i przedsiębiorców przez ich błędną wykładnię
i niewłaściwe zastosowanie prowadzące do zobowiązania organu rentowego do zwrotu odwołującym za okresy podane w sentencji rozstrzygnięcia nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne pomimo, iż należności te uległy przedawnieniu,

- art. 24 ust. 6h ustawy systemowej przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie wyrażające się w uznaniu, iż w sprawie zaistniały okoliczności skutkujące zawieszeniem biegu terminu przedawnienia,

wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołań, ewentualnie o jego uchylenie
i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu apelacji skarżący organ rentowy podniósł, że odwołujące w dniu
13 czerwca 2017r. złożyły wniosek o zwrot nienależnie opłaconych składkę na ubezpieczenie zdrowotne za okresy od listopada 2010r. do października 2012 r. Stosownie zaś do art. 24
ust. 6g ustawy systemowej, nienależnie opłacone składki ulegają przedawnieniu po upływie
5 lat licząc od dnia:

- otrzymania zawiadomienia o którym mowa w ust. 6b,

- opłacenia składek w przypadku braku zawiadomienia, o którym mowa w ust. 6b.

Apelujący podniósł również, że na podstawie art. 11 pkt 1 ustawy o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców, okres przedawnienia nienależnie opłaconych składek został skrócony z 10 do 5 lat. Zgodnie z art. 27 tej ustawy,
do przedawnienia należności z tytułu składek, o którym mowa w art. 24 ust. 4 ustawy systemowej, którego bieg rozpoczął się przed 1 stycznia 2012r., stosuje się przepisy
w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z tym, że bieg przedawnienia rozpoczyna się
od 1 stycznia 2012r., przy czym przepis ten stosuje się odpowiednio do nienależnie opłaconych składek, o których mowa w art. 24 ust. 6g ustawy. Według zasady wynikającej
z tego przepisu, do nienależnie opłaconych składek nieprzedawnionych do 1 stycznia 2012r. ma zastosowanie 5-letni termin przedawnienia, z zastrzeżeniem że liczy się go od 1 stycznia 2012r. Wyjątek od tej zasady ustanawia ust. 2 tego artykułu, stosownie do którego,
jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2012r. nastąpiłoby zgodnie
z dotychczasowymi przepisami wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu. Regulacja ta oznacza, że wybór odpowiedniego terminu przedawnienia 5-letniego lub 10-letnego zależy od tego, który z nich upłynie wcześniej.
W tym stanie rzeczy - w ocenie skarżącego - nie można przyjąć, iż całość nienależnie opłaconych składek, począwszy od listopada 2010r., pozostaje wymagalna, w sytuacji,
gdy do składek tych ma zastosowanie 5-letni termin przedawnienia, skutkujący wcześniejszym, niż przyjął Sąd pierwszej instancji, upływem okresu przedawnienia.

Jednocześnie - według apelującego - Sąd pierwszej instancji wadliwie przyjął,
iż w okolicznościach sprawy doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia. Należy zauważyć, iż decyzjami organu rentowego z 8 marca 2013r., których wydanie miało skutkować zawieszeniem biegu terminu przedawnienia (do zakończenia postępowania odwoławczego), określono wysokość podstaw wymiaru składek dla płatnika Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w R.. Spór dotyczył prawidłowości naliczania składek przez płatnika RCKK. Nie sposób uznać, iż postępowanie względem płatnika stanowi przyczynę zawieszenia biegu terminu przedawnienia należności dochodzonych przez odwołujące.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Przyjmując ustalenia poczynione przez Sąd pierwszej instancji jako własne uznał, że apelacja nie zasługuje na uwzględnienia.

Odnosząc się do zarzutów apelacji, podnieść trzeba, iż zasady postępowania
w przypadku opłacenia nienależnych składek określone są w przepisach art. 24 ust. 6a - 6h ustawy systemowej, w tym istotna jest zwłaszcza dla przedmiotowej sprawy regulacja zawarta w art. 24 ust. 6g, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 28 kwietnia 2011r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 138, poz. 808), zmienionego następnie art. 11 ust. 1b ustawy z dnia 16 września 2011r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. nr 232, poz. 1378). Pamiętać bowiem trzeba - jak słusznie wskazał to Sąd pierwszej instancji - iż cyt. ustawą z dnia
28 kwietnia 2011r. został dodany do art. 24 ust. 6g ustawy systemowej, zgodnie z którym nienależnie opłacone składki ulegają przedawnieniu po upływie 10 lat, licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o kwocie nienależnie opłaconych składek (art. 24 ust. 6g pkt 1) lub po upływie 10 lat od opłacenia składek w przypadku, gdy Zakład nie zawiadomił
o możliwej kwocie zwrotu (art. 24 ust. 6g pkt 2). Jednocześnie ustawodawca w art. 5 ust. 3 i 4 zawierającym przepisy intertemporalne postanowił, że do nienależnie opłaconych składek
na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, jeżeli nie upłynął jeszcze termin dochodzenia ich zwrotu, stosuje się art. 24
ust. 6b, 6c, 6g i 6h ustawy systemowej w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
W przypadkach, o których mowa w ust. 3, okoliczności uzasadniające zawieszenie biegu terminu przedawnienia, określone w art. 24 ust. 6h ustawy systemowej w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, uwzględnia się również wtedy, gdy wystąpiły przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Powyższa ustawa weszła w życie 20 lipca 2011r. Następna zmiana powyższych przepisów miała miejsce z dniem 1 stycznia 2012r., na podstawie art. 11 pkt 1 ustawy o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców - zmieniającego treść art. 24 ust. 6g ustawy systemowej, ponieważ skrócony został okres przedawnienia składek
na ubezpieczenia społeczne z 10 do 5 lat. Zgodnie zaś z art. 27 ust. 3 powyższej ustawy,
do przedawnienia należności z tytułu nienależnie opłaconych składek, o którym mowa
w art. 24 ust. 6g ustawy systemowej, którego bieg rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2012r., stosuje się przepisy w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, z tym, że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia 1 stycznia 2012r. Wedle zatem zasady wynikającej
z tego przepisu, do należności składkowych nieprzedawnionych do 1 stycznia 2012r. (wedle starych zasad z zastosowaniem 10-letniego okresu przedawnienia) ma zastosowanie 5-letni termin przedawnienia, z tym jednakże bardzo istotnym zastrzeżeniem, że liczy się go
nie od daty ich wymagalności, ale od dnia 1 stycznia 2012 r. Wyjątek od tej zasady ustanawia ust. 2 przywołanego przepisu, stosownie do którego, jeżeli przedawnienie rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2012r. nastąpiłoby zgodnie z przepisami dotychczasowymi wcześniej, przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu. Za każdym więc razem konieczne jest ustalenie terminu upływu przedawnienia na podstawie przepisów „starych”
i „nowych” i przyjęcie terminu bardziej korzystnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia
29 maja 2013r., I UK 613/12, OSNP 2014 nr 3, poz. 44).

Trzeba jednocześnie zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 24 ust. 6h ustawy systemowej, bieg terminu przedawnienia, o którym mowa w art. 24 ust. 6g ulega zawieszeniu:
w przypadku wydania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzji w sprawie nienależnie opłaconych składek - od dnia wszczęcia postępowania do dnia, w którym decyzja stała się prawomocna (pkt 1); jeżeli wydanie decyzji w sprawie nienależnie opłaconych składek jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd - do dnia,
w którym decyzja innego organu stała się ostateczna lub orzeczenie sądu uprawomocniło się, nie dłużej jednak, niż na okres 2 lat (pkt 2). Tak więc, ustawą z dnia 28 kwietnia 2011r.
o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw określono wyraźnie termin początkowy biegu terminu przedawnienia nienależnie opłaconych składek, przyjmując, że będzie to albo data otrzymania od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zawiadomienia o kwocie nienależnie opłaconych składek (art. 24 ust. 6g pkt 1 ustawy systemowej), albo - w razie braku (tak jak w niniejszej sprawie) takowego zawiadomienia - dzień opłacenia składek (art. 24 ust. 6g pkt 2 ustawy systemowej). Wskazane przepisy mają na celu między innymi umożliwienie zwrotu nienależnie opłaconych składek
na ubezpieczenie społeczne w sytuacji, gdy (tak jak w niniejszym sporze) żądanie zwrotu nadpłaconych składek jest wynikiem prawomocnego orzeczenia stwierdzającego brak podstawy do opłacenia składki (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia
8 września 2015r., I UK 405/14).

Zatem, skoro w niniejszych (połączonych do wspólnego rozpoznania
i rozstrzygnięcia) sprawach wydanie decyzji w sprawie nienależnie opłaconych składek (będących przedmiotem niniejszego sporu) uzależnione zostało od rozstrzygnięcia przez sąd ubezpieczeń społecznych - w opisanych wcześniej prawomocnych wyrokach - zagadnień wstępnych o przypisie składek obciążających Regionalne Centrum Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa, to na podstawie art. 24 ust. 6g pkt 2 w związku z art. art. 24 ust. 6h pkt 2 ustawy systemowej, w odniesieniu do żądań składkowych każdej z ubezpieczonych,
bieg terminu ich przedawnienia uległ zawieszeniu o okres 2 lat, co skutkuje stwierdzeniem,
iż w dacie złożenia wniosków (13 czerwca 2017r.) żądania składkowe nie były jeszcze przedawnione.

Konkludując, Sąd drugiej instancji uznał, że apelacja jest bezzasadna i na mocy
art. 385 k.p.c. orzekł o jej oddaleniu.

/-/SSA J.Pietrzak /-/SSA M.Procek /-/SSA T.Szweda
Sędzia Przewodniczący Sędzia

JR