Sygn. Akt III Rc 81/18
W dniu 03 kwietnia 2018r. do tut. Sądu wpłynął pozew P. S. przeciwko pozwanemu S. S., w treści którego powód domagał się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 28 czerwca 2002r. sygn akt XVIII Rc 2719/01 w części – do kwoty 13.400 zł ewentualnie pozbawienie w części tj. za okres lipiec, wrzesień, listopad 2009r., od lutego do grudnia 2013r., od stycznia do grudnia 2014r., od stycznia do lipca 2015r. oraz za miesiąc grudzień 2015r. na łączną kwotę 10.200,00 zł oraz do kwoty 3.200,00 zł, stanowiącą nadpłaconą kwotę alimentów z zarachowaniem jej na poczet długu najdawniej wymagalnego – wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 28 czerwca 2002r. w sprawie XVIII RC 2719/stycznia które to alimenty był zobowiązany łożyć na rzecz pozwanego w kwocie po 300 zł miesięcznie. Nadto, wniósł ,o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
W uzasadnieniu pozwu powód podał, że Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Siemianowicach Śląskich E. M. pod sygn akt Kmp 129/01 prowadzi przeciwko niemu, z wniosku pozwanego postępowanie egzekucyjne dotyczące alimentów zasądzonych na rzecz pozwanego od powoda, wyrokiem Sądu Rejonowego w Katowicach z dnia 06.02.2001r. sygn akt V Rc 1590/00 na kwotę po 220 zł miesięcznie a następnie wyrokiem Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 28.06.2002r. sygn akt XVIII Rc 2719/01 na kwotę po 300 zł miesięcznie. W dniu 12.10.2017r. pozwany wniósł o umorzenie bieżących świadczeń alimentacyjnych a także wpłaconych świadczeń w latach 2010-2017 na łączną kwotę 18.050,00 zł przy czym nadal domaga się wyegzekwowania od powoda kwoty 27.650 zł. Podniósł, że pozwany nie uwzględnił tego, że w miesiącach lipiec, wrzesień, listopad 2009r. wpłacił łącznie 1.000 zł trzema przekazami pocztowymi na rachunek bankowy opiekuna pozwanego tytułem bieżących świadczeń alimentacyjnych oraz w lipcu 2009r. kwotę 100 zł na poczet zaległych alimentów. Następnie przez okres 02.2013-07.2015r. tj. przez okres 30 miesięcy wpłacał do rąk opiekuna prawnego pozwanego co miesiąc kwotę 400 zł miesięcznie, na poczet bieżących i zaległych alimentów – łącznie 12.000 zł. Nadto podał, że w grudniu 2015r. przekazał pozwanemu kwotę 400 zł w gotówce. Pozwany w piśmie z dnia 12.10. (...). skierowanym do Komornika Sądowego przyznał, że powód dokonywał wpłat ale nie złożył wniosku o umorzenie postępowania egzekucyjnego w tej kwocie uzasadniając to brakiem posiadania potwierdzeń dokonanych wpłat.
Zarządzeniem z dnia 18.12.2018r. zwrócono pozwanemu pismo z dnia 07.09.2018r. -odpowiedź na pozew, wobec nieuzupełnienia braków formalnych pisma.
Pozwany na rozprawie w dniu 18 grudnia 2018r. /karta 108/ uznał żądanie pozwu wnosząc o nieobciążanie go kosztami postępowania. Podał, że kontynuuje naukę i pozostaje na utrzymaniu matki i ojczyma.
W związku z uznaniem przez pozwanego żądania pozwu, Sąd oddalił wnioski o przeprowadzenie dowodów z zeznań świadków A. S., K. S., M. T. oraz zwrócenia się do Poczty Polskiej i Oddziału (...) Banku (...) celem przedstawienia historii rachunku bankowego jako zbędnych i generujących dodatkowe koszty postępowania.
Okoliczności faktyczne w sprawie były bezsporne.
Wyrokiem Sądu Rejonowego w Katowicach z dnia 06.02.2001r. sygn akt V Rc 1590/00 zasądzono od powoda na rzecz pozwanego, reprezentowanego przez matkę alimenty w kwocie po 220 zł miesięcznie wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia w płatności którejkolwiek z rat. Następnie wyrokiem Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 28.06.2002r. sygn akt XVIII Rc 2719/01 kwotę alimentów podwyższono do kwoty po 300 zł miesięcznie.
W związku z nieterminowym wywiązywaniem się powoda z obowiązku alimentacyjnego, wierzyciel wystąpił do Komornika Sądowego Rewiru IV przy Sądzie Rejonowym w Katowicach o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Obecnie postępowanie egzekucyjne prowadzone jest przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Siemianowicach Śląskich E. M. pod sygn akt Kmp 129/01.
Pismem z dnia 22.09.2017r. Komornik Sądowy poinformował pracodawcę powoda – (...) K. W. o zajęciu wierzytelności podając, że zobowiązania powoda wobec pozwanego z tytułu alimentów bieżących od dnia 01.10.2017r. wynoszą 300 zł miesięcznie a alimenty zaległe stanowią kwotę 45.700,97 zł.
Pismem z dnia 12.10.2017r. pozwany wniósł o umorzenie egzekucji alimentów bieżących od dnia 01.10.2017r. oraz potwierdził, że w 2010r. otrzymał od powoda kwotę 900 zł, w okresie 2011-2017 kwotę 17.150 zł a także potwierdził, że w latach 2013-2015 powód robił przelewy expressowe/wirtualne na Poczcie Polskiej na co nie posiada pokwitowań.
Postanowieniem z dnia 19.10.2017r. Komornik Sądowy w S. E. M. umorzył postępowanie egzekucyjne w zakresie egzekucji alimentów należnych od 01.10.2017r. oraz o kwotę 18.050 zł.
W miesiącach lipiec, wrzesień, listopad 2009r. powód wpłacił trzema przekazami pocztowymi na rachunek bankowy, tytułem bieżących świadczeń alimentacyjnych każdorazowo kwotę 300 zł oraz w 07.2009r. dodatkowo kwotę 100 zł na poczet zaległych alimentów. Następnie przez okres 02.2013-07.2015 tj. przez okres 30 miesięcy, wpłacał do rąk opiekuna prawnego pozwanego, M. S. kwotę 400 zł miesięcznie, tj. 300 zł na alimenty bieżące i 100 zł tytułem alimentów zaległych. Nadto, w 12.2015r. podczas spotkania okołoświątecznego, powód przekazał pozwanemu kwotę 400 zł w formie gotówki.
Sąd zważył co następuje:
Zgodnie z art. 840 kpc dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli m.in:
1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;
2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.
Dłużnikowi lub osobie trzeciej przysługują dwa rodzaje obrony przed egzekucją: obrona formalna lub merytoryczna. Obrona formalna zmierza do eliminacji naruszeń przepisów procesowych i zapewnienia zgodnego z prawem przebiegu egzekucji i jest realizowana m.in. w drodze zastosowania środków zaskarżenia przewidzianych w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym (zażalenie na postanowienie sądu o nadaniu klauzuli wykonalności, skarga na czynności komornika, zażalenie na postanowienie sądu, zarzuty wobec planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji itd.). Obrona merytoryczna natomiast polega na zwalczaniu zasadności lub dopuszczalności egzekucji i wyraża się w przyznaniu stronie (osobie trzeciej) uprawnienia do wniesienia powództwa przeciwegzekucyjnego. Dłużnik lub osoba trzecia w razie naruszenia ich praw podmiotowych wynikających z prawa materialnego nie mają prawnej możliwości domagania się ochrony tych praw od organu egzekucyjnego, gdyż ten nie może badać zasadności ani wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym, ale mogą skorzystać ze środków obrony merytorycznej, jakimi są powództwa przeciwegzekucyjne w tym powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.
Stosownie do art. 213 § 2 kpc, sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Uznać można powództwo w całości, a także tylko część roszczenia lub niektóre z żądań pozwu. Uznanie powództwa jest aktem dyspozycyjności pozwanego, który zarówno uznaje samo żądanie powoda (w całości lub w części), ale i to, że uzasadniają je przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne i godzi się na wydanie wyroku uwzględniającego to żądanie (tak przykładowo orzeczenia Sądu Najwyższego z 28 października 1976 r., III CRN 232/76, OSNCP 1977, nr 5-6, poz. 101; z 14 września 1983 r., III CRN 188/83, OSNCP 1984, Nr 4, poz. 60) II CSK 671/10, z 2011-11-09, LEX nr 1102854). Sąd jest związany uznaniem. Obowiązany jest jednak dokonać oceny, czy czynność ta nie jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Pozwany może uznać powództwo w ciągu całego postępowania, tj. aż do wydania prawomocnego wyroku. Konsekwencją skutecznego uznania powództwa przez pozwanego jest zaniechanie prowadzenia przez sąd dalszego postępowania dowodowego i wydanie wyroku uwzględniającego powództwo w całości lub w uznanej części.
Sąd ustalił stan faktyczny adekwatny do przesłanek normy prawa materialnego, stanowiącej podstawę rozstrzygnięcia, wskazanych wyżej, które dowodzą, iż uznanie przez pozwanego żądania pozwu nie sprzeciwia się prawu, zasadom współżycia społecznego ani nie zmierza do obejścia prawa.
Reasumując powyższe okoliczności, wobec złożenia przez pozwanego oświadczenia o uznaniu powództwa, należało uznać, iż zasadne jest pozbawienie w części - tj. za okres lipiec, wrzesień, listopad 2009r., od lutego do grudnia 2013r., od stycznia do grudnia 2014r., od stycznia do lipca 2015r. oraz za miesiąc grudzień 2015r. na łączną kwotę 10.200,00 zł oraz do kwoty 3.200,00 zł, stanowiącą nadpłaconą kwotę alimentów z zarachowaniem jej na poczet długu najdawniej wymagalnego – wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 28 czerwca 2002r. w sprawie XVIII RC 2719/01.
Zgodnie z zasadą wynikającą z art 98 1 kpc strona przegrywająca sprawę, a za taką należy uznać pozwanego, który uznał powództwo, jest obowiązana zwrócić przeciwnikowi koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Jednak w wypadkach szczególnie uzasadnionych, stosownie do treści art. 102 kpc sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów procesu albo nie obciążać jej w ogóle tymi kosztami. Ustawodawca nie konkretyzuje pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych, pozostawia ich kwalifikację, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności danej sprawy, sądowi. W doktrynie i judykaturze wskazuje się, że do kręgu "wypadków szczególnie uzasadnionych", należą okoliczności zarówno związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz. Do pierwszych zalicza się np. charakter żądania poddanego rozstrzygnięciu, jego znaczenie dla strony, subiektywne przekonanie strony o zasadności roszczeń, przedawnienie, do drugich - sytuację majątkową i życiową strony, z zastrzeżeniem, że nie jest wystarczające powołanie się jedynie na trudną sytuację majątkową, nawet jeżeli była podstawą zwolnienia od kosztów sądowych. (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 3 lipca 2013r. I ACa 660/13).
Na podstawie tej reguły, Sąd odstąpił od obciążania pozwanego kosztami postępowania. Pozwany jest osobą bardzo młodą, dopiero wkraczającą w dorosłe życie, nie posiada żadnego majątku, pozostaje na utrzymaniu matki i ojczyma. Jest uczniem Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w S., programowe ukończenie nauki nastąpi w czerwcu 2021 roku. Uwzględniono również fakt, że tytuł wykonawczy obejmuje świadczenia alimentacyjne, które przez wiele lat pozostawały na niskim poziomie i z całą pewnością jedynie w niewielkim stopniu przyczyniały się do pokrycia kosztów utrzymania pozwanego a mimo tego powód i tak nie realizował ich terminowo co spowodowało wszczęcie postępowania egzekucyjnego. W takiej sytuacji obciążenie pozwanego kosztami postępowania byłoby oczywiście niesłuszne i sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Dnia 8 stycznia 2019 r.
Sygn. Akt III Rc 81/18
1. odnotować zwrot w kontrolce uzasadnień,
2. odnotować jako zaakceptowany projekt sporządzony przez asystenta sędziego,
3. odpis orzeczenia z uzasadnieniem doręczyć pełn powoda,
4. kal. 14 dni lub z wpływem.
Dnia 08 stycznia 2019r.
SSR Mariusz Witkowski