Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2018 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Topczewska

Sędziowie: SO Leszek Ciulkin

SR del. Beata Gnatowska (spr)

Protokolant: Barbara Tomaszuk

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2018 roku w Białymstoku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Suwałkach V Wydziału Gospodarczego

z dnia 26 marca 2018 roku, sygn. akt V GC 318/17

1.  Oddala apelację.

2.  Zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 135 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą.

SO Katarzyna Topczewska SO Leszek Ciulkin SR del. Beata Gnatowska

Sygn. akt VII Ga 274/18

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś. wystąpił przeciwko pozwanemu (...) Spółka Akcyjna w W. o zapłatę kwoty 701,10 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 maja 2017r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, iż dochodzona pozwem kwota obejmuje brakującą kwotę z tytułu zwrotu kosztów najmu auta zastępczego w związku ze szkodą z 18 lutego 2017 r., którą pozwany niezasadnie ograniczył, wypłacając odszkodowanie jedynie w wysokości 553,50 zł.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym dnia 29 czerwca 2017 r. w sprawie o sygn. akt V GNc 689/17 Sąd Rejonowy w Suwałkach uwzględnił powództwo w całości.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu. Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności za zaistniałe zdarzenie, ani czasu trwania najmu auta zastępczego przez okres 6 dni, zweryfikował jednak stawkę najmu do kwoty 92,25 zł brutto na podstawie stawki przekazanej poszkodowanemu w instrukcji organizacji pojazdu zastępczego.

Wyrokiem z dnia 26 marca 2018r. wydanym w sprawie V GC 318/17 Sąd Rejonowy w Suwałkach oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 287 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwotę 744,97 zł tytułem zwrotu poniesionych w sprawie wydatków.

Sąd Rejonowy ustalił, iż w dniu 18 lutego 2017 r. miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność B. T.. Należący do sprawcy kolizji pojazd marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) ubezpieczony był z tytułu odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...) Spółka Akcyjna w W.. Sąd ten ustalił również, że w dniu 17 marca 2017 r. poszkodowany zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki P. (...) o numerze rejestracyjnym (...). W § 13 umowy strony ustaliły, że z tytułu najmu najemca zapłaci wynajmującemu czynsz najmu za auto zastępcze zgodnie ze stawką uzależnioną od klasy pojazdu, modelu, czasu trwania najmu. W tym samym dniu poszkodowany zawarł z powodem umowę cesji wierzytelności przysługującej mu w stosunku do pozwanego o zwrot kosztów najmu auta zastępczego.

Z ustaleń Sądu Rejonowego wynikało także, że za korzystanie z pojazdu zastępczego powód wystawił w dniu 27 marca 2017 r. na rzecz poszkodowanego fakturę VAT o numerze (...) na kwotę 1.254,60 zł brutto, przy uwzględnieniu 6 dni najmu w kwocie 209,10 zł brutto za 1 dzień najmu. Decyzją z dnia 5 kwietnia 2017 r. pozwany uznał swoją odpowiedzialność z tytułu odszkodowania za najem pojazdu zastępczego do kwoty 553,50 zł. Przy czym za zasadny pozwany uznał zwrot najmu za 6 dni, zaś stawkę za dobę zweryfikował do kwoty 92,25 zł brutto wskazując, iż pozwany proponował udostępnienie poszkodowanemu pojazdu zastępczego tej samej klasy, co pojazd uszkodzony na czas likwidacji szkody zaistniałej w wyniku przedmiotowego zdarzenia

Sąd Rejonowy w oparciu o opinię biegłego sądowego P. R. ustalił ponadto, iż pojazd klasy B odpowiadający klasą pojazdowi V. (...) w okresie powstania szkody można było wynająć w przedziale cenowym od 97,17 zł do 209,10 zł brutto (od 79 zł do 170 zł netto).

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd I instancji uznał roszczenie powoda za niezasadne. Wskazał, iż dla ustalenia spornej w sprawie okoliczności dotyczącej kosztów najmu pojazdu zastępczego kluczowe znaczenie ma obowiązek poszkodowanego wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów wynikający z art. 354 § 2 k.c., 362 k.c. i 826 § 1 k.c. Sąd Rejonowy podkreślił, iż jest to bardzo istotne, gdyż ubezpieczyciel nie jest stroną umowy najmu, nie ma wpływu na jej treść, a ponosi finansową odpowiedzialność z tego tytułu. Wskazał też, iż w interesie powoda, prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie najmu pojazdów jest to, by te stawki były jak najwyższe, sam zaś bezpośrednio poszkodowany nie jest zainteresowany negocjowaniem stawek, bowiem generalnie nie ponosi on tych kosztów, są one zwykle kompensowane przelewem wierzytelności w stosunku do ubezpieczyciela. W tej sytuacji za całkowicie zrozumiałą Sąd uznał praktykę zakładów ubezpieczeń, by oferować poszkodowanym możliwość organizacji wynajmu pojazdów zastępczych za pośrednictwem wypożyczalni współpracujących z ubezpieczycielami. W wypożyczalniach tych obowiązują bowiem stawki negocjowane przez ubezpieczyciela, które są stosunkowo niskie. Ubezpieczyciel oferuje ponadto wygodny sposób korzystania z najmu pojazdu zastępczego. Jednocześnie informuje, że w razie skorzystania z najmu pojazdu spoza oferty ubezpieczyciela, stawki te będą weryfikowane do cen obowiązujących w wypożyczalniach z nim współpracujących.

Sąd Rejonowy wskazał, iż na wskazany przez zgłaszającego szkodę adres mailowy został wysłany w dniu 20 lutego 2017 r. o godzinie 15:36 mail zawierający propozycję udostępnienia pojazdu zastępczego tej samej klasy co uszkodzony pojazd na czas likwidacji szkody zaistniałej w wyniku przedmiotowego zdarzenia. Zawierał on instrukcję wynajmu pojazdu zastępczego, dotyczącą wysokości stawek za dobę najmu stosowanych przez pozwanego. Ponadto pozwany poinformował o możliwości zorganizowania przez niego pojazdu zastępczego oraz weryfikacji dobowej stawki najmu w przypadku wynajęcia pojazdu od innej firmy. Sąd Rejonowy podkreślił przy tym, iż poszkodowany najem pojazdu rozpoczął w dniu 17 marca 2017 r., zatem mógł zapoznać się z instrukcją wysłaną przez pozwanego. Ponadto dowodem potwierdzającym fakt otrzymania przez poszkodowanego powyższych informacji są jego zeznania, w których potwierdził, że został przez pozwanego poinformowany o możliwości wynajmu pojazdu od pozwanego, wiedział również o limicie kilometrów. Zeznał, iż był zapis o możliwości wynajęcia pojazdu przez okres technologicznej naprawy, były wskazane informacje, w jaki sposób można wynająć pojazd od pozwanego. W tych okolicznościach Sąd Rejonowy uznał, iż skoro poszkodowany zaniechał kontaktu z ubezpieczycielem i wynajął pojazd po stawkach przewyższających te, które wskazał ubezpieczyciel, to w ten sposób wziął na siebie ryzyko udowodnienia, że zastosowane w umowie stawki są zasadne. Wynajęcie pojazdu zastępczego po stawkach przewyższających wskazane przez ubezpieczyciela i zaniechanie kontaktu z ubezpieczycielem, to okoliczności obciążające ostatecznie powoda. Powód bowiem na mocy art. 513 § 1 k.c. ponosi odpowiedzialność za działanie swoich poprzedników prawnych. W tym zakresie również ponosi odpowiedzialność za działania ustanowionych pełnomocników, którzy działali w imieniu i na rzecz tych osób. Ponadto Sąd Rejonowy przyjął, iż powód jako przedsiębiorca profesjonalnie zajmujący się dochodzeniem roszczeń z tytułu najmu pojazdu zastępczego z pewnością wiedział o przyjętych przez ubezpieczyciela procedurach lub też mógł z łatwością się o nich dowiedzieć. Powinien był zatem podjąć wszelkie niezbędne działania zgodnie z zasadą minimalizacji szkody. W oparciu o powyższe ustalenia i oceny Sąd I instancji przyjął, iż brak jest podstaw do uwzględnienia roszczenia powoda o zwrot różnicy kosztów najmu pojazdu zastępczego między kwotą wskazaną na fakturze a wypłaconym już przez pozwanego z tego tytułu odszkodowaniem, co skutkowało oddaleniem powództwa.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. W punkcie trzecim wyroku Sąd nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwotę 744,97 zł z tytułu zwrotu wydatków w sprawie, tymczasowo uiszczonych przez Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku, zaskarżając go w całości, wniósł powód zarzucając mu:

1.  naruszenie przepisów postępowania cywilnego, mające wpływ na wynik sprawy, tj.:

a)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

-wewnętrznie sprzeczną, niezgodną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oraz niewszechstronną ocenę dowodów przeprowadzonych w sprawie, tj. bezpodstawne przyjęcie, iż pozwana w toku postepowania likwidacyjnego zaproponowała poszkodowanemu najem pojazdu zastępczego za pośrednictwem e-maila z dnia 20 lutego 2017 r. w stawce po 92,25 zł brutto za dobę, podczas, gdy pozwana nie przedstawiła dowodu doręczenia maila z dnia 20 lutego 2018 r., a pismo te nie stanowił oferty najmu pojazdu zastępczego w rozumieniu art. 66 KC, albowiem pozwana nie poinformowała poszkodowanego ani o okresie najmu, wypożyczalniach rzekomo współpracujących z Pozwanym, o rodzaju pojazdu, który może nająć, a tym bardziej o jakichkolwiek warunkach najmu tj. kaucji, opłatach, limitach kilometrów i innych okolicznościach, które z punktu widzenia użytkownika były istotne, jak chociaż dostępności pojazdu, możliwości skorzystania z pojazdu przez cały czas naprawy uszkodzonego auta, a nadto pozwana nie wykazała, że miała realną możliwość wynajęcia poszkodowanemu w danym okresie pojazdu zastępczego po ustalonej cenie;

- bezpodstawne przyjęcie, iż poszkodowany przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody, podczas gdy z opinii biegłego sądowego sporządzonej w niniejszej sprawie wynika jednoznacznie, że stawki najmu pojazdu zastępczego zastosowane przez powódkę miały charakter rynkowy i nie były rażąco wygórowane;

b)  art. 217 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. i 248 § 1 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego strony powodowej o zobowiązanie strony pozwanej do przedłożenia do akt postępowania szczegółowej oferty najmu pojazdu zastępczego i umowy określającej zasady współpracy z firmą dostarczającą pojazdy zastępcze pozwanej, a w konsekwencji błędne ustalenie stanu faktycznego spawy w zakresie wysokości stawek rynkowych, szczegółowego zakresu cen najmu wskazanych przez pozwaną, braku adekwatności oferty pozwanej, braku możliwości zorganizowania przez pozwana oferty najmu pojazdu zastępczego we wskazanej poszkodowanemu cenie w danym okresie i w konsekwencji bezpodstawne przyjęcie, iż pozwany przyczynił się do zwiększenia szkody;

c)  232 k.p.c. i 6 k.c. poprzez przyjęcie, iż pozwana nie musiała wykazywać dowodami w toku postępowania swoich twierdzeń w zakresie możliwości udostępnienia powodowi pojazdu zastępczego w danym okresie po stawce 92,25 zł,

a w skutek powyższego bezpodstawne przyjęcie, iż poszkodowany przyczynił się do zwiększenia rozmiarów szkody.

W konsekwencji:

2. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

-

art. 354 § 2 k.c. w zw. z § 1 poprzez jego błędne zastosowanie w niniejszej sprawie polegające na bezpodstawnym przyjęciu, że poszkodowany, mimo że nie otrzymał od pozwanego oferty najmu pojazdu zastępczego winien skorzystać z jego oferty i sam prosić o jej złożenie, a nadto że poszkodowany pomimo, iż skorzystał z oferty o charakterze rynkowym przyczynił się do zwiększenia rozmiarów szkody;

-

art. 361 § 2 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie w niniejszej sprawie polegające na bezpodstawnym przyjęciu, iż poszkodowany winien w przypadku braku oferty ze strony pozwanej prosić pozwanego o przedstawienie stosownej oferty, ewentualnie poszukiwać oferty najtańszej, a nadto że poszkodowany pomimo, iż skorzystał z oferty o charakterze rynkowym przyczynił się do zwiększenia rozmiarów szkody;

-

art. 362 k.c. poprzez jego błędną interpretację polegającą na przyjęciu, iż poszkodowany, który nie skorzystał z możliwości najmu pojazdy zastępczego u ubezpieczyciela, a przyjął ofertę najmu pojazdu zastępczego innego przedsiębiorcy świadczącego takiego typu usługi, której dzienna stawka nie była rażąco wyższa niż stawka rynkowa, przyczynił się automatycznie do zwiększenia rozmiarów szkody;

-

art. 826 § 1 k.c., poprzez bezpodstawne przyjęcie, iż poszkodowany, który nie skorzystał z możliwości najmu pojazdy zastępczego u ubezpieczyciela, a przyjął ofertę najmu pojazdu zastępczego innego przedsiębiorcy świadczącego takiego typu usługi, której dzienna stawka nie była rażąco wyższa niż stawka rynkowa, przyczynił się automatycznie do zwiększenia rozmiarów szkody;

-

art. 66 k.c. poprzez jego błędną interpretację polegającą na przyjęciu, że przedstawienie możliwości zawarcia umowy bez podania jej szczegółowych warunków stanowi ofertę, a nie propozycję jej zawarcia.

Na podstawie art. 380 k.p.c. powód wniósł o rozpoznanie postanowienia Sądu w przedmiocie oddalenia wniosku dowodowego powoda o zobowiązanie pozwanego do przedłożenia szczegółowej oferty najmu pojazdu zastępczego i umowy określającej zasady współpracy z firmą dostarczającą pojazdy zastępcze.

Wskazując na powyższe zarzuty powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów postepowania za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za postępowanie przed Sądem II instancji, podzielając w pełni ustalenia i rozważania Sądu I instancji stanowiące podstawę rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu.

Sąd I instancji przeprowadził w sposób prawidłowy postępowanie dowodowe i na podstawie jego wyników poczynił trafne ustalenia faktyczne mające znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Ustalenia te Sąd Odwoławczy przyjmuje za własne, nie znajdując potrzeby ponownego ich szczegółowego przedstawiania. Wskazane przepisy prawa będące podstawą rozstrzygnięcia Sądu I instancji również nie budziły wątpliwości Sądu Okręgowego.

Strona powodowa zarzucała, iż Sąd Rejonowy naruszył normę art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wadliwą ocenę materiału dowodowego i bezpodstawne przyjęcie, iż pozwany w toku postępowania likwidacyjnego zaproponował poszkodowanemu najem pojazdu zastępczego za pośrednictwem e-maila. Skarżący zarzucił także Sądowi I instancji błędne ustalenie, iż poszkodowany w wyniku nieskorzystania z najmu zaoferowanego przez pozwanego przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody, pomijając przy tym, iż stawka przyjęta przez powoda jest stawką rynkową.

Tytułem wstępu wskazać należy, iż obowiązujące przepisy regulujące odpowiedzialność odszkodowawczą, w szczególności art. 361 k.c. nie dają podstaw do automatyzmu przy orzekaniu o zwrocie kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. W judykaturze akcentuje się przede wszystkim indywidualny charakter każdej sprawy, przez co należy rozumieć, że indywidualnie powinna być oceniana nie tylko zasadność refundacji kosztów najmu pojazdu zastępczego, ale i ich wysokość. Dobitnie zostało to wyrażone w uchwale składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku ( III CZP 5/11, opubl. w OSN z 2012 r., nr 3, poz. 28), w której podkreślono, że „odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej”. Jednocześnie w uzasadnieniu omawianej uchwały Sąd Najwyższy wprost wypowiedział się, że utrata możliwości korzystania z pojazdu nie powoduje samoistnie odrębnego uszczerbku majątkowego oraz, że nie wszystkie wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane ze względu na obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów. Należy mieć na uwadze, że na dłużniku ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela, a obciążeniem dłużnika.

Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, założenia te nie uszły uwadze Sądu I instancji, który słusznie uwzględnił w okolicznościach tej konkretnej sprawy fakt przedstawienia drogą mailową zgłaszającemu szkodę propozycji zorganizowania przez niego najmu pojazdu zastępczego, zawierającą instrukcję korzystania z takiego najmu, w tym wysokości dobowych stawek takiej usługi.

W realiach niniejszej sprawy zdaniem Sądu Okręgowego dokonana przez Sąd I instancji ocena dokumentu prywatnego w postaci załączonego do sprzeciwu przez pozwanego wydruku maila z dnia 20 lutego 2017 r. z propozycją zorganizowania pojazdu zastępczego jest zgodna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, a zatem nie narusza ona przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Zgłaszającemu szkodę na wskazany przez niego adres e-mail: „timon282@wp.pl” zostały przekazane najistotniejsze informacje umożliwiające skorzystanie z oferowanego pojazdu zastępczego. Sąd Rejonowy słusznie zatem przyjął, iż propozycja ta była pełna i zobowiązująca. Wbrew twierdzeniom skarżącego, Sąd ten nie wskazał wprost, iż jest to stricte oferta w rozumieniu art. 66 k.c.

Apelujący podważając propozycję pozwanego z uwagi na brak wykazania przez pozwanego dowodu doręczenia tego maila, zdaje się także całkowicie pomijać treść zeznań poszkodowanego B. T., z których wynika, że pamiętał on warunki otrzymanej propozycji, co oznacza, iż musiał ją wcześniej faktycznie otrzymać. Stąd też nie sposób zgodzić się z zarzutem błędnych ustaleń w powyższym zakresie i wyprowadzenia wniosku, iż poszkodowany korzystając z dużo droższego najmu nie zadośćuczynił swojemu obowiązkowi minimalizacji szkody.

W sprawie znaczącym także jest, iż poszkodowany wynajął pojazd dopiero w dniu 17 marca 2017 r., czyli 27 dni po szkodzie. Poszkodowany miał zatem czas, aby chociażby w minimalnym zakresie zorientować się w zakresie stosowanych na lokalnym rynku stawkach, bądź też zasięgnąć u pozwanego konkretnie interesujących go szczegółów takiego najmu. Nie negując przy tym wyrażanego w judykaturze stanowiska, iż poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania najtańszego usługodawcy, zauważyć należy, iż w okolicznościach niniejszej sprawy, zminimalizowanie szkody poprzez wybór tańszej możliwości najmu pojazdu zaproponowanego przez ubezpieczyciela nie wymagało od poszkodowanego żadnej aktywności, albowiem już w dniu zgłoszenia szkody posiadał on informację o wysokości stosowanych na rynku stawek wynajmu, które w znaczący i rażący sposób odbiegały od stawki oferowanej przez powoda. Dokonując ostatecznie wyboru firmy, od której wynająć pojazd zastępczy, poszkodowany musiał tylko porównać znane mu dwie wartości stawek.

W tych okolicznościach należało zatem w pełni podzielić wyrażony pogląd Sądu Rejonowego, iż pozwany nie może ponosić odpowiedzialności ponad uznaną przez siebie stawkę 92,25 zł brutto/dobę. Powyższe stanowisko potwierdza dodatkowo uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 r. III CZP 20/17, zgodnie z którą wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Z uwagi na powyższe drugorzędną kwestią w niniejszej sprawie były ustalenia biegłego w zakresie rynkowych stawek wynajmu w sytuacji, gdy w tej konkretnej sytuacji możliwy był najem za kwotę 92,25 zł brutto/dobę. Jak wynikało zaś ze złożonych przez pozwanego cenników (k. 57-59) stawka ta nie była zaniżona, albowiem inne podmioty oferowały najem nawet za ceny niższe od 75 do 85 zł brutto/dobę.

Wbrew twierdzeniom skarżącego dla oceny miarodajności propozycji złożonej przez pozwanego nie miałaby także znaczenia treść szczegółowej oferty, ani umowy między pozwanym a współpracującymi z nim firmami dostarczającymi pojazdy zastępcze, co uzasadniało oddalenie przez Sąd Rejonowy zgłoszonego w tym zakresie wniosku dowodowego. Podnieść w tym miejscu należy, iż to przede wszystkim w interesie zakładu ubezpieczeń pozostaje, aby poszkodowany skorzystał z jego propozycji najmu, która zwykle jest najkorzystniejsza pod względem finansowym. Nieracjonalnym jest zatem założenie skarżącego, iż ubezpieczyciel miałby przedstawiać propozycję niepewną i niekorzystną dla poszkodowanego w sytuacji, gdy i tak na pozwanym ciąży obowiązek odszkodowawczy z tytułu refundacji kosztów najmu auta zastępczego. Z uwagi na powyższe także Sąd Okręgowy pominął zgłoszony w apelacji wniosek powoda o uzupełnienie postępowania dowodowego w zakresie niezrealizowanego przez Sąd I instancji wniosku powoda jako bezprzedmiotowy dla rozstrzygnięcia sprawy.

Za chybione należało także uznać zarzuty dotyczące naruszenia wskazanych w apelacji przepisów prawa materialnego. Na tym gruncie przede wszystkim nie jest trafne zastrzeżenie skarżącego, iż przyznane odszkodowanie musi pokrywać w całości udokumentowane wydatki, z pominięciem obowiązku wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszenia jej rozmiarów. Oczywiście należy zgodzić się ze skarżącym, iż poszkodowanemu w kolizji należy się pełne odszkodowanie od ubezpieczyciela sprawcy tego zdarzenia, jednakże nie należy pomijać okoliczności, iż odszkodowanie to musi pozostawać w granicach adekwatnego związku przyczynowego, co nie jest jednoznaczne z przyjęciem w sprawie – jak chciał tego powód - dobowej stawki najmu pojazdu zastępczego na poziomie kwoty 170 zł netto/209,10 zł brutto za dobę. Wyjaśnić w tym miejscu należy, iż o ile poszkodowany nie miał obowiązku poszukiwania najtańszych stawek na rynku, nie był jednak zwolniony z obowiązku działania z należytą starannością, tak by ponieść koszty jedynie ekonomicznie uzasadnione. Jak słusznie zauważył Sąd Rejonowy, obowiązkiem poszkodowanego wynikającym zarówno z art. 826 § 1 k.c., jak i art. 354 § 2 k.c., jest minimalizacja skutków szkody, a nie ich nieuzasadnione zwiększanie. Przepis art. 361 k.c. w zw. z art. 363 k.c. przewiduje bowiem obowiązek pokrycia przez dłużnika normalnych skutków następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła, co powoduje, iż brak jest podstaw do uznania w pełni zastosowanej przez strony umowy stawki czynszu najmu, skoro istniała możliwość wynajmu pojazdu tej samej klasy za dużo niższą cenę na lokalnym rynku. Jak wynika z art. 826 § 1 k.c. przepis ten ma charakter bezwzględnie obowiązujący. Oznacza to, że poszkodowany nie może w sposób bezkrytyczny, tylko z racji posiadanych co do zasady uprawnień do żądania naprawienia szkody, zachowywać się w sposób dowolny. Ma on obowiązek takiego zachowania, które doprowadzi do zminimalizowania szkody. Nie jest bowiem celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji - gwarancyjnej ubezpieczyciela, co mogłoby przecież prowadzić do wzrostu składek ubezpieczeniowych. Sytuacja, gdy tak jak w okolicznościach sprawy, poszkodowany bezkrytycznie godzi się na zaproponowane mu warunki najmu pojazdu zastępczego – mając już wiedzę o możliwości skorzystania z dużo tańszej propozycji - niewątpliwie skutkuje niezasadnym zwiększeniem obowiązku odszkodowawczego osoby zobowiązanej do naprawienia szkody, co nie może zyskać aprobaty Sądu ( vide: uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1997 roku, III CZP 14/97, OSNC 1997 z. 8, poz. 103; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2002 roku, I CKN 1993/00).

Reasumując skarżącemu nie udało się skutecznie zakwestionować zarówno dokonanych przez Sąd Rejonowy ustaleń dotyczących możliwości najmu pojazdu zastępczego zaproponowanej przez pozwanego, jak też naruszenia przez poszkodowanego obowiązku minimalizacji szkody oraz zasadnego zweryfikowania przez pozwanego dobowej stawki wynajmu do kwoty 75 zł netto/92,25 zł brutto za dobę usługi. W ocenie Sądu Okręgowego skarżący nie wykazał poza przedstawieniem odmiennej oceny materiału dowodowego i własnych subiektywnych ustaleń stanu faktycznego, braku logiki, sprzeczności z doświadczeniem życiowym, czy braku wszechstronności w rozważaniach zawartych w uzasadnieniu wyroku, co pozwalałoby na podważenie trafności zapadłego rozstrzygnięcia.

Z tych przyczyn Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację w całości.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i 99 k.p.c. obciążając nimi w całości stronę przegrywającą. Koszty wynagrodzenia pełnomocnika procesowego zostały ustalone w oparciu o § 2 pkt 2 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2018 poz. 265 j.t.).