Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 lipca 2017 r., znak (...)-2012, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ponownie ustalił H. S. kapitał początkowy i określił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 r. na kwotę 80 594,58 zł. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyjął : podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 619,24 zł ( pomnożono wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 50,72% - wyliczony z przeciętnej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych tj. 1970 – 1979 przez kwotę bazową tj. 1 220,89 zł) ; okresy składkowe ( tj. 17 lat , 3 miesiące i 9 dni – 207 miesięcy); współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w wysokości 80,99 % ; średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat tj. 209 miesięcy ( komunikat Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999 r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał ,że do ustalenia wartości kapitału początkowego nie zaliczono H. S.:

okresów:

- od 6 lipca 1972 r. do 7 maja 1973 r. tj. pracy nakładczej , gdyż brak jest informacji czy H. S. osiągała minimum 50% najniższego wynagrodzenia obowiązującego w gospodarce uspołecznionej.

- od 1 lipca 1980 r. do 31 lipca 1980 r.

- od 1 października 1980 r. do 31 października 1980 r.

- od 1 grudnia 1980 r. do 31 stycznia 1981 r.

- od 1 maja 1981 r. do 30 czerwca 1981 r.

- od 1 listopada 1981 r. do 30 listopada 1981 r.

- od 1 maja 1982 r. do 30 czerwca 1982 r.

- od 1 października 1982 r. do 31 października 1982 r.

- od 1 grudnia 1982 r. do 31 stycznia 1983 r.

- od 1 lipca 1984 r. do 30 września 1984 r.

- od 1 listopada 1984 r. do 30 listopada 1984 r.

- od 1 stycznia 1985 r. do 31 marca 1985 r.

- od 1 maja 1985 r. do 31 lipca 1985 r.

- od 1 października 1985 r. do 31 października 1985 r.

- od 1 grudnia 1985 r. do 19 lutego 1986 r.

tj. pracy nakładczej , ponieważ H. S. osiągnęła wynagrodzenie niższe niż połowa najniższego wynagrodzenia obowiązującego w tym okresie.

dochodu w kwocie:

- 1983 r. – 4 375,00 zł

- 1984 r. – 4 127,00 zł

- 1985 r. – 1 021,00 zł

z tytułu nagrody z zakładowego funduszu nagród , gdyż od tego składnika wynagrodzenia nie było obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie społeczne.;

/decyzja k.239 - 242 plik I akt ZUS/

Decyzją z dnia 20 lipca 2018 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. ponownie ustalił H. S. wysokość emerytury od 1 lipca 2018 r. tj. od miesiąca , w którym zgłoszono wniosek.

Emerytura H. S. została obliczona w następujący sposób:

- zgodnie z art.53 ustawy emerytalnej przyjęto przeciętną postawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od 1971 do 1992 , wskaźnik wysokości podstawy wymiaru o wartości 35,97 % ( podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 35,97% przez kwotę bazową wyniosła 1 070,00 zł) oraz okresy składkowe w wymiarze 17 lat , 4 miesięcy i 9 dni ( tj. 208 miesięcy) i nieskładkowe w wymiarze 1 roku , 2 miesięcy i 24 dni ( 14 miesięcy) ; wysokość emerytury wyniosła 963,77 zł.

- zgodnie z art.26 ustawy emerytalnej kwota składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wyniosła 277,75 zł, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wyniosła 209 475,90 zł, średnie dalsze trwanie życia wyniosło 254,80 miesięcy, a wyliczona kwota emerytury wyniosła 823,21 zł [(277,75 + 209 475,90 / 254,80]

Organ rentowy wskazał, iż wobec osiągnięcia wieku uprawniającego do emerytury w 2012 r. wysokość emerytury od 18 czerwca 2012 r. wyniosła 35 % emerytury obliczonej na podstawie art.53 ustawy emerytalnej tj. 337,32 zł oraz 65 % emerytury obliczonej na podstawie art.26 ustawy emerytalnej tj. 535,09 zł co dało łącznie 872,41 zł.

/decyzja k.243 – 246 odwrót plik I akt ZUS/

W dniu 8 sierpnia 2018 r. H. S. złożyła odwołanie od ww. decyzji. W treści odwołania H. S. wskazała ,że brak zaliczenia jej do stażu pracy okresów zatrudnienia w których nie uzyskała 50 % normy produkcyjnej jest dla niej krzywdzące. H. S. podkreśliła ,że nie może ponosić konsekwencji braku rozliczenia za nią składek przez firmę (...) , a nadto ,że pracę chałupniczą wykonywała ze względu na dzieci , na które nie korzystała z urlopów wychowawczych.

/odwołanie k.3/

W odpowiedzi na odwołanie , pełnomocnik organu rentowego wniósł o oddalenie odwołania od ww. decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.12 – 13 , odpowiedź na odwołanie k.12 – 13 akt o sygn. VIII U 1735/18/

Postanowieniem z dnia 6 września 2019 r. Sąd połączył sprawę o sygnaturze akt VIII U 1735/18 ze sprawą o sygnaturze akt VIII U 1734/18 w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz zarządził ich prowadzenie pod sygnaturą VIII U 1734/18.

/postanowienie k.15 akt o sygn. VIII U 1735/18/

Na rozprawie w dniu 5 grudnia 2018 r. H. S. wniosła o uwzględnienie przy wyliczaniu należnego jej świadczenia okresów zatrudnienia w Zakładach (...) oraz Zakładach (...).

/oświadczenie wnioskodawczyni min.00:06:09 – 00:08:14 rozprawy z dnia 5 grudnia 2018 r. , płyta CD k.32/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni H. S. urodziła się (...)

/okoliczność bezsporna/

Decyzją z dnia 19 czerwca 2012 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał H. S. emeryturę od 18 czerwca 2012 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego.

Emerytura H. S. została obliczona w następujący sposób:

- zgodnie z art.53 ustawy emerytalnej przyjęto przeciętną postawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 lat kalendarzowych wybranych z okresu od 1992 do 2001 , wskaźnik wysokości podstawy wymiaru o wartości 4,40 % ( podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 4,40 % przez kwotę bazową tj. 2 974,59 zł) oraz okresy składkowe w wymiarze 12 lat , 5 miesięcy i 24 dni ( tj. 149 miesięcy) i nieskładkowe w wymiarze 2 lat , 7 miesięcy i 10 dni ( 31 miesięcy) ; wysokość emerytury wyniosła 713,93 zł.

- zgodnie z art.26 ustawy emerytalnej kwota składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wyniosła 277,75 zł, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wyniosła 160 787,24 zł, średnie dalsze trwanie życia wyniosło 254,80 miesięcy, a wyliczona kwota emerytury wyniosła 632,12 zł [(277,75 + 160 787,24 / 254,80]

Organ rentowy wskazał, iż wobec osiągnięcia wieku uprawniającego do emerytury w 2012 r. wysokość emerytury od 18 czerwca 2012 r. wyniosła 35 % emerytury obliczonej na podstawie art.53 ustawy emerytalnej tj. 249,88 zł oraz 65 % emerytury obliczonej na podstawie art.26 ustawy emerytalnej tj. 410,88 zł co dało łącznie 660,76 zł.

/decyzja k.243 – 246 odwrót plik I akt ZUS/

W dniu 10 lipca 2018 r. H. S. złożyła wniosek o przeliczenie kapitału początkowego.

/wniosek k. 211 – 212 plik I akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 18 lipca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. ponownie ustalił H. S. kapitał początkowy i ustalił jego wartość na dzień 1 stycznia 1999 r. w wysokości 80 594,58 zł.

/decyzja k.239 - 242 plik I akt ZUS/

Do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto wynagrodzenia ubezpieczonej w następującej wysokości:

-

za rok 1970 – 2 954,97 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 26 820,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 33,05 %,

-

za rok 1971 – 12 000,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 28 296,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 42,41 %,

-

za rok 1972 – 6 166,65 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 30 108,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 35,11 %,

-

za rok 1973 – 11 728,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 33 576,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 52,39 %,

-

za rok 1974 – 28 717,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 38 220,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 75,14 %,

-

za rok 1975 – 35 853,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 46 956,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 76,35 %,

-

za rok 1976 – 26 409,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 51 372,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 68,54 %,

-

za rok 1977 – 25 495,00 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 55 152,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 61,64 %,

-

za rok 1978 – 12 209,65 zł co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 58 644,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 27,76 %,

-

za rok 1979 – 20 405,00 zł co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 63 924,00 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 34,82 %,

Wyliczony na podstawie powyższych danych wskaźnik wyniósł 50,72 %.

/obliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego k.237 - 238 plik I akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z dnia 20 lipca 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. ponownie ustalił H. S. wysokość emerytury od 1 lipca 2018 r. tj. od miesiąca , w którym zgłoszono wniosek.

/decyzja k.243 – 246 odwrót plik I akt ZUS/

W okresie od 22 września 1970 r. do 7 maja 1973 r. H. S. była zatrudniona w Zakładach (...) w Ł. gdzie zajmowała następujące stanowiska pracy:

- od dnia 22 września 1970 r. szwaczki w pełnym wymiarze czasu pracy w Zakładzie A ( przyuczenie do zawodu) ze stawką godzinową w wysokości 4,40 zł

- od dnia 1 lipca 1971 r. szwaczki – stebnowaczki w pełnym wymiarze czasu pracy ze stawką godzinową w wysokości 8,00 zł plus zachęta akordowa

- od dnia 6 lipca 1972 r. szwaczki – chałupniczki ( umowa o pracę chałupniczą)

W powyższym okresie obowiązki pracownicze wnioskodawczyni sprowadzały się do szycia rękawiczek. W początkowym okresie wnioskodawczyni wykonywała powierzone jej obowiązki w zakładzie pracy, a po urodzeniu dziecka pracowała chałupniczo w domu, na dostarczonej przez pracodawcę maszynie. Wnioskodawczyni otrzymywała wynagrodzenie akordowe ( nie było określonej kwoty minimalnej).

/świadectwo pracy k.89 , dokumentacja pracownicza wnioskodawczyni k.89 – 95 odwrót , zeznania wnioskodawczyni min.00:21:30 – 00:25:12 rozprawy z dnia 14 lutego 2019 r. , płyta CD k.110 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:06:09 – 00:21:44 rozprawy z dnia 5 grudnia 2018 r. , płyta CD k.32 , zeznania świadka W. M. min.00:10:54 – 00:18:28 rozprawy z dnia 14 lutego 2019 r. , płyta CD k.110/

W okresie od 6 czerwca 1980 r. do 19 lutego 1986 r. H. S. była zatrudniona w Zakładach (...) w Ł. gdzie na podstawie umowy o pracę nakładczą w całym okresie wykonywała pracę szwaczki – chałupniczki.

/świadectwo pracy k. 37 – 37 odwrót/

W powyższym okresie obowiązki pracownicze wnioskodawczyni sprowadzały się do szycia rękawiczek. H. S. pracowała chałupniczo w domu i otrzymywała wynagrodzenie akordowe ( nie było określonej kwoty minimalnej).

/zeznania wnioskodawczyni min.00:21:30 – 00:25:12 rozprawy z dnia 14 lutego 2019 r. , płyta CD k.110 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:06:09 – 00:21:44 rozprawy z dnia 5 grudnia 2018 r. , płyta CD k.32/

W powyższym okresie wnioskodawczyni osiągnęła następujące wynagrodzenie:

- 1980 r.- 11 248,00 zł ( nie osiągnęła 50 % najniższego wynagrodzenia w miesiącach : lipcu , październiku , grudniu)

- 1981 r. – 31 923,00 zł ( nie osiągnęła 50 % najniższego wynagrodzenia w miesiącach : styczniu , maju , czerwcu , listopadzie)

- 1982 r. – 55 797,00 zł ( nie osiągnęła 50 % najniższego wynagrodzenia w miesiącach : maju – od 7 do 31 maja przebywała na zwolnieniu lekarskim - z tytułu świadczonej pracy nakładczej nie osiągnęła wówczas jakiegokolwiek wynagrodzenia , czerwcu , październiku , grudniu)

- 1983 r. – 86 509,00 zł ( nie osiągnęła 50 % najniższego wynagrodzenia w miesiącach : styczniu , grudniu)

- 1984 r. – 76 104,00 zł ( nie osiągnęła 50 % najniższego wynagrodzenia w miesiącach : lipcu , sierpniu , wrześniu , listopadzie)

- 1985 r. – 52 224,00 zł ( nie osiągnęła 50 % najniższego wynagrodzenia w miesiącach : styczniu , lutym , marcu , maju , czerwcu , lipcu , październiku , listopadzie)

/zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k.87 – 87 odwrót , dokumentacja płacowa wnioskodawczyni k.55 – 86/

Uwzględniając okres zatrudnienia wnioskodawczyni w Zakładach (...) w Ł. oraz osiągane przez wnioskodawczynię wynagrodzenie w latach: 1970 r. – 2 954,97 zł ( wynagrodzenie minimalne) , 1971 r. – 14 028,32 zł , 1972 r. – 13 836,83 zł , wskaźnik wysokości kapitału początkowego z najkorzystniejszych lat tj. 1970 – 1979 wyniósł 52,52 % . Za okres od 6 czerwca 1980 r. do 19 lutego 1986 r. przyjęto wynagrodzenia na podstawie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionym przez zakład pracy. Wysokość kapitału początkowego wyniosła 81 693,92 zł, a po waloryzacji 212 333,27 zł. Wysokość emerytury wyniosła 1 011,29 zł.

/wyliczenia ZUS k.100/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy w Łodzi dokonał na podstawie powołanych dowodów w postaci dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach ZUS - w szczególności na podstawie zachowanej dokumentacji pracowniczej wnioskodawczyni z Zakładów (...) w Ł. oraz zachowanej dokumentacji pracowniczej i płacowej wnioskodawczyni z Zakładów (...) w Ł. na podstawie zeznań wnioskodawczyni oraz świadka, odmawiając im jednak przymiotu wiarygodności w zakresie w jakim zeznania te odnosiły się do wysokości wynagrodzenia osiąganego przez wnioskodawczynię w spornych okresach.

Podkreślić także należy, że Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionym przez Zakłady (...) (które to zaświadczenie zostało uwzględnione przez organ rentowy przy wydawaniu zaskarżonych decyzji), bowiem dane tam ujawnione znajdują potwierdzenie w pozostałej dokumentacji pracowniczej wnioskodawczyni z Zakładów (...).

Sąd przyjął, że wyliczenia dokonane przez ZUS w toku postępowania powinny zostać uwzględnione przy wyliczaniu wysokości należnego wnioskodawczyni świadczenia, bowiem znajdują one jednoznaczne potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Na wstępie warto przypomnieć, że decyzją z dnia 19 czerwca 2012 r. organ rentowy przyznał H. S. prawo do emerytury od dnia 18 czerwca 2012 r. (tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego) ustalając jej wysokość według zasad przewidzianych w art. 183 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tj. Dz. U. z 2018 r. , poz. 1270). Wyliczona w ten sposób emerytura obejmowała kwotę odpowiadającą 35 % emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz 65 % emerytury obliczonej na podstawie art. 26 wymienionej ustawy.

W myśl wskazanego artykułu 26 emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art.25 (podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art.24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art.173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art.40a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust.1a i 1b oraz art.185) przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust.5 i art.183.

Istota niniejszego postępowania sprowadziła się zatem do rozstrzygnięcia, czy możliwym jest przyjęcie innych wartości wynagrodzenia przy wyliczaniu kapitału początkowego ubezpieczonej. Nie ulegało bowiem wątpliwości, że wartość kapitału początkowego ubezpieczonej przekłada się bezpośrednio na wysokość należnego jej świadczenia emerytalnego.

Zgodnie z treścią art.173 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 roku, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy. Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art.174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art.26 ust.3 dla osób w wieku 62 lat (art.173 ust.2 ww. ustawy). Wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie ustawy (art.173 ust.3 ww. ustawy).

Zgodnie z treścią art.174 ust.1 i 2 ww. ustawy kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art.53, z uwzględnieniem ust.2-12. Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1.  okresy składkowe, o których mowa w art.6,

2.  okresy nieskładkowe, o których mowa w art.7 punkt 5,

3.  okresy nieskładkowe, o których mowa w art.7 punkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego, w myśl ust.3 art.174 ww. ustawy, ustala się na zasadach określonych w art. 5, 16, 17 ust.1 i 3 oraz art.18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed 1 stycznia 1999 roku.

Zgodnie z treścią § 21 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. nr 237, poz.1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Wskazana regulacja § 21 ust.1 powołanego rozporządzenia stanowiąca odpowiednik obowiązującego do dnia 23 listopada 2011 roku § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. nr 10, poz.49) wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza to jednak aby wysokość uzyskiwanego uposażenia nie mogła być wskazana i w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego (tak stanowi m. in. teza wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku - II UKN 186/97, OSNAP 1998/11/324, a także wyroki: Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 1997 roku - III AUa 105/97, Apel. W-wa 1997/2/7, Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 27 czerwca 1995 roku - III AUr 177/95, OSA 1996/10/32, czy Sądu Apelacyjnego Białymstoku - III AUr 294/93, PS - wkład. 1994/3/6).

Do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych może być uwzględnione tylko wynagrodzenie faktycznie uzyskane przez ubezpieczoną w danym okresie, a nie zaś wynagrodzenie ustalone na podstawie przypuszczeń czy też uśrednień. Jedynie wynagrodzenie ubezpieczonej ustalone w sposób niewątpliwy, wobec którego nie istnieje wątpliwość, iż zostało ono zawyżone, może być podstawą do ustalenia współczynnika wysokości podstawy wymiaru.

Zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy wskazuje jednoznacznie, że w okresie od 22 września 1970 r. do 7 maja 1973 r. H. S. była zatrudniona w Zakładach (...) w Ł. (od 22 września 1970 r. do 5 lipca 1972 r. na podstawie umowy o pracę, a od 6 lipca 1972 r. do 7 maja 1973 r. na podstawie umowy o pracę chałupniczą), to jednak przyjęte przez organ rentowy wynagrodzenie wnioskodawczyni jakie osiągała w powyższym okresie nie mogło zasługiwać na aprobatę. W ocenie Sądu przedstawione dowody pozwoliły ponad wszelką wątpliwość ustalić wysokość wynagrodzenia osiąganego przez ubezpieczoną w okresie zatrudnienia w Zakładach (...) w Ł.. Zasadnym zatem było ustalenie kapitału początkowego , a w konsekwencji emerytury przy przyjęciu wysokości zarobków wykazanych tymi dokumentami. Wyliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 52,52 % (z lat 1970 – 1979 ) i okazał się wyższy od dotychczas przyjmowanego przez organ rentowy względem ubezpieczonej.

Wobec powyższego Sąd, na podstawie art.477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzje i

zobowiązał Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. do ponownego ustalenia wysokości kapitału początkowego oraz wysokości emerytury H. S. z uwzględnieniem wskaźnika podstawy wymiaru kapitału początkowego w wysokości 52,52 % przyjętego za lata 1970 – 1979.

W odniesieniu zaś do okresu zatrudnienia wnioskodawczyni w Zakładach (...) w Ł. wskazać należy, że Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania dokonanych w tym zakresie ustaleń organu rentowego, a w szczególności do zakwestionowania zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu osiąganego przez wnioskodawczynię w tym okresie. Wskazać także należy, że Sąd nie podzielił podnoszonej przez pełnomocnika skarżącej argumentacji wskazującej na osiągnięcie przez wnioskodawczynię w maju 1982 r. wyższego wynagrodzenia niż połowa najniższego wynagrodzenia. Wprawdzie z załączonej do akt karty wynagrodzeń z maja 1982 r. wynika , że wnioskodawczyni uzyskała dochód wyższy niż połowa obowiązującego wówczas wynagrodzenia minimalnego, to jednak kwota ta z całą pewności nie była wynikiem świadczonej pracy (na karcie zarobkowej z maja 1982 r. z tytułu świadczonej pracy w systemie akordowym nie wykazano bowiem jakiejkolwiek kwoty).

W tym miejscu wskazać należy ,że zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 11 lit. b) ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 roku okresy wykonywania na obszarze Państwa Polskiego pracy nakładczej przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia z tego tytułu jeżeli w tych okresach osoba wykonująca taką pracę uzyskiwała wynagrodzenie w wysokości co najmniej połowy obowiązującego najniższego wynagrodzenia, określonego na podstawie przepisów Kodeksu pracy.

Skoro zatem wnioskodawczyni nie wykazała, że w spornych okresach zatrudnienia w Zakładach (...) w Ł. osiągała co najmniej 50% najniższego wynagrodzenia i tym samym wobec braku podstaw do uwzględnienia odwołania w tym zakresie, Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołania w pozostałej części, o czym orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku.

W punkcie 3 sentencji wyroku Sąd przyznał ze Skarbu Państwa – Kasy Sądu Okręgowego w Łodzi na rzecz adwokat E. W. kwotę 110,70 (sto dziesięć 70/100) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu wnioskodawczyni. Zgodnie z art. 29 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku o adwokaturze (tj. Dz. U. z 2018 roku poz. 1184) koszty pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ponosi Skarb Państwa. W myśl § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2019 r. poz. 18) opłaty wynoszą 90 zł w sprawach o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego oraz w sprawach dotyczących podlegania ubezpieczeniom społecznym. Zgodnie z § 4 ust.3 w sprawach, w których strona korzysta z pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, opłaty, o których mowa w ust. 1 § 2, Sąd podwyższa o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o tych opłatach. Z tych względów Sąd zwiększył należną kwotę o kwotę podatku VAT tj. o kwotę 20,70 zł.

S.B.