Sygnatura akt XI GC 1512/17
S., dnia 16 kwietnia 2019 r.
Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy w następującym składzie:
Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Dariusz Plewczyński
Protokolant: sekr. sąd. Agata Trawka
po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2019 r. w Szczecinie
na rozprawie
sprawy z powództwa E. R.
przeciwko (...) spółce akcyjnej w S.
o zapłatę
I. zasądza od pozwanej (...) spółki akcyjnej w S. na rzecz powódki E. R. kwotę 3992 zł (trzy tysiące dziewięćset dziewięćdziesiąt dwa zł) wraz z odsetkami ustawowymi (od dnia 1 stycznia 2016 roku z odsetkami ustawowymi opóźnienie) od dnia 11 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty;
II. oddala powództwo w pozostałym zakresie;
III. zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 3123 zł (trzy tysiące sto dwadzieścia trzy zł) tytułem zwrotu kosztów procesu.
SSR Dariusz Plewczyński
XI GC 1512/17
Sprawa rozpoznawana była w postępowaniu „zwykłym”
Powódka E. R. pozwem z dnia 10 lipca 2017 r. wniosła przeciwko (...) spółce akcyjnej w S. o zapłatę kwoty 36165,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 11 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że w dniu 4 marca 2014 r. w S. miał miejsce wypadek komunikacyjny, w następstwie którego uszkodzeniu uległ specjalistyczny samochód pomocy drogowej marki R. o nr rej. (...), stanowiący przedmiot umowy leasingu, zawartej przez powódkę w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Sprawca kolizji legitymował się polisą obowiązkowego ubezpieczenia OC u pozwanej. Powódka podała, że wskazany pojazd został przez powódkę oddany w najem (...).PL (...). z o. o. w S. i była ona zobowiązana do zapewnienia najemcy samochodu zastępczego do czasu jego naprawy, a ponieważ nie dysponowała innym samochodem, który mogłaby przekazać najemcy do używania konieczne było wynajęcie pojazdu zastępczego. Samochód zastępczy był wynajmowany przez powódkę przez okres 86 dni (od dnia 5 marca do dnia 30 maja 2014 r.) tj. do zakończenia postępowania likwidacyjnego i naprawy uszkodzonego samochodu i z tego tytułu powódka przy uwzględnieniu dziennej stawki netto 499 zł musiała zapłacić kwotę 42.914,00 zł. Powódka podała także, że w związku z przedmiotowym zdarzeniem na rzecz powódki zostały również wykonane usługi związane z zabezpieczeniem miejsca kolizji, holowaniem i przechowywaniem uszkodzonego pojazdu na parkingu strzeżonym oraz transportem pracownika powódki i z tego tytułu poniosła ona wydatki w kwocie 14237,50 zł netto (17.512,13 zł brutto). Powódka podała, że ubezpieczyciel sprawcy przyznał na poczet należności z tytułu najmu pojazdu zastępczego odszkodowanie w kwocie 9.980 zł netto uznając okres 20 dni najmu oraz stawkę 499 zł netto za dobę, natomiast z tytułu dodatkowych kosztów związanych z oczekiwaniem pojazdu pomocy drogowej oraz jego kierowcy na zakończenie czynności Policji (przez 3.5 godziny) oraz kosztów „organizacji usługi transportowej” polegającej na przewiezieniu pracownika powódki do S. w celu odbioru pojazdu marki R. (...) po naprawie przyznał odszkodowanie w kwocie 11.006 zł netto uznając koszt transportu pracownika powódki jedynie w kwocie 135,00 zł, częściowo uwzględniając koszty holowania, załadunku i rozładunku pojazdu w dniu 5 marca 2014 r. oraz częściowo uznając koszty przechowywania uszkodzonego samochodu na parkingu strzeżonym uznając za uzasadniony okres 20 dni. Podsumowując powódka wyjaśniła, że kwota dochodzona pozwem to różnica pomiędzy kwotą 57 151,50 zł netto (sumą należności wynikających z faktury VAT nr (...) oraz faktury VAT nr (...) w kwotach netto), a odszkodowaniem wypłaconym przez ubezpieczyciela w łącznej kwocie 20.986 zł netto. Uzasadniając termin początkowy odsetek wskazała na dzień 11 sierpnia 2014 r. podając, że wysłała listem poleconym kserokopie faktury VAT nr (...) oraz faktury VAT nr (...) w dniu 4 lipca 2014 r. należy więc przyjąć, iż wskazane dokumenty zostały doręczone pozwanemu najpóźniej w dniu 11 lipca 2014 r., a tym samym pozwana powinna była spełnić świadczenie do dnia 10 sierpnia 2014 r.
Nakazem zapłaty z dnia 5 września 2017 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.
W przepisanym terminie (...) spółka akcyjna w S. wniosło sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwane towarzystwo ubezpieczeń przyznało, że dnia 4 marca 2014 r. miało miejsce zdarzenie komunikacyjne wskutek którego uszkodzeniu uległ pojazd marki R. o nr rej. (...) sprawca którego legitymował się umową ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) S.A. - poprzednikiem prawnym pozwanej. Pozwana podniosła, że odpowiedzialność powódki względem (...).PL (...). z o.o., polegająca na wykonaniu obowiązku zawartego w umowie, a więc polegająca na wydaniu wynajmującemu pojazdu zastępczego w terminie do 8 godzin licząc od chwili otrzymania zawiadomienia o awarii lub uszkodzeniu pojazdu wynajmowanego, wynika z zawartej przez powódkę umowy najmu samochodu z dnia 28 lutego 2014 r. i jest to odpowiedzialność wynikająca z umowy przekraczająca normalne następstwa szkody i w jej ocenie nie jest to odpowiedzialność wynikająca z OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwana zauważyła, że powódka i (...).PL ustaliły wysokość wynagrodzenia przysługującego powódce z tytułu najmu pojazdu na kwotę 9.265,00 zł brutto za okres od dnia 28 lutego 2014 r. do dnia 31 maja 2014 r. natomiast w przedmiotowej sprawie powódka żąda odszkodowania stanowiącego de facto również czynsz najmu za taki sam samochód za okres miesiąc krótszy, ale w wysokości 42.914,00 zł, która to kwota jest czterokrotnie wyższa od wynagrodzenia wynikającego z zawartej umowy najmu przez powódkę. Pozwana zakwestionowała okres najmu pojazdu zastępczego przyjęty przez powódkę zarzucając, że został on znacząco zawyżony. Pozwana wskazała, że powódka zgłosiła szkodę po upływie 3 dni od dnia zdarzenia, natomiast pojazd zastępczy wynajęła już następnego dnia po szkodzie nie dopełniając swojego obowiązku w przedmiocie minimalizowania wysokości szkody i podtrzymała swe stanowisko, że okres 20 dni był okresem niezbędnym i wystarczającym do naprawy pojazdu marki R.. Pozwana podniosła, że nie ma podstaw do przyjęcia przez nią odpowiedzialności za to, iż podmiot holujący oczekiwał na zakończenie czynności policji, a roszczenie powódki w tym zakresie wykracza poza ramy odpowiedzialności pozwanej, albowiem usługa ta nie jest normalnym następstwem szkody z dnia 4 marca 2014 r. Pozwana zakwestionowała także roszczenie w zakresie wysokości kosztów holowania oraz kosztów załadunku/rozładunku z dnia 5 marca 2014 r. uznając, iż koszt ten opiewa na kwotę 300 zł netto. Ponadto pozwana podniosła, że zawyżony został również koszt parkowania pojazdu oraz nie znalazła podstaw do uznania kosztów organizacji usługi transportowej w kwocie 135 zł.
W toku postepowania strony podtrzymały swoje stanowiska.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 4 marca 2014 r. w S. miał miejsce wypadek komunikacyjny, w następstwie którego uszkodzeniu uległ specjalistyczny samochód pomocy drogowej marki R. o nr rej. (...), stanowiący przedmiot umowy leasingu zawartej przez powódkę w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą z (...) spółką akcyjną. Sprawca kolizji legitymował się polisą obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego pojazdu u (...) S.A. - poprzednika prawnego (...) spółki akcyjnej w S..
Wskazany R. o nr rej. (...) został przez powódkę w ramach stałej współpracy oddany w najem (...).PL (...). z o. o. S. na podstawie umowy najmu nr (...) z dnia 28 lutego 2014 r. W umowie tej w § 1 pkt. 2 zapisano, że w przypadku awarii lub uszkodzenia samochodu wynajmujący zobowiązany będzie dostarczyć najemcy sprawny pojazd w ciągu 8 godzin od dokonania zgłoszenia. W dniu zawarcia umowy powódka wystawiła na (...).PL (...). z o. o. S. fakturę vat (...) na kwotę 9265 zł brutto.
Po zdarzeniu pojazd mógł samodzielnie zjechać do miejsca garażowania.
Ze względu na zakres oraz rodzaj uszkodzeń, wymieniony pojazd nie mógł być wykorzystywany i wymagał naprawy. Powódka celem zapewnienia samochodu zastępczego wynajęła R. (...) nr rej. (...) od A. J. (...) na drodze.pl. (...) trwał od 5 marca 2014 roku do 30 maja 2014 roku. Z tego tytułu A. J. wystawiła powódce fakturę Vat (...) na kwotę 52784,22 zł brutto (42914 zł netto) wskazując najem pojazdu zastępczego - specjalistycznego samochodu pomocy drogowej marki R. (...) przez okres 86 dni, przy zastosowaniu dziennego czynszu w kwocie 499 zł netto.
Dowód:
- wydruk z (...) dot. powódki k.12,
- odpis z KRS pozwanej k.71-74,
- protokoły poświadczające użytkowanie pojazdu R. (...) o nr rej (...) w okresie od dnia 31 sierpnia 2013 r. do dnia 4 marca 2014 r. oraz protokoły poświadczające użytkowanie pojazdu R. (...) o nr rej (...) w okresie od dnia 5 marca 2014 r. do dnia 30 maja 2014 r. koperta k.124,
- umowa najmu samochodu nr (...) k.23,
- umowa najmu nr (...) k.103,
- umowa najmu nr (...) k.104,
- umowa najmu nr (...) k.105,
- umowa najmu nr (...) k.106,
- faktura (...) k.107,
- faktura (...) k.108,
- faktura (...) k.109,
- faktura (...) k.110,
- faktura vat (...) k.24,
- notatka urzędowa z dnia 5 marca 2014 r. k. 13-14,
- protokół szkody z dnia 4 marca 2014 r. k.16,
- faktura Vat (...) k.18,
- akta szkody nr 18602/2014 na płycie CD – k.96
- zeznania świadka R. T. k.132-136,
Szkoda w pojeździe R. o nr rej. (...) została zgłoszona pozwanej i została zarejestrowana pod numerem (...) w dniu 7 marca 2014 r. Powódka w dniu 5 marca 2014 r. upoważniła (...).PL (...). z o. o. S., w imieniu której działał R. T. do reprezentowania jej w postępowaniu szkodowym (...). W dniu 14 marca 2014 r. przeprowadzono oględziny uszkodzonego pojazdu na parkingu strzeżonym, a następnie w dniu 15 marca 2014 r. przesłano protokół z oględzin. W dniu 24 marca 2014 r. uszkodzony pojazd został przetransportowany z parkingu w S. do (...) w S..
Pozwana pismem z dnia 19 marca 2014 roku wezwała leasingodawcę do podania imienia i nazwiska osoby oraz numeru jej rachunku bankowego, na który będzie przelane ewentualne odszkodowanie i poinformowała, że szacunkowa wartość szkody wynosi 6500 zł przy czym nie jest to jednoznaczne z przyjęciem odpowiedzialności. Następnie pozwana pismem z dnia 4 kwietnia 2014 roku wezwała leasingodawcę do dostarczenia niezbędnych dokumentów koniecznych do przeprowadzenia likwidacji szkody.
Naprawę pojazdu zlecono w (...) spółce akcyjnej w upadłości układowej w S.. Pismem z dnia 28 maja 2014 roku pozwana poinformowała leasingodawcę o przyznaniu odszkodowania w kwocie 3142,68 zł.
W dniu 30 maja 2014 r. (...) SA wystawił na powódkę fakturę (...) na kwotę 6162,04zł netto za naprawę pojazdu.
Pismem z dnia 26 czerwca 2014 roku pozwana poinformowała o przyznaniu dopłaty do odszkodowania w kwocie 3095,78 zł.
Dowód:
- akta szkody nr 18602/2014 na płycie CD – k.96
- protokół szkody z dnia 14 marca 2014 r. k.16-17,
- pełnomocnictwo k.15,
- potwierdzenie zgłoszenia szkody k.40,
- pismo pozwanej z dnia 19 marca 2014 r. k.25,
- pismo pozwanej z dnia 4 kwietnia 2014 roku k.26,
- wydruk wiadomości email z dnia 7 marca 2014 k.40,
- wydruk wiadomości email z dnia 4 kwietnia 2014 r. k.41,
- wydruku wiadomości email z dnia 11 kwietnia 2014 r. k.42,
- wydruk wiadomości email z dnia 17 kwietnia 2014 r. k. 43,
- wydruk wiadomości email z dnia 29 kwietnia 2014 r. k.44,
- wydruk wiadomości email z dnia 11 czerwca 2014 r. k.45,
- wydruk wiadomości email z dnia 30 czerwca 2014 r. k.45,
- wydruk wiadomości email z dnia 4 lipca 2014 r. k.46, 47,
- wydruk wiadomości email z dnia 7 lipca 2014 r. k.48, 49,
- wydruk wiadomości email z dnia 8 lipca 2014 k.50,
- wydruk wiadomości email z dnia 21 lipca 2014 r. k.51,
- wydruk wiadomości email z dnia 22 lipca 2014 r. k.52,
- wydruk wiadomości email z dnia 1 sierpnia 2014 r. k.53,
- pismo pozwanej z dnia 28 maja 2014 r. k.27,
- faktura Vat (...)_W k.22,
- pismo pozwanej z dnia 26 czerwca 2014 r. k.28,
- zeznania świadka P. S. k.267,
W związku z przedmiotowym zdarzeniem E. H. S. w dniu 3 czerwca 2014 r. wystawił na rzecz powódki fakturę VAT nr (...) na kwotę 14237,50 zł netto (17.512,13 zł brutto), na którą składały się następujące kwoty: kwota 225,00 zł netto (276,75 zł brutto) za zabezpieczenie miejsca wypadku komunikacyjnego, kwota 797,50 zł netto (968,63 zł brutto) za oczekiwanie przez kierowcę oraz pojazd pomocy drogowej na zakończenie czynności Policji na miejscu zdarzenia, kwota 450 zł netto (553,50 zł brutto)- za załadunek i rozładunek uszkodzonego pojazdu, kwota 900 zł netto (1.107,00 zł brutto)- za holowanie uszkodzonego pojazdu z miejsca wypadku na parking strzeżony przy ul. (...) w S., kwota 855 zł netto (1.051,00 zł brutto) za przechowywanie uszkodzonego pojazdu na parkingu strzeżonym, kwota 300 zł netto (369,00 zł brutto) za załadunek i rozładunek uszkodzonego pojazdu, kwota5.360 zł netto (6.592,80 zł brutto) za holowanie uszkodzonego pojazdu z parkingu przy ul. (...) do S., kwota 3.350 zł netto (4.120,50 zł brutto) za przejazd lawety ze S. do S. (trasa powrotna), kwota 2.010 zł netto (2.472,30 zł brutto) za „organizację usługi transportowej” tj. przewiezienie pracownika powódki ze S. do S. samochodem osobowym.
Dowód:
- faktura vat (...) r. k.19-20 wraz z potwierdzeniem nadania k.21,
- zeznania świadka S. S. (1) k.182-184,
Decyzją z dnia 7 lipca 2014 r. pozwana przyznała na poczet należności z tytułu najmu pojazdu zastępczego odszkodowanie w kwocie 9.980 zł netto. Ubezpieczyciel uznał okres 20 dni najmu przyjmując stawkę w kwocie 499 zł netto. W piśmie z dnia 8 lipca 2014 roku pozwana podtrzymała swoją decyzję.
Dowód:
- decyzja z dnia 7 lipca 2014 r. k.29,75,
- pismo pozwanej z dnia 8 lipca 2014 roku k.32,
Następnie decyzją z dnia 21 lipca 2014 r, ubezpieczyciel przyznał odszkodowanie w kwocie 11.006 zł netto, na poczet należności wynikających z faktury VAT nr (...). Ubezpieczyciel nie zrefundował kosztów związanych z oczekiwaniem pojazdu pomocy drogowej oraz jego kierowcy na zakończenie czynności Policji (przez 3.5 godziny) oraz kosztów „organizacji usługi transportowej” polegającej na przewiezieniu pracownika powódki do S. w celu odbioru pojazdu marki R. (...) po naprawie. Koszt transportu pracownika powódki zostały uznane w kwocie 135,00 zł. Pozwana częściowo uwzględniła koszty holowania, załadunku i rozładunku pojazdu w dniu 5 marca 2014 r. oraz częściowo uznała koszty przechowywania uszkodzonego samochodu na parkingu strzeżonym — oceniając jako uzasadniony okres 20 dni. Wezwaniem do zapłaty z dnia 4 sierpnia 2014 roku R. T. wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 36165,50 zł wynikającej z dokumentów (...) z dnia 6 czerwca 2014 r. i (...) (...) z dnia 2 czerwca 2014 r. w terminie siedmiu dni.
W piśmie z dnia 8 września 2014 roku pozwana podtrzymała swoje stanowisko.
Dowód:
- decyzja z dnia 21 lipca 2014 roku k.30-31, 76-77,
- wezwanie do zapłaty z dnia 4 sierpnia 2014 roku k.37 wraz potwierdzeniem nadania k.38,
- pismo pozwanej z dnia 8 września 2014 r. k.33-34,
W dniu 18 lutego 2016 roku (...).PL (...). z o. o. S., w imieniu której działał R. T. wezwała e-meilem i listem poleconym do podjęcia negocjacji w sprawie zawarcia ugody odnośnie likwidacji szkody (...).
Dowód:
- wydruk wiadomości email z dnia 18 lutego 2016 r. k.54,
- wezwanie z dnia 18 lutego 2016 roku k.39,
- wydruk wiadomości email z dnia 4 lipca 2016 r. k.55,
Uzasadniony czas naprawy pojazdu pomocy (...) w okolicznościach niniejszej sprawy wynosił 28 dni. Szkoda była stosunkowo małych rozmiarów, koszt jej naprawienia to 6162,04zł. Naprawa mogła być przeprowadzona w warsztatach na terenie miasta S. przystosowanych do napraw pojazdów ciężarowych. Po zdarzeniu pojazd mógł samodzielnie zjechać do miejsca garażowania.
Stawki najmu pojazdu zastępczego odpowiadającego klasie pojazdu poszkodowanego i wynajętego na lokalnym rynku w 2014 r. tj. specjalistycznego pojazdu pomocy drogowej odpowiadającego klasą i przeznaczeniem uszkodzonemu pojazdowi R. (...) z uwzględnieniem dodatkowych opcji najmu, zniesieniem udziału własnego w szkodach, ilości kierowców bez ograniczeń, A. 24h w rozliczeniu bezgotówkowym wynosiły: doba- 300 - 450 zł netto, miesiąc - 5400 - 5900 zł netto, 3-mce - 4 900 zł netto; dla rozliczeń bezgotówkowych (Cn=1,07 Cg) - doba - 321 - 482 zł netto, miesiąc 5 778 - 6 313 zł netto, > 3-mcy 5 243 zł/m-c.
Wysokości stawek holowania pojazdu uszkodzonego wraz z załadunkiem i wyładunkiem na lokalnym rynku w 2014 r. wynosiły 250-300 zł-ryczałt.
Wysokości stawek za przechowywanie pojazdów na parkingach strzeżonych w 2014 r. na lokalnym rynku miasta S. wynosiła 30-40 zł/doba.
Koszty dojazdu samochodem osobowym ze S. do S. wynosiły na 1 zł/km x 670 km x 2 = 1340 zł.
Dowód:
- opinia biegłego M. M. k.307-330,347
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jest uzasadnione w części.
Podstawę prawną żądania pozwu stanowił art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Odpowiedzialność pozwanego towarzystwa ubezpieczeń wynikała również z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązkiem odszkodowawczym ubezpieczyciela wobec poszkodowanego są objęte wszelkie postaci szkody wyrządzone tej osobie, a więc zarówno szkody na osobie, jak i szkody na mieniu, co wynika z art. 34 ust. 1 powołanej ustawy.
W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u poprzednika prawnego pozwanej. Również bezsporna jest osoba poszkodowanej.
Rozważenia wymaga natomiast czy istniała wierzytelność objęta przelewem i ewentualnie w jakim zakresie.
W dotychczasowych judykatach podkreślano wielokrotnie, że uznanie wydatków związanych z najmem pojazdu zastępczego bądź innymi czynnościami po wypadku za element szkody musi być oceniane indywidualnie w realiach każdej konkretnej sprawy. Przy ustaleniu wysokości odszkodowania z tego tytułu stosować należy metodę dyferencyjną, zgodnie z którą za szkodę poczytać należy różnicę między stanem majątku poszkodowanego, który powstał po wystąpieniu zdarzenia sprawczego a hipotetycznym stanem jaki istniałby, gdyby do zdarzenia tego nie doszło. Poszkodowany, którego pojazd uległ uszkodzeniu w wyniku zdarzenia komunikacyjnego, nie uzyskuje roszczenia o zapewnienie mu pojazdu zastępczego. Zatem nie jest uzasadnione poszukiwanie abstrakcyjnych sposobów „wycenienia” wartości szkody polegającej na niemożności korzystania z uszkodzonego pojazdu. Ustalenie odszkodowania w omawianym zakresie wymaga przede wszystkim udowodnienia przez poszkodowanego wysokości szkody. Podobnie jest w zakresie wydatków dotyczących innych podjętych czynności.
Jednocześnie w myśl art. 361 §1 k.c. jedynie w sytuacji gdy koszty poniesione na najem pojazdu „zastępczego” lub inne czynności będą kwalifikowały się jako normalne (zwykłe) następstwa zdarzenia sprawczego, uznać je można będzie za składnik (element) szkody w przedstawionym wyżej rozumieniu.
Prawidłowe ustalenie istnienia związku przyczynowego w rozumieniu normy art. 361 §1 k.c. między zdarzeniem sprawczym a kosztami ponoszonymi celem uzyskania możności korzystania z pojazdu zastępczego, czy wykonania innych usług, wymaga zwłaszcza (co również stanowiło przedmiot wypowiedzi w orzecznictwie i nauce prawa) wzięcia pod uwagę zachowania się wierzyciela w trakcie usuwania skutków zdarzenia sprawczego. Podkreśla się, że na wierzycielu (poszkodowanym) spoczywa obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów wywodzony z regulacji art. 354 §2 k.c., 362 k.c. i 826 §1 k.c.). Zatem szkody nie będzie stanowił każdy wydatek poniesiony celem uzyskania możności korzystania z pojazdu zastępczego, a jedynie taki, który w realiach konkretnej sprawy zostanie uznany w świetle powołanych przepisów za niezbędny i celowy dla zapobieżenia szkody w majątku przedsiębiorcy (por. zwłaszcza uzasadnienie uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 17 listopada 2011(III CZP 5/11/ OSNC 2012 nr 3 poz. 28).
W orzecznictwie eksponuje się wreszcie konieczność zachowania rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika przy ponoszeniu kosztów. Wydatki z tego tytułu są uwzględniane jako element szkody z tej przyczyny, że służyć one powinny zasadniczo zmniejszeniu ujemnych następstw w sferze majątkowej poszkodowanego. Zatem w tym kontekście również należy oceniać celowość i zasadność wydatków ponoszonych przez poszkodowanego.
Reasumując - o zakwalifikowaniu wydatku związanego z najmem pojazdu zastępczego, czy innymi usługami jako szkody decydować muszą realia konkretnej sprawy, w tym zwłaszcza niezbędność (celowość) czynności polegającej na skorzystaniu z pojazdu zastępczego lub innych usług dla ograniczenia majątkowych skutków zdarzenia sprawczego, a dalej - celowość poniesionych kosztów i ich uzasadnienie ekonomiczne.
W tym miejscu zaznaczyć należy, że koszt naprawy to 6162,04zł. Natomiast wygenerowane koszty dodatkowe to ok. 56 000zł netto.
Rozważenia wymagają poszczególne pozycje objęte pozwem, a wskazane na przedmiotowych fakturach.
Co do zasady uwzględnić należało odszkodowanie w zakresie kosztów najmu pojazdu zastępczego. Sama pozwana też tak zresztą zrobiła wypłacając kwotę 9980zł za 20 dni najmu przy stawce 499zł. Ze zgromadzonych w aktach sprawy wynika niezbędność najmu pojazdu zastępczego. Powódka przedstawiła dokumenty potwierdzające konieczność świadczenia usług pojazdem który uległ uszkodzeniu. Zgodne z tym są zeznania świadka R. T.. Biegły ustalił uzasadniony w okolicznościach sprawy okres naprawy na 28 dni. Strona pozwana nie zgłosiła żadnych zarzutów do opinii biegłego. Powódka w bardzo ogólnym piśmie z 11 marca 2019r również do kwestii okresu najmu pojazdu zastępczego się nie odniosła. Nie złożyła też żadnego dodatkowego pisma w kolejnych 7 dniach, o które wnioskowała. Wskazany przez biegłego okres nie budzi także wątpliwości Sądu. Tytułem uzupełnienia odnotować można, że jak wynika z opinii biegłego szkoda była stosunkowo małych rozmiarów, koszt jej naprawienia to 6162,04zł. Pojazd i naczepa nie były na gwarancji, naprawa mogła być przeprowadzona w warsztatach na terenie miasta S. przystosowanych do napraw pojazdów ciężarowych. Wykonana naprawa miała charakter gotówkowy co jest bezsporne (potwierdzają to dokumenty z akt szkody i zeznania świadka S.), płatności za naprawę dokonała prawdopodobnie powódka lub reprezentujący ją R. T.. (...) w zakresie kosztów naprawy była firma leasingowa (VB (...)), gdyż to na jej rzecz pozwana wypłaciła odszkodowanie. W pewnym sensie proces naprawczy uniezależnił się więc od czynności z postępowania likwidacyjnego, gdyż naprawiający nie uzyskiwał zapłaty od ubezpieczyciela lub poszkodowanej firmy leasingowej. Sąd jako zasadną przyjął stawkę 499zł netto wskazywaną przez powódkę. Stawka ta była akceptowana w postępowaniu likwidacyjnym i nieznacznie odbiega od stawek podanych przez biegłego (do 482zł).
Reasumując tą część zasadne odszkodowanie z tytułu kosztów najmu to (...) (28 dni x 499zł). Dotychczas wypłacono z tego tytułu kwotę 9980zł. Zasądzeniu podlega więc dalsza kwota 3992zł.
W pozostałym zakresie powództwo podlega oddaleniu.
Z pokwitowania policji, szczegółowo opisanego przez biegłego, wynika że po zdarzeniu uszkodzony pojazd miał stosunkowo drobne uszkodzenia zewnętrzne i mógł zjechać samodzielnie do miejsca garażowania, wystarczający był więc dodatkowy kierowca z prawem jazdy kategorii B (pojazd do 3,5 tony). W takiej sytuacji rozpisany przez powódkę w fakturze nr (...) rozkład czynności w znacznej części jest nieuzasadniony. Dotyczy to w szczególności kosztów załadunku i rozładunku uszkodzonego pojazdu specjalnego, jego holowania oraz oczekiwania na zakończenie czynności Policji. Jeśli idzie o tą ostatnią pozycję to czas rzekomego oczekiwania nie został także wykazany. W notatce Policji (k.13) S., czy też H. S. w ogóle nie są wymienieni. Wskazano natomiast pracownika pomocy (...), któremu przekazano uszkodzony pojazd marki R.. W świetle tego samo wykonanie holowania pojazdu zastępczego łącznie z załadunkiem wskazane w poz. 3-4 omawianej faktury, pomijając już nawet jego celowość, budzi wątpliwości. Przedmiotowy pojazd mógł przebywać w miejscu gdzie zwykle garażuje. Powódka nie wykazała, że było to niemożliwe. Zbędnym było więc ponoszenie dodatkowych kosztów parkingu strzeżonego. Biorąc pod uwagę wyżej wskazaną możliwość naprawy pojazdu w S. za niecelowy należy uznać koszt organizacji usługi transportowej na trasie S.-S. i z powrotem.
Odsetki przyznano na podstawie art. 817 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu.
Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron, dowody z dokumentów, zeznania świadków oraz dowód z opinii biegłego. Autentyczność dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski. Szczególne znaczenie wśród dokumentów mają notatka i pokwitowanie policyjne. Zeznania świadka S. S. (1) są wątpliwe w zakresie dotyczącym czynności na miejscu zdarzenia. Nie jest on wymieniony w notatce policyjnej, a wręcz przeciwnie wskazano inną osobę której wydano uszkodzony pojazd marki R.. Zeznania świadka P. S. mają stosunkowo ogólny charakter. Zeznania R. T. Sąd uwzględnił w zakresie w jakim znajdują one potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym.
Dowód z opinii biegłego stosownie do utrwalonych w nauce i orzecznictwie poglądów, ze względu na swoją specyfikę może być oceniany przez sąd jedynie w płaszczyźnie poprawności logicznej, zgodności z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej (por. Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004r, sygn.akt II CK 572/04, Lex nr 151656). Sąd może oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności czy logiczności. Może pomijać pomyłki czy błędy rachunkowe. Nie może jednak nie podzielać poglądów biegłego, czy w ich miejsce wyprowadzać własne stwierdzenia (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1990r sygn. akt I PR 148/90 opubl. Lex nr 5319, OSP 1991/11/300, wyrok SN z dnia 13 października 1987 r., II URN 228/87 opubl. PiZS 1988, nr 7, poz. 62, Komentarz do art.278 kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Bodio J., Demendecki T., Jakubecki A., Marcewicz O., Telenga P., Wójcik M.P., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III.). Biegły sporządzający opinię jest stałym i długoletnim biegłym sądowym. Nie ma podstaw do podważania jego kwalifikacji, wyjaśnień i metodyki opartych na wiedzy i doświadczeniu. W ocenie Sądu biegły sporządził prawidłową opinię uwzględniając zgromadzony w aktach materiał. Na rozprawie odniósł się także logicznie do zarzutów powódki, co było utrudnione biorąc pod uwagę bardzo dużą ich ogólność. Z pisma powódki z 11 marca 2019r wynika, w zasadzie tyle, że powódka nie zgadza się z opinią biegłego. Nie ma natomiast odniesienia się do konkretnych ustaleń biegłego, sprecyzowanych zarzutów, czy pytań. Wobec takiej treści pisma powódki brak było też podstaw do powołania innego biegłego.
W ocenie Sądu nie było podstaw od otworzenia zamkniętej rozprawy. Pełnomocnik powódki ma wieloletnie doświadczenie znana jest mu procedura zawiadamiania o przeszkodach uniemożliwiających stawiennictwo na rozprawie. W niniejszej sprawie wystarczający był telefon informujący o ewentualnych przeszkodach. Sama rzekoma przyczyna niestawiennictwa nie jest w żaden sposób wykazana co do istnienia i czasu trwania. Nadto, nawet gdyby faktycznie ona zaistniała, to nie uzasadnia przyjęcia, że nieobecność pełnomocnika na rozprawie w dniu 9 kwietnia 2019r była usprawiedliwiona. Obecność sarny w ogrodzie nie stwarza zagrożenia dla życia i zdrowia mieszkańców. Roślinożerne zwierzę, które samodzielnie na posesję o dużej powierzchni się dostało i na niej przebywało przez jakiś czas (dziwnym jest, że nie dostrzegli go wcześniej inni domownicy) prawdopodobnie znajdzie także analogiczną drogę odwrotu, ewentualnie ukrycia. Występowanie przed Sądem jest istotnym prawem ale i obowiązkiem pełnomocnika, który zaciągnął zobowiązanie wobec klienta. Rozprawa wymaga przygotowania z wyprzedzeniem, zawiadomienia stron, biegłego, rezerwacji czasu (także przez Sąd) nie jest to więc czynność błaha. Uwzględnienie wniosku prowadziłoby do tego, że w zasadzie każde oświadczenie pełnomocnika np. z powołaniem się na znalezienie małego zwierzęcia, stado ptaków demolujące ogródek, wizytę inkasenta, korki na drodze, których dotychczas nie było, omyłkowe wylanie wody na parkiet i potrzebę jej sprzątnięcia prowadziłoby do otworzenia zamkniętej rozprawy. Sąd koncepcji takiej nie aprobuje.
W uzupełnieniu dodać można, że także złożony nowy dowód tj. wydruk z firmy (...) nie uzasadnia otwarcia rozprawy. Strona powodowa uzyskała opinię biegłego jeszcze w lutym 2019r. Nie jest wiadomym w jakich okolicznościach (na czyj wniosek i kiedy złożony) powstał przedmiotowy wydruk. Sprawa dotyczy zdarzeń z 2014r, strona powodowa miała więc wystarczający czas na zebranie dokumentacji, ewentualnie wyjaśnienie sprawy przez zadanie stosownych pytań przesłuchanemu świadkowi P. S.. Na marginesie wskazać należy, że przedmiotowy wydruk nie podważa opinii biegłego, w szczególności nie wykazuje niemożności dokonania naprawy w S. ani nie podważa poniesionych kosztów naprawy, które nie były znaczne. W tym miejscu ponownie przypomnieć też należy, że strona powodowa bardzo lakonicznie odniosła się do opinii biegłego, mimo, że czas od jej doręczenia do rozprawy był znaczny.
Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.).
Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach stanowi art. 100 zd.1 k.p.c. stosownie do którego w razie częściowego uwzględnienia żądań koszty będą stosunkowo rozdzielone.
Powódka wygrała w 11% i poniosła następujące koszty: opłatę od pozwu w kwocie 1809zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17zł, połowę kosztów biegłego 641,51zł oraz koszt wynagrodzenia pełnomocnika 3600zł. Wysokość kosztów wynagrodzenia pełnomocnika ustalono w wysokości stawki minimalnej tj. w kwocie 3600zł na podstawie §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800).
Pozwana powinna zwrócić 11% kosztów celowych poniesionych w celu dochodzenia należności, czyli kwotę 667zł.
Na uwzględnione do rozliczenia po stronie pozwanej koszty procesu składają się połowa kosztów opinii biegłego 641,51zł, koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17zł, koszt zastępstwa procesowego w kwocie 3600zł, który określono na podstawie §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800).
Pozwana wygrała w 89%. Powódka powinna jej więc zwrócić kwotę 3790zł.
Po odjęciu od kwoty 3790zł kwoty 667zł otrzymujemy kwotę 3123zł tj. kwotę jaką zobowiązana jest uiścić powódka.
Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięto jak w punkcie III sentencji.
Pozostała część zaliczek zostanie zwrócona po uprawomocnieniu się wyroku.
1. (...)
2. (...)
(...)
(...)
3. (...)
4.(...)
5.(...)