Sygn. akt VIII U 2343/18
Decyzją z dnia 15 października 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił S. O. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że decyzja została wydana w oparciu o orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 4 października 2018 r., która orzekła, że S. O. nie jest niezdolny do pracy, wobec czego brak jest podstaw prawnych do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy.
(decyzja – k. 102 akt ZUS)
Odwołanie od powyższej decyzji złożył S. O. wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wnioskodawca wskazał, że orzeczenie komisji lekarskiej jest błędne i pozostaje w sprzeczności z jego stanem zdrowia. Wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego kardiologa na okoliczność wpływu choroby na niezdolność do pracy.
(odwołanie - k.3)
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc tożsame argumenty, co w zaskarżonej decyzji.
(odpowiedź na odwołanie - k. 4)
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny
Ubezpieczony S. O. urodził 8 maja 1960 r. Z wykształcenia jest mechanikiem maszyn rolniczych, zaś pracował jako operator sprzętu budowlanego, zaopatrzeniowiec, pracownik ochrony.
W okresie od 1 lutego 2012 do 31 października 2018 roku wnioskodawca miał przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy z przyczyn kardiologicznych.
W dniu 4 września 2018 r. ubezpieczony złożył wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres.
Lekarz Orzecznik ZUS, po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy dokumentacji medycznej rozpoznał u ubezpieczonego: chorobę niedokrwienną serca, stan po zawale mięśnia sercowego ściany tylno-bocznej powikłany (...) w mechanizmie migotania komór leczony P. (...) z implantacją stentu28.06.2011, stan po P. (...) z implantacją stentu 10.08.2011, nadciśnienie tętnicze wyrównane, cukrzyca typu 2 insulinozależna wyrównana. Orzeczeniem z dnia 24 września 2018 r. Lekarz Orzecznik ZUS stwierdził, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.
Od powyższego orzeczenia S. O. wniósł sprzeciw.
Komisja Lekarska ZUS, po przeprowadzeniu bezpośredniego badania ubezpieczonego oraz po dokonaniu analizy dokumentacji medycznej, orzeczeniem z dnia 4 października 2018 r. uznała, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy na poziomie kompetencji zawodowych wnioskodawcy.
okoliczności bezsporne
U ubezpieczonego, z punktu widzenia kardiologicznego rozpoznano: chorobę niedokrwienną serca, stan po zawale mięśnia sercowego (...) (tj. z uniesieniem odcinka ST) ściany tylno-bocznej powikłany nagłym zatrzymaniem krążenia w mechanizmie migotania komór leczony angioplastyką GO (gałęzi okalającej) z implantacją stentu w dniu 28.06.2011, stan po zabiegu angioplastyki (...) (gałęzi przedniej zstępującej) z implantacją stentu w dniu 10.08.2011, nadciśnienie tętnicze kontrolowane lekami, cukrzycę typu 2.
Powyższe schorzenia nie czynią obecnie wnioskodawcy osobą niezdolną do pracy zarobkowej.
Wnioskodawca jest relatywnie dobrego stanu zdrowia, chociaż bez wątpienia jest obciążony schorzeniami kardiologicznymi (choroby przewlekłe). Zastosowana przezskórna angioplastyka tętnic wieńcowych (koronaroplastyka) jest stosunkowo mało inwazyjnym zabiegiem poszerzania tętnic wieńcowych, które odpowiedzialne są za odpowiednie ukrwienie mięśnia sercowego. Zastosowana u wnioskodawcy metoda lecznicza była skuteczna, dała w odległej perspektywie dobry efekt. Dzięki skutecznym zabiegom dało się przywrócić prawidłową funkcję i przepływ w tętnicach. Od 2011 roku nie było potrzeby przeprowadzenia ponownych zabiegów angioplastyki.
Badanie ECHO (czyli USG serca) z 21.04.2018 roku wykazało zachowaną dobrą globalną funkcję skurczową mięśnia lewej komory serca (frakcja wyrzutowa w normie), opisywane są jedynie nieznaczne odcinkowe zaburzenia kurczliwości (tj. hipokineza). Oznacza to, że pomimo przebytego zawału mięśnia sercowego i leczenia inwazyjnego nie doszło do znacznego uszkodzenia serca, jako całości.
Dostępne badanie próby wysiłkowej z 9.03.2017 roku wykazało dobrą tolerancję wysiłku, reakcja ciśnienia tętniczego była prawidłowa, bowiem wzrost tego ciśnienia w wysiłku to fizjologia i norma w odpowiedzi na wysiłek fizyczny.
Próba wysiłkowa jest badaniem, które zależy od pacjenta, więc do celów orzeczniczych w wielu sytuacjach mało przydatna z uwagi na subiektywny charakter. Ważne są wyniki obiektywnych badań.
Wskazaniem do przerwania próby wysiłkowej jest wzrost ciśnienia tętniczego powyżej 220 mmHg.
Wnioskodawca ma rozpoznane nadciśnienie tętnicze, ale wartości tego ciśnienia są wyrównane.
Wnioskodawca jest pod opieką poradni kardiologicznej.
(dowód: opinia biegłego sądowego kardiologa R. G. - k. 66-69, opinia uzupełniająca k 103-105)
Z punktu widzenia diabetologa, wnioskodawca ma rozpoznaną cukrzycę typu 2 wyrównaną, powikłaną neuropatią cukrzycową. Wnioskodawca wymaga stałej opieki w poradni diabetologicznej, ewentualnej korekty leczenia, dostosowanej indywidualnie diety i dostosowanego odpowiedniego, koniecznego wysiłku fizycznego.
Aktualny stopień zaawansowania cukrzycy oraz jej przebieg nie ograniczają zdolności do pracy wnioskodawcy. Jest on zdolny do pracy na ogólnie dostępnym rynku pracy.
(opinia biegłego sądowego diabetologa M. C. – P. k 82-83)
Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z opinii biegłych z zakresu: kardiologii i diabetologii. Złożone w sprawie opinie są jasne, zostały sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawca, w oparciu analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej i bezpośrednie badanie wnioskodawcy. Sąd oceniając zgromadzony materiał dowodowy, w pełni uznał wartość dowodową opinii powołanych w sprawie biegłych. W ocenie Sądu złożone do sprawy opinie nie zawierają żadnych braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Biegli określili schorzenia występujące u wnioskodawcy oraz ocenili ich znaczenie dla jego zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do kwalifikacji zawodowych. Zdaniem Sądu opinie biegłych są rzetelne, zostały sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot, a wynikające z nich wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione.
Wnioskodawca zgłosił zastrzeżenia do opinii biegłego kardiologa, które w opinii uzupełniającej zostały wyjaśnione. W szczególności biegły odniósł się do badania wysiłkowego wnioskodawcy oraz ocenił przydatność tego badania z punktu widzenia obiektywnej oceny zdrowia wnioskodawcy. Ponadto biegły wskazał, że jego ocena stanu zdrowia wynika z analizy dostępnej dokumentacji i wyników badań, zaś biegli nie wykonują dodatkowych badań, jak też nie kierują opiniowanych na takie badania (co zarzucił wnioskodawca).
Ponadto biegły podkreślił, że nadciśnienie tętnicze nie stanowi samo w sobie o niezdolności do pracy, stanowi natomiast o wysokim ryzyku naczyniowo – sercowym. Oceniając stan zdrowia wnioskodawcy, biegły wziął pod uwagę upośledzenie zdolności organizmu, a nie samo ryzyko sercowo – naczyniowe (gdyż ono samo w sobie nie znaczy o niezdolności do pracy).
Podkreślić należy w tym miejscu, że dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art.217§1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu jedynie wtedy, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności.
Sąd oddalił wnioski dowodowe, zgłoszone na ostatniej rozprawie przez pełnomocnika wnioskodawcy, a dotyczące oceny badania pomiaru ciśnienia tętniczego H. z maja br. oraz dowód z przesłuchania wnioskodawcy. Na okoliczność szybkiego męczenia się i odczuwania dolegliwości po wykonanym w 2011 roku zabiegu angioplastyki.
Powyższe dowody sąd uznał za zbędne, bowiem badanie zostało przeprowadzone w ostatnim miesiącu, zaś przedmiotem oceny jest decyzja z października 2018 roku.
Co zaś się tyczy przesłuchania wnioskodawcy, to jest to dowód zbędny w tego typu sprawach, bowiem znaczenie ma obiektywny stan zdrowia, a nie subiektywne odczucia wnioskodawcy.
Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje
Odwołanie jest niezasadne.
Zgodnie z treścią art.57 ust.1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. z dnia 7 lipca 2017 r. Dz.U. z 2017 r. poz. 1383 z późn. zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełni łącznie następujące warunki:
1) jest niezdolny do pracy,
2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,
3) niezdolność powstała w okresach wymienionych w cytowanym przepisie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Brak choćby jednego z warunków wymienionych w art.57 ww. ustawy powoduje brak prawa do świadczenia.
W niniejszej sprawie spór między stronami ograniczał się do oceny stanu zdrowia ubezpieczonego pod kątem niezdolności do pracy.
Zgodnie z treścią art.12 ww. ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.
Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:
1)stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;
2)możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art.13 ust.1 ww. ustawy).
Zdolność do pracy ma dwa elementy: biologiczny (ogólna sprawność psychofizyczna) i gospodarczy (przydatność na rynku pracy). Należało, zatem ustalić, czy ubezpieczony jest zdolny do wykonywania pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami, czy jego kwalifikacje pozwalają na wykonywanie innej pracy, czy też konieczne jest jego przekwalifikowanie.
Należy wskazać, iż o niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Decydująca dla stwierdzenia niezdolności do pracy jest utrata możliwości wykonywania pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu przy braku rokowania odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, (vide: wyrok SA w Szczecinie w sprawie III AUa 254/13 z dnia 18.09.2013r, Lex 1378800, wyrok SA w Katowicach w sprawie III AUa 2183/12 z dnia 9.07.2013, Lex 1363251).
Podkreślić należy, iż złe samopoczucie wnioskodawcy i jego i subiektywne odczucia dotyczące stanu zdrowia nie mogą stanowić podstawy do orzeczenia o jego niezdolności do pracy. W wyroku z dnia 20.05.2013 roku SN w sprawie o sygn. akt I UK 650/12 (Lex 1341963) wskazał, iż podstawą do przyznania świadczenia jest przygotowana przez biegłych ocena stanu zdrowia osoby ubiegającej się o nie. Nie są brane pod uwagę subiektywne odczucia zainteresowanego.
Pogląd ten w pełni podziela Sąd orzekający. Samo tylko istnienie schorzeń powodujących konieczność pozostawania w stałym leczeniu nie stanowi samodzielnej przyczyny uznania częściowej lub całkowitej niezdolności do pracy, chociaż w pewnych okresach wymaga czasowych zwolnień lekarskich. Upośledzenie organizmu nie jest wystarczającą przesłanką przyznania renty w sytuacji, gdy mimo tego upośledzenia możliwe jest podjęcie dotychczasowej pracy i systematyczne leczenie schorzenia ( vide wyrok SA w Krakowie z dnia 5.03.2013 roku w sprawie III AUa 1208/12 Lex 1294800, postanowienie SN z dnia 11.06.2013 r w sprawie II UK 65/13 Lex nr 1363198).
Zebrany w niniejszym postępowaniu materiał dowodowy nie pozwolił zakwestionować prawidłowości zaskarżonej przez ubezpieczonego decyzji. W złożonych opiniach biegli szczegółowo odnieśli się jego do stanu zdrowia i możliwości wykonywania pracy zarobkowej. Zważyć należy na fakt, że pomimo schorzeń, jakie zostały rozpoznane u wnioskodawcy, z zebranego w sprawie materiału dowodowego – opinii biegłych z zakresu: kardiologii i diabetologii jednoznacznie wynika, że rozpoznane u ubezpieczonego schorzenia nie ograniczają jego sprawności w stopniu znacznym, powodującym niezdolność do pracy zarobkowej zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.
W konsekwencji brak jest podstaw do przyznania ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
W związku z powyższym Sąd Okręgowy na podstawie art.477 14§1 k.p.c. oddalił odwołanie.
W punkcie 2 sentencji wyroku Sąd przyznał ze Skarbu Państwa kasy Sądu Okręgowego w Łodzi radcy prawnemu W. H. kwotę 110,70 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Zgodnie z art. 22 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 2115 ) koszty pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ponosi Skarb Państwa. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił stosownie do treści § 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 68).
odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. wnioskodawcy .