Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 03 lipca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – II Wydział Karny, w składzie:

przy udziale prokuratora Piotra Sobczyńskiego, po rozpoznaniu w dniu 3 VII 2019 r. sprawy K. R., oskarżonego o czyn z art. 286§1 k.k., na skutek apelacji obrońcy oskarżonego od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku z 09 kwietnia 2019 r. sprawie II K 3/19,

1.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. Moniki Malinowskiej-Wągrowskiej 516,60 (pięćset szesnaście i 60/100) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

3.  Zasądza od K. R. na rzecz Skarbu Państwa:

a)  180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty oraz

b)  536,60 (pięćset trzydzieści sześć i 60/100) złotych tytułem wydatków postępowania odwoławczego.

s ygn. akt II Ka 166/19

UZASADNIENIE

K. R. został oskarżony o to, że:

­

w dniu 31 grudnia 2016 r. w B., woj. (...) w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził M. K. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, w ten sposób, że na portalu ogłoszeniowym (...) zamieścił ofertę sprzedaży telefonu komórkowego m-ki LG L. 4G (...), wprowadzając w błąd nabywcę, co do zamiaru wywiązania się z umowy, tj. przesłania telefonu pomimo otrzymanej zapłaty, czym spowodował stratę majątkową w łącznej kwocie 200 zł na szkodę ww. pokrzywdzonej, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne, tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Wyrokiem opublikowanym 09 kwietnia 2019 r. w sprawie II K 3/19 Sąd Rejonowy w Łasku uznał oskarżonego za winnego dokonania ww. czynu i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności. Orzekł również obowiązek naprawienia szkody w całości na rzecz pokrzywdzonej poprzez zapłatę kwoty 200,00 zł. Nadto zasądził koszty nieopłaconej pomocy prawnej na rzecz ustanowionego w sprawie obrońcy z urzędu w kwocie 516,60 zł. Po myśli art. 627 k.p.k. oskarżony zobowiązany został do zapłaty na rzecz kwoty 180 zł tytułem opłaty oraz kwoty 586,60 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiodła obrońca oskarżonego zaskarżając wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze i zarzucając rażącą niewspółmierność orzeczonej kary poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 8 miesięcy pozbawienia wolności. W uzasadnieniu apelacji skarżąca podniosła jednak także i zarzut obrazy prawa materialnego w związku z nieuzasadnionym zakwalifikowaniem czynu przypisanego oskarżonemu jako typu podstawowego oszustwa podczas gdy okoliczności jego popełnienia nakazywały zakwalifikowanie tegoż jako wypadu mniejszej wagi z art. 286 § 3 k.k. W konkluzji wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a także o zasądzenie wynagrodzenia z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja skarżącej okazała się niezasadna.

Zważywszy fakt, iż zarzut obrazy prawa materialnego wyprzedza zarzut rażącej niewspółmierności kary Sąd w pierwszej kolejności odniesie się do tegoż. Należy przy tym podkreślić, że w toku procesu orzekania Sad Okręgowy nie stwierdził w sprawie uchybień, które nakazywałyby orzekanie poza granicami zaskarżenia. W szczególności Sąd stwierdza, że Sąd meriti dokonał ustaleń faktycznych uwzględniając ogół prawidłowo ujawnionych w toku rozprawy dowodów, a ich ocena czyni zadość wymogom skonkretyzowanym w art. 7 k.p.k.

Odnosząc się do zarzut obrazy prawa materialnego należy podkreślić, że istota wypadku mniejszej wagi sprowadza się do stwierdzenia, że obejmuje on przypadki realizacji znamion opisanych w typie podstawowym, które nastąpiły w takich okolicznościach przedmiotowo-podmiotowych, które wskazują, że czyn sprawcy nie jest na tyle niebezpieczny dla społeczeństwa i porządku prawnego, aby uzasadniało to stosowanie zwykłej, przewidzianej w zrealizowanym przez niego typie przestępnym sankcji karnej. O przyjęciu wypadku mniejszej wagi decydują przedmiotowe i podmiotowe znamiona czynu, ze szczególnym uwzględnieniem tych elementów, które są charakterystyczne dla danego rodzaju przestępstw (por. wyrok SN z dnia 9 października 1996 r., V K.K.N 79/96). Wśród znamion strony przedmiotowej istotne znaczenie mają w szczególności: rodzaj dobra, w które godzi przestępstwo; zachowanie się i sposób działania sprawcy; użyte środki; charakter i rozmiar szkody wyrządzonej lub grożącej dobru chronionemu prawem; czas, miejsce i inne okoliczności popełnienia czynu oraz odczucie szkody przez pokrzywdzonego. Skarżąca tymczasem kryteria wypadku mniejszej wagi sprowadza wyłącznie do wartości mienia i już wyłącznie z tego powodu brak jest podstaw do uznania apelacji w tej części za uzasadnioną. W sprawie w kontekście strony podmiotowej kluczowy jest zamiar towarzyszący oskarżonemu. Samo doprowadzenie pokrzywdzonej do rozporządzenia mieniem wymagało szeregu czynności przygotowawczych z góry obliczonych na osiągnięcie korzyści majątkowej w związku z wprowadzeniem w błąd co do zamiaru wywiązania się z własnego zobowiązania. Po pierwsze uruchomił rachunek bankowy, którego dane przypisał do konta ogłoszeniowego (08 grudnia 2016 r. k. 56) uruchomionego 25 grudnia 2016 r. (k. 18), po czym po przyjęciu oferty pokrzywdzonej, a w ślad za tym i kwoty 200 zł konto zamknął uniemożliwiając pokrzywdzonej kontakt ze sobą. Choć kwota będące przedmiotem wyłudzenia w istocie jest niewielka, to jednak okoliczność ta stanowi w realiach przedmiotowej sprawy, z uwagi na stopień zawinienia i postać zamiaru okoliczność łagodzącą z art. 53 k.k. Natomiast fakt przyznania się oskarżonego do popełnienia czynu zabronionego nie jest przesłanką relewantną w kontekście kwalifikacji prawnej typu uprzywilejowanego. Te okoliczności stanowią o oczywiście słusznym zakwalifikowaniu zachowania oskarżonego przez Sąd Rejonowy jako typu podstawowego oszustwa nie zaś wypadku mniejszej wagi, a tym samym i o oczywistej bezzasadności wywodów apelującej w tym zakresie.

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła także trafności zarzutu apelacyjnego opartego na podstawie z art. 438 pkt. 4 k.p.k. Zarzut niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, jeżeli kara choć mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to nie uwzględnia w sposób prawidłowy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, czyli - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą (por wyrok SN w sprawie V KRN 178/85, OSNKW z 1995r. Nr 7 – 8, poz. 60). Przy rozważaniach odnośnie rażącej niewspółmierności kary istotnym jest to, że nie chodzi o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o różnicę ocen tak wyraźną, że karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - także w codziennym rozumieniu tego słowa – „rażąco” niewspółmierną, czyli nieakceptowalną (por. wyroku SN 2 lutego 1995 r. w sprawie II KRN 198/94 – OSNPP z 1995r., z. 6, poz. 18).

Art. 286 k.k. w typie podstawowym przewiduje sankcję karną w postaci kary pozbawienia wolności w wymiarze od 6 miesięcy do 8 lat. W tej sytuacji wymierzenie oskarżonemu kary 8 miesięcy pozbawienia wolności, przy uwzględnieniu działania w warunkach recydywy z art. 64 § 1 k.k., która powoduje zwiększenie górnej granicy ustawowego zagrożenia do 12 lat pozbawienia wolności, jest karą łagodną i współmierną do popełnionego czynu zabronionego. Sąd Rejonowy w Łasku właściwie wyważył wszelkie okoliczności obciążające i łagodzące i w konsekwencji zasadnie uznał, że właściwą reakcją winno być orzeczenie kary pozbawienia wolności w wymiarze nieznacznie przekraczającym minimalne zagrożenie ustawowe. Miał on na uwadze te wszystkie aspekty przemawiające na korzyść sprawcy, o jakich mowa w apelacji, niemniej jednak, jak logicznie uzasadnił Sąd I instancji, waga okoliczności obciążających spowodowała, iż słusznym był wybór kary pozbawienia wolności. Wbrew bowiem twierdzeniom skarżącej, tłumaczenia oskarżonego w świetle okoliczności czynu oraz dotychczasowego zachowania na wolności przeczą przyjętej linii obrony wskazującej na niemożność pozbycia się jedynego telefonu, bo przecież teflon nie jest urządzeniem niezbędnym do życia. Zachowanie oskarżonego przeczyło jednak przyjętej przez niego linii obrony, wobec czego pomimo przyznania się do popełnienia przestępstwa, Sąd musiał to uwzględnić przy wymierzaniu sankcji karnej. Sąd bowiem wymierza karę według własnego uznania, bacząc aby jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając przy tym stopień społecznej szkodliwości oraz cele zapobiegawcze i wychowawcze, a także potrzebę kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Oskarżony swoją niepoprawnością negatywnie wpływał na ocenę skuteczności reakcji prawnokarnej państwa polskiego, bowiem dotychczas stosowane środki w postaci zawieszenia wykonania kar nie zmieniły występnego zachowania K. R.. Tym samym, biorąc pod uwagę wielokrotną karalność oskarżonego, trudno mówić, aby kary łagodniejszego rodzaju miały pozytywnie wpłynąć na jego wychowanie, bądź powstrzymać go przed ponownym wejściem w konflikt z prawem. Kara wymierzona oskarżonemu spełnia kryteria kary sprawiedliwej, bowiem nie przekracza stopnia winy i odpowiada społecznej szkodliwości przypisanego czynu.

W postępowaniu oskarżony był reprezentowany przez obrońcę – adwokata ustanowionego z urzędu, wobec czego należało na rzecz tegoż, zgodnie z § 17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2019 r., poz. 18) orzec o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej zasądzając kwotę 516,60 zł (zawierającą podatek od towarów i usług).

W związku z nieuwzględnieniem apelacji Sąd Okręgowy, na podstawie art. 636§1 k.p.k., zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze w kwocie 536,60 zł oraz wymierzył mu opłatę za II instancję w kwocie 180,00 zł.