Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2012 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa A. P.

przeciwko A. L. (1), R. L. (1), R. L. (2) i Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w U.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w U.

od wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej

z dnia 14 czerwca 2012r., sygn. akt I C 169/11

1)  zmienia zaskarżony wyrok:

a)  w punkcie 1. w ten sposób, że zasądza od pozwanych A. L. (1), R. L. (1) i R. L. (2) na rzecz powoda 76 000 (siedemdziesiąt sześć tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 28 kwietnia 2011roku, a powództwo w stosunku do pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w U. oddala;

b)  w punkcie 5. w ten sposób, że zasądza od pozwanych A. L. (1), R. L. (1) i R. L. (2) solidarnie na rzecz powoda kwotę 13 962 (trzynaście tysięcy dziewięćset sześćdziesiąt dwa) złote tytułem zwrotu kosztów procesu;

c)  w ten sposób, że dodaje punkt 7 w brzmieniu:

„zasądza od powoda na rzecz pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w (...) 600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem kosztów procesu”;

2)  zasądza od powoda na rzecz pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w (...) 800 (sześć tysięcy osiemset) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 670/12

UZASADNIENIE

Powód A. P. wniósł o zasądzenie od pozwanych H. L., A. L. (1) oraz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w U. kwoty 190.000,00 zł z odsetkami od dnia wniesienia pozwu, z zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia pozostałych. W uzasadnieniu podał, że zawarł z pozwanym H. L. przedwstępną umowę sprzedaży ½ udziału w własnościowym spółdzielczym prawie do lokalu mieszkalnego. Taką samą umowę odnośnie tego lokalu zawarł z A. L. (1). Pozwani nie chcieli dobrowolnie wykonać umów przedwstępnych, wystąpił więc do Sądu z pozwem o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli. Pozwani wystąpili z kolei o zmianę treści umów. Powód zapłacił pozwanym 70.000 zł, a po prawomocności wyroku zmieniającego treść umowy miał dopłacić 35.000 zł aby nabyć mieszkanie.

Po uprawomocnieniu się wyroku dowiedział się, że w toku spraw sądowych powodowie przenieśli własność mieszkania, wbrew obowiązkom wynikającym z umowy przedwstępnej, a także wbrew postanowieniu Sądu Rejonowego w Cieszynie, który udzielił powodowi zabezpieczenia poprzez zakazanie zbywania przedmiotowego lokalu. Odpis tego postanowienia zaopatrzonego w klauzulę wykonalności powód złożył w pozwanej spółdzielni mieszkaniowej. Pozwana spółdzielnia wystawiła pozwanym zaświadczenie umożliwiające sprzedaż mieszkania, nie czyniąc adnotacji o postanowieniu sądu. Działanie pozwanych naraziło powoda na szkodę, gdyż nie odzyskał wpłaconej kwoty i byłby właścicielem mieszkania po uiszczeniu 35.000,00 zł. W związku ze wzrostem cen mieszkań obecnie za taką kwotę porównywalnego mieszkania nie może nabyć. Pozwani A. i H. L. oraz S.M. Zacisze w U. odpowiadają in solidum, gdyż ich odpowiedzialność wynika z różnych podstaw prawnych - A. i H. L. z kontraktu, S.M. Zacisze z czynu niedozwolonego w myśl art. 752 ³ § 2 k.p.c.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa.

Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w U. podniosła, że spółdzielnia nie podjęła „czynności umożliwiających zbycie prawa do lokalu mieszkalnego” a więc przepis art. 752 ³§ 2 k.p.c. nie powinien mieć zastosowania. Żaden przepis prawa nie uzależnia możliwości zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego od zaświadczenia spółdzielni, jak również żaden przepis nie reguluje treści takiego zaświadczenia. Zaświadczenie takie jest dokumentem prywatnym zawierającym oświadczenie wiedzy spółdzielni. Nie zwalniało notariusza jak i drugiej strony czynności prawnej do zachowania należytej staranności. Spółdzielnia nie brała bowiem udziału w czynności zbycia lokalu i nie mogła potwierdzić ani prostować oświadczeń sprzedającego.

W dniu 23.03.2011r. H. L. zmarł. Na podstawie ustawy spadek po nim nabyły dzieci R. L. (2) i R. L. (1) w ½ części każdy z dobrodziejstwem inwentarza.

(akt zgonu k-40, postanowienie z dnia 25.07.2011r sygn. I Ns 580/11 k-57)

Pozwani A. L. (1), R. L. (1) i R. L. (2) wnieśli o oddalenie powództwa nie uzasadniając swojego stanowiska.

Wyrokiem z dnia 14 czerwca 2012r Sąd Okręgowy w Bielsku- Białej :

1. zasądził od pozwanych: Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w U., A. L. (1), R. L. (1) i R. L. (2) kwotę 76.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 28.04.2011r. do dnia zapłaty z tym zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w U. zwalnia pozostałych pozwanych do wysokości zapłaty przy czym, aż do zupełnego zaspokojenia powoda wszyscy pozwani pozostają zobowiązani,

2. zasądził od pozwanych A. L. (1), R. L. (1) i R. L. (2) kwotę 70.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 28.04.2011r. do dnia zapłaty,

3. oddalił powództwo w pozostałej części,

4. umorzył postępowanie co do kwoty 42.500zł,

5. zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 13.962zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

6. odpowiedzialność pozwanych R. L. (1) i R. L. (2) ograniczył do wartości czynnej spadku po H. L..

Ustalił w uzasadnieniu, iż w dniu 9.01.2006r powód i pozwani A. L. (1) i H. L., będący po rozwodzie zawarli umowę przedwstępną sprzedaży prawa do spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego położonego w W. przy ul (...) należącym do zasobów Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w U.. Powód zapłacił im na poczet zawartej umowy kwotę 70.000 zł pokrywając koszty przekształcenia mieszkania lokatorskiego we własnościowe oraz pokrył zadłużenie w spółdzielni. Umowa przyrzeczona miała być zawarta do 17.11.2006r., jednak do jej zawarcia nie doszło, gdyż sprzedający nie zgodzili się na ustaloną w umowie przedwstępnej cenę sprzedaży. W dniu 28.12.2006r. powód złożył pozew o zobowiązanie pozwanych A. i H. L. do złożenia oświadczenia woli mocą którego przeniosą na jego rzecz prawo do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. W dniu 3.01.2007r. Sąd Rejonowy w Cieszynie wydał postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia, zakazując H. i A. L. (1) zbywania lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem postępowania. Zostało ono doręczone pozwanej spółdzielni.

(postanowienie SR w Cieszynie z dnia 3.01.2007r. sygn. IC 731/06 k -10 akt IC 731106, zeznania powoda k-6, zeznania pozwanego k-68)

Postępowanie to zostało zwieszone z uwagi na wniesioną przez A. i H. L. sprawę przeciwko powodowi o ukształtowanie treści umowy. Wyrokiem z dnia 29.02.2008r Sąd Rejonowy w Cieszynie zmienił treść umowy przedwstępnej zawartej między powodem a A. i H. L. w ten sposób, że podwyższył cenę sprzedaży do kwoty 50.120,00 zł za każdy z udziałów. Łącznie powód miał zapłacić za mieszkanie 100.240,00 zł. Określając cenę mieszania Sąd oparł się na opinii biegłego S. K. (1). Po podjęciu postępowania w sprawie o nakazanie złożenia oświadczenia woli dniu 21.07.2008r. zapadł wyrok Sądu Rejonowego w Cieszynie mocą którego A. i H. L. zostali zobowiązani do złożenia oświadczenia woli, na podstawie którego przeniosą na rzecz powoda prawo do spółdzielczego lokalu mieszkalnego położonego w W. przy ul (...), za cenę 50.120,00 zł każdy, przy czym cena miała być pomniejszona o kwoty przekazane przez powoda na poczet sprzedaży.

(zeznania powoda k-67, pozew, akt notarialny, protokół, wyrok z dnia 29.02.2008r. zawarte w aktach IC 731/06 SR w Cieszynie, opinia biegłego S. K., wyrok z dnia 21.07.2008 r. w aktach IC 68/07 SR w Cieszynie.)

W trakcie toczących się opisanych wyżej spraw, w dniu 27.12.2007r. przed notariuszem D. H. (1) została zawarta umowa sprzedaży przedmiotowego lokalu przez A. L. (1) i H. L. na rzecz R. M. (1) za kwotę 180.000,00 zł. Sprzedający przedstawili zaświadczenie pozwanej Spółdzielni z dnia 18.12.2007r. potwierdzające przysługujące im prawo do lokalu mieszkalnego. W zaświadczeniu nie było informacji o wydanym przez Sąd postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia. Złożyli także zapewnienie, że ich prawo do lokalu jest wolne od wszelkich długów i ciężarów oraz praw osób trzecich za wyjątkiem zobowiązania do zapłaty na rzecz spółdzielni.

(zeznania powoda k-67, zeznań pozwanej A. L. k-68,akt notarialny k-6, zeznania świadka D. H. k-67, zaświadczenie k-85 w aktach (...) SO w Bielsku-Białej)

A. i H. L. zataili przed sądem, iż nie mają już prawa do przedmiotowego lokalu i że sprzedali mieszkanie będące przedmiotem sporu innej osobie. Po otrzymaniu informacji o zbyciu mieszkania powód złożył zawiadomienie przeciwko A i H. L. o popełnieniu przestępstwa z art. 300§ 2kk. Wniósł także sprawę o stwierdzenie nieważności lub uznanie za bezskuteczną umowy sprzedaży przedmiotowego mieszkania przeciwko A. i H. L. oraz nabywcy R. M.. Postępowanie zostało zawieszone a następnie umorzone. R. M. (3) sprzedał nabyte mieszkanie, przy czym zapłacił powodowi kwotę 30.000 zł.

(zeznania powoda k-67, protokół rozprawy z dnia 11.06.2008r, 14.07.2008, w aktach IC 731/06, protokół rozprawy z dnia15.02.2008 k-219 w aktach IC 68/07, informacja policji k-66,k68 w aktach IC 731/06, pozew i postanowienie w aktach IC 418/08 SO w B-B)

Biegły rzeczoznawca majątkowy S. K. (1) dokonał wyceny przedmiotowego mieszkania i ustalił, że jego wartość według cen z 2008r., a więc daty wydania wyroku zobowiązującego A. i H. L. do przeniesienia własności lokalu wynosiła 211.800,00 zł.

(opinia biegłego k-82-100). Ustalony stan faktyczny był w ocenie sądu pierwszej instancji niesporny. Rozważając zasadność żądania powoda w stosunku do pozwanej spółdzielni, czyli w części zaskarżonej apelacją sąd pierwszej instancji wskazał, że odpowiedzialność pozwanej Spółdzielni opiera się na odpowiedzialności deliktowej, której przesłankami są wina, szkoda oraz związek przyczynowy miedzy zawinionym działaniem a szkodą. Zgodnie z art. 752 ³§2 k.p.c. Działanie organu pozwanej spółdzielni było zawinione. Wydając zaświadczenie H. L. bez informacji o postanowieniu sądu o zakazie zbywania, o którym to zakazie spółdzielnia była poinformowana, organ spółdzielni nie dochował należytej staranności. Zaświadczenie wydane w dniu 18.12.2007r stanowiło jedyny dokument potwierdzający prawo A. I H. L. do lokalu spółdzielczego, gdyż dla tego lokalu nie założono księgi wieczystej. Wykonując obowiązek wydania zaświadczenia strona pozwana winna w jego treści przedstawić wszystkie posiadane istotne informacje mające znaczenie dla zbywcy i nabywcy prawa spółdzielczego, a także dla notariusza. Jest rzeczą oczywistą, że postanowienie sądu o zakazie zbywania lokalu jest informacją o szczególnym znaczeniu. Pozwana spółdzielnia w dacie wydawania zaświadczenia, a więc w dniu 18.12.2007r dysponowała wiedzą o wydanym w dniu 3.01.2007r. postanowieniu o udzielnym zabezpieczeniu. Z treści zaświadczenia wynika, że pozwana wiedziała także w jakim celu zaświadczenie jest wydane, że osoba otrzymująca zaświadczenie nosi się ze sprzedażą lokalu. Notariusz D. H. (1) potwierdziła, że do gdyby zaświadczenie taką informacje zawierało, do umowy by nie doszło. Wskutek zaniechania umieszczenia informacji o postanowieniu doszło do sprzedaży mieszkania. Istnieje więc bezpośredni związek przyczynowy między działaniem spółdzielni a szkodą powoda. W myśl art. 361§2 kc naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć. Powód mógł kupić mieszkanie za 100.240,00 zł (udział H. L. 50.120 zł i + udział A. L. 50.120 = 100.240,00 zł). Uiścił już wcześniej A. I H. L. kwotę 70.000,00 zł. Zgodnie z umową aby nabyć prawo do lokalu miał dopłacić 35.000,00 zł. Do zawarcia umowy jednak nie doszło, a ceny mieszkań poszły w górę. Cena takiego samego mieszkania wynosiła w dniu 31.12. 2008r., a więc w dacie uprawomocnienia się orzeczenia o zobowiązaniu A. i H. L. do złożenia oświadczenia woli i dacie gdy powód dowiedział się że mieszkanie zostało sprzedane innej osobie - 211.800 zł. Chcąc kupić mieszkanie powód musiałby więc dopłacić 141.000 zł (211.800,00 -70.000,00 zł), a więc o 106.000 zł więcej niż gdyby kupił mieszkanie od A. I H. L. za cenę określoną w wyroku Sądu Rejonowego w Cieszynie (141.000,00 zł - 35.000,00 zł).

Powód przyznał, że od R. M. otrzymał kwotę 30.000,00 zł. Należy więc uznać, że spełnienie świadczenia przez osobę trzecią (art. 356§2 k.c.) spowodowało zmniejszenie szkody. Stąd od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej Sąd zasądził 76.000,00 zł ( 106.000,00z1 - 30.000,00 zł ).

Sąd przyjął w swoich wyliczeniach cenę mieszkania z daty 31.12.2008 r., a więc najwcześniejszej daty, kiedy to powód mógłby mieszkanie kupić. Nie znajduje uzasadnienia żądanie odszkodowania według cen obecnych, gdyż prowadziłoby to do pokrzywdzenia pozwanych. Dlatego też w pozostałym zakresie Sąd pierwszej instancji powództwo oddalił.

Od wyroku wniosła apelację pozwana Spółdzielnia.

Zaskarżyła wyrok w części uwzględniającej powództwo w stosunku do pozwanej spółdzielni i dotyczącej kosztów procesu.

Zarzuciła naruszenie prawa w postaci art. 752 ³ § kpc w skutek niewłaściwego zastosowania przez przyjęcie, iż spółdzielnia dokonała czynności umożliwiających zbycie spółdzielczego, własnościowego prawa do lokalu przypadającego A. i H. L. oraz w części dotyczącej kosztów procesu.

Domagała się zmiany wyroku i oddalenia powództwa wobec spółdzielni oraz zasądzenia kosztów za obie instancje.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja pozwanej spółdzielni jest zasadna i musi odnieść skutek albowiem brak jest w ocenie Sądu Apelacyjnego w tym stanie rzeczy podstaw do przyjęcia odpowiedzialności pozwanej spółdzielni za szkodę poniesioną przez powoda.

Podstawą odpowiedzialności pozwanej spółdzielni wskazywaną przez powoda i sąd pierwszej instancji był art. 752 ³ §2 kpc. Sąd pierwszej instancji przyjął, iż pozwana spółdzielnia wydając zaświadczenie, które stało się podstawą zawarcia umowy notarialnej dokonała czynności umożliwiającej zbycie spółdzielczego prawa do lokalu, zatem istnieje związek przyczynowy pomiędzy działaniem spółdzielni, a szkodą powoda. Tymczasem rację ma skarżąca , iż przepis ten w tym stanie rzeczy nie może być podstawą jej odpowiedzialności.

Zgodnie bowiem z art. 752 ³ §1 kpc postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia ustanawiające zakaz zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu stanowi podstawę wpisu w księdze wieczystej ostrzeżenia o zakazie zbywania tych praw. Wpisu dokonuje się na wniosek uprawnionego. Postanowienie to doręcza się także spółdzielni mieszkaniowej. Z mocy § 2 tegoż artykułu spółdzielnia mieszkaniowa ponosi odpowiedzialność za szkodę spowodowaną czynnościami umożliwiającymi zbycie prawa, o którym mowa w § 1.

Bezspornym w sprawie było, iż spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przysługujące A. i H. L. nie miało utworzonej księgi wieczystej. Zdaniem Sądu Apelacyjnego artykuł 752 ³ kpc ma zastosowanie jedynie w sytuacji gdy dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jest utworzona księga wieczysta. Wynika to bowiem z jego treści. Paragraf 2, który stanowił podstawę przyjęcia przez sąd pierwszej instancji odpowiedzialności pozwanej spółdzielni zawiera odesłanie do §1 art. 752 ³ kpc. Natomiast §1 mówi o sytuacji , w której spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu ma urządzoną księgę wieczystą. Tylko w tym wypadku, co wynika z treści § 1 postanowienie o zabezpieczeniu doręcza się spółdzielni mieszkaniowej. Zatem art. 752 ³ §2 kpc nie może być podstawą odpowiedzialności spółdzielni, a innej podstawy odpowiedzialności pozwanej spółdzielni powód nie wskazywał.

Nadto wskazać należy, iż zgodnie z poglądem wyrażonym w Komentarzu do art.752 ^{( 3)} Kodeksu postępowania cywilnego, Zbigniewa Wożniaka, LEX 2012, który to pogląd Sąd Apelacyjny podziela, ustanowienie przez Sąd zakazu zbywania lokalu spółdzielczego, który nie ma utworzonej księgi wieczystej pozbawia obowiązanego uprawnienia do jego zbywania. Zbycie prawa z naruszeniem ustanowionego zakazu nie powoduje nieważności zbycia, lecz jego bezskuteczność w stosunku do toczącego się postępowania zabezpieczającego (S. Rudnicki, Komentarz do Kodeksu cywilnego..., s. 146), co oznacza, iż wobec uprawnionego należy przyjąć fikcję prawną, z której wynika, że prawo to nadal stanowi składnik majątkowy obowiązanego. Stan bezskuteczności zbycia trwa tak długo, jak długo trwa zabezpieczenie. Zbycie jest bowiem bezskuteczne wobec uprawnionego. Podobnie jest ze skutecznością nabycia prawa mimo ustanowienia zakazu zbycia. Możliwość skutecznego zbycia sugeruje wprawdzie treść przepisu art. 752 ^{( 3 )} §2 kpc, który statuuje odpowiedzialność odszkodowawczą spółdzielni na wypadek umożliwienia zbycia prawa, jednakże taka sytuacja może mieć miejsce wyłącznie w przypadku zbycia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu, dla którego urządzono księgę wieczystą. W przypadku gdy uprawniony zaniechał złożenia do sądu wieczystoksięgowego wniosku o wpis zakazu, treść księgi wieczystej rozstrzygnie na korzyść tego, kto przez odpłatną czynność prawną nabył w dobrej wierze prawo od osoby uprawnionej według treści księgi (art. 5 i 6 u.k.w.h.). W tym przypadku spółdzielnia ma obowiązek polegający na informowaniu potencjalnego nabywcy o istnieniu zakazu zbywania własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu, co wyłącza jego dobrą wiarę. Należy przypomnieć, iż dobrą wiarę wyłącza nie tylko świadomość niezgodności rzeczywistego stanu prawnego ze stanem ujawnionym w treści księgi, lecz także możliwość łatwego dowiedzenia się o niezgodności (art. 6 u.k.w.h.). Jeśli zatem potencjalny nabywca nie ustali w spółdzielni, jaki jest stan prawny własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu, mając taką możliwość, wyłączy to jego dobrą wiarę. Inaczej będzie w sytuacji, gdy potencjalny nabywca podjął czynności mające na celu uzyskanie w spółdzielni informacji o stanie prawnym tego prawa, a spółdzielnia zataiła informację o istnieniu zakazu zbywania go. Wówczas po spełnieniu innych przesłanek pozwalających na skorzystanie z instytucji rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych nabywca skutecznie nabędzie to prawo. Statuowanie przez ustawodawcę odpowiedzialności odszkodowawczej spółdzielni jednoznacznie przesądza o obowiązku informowania nabywców o istnieniu zakazu zbywania nieruchomości. Odpowiedzialność jest bowiem konstruowana na przesłance bezprawności, a co za tym idzie, zaniechanie udzielenia wskazanych informacji jest bezprawne. Natomiast jeżeli własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu nie ma urządzonej księgi wieczystej, ustanowienie zakazu jego zbywania powoduje bezskuteczność nabycia bez względu na to, czy nabycie miało charakter odpłatny, oraz niezależnie od tego, czy nabywca był w dobrej wierze. Zasadą jest, iż nabycie praw może nastąpić wyłącznie od osoby uprawnionej do rozporządzania prawem. Nabycie prawa rzeczowego do nieruchomości czy też ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości od osoby nieuprawnionej do rozporządzania nim możliwe jest wyłącznie zgodnie z zasadą rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych, tj. na podstawie przepisu art. 5 u.k.w.h. Inne przewidziane przez ustawodawcę wyjątki umożliwiające nabycie określonych praw do rzeczy od osoby nieuprawnionej do rozporządzania rzeczą dotyczą wyłącznie rzeczy ruchomych (art. 169 i 170 kc), do których niewątpliwie nie należy własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu. Tak jak bezskuteczne jest nabycie własności nieruchomości, dla której nie urządzono księgi wieczystej, od osoby nieuprawnionej do rozporządzania nieruchomością, tak bezskuteczne jest nabycie od osoby nieuprawnionej własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu, dla którego nie urządzono księgi wieczystej. Ustawodawca w przypadku własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu, dla którego nie urządzono księgi wieczystej, nie przewidział możliwości nabycia tego prawa od osoby nieuprawnionej na wzór treści art. 5 u.k.w.h. czy też art. 169 kc., co oznacza, iż przy ustanowieniu zakazu zbywania tego prawa zbycie jest bezskuteczne bez względu na to, czy nabycie miało charakter odpłatny, czy też nabywca działał w dobrej wierze. Od ustanowienia zakazu zbywania, co następuje z chwilą wydania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia, obowiązany nie jest uprawniony do rozporządzania prawem, co z kolei czyni nabycie tego prawa bezskutecznym.

Zatem w przypadku zbycia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mimo ustanowienia zakazu zbycia odpowiedzialność spółdzielni, o której mowa w art. 752 ³ § 2 k.p.c., będzie dotyczyć wyłącznie sytuacji, gdy dla omawianego prawa została urządzona księga wieczysta, do której nie został złożony wniosek o wpis zakazu zbycia, a spółdzielnia, mimo iż potencjalny nabywca podjął czynności mające na celu ustalenie w spółdzielni rzeczywistego stanu prawnego tego prawa, zaniechała udzielenia informacji o istnieniu zakazu zbycia, co skutkowało objęciem zbycia rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych. We wszystkich innych przypadkach odpowiedzialność spółdzielni wobec uprawnionego nie powstanie, albowiem nie dojdzie do skutecznego zbycia prawa.

Zatem wbrew stanowisku sądu pierwszej instancji oraz zarzutom powoda zbycie spółdzielczego prawa do lokalu przez A i H. L. nie było skuteczne zatem odpowiedzialność pozwanej spółdzielni wobec powoda nie powstała.

Na marginesie wskazać należy, iż powód wytoczył proces o stwierdzenie nieważności lub uznanie za bezskuteczną umowy sprzedaży przedmiotowego mieszkania przeciwko A. i H. L. oraz nabywcy R. M.. Postępowanie zostało zawieszone a następnie umorzone, a nabywca lokalu R. M. (3) zapłacił powodowi kwotę 30.000 zł.

Reasumując zdaniem Sądu Apelacyjnego brak jest w tym stanie rzeczy podstaw do przyjęcia odpowiedzialności pozwanej spółdzielni za szkodę powoda zatem zaskarżony wyrok należało z mocy art. 386§1 kpc w zaskarżonej części zmienić i powództwo wobec pozwanej spółdzielni oddalić.

Konsekwencją zmiany zaskarżonego wyroku było zasądzenie kosztów procesu za obie instancji od powoda na rzecz pozwanej spółdzielni na mocy art. 98 kpc.