Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jolanta Krzywonos

Protokolant: st. sekr. sądowy Maria Misiuda

po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2019 r. w Rzeszowie

sprawy z wniosku S. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o emeryturę z tytułu pracy w warunkach szczególnych

na skutek odwołania S. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 21/09/2018 r. znak (...)

I.zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 21/09/2018 r , znak: (...) w ten sposób, że przyznaje S. P. prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych poczynając od 27 września 2018r oraz ustala brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji

II. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz S. P. kwotę 180 złotych / słownie : sto osiemdziesiąt/ tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 1856/18

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 11 lipca 2019r.

Decyzją z dnia 21.IX.2018r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił wnioskodawcy S. P. prawa do emerytury wskazując, iż na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił on 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Zakład nie uznał za udowodniony okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych w (...) w R. od 1.VIII.1980r. do 16.III.1998r i od 1.IX.1998r. do 31.XII.1998r. gdyż w świadectwie pracy podano zatrudnienie jako kierowca, co nie odpowiada przepisom zarządzenia resortowego.

Wnioskodawca złożył odwołanie od powyższej decyzji, domagając się jej zmiany i przyznania prawa do emerytury. Podniósł, że w spornym okresie będąc zatrudnionym w Pracownik (...) w R. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

W odpowiedzi na odwołanie (...) Oddział w R. domagał się jego oddalenia przywołując twierdzenia tożsame co zawarte w zaskarżonej decyzji.

Poza sporem pozostaje, że na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca wykazał 25 lat, 2 miesiące i 9 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego, ale przekazał środki zgromadzone na rachunku OFE na dochody budżetu Państwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. P. urodził się (...) W dniu 11.IV.2018r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o emeryturę w wieku obniżonym z tytułu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

(dowód: dokumentacja w aktach ZUS)

Wnioskodawca był zatrudniony w (...) w R. od 1.VIII.1980r. do 30.IV.2001r. Został przyjęty do pracy na stanowisko kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Pracował w całym spornym okresie tj. od 1.VIII.1980r. do 16.III.1998r. i od 1.IX.1998r. do 31.XII.1998r. na w/w stanowisku /akta osobowe wnioskodawcy, k. 43 zeznania świadków, świadectwo pracy w warunkach szczególnych w aktach ZUS/.

Pracę wnioskodawcy w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy potwierdzili świadkowie /k. 43/.

(...) w R. w dniu 24.V.2001r. wystawiła wnioskodawcy świadectwo pracy w warunkach szczególnych wskazując w nim, że wnioskodawca pracując w tym zakładzie pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych we wskazanych tam okresach.

(dowód: świadectwo pracy w warunkach szczególnych z dnia 24.V.2001r. w aktach ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dowody.

Za wiarygodne zostały uznane zeznania wnioskodawcy co do charakteru wykonywanych przez niego czynności w okresach zatrudnienia w Pracowni (...) w R. które zostały złożone w jasny sposób, a nadto korelują z innymi dowodami, na których Sąd oparł się czyniąc ustalenia faktyczne w sprawie. Sąd przyjął jako prawdziwe przeprowadzone w niniejszym postępowaniu dowody z zeznań świadków. Słuchani świadkowie, którzy współpracowali z wnioskodawcą bezsprzecznie mają wiedzę o tym, jakie czynności wówczas on wykonywał. Zeznania przez nich złożone zostały w rzeczowy i logiczny sposób, są wyczerpujące i wzajemnie się uzupełniają.

Sąd również dał wiarę dowodom z dokumentów, które nie budzą wątpliwości co do swej treści oraz formy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Kwestią istotną w przedmiotowej sprawie pozostawało ustalenie uprawnień S. P. do emerytury w wieku obniżonym ze względu na rodzaj wykonywanej pracy przy uwzględnieniu, iż urodził się on 27.IX.1958r., a więc przy zastosowaniu przepisu art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r . o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U 2018 poz. 1270 ze zm.).

W obejmującym przepisy przejściowe rozdziale 2 działu X ustawa zawiera regulację przejściową dotyczącą niektórych ubezpieczonych zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed dniem 1 stycznia 1999 r. Mianowicie w art. 184 zostało przewidziane prawo do wcześniejszej emerytury dla zamkniętego katalogu ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy do końca 1998 r. spełnili ustawowo określone wymogi stażowe. Zróżnicowanie warunków przechodzenia na emeryturę ubezpieczonych, o których mowa w powoływanym przepisie ustawy w stosunku do innych ubezpieczonych dokonane zatem zostało nie tylko według kryterium urodzenia, ale także według dodatkowego kryterium posiadania na dzień 1 stycznia 1999 r. wymaganego stażu "zawodowego" i ubezpieczeniowego (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2007 r. II UZP 14/06 OSNP 2007/13 – 14/199).

Art. 184 dotyczy więc tylko tych ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy w dniu wejścia ustawy w życie tj. 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn).

Takim ubezpieczonym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 ustawy pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego.

W niniejszej sprawie bezsprzecznie zastosowanie znajdą również przepisy wydanego przez Radę Ministrów w dniu 7 lutego 1983 r. rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43). Stosowne do jego § 4 ust. 1, mężczyzna, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych kwestionuje jako czas pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, zatrudnienie wnioskodawcy w (...) od 1.VIII1980r. do 16.III.1998r i od 1.IX.1998r. do 31.XII.1998r. wskazując iż brak informacji, czy było to zatrudnienie na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony.

Przeprowadzone w toku postępowania dowody, w sposób nie budzący wątpliwości pozwoliły przyjąć, że podstawa zaliczenia wnioskodawcy spornego okresu, do stażu pracy i pracy w warunkach szczególnych rzeczywiście istnieje. Dowody, na których oparł się Sąd czyniąc ustalenia w sprawie, a w szczególności zeznania świadków – współpracowników wnioskodawcy oraz jego zeznania, a także dokumentacja zalegająca w aktach osobowych, dowodzą o tym, iż w spornym okresie wnioskodawca pracował i to stale i w pełnym wymiarze czasu pracował jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony.

Łącznie okres pracy w warunkach szczególnych wynosi ponad 15 lat , zatem warunek wykazania co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych na dzień 1.I.1999r. został spełniony. Spełniony został też warunek posiadania 25 lat stażu pracy na dzień 1.I.1999r.

Mając na uwadze, iż wnioskodawca w dacie wejścia w życie ustawy a to 1 stycznia 1999r. spełniał wymóg stażu zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz ogólnego stażu ubezpieczeniowego, przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego ale przekazał środki na rzecz dochodów budżetu państwa a wiek 60 lat życia ukończył (...) Sąd Okręgowy uwzględnił odwołanie przez niego złożone i stosownie do art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję przyznając S. P. prawo do emerytury od dnia 27.IX.2018r.

Wskazać należy jeszcze, że zasady przyznawania i wypłacania świadczeń emerytalno-rentowych reguluje ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W myśl art. 118 ust. 1 tej ustawy, organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w terminie 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, przy czym w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego, za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego (ust. 1a). W niniejszej sprawie nie ma podstaw do uznania, iż opóźnienie w przyznaniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność. Chociaż bowiem orzeczenie w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych ma charakter ustalający i prawo wnioskodawcy do emerytury istniało również w dacie wydania przez ZUS decyzji odmownej, to obowiązek świadczenia po stronie organu rentowego powstał dopiero od chwili ostatecznego rozstrzygnięcia sporu. Odpowiednie dowody przesądzenia kwestii stażu pracy wnioskodawcy w szczególnych warunkach zostały zgromadzone dopiero w postępowaniu sądowym zakończonym wyrokiem zmieniającym zaskarżoną decyzję, zeznania wnioskodawcy i świadków wyjaśniły kwestie wątpliwe. Za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności.

O kosztach postępowania Sąd orzekła zgodnie a art. 98 kpc.