Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2019 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2019 r. w Rybniku

sprawy z odwołania W. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania W. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 12 grudnia 2017r. Znak (...) zmienionej decyzją

z dnia 12 lipca 2018r. Znak (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu W. P. prawo do emerytury począwszy od dnia (...)

2.  zasądza od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę 480,00 zł ( czterysta osiemdziesiąt złotych 00/100 ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

Sędzia

Sygn. akt: IX U 716/19

UZASADNIENIE

Decyzją z 12.12.2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu W. P. (P.) prawa do emerytury na podstawie art.184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w związku z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, gdyż ubezpieczony na dzień 01.01.1999r. nie udowodnił wymaganego 25 letniego ogólnego stażu pracy i 15 -letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Ubezpieczony w odwołaniu od powyższej decyzji wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury z obniżonego wieku.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku wyrokiem z 5.11.2018r. oddalił odwołanie (sygn. akt IX U 326/18).

Na skutek apelacji ubezpieczonego Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem
z dnia 21.3.2019r. wydanym w sprawie III AUa 220/19 uchylił powyższy wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu - Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach Ośrodkowi Zamiejscowemu w Rybniku, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny wskazał, że Sąd I instancji ponownie rozpoznając sprawę szczegółowo ustali charakter pracy ubezpieczonego w spornych okresach oraz przeanalizuje dokumentację z akt osobowych wnioskodawcy, z okresów za które jej brak, a możliwe będzie jej pozyskanie. Reguły dowodzenia w procesie cywilnym zobowiązują strony do wskazania dowodów, z których wywodzą skutki prawne - art. 232 k.p.c., a zasada ta odnosi się także do spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych, czyli tych, których przedmiotem są odwołania ubezpieczonych od decyzji organów rentowych. Oznacza to, że w niniejszej sprawie ubezpieczony będzie zobligowany do wykazania, iż praca, jaką wykonywał w okresach spornych, mieści się w wykazie prac w szczególnych warunkach, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony urodził się (...)

(...). złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu na dzień 1.01.1999r. łącznie 24 lata, 10 miesięcy i 23 dni okresów składkowych, nieskładkowych i uzupełniających, w tym 10 lat, 9 miesięcy i 7 dni pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, tj.

- od 15.8.1975 do 28.2.1976 w (...) w T.

- od 1.4.1980 do 31.8.1982 i od 14.6.1988 do 31.8.1989 w (...) S.A.

-od 14.9.1989 do 31.12.1989 w PPUH (...) Sp. z o.o.

-od 5.6.1992 do 6.9.1994 w Zakładzie (...) - (...) S.A. –K. S. w Ż.

-od 7.9.1974 do 31.12.1998 w D. B. E. Polska.

Ubezpieczony nie jest członkiem OFE.

(dowód: akta emerytalne)

Organ rentowy ostatecznie uznał za udowodniony okres pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym od 1.3.1976 do 30.6.1976 r., co spowodowało, iż posiada on wymagany 25-letni ogólny staż pracy (decyzja zamienna z 12.7.2018).

Ubezpieczony ukończył zawodową szkołę mechanizacji rolnictwa.
Od 1.07.1976 do 30.09.1979 pracował w Wytwórni (...) w T., w której produkowano części do motorów i części do helikopterów.
Pracował w hali produkcyjnej jako tokarz, toczył piasty do kół motorowych. Przygotowywał z odlewu gotowy produkt, tj. piastę potrzebną do montażu do motorów. W ten sposób pracował przez cały okres pracy. Praca ta nie została zaliczona w Zakładzie do pracy w warunkach szczególnych.

Od 1.10.1979 odwołujący rozpoczął pracę w Elektrowni w R.. Ze względu na stan wzroku przyjęto go do pracy jako montera. Cały czas pracował przy remontach urządzeń energetycznych jako ślusarz remontowy. Potem nastąpiła zmiana w nazewnictwie stanowisk pracy na monter remontu kotów, przy czym ubezpieczony tak jak dotychczas zajmował się remontami albo montażem urządzeń energetycznych. Ubezpieczony odbył kurs spawacza i od 9.04.1984 wykonywał prace spawalnicze.
Na początku spawał konstrukcje, które były odbierane przez Urząd Dozoru Technicznego i dlatego były wpisywane do książeczki. Później ubezpieczony nie wykonywał już spawania konstrukcji, a jedynie spawanie urządzeń energetycznych. Ubezpieczony cały czas pracował w charakterze spawacza, aż do czasu wzięcia urlopu bezpłatnego.

Podczas urlopu bezpłatnego od 29.01.1986 rozpoczął pracę w Firmie (...) w R. Śl, gdyż Elektrownia (...) miała zawarte porozumienie z P.-em R.. Była to praca na budowie eksportowej w Czechach, gdzie w zakładzie (...) budowano nową linię montażową. Ubezpieczony cały czas pracował przy spawaniu i montażu rur. Montaż polegał na spawaniu kilometrów rur. Zakład cały czas pracował, była tam linia produkcyjna. Robiono całkowicie nowe konstrukcje, były to prace typowo montażowo - spawalnicze. Na różnych halach dokonywano spawań, na przykład w lakierni i odlewni były o wiele gorsze warunki pracy. Zakład (...) nie wystawił ubezpieczonemu świadectwa pracy w warunkach szczególnych, tylko samo świadectwo pracy.

Od 1.01.1990 do 29.01.1990 ubezpieczony pracował w Zakładzie (...) przy KS (...). To była praca na kopalni (...), gdzie ubezpieczony spawał stojaki do układania drzewa. Były to prace na wysokościach, bo spawanie odbywało się na rusztowaniach. Za ten okres wystawiono mu świadectwo pracy w warunkach szczególnych z dn.11.10.2017r. (dowód: k.216)

Od 28.02.1990r. do 8.08.1990r. odwołujący pracował w (...) u H. S. w Z.. Spawał tam konstrukcje do wstawiania drzwi.

Od 11.09.1990 do 31.08.1991 pracował w S. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno - Usługowym (...) jako spawacz. Przedsiębiorstwo to wykonywało dozowniki ze stali i ubezpieczony te dozowniki spawał. Żadnych ślusarskich prac nie wykonywał.

Przedsiębiorstwo (...) później zmieniło nazwę na Przedsiębiorstwo (...). Najpierw to była spółka z o.o. potem spółka cywilna.

Od 1.09.1991 do 31.03.1992 ubezpieczony pracował w Przedsiębiorstwie (...), w którym zajmował się spawaniem konstrukcji i zbiorników ciśnieniowych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie starał się tam o świadectwo pracy w warunkach szczególnych. Ta firma już nie istnieje.

Z książeczki spawacza wynika, iż ubezpieczony od 9.04.1984r. do 14.06.1985r. wykonywał w Elektrowni (...) spawanie konstrukcji spawalniczych, następnie od 11.09.1990r. do 31.08.1991r. w Przedsiębiorstwie Produkcyjno - Usługowym (...) wykonywał spawanie konstrukcji i urządzeń, od 1.09.1991r. do 11.03.1992r. w Przedsiębiorstwie (...) s.c. w R. dokonywał spawania konstrukcji urządzeń, a następnie od 5.06.1992r. do 6.09.1994r. dokonywał spawania konstrukcji i urządzeń w Zakładzie (...) w Ż..

(dowód: akta osobowe odwołującego z Zakładu (...) przy KS (...), w szczególności umowa o pracę, z której wynika, iż odwołujący był zatrudniony w charakterze spawacza i świadectwo pracy, które również potwierdza zatrudnienie odwołującego od 1.01.1990 do 29.01.1990 w charakterze spawacza, świadectwo pracy w warunkach szczególnych z dnia 11.10.2017r. potwierdzające, iż odwołujący wykonywał pracę spawacza elektrycznego przy spawaniu rurociągów i konstrukcji stalowych, akta osobowe odwołującego z Wytwórni (...) w T., w szczególności umowa o pracę z dnia 1.07.1976, z której wynika, iż odwołujący był zatrudniony w pełnym wymiarze w charakterze tokarza z wynagrodzeniem płatnym w sposób i na warunkach przewidzianych w UZP dla przemysłu metalowego, świadectwo pracy z którego wynika, iż ubezpieczony w całym okresie zatrudnienia w Wytwórni (...) pracował w charakterze tokarza, akta osobowe odwołującego z Przedsiębiorstwa (...) w R. Śl., w szczególności umowa o pracę i zaświadczenie pracy na budowie eksportowej oraz karta ewidencyjna z której wynika, iż odwołujący w spornym okresie pracował jako monter – spawacz, opinia wystawiona odwołującemu przez Elektrownię (...), z której wynika, iż odwołujący od 1976 pracuje w energetyce, wyspecjalizował się w robotach remontach urządzeń energetycznych i spawalniczych, książeczka spawacza okazana na rozprawie z 17.10.2019r., zeznania świadków: Ł. D., J. Ś., Z. K., E. L., M. W. i H. S., B. M. , zeznania ubezpieczonego – elektroniczny protokół, k. 134 i 137, 222 a. s.)

Sąd uznał zgromadzony materiał dowodowy za kompletny, wiarygodny i mogący stanowić podstawę dokonania ustaleń faktycznych.

Strony nie złożyły dalszych wniosków dowodowych.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art.184 i 32 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t.j. Dz.U. z 2017r., poz. 1383) w związku z § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. Nr 8 , poz.43 ze zm. ) pracownik -mężczyzna, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A załącznika do Rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury, jeżeli :

-

ukończył wiek 60 lat,

-

na dzień 1.01.1999r. osiągnął wymagany okres 25 lat zatrudnienia i udowodnił co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,

-

nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

W myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do tego, czy ubezpieczony spełnia warunki konieczne do nabycia prawa do tzw. wcześniejszej emerytury, a konkretnie czy ma wymagany okres pracy w warunkach szczególnych, gdyż ZUS ostatecznie uznał ubezpieczonemu 25 lat ogólnego stażu pracy.

Z przeprowadzonego postępowania wynika, że ubezpieczony oprócz zaliczonego mu przez ZUS okresu 10 lat, 9 miesięcy i 7 dni pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, pracował również stale i w pełnym wymiarze w warunkach szczególnych w (...) S.A.:

⚫

od 1.9.1982 do 31.5.1984r. ( 1 rok 9 miesięcy) jako ślusarz remontowy, czyli wykonywał prace w warunkach szczególnych wymienione w wykazie A dziale XIV poz. 25 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. (bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie, tutaj prace energetyczne określone w dziale II)

⚫

od 1.6.1984 do 12.1.1986 ( 1 rok 7 miesięcy i 11 dni ) jako spawacz, a więc prace w warunkach szczególnych wymienione w wykazie A, dziale XIV, poz.12 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Sąd dokonując takich ustaleń ponownie przeanalizował dokumentację akt osobowych ubezpieczonego z Elektrowni (...), zapisy poczynione w jego książeczce spawacza, jak również oparł się na zeznaniach słuchanych w sprawie świadków Ł. D., J. Ś. i ubezpieczonego, które w pełni podzielił jako wiarygodne, gdyż były rzeczowe, szczegółowe i korelujące ze sobą.

Po nabyciu odpowiednich uprawnień spawalniczych ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze pracę spawacza od 29.01.1986 do 31.5.1988 ( 2 lata 4 mies. i 2 dni) na budowie eksportowej w Firmie (...) w R. Śl, za takim przyjęciem przemawiają zapisy z umów o pracę oraz zeznania świadków Z. K., E. L., M. W. i H. S., które Sąd uznał za wiarygodne jako rzeczowe, logiczne, wzajemnie się uzupełniające. Zatem jest to praca w warunkach szczególnych wymieniona w wykazie A, dziale XIV poz.12 rozp. j.w.

W takim charakterze i wymiarze ubezpieczony pracował również od 1.01.1990 do 29.01.1990( 29 dni ) w Zakładzie (...) przy KS (...) ( świadectwo pracy w warunkach szczególnych k.216) i od 11.09.1990 do 31.08.1991 ( 11 miesięcy i 19 dni) w Przedsiębiorstwie Produkcyjno - Usługowym (...), co wynika z akt osobowych ubezpieczonego, zapisów w książeczce spawacza oraz zeznań świadka B. M. k135 i ubezpieczonego.

Łącznie po dodaniu wszystkich tych okresów ubezpieczony posiada dodatkowo 6 lat 9 miesięcy i 1 dzień pracy w warunkach szczególnych.

Zaznaczenia wymaga, że organ rentowy nieprawidłowo odliczył wnioskodawcy okresy pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego po 14 listopada 1991r., od uwzględnionych okresów pracy w warunkach szczególnych. Wskazać należy, że dopiero ustawą z dnia 20 kwietnia 2004r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 121, poz. 1264), która weszła w życie w dniu 1 lipca 2004r., został dodany do ustawy o emeryturach i rentach przepis art. 32 ust. 1a, wyłączający możliwość uznania za pracę w szczególnych warunkach okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. W judykaturze zaś utrwaliło się stanowisko, że wykazanie na dzień 1 stycznia 1999r. określonego w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wyłącza ponowne ustalenie tego okresu po osiągnięciu wieku emerytalnego, według zasad wynikających z art. 32 ust. 1a pkt 1 tej ustawy, obowiązujących po dniu 1 lipca 2004r. (por. wyroki Sądu Najwyższego: z 23 kwietnia 2010r., II UK 313/09, OSNP 2011/19-20/260; z 13 lipca 2011r., I UK 12/11, LEX nr 989126; z 18 lipca 2007r., I UK 62/07, OSNP 2008/17-18/269, z dnia 7 października 2014r. I UK 51/14, LEX nr 1621325).

Tym samym ubezpieczony udowodnił na dzień 01.01.1999r. ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W konsekwencji takiego stanowiska Sąd w wyroku na podstawie art.477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w wyroku.

O kosztach sądowych za I i II instancję Sąd orzekł w pkt 2 wyroku z mocy art.98 §1 i §3 kpc w zw. z §9 ust.2 i § 10 ust.1 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015, poz. 1800).

Sędzia