Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

26 lipca 2019 roku

Sąd Rejonowy w Wąbrzeźnie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Hanna Woźniak

Protokolant: sekretarz Jacek Kutta

po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2019 roku w Wąbrzeźnie na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) S.A. w L.

przeciwko: P. L.

- o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego P. L. na rzecz powoda (...) S.A. w L. kwotę 1.546,13 zł (jeden tysiąc pięćset czterdzieści sześć złotych trzynaście groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od tej kwoty od 25 stycznia 2019 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 146,70 zł (sto czterdzieści sześć złotych siedemdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia

Hanna Woźniak

ZARZĄDZENIE

1.  (...);

2.  (...)

W., 26 lipca 2019 r.

SSR Hanna Woźniak

Sygn. akt I C 224/19 upr

UZASADNIENIE

W dniu 25 stycznia 2019 roku powód (...) S.A. w L. działając przez pełnomocnika będącego radcą prawnym wniósł do Sądu pozew przeciwko P. L. domagając się zapłaty kwoty 2.816,34 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także zasądzenia kosztów procesu. Uzasadniając swoje żądanie powód wskazał, iż dochodzona wierzytelność powstała w związku z udzieleniem pozwanemu pożyczki nr (...) w dniu 09.03.2018, która została następnie nabyta przez powoda od pierwotnego wierzyciela (...) S.A. na podstawie porozumienia z 25.10.2018 do umowy ramowej cyklicznego przelewu wierzytelności z 29.09.2018. Kwota pożyczki do wypłaty wynosiła 2.000 zł, a na dochodzoną przez powoda kwotę składa się: 1.847,41 zł niespłaconego kapitału, 71,95 zł odsetek naliczonych przez pierwotnego wierzyciela, 36,14 zł odsetek naliczonych od kapitału przez cesjonariusza, 815,84 zł opłaty przygotowawczej i 45 zł opłaty administracyjnej (k.2-3v).

W dniu 12 lutego 2019 roku Sąd Rejonowy w W.wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. (...), w którym uwzględnił w całości żądanie powoda zawarte w pozwie (k.27).

W skutecznie wniesionym sprzeciwie od wskazanego nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu. Zanegował on zawarcie umowy pożyczki z pierwotnym wierzycielem z 08.03.2018 i zarzucił występowanie w jej treści klauzul abuzywnych. Z ostrożności procesowej pozwany wniósł o ewentualne rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty nieprzekraczające 100 zł miesięcznie (k.29-33). Pozwany działając następnie przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego podtrzymał swoje stanowisko na rozprawie z 12 lipca 21019 roku, doprecyzował, iż klauzule abuzywne dotyczą opłaty przygotowawczej i administracyjnej, a także wniósł o ewentualne nieobciążanie go kosztami procesu strony przeciwnej (czas zapisu: od 00:01:35).

Sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

W dniu 8 marca 2018 roku P. L. zawarł z (...) S.A. w W. pisemną umowę pożyczki nr (...). Kwota pożyczki wynosiła 2.000 złotych i została ona udzielona na okres 24 miesięcy. Zgodnie z umową pozwany był zobowiązany zwrócić pożyczkodawcy kwotę pożyczki poprzez wpłatę rat kapitałowych i odsetek - 215,36 zł, powiększonych o opłatę administracyjną i opłatę przygotowawczą oraz ewentualne koszty dodatkowe, w 24 miesięcznych ratach. Całkowita kwota do zapłaty przez pozwanego opiewała na 3.465,36 złotych. W związku z zawarciem umowy pozwanemu została naliczona opłata przygotowawczą w kwocie 390 zł, która została rozdzielona proporcjonalnie do liczby rat pożyczki i miała być wraz z nimi uiszczana. W świetle postanowień zawartej umowy, opłata przygotowawcza obejmowała poniesione przez pożyczkodawcę koszty czynności związanych z przygotowaniem umowy pożyczki, na które składały się m.in. koszty obsługi dostarczenia i podpisania umowy u klienta oraz badanie jego zdolności kredytowej. Pożyczkobiorcę obciążono także opłatą administracyjną w kwocie 360 zł, którą podzielono i doliczano do każdej raty pożyczki w kwotach po 15 zł. Opłata ta miała pokrywać koszty czynności związanych z zarządzaniem kontem umowy pożyczki, monitorowaniem terminowości obsługi pożyczki, obsługą wniosków klienta, a także usługi contact center oraz wysyłki komunikatów. Roczna stopa oprocentowania zadłużenia przeterminowanego wynosiła dwukrotność odsetek maksymalnych za opóźnienie (pkt 6 umowy). W przypadku opóźnienia w spłacie zadłużenia za okres przekraczający 60 dni, pożyczkodawca był uprawniony do rozwiązania umowy z zachowaniem 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia (pkt 15 umowy).

Dowód:

- umowa pożyczki (k.4-8v);

(...) S.A. pismem datowanym na 17 sierpnia 2018 roku powołując się na pkt 15 umowy wypowiedziała P. L. pożyczkę i wezwała go do zapłaty w terminie do 31 sierpnia 2018 roku kwoty 2.767,33 zł, w tym 1.847,41 zł kapitału, 58,21 odsetek, 815 zł opłaty przygotowawczej, 45 zł opłaty administracyjnej i 0,87 zł odsetek od zadłużenia przeterminowanego.

Dowód:

- wypowiedzenie umowy pożyczki oraz ostateczne wezwanie do zapłaty (k.13).

W dniu 22 września 2018 roku (...) S.A. w W. zawarła z (...) S.A. w L. umowę ramową cyklicznego przelewu wierzytelności, natomiast 25 października 2018 roku porozumienie nr 14 do tej umowy, na podstawie którego przeniosła na powoda wierzytelność względem P. L., wynikającą z umowy z dnia 09.03.2018, wynoszącą 2.780,20 zł, w tym: 1.847,41 zł kapitał, 815,84 zł opłata przygotowawcza, 45 zł opłaty miesięczne i 71,95 zł odsetki,

Dowody:

- umowa ramowa cyklicznego przelewu wierzytelności (k.14-15);

- porozumienie nr 14 wraz z wykazem wierzytelności (k.15v-17).

Pismem datowanym na 7 listopada 2018 roku (...) S.A. zawiadomiła pozwanego o cesji wierzytelności. Jednocześnie powód wezwał pozwanego do zapłaty na swoją rzecz kwoty 2.793,66 zł.

Dowody:

- zawiadomienie o przeniesieniu wierzytelności (k.21);

- wezwanie do zapłaty (k.22).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się częściowo uzasadnione.

W przedmiotowej sprawie powód dochodził spełnienia przez pozwanego zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki gotówkowej, w związku z przelewem wierzytelności na jego rzecz.

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Przelew wierzytelności jest umową, na podstawie której dotychczasowy wierzyciel przenosi wierzytelność ze swojego majątku do majątku osoby trzeciej, a przedmiotem przelewu jest wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać i która jest w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). W tym zakresie konieczne jest wyraźne określenie stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność.

Podstawę prawną roszczenia powódki stanowił art. 720 k.c., zgodnie z którym przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki w świetle unormowań kodeksu cywilnego może mieć zarówno charakter odpłatny, jak i nieodpłatny, a do głównych świadczeń stron należy zaliczyć udostępnienie określonych środków finansowych do korzystania na określony czas (po stronie pożyczkodawcy) oraz zwrot tych środków (po stronie pożyczkobiorcy).

Pozwany jest konsumentem, który zawarł umowę z przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek gotówkowych i posługuje się wzorcami umownymi, dlatego zastosowanie w niniejszej sprawie winny znaleźć także przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.2018.993 j.t.), w szczególności art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 1, zgodnie z którymi przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym za umowę o kredyt konsumencki uważa się między innymi umowę pożyczki.

Pomimo kwestionowania przez pozwanego zawarcia z pierwotnym wierzycielem umowy pożyczki nr (...) z 8 marca 2018 roku, okoliczność istnienia stosunku zobowiązaniowego w świetle zgromadzonych dowodów, w szczególności dokumentu umowy zawierającego podpis P. L., nie budziła wątpliwości Sądu, podobnie jak skuteczność cesji wierzytelności na rzecz strony powodowej, która dodatkowo nie była negowana przez stronę pozwaną i stanowiła okoliczność bezsporną.

Mając na względzie stanowisko pozwanego, który zanegował zasadność naliczenia opłaty przygotowawczej i administracyjnej, rolą Sądu była ocena postanowień zapisów umownych umożliwiających obciążenie P. L. wskazanymi opłatami, pod kątem ich zgodności z przepisami o zobowiązaniach umownych i ochronie konsumenta przed niedozwolonymi klauzulami umownymi.

Art. 385 ¹ i nast. k.c. regulują materię niedozwolonych postanowień umownych, nazywanych także klauzulami abuzywnymi. Celem wprowadzenia tych przepisów do porządku prawnego był zamiar zapewnienia konsumentom skuteczniejszej ochrony w stosunkach umownych z profesjonalistami oraz potrzeba uwzględnienia postanowień dyrektywy nr 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. o nieuczciwych warunkach w umowach konsumenckich (Dz.Urz. WE z 1993 r. L 95). Przepis art. 385 ¹ § 1 k.c. stanowi, że postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Umowa pożyczki sformułowana zgodnie z zasadami uczciwego i rzetelnego obrotu na rynku kapitałowym, powinna jasno określać, które opłaty i prowizje stanowią zysk pożyczkodawcy, a które są pobierane na pokrycie konkretnych kosztów ponoszonych przez niego w związku z zawartą umową i jej obsługą. Za niedozwolone klauzule umowne, w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 k.c., należy więc uznać te postanowienia, które pod postacią opłaty pobieranej formalnie na poczet pokrycia kosztów konkretnych czynności, faktycznie stanowią dla pożyczkodawcy źródło dodatkowego zysku, ukryte przed konsumentem, pozwalając mu omijać przepisy dotyczące wysokość odsetek maksymalnych oraz niedopuszczalności kary umownej za niespełnienie świadczenia pieniężnego.

Strony pożyczki łączył dobrowolny stosunek zobowiązaniowy i to one autonomicznie mogły decydować o warunkach zawartej umowy. Pierwotny wierzyciel udzielając pożyczki, co do zasady był uprawniony do obciążenia kontrahenta kosztami/opłatami za różne czynności związane z zawarciem umowy. Za niedopuszczalną należy uznać jednak sytuację, w której jedna ze stron wykorzystując swoją pozycję profesjonalisty, kształtuje wzorzec umowny w ten sposób, że wprowadza do niego konstrukcję prawną prowadzącą do pokrzywdzenia drugiej strony – konsumenta, poprzez jego obciążenia nadmiernymi, rażąco wygórowanymi kosztami znacznie odbiegającymi od faktycznie poniesionych wydatków.

Na gruncie niniejszej sprawy taka właśnie sytuacji miała miejsce. W ocenie Sądu postanowienia przedmiotowej umowy pożyczki zawierają narzucone arbitralnie przez pożyczkodawcę koszty dodatkowe dotyczące opłaty przygotowawczej i opłaty administracyjnej oraz kształtują prawa pozwanego w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, godząc w równowagę kontraktową tego stosunku, stanowiąc klauzule niedozwolone.

Przywołany przepis art. 385 ¹ § 1 k.c. chroni konsumenta, jako słabszego uczestnika obrotu w relacjach z przedsiębiorcą - profesjonalistą w danej dziedzinie. W sytuacji, gdy przedsiębiorca narzucił pożyczkobiorcy (konsumentowi) wszystkie warunki umowy, w tym także dotyczące dodatkowych kosztów i opłat, nie pozostawiając mu żadnego wyboru, zachodzi nieusprawiedliwiona dysproporcja praw i obowiązków stron umowy - na niekorzyść pozwanego. W umowie pożyczki określono, że pożyczkobiorca zapłaci na rzecz pożyczkodawcy 890 zł opłaty przygotowawczej, a także opłatę administracyjną w kwocie 360 zł.

Opłata przygotowawcza miała być uiszczana częściowo wraz z każdą ratą w terminach spłaty raty i wg umowy obejmowała poniesione koszty czynności związanych z rozpatrzeniem wniosku o udzielenie pożyczki, oceną zdolności kredytowej, przygotowaniem, doręczeniem i podpisaniem umowy. Strona powodowa nie podała, w jaki sposób pierwotny wierzyciel przeprowadził weryfikację zdolności kredytowej pozwanego, ani też nie wykazała, aby zostały z tego tytułu poniesione jakiekolwiek koszty. Za czynność przygotowawczą należy z pewnością uznać przygotowanie dokumentu umowy. Przedmiotową umowę sporządzono na wzorcu umownym, tak więc niezbędne było jedynie jego uzupełnienie o numer umowy, datę jej sporządzenia, dane pozwanego, kwotę udzielonej pożyczki. Kierując się zasadami doświadczenia życiowego, wskazanych czynności, nie można uznać za pracochłonne, a tym samym uzasadniające obciążenie pozwanego wysoką opłatą przygotowawczą, w sytuacji, gdy pożyczkodawca jest podmiotem zajmującym się profesjonalnie udzielaniem pożyczek osobom fizycznym. Z kolei „ocenę zdolności kredytowej” należy traktować jako zupełną fikcję, skoro pozwanemu w ogóle udzielono jakiejkolwiek pożyczki, przy niezwykle skromnych miesięcznych dochodach wynoszących jedynie 830 zł. Zapis umowny dotyczący opłaty przygotowawczej stanowił więc faktyczne obejście przepisów o odsetkach maksymalnych (art. 359 § 2 ¹, § 2 ² i § 2 ³ k.c.) i generował dla pożyczkodawcy dodatkowy zysk. Powód w żaden sposób nie wykazał, aby wysokość opłaty przygotowawczej stanowiła efekt indywidualnych uzgodnień z pozwanym, a nie cennika stosowanego wobec wszystkich kontrahentów. Uwzględniając wysokość opłaty przygotowawczej w stosunku do całej kwoty pożyczki, trzeba ją uznać za nadmierną, a jej zastrzeżenie wobec konsumenta - jako nie dotyczące świadczeń głównych stron - stanowi niedozwoloną klauzulę umowną, ponieważ kształtuje sytuację pozwanego w sposób zbliżony do lichwy, a więc sprzecznie z dobrymi obyczajami. Dokonując powyższej oceny Sąd miał również na uwadze okoliczność, iż jako klauzulę niedozwoloną, zarejestrowaną pod pozycją 4114 w rejestrze klauzul niedozwolonych Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, uznano postanowienie umowne o treści: „opłatę przygotowawczą za przygotowanie i zawarcie niniejszej umowy pożyczki strony zgodnie ustaliły na 5% wartości pożyczki” (vide: wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 12 kwietnia 2012r., XVII Amc 4877/11, Lex nr 1313041). W niniejszej sprawie opłata przygotowawcza od 2.000 zł pożyczki, określona została na 890 zł, co stanowiło 44,5 % całkowitej kwoty pożyczki.

W ocenie Sądu analogicznie jak opłatę przygotowawczą należy traktować opłatę administracyjną w wysokości 360 zł, której zapłatą pierwotny wierzyciel obciążył pozwanego naliczając za obsługę pożyczki, ustanowienie zabezpieczeń, wycenę ryzyka, utrzymanie baz danych, a także inne koszty. Wskazane czynności opisane w § 2 umowy stanowiły przejaw bieżącej działalności pożyczkodawcy, dlatego opłata administracyjna winna obciążać pozwanego jedynie z tytułu rzeczywiście poniesionych wydatków. Strona powodowa nie podała, jakiego rodzaju czynności podejmowała w związku z pożyczką udzieloną pozwanemu, czy i jakie faktycznie poniosła koszty. Zasadnie można założyć, iż obsługa pożyczki polegała na monitorowaniu terminowości płatności i ograniczała się do ustalenia, czy na rachunek pierwotnego wierzyciela wpłynęła w terminie rata pożyczki. Brak jest jakichkolwiek danych wskazujących na ustanowienie zabezpieczenia spłaty, czy wycenę ryzyka.

W świetle powyższego Sąd stoi na stanowisku, iż zarówno opłata przygotowawcza, jak i administracyjna były nadmiernie wygórowane, a tym samym nieadekwatne do wartości zaciągniętego przez pozwanego zobowiązania, generowały dla pożyczkodawcy dodatkowy zysk, a unormowania umowne je przewidujące stanowiły faktyczne obejście przepisów o odsetkach maksymalnych (art. 359 § 2 ¹, § 2 ² i § 2 ³ k.c.). Wszystkie zakwestionowane postanowienia nie zostały uzgodnione indywidualnie z pozwanym, rażąco naruszały jego interesy, kształtowały obowiązki w sposób niezgodny z dobrymi obyczajami i nie wynikały z kalkulacji rzeczywistych kosztów. Tym samym zapisy umowy pożyczki nr (...) z 8 marca 2018 roku dotyczące opłaty przygotowawczej i opłaty administracyjnej, zgodnie z art. 385 ¹ § 1 k.c. nie wiązały pozwanego jako niedozwolone klauzule umowne, a więc nie jest on zobowiązany do zapłaty tego rodzaju należności.

Nawet abstrahując od uznania wskazanych postanowień umownych za klauzule niedozwolone, niewątpliwie i tak pozostają one w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Wprawdzie wysokość tych kosztów została ustalona umową stron, to jednakże pamiętać należy, że swoboda umów nie pozostaje całkowicie dowolna i podlega pewnym ograniczeniom. W tym kontekście wypada przywołać treść przepisu art. 353 ¹ k.c. stanowiącego, iż treść lub cel stosunku prawnego ułożonego przez strony nie może sprzeciwiać się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Zasady współżycia społecznego naruszają umowy obligacyjne, które kształtują prawa i obowiązki stron stosunku w sposób nieodpowiadający słuszności kontraktowej. W szczególności są to umowy sprzeciwiające się regułom uczciwości i rzetelności profesjonalnej oraz kontrakty rażąco nierównoważnie kształtujące wzajemne prawa i obowiązki (vide: wyrok SN z 11.09.2003, sygn. III CKN 579/01, Legalis nr 61440; wyrok SN z 08.10.2004, sygn. V CK 670/03, Legalis nr 69976; wyrok SN z 23.06.2005, II CK 739/04, Legalis nr 89834).

W ocenie Sądu, omówione zapisy postanowień umowy pożyczki pozostają w oczywistej sprzeczności z zasadami współżycia społecznego, w tym z zasadami uczciwości oraz rzetelności kupieckiej i kształtują obowiązki pożyczkobiorcy (pozwanego) w sposób niezgodny z dobrymi obyczajami, a naliczone w tym zakresie opłaty nie mają uzasadnienia i powiązania ekonomicznego z realnie poniesionymi wydatkami, są rażąco wygórowane, tym samym naruszają w sposób istotny interesy konsumenta i mogą prowadzić do uzyskania przez stronę powodową nieuzasadnionych korzyści finansowych. Ukształtowanie stosunku obligacyjnego w taki sposób, że jego treść lub cel pozostają w sprzeczności z ustawą, zasadami współżycia społecznego lub właściwością (naturą) zobowiązania, wywołuje skutki określone ogólnymi regułami o dokonywaniu czynności prawnych, ujętymi w przepisie art. 58 k.c. W sytuacji, gdy tak jak na gruncie niniejszej sprawy, przy formułowaniu klauzul umownych strony przekroczyły granice swobody umów wyznaczone przez zasady współżycia społecznego, w szczególności zasady słuszności kontraktowej (art. 353 ¹ k.c.), a jednocześnie owe klauzule należy uznać za niedozwolone postanowienia umowne (art. 385 ¹ k.c.), zastosowanie winien znaleźć art. 385 ¹ § 2 k.c. - jako szczególny wobec art. 58 k.c. – co oznacza, że strony wiąże umowa w pozostałym zakresie.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, iż w oparciu o umowę pożyczki z 9 marca 2018 roku pozwany zobowiązał się zapłacić pożyczkodawcy kwotę 3.465,36 zł, w tym oprócz 2.000 zł zwrotu kapitału, także 215,36 zł odsetek kapitałowych, 890 zł opłaty przygotowawczej i 360 zł opłaty administracyjnej. Skoro na dzień wypowiedzenia umowy pożyczki przez pierwotnego wierzyciela zaległość pozwanego wynosiła 1.847,41 zł kapitału, 58,21 zł odsetek, 815,84 zł odsetek i 45 zł opłaty administracyjnej, czyli łącznie 2.766,46 zł (nie licząc odsetek za opóźnienie) to znaczny, że P. L. faktycznie już dokonał spłaty w kwocie 698,90 zł (3.465,36 – 2.766,46 zł).

Pomniejszając kwotę zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki o 890 zł opłaty przygotowawczej, 360 zł opłaty administracyjnej - które nie mogą być dochodzone, a także uwzględniając już dokonaną przez P. L. spłatę w zakresie 698,90 zł, zobowiązanie pozwanego wynosi 1.516,46 zł (3.465,36-890-360-698,90).

Strona powodowa dochodziła od pozwanego także 36,14 zł skapitalizowanych odsetek za opóźnienie naliczonych od kwoty 1.847,41 zł od dnia wymagalności roszczenia, tj. od 1 września 2018 roku do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu. Ponieważ należna kwota wynosi 1.516,45 zł, wysokość wskazanych odsetek należało zredukować do 29,67 zł.

W świetle powyższego Sąd w pkt I wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.546,13 zł (1.516,46+29,67) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 25 stycznia 2019 roku do dnia zapłaty. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W pozostałej części powództwo podlegało oddaleniu (pkt II wyroku), jako pozbawione podstaw prawnych.

Sąd nie znalazł podstaw do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty. Zgodnie z art. 320 k.p.c., w szczególnie uzasadnionych wypadkach Sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Przepis ten daje możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego, aniżeli wynikałoby to z regulacji prawa materialnego. Uprawnienie do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty przysługuje Sądowi w szczególnie uzasadnionych wypadkach, a więc wówczas, gdy ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub bardzo utrudnione i narażałoby go na niepowetowane szkody. Jednocześnie wymaga podkreślenia, iż rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty może mieć miejsce tylko w sytuacji, gdy jego spełnienie w tej formie będzie przez pozwanego obiektywnie możliwe. Rolą wskazanego rozwiązania jest wydłużenie terminu zapłaty świadczenia przez dłużnika, a tym samym, uchronienie go od postępowania egzekucyjnego oraz naliczania kolejnych odsetek, lecz nie ono zarazem naruszać praw wierzyciela i doprowadzać do jego pokrzywdzenia. Skoro jedynym dochodem pozwanego (co sam wskazał w sprzeciwie od nakazu zapłaty) jest renta w wysokości 830 zł, a do tego spłaca on regularnie pożyczkę na rzecz innego podmiotu, której miesięczna rata wynosi 730 zł, to oznacza to, iż uwzględniając nawet najniższe możliwe koszty utrzymania, P. L. nie jest w stanie dokonywać jakichkolwiek wpłat na rzecz powoda, tym samym w ocenie Sądu nie występuje podstawa do zastosowania wobec niego unormowania z art. 320 k.p.c.

O kosztach procesu w pkt III wyroku postanowiono w oparciu o art. 100 k.p.c. Koszty procesu powoda wynosiły 1.017 zł i składały się na nie: koszty zastępstwa procesowego – 900 zł, opłata od pozwu – 100 zł i 17 zł opłaty kancelaryjnej od czynności złożenia dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa. Z kolei koszty procesu pozwanego wynosiły 917 zł i stanowiły je koszty zastępstwa procesowego – 900 zł oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Łącznie koszty procesu stron zamykały się kwotą 1.934 zł. Ponieważ powód przegrał proces w zakresie 45%, powinien ponieść koszty procesu wynoszące 870,30 zł. Różnica pomiędzy kosztami rzeczywiście poniesionymi przez powoda, a kosztami, które powinien ponieść przy uwzględnieniu stosunku w jakim przegrał sprawę wynosi 146,70 zł (1.017-870,30), dlatego kwota w takiej wysokości podlegała zasądzeniu na jego rzecz od pozwanego.

Sędzia

Hanna Woźniak

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...):

-(...);

3.  (...)

W., 16.08.2019

SSR Hanna Woźniak