Sygnatura akt II C 485/17
Dnia 26 listopada 2019 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, Wydział II Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego A. Z.
Protokolant: sekr. sąd. A. Z.
po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2019 roku, w Ł.
na rozprawie
sprawy z powództwa Skarbu Państwa – P. P.w Ł.
przeciwko A. G. i H. G.
o rozwiązanie umowy najmu, opróżnienie i wydanie lokalu mieszkalnego
1. rozwiązuje umowę najmu lokalu mieszkalnego numer (...), położonego w Ł. przy ul. (...), zawartą w dniu 8 stycznia 2015 roku w Ł. pomiędzy powodem Skarbem Państwa – Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe – Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Ł. a pozwanym A. G.;
2. nakazuje pozwanym A. G. oraz H. G., aby opróżnili i wydali powodowi lokal mieszkalny numer (...), położony w Ł. przy ulicy (...) wraz z pomieszczeniem przynależnym w postaci garażu, w terminie 6 (sześciu) miesięcy od daty uprawomocnienia się wyroku;
3. ustala, że pozwanym A. G. i H. G. nie przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu;
4. zasądza od A. G. i H. G. solidarnie na rzecz Skarbu Państwa – Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe - Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych kwotę 240 zł (dwieście czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;
5.nakazuje pobrać od pozwanych A. G. i H. G. solidarnie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 282,31 zł (dwieście osiemdziesiąt dwa złote trzydzieści jeden groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.
Sygn. akt II C 485/17
W pozwie z dnia 9 czerwca 2017 roku, skierowanym przeciwko A. G. i H. G., Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe – Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Ł., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o rozwiązanie w trybie art.11 ust. 10 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego, umowy najmu lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w Ł., zawartej w dniu 8 stycznia 2015 roku na czas nieokreślony przez powoda i pozwanego A. G. oraz nakazanie pozwanym wydania lokalu powodowi w terminie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się wyroku rozwiązującego wskazaną umowę najmu. Nadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanych kosztów procesu zgodnie z normami przepisanymi.
W uzasadnieniu powód wskazał, że Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Ł. w 1995 roku w celu zaspokojenia potrzeb służbowych związanych
z koniecznością zapewnienia lokali dla kadry kierowniczej, podjęła działania związane z zakupem lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w Ł.. Przedmiotowy lokal został zakupiony, a w kolejnych latach przeznaczany był na najem kolejnym osobom pełniącym funkcje kierownicze na obszarze właściwości powoda w Ł. jako mieszkanie służbowe, na czas pełnienia określonej funkcji. W 2008 roku przedmiotowy lokal został wynajęty pozwanemu, pełniącemu wówczas funkcję dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych. W 2015 roku umowa najmu została zawarta na czas nieokreślony. Aktualnie pozwany nie jest pracownikiem powoda, odpadły więc, zdaniem powoda, wszelkie przyczyny uzasadniające zajmowanie przez pozwanego i jego żonę przedmiotowego lokalu. Powód podkreślił, że wskazany lokal powinien być wykorzystywany zgodnie z celem, na jaki został nabyty. Obecnie natomiast istnieją realne potrzeby zabezpieczenia lokalu służbowego w związku z rotacją pracowników i częstymi przypadkami wykonywania funkcji służbowych przez poszczególnych pracowników poza miejscem zamieszkania. Powód dodał, że jedynie w przypadku pozwanego umowa najmu została zawarta na czas nieokreślony, a w dokumentacji brak jakichkolwiek powodów uzasadniających takie działania. Zaś w przypadku innych pracowników umowy najmu lokali były zawierane na czas zatrudnienia u powoda lub pełnienia określonej funkcji.
(pozew k.2-4, pełnomocnictwo k.5)
W odpowiedzi na pozew pozwani A. G. i H. G., reprezentowani przez pełnomocnika w osobie adwokata, wnieśli o oddalenie powództwa w całości. Podnieśli zarzut bezzasadności żądania rozwiązania umowy najmu lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w Ł. z uwagi na niewystępowanie przesłanki tzw. ważnych przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy we wskazanym trybie, jak również sprzeczności z zasadami współżycia społecznego dochodzonego żądania, bowiem pozwany jest osobą zasłużoną dla polskich lasów, a nadto jego sytuacja zdrowotna i materialna powoduje, że ewentualne nakazanie opróżnienia owego lokalu będzie bezpośrednim zagrożeniem dla jego zdrowia i życia oraz możliwości dalszego funkcjonowania.
W uzasadnieniu pozwani wskazali, że ich zdaniem realną przyczyną wytoczenia niniejszego powództwa jest zamiar zbycia rzeczonego lokalu z uwagi na obecną politykę dyrekcji i fakt, iż lokal ten jest bardziej obciążeniem dla powoda aniżeli korzyścią i wartościowym aktywem majątkowym. Zdaniem pozwanych powód nie wykazał, aby istniała faktyczna potrzeba gospodarcza wykorzystania lokalu zajmowanego przez pozwanych na potrzeby służbowe Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł.. Nadto, w przypadku zaistnienia takiej potrzeby, pracownik (...) Dyrekcji może wynająć inny lokal na terenie Ł. i okolic na wolnym rynku. Pozwani dodali, iż w pełni wywiązują się z obowiązku uiszczania wszystkich opłat za korzystanie z przedmiotowego lokalu. Umowa najmu została zawarta w sposób transparentny i zgodny z przepisami prawa. Wskazano, że propozycja zamieszkania w innym lokalu w dworku w T. jest dla pozwanych niekorzystna ze względu na jego położenie i odległość od placówek medycznych. Pozwany bowiem w przeszłości przebył rozległy wylew krwi do mózgu, co skutkuje koniecznością stałej, także doraźnej, bliskiej opieki medycznej. Ostatecznie pozwani podnieśli, iż A. G. jako były pracownik powoda nie powinien być gorzej traktowany, aniżeli osoby czynne zawodowo, które miałyby w jego miejsce wynająć przedmiotowy lokal.
(odpowiedź na pozew k.72-76, pełnomocnictwa k.77 i k.78)
W piśmie z dnia 23 maja 2018 roku Miasto Ł. zgłosiło przystąpienie do strony powodowej w charakterze interwenienta ubocznego. W przypadku rozwiązania umowy najmu i nakazania opróżnienia przedmiotowego lokalu, pełnomocnik interwenienta wniósł o ustalenie i orzeczenie, że stronie pozwanej nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego oraz wniósł o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
(interwencja uboczna po stronie powodowej k.143-144, pełnomocnictwo k.146)
W toku postępowania strony podtrzymały dotychczasowe stanowisko w sprawie.
(stanowisko pełnomocnika powoda – protokół rozprawy k.178-179, k.236-237, k.276, k.286, stanowisko pełnomocnika pozwanych k.178-179, k.237, k.276, k.287)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W piśmie z dnia 16 listopada 1995 roku Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. zwrócił się do Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych
o wyrażenie zgody na zakup lokalu mieszkalnego numer (...), położonego w Ł. przy ul. (...) z przeznaczeniem na mieszkanie dla Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł.. Zakup lokalu miał zostać sfinansowany ze środków własnych Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł..
Z kolei, w piśmie z dnia 23 listopada 1995 roku wskazano, że ówczesny dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. A. P. posiada mieszkanie w C. i dojeżdża do pracy w Ł.. Powód ani pobliskie nadleśnictwa nie dysponują lokalami nadającymi się na mieszkanie dla dyrektora.
(dowód: pismo k.47 i pismo uzupełniające k.46)
W dniu 15 grudnia 1995 roku Dyrektor Generalny Lasów Państwowych wyraził zgodę na nabycie ze środków własnych Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. lokalu mieszkalnego numer (...), położonego
w budynku przy ul. (...) w Ł., wraz z przynależną do tego lokalu powierzchnią gruntu, z przeznaczeniem na mieszkanie dla pracownika służby leśnej.
(dowód: pismo Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. k.45)
Od daty nabycia lokalu mieszkalnego numer (...), położonego w Ł. przy ulicy (...), lokal ten służył zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych pracowników służby leśnej. Umowy najmu zawierane były na czas określony.
(dowód: umowy najmu k.35-44 v., zeznania świadka S. D. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.237-239, nagranie 00:10:31-00:38:56, zeznania świadka M. K. (1) - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.239-241, nagranie 00:40:29-01:14:42, zeznania świadka M. M. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.241-243, nagranie 01:26:27 -01:35:03, zeznania świadka A. K. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.243-244, nagranie 01:36:33-01:50:10)
A. G. pełnił funkcję Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w okresie od 4 stycznia 2008 roku do 30 września 2012 roku. Natomiast, w okresie od 1 sierpnia 2014 roku do 31 lipca 2015 roku pozwany był zatrudniony w Nadleśnictwie B. na stanowisku starszego specjalisty do spraw zagrodowej hodowli daniela i gospodarki łowieckiej. Pozwany był zatrudniony w Lasach Państwowych od czasu studiów.
(dowód: zaświadczenie k.7 i k.8, przesłuchanie pozwanej - protokół rozprawy z dnia 28 maja 2019 roku k.277-289, nagranie 00:11:45-01:20:05)
W dniu 1 lipca 2008 roku Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Ł. zawarła
z A. G. umowę najmu lokalu mieszkalnego numer (...), położonego w Ł. przy ul. (...). Umowa została zawarta na czas określony (§ 18 umowy).
(dowód: umowa najmu k.33-34)
W dniu 1 czerwca 2012 roku Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Ł. zawarła
z A. G. umowę najmu lokalu mieszkalnego numer (...), położonego w Ł. przy ul. (...). Umowa przewidywała, iż umowa ulega rozwiązaniu w przypadku rozwiązania lub ustania stosunku pracy pozwanego w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. (§ 8 umowy). Umowa najmu z dnia 1 lipca 2008 roku została rozwiązana za porozumieniem stron. Aneksem z dnia 28 września 2012 roku wprowadzono zapis, że umowa z dnia 1 czerwca 2012 roku zostaje zawarta na czas nieokreślony.
(dowód: umowa najmu k.28-31, aneks do umowy k.32)
W dniu 8 stycznia 2015 roku Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Ł. zawarła
z A. G. kolejną umowę najmu lokalu mieszkalnego numer (...), położonego w Ł. przy ul. (...). Zgodnie z § 8, umowa została zawarta na czas nieokreślony. Umowa zastąpiła umowę najmu lokalu sporządzoną w dniu 1 czerwca 2012 roku, która została rozwiązana za porozumieniem stron.
(dowód: umowa najmu k.24-27)
W okresie zamieszkiwania w spornym lokalu pozwani wywiązywali się z nałożonych na nich, jako najemców obowiązków. Nie posiadali żadnych zaległości w opłatach za lokal. Obecnie w spornym lokalu zamieszkują jedynie pozwani.
(dowód: zeznania świadka M. G. - rozprawy z dnia 25 maja 2019 roku k.180-181, nagranie 00:35:51-01:01:17, przesłuchanie pozwanej - protokół rozprawy z dnia 28 maja 2019 roku k.277-280, nagranie 00:11:45-01:20:05, przesłuchanie pozwanego - protokół rozprawy z dnia 12 listopada 2019 roku k.287-289, nagranie 00:06:48-00:47:57)
A. G. i stronę powodową nie łączy obecnie stosunek pracy.
(okoliczność bezsporna)
W związku z zakończeniem stosunku pracy A. G. w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. strona powodowa podjęła działania ukierunkowane na rozwiązanie umowy najmu lokalu mieszkalnego numer (...), przy ul. (...) w Ł.. Zwrócono się do pozwanego o rozwiązanie umowy najmu lokalu za porozumieniem stron, ze skutkiem na dzień 31 marca 2017 roku, opuszczenie i opróżnienie przedmiotowego lokalu i jego zwrot na rzecz Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł.. Zaproponowano także pozwanemu wynajęcie innego lokalu mieszkalnego, znajdującego się w dworku w T.. Pozwani nie przystali na tę propozycję z uwagi na położenie owego lokalu. Odmówili opróżnienia zajmowanego lokalu.
(dowód: pismo k.9-9 v. z dowodem doręczenia k.10-11 v., pismo k.12-12 v. wraz z dowodem doręczenia k.13-13 v., pismo wraz z dowodem nadania k.14-16, pismok.17-17 v., fotografie k.18-19, pismo k.21, pismo wraz z dowodem nadania k.22-23, zeznania świadka M. G. - rozprawy z dnia 25 maja 2019 roku k.180-181, nagranie 00:35:51-01:01:17)
Pismem z dnia 9 maja 2015 roku strona powodowa poinformowała pozwanych, że lokal mieszkalny przez nich zajmowany jest niezbędny do prowadzenia gospodarki leśnej i nie jest przeznaczony do sprzedaży. W piśmie wskazano, że zgodnie z zapisami Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy, pracodawca w określonych przypadkach ma obowiązek zapewnić mieszkanie pracownikom zatrudnionym na stanowiskach kierowniczych.
(dowód: pismo k.152-153)
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych jest stroną Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe z dnia 29 stycznia 1998 roku z późniejszymi zmianami. Stosownie do treści § 21 tego układu, pracownikowi nieposiadającemu prawa do bezpłatnego mieszkania zgodnie z § 20a układu, zatrudnionemu na stanowisku kierowniczym w jednostce organizacyjnej Lasów Państwowych, pracodawca zobowiązany jest zapewnić mieszkanie, jeżeli odległość do nowego miejsca pracy uzasadnia zmianę miejsca zamieszkania. Pracownik obowiązany jest do opuszczenia mieszkania w ciągu 3 miesięcy od dnia zakończenia pracy na stanowisku kierowniczym. Mieszkania są udostępniane na podstawie umowy najmu. Lokal zamienny nie przysługuje, jeżeli były pracownik uprawniony do bezpłatnego mieszkania posiada tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego.
(dowód: Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy dla pracowników Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe k.248-270)
Państwowe Gospodarstwo Leśne – Lasy Państwowe prowadzi politykę mieszkaniową w oparciu o Zarządzenie Numer 53 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 30 lipca 2018 roku w sprawie wprowadzenia do wykorzystania w jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych „Wytycznych do opracowania Programu Gospodarowania Zasobami Lokalowymi w jednostkach organizacyjnych Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe.” Lokal pozostały niezbędny w rozumieniu powołanego Zarządzenia, to lokal przydatny dla potrzeb racjonalnej gospodarki leśnej, w szczególności lokal o znacznej wartości rynkowej lub księgowej.
Lokal mieszkalny numer (...) położony przy ul. (...) w Ł. jest lokalem pozostałym niezbędnym w rozumieniu nowego i poprzedniego zarządzenia Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych dotyczącego wytycznych polityki mieszkaniowej. Lokal niezbędny to lokal służący zaspokajania potrzeb mieszkaniowych pracowników służby leśnej. Przedmiotowy lokali jest potrzebny, ale dla innych pracowników niż leśniczy i nadleśniczy. Lokal ten został zakwalifikowany jako mienie o znacznej wartości.
Lokale Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych mogą być wynajmowane na wolnym rynku pod warunkiem, że zostaną zaspokojone potrzeby mieszkaniowe pracowników Lasów Państwowych.
(dowód: pismo k.152-153, Zarządzenie k.230 -235 v., zeznania świadka M. K. (1) - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.239-241, nagranie 00:40:29-01:14:42, zeznania świadka M. M. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.241-243, nagranie 01:26:27 -01:35:03)
W dyspozycji Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. pozostają następujące lokale:
-lokal mieszkalny w Ł. przy ul. (...);
-lokal mieszkalny w Ł. przy ul (...);
-lokal mieszkalny w Ł. przy ul. (...);
-lokal mieszkalny w M. przy ul. (...).
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Ł. nie dysponuje budynkami mieszkalnymi.
Lokal mieszkalny przy ul. (...) w Ł. zajmowany jest przez lokatorkę spoza kadry pracowniczej Lasów Państwowych – J. D.. Lokal został zakupiony celowo na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych J. i J. małżonków D., jako lokal zastępczy, który powód zobowiązany był im dostarczyć w zamian za uprzednio zajmowany lokal mieszkalny przy ul. (...) w Ł., aby możliwe było dokonanie rozbiórki budynku, w którym uprzednio zamieszkiwali. Umowa najmu lokalu została zawarta na czas nieokreślony. Lokatorzy uzyskali prawo dożywotniego zajmowania owego lokalu.
W stosunku do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w Ł. toczyło się postępowanie o opróżnienie lokalu mieszkalnego. Lokal ten zajmował emerytowany Dyrektor Zakładu Usług Produkcyjnych w Ł..
Lokal w M. zamieszkuje administrator ośrodka wypoczynkowego.
(dowód: pismo k.189 i k.192, umowa najmu k.216-217, aneksy k.217-218, umowa najmu k.219-220 v., pismo k. 221 i k.222, porozumienie k.223, zeznania świadka S. D. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.237-239, nagranie 00:10:31-00:38:56, zeznania świadka M. K. (1) - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.239-241, zeznania świadka M. M. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.241-243, nagranie 01:26:27 -01:35:03)
Dyrektorzy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. zamieszkują odpowiednio w odległości 90, 93 i 30 km od miejsca wykonywania pracy.
Zastępca Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych dojeżdża
z okolic G., a Dyrektor do spraw ekonomicznych z okolic P./R.. Naczelnicy niektórych wydziałów dojeżdżają z innych miejscowości położonych w odległości kilkudziesięciu kilometrów od Ł.. Sześciu na dziewięciu naczelników wydziałów dojeżdża do pracy spoza Ł..
(dowód: pismo – tabela k.194-195 i k.224, pismo k.196 i k.197, zeznania świadka S. D. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.237-239, nagranie 00:10:31-00:38:56, zeznania świadka M. K. (1) - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.239-241, nagranie 00:40:29-01:14:42, zeznania świadka M. M. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.241-243, nagranie 01:26:27 -01:35:03, zeznania świadka A. K. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.243-244, nagranie 01:36:33-01:50:10)
W dniu 21 grudnia 2016 roku strona powodowa zawarła z pracownikiem S. N., zamieszkałym w R., porozumienie, stosownie do którego zapewnienie mieszkania pracownikowi zgodnie z zapisami Ponadzakładowego Układu (...) będzie realizowane w ten sposób, że pracownik zawrze stosowną umowę najmu lokalu na wolnym rynku, z wybranym przez siebie wynajmującym i w dogodnej dla siebie lokalizacji, na warunkach uprzednio uzgodnionych z Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Ł., zaś Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Ł. będzie uiszczać na rzez pracownika miesięczne dopłaty, stanowiące pokrycie części czynszu, wykraczającej poza poziom czynszu regulowanego stosownie do dalszych postanowień porozumienia.
Takie rozwiązanie jest stosowane, gdy nie ma możliwości zapewnienia pracownikowi na stanowisku kierowniczym mieszkania w Ł. z zasobów Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł., bądź pobliskich nadleśnictw.
W dniu 19 grudnia 2016 roku S. N. zawarł umowę najmu lokalu mieszkalnego numer (...), położonego w Ł. przy ul. (...).
(dowód: porozumienie k.156-157, protokół uzgodnień k. 158, umowa najmu lokalu mieszkalnego k.154-155, zeznania świadka S. D. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.237-239, nagranie 00:10:31-00:38:56, zeznania świadka M. K. (1) - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.239-241, nagranie 00:40:29-01:14:42, zeznania świadka M. M. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.241-243, nagranie 01:26:27 -01:35:03, zeznania świadka A. K. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.243-244, nagranie 01:36:33-01:50:10)
W Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. występuje rotacja pracowników. Gdy prowadzona jest rekrutacja nowych pracowników na stanowiska do biura (...) Dyrekcji, w ogłoszeniu zaznaczane jest, iż dyrekcja nie zapewnia lokali mieszkalnych.
(dowód: tabela k.193, zeznania świadka S. D. - protokół rozprawy z dnia 7 grudnia 2018 roku k.237-239, nagranie 00:10:31-00:38:56)
W dniu 17 września 2010 roku A. G. przebył krwawienie podpajęczynówkowe i dokomorowe w przebiegu pęknięcia tętniaka lewej tętnicy szyjnej zewnętrznej. Do zdarzenia doszło w trakcie wykonywania obowiązków służbowych. Za przyczynę gwałtowanego pogorszenia stanu zdrowia uznano stres psychiczny mający swe źródło w zdarzeniach zaistniałych podczas wykonywania pracy w dniu 17 września 2010 roku oraz ogólnej sytuacji Lasów Państwowych.
(dowód: zaświadczenie lekarskie k. 82v., karta informacyjna k.84-85, pismo k.103-103 v., protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy z załącznikami k.104-112, przesłuchanie pozwanego - protokół rozprawy z dnia 12 listopada 2019 roku k.287-289, nagranie 00:06:48-00:47:57)
Pozwany posiada cechy zespołu pozapiramidowego, spastyczny niedowład prawostronny, głuchotę ucha prawego, cierpi na nadciśnienie. Pozostaje pod stałą opieką lekarzy: neurologa, ortopedy, laryngologa, logopedy i psychiatry. Wizyty u lekarzy specjalistów odbywa, co 3-4 miesiące. Wskazana jest dalsza opieka neuropsychologiczna. Pozwany uczęszcza na rehabilitację w szpitalu im. M. K. w Ł., gdzie przyjmują także lekarze specjaliści, pod których opieką A. G. pozostaje. Pozwany odbywa dwa razy w roku rehabilitację, która jest refundowana z NFZ. Pozwany korzystał w przeszłości z pomocy laryngologa w W..
Pozwana leczy się z powodu zwyrodnień kręgosłupa. Przebyła operację przepukliny odcinka lędźwiowego. Jest pod opieką neurologa, neurochirurga
i ortopedy. Wizyty u tych lekarzy dobywa, co kilka miesięcy lub co pół roku w ramach NFZ.
(dowód: zaświadczenia lekarskie k.80-82 v., wynik badania k.83, karta informacyjna k.86-86v i k.87-91, opinia psychologiczna k.93-95, k.99-100, k.101, k.102, k.150-151, dokumentacja z poradni zdrowia psychicznego k.92 i k.96-98, zeznania świadka M. G. - rozprawy z dnia 25 maja 2019 roku k.180-181, nagranie 00:35:51-01:01:17, przesłuchanie pozwanej - protokół rozprawy z dnia 28 maja 2019 roku k.277-280, nagranie 00:11:45-01:20:05)
U pozwanego rozpoznano organiczne zaburzenia osobowości, organiczne zaburzenia procesów poznawczych, afazję, zaburzenia orientacji w terenie. Pozwany funkcjonuje przy pomocy żony, gubi się w otoczeniu, utrzymują się problemy
z pamięcią krótkoterminową oraz koncentracją. Pozwany wychodzi na spacery sam tylko w pobliżu domu i do najbliższej przychodni. Nie prowadzi samochodu. Ma problemy z samodzielnym podróżowaniem pociągiem. Zmiana miejsca zamieszkania pozwanego może mieć wpływ na jego codzienne funkcjonowanie.
(dowód: zaświadczenie lekarskie z dnia 22 września 2017 roku k.80; zaświadczenie k.81-82; prywatna opinia psychologiczna k. 92-95; wynik badania psychologicznego k. 101-102; zeznania świadka M. G. - rozprawy z dnia 25 maja 2019 roku k.180-181, nagranie 00:35:51-01:01:17, przesłuchanie pozwanej - protokół rozprawy z dnia 28 maja 2019 roku k.277-280, nagranie 00:11:45-01:20:05)
Pozwani nie figurują w ewidencji osób bezrobotnych. Pozwany jest uprawniony do pobierania renty z ZUS. Pozwana nie pobiera świadczeń emerytalno–rentowych. Pozwani nie figurują w komputerowej bazie danych świadczeniobiorców Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ł..
(dowód: pismo PUP w Ł. k.129, pismo ZUS k.131, k.133, pismo MOPS k.136)
Pozwana H. G. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz
z mężem A. G.. Planuje przejść na emeryturę. Z tytułu świadczonej pracy otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 3.840 zł netto miesięcznie. Pozwany pobiera rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy w wysokości około 3.100 zł miesięcznie. Pozwani posiadają oszczędności w wysokości około 56.000 zł z tytułu otrzymanej przez pozwanego odprawy z pracy oraz z tytułu wypłaty świadczenia z umowy ubezpieczenia.
Pozwani są współwłaścicielami nieruchomości położonej w miejscowości M. pod W.. Jest to dom jednorodzinny zamieszkiwany przez matkę pozwanego. Dom ma powierzchnię 200 metrów kwadratowych razem z poddaszem użytkowym. Składa się z salonu i 4 pokoi. Położony jest we wsi, na granicy puszczy, w odległości około 50 km od W. i w odległości 4 km od przychodni znajdującej się we wsi. W domu jeden lub dwa pokoje nie są zajęte. Dom prawdopodobnie zostanie sprzedany.
Pozwana jest właścicielem mieszkania o powierzchni 56 metrów kwadratowych położonego w W.. Lokal składa się z dwóch pokoi, łazienki i kuchni. W lokalu zamieszkuje obecnie matka pozwanej.
(dowód: zeznania świadka M. G. - rozprawy z dnia 25 maja 2019 roku k.180-181, nagranie 00:35:51-01:01:17, przesłuchanie pozwanej - protokół rozprawy z dnia 28 maja 2019 roku k.277-280, nagranie 00:11:45-01:20:05, przesłuchanie pozwanego - protokół rozprawy z dnia 12 listopada 2019 roku k.287-289, nagranie 00:06:48-00:47:57)
Przed wprowadzeniem się do lokalu mieszkalnego numer (...), przy ul. (...) w Ł., pozwani kilka razy zmieniali swoje miejsce zamieszkania ze względu na miejsce świadczenia pracy przez A. G.. Zamieszkiwali między innymi w miejscowości Ł. pod P. oraz w miejscowości P. w ramach umów najmu z właściwą Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych.
(dowód: zeznania świadka M. G. - rozprawy z dnia 25 maja 2019 roku k.180-181, nagranie 00:35:51-01:01:17,przesłuchanie pozwanej - protokół rozprawy z dnia 28 maja 2019 roku k.277-280, nagranie 00:11:45-01:20:05, przesłuchanie pozwanego - protokół rozprawy z dnia 12 listopada 2019 roku k.287-289, nagranie 00:06:48-00:47:5)
Pozwana była pracownikiem Lasów Państwowych w Nadleśnictwie G..
Gdy w 2008 roku powstała (...) Dyrekcja Ochrony (...), pozwana przeniosła się do pracy w tej jednostce między innymi z uwagi na mniejszą odległość do miejsca pracy i wyższe zarobki.
(dowód: zeznania świadka M. G. - rozprawy z dnia 25 maja 2019 roku k.180-181, nagranie 00:35:51-01:01:17, przesłuchanie pozwanej - protokół rozprawy z dnia 28 maja 2019 roku k.277-280, nagranie 00:11:45-01:20:05)
Obecnie H. G. jest zatrudniona w Urzędzie Marszałkowskim w W.. Dojeżdża do pracy z obecnego miejsca zamieszkania 2-3 razy w tygodniu. Kiedy pozwana wychodzi do pracy, pozwany zostaje sam w domu. Jeśli przez cały tydzień przebywa w W., wówczas zabiera ze sobą pozwanego. Zamieszkują wtedy w mieszkaniu zajmowanym przez matkę pozwanej, w którym zajmują jeden pokój. W trakcie wspólnego pobytu pozwanych w W., gdy pozwana jest w pracy, A. G. przebywa w mieszkaniu. Po powrocie z pracy pozwana zabiera go na spacer do parku lub do lasu.
(dowód: przesłuchanie pozwanej - protokół rozprawy z dnia 28 maja 2019 roku k.277-280, nagranie 00:11:45-01:20:05)
Na miesięczne wydatki pozwanych składają się: czynsz najmu w wysokości 774 zł miesięcznie, opłaty za gaz w kwocie 315 zł za dwa miesiące, opłaty za energię elektryczną w wysokości 250 zł za dwa miesiące, opłaty za wodę w kwocie 200 zł na dwa miesiące, opłaty za wywóz śmieci w wysokości 12 zł za osobę miesięcznie, opłaty za internet, telewizję i telefon w kwocie 160 zł miesięcznie, wydatki na leki w kwocie około 300 zł miesięcznie lub więcej, koszty utrzymania samochodu i zakup paliwa w kwocie około 600 zł miesięcznie, ubezpieczenie samochodu w kwocie około 3.000 rocznie, koszty wyżywienia i środków czystości w kwocie około 1.500 zł miesięcznie.
(dowód: przesłuchanie pozwanej - protokół rozprawy z dnia 28 maja 2019 roku k.277-280, nagranie 00:11:45-01:20:05)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów w tym dokumentów i ich kserokopii (w oparciu o art.308 k.p.c.), zeznań świadków, a także przesłuchania stron.
Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c. pominął dowód z dokumentu w postaci wytycznych dotyczących polityki mieszkaniowej wraz z załącznikiem k.113-126, z uwagi na to, iż zostały one uchylone mocą Zarządzenia numer 53 z dnia 30 lipca 2018 roku, a zatem pozostawały bez znaczenia dla rozstrzygnięcia. Na tej samej podstawie Sąd pominął dowód z pisma k.159-160 oraz zarządzenia numer 38 dotyczącego zasad ustalania czynszów z załącznikami k.161-176, gdyż dokumenty te nie miał znaczenia dla treści wyroku.
Na rozprawie w dniu 7 grudnia 2018 roku Sąd oddalił wniosek pełnomocnika pozwanych o zobowiązanie powoda do złożenia porozumień pomiędzy Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Ł. a nadleśnictwami dotyczących zaspokajania potrzeb mieszkaniowych pracowników, jako bezprzedmiotowy. Albowiem, w przedmiotowej sprawie ustalenia wymagało, czy sporny lokal jest potrzebny powodowi do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych pracowników, a nie w jaki sposób owe potrzeby są zaspokajane, z uwagi na brak możliwości dysponowania owym lokalem. Na rozprawie w dniu 7 grudnia 2018 roku Sąd oddalił także wniosek pełnomocnika pozwanych o załączenie akt sprawy II C 609/17 tutejszego Sądu. Albowiem, wniosek ten zgłoszony w piśmie pełnomocnika pozwanych z dnia 31 lipca 2018 roku nie służył w rzeczywistości przeprowadzeniu żadnego dowodu na okoliczności istotne dla wyrokowania, lecz jedynie zmierzał do poszukiwania dowodów. Ponadto, na co Sąd zwrócił stronom uwagę na rozprawie w owym dniu (protokół rozprawy k.244, nagranie 01:50:44-01:51:22), Sądowi z urzędu wiadomo, że sprawa o sygnaturze akt II C 609/17 tutejszego Sądu, która dotyczy lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w Ł., nie jest jak wskazał W. K. w piśmie stanowiącym załącznik do pisma pełnomocnika powoda z dnia 20 czerwca 2018 roku sprawą o rozwiązanie umowy najmu, ale sprawą o opróżnienie lokalu mieszkalnego po wygaśnięciu umowy najmu zawartej na czas oznaczony.
Na uwzględnienie nie zasługiwał także wniosek pełnomocnika pozwanych o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych neurologa, psychiatry i psychologa zgłoszony w pkt 5 odpowiedzi na pozew i związany z nim wniosek o załączenie akt VIII U 317/18 Sądu Okręgowego w Łodzi. Czynienie ustaleń dotyczących skutków zamieszkania przez pozwanego w T. stało się bezprzedmiotowe, gdyż wobec braku akceptacji złożonej pozwanym propozycji dotyczącej tej nieruchomości powód zaoferował ją innym osobom. Natomiast, w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym przesłuchania pozwanej, z którego wynika, że A. G. czasami przebywa z nią w W., w stanowiącym jej własność lokalu, gdzie również nocuje, co świadczy o tym, że wbrew twierdzeniom zawartym w odpowiedzi na pozew, opuszczenie przez pozwanego spornego lokalu jest możliwe, prowadzenie postępowania dowodowego na hipotetyczne okoliczności było niecelowe, zmierzało jedynie do przedłużenia procesu i zbędnego zwiększenia jego kosztów.
Dokonując oceny zgromadzonego materiału dowodowego, Sąd uznał za niewiarygodne zeznania świadka M. G. w zakresie, w jakim świadek wskazała, że jej rodzice nie mogą zamieszkać na nieruchomości pod W., której współwłaścicielami są pozwani, gdyż matka A. G. potrzebuje „dużej przestrzeni życiowej”. Zeznania świadka w tym zakresie pozostają w sprzeczności z przesłuchaniem pozwanej, z którego wynika, iż w owym domu można znaleźć jeden lub dwa pokoje, które nie są zajęte.
Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego w tej części, w której wskazywał, że nie zdarza się by żona nocowała w W.. Zeznania te pozostają w sprzeczności z zeznaniami pozwanej złożonymi na rozprawie w dniu 28 maja 2019 roku, a z racji stanu zdrowia i ograniczonych możliwości zapamiętywania określonych faktów przez pozwanego zasadnym było przyjęcie, iż w konfrontacji tych dwóch wypowiedzi, to wypowiedź pozwanej zasługuje na miano wiarygodnej. Z tych przyczyn, Sąd uznał także za niewiarygodne przesłuchanie pozwanego w zakresie, w jakim wskazywał, że teściowa jest osobą nieprzychylną jemu i żonie. Gdyby tak istotnie było, pozwani w czasie wspólnych pobytów w W., nie zamieszkiwaliby razem z nią.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z przepisem art.11 ust. 10 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku
o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu Cywilnego, z ważnych przyczyn, innych niż określone w ust.2 owego przepisu, właściciel może wytoczyć powództwo o rozwiązanie stosunku prawnego i nakazanie przez sąd opróżnienia lokalu, jeżeli strony nie osiągnęły porozumienia co do warunków i terminu rozwiązania tego stosunku. Natomiast, stosownie do ust. 2 powołanego przepisu nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, właściciel może wypowiedzieć stosunek prawny, jeżeli lokator pomimo pisemnego upomnienia nadal używa lokalu w sposób sprzeczny z umową lub niezgodnie z jego przeznaczeniem lub zaniedbuje obowiązki, dopuszczając do powstania szkód, lub niszczy urządzenia przeznaczone do wspólnego korzystania przez mieszkańców albo wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali (pkt 1), lub jest w zwłoce z zapłatą czynszu lub innych opłat za używanie lokalu co najmniej za trzy pełne okresy płatności pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności (pkt 2), lub wynajął, podnajął albo oddał do bezpłatnego używania lokal lub jego część bez wymaganej pisemnej zgody właściciela (pkt 3), lub używa lokalu, który wymaga opróżnienia w związku z koniecznością rozbiórki lub remontu budynku, z zastrzeżeniem art.10 ust. 4 ustawy (pkt 4).
Pojęcie „ważnych przyczyn”, o których mowa w art. 11 ust. 10 ustawy z ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego nie zostało zdefiniowane w ustawie. W konsekwencji, powołany przepis pozostawia do uznania sądu orzekanie w każdym poszczególnym przypadku, przy uwzględnieniu – z jednej strony – zasady ochrony własności, a z drugiej strony – zasady ochrony najemców lokali mieszkalnych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 21 listopada 2012 roku, I ACa 926/12, LEX nr 1289472).
Analogiczną konstrukcję przewidującą możliwość rozwiązania przez sąd łączącej strony umowy najmu lokalu przewidywał art.33 ustawy z dnia 2 lipca 1994 roku o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (Dz.U. Nr 105, poz. 509 ze zm).W konsekwencji, pojęcie „ważnych przyczyn” w rozumieniu art.33 wskazanej ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych zachowało aktualność na gruncie art. 11 ust. 10 obecnie obowiązującej ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2001 roku, III CKN 404/00, LEX nr 52361). W związku z tym, w piśmiennictwie panuje zgoda co do tego, że w zakresie interpretacji ważnej przyczyny na gruncie art.11 ust.10 ustawy o ochronie praw lokatorów aktualne pozostają orzeczenia wydane na gruncie art.33 ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych.
Na uwagę zasługuje okoliczność, iż wykładnia pojęcia „ważnej przyczyny” jest czymś innym niż ocena żądania wynajmującego w świetle zasad współżycia społecznego, nie chodzi tu bowiem o ocenę zachowania się wynajmującego żądającego rozwiązania umowy, lecz o ocenę i wyważenie interesów stron (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2002 roku, IV CKN 1214/00, Lex 80265). Przykładowo, zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem orzecznictwa ważną przyczyną uzasadniającą rozwiązanie umowy jest okoliczność, że lokal jest wynajmującemu niezbędny do wykonywania zadań publicznych, w sytuacji, gdy najemca dysponuje możliwościami majątkowymi i finansowymi, by swoje potrzeby mieszkaniowe zaspokoić w inny sposób (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 stycznia 2000 roku, II CKN 720/98, opubl. L., Sąd Okręgowy w Koninie w wyroku z dnia 12 lutego 2016 roku, I Ca 494/15, Sąd Okręgowy w Olsztynie w wyroku z dnia 3 października 2013 roku, IX Ca 469/13).
Oceniając, czy w konkretnych okolicznościach zachodzą „ważne przyczyny” w rozumieniu powołanego przepisu, należy mieć na względzie przede wszystkim charakter i cel tego przepisu, odczytywane przy uwzględnieniu –
z jednej strony – przyświecającej naszemu prawu zasady ochrony własności (art. 21 i 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.) i – z drugiej strony – obecnej także w naszym prawie zasady ochrony lokatorów, która znalazła wyraz w art.75 Konstytucji, a także między innymi w przepisach ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. Dla oceny, czy taka „ważna przyczyna” zachodzi, decydujący jest, stosownie do przepisu art.316 § 1 k.p.c., stan faktyczny istniejący w chwili wyrokowania (por wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2000 roku, II CKN 720/98, Lex 51070). Instytucja rozwiązania najmu orzeczeniem sądu ma na względzie sytuacje, gdy utrzymywanie najmu byłoby sprzeczne z godnymi ochrony interesami wynajmującego, które regulacja dotycząca wypowiedzenia chroni w ograniczonym tylko zakresie (por. J. Panowicz – Lipska „Prawo zobowiązań - część szczegółowa. System Prawa Prywatnego tom 8.”, opubl. Legalis).
W konsekwencji, rozstrzygając, czy w danej sprawie spełniona jest przesłanka „ważnych przyczyn”, Sąd winien każdorazowo dokonać ważenia interesu właściciela i lokatora (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2001 roku, III CKN 404/00, L.).
W niniejszej sprawie, powód podnosił, że sporny lokal jest mu niezbędny do realizacji zadań własnych związanych z koniecznością zapewnienia mieszkania pracownikom Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. zajmujących stanowiska kierownicze, zamieszkującym w znacznej odległości od miejsca zatrudnienia, zgodnie z postanowieniami Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe.
Pozwani kwestionowali istnienie potrzeby wykorzystania lokalu dla pracowników powoda. Podnosili, że w rzeczywistości powód zamierza sprzedać ów lokal po jego opróżnieniu. Zarzucali sprzeczność żądania pozwu z zasadami współżycia społecznego.
W konfrontacji interesów stron, jakie wystąpiły w sprawie, z których każdy mógł potencjalnie zasługiwać na ochronę, niewątpliwie możliwe było udzielenie ochrony interesowi tylko jednej ze stron. Wymagana była zatem szczególna staranność w wyważeniu interesu zarówno powoda, jak i pozwanych oraz dokonanie oceny, któremu z tych interesów należy udzielić ochrony.
W ocenie Sądu, mając na uwadze całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego, po stronie powodowej zaistniały ważne przyczyny do rozwiązania istniejącego pomiędzy stronami stosunku najmu. Za powyższym stanowiskiem przemawia szereg argumentów.
W pierwszej kolejności, wskazać należy na przepisy obowiązujących i wiążących stronę powodową zapisów Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla (...) Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe sporządzonego w W. w dniu 29 stycznia 1998 roku, obowiązującego ze zmianami do chwili obecnej. Zgodnie z treścią § 21 wskazanego Układu Zbiorowego, na co powoływali się także wszyscy świadkowie zgłoszeni przez stronę powodową, pracownikowi nieposiadającemu prawa do bezpłatnego mieszkania, zatrudnionemu na stanowisku kierowniczym w jednostce organizacyjnej Lasów Państwowych pracodawca zobowiązany jest zapewnić mieszkanie, jeżeli odległość do nowego miejsca pracy uzasadnia zmianę miejsca zamieszkania. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, sytuacja faktyczna w instytucji państwowej, jaką jest Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Ł., obliguje powoda do wypełnienia nałożonych na niego obowiązków wynikających z § 21 Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy. Piastujący obecnie stanowisko Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. S. N. zawarł umowę najmu lokalu mieszkalnego na rynku komercyjnym. Niewątpliwie możliwość wynajęcia własnego lokalu pracownikowi zajmującemu kierownicze stanowisko, generowałaby mniejsze koszty, aniżeli koszty ponoszone w związku z zawarciem przez pracownika umowy najmu na wolnym rynku i dokonywaniem dla tego pracownika dopłat do czynszu najmu lokalu na rynku komercyjnym. Zajmujący stanowisko Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych zamieszkuje w R., czyli w odległości 93 km od miejsca wykonywania pracy, zatem niewątpliwie w jego przypadku spełnione zostały warunki zapewnienia lokalu mieszkalnego zgodnie z § 21 powołanego Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy.
Na uwagę zasługuje przy tym, iż powołany Ponadzakładowy Układ Zbiorowy Pracy w § 21 stanowi ogólnie o pracownikach zatrudnionych na stanowisku kierowniczym. Takimi pracownikami są zatem także naczelnicy poszczególnych wydziałów Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł.. Jak wynika z zeznań świadków, jak również załączonej do akt tabeli dokumentującej odległości od miejsca zameldowania do siedziby Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. samodzielne stanowiska w tej instytucji piastuje 12 osób. Spośród tych osób tylko jedna ma miejsce zameldowania w Ł.. Dwie osoby mają miejsce zamieszkania w odległości 130 i 100 km od siedziby strony powodowej. W stosunku do pozostałych osób odległość ta waha się pomiędzy 20-90 km. Nie są Sądowi znane okoliczności, czy osoby te skorzystałyby z możliwości najmu lokalu mieszkalnego od pracodawcy, jeżeli taka możliwość pojawiłaby się, zwłaszcza, że lokali takich strona powodowa nie oferuje przy rekrutacji, nie mniej jednak treść Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy przewiduje obowiązek zapewnienia takiego lokalu osobom spełniającym określone kryteria (w przypadku powoda jest to co najmniej 6 osób). W rezultacie, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Ł., skoro takim lokalem dysponuje, powinna go udostępnić i zaoferować bądź to obecnym bądź potencjalnym pracownikom. Postanowienia Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy, w świetle przepisów kodeksu pracy, stanowią źródło obowiązującego prawa, wiążącego podmioty nim objęte. Zapisy wskazanego Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy powinny być zatem respektowane przez wszystkie podmioty nim objęte, w przypadku zaistnienia przyczyn i przesłanek w nim wymienionych. Arbitralne traktowanie postanowień układu stanowi naruszenie obowiązujących przepisów prawa, które zwłaszcza w sferze praw pracowniczych, zasługują na szczególną ochronę. W tym stanie rzeczy, strona powodowa, wbrew twierdzeniom pozwanych, przedstawiła dowody na to, iż istnieje szczególne zapotrzebowanie na lokale mieszkalne, w tym na lokal mieszkalny, który zajmowany jest przez pozwanych od wielu lat.
Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika nadto, że lokal mieszkalny numer (...) przy ul. (...) w Ł. jest zakwalifikowany jako lokal niezbędny zarówno w rozumieniu obecnego, jak i poprzedniego zarządzenia Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych. Lokal ten przeznaczony jest dla pracowników innych niż leśniczy czy nadleśniczy, a jak wskazano powyżej osób, którym lokal ten przysługiwałby jest co najmniej kilka. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Ł. jest właścicielem 4 lokali mieszkalnych, z czego jeden usytuowany jest poza województwem (...) – w M. i stanowi mieszkanie administratora ośrodka wypoczynkowego. Sytuacja prawna lokalu położonego w Ł. przy ul. (...) jest uregulowana. Natomiast, w stosunku do lokalu mieszkalnego w Ł. przy ul (...), który zajmował emerytowany Dyrektor Zakładu Usług Produkcyjnych w Ł. wszczęto postępowanie sądowe o jego opróżnienie. Już sam fakt wytoczenia powództw czy to o rozwiązanie umowy najmu czy to o opróżnienie lokalu mieszkalnego może pośrednio świadczyć o tym, że powstała potrzeba użytkowania tych lokali przez obecnych pracowników strony powodowej. Natomiast, ta okoliczność, w świetle ugruntowanego dorobku judykatury, niewątpliwie powinna być zaliczana do ważnych przyczyn, o których stanowi art. 11 ust. 10 ustawy o ochronie praw lokatorów.
Ponadto, w świetle przeprowadzonych dowodów, sporny lokal nie jest przeznaczony na sprzedaż, lecz jako lokal o znacznej wartości, przeznaczony jest do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych powoda, jest tzw. lokalem pozostałym niezbędnym.
W tym miejscu odnieść się należy do statusu pozwanego A. G., jako byłego pracownika Lasów Państwowych. Jakkolwiek jego postawa i zasługi dla Lasów Państwowych nie zasługiwałyby na aprobatę i wyrazy uznania, to jednak zgromadzony materiał dowodowy wykazał, że w trakcie służby w Lasach Państwowych, niewątpliwie to bliskość miejsca zamieszkania i rodziny przyczyniła się do awansów zawodowych. Pozwany mógł bowiem korzystać z wynajmowanych jemu i jego rodzinie przez pracodawcę lokali mieszkalnych. Zapewne zapis § 21 powołanego Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy miał na celu zmaksymalizowanie wydajności pracownika, który nie będzie zmuszony pokonywać dużych odległości do miejsca pracy. Jak wynika z zeznań pozwanej, w przeszłości zmieniła ona miejsce pracy z uwagi na to, że w nowym miejscu zatrudnienia odległość od miejsca zamieszkania była mniejsza. Przy czym odległość ta oscylowała w granicach zaledwie 25 km, a jednak stanowiła jedną z przyczyn, dla której pozwana podjęła decyzję o zmianie miejsca pracy. Zatem znany jest stronie pozwanej dyskomfort związany z koniecznością dłuższych dojazdów do miejsca pracy. Sąd nie dostrzega zatem, aby postępowanie strony powodowej w jakimkolwiek stopniu nosiło cechy niesprawiedliwego traktowania pozwanego jako byłego pracownika. Pozwani nie wykazali także, aby u podstaw wystąpienia przez powoda z pozwem w niniejszej sprawie legły inne, rzekomo ukryte powody.
Istotnym argumentem przemawiającym za istnieniem ważnych przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy najmu są okoliczności nabycia rzeczonego lokalu przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Ł.. Podstawową przyczyną, dla której lokal ten został przez stronę powodową nabyty, było miejsce zamieszkania ówczesnego Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Ł. znajdujące się poza Ł.. Miejscowość C., w której ówczesny dyrektor zamieszkiwał, była oddalona od ówczesnej siedziby Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych przy ul. (...) w Ł. o zaledwie 28 kilometrów. Zważywszy jednak na możliwości komunikacyjne w połowie lat 90-tych XX wieku, mogło to stanowić pewną niedogodność i było przyczyną wyrażenia zgody przez Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych na zakup spornego lokalu. W decyzji wprost wskazano, że lokal ten nabywany jest z przeznaczeniem na mieszkanie dla dyrektora, przy czym zarówno strona powodowa, jak i pobliskie nadleśnictwa nie dysponowały lokalami nadającymi się na mieszkanie dla niego. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że polityka gospodarowania lokalem mieszkalnym numer (...), położonym przy ul. (...) w Ł. od momentu jego nabycia nie zmieniła się i zawsze sprowadzała się do zapewnienia pracownikom zajmującym stanowiska kierownicze bliskiej odległości do miejsca pracy.
O realizacji tego celu świadczyła także sytuacja zawodowa i życiowa pozwanego, lecz jedynie do pewnego momentu, a to z przyczyn leżących po stronie pozwanych. A. G. został powołany na urząd dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych z dniem 4 stycznia 2008 roku, a od 1 lipca 2008 roku wynajmował od swego pracodawcy sporny lokal. Lokal ten zajmował także wówczas, gdy u swego pracodawcy nie zajmował już stanowiska kierowniczego. Faktem jest bowiem, że w okresie od 1 sierpnia 2014 roku do 31 lipca 2015 roku pozwany zatrudniony był na stanowisku starszego specjalisty do spraw zagrodowej hodowli daniela i gospodarki łowieckiej. Mimo zmiany stanowiska pracy, a także wreszcie pomimo ustania stosunku pracy, pozwany nadal zajmował i zajmuje przedmiotowy lokal. Nie jest okolicznością w żadnej mierze uzasadniającą oddalenie powództwa w niniejszej sprawie, iż pozwani regularnie wywiązują się z opłacania czynszu najmu i innych opłat związanych ze spornym lokalem. Obowiązki te należy zakwalifikować jako normalne i prawidłowe zachowanie, jakie każdy najemca obowiązany jest prezentować. Nie można takiemu postępowaniu w żadnym razie przypisać cechy ponadprzeciętnego zaangażowania, gdyż kłóciłoby się to z istotą stosunku prawnego łączącego strony, jakim jest najem.
Jedynie na marginesie wskazać należy, iż podnoszona przez stronę powodową okoliczność, że wcześniejsze umowy najmu spornego lokalu zawierane z innymi osobami były umowami na czas określony, tj. czas pełnienia określonej funkcji, nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia, a potwierdza jedynie konsekwencję i spójność polityki gospodarowania mieniem własnym strony powodowej. W rezultacie, za ważną przyczynę nie można uznać okoliczności, iż umowa najmu łącząca powoda z pozwanym z dnia 1 lipca 2008 roku i umowa z dnia 1 czerwca 2012 roku, do momentu jej zmiany na mocy aneksu z dnia 28 września 2012 roku, były umowami na czas oznaczony. Pozwanego łączy obecnie ze stroną powodową umowa z dnia 8 stycznia 2015 roku zawarta na czas nieokreślony i o jej rozwiązanie niniejszym powództwem wnosi strona powodowa. W konsekwencji, do tej umowy winno odnosić się postępowania dowodowe, zaś dla wykazania zasadności powództwa istotne jest skoncentrowanie się na udowodnieniu istnienia ważnych przyczyn uzasadniających rozwiązanie tej umowy.
Jakkolwiek strona powodowa zanegowała, aby zamierzała zbyć przedmiotowy lokal, a materiał dowodowy nie wykazał, aby istniał zamiar zbycia owego lokalu lub jego wynajęcia na wolnym rynku, to stosownie do treści art. 140 k.c., w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego, właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą. Cytowany przepis zapewnia zatem swobodę dysponowania przedmiotem będącym własnością określonej osoby fizycznej lub prawnej, zapewniając właścicielowi w tym zakresie możliwość działania z wyłączeniem woli osób trzecich. Skoro Skarb Państwa – Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Ł. jest właścicielem spornego lokalu, nabyła go ze środków własnych, to obecnie Sąd nie dostrzega żadnych okoliczności, które mogłyby przemawiać za potrzebą ograniczenia swobody właściciela w dysponowaniu i korzystaniu z tej nieruchomości. Za takim stanowiskiem nie przemawia w szczególności status zawodowy pozwanych ani ich sytuacja życiowa.
Wyważenie interesu obu stron procesu wymagało dokonania analizy sytuacji majątkowej A. i H. małżonków G.. Pozwani są współwłaścicielami domu o powierzchni około 200 metrów kwadratowych położonego w miejscowości M. pod W., w którym są wolne pomieszczenia, a w którym zamieszkuje matka pozwanego. Nadto, pozwana jest właścicielem lokalu mieszkalnego położonego w W., składającego się z dwóch pokoi, obecnie zajmowanego przez jej matkę. Zatem zarówno A. G., jak i H. G. posiadają w dyspozycji nieruchomości, w których mogliby zamieszkiwać. Nieruchomość położona w miejscowości M. jest wprawdzie oddalona od W. o 50 km, znajduje się na wsi i jest oddalona jest od placówek medycznych, lecz w toku postępowania pozwana zeznała, iż dom prawdopodobnie trzeba sprzedać będzie (protokół z dnia 28 maja 2019 roku k.277, nagranie 00:11:45-00:19:11), zatem pozwani w przyszłości będą mogli uzyskać fundusze na zakup innej nieruchomości w dogodnej dla nich lokalizacji. Natomiast, w odniesieniu do lokalu mieszkalnego w W., który stanowi własność pozwanej, a A. G. z mocy art.28 1 k.r.o., przysługuje uprawnienie do korzystania z niego, wskazać należy, iż pozwani korzystają z owego lokalu i czasem w nim przebywają, gdy pozwana przez cały tydzień pracuje w W.. Wprawdzie adres lokalu w W. nie jest Sądowi znany, to jednak z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością można przyjąć, że lokal ten znajduje się w bliskiej bądź nieznacznej odległości od placówek medycznych świadczących pomoc w zakresie kompleksowej opieki zdrowotnej, z których mogliby korzystać zarówno pozwany, jak i pozwana. Pozwany podnosił, iż bliskość wszystkich specjalistów w Ł. ułatwia mu funkcjonowanie. Jednak na uwagę zasługuje to, iż pozwani z pomocy specjalistów korzystają co kilka miesięcy, a pomoc ta świadczona jest głównie w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Co więcej, stan zdrowia pozwanego i jego zaburzenia w zakresie pamięci krótkotrwałej, konieczność bycia w stałym kontakcie z żoną nawet przy krótkim wyjściu z domu, świadczą o tym, że obecność małżonki w niedalekiej przyszłości i tak będzie konieczna, bez względu na to czy określony lekarz specjalista będzie przyjmował swych pacjentów w odległości kilkuset metrów czy dalej od miejsca zamieszkania pozwanych. A jak wynika z zeznań pozwanej planuje ona przejście na emeryturę. Okoliczność ta znacząco ułatwi funkcjonowanie pozwanego i zmniejszy obawy o jego samodzielnie funkcjonowanie i orientację w terenie. W przypadku wykorzystania przez pozwanych możliwości zamieszkania w W., zmiana miejsca zamieszkania i w efekcie placówki medycznej, w której pozwani będą kontynuowali leczenie, nie będzie wiązała się z nadmiernymi niedogodnościami. Wiedzą powszechną jest bowiem, że (...) W. dysponuje licznymi placówkami medycznymi, ośrodkami rehabilitacji i opieką medyczną doraźną świadczoną w ramach świadczeń Narodowego Funduszu Zdrowia. Wprawdzie w zaświadczeniu lekarskim wystawionym pozwanemu przez lekarza psychiatrę wskazano, że zmiana miejsca zamieszkania pozwanego może mieć wpływ na jego codzienne funkcjonowanie, lecz nie wskazano aby ta zmiana w sposób definitywny na stan zdrowia pozwanego wpłynęła. Na uwagę zasługuje także i ta okoliczność, iż pozwani posiadają zgromadzone oszczędności, nadto z przedstawionego przez pozwaną zestawienia miesięcznych wydatków wynika, że oscylują one w granicach 3.900 zł miesięcznie. Skoro miesięczny dochód małżonków sięga kwoty około 6.940 zł, to w budżecie rodziny pozostaje znaczna kwota, która może posłużyć do pokrycia kaucji w przypadku podjęcia przez pozwanych decyzji o wynajęciu innego lokalu mieszkalnego, spełniającego wymagania pozwanych.
Sąd dostrzega przy tym, że dla osób o złym stanie zdrowia zmiana w postaci przeprowadzki jest wyzwaniem łączącym się z pewnymi niedogodnościami
i koniecznością zmiany dotychczasowych nawyków, nie mniej jednak w niniejszym postępowaniu należało wyważyć interesy obu stron postępowania. Niewątpliwie czas trwania niniejszego postępowania, podyktowany zgłaszanymi wnioskami dowodowymi i rygorami natury procesowej, pozwolił pozwanym na ewentualne oswojenie się z myślą o konieczności opróżnienia lokalu mieszkalnego, który zajmują. Dodatkowo wskazać należy, iż strona powodowa żąda wydania jej lokalu w terminie 6 miesięcy od uprawomocnieniu się wyroku, co jest czasem wystarczającym na zorganizowanie przeprowadzki.
Odnosząc się do zarzutu naruszenia zasad współżycia społecznego wskazać należy, iż w ocenie Sądu do owego naruszenia przez powoda nie doszło.
Zgodnie z art. 5 k.c., nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Powołany przepis ma charakter wyjątkowy i powinien być stosowany ze szczególną ostrożnością (tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku dnia 24 kwietnia 1997 roku, II CKN 118/97, OSP 1998 rok, Nr 1, poz. 3).
Zasady współżycia społecznego to odrębne od norm prawnych reguły postępowania wiążące się ściśle z normami moralnymi oraz normami obyczajowymi. Domniemywa się, że korzystający ze swego prawa podmiotowego czyni to zgodnie z zasadami współżycia społecznego oraz społeczno - gospodarczym przeznaczeniem tego prawa. W konsekwencji, ciężar dowodu istnienia okoliczności faktycznych uzasadniających ten zarzut spoczywa na tym, kto ten zarzut podnosi. W przedmiotowej sprawie, ciężar udowodnienia nadużycia prawa podmiotowego przez powoda spoczywał na pozwanych. Tymczasem pozwani nie określili, jaka zasada współżycia społecznego została naruszona przez zachowanie powoda polegające na wystąpieniu z pozwem w niniejszej sprawie, nie wykazali także, iż taka zasada występuje w powszechnie akceptowanym w społeczeństwie systemie wartości, zasad etycznych i uczciwego postępowania, ani że określone zachowanie strony powodowej można zakwalifikować jako nadużycie prawa nie zasługujące na poparcie z punktu widzenia zasad współżycia społecznego.
Materiał dowodowy wykazał, że działania Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych mają swą podstawę w przepisach prawa, w tym w zapisach Ponadzakładowego Układu Zbiorowego Pracy oraz w Zarządzeniach Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych. Co więcej, strona powodowa, mimo, iż wnosiła o rozwiązanie umowy najmu z pozwanymi i udostępnienie lokalu swym pracownikom, zaoferowała do wynajęcia inną nieruchomość, mimo że nie była do tego zobligowana, a pozwani nie są już pracownikami Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych. Pozwani zrezygnowali jednak z oferty tłumacząc swą decyzję lokalizacją nieruchomości i związanymi z nią niedogodnościami oraz zagrożeniami, a także kosztami utrzymania proponowanego lokalu. W przeszłości pozwani przeprowadzali się kilka razy w zależności od miejsca świadczenia pracy. Pobyt w innych lokalach również miał swą podstawę w umowie najmu. Pozwani są nadto osobami o wyższym wykształceniu. Wszystkie te okoliczności pozwalają na wysnucie wniosku, iż pozwani powinni być świadomi, że żadna z umów najmu, nawet ta zawarta na czas nieokreślony, nie daje gwarancji dożywotniego
i niewzruszalnego korzystania z cudzego lokalu. Wprawdzie zgodnie z przepisem
art. 690 k.c., do ochrony praw najemcy do używania lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności, to jednak ochrona ta nie jest absolutna i niczym nieograniczona. Ochrona ta kończy się tam, gdzie właściciel rozpoczyna wykonywania przysługującego mu prawa własności. Ochrona nie może więc pozostawać w opozycji do podstawowych uprawnień, jakie przysługują właścicielowi lokalu. Podsumowując powyższe rozważania, zdaniem Sądu, nie wystąpiły przesłanki do uznania, iż działanie powoda stanowiło nadużycie zasad współżycia społecznego (art. 5 k.c.).
Przy istniejącej w sprawie kolizji interesów między stronami umowy, dotyczącej z jednej strony ochrony interesu publicznego, z drugiej praw prywatnych pozwanych jako najemców, Sąd przyznał pierwszeństwo realizacji uprawnień wynajmującego, mając także na uwadze, iż sytuacja finansowa pozwanych umożliwia im zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych w inny sposób i w tym znaczeniu lokal mieszkalny przy ul. (...) w Ł. nie jest dla niech niezbędny.
Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł, jak w punkcie 1. i 2. sentencji wyroku.
Mając na uwadze sytuację materialną pozwanych, ich zasoby pieniężne, jak również posiadane nieruchomości, Sąd nie znalazł podstaw do przyznania im uprawnienia do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu. Albowiem, w przypadku pozwanych spełniona jest przesłanka negatywna z art.14 ust.4 ustawy o ochronie praw lokatorów, zgodnie z którą uprawnienie do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego nie przysługuje, jeżeli osoby zobowiązane do opróżnienia lokalu mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany lub ich sytuacja materialna pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie. Pozwani są właścicielami innych nieruchomości, w których mogą zamieszkać, posiadają oszczędności, a ich bieżąca sytuacja majątkowa pozwala na czynienie dalszych oszczędności, ewentualnie na spożytkowanie środków pieniężnych na najem bądź zakup innego lokalu mieszkalnego. Zwłaszcza, że jak już wskazano zgodnie z żądaniem strony powodowej, nakazanie pozwanym opróżnienia i wydania lokalu mieszkalnego numer (...) przy ul. (...) w Ł. ma nastąpić dopiero w terminie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się wyroku rozwiązującego umowę najmu.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik (pkt 4 wyroku). Pozwani przegrali proces, byli zatem zobowiązani do zwrotu na rzecz powoda poniesionych przez niego kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 240 zł (zgodnie z § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, w brzmieniu obowiązującym w dacie wniesienia pozwu). Zgodnie z art.105 § 2 k.p.c., na współuczestników sporu odpowiadających solidarnie co do istoty sprawy sąd włoży solidarny obowiązek zwrotu kosztów. Sytuacja pozwanych zobowiązanych łącznie do wydania powodowi lokalu jest zbliżona do sytuacji dłużników solidarnych. W konsekwencji, zgodnie z ugruntowanym w tym zakresie stanowiskiem judykatury, Sąd zobowiązał pozwanych do zwrotu należnych powodowi kosztów procesu solidarnie.
Na nieuiszczone koszty sądowe w łącznej kwocie 282,31 zł złożyła się opłata od pozwu, której powód nie miał obowiązku uiścić zgodnie z art.94 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz wydatek w postaci zwrotu kosztów stawiennictwa i utraconego zarobku dla świadka M. G. w kwocie 182,31 zł.
Na podstawie art. 113 ust.1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art.98 k.p.c., Sąd nakazał pobrać od pozwanych solidarnie na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwotę 282,31 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.