Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Legnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2018 r. w Legnicy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy egzekucyjnej

z wniosku wierzyciela (...) Budownictwo Sp. z o.o. w R.

przy udziale dłużniczki B. K.

o egzekucję świadczenia pieniężnego

na skutek zażalenia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Legnicy R. O.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Legnicy

z dnia 17 listopada 2017 r., sygn. akt I Co 1789/17

p o s t a n a w i a :

oddalić zażalenie.

A. M. A. J. P.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy zmienił punkt 2 postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Legnicy R. O. z dnia 6 lipca 2017 r. o ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego w ten sposób, że ustalił koszty postępowania egzekucyjnego w sprawie w łącznej wysokości 33.789,30 zł, w tym ustalił wysokość opłat stosunkowych na 23.250 zł (15% zgodnie z art. 49 ust. 1 u.k.s.e.) i 10.193,29 zł (5% zgodnie z art. 49 ust. 2 u.k.s.e.) oraz uchylił pozycję dotyczącą naliczenia podatku VAT (pkt I). W pozostałej części skargę oddalił (pkt II), a koszty postępowania skargowego wzajemnie zniósł (pkt III).

Sąd Rejonowy uznał, że komornik sądowy błędnie ustalił wysokość opłaty stosunkowej na kwotę 42.753,48 zł. Prawidłowo pobranie opłaty stosunkowej w wysokości 15% na podstawie art. 49 ust. 1 u.k.s.e. było możliwe jedynie od kwoty 155.000 zł jako kwoty uzyskanej w toku postępowania egzekucyjnego z wpłat dokonanych przez dłużniczkę. Żadna część z wyegzekwowanej kwoty nie pochodziła z dokonanych zajęć wierzytelności czy też ze sprzedaży zajętych ruchomości i nieruchomości, do licytacji których ostatecznie nie doszło. Od wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania ustalonego przez Sąd pierwszej instancji na kwotę 203.865,83 zł opłata stosunkowa powinna zostać ustalona w wysokości 5%, zgodnie z treścią art. 49 ust. 2 zd. pierwsze u.k.s.e. i wynieść 23.250 zł. Sąd Rejonowy, powołując się na aktualne orzecznictwo Sądu Najwyższego, uznał także, że komornik sądowy nie może podwyższyć opłaty stosunkowej o podatek od towarów i usług.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodził się komornik sądowy w części dotyczącej opłaty egzekucyjnej w kwocie 19.160,36 zł, wnosząc o jego zmianę i oddalenie skargi w zaskarżonym zakresie, ewentualnie jego uchylenie oraz rozstrzygnięcie o kosztach postępowania według norm przepisanych.

Komornik podtrzymał swoje stanowisko dotyczące zasadności obciążenia organu egzekucyjnego podatkiem VAT oraz zakwestionował stanowisko Sądu Rejonowego w przedmiocie wyliczenia opłaty w wysokości 5% świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, bowiem dłużniczka zapłaciła wierzycielowi całość egzekwowanego roszczenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Niewątpliwie w rozpoznawanej sprawie do zaspokojenia wierzyciela, które nastąpiło zarówno w drodze wpłat dokonywanych przez dłużniczkę komornikowi, jak i poprzez bezpośrednie spełnienie świadczenia do rąk wierzyciela, doszło już po wszczęciu przez postępowania egzekucyjnego oraz podjęciu przez komornika czynności zmierzających do przymusowego wyegzekwowania roszczenia. Jakkolwiek komornik podjął w toku prowadzonego przez siebie postępowania czynności zmierzające do wyegzekwowania od dłużnika należności, o skuteczności egzekucji można mówić wtedy, gdy komornik uzyska egzekwowane świadczenie w wyniku przeprowadzenia egzekucji (np. w wyniku egzekucyjnego zajęcia i sprzedaży zajętej ruchomości) albo w jej toku w następstwie spełnienia świadczenia przez dłużnika do rąk komornika. Spełnienie świadczenia przez dłużnika bezpośrednio wierzycielowi w toku wszczętego wcześniej postępowania egzekucyjnego oznacza w ocenie Sądu odwoławczego, że w odniesieniu do tak spełnionego świadczenia to nie działanie komornika doprowadziło do zaspokojenia wierzyciela, ponieważ stan taki został osiągnięty na skutek pozaegzekucyjnej czynności samego dłużnika. W okolicznościach niniejszej sprawy nie można było zatem kwoty świadczenia spełnionego bezpośrednio do rąk wierzyciela traktować jako świadczenia wyegzekwowanego przez komornika w rozumieniu art. 49 ust. 1 u.k.s.e. i naliczyć od jego wartości opłaty stosunkowej, skoro nie zostało ono uzyskane w wyniku realnych działań komornika sądowego, będących rezultatem efektywnej egzekucji. Tym samym Sąd Okręgowy podziela ugruntowane w orzecznictwie stanowisko, zgodnie z którym brak jest podstaw do traktowania świadczenia spełnionego przez dłużnika bezpośrednio na rzecz wierzyciela za wyegzekwowane przez komornika i podlegające opłacie stosunkowej wyliczanej na podstawie art. 49 ust. 1 u.k.s.e. Podkreślenia wymaga przy tym, że ustawodawca wprowadził rozróżnienie wysokości opłat stosunkowych w wysokości 15% (art. 49 ust. 1 u.k.s.e.) i 5% (art. 49 ust. 2 u.k.s.e.), powiązując ją z rzeczywistym nakładem pracy komornika w danym postępowaniu egzekucyjnym, uwzględniając konieczność wprowadzenia instrumentów sprzyjających poprawie efektywności i skuteczności egzekucji, w tym także mechanizmów zachęty dla dłużnika do szybszego i dobrowolnego spełnienia egzekwowanego obowiązku, premiowanych obniżeniem opłaty w razie dobrowolnego zaspokojenia wierzyciela w toku egzekucji (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2009 r., III CZP 82/09; wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 czerwca 2012 r., P 13/11).

W odniesieniu do zarzutów komornika odnoszący się do kwestii podatku od towarów i usług, Sąd Okręgowy tak jak Sąd pierwszej instancji podziela dominujący w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, zgodnie z którym komornicy, określając wysokość kosztów postępowania egzekucyjnego, nie mogą podwyższyć opłaty egzekucyjnej, ustalonej na podstawie art. 49 ust. 1 i 2 u.k.s.e. o stawkę podatku od towarów i usług, gdyż podatek ten zawarty jest już w tej opłacie – o ile bowiem z punktu widzenia komornika opłata egzekucyjna stanowi wynagrodzenie za świadczone usługi, o tyle dla dłużnika jest to opłata o charakterze daniny, opłaty publicznoprawnej zbliżonej do opłat sądowych, którą dłużnik ponosi za prowadzenie egzekucji. Ta należność publicznoprawna jest określona w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych, w której stanowczo wskazano jak ma być obliczona i jaka jest jej wysokość oraz nie ma podstaw do doliczania do daniny publicznej kolejnej daniny, jaką jest podatek (por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2016 r., III CZP 34/16 oraz z dnia 27 lipca 2017 r., III CZP 97/16).

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 zd. pierwsze k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

A. M. A. J. P.

Sygn. akt II Cz 244/18

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w Rep.;

2.  odpis postanowienia doręczyć:

-

pełnomocnikowi wierzyciela,

-

pełnomocnikowi dłużniczki,

-

komornikowi;

3.  po dołączeniu potwierdzeń odbioru akta sprawy zwrócić Sądowi Rejonowemu w Legnicy.

L., dnia kwietnia 2018 r.