Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 sierpnia 2019 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Jarząbek

Protokolant: sekr. sądowy Marta Jachacy

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 lipca 2019 r. w Warszawie

sprawy G. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

w związku z niewydaniem decyzji przez organ rentowy oraz o wypłatę renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową

na skutek odwołania G. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

z dnia 6 czerwca 2018r. znak: (...)

- oddala odwołania.

Sygn. akt VII U 379/19

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. , decyzją z dnia 6 czerwca 2018 r., znak: (...) odmówił G. J. wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową od dnia 1 lipca 2016 r., tj. od daty określonej w wyroku Sądu. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że warunkiem wypłacenia świadczenia w wysokości pełnej kwoty świadczenia emerytalnego i połowy wysokości świadczenia rentowego jest nieosiąganie przychodów zgodnie z art. 26 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.). W przypadku osiągania przychodów, renta wypłacana w wysokości połowy należnej kwoty nie przysługuje ubezpieczonemu. Organ rentowy dodał, że w decyzji z dnia 23 listopada 2017r. o przyznaniu świadczenia, zawiesił jego wypłatę z uwagi na uzyskiwanie przez ubezpieczoną przychodów z tytułu zatrudnienia. Wskazał także, że Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w wyroku z dnia 4 sierpnia 2017 r., wydanym w sprawie o sygn. akt VII U 211/17 nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. W związku z powyższym, zdaniem organu rentowego, brak jest podstaw prawnych do wypłaty odsetek za okres od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 23 listopada 2017 r. (decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 6 czerwca 2018r., znak: (...)– nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego).

W dniu 6 czerwca 2018 r. ubezpieczona G. J. złożyła odwołanie od decyzji z tej samej daty, domagając się jej zmiany i przyznania prawa do wypłaty świadczenia rentowego za okres od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 23 listopada 2017 r. wraz z odsetkami ustawowymi obliczonymi odpowiednio do wymaganych terminów wpłat. W uzasadnieniu wskazała, że na mocy wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 sierpnia 2017 r., wydanego w sprawie o sygn. akt VII U 211/17, uzyskała prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową od dnia 1 lipca 2016 r. na stałe, a orzeczenie to stało się prawomocne z dniem 11 października 2017 r. W wykonaniu powyższego wyroku Sądu Okręgowego, organ rentowy decyzją z dnia 23 listopada 2017 r., znak: (...) przyznał jej prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 1 lipca 2016 r. na stałe, jednocześnie zawieszając wypłatę świadczenia w związku z uzyskiwaniem przychodu z tytułu zatrudnienia. W dniu 12 grudnia 2017 r. ubezpieczona zgłosiła w placówce organu rentowego zaprzestanie pełnienia funkcji lekarza sądowego od dnia 31 grudnia 2017 r. W związku z powyższym, organ rentowy wydał w dniu 4 stycznia 2018 r. decyzję, znak:(...)w przedmiocie wznowienia wypłaty renty od dnia 1 stycznia 2018 r. Dodała, że w dniu 21 stycznia 2018 r. złożyła w organie rentowym wniosek o wypłatę zaległego świadczenia rentowego za okres od dnia 1 lipca 2016 r., tj. od momentu uzyskania prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową na mocy wyroku Sądu do dnia 23 listopada 2017 r., tj. do dnia wydania przez organ rentowy decyzji o przyznaniu renty wraz z ustawowymi odsetkami stosownie do określonego prawem harmonogramu wpłat. Wskazała, że na korespondencję skierowaną do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie otrzymała żadnej odpowiedzi, co z kolei świadczy o bezczynności organu rentowego. W ocenie ubezpieczonej, uzyskiwanie przychodu z tytułu zatrudnienia w okresie odmowy przyznania na jej rzecz prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową nie może stanowić podstawy do zawieszenia wypłaty świadczenia, gdyż wyklucza to możliwość wyboru pomiędzy pracą z jednoczesnym zawieszeniem prawa do wypłaty świadczeń z ubezpieczeń społecznych, a wypłatą renty, jak i formalnym brakiem statusu rencisty w tym czasie i wynikających z tego ograniczeń w zakresie uzyskiwania przychodu. Na tej podstawie, ubezpieczona zwróciła się o zmianę zaskarżonej decyzji i wypłatę zaległego świadczenia za okres od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 23 listopada 2017 r. (odwołanie z dnia 6 czerwca 2018 r. k. 3, pismo z dnia 26 lipca 2018 r. k. 18 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 11 lipca 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Uzasadniając swe stanowisko, organ rentowy powołał argumentację analogiczną, jak w treści zaskarżonej decyzji. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreślił, że zgodnie z treścią przepisu art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego oraz do emerytury na podstawie odrębnych przepisów wypłaca się, zależnie od jej wyboru przysługującą rentę powiększoną o połowę emerytury albo emeryturę powiększoną o połowę renty. Stosownie zaś do treści ust. 3, ust. 1 tego przepisu nie stosuje się, jeżeli osoba uprawniona osiąga przychód powodujący zawieszenie prawa do świadczeń lub zmniejszenie ich wysokości określony w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, niezależnie od wysokości przychodu. Ustawodawca więc w sposób świadomy wyłączył możliwość połączenia prawa do pobierania dwóch świadczeń z ubezpieczenia społecznego z prawem do osiągania dodatkowego przychodu. W związku z powyższym, odwołującej nie przysługuje wypłata renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową za okres od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 23 listopada 2017 r., jako świadczenia mniej korzystnego od emerytury. Tym samym odwołującej nie przysługują również odsetki z tego tytułu tym bardziej, że Sąd Okręgowy nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji o przyznaniu tego świadczenia. W ocenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w rozpatrywanej sprawie nie można też przyjąć założenia o bezczynności organu rentowego, ponieważ prawomocny wyrok Sądu Okręgowego wpłynął w dniu 31 października 2017 r. i został prawidłowo wykonany decyzją z dnia 23 listopada 2017 r. Na tej podstawie organ rentowy stwierdził, że zaskarżona decyzja jest prawnie oraz faktycznie uzasadniona (odpowiedź na odwołanie z dnia 11 lipca 2018 r. k. 13 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona G. J., urodzona w dniu (...), w dniu 15 września 1976 r. ukończyła studia magisterskie na Oddziale Stomatologicznym Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w W., uzyskując tytuł lekarza dentysty. W okresie od dnia 1 kwietnia 1977 r. do dnia 30 września 1977 r. ubezpieczona była zatrudniona, jako młodszy asystent w Wojewódzkim Szpitalu (...) w B.. Następnie w okresie od dnia 20 października 1977 r. do dnia 13 maja 1978 r. świadczyła pracę na rzecz Zespołu (...) z siedzibą w W., zajmując analogiczne stanowisko pracy, natomiast w okresie od dnia 15 maja 1978 r. do dnia 31 grudnia 1979 r. była zatrudniona w tym samym charakterze w Zespole (...):2 w W.. W okresie od dnia 1 stycznia 1980 r. do dnia 15 stycznia 1982 r. ubezpieczona świadczyła pracę na rzecz (...) Przedsiębiorstwa (...) Przychodni (...) w W. na stanowisku lekarza stomatologa, a w okresie od dnia 16 stycznia 1982 r. do dnia 28 lutego 1987 r. była zatrudniona, jako młodszy asystent w Wojewódzkim Szpitalu (...) w W.. Kolejny okres zatrudnienia ubezpieczonej miał miejsce od dnia 2 marca 1987 r. do dnia 19 maja 1991 r. w Przemysłowym Zespole (...):5 w W. na stanowisku starszego asystenta. Na tym samym stanowisku pracy ubezpieczona była zatrudniona w okresie od dnia 20 maja 1991 r. do dnia 19 lipca 2014 r. w (...) Zespole Publicznych Zakładów (...) z siedzibą w W.. Z kolei w okresie od dnia 1 października 2014 r. do dnia 31 grudnia 2017 r. ubezpieczona pełniła funkcję lekarza sądowego w Sądzie Okręgowym w Warszawie, uzyskując z tego tytułu wynagrodzenie określone ustawą z dnia 15 czerwca 2007 r. o lekarzu sądowym (Dz. U. z 2011 r., Nr: 106, poz. 622) (dyplom z dnia 15 września 1976 r. k. 7, świadectwa pracy oraz zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 9-68, tom I a.r., poświadczenie dla celów świadczeń emerytalno-rentowych ze wskazaniem podstawy wymiaru składek k. 20 - nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego).

W dniu 24 listopada 2011 r. ubezpieczona G. J. złożyła w organie rentowym wniosek o przyznanie emerytury. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., decyzją z dnia 10 maja 2012 r., znak: (...), przyznał ubezpieczonej zaliczkę na poczet przysługującej emerytury od dnia 3 stycznia 2012 r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość emerytury, obliczonej zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej, wyniosła 2.269,66 zł. Jednocześnie organ rentowy zaznaczył, że emerytura ustalona w/w decyzją ma charakter zaliczkowy, natomiast ostateczna wysokość świadczenia zostanie ustalona w terminie późniejszym po wyjaśnieniu nieprawidłowości w rozliczeniach i podanych okresach podlegania ubezpieczeniom społecznym. W kolejnych latach świadczenie podlegało stosownym waloryzacjom i przeliczeniom w oparciu o składane przez ubezpieczoną dodatkowe dokumenty dotyczące przebiegu jej zatrudnienia. Decyzją z dnia 19 kwietnia 2013 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej emeryturę od dnia 3 stycznia 2012 r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość świadczenia została wówczas ustalona na kwotę w wysokości 2.198,66 zł. W dniu 12 grudnia 2017 r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym pismo wraz z informacją o tym, że w dniu 2 stycznia 2018 r. zakończyła pracę zawodową. W związku z powyższym, decyzją z dnia 22 marca 2018 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w rozpoznaniu wniosku ubezpieczonej z dnia 21 lutego 2018 r., ponownie przeliczył świadczenie emerytalne, ustalając jego wysokość na kwotę 2.658,81 zł (wniosek z dnia 24 listopada 2011 r. k. 1- 3, decyzja z dnia 10 maja 2012 r., znak: (...)k. 9-11 i nast. k. 39-45, k. 65-67, decyzja z dnia 19 kwietnia 2013 r., znak: (...), k. 77-79, tom III a.r., pismo z dnia 12 grudnia 2017 r., decyzja z dnia 22 marca 2018 r., znak: (...) - nienumerowana dokumentacja zgromadzona w tomie III akt organu rentowego).

Decyzją z dnia 24 sierpnia 2016 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w (...) W. stwierdził u G. J. chorobę zawodową w postaci przewlekłej choroby układu ruchu wywołanej sposobem wykonywania pracy oraz przewlekłego zapalenia okołostawowego barku. Na tej podstawie, ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek o przyznanie na jej rzecz prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. W toku postępowania odwołująca została skierowana na badanie przez Lekarza Orzecznika ZUS, który orzeczeniem z dnia 21 października 2016 r. uznał, że jest ona trwale, całkowicie niezdolna do pracy od dnia 19 lutego 2015 r. jednak, całkowita niezdolność nie pozostaje w związku z chorobą zawodową. W związku z wniesieniem przez odwołującą sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, sprawa została skierowana do Komisji Lekarskiej ZUS, która orzeczeniem z dnia 28 grudnia 2016 r. również stwierdziła, że G. J. jest trwale, całkowicie niezdolna do pracy od dnia 19 lutego 2015 r., jednak niezdolność do pracy nie pozostaje w związku z chorobą zawodową. W oparciu o orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS organ rentowy wydał w dniu 10 stycznia 2017 r. decyzję, znak: (...)mocą której odmówił G. J. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, że odwołująca nie spełniła przesłanki wynikającej z treści art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, albowiem orzeczona u niej niezdolność do pracy nie pozostaje w związku z choroba zawodową. Od powyższej decyzji, ubezpieczona złożyła odwołanie do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, inicjując postępowanie w sprawie o sygn. akt VII U 211/17 (decyzja Nr (...) o stwierdzeniu choroby zawodowej k. 8-10, orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 21 października 2016 r. k.12, orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 28 grudnia 2016 r. k.18, tom IV a.r., decyzja z dnia 10 stycznia 2017 r., znak: (...) – nienumerowana dokumentacja zgromadzona w tomie IV a.r.).

Wyrokiem z dnia 4 sierpnia 2017 r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową od dnia 1 lipca 2016 r. na stałe. W/w orzeczenie stało się prawomocne z dniem 11 października 2017r. Prawomocny wyrok wpłynął do organu rentowego w dniu 31 października 2017 r. W wykonaniu powyższego wyroku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał w dniu 23 listopada 2017 r. decyzję znak: (...)mocą której przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową od dnia 1 lipca 2016 r. Organ rentowy wskazał, że renta przysługuje w wysokości 60% podstawy wymiaru, tj. w kwocie 2.281,18 zł. Zaznaczył przy tym, że w razie zbiegu prawa do emerytury i renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową wypłaca się w zależności od wyboru emeryturę powiększoną o połowę renty albo rentę powiększoną o połowę emerytury. W przypadku osiągania przychodu (bez względu na jego wysokość) przysługuje wyższe lub wybrane świadczenie. Organ rentowy zawiesił wypłatę renty z uwagi na osiągnie przez ubezpieczoną przychodu z tytułu pełnienia funkcji lekarza sądowego w Sądzie Okręgowym w Warszawie (wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 sierpnia 2017 r. wydany w sprawie o sygn. akt VII U 211/17 wraz z uzasadnieniem, decyzja z dnia 23 listopada 2017 r. decyzję, znak: (...)- nienumerowana dokumentacja zgromadzona w tomie IV a.r.).

W dniu 12 grudnia 2017 r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym pismo wraz z informacją o tym, że w dniu 2 stycznia 2018 r. zakończyła pracę zawodową. W związku z powyższym, decyzją z dnia 22 marca 2018 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ponownie przeliczył świadczenie emerytalne ubezpieczonej, ustalając jego wysokość na kwotę 2.658,81 zł.

Z kolei w dniu 23 stycznia 2018 r. ubezpieczona złożyła wniosek o wypłatę zaległej renty za okres od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 23 listopada 2017 r. W uzasadnieniu wskazała, że w jej ocenie, uzyskiwanie przychodu z tytułu zatrudnienia w okresie odmowy przyznania na jej rzecz prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową nie może stanowić podstawy do zawieszenia wypłaty świadczenia, gdyż wyklucza to możliwość wyboru pomiędzy pracą z jednoczesnym zawieszeniem prawa do wypłaty świadczeń z ubezpieczeń społecznych, a wypłatą renty, jak i z formalnym brakiem statusu rencisty w tym czasie i wynikających z tego ograniczeń w zakresie uzyskiwania przychodu (pismo z dnia 12 grudnia 2017 r., decyzja z dnia 22 marca 2018 r., znak: (...) wniosek z dnia 23 stycznia 2018 r. - nienumerowana dokumentacja zgromadzona w tomie III i IV akt organu rentowego).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., decyzją z dnia 6 czerwca 2018 r., znak:(...), odmówił jednak G. J. wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową od dnia 1 lipca 2016 r., tj. od daty określonej w wyroku Sądu. W uzasadnieniu organ rentowy powołał się na treść art. 26 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.) wskazując, że warunkiem wypłacenia świadczenia w wysokości pełnej kwoty świadczenia emerytalnego i połowy wysokości świadczenia rentowego jest nieosiąganie przychodów. W przypadku osiągania przychodów, renta wypłacana w wysokości połowy należnej kwoty nie przysługuje ubezpieczonemu. Organ rentowy dodał, że w decyzji z dnia 23 listopada 2017 r. o przyznaniu świadczenia, zawiesił jego wypłatę z uwagi na uzyskiwanie przez ubezpieczoną przychodów z tytułu zatrudnienia. Wskazał także, że Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w wyroku z dnia 4 sierpnia 2017 r., wydanym w sprawie o sygn. akt VII U 211/17 nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. W związku z powyższym brak jest podstaw prawnych do wypłaty odsetek za okres od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 23 listopada 2017 r. Na tej podstawie organ rentowy stwierdził, że brak jest podstaw do wypłaty na rzecz ubezpieczonej zaległej renty za okres za okres od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 23 listopada 2017 r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w wypłacie poszczególnych świadczeń (decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z dnia 6 czerwca 2018 r., znak: (...)– nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego). Od niekorzystnej dla siebie decyzji organu rentowego z dnia 6 czerwca 2018r., ubezpieczona G. J. złożyła odwołanie do tut. Sądu, inicjując tym samym niniejsze postępowanie (odwołanie z dnia 6 czerwca 2018 r. k. 3, pismo z dnia 26 lipca 2018 r. k. 18 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach niniejszej sprawy, jak również w aktach organu rentowego. Zdaniem Sądu dokumenty, w zakresie w jakim Sąd Okręgowy oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Dokumenty te nie były przez strony sporu kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem wynikające z nich okoliczności należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie G. J. od decyzji organu rentowego z dnia 6 czerwca 2018 r., znak: (...) jest niezasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2019 r., poz. 39 ze zm.) w razie zbiegu u jednej osoby prawa do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie wypłaca się jedno z tych świadczeń - wyższe lub wybrane przez zainteresowanego. Przepis ten formuje zatem jako podstawową zasadę pobierania tylko i wyłącznie jednego świadczenia z systemu ubezpieczeń społecznych. Wyjątki od tej zasady określone są przepisami szczególnymi, które precyzują sytuacje, w jakich danej osobie może być wypłacane więcej niż jedno świadczenie oraz warunki tej wypłaty.

Jeden z tych wyjątków reguluje ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r., Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.), która w art. 26 ust. 1 stanowi, że osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego oraz do emerytury na podstawie odrębnych przepisów wypłaca się, zależnie od jej wyboru przysługującą rentę powiększoną o połowę emerytury albo emeryturę powiększoną o połowę renty. Przepisu tego jednak nie stosuje się, jeżeli osoba uprawniona osiąga przychód powodujący zawieszenie prawa do świadczeń lub zmniejszenie ich wysokości określony w ustawie o emeryturach i rentach z FUS, niezależnie od wysokości tego przychodu z art. 26 ust. 3 ww. ustawy. Regulacja ta weszła w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.

W realiach rozpatrywanej sprawy, ubezpieczona od dnia 3 stycznia 2012 r. jest uprawniona do emerytury, natomiast od dnia 1 lipca 2016 r. do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową na stałe. Jednocześnie w okresie od dnia 1 października 2014 r. do dnia 31 grudnia 2017 r. ubezpieczona uzyskiwała przychód z tytułu pełnienia funkcji lekarza sądowego w Sądzie Okręgowym w Warszawie, określony ustawą z dnia 15 czerwca 2007 r. o lekarzu sądowym. Słusznie zatem organ rentowy odmówił ubezpieczonej wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową za okres od dnia 1 lipca 2016 r., tj. od daty określonej w wyroku Sądu do dnia 23 listopada 2017 r., tj. do dnia wydania przez organ rentowy decyzji o przyznaniu renty – jako drugiego świadczenia – albowiem, z uwagi na uzyskiwanie przychodów z tytułu pełnienia funkcji lekarza sądowego, nie przysługuje jej prawo do świadczeń w zbiegu.

W konsekwencji do ubezpieczonej ma zastosowanie ogólna zasada pobierania jednego świadczenia wyrażona w przytoczonym przepisie art. 95 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W oparciu o ten przepis, organ rentowy wypłaca ubezpieczonej świadczenie wyższe tj. emeryturę. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 kwietnia 2012 r., (I UK 390/11), zasada wypłacania tylko jednego świadczenia z ubezpieczenia społecznego zgodnie z treścią art. 95 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi wyraz obowiązującej w prawie ubezpieczeń społecznych zasady solidarności ryzyka i nie jest sprzeczna z konstytucyjną zasadą równości, tj. z art. 32 Konstytucji RP. W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z przepisem art. 98 ust. 1 ustawy o FUS, wstrzymanie wypłaty jednego ze świadczeń, o których mowa w art. 95, następuje od dnia, od którego przysługuje prawo do wypłaty świadczenia wyższego lub wybranego przez zainteresowanego. Na podstawie tego przepisu organ rentowy wstrzymał wypłatę renty ubezpieczonej, albowiem stwierdził, że ubezpieczona z uwagi na osiąganie przychodów nie ma prawa do świadczeń w zbiegu. W uchwale z dnia 27 kwietnia 2005 r. (II UZP 1/05) Sąd Najwyższy wskazał także, że prawo do pobierania emerytury w zbiegu z rentą z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową jest wyłączone w przypadku osiągania przez osobę uprawnioną przychodu, z którym łączy się obowiązek ubezpieczenia społecznego - niezależnie od jego wysokości - także wtedy, gdy emeryt (mężczyzna) osiągnął wiek 65 lat na co wskazuje art. 26 ust. 3 wymienionej wyżej ustawy w związku z art. 103 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Analogicznie kwestia ta wygląda w przypadku kobiety, która osiągnęła powszechny wiek emerytalny, czyli 60 lat. Gdyby zatem organ rentowy nie zawiesił wypłaty świadczenia rentowego i podjąłby jego wypłatę od dnia 1 lipca 2016 r., to wówczas ubezpieczona pobrałaby świadczenie nienależne i byłaby zobowiązania do jego zwrotu na podstawie art. 138 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepis ten stanowi bowiem, że osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu. Ustęp 2 w/w przepisu precyzuje natomiast, że za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu ust. 1 uważa się świadczenia wypłacone pomimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania. W tym stanie rzeczy organ rentowy mógłby zatem zasadnie żądać od ubezpieczonej zwrotu wypłaconego jej nienależnie świadczenia na podstawie w/w regulacji.

W orzecznictwie przyjmuje się także, że użyte w treści przepisu art. 26 ust. 3 cyt. ustawy wypadkowej pojęcie „przychodu” nie oznacza tylko wynagrodzenia z tytułu stosunku pracy, ale także przychód z tytułu aktywności określonej w art. 104 ust. 2 ustawy emerytalnej, więc także służby, innej pracy zarobkowej lub prowadzenia pozarolniczej działalności i bez znaczenia pozostaje wysokość tego przychodu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 6 sierpnia 2015 r.). W rozpoznawanej sprawie wątpliwości Sądu Okręgowego nie budziło to, że ubezpieczona w latach 2014-2017 uzyskiwała przychody z tytułu pełnienia funkcji lekarza w Sądzie Okręgowym w Warszawie, określone ustawą z dnia 15 czerwca 2007 r. o lekarzu sądowym. A zatem niewątpliwie uzyskiwała przychód zarówno w okresie, w którym prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową zostało jej przyznane na mocy wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 4 sierpnia 2017 r., tj. od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 23 listopada 2017 r., tj. do dnia wydania przez organ rentowy decyzji w przedmiocie przyznania prawa do w/w świadczenia. Dla rozliczenia przychodu, czy też zawieszenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową nie ma przy tym znaczenia fakt, że przychód był osiągnięty przed datą wydania decyzji o przyznaniu prawa do renty. Bez znaczenia pozostawała także wysokość osiąganego przychodu. Jeszcze raz podkreślić bowiem należy, że zgodnie z treścią art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli osoba uprawniona osiąga przychód powodujący zawieszenie prawa do świadczeń lub zmniejszenie ich wysokości określony w ustawie o emeryturach i rentach z FUS, niezależnie od wysokości tego przychodu. Dlatego też, mając na uwadze treść powołanych wyżej regulacji, uznać należy, że w związku z osiąganiem przez ubezpieczoną przychodów słusznie jej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową, przyznanej od dnia 1 lipca 2016 r. na stałe (będącej świadczeniem mniej korzystnym niż przyznana od dnia 3 stycznia 2012 r. emerytura) zostało zawieszone. W rezultacie za bezzasadne należało także uznać roszczenie odwołującej o zapłatę ustawowych odsetek od należności głównej za okres od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 23 listopada 2017 r.

Kwestia sporna w rozpatrywanej sprawie sprowadzała się także do tego, czy mając na uwadze istniejący stan faktyczny i obowiązujące przepisy należy uznać, że organ rentowy nie wydał decyzji w wymaganym przepisami terminie dwóch miesięcy od dnia zgłoszenia roszczenia, tj. czy miała miejsce bezczynność organu w rozumieniu art. 477 ^{( 9)} § 4 k.p.c. i czy w związku z tym skarga odwołującej w tym przedmiocie znajduje uzasadnienie. W tym miejscu wskazać należy, że wyrokiem z dnia 4 sierpnia 2017 r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 10 stycznia 2017 r. w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową od dnia 1 lipca 2016 r. na stałe. W/w orzeczenie stało się prawomocne z dniem 11 października 2017 r. Prawomocny wyrok wpłynął do organu rentowego w dniu 31 października 2017 r. W wykonaniu powyższego wyroku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał w dniu 23 listopada 2017 r. decyzję znak: (...) mocą której przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową od dnia 1 lipca 2016 r. Tym samym organ rentowy dotrzymał dwumiesięcznego terminu wskazanego w treści art. 477 ^{( 9)} § 4 k.p.c. Odnosząc się natomiast do wniosku o wypłatę zaległej renty z dnia 23 stycznia 2018 r., to wskazać należy, że organ rentowy w tym zakresie wydał, co prawda decyzję w dniu 6 czerwca 2018r., a więc po upływie dwóch miesięcy, jednak już we wcześniejszej decyzji z dnia 23 listopada 2017 r. wyjaśnił z jakich powodów prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową ulega zawieszeniu z powołaniem podstawy prawnej. Tym samym już we w/w decyzji o przyznaniu renty z dnia 23 listopada 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wskazał dlaczego odwołującej nie przysługuje prawo do pobierania świadczeń w zbiegu. Z kolei w decyzji z dnia 6 czerwca 2018 r. organ rentowy powtórzył tylko argumentację zaprezentowaną w pierwotnej decyzji z dnia 23 listopada 2017 r. Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego brak było zatem podstaw do uwzględnienia odwołania w tym zakresie, albowiem organ rentowy już w pierwszej decyzji z dnia 23 listopada 2017 r. wyjaśnił ubezpieczonej przyczyny zawieszenia wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową ze wskazaniem podstawy prawnej. Ubezpieczona składając wniosek o wypłatę zaległej renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową w dniu 23 stycznia 2018 r. miała już zatem świadomość tego dlaczego nie przysługuje jej prawo do pobierania świadczeń w zbiegu, natomiast w treści w/w wniosku, jak również później w treści odwołania z dnia 6 czerwca 2018 r. zaprezentowała wyłącznie indywidualną interpretację przepisów z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych z przytoczeniem własnego stanowiska w sprawie. Tym samym w omawianej sytuacji nie może być mowy o bezczynności organu rentowego w rozumieniu art. 477 ^{( 9)} § 4 k.p.c.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, o czym orzekł w sentencji wyroku.

Zarządzenie: Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem (...)