Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 17 stycznia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w następującym składzie:

Przewodniczący: sędzia Patrycja Bogacińska-Piątek

Sędziowie: Grażyna Łazowska

Teresa Kalinka

po rozpoznaniu sprawy w dniu 17 stycznia 2020 w G.

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie Z. B.

przeciwko Spółdzielni (...) w G.

o odszkodowanie i ekwiwalent za urlop wypoczynkowy

na skutek zażalenia powoda Z. B.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 26 kwietnia 2019 r. sygn. akt VI P 682/18

p o s t a n a w i a:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w pkt 2 w ten sposób, że zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę 382,50 zł (trzysta osiemdziesiąt dwa złote 50/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

2.  w pozostałej części zażalenie oddalić;

3.  zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego .

Sygn. akt VIII Pz 44/19

UZASADNIENIE

Powód Z. B. 16 listopada 2018 r. wniósł pozew przeciwko pozwanej Spółdzielni (...) w G., domagając się uznania za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę z 23 października 2018 r. ze skutkiem na dzień 31 października 2018 r. i zasądzenia od pozwanej na jego rzecz odszkodowania w kwocie 3.000 zł z ustawowymi odsetkami od 6 grudnia 2018 r. do dnia zapłaty oraz ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop za 2018 r. w kwocie 1.147,22 zł. Ponadto wnosił o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów zastępstwa adwokackiego zgodnie ze złożonym spisem.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie w całości żądań pozwu i obciążenie powoda kosztami postępowania. W uzasadnieniu wskazała, że wypowiedzenie umowy o pracę z 23 października 2018 r. rzeczywiście było dotknięte wadami, w związku z czym 2 listopada 2018 r. przesłała na adres powoda prawidłowe wypowiedzenie umowy o pracę ze skutkiem na dzień 30 listopada 2018 r., a 3 grudnia 2018 r. przekazała na konto powoda łączną kwotę 3.281,19 zł, w tym 2.022,67 zł netto tytułem wynagrodzenia za pracę za listopad 2018 r. oraz 1.258,52 zł netto tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Pozwana podała, że tym samym wszystkie żądania powoda zawarte w pozwie zostały już spełnione, zatem powództwo jest bezzasadne.

Pismem z 26 lutego 2019 r. pełnomocnik powoda oświadczył, że cofa powództwo w całości, wobec zaspokojenia żądań powoda przez pozwaną. Jednocześnie wniósł o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z załączonym spisem kosztów. Złożony przez pełnomocnika powoda spis kosztów obejmował: 2.460 zł (w tym VAT) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika oraz 246 zł (w tym VAT) tytułem udziału pełnomocnika na rozprawie.

Na rozprawie 26 lutego 2019 r. pełnomocnik pozwanej wyraził zgodę na cofnięcie pozwu.

Postanowieniem z 26 kwietnia 2019 r. (sygn. VI P 682/18) Sąd Rejonowy w Gliwicach umorzył postępowanie w oparciu o treść art. 355 § 1 i 2 k.p.c., uznając cofnięcie pozwu za dopuszczalne w świetle art. 203 § 4 k.p.c. w zw. z art. 469 k.p.c. W punkcie 2 postanowienia Sąd Rejonowy odstąpił od obciążania pozwanej kosztami zastępstwa procesowego powoda na podstawie art. 102 k.p.c., wskazując, że pozwana spełniła dochodzone pozwem świadczenie w grudniu 2018 r., a odpis pozwu doręczono jej 29 stycznia 2019 r., zatem spełnienie świadczenia nastąpiło przed wdaniem się w spór przez pozwaną. Jednocześnie Sąd Rejonowy podkreślił, że pełnomocnik powoda w żaden sposób nie wykazał podstaw kwot wskazanych w złożonym spisie kosztów – nie przedłożył przykładowo żadnej umowy, z treści której wynikałoby, że wskazane kwoty są zasadne.

Pełnomocnik powoda wniósł zażalenie, zaskarżając punkt 2 postanowienia z 26 kwietnia 2019 r. Skarżonemu postanowieniu zarzucił:

-

naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 102 k.p.c., poprzez nieuzasadnione zastosowanie tego przepisu i odstąpienie od obciążania pozwanej kosztami zastępstwa procesowego, pomimo faktu, że powód – związany niedługimi terminami do wystąpienia z roszczeniami ze stosunku pracy wynikającymi z Kodeksu pracy – wystąpił z absolutnie uzasadnionym powództwem, a strona pozwana zaspokoiła w pełni roszczenie powoda po skierowaniu przez niego roszczenia na drogą sądową; a także art. 98 § 1 k.p.c. poprzez nieuzasadnione zaniechania tego przepisu w sytuacji, gdy powód wystąpił z uzasadnionym powództwem;

-

naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie i wskazanie, że pełnomocnik powoda w żaden sposób nie wykazał podstaw kwot wskazanych w złożonym spisie kosztów, podczas gdy ww. przepis nie obliguje pełnomocnika składającego spis kosztów do wykazania podstaw kwot wskazanych w spisie kosztów, a stanowi jedynie oświadczenie o wysokości kosztów obciążających stronę z tytułu wynagrodzenia adwokata.

Wobec powyższego wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem I instancji w kwocie 2.706 zł, wynikającej ze złożonego w dniu 26 lutego 2019 r. spisu kosztów, a także o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania odwoławczego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Gliwicach zważył:

Zażalenie powoda zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Nie budzi wątpliwości Sądu, że pozwana jest stroną przegrywającą w procesie.

Podstawową regułą określającą zasady ponoszenia kosztów procesu jest zasada odpowiedzialności za wynik procesu zawarta w art. 98 k.p.c.

Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z kolei w myśl § 3 wskazanego przepisu do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Wyjątkiem od reguły ukonstytuowanej w art. 98 k.p.c. jest przepis art. 102 k.p.c., w myśl którego w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może odstąpić od obciążania strony przegrywającej kosztami procesu.

Przepis ten umożliwia sądom w toku rozpoznawanych spraw dokonania wszechstronnej zasadności żądań stron również odnośnie kosztów procesu. Jako, że przepisy nie definiują pojęcia „wypadków szczególnie uzasadnionych” pozostawiają interpretację tego pojęcia praktyce sądowej. W tym też zakresie sądy posiadają swobodę kształtowania orzeczeń o kosztach procesu, a więc i o kosztach zastępstwa procesowego, samodzielnie decydują czy na gruncie konkretnej sprawy zachodzą owe "szczególne okoliczności" o jakich mowa w powoływanym wyżej przepisie. Niewątpliwie, przy podejmowaniu tychże decyzji sądy winny kierować się ogólną zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania, nie powinny jednak tracić z pola widzenia zasad słuszności, jakie mogą przemawiać za częściowym, a nawet całkowitym zwolnieniem z obowiązku ponoszenia kosztów procesu strony przegrywającej.

W postanowieniu z dnia 24 października 2013r. sygn. IV CZ 61/13 (LEX nr 1389013) Sąd Najwyższy wskazał, iż hipoteza przepisu art. 102 k.p.c., odwołująca się do występowania "wypadków szczególnie uzasadnionych", pozostawia sądowi orzekającemu swobodę oceny, czy fakty związane z przebiegiem procesu, jak i dotyczące sytuacji życiowej strony, stanowią podstawę do nieobciążania jej kosztami procesu.

Sąd II instancji zwraca uwagę, że pozostawienie oceny czy w sprawie zachodzi „wypadek szczególnie uzasadniony" do uznania Sądu oznacza, że Sąd powinien odnieść się do całokształtu okoliczności sprawy i uzasadnić zastosowanie art. 102 k.p.c.

W niniejszej sprawie odstąpienie od obciążania pozwanej kosztami zastępstwa procesowego strony powodowej Sąd Rejonowy uzasadnił tym, iż pozwana zaspokoiła roszczenia powoda przed wdaniem się w spór.

W ocenie Sądu Okręgowego w okolicznościach niniejszej sprawy nie zachodzą "szczególne okoliczności" o jakich mowa w powoływanym art. 102 k.p.c., pozwalające na odstąpienie od obciążania strony przegrywającej kosztami postępowania.

Sąd Okręgowy podziela argumentację pełnomocnika powoda przedstawioną w zażaleniu, iż w momencie wnoszenia pozwu przez powoda jego roszczenia były uzasadnione – co potwierdziła sama pozwana, spełniając wszystkie żądania pozwu jeszcze przed otrzymaniem przez nią odpisu pozwu – a nadto powód był związany terminami wynikającymi z Kodeksu pracy. Jak wynika bowiem z art. 264 § 1 Kodeksu pracy odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 21 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę.

Powód otrzymał wadliwe wypowiedzenie umowy o pracę 23 października 2018 r. ze skutkiem na dzień 30 października 2018r., zaś jego pełnomocnik wniósł uzasadniony pozew 13 listopada 2018 r., tj. w ostatnim dniu terminu zawitego, o którym mowa w ww. przepisie.

Zatem w okolicznościach niniejszej sprawy Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, by dopatrzyć się szczególnie uzasadnionych okoliczności pozwalających na zastosowanie art. 102 k.p.c. i odstąpienie od obciążania pozwanej kosztami zastępstwa procesowego.

W konsekwencji, w oparciu o powyższe ustalenia, uznając racje strony powodowej, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. zmienił rozstrzygnięcie o kosztach zawarte w punkcie 2 zaskarżonego postanowienia w ten sposób, że zasądził – zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 k.p.c. – od pozwanej na rzecz powoda kwotę 382,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za I instancję, na którą składają się kwoty:

-

180 zł zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800) w zakresie roszczeń o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne oraz żądania odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę;

-

202,50 zł zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 2 ww. rozporządzenia w zakresie roszczenia o zapłatę ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Odnosząc się natomiast od wniosku pełnomocnika powoda o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego zgodnie ze sporządzonym przez niego spisem kosztów, tj. w kwocie 2.706 zł, należy wskazać, że spis kosztów, podlega weryfikacji Sądu, zaś w niniejszej sprawie Sąd II instancji ocenił, iż wskazana w spisie kwota nie znajduje uzasadnienia.

Zgodnie z art. 109 § 2 k.p.c. orzekając o wysokości przyznanych stronie kosztów procesu, sąd bierze pod uwagę celowość poniesionych kosztów oraz niezbędność ich poniesienia z uwagi na charakter sprawy. Przy ustalaniu wysokości kosztów poniesionych przez stronę reprezentowaną przez pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, w tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia.

Za nadmiernie wygórowaną uznał Sąd kwotę wynagrodzenia pełnomocnika pozwanej w łącznej kwocie 2706 zł brutto. Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z cytowanym art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

Biorąc pod uwagę nakład pracy pełnomocnika, Sąd Okręgowy nie dopatrzył się okoliczności pozwalającej na zasadzenie stawek wyższych niż minimalne, wskazane w cytowanych wyżej przepisach rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800). Miał Sąd na uwadze, że przedmiotowa sprawa nie była sprawą skomplikowaną i nie wymagała podwyższonego nakładu pracy.

O kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym Sąd orzekł w punkcie 3 sentencji na podstawie art. 100 k.p.c. i § 10 ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800), zasądzając od pozwanej na rzecz powoda kwotę 120 zł. Sąd uznał, biorąc pod uwagę wartość przedmiotu zaskarżenia oraz wysokość zasądzonych kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie przez Sądem I instancji, że powód w niewielkiej części utrzymał się z żądaniem zgłoszonym w zażaleniu. Ponieważ strona pozwana nie złożyła wniosku o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania zażaleniowego Sąd zasądził na rzecz powoda 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym ponieważ jest to minimalna stawka przewidziana dla adwokata za prowadzenie sprawy w postępowaniu zażaleniowym przed sądem okręgowym jako sądem II instancji.