Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2014r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 stycznia 2014r. w Suwałkach

sprawy Z. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o wcześniejszą emeryturę z tytułu opieki nad dzieckiem

w związku z odwołaniem Z. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 12 września 2013 r. znak (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 782/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12.09.2013r. ZUS O/O. na podstawie art. 186 ust. 3 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emerytach i rentach z FUS (Dz. U. Nr 153, poz. 1227 z 2009r.) odmówił Z. S. prawa do emerytury zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15.05.1989r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz. U. nr 28, poz. 149).

Dziecko wnioskodawcy orzeczeniem Lekarza Orzecznika z dnia 28.08.2013r. zostało uznane za całkowicie niezdolne do pracy z powodu jednego ze stanów chorobowych wymienionych w § 1 ust. 3 wyżej cytowanego rozporządzenia od 1995r. Całkowita niezdolność do pracy istniała od 1995r. bez przerwy do 31.12.1998r. i nadal po przebytej ostrej niewydolności krążeniowo – oddechowej z uszkodzeniem O.U.N. Wnioskodawca ma ukończone 60 lat, udowodnił też na dzień 31.12.1998r. wymagany 25 letni okres zatrudnienia, zawnioskował o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa, jednak faktycznie nie sprawował osobistej opieki nad dzieckiem przed dniem 1.01.1999r., albowiem w tym czasie pracował.

Zdaniem organu rentowego fakt pozostawania w zatrudnieniu przed 1.01.1999r. wyklucza możliwość stałej i osobistej opieki nad chorym dzieckiem.

Z dołączonego świadectwa pracy wszak wynika, iż Z. S. w okresie od 14.05.1993r. do 30.09.2009r. pracował w (...) Sp. zo.o. w E. w pełnym wymiarze czasu na stanowisku starszy mistrz ds. technicznych i zasobów mieszkaniowych, a ostatnio Prezes Zarządu Spółki. Ponadto do 5.07.1995r. wnioskodawca pracował w (...) w E., od 6.07.1995r. nastąpiło przejście spółki w trybie art. 23 ¹ kp. Składki na ubezpieczenie społeczne były odprowadzone.

ZUS podkreślił, że prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu sprawowania opieki nad dzieckiem wymagającym stałej opieki przysługuje po spełnieniu przesłanek wynikających z cyt. na wstępie przepisów do 31.12.1998r., których to jak argumentował organ rentowy Z. S. nie spełnia.

Od decyzji ZUS odwołanie złożył sam wnioskodawca. Nie zgodził się z decyzją i wnosił o jej zmianę. Utrzymywał, że organ rentowy nieprawidłowo interpretuje jego sytuację, bowiem stosunek w związku z pełnieniem funkcji członka zarządu nie jest stosunkiem pracy i powołał się przy tym na wyrok SA w Białymstoku z dnia 19.10.2005r. sygn. akt III AUa 939/2005. Zdaniem wnioskodawcy organ rentowy niesłusznie twierdził, że w okresie sprawowania opieki nad córką pozostawał w stosunku pracy. Dołączając stosowne dokumenty do odwołania Z. S. dowodził, że w spornym okresie w złym stanie zdrowia pozostawała jego żona oraz dziadkowie dziecka, którzy nie mogli pomóc w opiece.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Z. S., ur. (...) wniosek o wcześniejszą emeryturę z tytułu opieki nad dzieckiem złożył 26.07.2013r. Do wniosku dołączył stosowne dokumenty.

Z orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z dnia 20.08.2013r. wynika, że R. S., ur. (...) jest całkowicie niezdolna do pracy z powodu jednego ze stanów chorobowych wymienionych w § 1 ust. 3 rozporządzenia RM z dnia 15.05.1989r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz. U. Nr 28, poz. 149) do 28.02.2017r. Z orzeczenia również wynika, że całkowita niezdolność do pracy istniała bez przerwy od 1995r. do 31.12.1998r. i nadal po przebytej ostrej niewydolności krążeniowo – oddechowej z uszkodzeniem O.U.N.

Na dzień złożenia wniosku Z. S. legitymował się okresem składkowym i nieskładkowym – 39 lat, 6 miesięcy, 13 dni, natomiast na dzień 31.12.1998r. okres ten wyniósł 26 lat, 6 miesięcy, 13 dni.

R. S. od 9.03.2010r. ma przyznaną rentę socjalną.

Słuchana na rozprawie M. S. (00:03:37) potwierdziła fakt choroby dziecka, tj. R., która w 1995r. miała zapaść i od tamtej pory zaczęły się kłopoty z jej zdrowiem. Podjęła naukę w klasie zerowej, miała indywidualny tok nauczania, gimnazjum ukończyła w 2008r. Jest bez zawodu.

Zeznawała też na okoliczności swojego stanu zdrowia, który okresowo wyłączał ją z opieki nad córką. Potwierdziła, że mąż pomagał, ale pracował zawodowo i zarabiał na życie. Obecnie prowadzi ona małą firmę od 1.10.2009r., która wykonuje remonty.

Z. S. zeznając na rozprawie podał (00:03:37), że pracował w (...) w E. na stanowisku majster, mistrz w ekipie budowlanej. Potem stworzyli spółkę na bazie pracowników (...) około 13 osób i wykonywali głównie remonty. Od 1996r. był w Zarządzie, następnie był prezesem. Zgodnie ze świadectwem pracy potwierdził, że cały czas wykonywał swój zawód – rozliczał roboty, wykonawstwo, jako kierownik robót – przeprowadzał kontrole na budowach.

Analiza akt osobowych za sporny okres (koperta k. 35) potwierdza, że od 14.05.1993r. zawarł umowę o pracę w (...) w E. na czas określony do 14.10.1993r. w wymiarze pełnym – roboty publiczne. Od dnia 10.11.1993r. został zatrudniony u tego pracodawcy na cały etat na stanowisku st. ministra ds. technicznych i zasobów mieszkaniowych. Następnie w dniu 6.07.1995r. zawarto z wnioskodawcą umowę o pracę – (...) Sp. zo. o. w E. na czas określony do 6.07.1998r. na cały etat, powierzono mu obowiązki prezesa zarządu oraz ustalono stosowne miesięczne wynagrodzenie.

Następnie 2.01.1998r. między pełnomocnikiem udziałowców (...) Sp. zo.o. w E. zawarto z nim umowę o pracę na czas określony do 6.07.1998r. na pełny etat, za ustalonym umową wynagrodzeniem i dalej na stanowisku prezesa zarządu (...) Sp. zo.o. w E.. Od 7.07.1998r. zatrudniony został na stanowisku etatowego członka zarządu (...) Sp. zo.o. w E. na cały etat z określeniem miejsca wykonywania pracy – cały kraj w/w potrzeb spółki. Od 7.07.1998r. również powierzono mu funkcję kierownika robót. Analiza tych akt wykazuje, że Z. S. od 1993r. do 30.09.2009r. był zatrudniony w (...) w E. na różnych stanowiskach. Stosunek pracy wygasł na skutek wypowiedzenia umowy przez zakład – art. 30 § 1 p. 2 kp – likwidacja Zakładu Pracy. Nie korzystał w tym czasie z urlopów bezpłatnych, zwolnień wychowawczych, czy też z innego tytułu.

Z. S. złożył wniosek o wcześniejszą emeryturę z tytułu opieki nad córką R., zatem według przepisu art. 186 ust. 3 ustawy emerytalnej, jak też orzeczenie TK z dnia 4.01.2000r. wniosek ten złożony po 31.12.1998r. przez wnioskodawcę ur. (...) podlega rozpoznaniu na podstawie przepisów, które obowiązywały do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 17.12.1998r.

Prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki uregulowane było właśnie w rozporządzeniu RM z dnia 15.05.1989r. § 1 ust. 1 tegoż rozporządzenia określał warunki, jakie należało spełnić, aby uzyskać prawo do takiej emerytury. Cytowane rozporządzanie zostało wydane na podstawie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin z dnia 14.12.1982r., która utraciła moc, jak też cyt. rozporządzenia na skutek derogacji przepisu 195 ustawy emerytalnej.

Wnioskodawca jednak zachowałby prawo do takiego świadczenia, gdyby spełnił warunki potrzebne do uzyskania tego prawa na dzień 31.12.1998r.

Ponad jednak wszelką wątpliwością jest fakt, że Z. S. na dzień 31.12.1998r. nie spełnia tych warunków wynikających z § 1 ust. 1 rozporządzenia RM z 15.05.1989r. Jak wynika z dowodów z dokumentów, jak też i samych wyjaśnień wnioskodawcy do 30.09.2009r. pozostawał on w nieprzerwanym zatrudnieniu, jak też przed 31.12.1998r. Taka więc sytuacja świadczy, że stan zdrowia córki - nie mógł stanowić przyczyny ustania zatrudnienia wnioskodawcy. Wymaga w tym miejscu podkreślić, że Sąd nie neguje wsparcia wnioskodawcy przy opiece chorego dziecka (zawiezienie do szkoły, lekarza, czy rehabilitację itp.), to jednak stałość takiej opieki – uprawniającej do nabycia tego świadczenia wyrażać się może w konieczności jej sprawowania w sposób ciągły, codzienny, wręcz całą dobę, czego konsekwencją jest właśnie niemożność wykonywania pracy zawodowej w ramach stosunku pracy wiążącego strony.

Sama M. S. nie zaprzeczała, aby mąż jej w tym czasie nie pracował. Pomagał jej w ramach obowiązku rodzicielskiego, czego jednak nie można w ocenie Sądu uznać, że Z. S. sprawował opiekę nad dzieckiem w sposób ciągły i nieprzerwany. Tak więc nie można przyjąć aby Z. S. na dzień 31.12.1998r. spełnił wszystkie wymagane uprawnienia do przyznania mu świadczenia, o które wnioskował (por. np. wyrok SN z dnia 6.05.2004r. II UK 350/03, czy w sprawie II UK 297/03 z dnia 27.04.2004r., czy SA w Gdańsku z dnia 19.03.2009r. III AUa 1733/08)

Rozważywszy powyższe decyzja ZUS jest słuszna i nie podlega zmianie, o czym Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc.

JK/bd