Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 18 października 2017 roku

Sąd Rejonowy w Lubinie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Marek Tęcza

Protokolant sekr. sądowy Justyna Łazińska

po rozpoznaniu na rozprawie 11 października 2017 roku w Lubinie

sprawy z powództwa A. P.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powódki A. P. kwotę 45.934,78 zł (czterdzieści pięć tysięcy dziewięćset trzydzieści cztery złote i siedemdziesiąt osiem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

a.  od kwoty 35.000, zł od 28 października 2012 roku do dnia zapłaty,

b.  od kwoty 774,78 zł od 18 czerwca 2013 roku do dnia zapłaty,

c.  od kwoty 10.160, zł od 12 lipca 2017 roku do dnia zapłaty,

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 2.258,65 zł (dwa tysiące dwieście pięćdziesiąt osiem złotych i sześćdziesiąt pięć groszy) tytułem stosunkowego rozdzielenia kosztów postępowania,

IV.  nakazuje powódce A. P. uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Lubinie kwotę 880,59 zł (osiemset osiemdziesiąt złotych i pięćdziesiąt dziewięć groszy) tytułem brakującej opłaty od rozszerzonego powództwa oraz zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa,

V.  nakazuje stronie pozwanej (...) S.A. w W. uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Lubinie kwotę 1.377,33 zł (tysiąc trzysta siedemdziesiąt siedem złotych i trzydzieści trzy grosze) tytułem brakującej opłaty od rozszerzonego powództwa oraz zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

sygn. akt: I C 834/13

UZASADNIENIE

Powódka A. P. wystąpiła z powództwem przeciwko (...) S.A. w W. domagając się zapłaty kwoty 36.607,74 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz odszkodowania za szkodę jakiej doznała na skutek zdarzenia z 11 marca 2012 roku z ustawowymi odsetkami od 27 października 2012 roku oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego żądania oświadczyła, że 11 marca 2012 roku uległa wypadkowi komunikacyjnemu, za który winę ponosi kierujący motocyklem, ubezpieczony u strony pozwanej. W wyniku zdarzenia powódka doznała znacznych obrażeń ciała, bólu i cierpień, co spowodowało konieczność stałej opieki lekarzy specjalistów, rehabilitacji, zażywania leków i kolejnych badań, ponadto musiała korzystać z pomocy osób trzecich. Zdaniem powódki powyższe okoliczności uzasadniają domaganie się dalszego zadośćuczynienia w kwocie 35.000, zł, ponadto poniosła koszty związane z leczeniem, rehabilitacją, dojazdami do lekarzy oraz na badania, których łączna wysokość to 3.107,74 zł. Ponieważ strona pozwana wypłaciła tytułem zadośćuczynienia kwotę 15.000, zł oraz tytułem odszkodowania 1.500, zł i mimo odwołania powódki nie wypłaciła pozostałych świadczeń powódka wniosła o zasądzenie dalszej kwoty 36.607,74 zł.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Uzasadniając swoje stanowisko przyznała, że sprawca kolizji, w której ucierpiała powódka, był ubezpieczony u niej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych i w związku z tym wypłaciła powódce zadośćuczynienie w wysokości 15.000, zł oraz 1.500, zł tytułem zwrotu poniesionych wydatków na koszty leczenia. Strona pozwana po analizie akt szkodowych stwierdziła, że brak jest podstaw do zmiany jej wcześniejszego stanowiska, a zgłoszone w pozwie roszczenia powódki nie zasługują na uwzględnienie.

W piśmie procesowym z 31 maja 2017 roku powódka oświadczyła, że po zapoznaniu się z opiniami biegłych rozszerza powództwo o kwotę 81.160, zł (81.000, zł zadośćuczynienia i 160, zł odszkodowania). Podała również, że w dalszym ciągu odczuwa dolegliwości bólowe i pozostaje pod stałą opieką lekarzy specjalistów. W piśmie z 20 czerwca 2017 roku powódka oświadczyła, że prostuje swoje wcześniejsze oświadczenie i rozszerza powództwo do kwoty 82.767,74 zł, natomiast w kolejnym piśmie stwierdziła, że domaga się zasądzenia od strony pozwanej kwoty 75.000, zł.

W odpowiedzi na rozszerzenie powództwa strona pozwana oświadczyła, że w trakcie likwidacji szkody wypłaciła powódce kwotę 15.000, zł tytułem zadośćuczynienia, więc łączna kwota 90.000, zł której powódka się domaga jest rażąco wygórowana. Wskazała przy tym na kwestie mające znaczenie dla określenia wysokości zadośćuczynienia i podkreśliła, że powódka od wielu lat chorowała i leczyła się psychiatrycznie z powodu nawracających zaburzeń depresyjnych, a doznane urazy wprawdzie spowodowały nasilenie objawów i pojawienie się nowych, ale nie były wyłączną przyczyną obecnego stanu zdrowia powódki.

Ostatecznie na rozprawie 11 października 2017 roku pełnomocnik powódki oświadczył, że domaga się zasądzenia od strony pozwanej kwoty 3.267,74 zł tytułem odszkodowania oraz kwoty 71.732,26 zł tytułem zadośćuczynienia. Przed zamknięciem rozprawy podkreśliła, że mimo upływu od wypadku pięciu lat nadal utrzymuje się zły stan jej zdrowia, a poza wskazanymi kwotami domaga się zasądzenia kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Urodzona (...) A. P. wychowywała się w rodzinie z ojcem alkoholikiem. Gdy założyła swoją rodzinę jej mąż również nadużywał alkoholu, w związku z czym A. P. cierpiała na depresję, którą od 1983 roku leczyła w poradni zdrowia psychicznego, między innymi zażywając zalecone środki farmakologiczne. Pracowała jako sprzedawca garmażer, jednak ze względu na stan zdrowia orzeczono wobec niej niezdolność do pracy i przyznano świadczenie rentowe. W 2012 roku A. P. utrzymywała się ze świadczenia rentowego, ponadto pozostawała w związku i prowadziła wspólne gospodarstwo domowe z E. T., który jest osobą niepełnosprawną i wymaga pomocy osoby trzeciej. Partner A. P. startuje w zawodach w konkurencji warcabów sportowych, co wiąże się z wyjazdami po kraju i Europie, w podróżach tych towarzyszyła mu jego partnerka.

dowód: dokumentacja z wizyt u lekarza specjalisty z zakresu psychiatrii k. 44, opinia biegłego z zakresu psychiatrii k. 232-241, zeznania świadka E. T. k. 130, przesłuchanie powódki e-protokół z 11 października 2017 roku 00:05:47-00:37:55 k. 274-275.

W dniu 11 marca 2012 roku A. P. jechała autobusem do O., gdy na drodze z L. kierujący motocyklem Y. o numerze rejestracyjnym (...) podczas wykonywania manewru wyprzedzania samochodu marki A. (...), w miejscu zabronionym, uderzył w lewy przedni narożnik prawidłowo poruszającego się z przeciwnego kierunku autobusu komunikacji miejskiej, którym podróżowała A. P.. W wyniku zderzenia kierujący motocyklem poniósł śmierć na miejscu, w dniu kolizji sprawca był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. w W..

dowód: okoliczności bezsporne, odpis postanowienia o umorzeniu śledztwa z 28 czerwca 2012 roku k. 12-13.

Z miejsca zdarzenia A. P. została przewieziona do szpitala w L., gdzie zdiagnozowano u niej złamanie nasady dalszej kości promieniowej lewej, wstrząśnienie mózgu oraz skręcenie kręgosłupa szyjnego, zastosowano leczenie zachowawcze, przeprowadzono repozycję złamania, unieruchomiono gipsem i założono kołnierz szyjny. W dniu 16 marca 2012 roku A. P. opuściła szpital z zaleceniem kontroli w poradni ortopedycznej, ponadto nakazano zdjęcie gipsu po pięciu tygodniach i przepisano lekarstwa o działaniu przeciwbólowym, uspokajającym i wspomagającym gojenie się urazów.

dowód: karta informacyjna z 16 marca 2012 roku k. 15, wyniki badań tomografem komputerowym z 11 marca 2012 roku k. 16verte, skierowanie do poradni ortopedycznej z 16 marca 2012 roku k. 48, historia choroby poradni neurologicznej k. 37-41 i 200-201, przesłuchanie powódki e-protokół z 11 października 2017 roku 00:05:47-00:37:55 k. 274-275.

A. P. po opuszczeniu szpitala cierpiała na bóle głowy, ręki, nogi i kręgosłupa, lewą rękę miała w gipsie, a ponadto nosiła kołnierz ortopedyczny. W związku z powyższym wymagała pomocy swojego partnera E. T.. Zgodnie z zaleceniami lekarskimi i wobec odczuwanych dolegliwości 20 marca 2012 roku udała się do ortopedy traumatologa, ponadto badający ją również neurolog stwierdził u niej zespół stresu pourazowego, nasilony ze względu na chorobę zasadniczą, czyli przewlekłe zaburzenia nastroju. Od 24 do 27 kwietnia 2012 roku A. P. przebywała na oddziale chirurgii urazowo-ortopedczynej szpitala w L., gdzie poddano ją badaniom stawów kolanowych, biodrowych, barkowych, łokciowych, nadgarstka i ścięgna Achillesa. Do końca czerwca 2012 roku A. P. wielokrotnie korzystała z konsultacji ortopedy traumatologa, psychiatry i neurologa, ponadto rozpoczęła rehabilitację lewej ręki. Przyjmowała w tym okresie silne lekarstwa przeciwbólowe i nosiła kołnierz ortopedyczny.

dowód: karta choroby poradni chirurgii urazowo-ortopedycznej k. 49 i 197-199, skierowanie do poradni ortopedycznej z 22 marca 2012 roku k. 17, informacja lekarza specjalisty neurologa z 22 marca 2012 roku k. 17, karta informacyjna z leczenia szpitalnego z 27 kwietnia 2012 roku k. 18, historia choroby poradni neurologicznej k. 37-41 i 200-201, historia choroby poradni ortopedycznej k. 42- 43 i 197-199, dokumentacja z wizyt u lekarza specjalisty z zakresu psychiatrii k. 44-46, historia choroby poradni urazowo-ortopedycznej k. 47-53, zeznania świadka E. T. k. 130, przesłuchanie powódki e-protokół z 11 października 2017 roku 00:05:47-00:37:55 k. 274-275.

Po dwóch miesiącach zdjęto gips z lewej ręki A. P. i w trakcie badań ręki rozpoznano u niej zrost z przemieszczeniem odłamów i w związku tym skierowano ją na konsultacje do kliniki chirurgii ręki we W.. W trakcie badań przeszła badanie ręki rezonansem magnetycznym i tomografem komputerowym i skierowano ją na operacyjne leczenie lewej ręki. W związku z zaplanowanym zabiegiem A. P. przeszła szczepienia przeciwko żółtaczce typu B. Ponadto stale konsultowała się z psychiatrą, neurologiem i ortopedą oraz przeszła badanie rezonansem magnetycznym kręgosłupa szyjnego.

dowód: karta informacyjna z leczenia szpitalnego z 27 kwietnia 2012 roku k. 18, wyniki badania tk ręki lewej z 20 lipca 2012 roku k. 22, wynik badania Angio-CT z 30 września 2012 roku k. 23, wyniki badania z 19 lipca 2012 roku k. 24, wynik badania elektroencefalograficznego z 30 lipca 2012 roku k. 33-36, wynik badania diagnostycznego z 17 września 2012 roku k. 26, przesłuchanie powódki e-protokół z 11 października 2017 roku 00:05:47-00:37:55 k. 274-275.

Pismem z 27 września 2012 roku A. P. wezwała (...) S.A. w W. do zapłaty kwoty 51.314,06 zł tytułem wyrównania szkody poniesionej w wyniku wypadku z 11 marca 2012 roku. Decyzją z 03 października 2012 roku ubezpieczyciel sprawcy zdarzenia przyznał A. P. kwotę 16.500, zł w tym 15.000, zł tytułem zadośćuczynienia oraz 1.500, zł tytułem ryczałtu na koszty związane z leczeniem. W piśmie z 26 października 2012 roku A. P. nie zgodziła się z wysokością przyznanego odszkodowania i wniosła o weryfikację przyznanej jej kwoty. Mimo odwołania (...) S.A. w W. podtrzymał swoje stanowisko.

dowód: pismo powódki z 27 września 2012 roku k. 7-8, pismo strony pozwanej z 03 października 2012 roku, pismo powódki z 26 października 2012 roku k. 10, pismo strony pozwanej z 29 października 2012 roku k. 11.

W okresie od 04 do 09 października 2012 roku A. P. przebywała na oddziale klinicznym chirurgii urazowej i chirurgii ręki (...) Szpitala (...) we W., gdzie przeszła operacyjne otwarcie kanału nadgarstka lewego i neurolizę zewnętrzną nerwu pośrodkowego lewego. Szpital opuściła z zaleceniem kontynuowania leczenia w poradni chirurgicznej. W dniu 11 października 2012 roku doszło do rozejścia się szwu na ręku A. P. i w związku z tym udała się na szpitalny oddział ratunkowy w L., gdzie zaopatrzono jej ranę. Wobec obaw co do powodzenia dalszych zabiegów A. P. zrezygnowała z dalszego leczenia lewej ręki. Kontynuowała natomiast leczenie w poradniach ortopedycznej, neurologicznej i psychiatrycznej.

dowód: karta informacyjna z 09 października 2012 roku k. 31, skierowanie do poradni chirurgicznej z 09 października 2012 roku k. 20, karta informacyjna szpitalnego oddziału ratunkowego z 11 października 2012 roku k. 32, skierowania do pracowni diagnostycznej z 23 października, 05 i 26 listopada 2012 roku k. 29-30, raport z badania z 13 listopada 2012 roku k. 21,, wynik badania RM z 14 stycznia 2013 roku k. 25, zeznania świadka E. T. k. 130, przesłuchanie powódki e-protokół z 11 października 2017 roku 00:05:47-00:37:55 k. 274-275.

W okresie od 09 stycznia do 28 lutego 2013 roku A. P. przebywała na oddziale psychiatrycznym Wojewódzkiego Szpitala (...) w L. z powodu wystąpienia umiarkowanego epizodu depresji oraz zaburzeń lękowych. Natomiast w okresie od 26 kwietnia do 17 maja 2013 roku przebywała na oddziale rehabilitacyjnym szpitala w L., który opuściła z zaleceniem między innymi wykonywania wyuczonych ćwiczeń, stosowania leków i kontynuacji leczenia w warunkach uzdrowiskowych. W okresie od 26 kwietnia do 17 maja 2015 uczestniczyła w turnusie uzdrowiskowym w C..

dowód: skierowanie do szpitala z 19 grudnia 2012 roku k. 27a, skierowanie do szpitala psychiatrycznego z 19 grudnia 2012 roku k. 28, karta informacyjna leczenia szpitalnego z 28 lutego 2013 roku k. 19, karta informacyjna z leczenia szpitalnego z 17 maja 2013 roku k. 202, skierowanie na leczenie w sanatorium uzdrowiskowym z 04 marca 2015 roku k. 166 i 172.

W związku z dojazdami do specjalistów i szpitali, opłacaniem prywatnych konsultacji lekarskich, zakupem produktów medycznych i zaleconych lekarstw oraz rehabilitacji A. P. w okresie od 12 marca 2012 roku do 27 listopada 2013 roku poniosła łącznie koszty w wysokości 2.434,78 zł.

dowód: faktury za zakup produktów medycznych i lekarstw k. 55, 59, 62-63, 65, 67-68, 69, 71-82, 85-90, 93-95, 250, potwierdzenia uiszczenia opłat za konsultacje lekarskie k. 58, 66, 68, 70, 80, 84, 95, kopie biletów komunikacji publicznej k. 4-6 w aktach szkody (...).

W wyniku wypadku z 11 sierpnia 2012 roku A. P. doznała skręcenia kręgosłupa w odcinku szyjnym z przewlekłym zespołem bólowym, złamania wieloodłamowego nasady dalszej kości promieniowej lewej z przemieszczeniem, stłuczenia ramienia lewego i kolana prawego. Obecnie występuje u niej stan po wygojeniu nasady dalszej kości promieniowej w przemieszczeniu grzbietowym oraz stan po operacyjnym leczeniu zespołu cieśli nadgarstka lewego. Następstwem tych obrażeń jest 15% trwały uszczerbek na zdrowiu, a niezbędnym jest dalsze leczenie operacyjne w Klinice (...) i (...) Ręki we W.. Ponadto doznała uszkodzenia nerwu pośrodkowego lewego, urazu głowy ze wstrząsem mózgu, wypukliny krążka międzykręgowego C3-4-5 oraz zaburzeń depresyjno-lękowych, czego skutkiem jest 7% stały uszczerbek na zdrowiu. Wypadek był również przyczyną pogorszenie samopoczucia i spowodował wystąpienie umiarkowanego epizodu depresyjnego oraz uogólnionych zaburzeń lękowych. Uszkodzenie organiczne w ośrodkowym układzie nerwowym a także stres związany z wypadkiem oraz jego następstwa także w sferze somatycznej (przewlekłe bóle ciała) były powodem pogorszenia wcześniej prezentowanych zaburzeń nastroju. A. P. po wypadku była znacznie depresyjna, lękowa, miała zaburzenia parametrów życiowych – snu i apetytu. Ponadto wystąpiły u niej zaburzenia pamięci, wzmożona męczliwość, chwiejność emocjonalna i lęki komunikacyjne oraz nieuzasadnione poczucie winy związane z wypadkiem. Skutkiem tego jest 10% trwały uszczerbek na zdrowiu. Do dnia dzisiejszego A. P. odczuwa bóle głowy, kręgosłupa i ręki, nosi czasami kołnierz ortopedyczny, ponadto obawia się podróżowania, co powoduje strach przed wyjazdami na groby rodziny, oraz rezygnację z wyjazdów z partnerem na zawody, w których uczestniczy, co pogarsza relacje między nimi. Orzeczono wobec niej umiarkowaną niepełnosprawność ze względu na stan ręki i depresję lękową, w dalszym ciągu musi zażywać lekarstwa przeciwbólowe i bardzo źle znosi zmiany pogody. Utrzymuje się ze świadczenia rentowego w wysokości 670, zł.

dowód: opinia biegłego z zakresu ortopedii k. 134-136, opinia biegłego z zakresu neurologii k. 194-196, opinia biegłego z zakresu psychiatrii k. 232-241, zeznania świadka E. T. k. 130, przesłuchanie powódki e-protokół z 11 października 2017 roku 00:05:47-00:37:55 k. 274-275.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo należało uwzględnić co do kwoty 45.934,78 zł oddalając je ponad tą kwotę. W sprawie bezspornym było, że doszło do kolizji drogowej, w której poszkodowana została powódka, a sprawca zdarzenia ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej. Sporną w sprawie była kwestia w jakiej wysokości powódce, w związku z wypadkiem, należy się odszkodowanie i zadośćuczynienie, bowiem w toku postępowania likwidacyjnego strona pozwana wypłaciła powódce kwotę 15.000, zł tytułem zadośćuczynienia oraz 1.500, zł tytułem odszkodowania i twierdziła, że wypłatą tych kwot zwolniła się z odpowiedzialności za skutki wypadku z 11 marca 2012 roku.

Na podstawie art. 34 ust 1 i art. 36 ust. 1 ustawy z 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz. 2060 ze zmianami) z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną szkodę, której następstwem jest między innymi uszkodzenie ciała, czy rozstrój zdrowia, zaś odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. W związku z tym odpowiedzialność strony pozwanej wynika z art. 822 § 4 kc, zgodnie z którym uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Na podstawie art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Natomiast zgodnie z art. 445 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma na celu złagodzić zarówno cierpienia fizyczne (ból, długotrwałość leczenia i inne dolegliwości) jak i psychiczne, czyli negatywne uczucia przeżywane w związku z doznanymi cierpieniami fizycznymi pokrzywdzonego, ma zatem charakter kompensacyjny, a jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwaną wartość, z drugiej jednak strony nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, lecz utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i stopie życiowej społeczeństwa (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 04 lutego 2008 roku w sprawie III KK 349/07, w wyroku z 11 kwietnia 2006 roku, w sprawie I CSK 159/05, w wyroku z 03 czerwca 2011 roku, w sprawie III CSK 279/10 oraz w wyroku z 28 września 2001 roku, w sprawie III CKN 427/00).

Ustalając stan faktyczny sąd miał na uwadze, że okoliczności dotyczące zdarzenia powodującego szkodę, ochrony ubezpieczeniowej odpowiedzialności cywilnej sprawcy wypadku przez stronę pozwaną, przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego oraz występujących przed zdarzeniem u powódki epizodów depresyjnych były bezsporne. Należy wskazać, że oświadczenia stron w tym zakresie były zgodne, dlatego mogły stanowić podstawę ustaleń stanu faktycznego, bowiem stosownie do art. 229 kpc nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości, co do swej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Mimo to należy podkreślić, że okoliczności te znalazły potwierdzenie w załączonych przez stronę pozwaną aktach szkody, w tym postanowieniu o umorzeniu śledztwa z 28 czerwca 2012 roku, zgłoszeniu szkody, decyzji o przyznanym świadczeniu oraz dokumentacji z poradni zdrowia psychicznego. Sporną była kwestia skutków zdarzenia z 11 marca 2012 roku, a w konsekwencji ustalenia czy powódce należy się odszkodowanie i zadośćuczynienie w wysokości przewyższającej świadczenie przyznane w toku postępowania likwidacyjnego.

Odnośnie skutków wypadku, czyli urazów doznanych przez powódkę i rodzaju dolegliwości sąd dokonał ustaleń w oparciu o opinie biegłych sądowych, które co do zasady nie były kwestionowane (strona pozwana wnosiła jedynie o uściślenie określonego przez biegłego ortopedę uszczerbku na zdrowiu oraz podkreślała, że biegła z zakresu psychiatrii powinna brać pod uwagę, że powódka od wielu lat chorowała i leczyła się psychiatrycznie z powodu nawracających zaburzeń depresyjnych), a także o przedłożoną obszerną dokumentację medyczną i przesłuchanie powódki, które należało uznać za wiarygodne, spójne i w pełni skorelowane z pozostałymi dowodami, w tym zeznaniami świadka i aktami szkody. Powódka wskutek wypadku komunikacyjnego z 11 marca 2012 roku doznała obrażeń ciała w postaci urazu głowy ze wstrząsem mózgu, skręcenia kręgosłupa w odcinku szyjnym z przewlekłym zespołem bólowym, wypukliny krążka międzykręgowego C3-4-5, złamania wieloodłamowego nasady dalszej kości promieniowej lewej z przemieszczeniem, stłuczenia ramienia lewego i kolana prawego, oraz zaburzeń depresyjno-lękowych. Obrażenia odniesione w wypadku były tak poważne, że powódka wymagała kilkudniowej hospitalizacji, a po opuszczeniu szpitala odczuwała intensywne dolegliwości bólowe, lewą rękę miała unieruchomioną w opatrunku gipsowym, a ponadto nosiła kołnierz ortopedyczny, co stanowiło dla niej bardzo istotną dolegliwość i dyskomfort. Wcześniej sprawna powódka, zajmująca się niepełnosprawnym partnerem, po wypadku sama potrzebowała jego pomocy. Dodatkowo po zdjęciu gipsu okazało się, że nadgarstek lewej ręki wymaga dalszego i skomplikowanego leczenia, powodowało to u pozwanej stres i obawy o odzyskanie sprawności. Obawy w połączeniu z epizodami depresyjnymi doprowadziły do rezygnacji z dalszego leczenia lewej ręki. Biegli sporządzający w niniejszej sprawie opinie określili łączny trwały uszczerbek na 32%. Wbrew zarzutom strony pozwanej w opiniach tych rozgraniczali skutki wypadku od wcześniejszych schorzeń powódki, co było szczególnie istotne w zakresie stanu psychicznego powódki i jej wieloletniego leczenia z depresji (między innymi biegły ortopeda wskazał na bóle kręgosłupa związane ze zmianami zwyrodnieniowymi a nie wypadkiem, a biegła psychiatra wprost stwierdziła, że określony uszczerbek jest skutkiem wyłącznie wypadku z 11 marca 2012 roku). Sąd miał na uwadze również fakt, że niesprawność w zakresie lewej ręki może w znacznym stopniu wynikać z zaniechania dalszego leczenia przez powódkę, która w trakcie przesłuchania sama przyznała, że obawa o stan zdrowia i powodzenie operacji zrezygnowała z niej. Rezygnacja ta jednak może mieć źródło w pogłębieniu się stanów depresyjnych powódki, które choć występowały na długo przed wypadkiem, to wskutek tego wypadku znacznie się pogłębiły. Te nakładające się na siebie skutki wcześniejszej depresji, ciężkich skutków wypadku z 2012 roku i bardzo intensywnego leczenia powodują, że nie można w jednoznaczny sposób rozgraniczyć wszystkich skutków wypadku od wcześniejszych schorzeń i późniejszego stanu psychicznego powódki. Wobec powyższego sąd ustalił stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu i rokowania na przyszłość w oparciu o kategoryczne w tym zakresie opinie biegłych. Wskazać przy tym należy, że z istoty celu dowodu z opinii biegłego wynika, że jeśli rozstrzygnięcie sprawy, jak w tym przypadku, wymaga wiadomości specjalnych, dowód z opinii biegłego jest konieczny. W takim przypadku sąd nie może poczynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeśli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym. Zdaniem sądu opinie biegłych co do skutków wypadku znajdują oparcie w pozostałym materiale dowodowym, a ponadto należy podkreślić, że co do zasady nie były kwestionowane przez żadną ze stron, natomiast obrażenia jakich doznała powódka i dolegliwości bólowe opisane zostały również w obszernej dokumentacji medycznej przedstawionej przez powódkę. Wskazać również należy, co wynika z przesłuchania pozwanej i zeznań świadka (partnera powódki), które były spójne, logiczne i brak było podstaw aby je zakwestionować, że A. P. odczuła skutki wypadku nie tylko w sferze zdrowotnej oraz psychicznej, ale również społecznej. Wcześniej zajmowała się i opiekowała swoim niepełnosprawnym partnerem, jeździła z nim na zawody, ponadto z siostrami do C. na rodzinne groby, teraz boi się dalekich podróży, a nawet przy pokonywaniu krótkich tras odczuwa strach i znaczny dyskomfort. Przez dwa lata po wypadku intensywnie leczyła się korzystając z konsultacji u specjalistów (czternaście konsultacji u ortopedy-traumatologa, osiem u psychiatry, dziewięć u neurologa, poza tym wizyty u chirurga), kilkukrotnie przebywając w szpitalach (pobyt w (...) Szpitalu (...) we W., na oddziale psychiatrycznym Wojewódzkiego Szpitala (...) w L.), poddając się rehabilitacji (pobyt na oddziale rehabilitacyjnym Szpitala w L. i turnusy w sanatoriach), a ponadto koniecznym było zażywanie licznych lekarstw. To wszystko spowodowało radykalną zmianę jej życia. Ponadto sama wymagała pomocy partnera, co wywołuje u niej poczucie bezsilności i nieuzasadnionego obwiniania się za skutki wypadku. To wszystko zdaniem sądu uzasadnia stwierdzenie, że uzasadnionym w stosunku do rozmiaru krzywdy będzie zadośćuczynienie w wysokości 60.000, zł, co stanowi ponad 14-krotność miesięcznego przeciętnego wynagrodzenia, które według danych Głównego Urzędu Statystycznego w II kwartale 2017 roku wyniosło 4.220,69 zł (Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 09 sierpnia 2017 roku w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w pierwszym kwartale 2017 roku). W ocenie sądu taka kwota będzie adekwatną do wysokości krzywdy doznanej przez powódkę i będzie przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną i utrzymaną w granicach odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 04 lutego 2008 roku w sprawie III KK 349/07). Ponieważ w postępowaniu likwidacyjnym tytułem zadośćuczynienia wypłacono powódce kwotę 15.000, zł w niniejszym postępowaniu należało zasądzić pozostałą kwotę 45.000, zł, oddalając powództwo ponad tą kwotę.

Odnośnie roszczenia odszkodowawczego powódki należy mieć na względzie, że zgodnie z art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Zakresem powyższego przepisu objęte są m.in. koszty leczenia, dojazdów do placówek medycznych oraz utracony dochód w związku z niezdolnością do pracy. Powódka domagała się zapłaty kwoty 3.267,74 zł tytułem zwrotu kosztów zakupu produktów medycznych, opłat za prywatne wizyty u specjalistów oraz dojazdów do placówek medycznych, przy czym przedłożyła liczne faktury i potwierdzenia opłat za produkty i usługi medyczne (k. 55, 59, 62-63, 65, 67-68, 69, 71-82, 85-90, 93-95, 250), wizyty u specjalistów (k. 58, 66, 68, 70, 80, 84, 95) oraz bilety potwierdzające dojazdy do placówek medycznych (k. 4-6 w aktach szkody nr (...)). Udokumentowane w ten sposób wydatki należało uznać za uzasadnione, a ich poniesienie jako skutek zdarzenia, za który strona pozwana ponosi odpowiedzialność. Wskazać należy, że strona pozwana sama przyznała ryczałt na takie wydatki w kwocie 1.500, zł uznając że powódka poniesie w związku z doznaną krzywdą koszty leczenia. Powódka zgodnie z zaleceniem lekarza nabyła kołnierze ortopedyczne (k. 88), opłaciła przeprowadzenie wyników i badań oraz szczepienie P/WZW typu B (k. 11, 55, 68, 70, 71, 77, 250), a wykupione lekarstwa to lekarstwa przeciwbólowe, wspomagające leczenie i antydepresyjne, a więc niezbędne dla leczenia skutków wypadku (lekarstwa zostały zalecone prze lekarzy u których powódka się konsultowała). Ponadto przedstawiła dowody opłat za przejazdy komunikacją publiczną, które potwierdzają poniesienie kosztów przejazdu, a mając na uwadze kierowanie powódki na liczne konsultacje i badania, przejazdy były konieczne. Za uzasadnione należało uznać ponoszenie kosztów prywatnych konsultacji u specjalistów, bowiem oczekiwanie na świadczenia publicznej opieki zdrowotnej i ciężki stan zdrowia powódki mogły tan stan pogorszyć, a poza tym dodatkowo wywoływało silne obawy o efekty leczenia. Sąd nie uwzględnił natomiast kosztów wykonania kserokopii dokumentacji medycznej, bowiem powódka sama przyznała, że robiła kserokopie kilkukrotnie na różne potrzeby (np. postępowania przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych), oraz wyliczeń kosztów sporządzonych odręcznie i przedstawionych stronie pozwanej. Tak sporządzone wyliczenia, wobec stanowiska strony pozwanej, kwestionującej te koszty, należało uznać za dokument prywatny, a wskazane tam koszty jako nieudowodnione (art. 6 kc). W związku z powyższym sąd uznał za wykazane i uzasadnione wydatki na kwotę 2.434,78 zł a ponieważ na etapie postępowania likwidacyjnego powódka otrzymała tytułem odszkodowania kwotę 1.500, zł należało zasądzić na jej rzecz tytułem odszkodowania kwotę 934,78 zł a przewyższające tą kwotę żądanie oddalić.

Mając na uwadze powyższe sąd zasądził na rzecz powódki od strony pozwanej kwoty: 45.000, zł tytułem zadośćuczynienia oraz 934,78 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, co dało łącznie kwotę 45.934,78 zł.

Odsetki ustawowe za opóźnienie, zostały zasądzone na podstawie art. 481 § 1 i § 2 kc oraz art. 817 kc i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Szkoda została zgłoszona 27 września 2012 roku (co wynika z potwierdzenia odbioru zgłoszenia zamieszczonego na piśmie powódki, znajdującym się w aktach szkody). Powódka domagała się w zgłoszeniu szkody wypłaty kwoty 50.000, zł zadośćuczynienia oraz 1.314,06 zł odszkodowania. Strona pozwana wypłaciła 15.000, zł zadośćuczynienia i 1.500, zł odszkodowania, w związku z tym zaspokoiła roszczenie co do odszkodowania, natomiast z wypłatą zadośćuczynienia ponad kwotę 15.000, zł strona pozowana pozostaje w zwłoce od 31 dnia po zgłoszeniu czyli od 28 października 2012 roku i od tego dnia zasądzono odsetki od zasądzonej kwoty zadośćuczynienia w wysokości 35.000, zł (zgłoszonej w pozwie). W pozwie poza zadośćuczynieniem w wysokości 35.000, zł powódka domagała się odszkodowania w wysokości 1.607,74 zł, na które składały się koszty poniesione również po wypłacie przez stronę pozwaną kwoty ryczałtu w wysokości 1.500, zł. W związku z tym sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od uwzględnionej kwoty odszkodowania w zakresie 774,78 zł od dnia następnego po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pozwu (k. 121). Pozostała należność 10.000, zł zadośćuczynienia i 160, zł odszkodowania wynikała z rozszerzenia powództwa zgłoszonego w piśmie z 20 czerwca 2017 roku, z którym strona pozwana na pewno zapoznała się 12 lipca 2017 roku (ponieważ w tym dniu sporządzono odpowiedź na rozszerzenie powództwa – k. 265), w związku z tym od następnego dnia zasądzono odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty rozszerzonego powództwa w uwzględnionym zakresie 10.160, zł

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 kpc oraz § 6 pkt 5 obowiązujących w niniejszej sprawie rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku, poz. 461) oraz w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity DZ.U. z 2013 roku, poz. 490). Koszty procesu wyniosły 7.665, zł (opłata sądowa od pozwu 1.830, zł, wynagrodzenia pełnomocników stron 2 x 2.400, zł opłaty skarbowe od złożenia pełnomocnictwa 2 x 17, zł oraz uiszczona przez powódkę zaliczka na koszty opinii biegłych w wysokości 1.000, zł). Powódka dochodziła kwoty 75.000, zł a roszczenie zostało uznane za uzasadnione co do kwoty 45.934,78 zł czyli w 61%. Wobec tego powódka przegrała sprawę w 39% i w takim zakresie powinna partycypować w kosztach procesu. 39% kosztów procesu to kwota 2.989,35 zł a ponieważ w toku postępowania poniosła tytułem kosztów kwotę 5.248, zł winna uzyskać zwrot 2.258,65 zł co znalazło odzwierciedlenie w punkcie III wyroku. Wskazać należy, że wynagrodzenie pełnomocników zostało ustalone w oparciu o pierwotnie zgłoszoną wartość przedmiotu sporu, bowiem w razie zmiany w toku postępowania wartości stanowiącej podstawę obliczenia opłat, bierze się pod uwagę wartość zmienioną, poczynając dopiero od następnej instancji (§ 4 ust. 2 powołanych wyżej rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości).

Ponadto wobec brakującej kwoty 338,92 zł wynagrodzeń biegłych, które tymczasowo uiszczono ze środków Skarbu Państwa, oraz brakującej opłaty od rozszerzonego powództwa (1.919, zł) należało, na podstawie art. 100 kpc w zw. z art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z 28 lipca 2005 roku, nakazać stronom uiszczenie tej kwoty na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Lubinie w stosunku do ustalonego, na podstawie rozstrzygnięcia w sprawie, udziału w kosztach postępowania. Brakująca kwota to 2.257,92 zł, dlatego 39% brakującej kwoty to 880,59 zł której zwrot nakazano powódce, a 61% to kwota 1.377,33 zł której zwrot nakazano stronie pozwanej.

Dlatego też, mając na uwadze powyższe, sąd orzekł jak w sentencji wyroku.