Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 23 lutego 2018r. powód M. W. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwot 35.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 21 października 2017r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w związku ze śmiercią ojca A. W. w wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia 2 listopada 2000r. oraz zasądzenie od strony pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych na rzecz każdego z powodów (k. 2-5). W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 2 listopada 2000r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w następstwie którego śmierć poniósł ojciec powoda, A. W.. Sprawca zdarzenia został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Zawierciu za winnego popełnienia czynu z art. 177 § 2 k.k. Strona pozwana w toku likwidacji szkody przyznała powodowi kwotę 10.000 zł. przy uwzględnieniu przyjętego stopnia przyczynienia się przez zmarłego do powstania szkody w wysokości 50 %, w związku z czym wypłacono 5.000,00 zł. Powód w chwili śmierci ojca miał 23 lata. Przedmiotowe zdarzenie wywołało i nadal wywołuje u powoda ból i cierpienie. Powód był bardzo zżyty ze zmarłym ojcem, a jego nagła i tragiczna śmierć wywołała u powoda negatywne konsekwencje w jego życiu, odmieniając na zawsze dotychczasowe życie. Zdaniem powoda zadośćuczynienie krzywdy jest mu należne w wyższej wysokości. Data początkowa naliczania dochodzonych niniejszym powództwem odsetek ustawowych wiąże się z datą zawiadomienia o powstaniu szkody. W tym stanie rzeczy pozew jest konieczny i uzasadniony.

W odpowiedzi na pozew z dnia 28 maja 2018r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany podnosił, iż roszczenie powodów nie zostało udowodnione, a jego wysokość w kwocie dochodzonej w pozwie jest nieadekwatna i wygórowana. /k. 19-20 akt/.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska procesowe.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 2 listopada 2000r. w Z. kierujący P. S. w stanie nietrzeźwości 2,1‰ alkoholu we krwi samochodem osobowym marki F. (...) nr rej (...) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym poprzez to, że nie zachował należytej ostrożności i nienależycie obserwował przedpole jazdy na skutek czego potracił idącego prawnym poboczem jezdni A. W., który na skutek doznanych obrażeń ciała poniósł śmierć na miejscu zdarzenia.

dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Zawierciu z dnia 27.06.2001r. sygn. akt IIK 104/01 k. 10 akt.

W chwili śmierci A. W. miał 55 lat, a jego syn M. W. miał 23 lat. Ojciec powoda był bardzo dobrą osobą. Miał bardzo dobre relacje z synem. Więzi rodzinne były mocne. Wspólnie uprawiali sport, w tym piłkę nożną. Ojciec uczestniczy w meczach syna, kibicował mu jak i jego kolegom. Wspólnie jeździli na wakacje, ojciec zawsze służył mu radą. Był dla niego największym autorytetem, nauczył powoda jeździć na rowerze, pływać ect. Powód mógł przyjść z każdym problemem do ojca, który go wysłuchał i wsparł. Nauczył go majsterkować i naprawiać różne sprzęty.

dowód: / zeznania świadków: K. S. k. 31 akt, M. S. k. 32 akt, zeznania powoda: k. 33 akt, pismo k 15 akt/.

Powód po śmierci ojca wpadł w depresję, nie spał w nocy, odczuwa lęk. Często chodzi na cmentarz z matką. Powód jest skrytym człowiekiem. Nadal przeżywają śmierć ojca, pomimo upływu kilkunastu lat. Powód często wspomina ojca.

Powód dokonał zgłoszenia szkody do (...) S.A., domagając się wszczęcia postępowania likwidacyjnego i wypłaty na ich rzecz kwot po 100.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego w postaci szczególnej więzi rodzinnej w związku ze śmiercią ojca. (...) S.A. za wyżej wymienioną szkodę przyznało 10.000,00 zł., jednak przyjęło odpowiedzialność za wypadek na poziomie 50% i wypłaciło kwotę 5.000,00 zł. / pismo (...) S.A. z dn. 27.10.2016r. k. 14 akt/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych powyżej dokumentów prywatnych i dokumentu urzędowego. Ich wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron, a przysługujące domniemania z art. 244 i 245 k.p.c. nie zostały obalone.

Sąd uznał za wiarygodne dowody z zeznań świadków oraz zeznań powoda, albowiem w ocenie Sądu nie zaistniały okoliczności, które dawałyby podstawę do ich podważenia. Wręcz przeciwnie były one wiarygodne i racjonalne, korespondowały ze sobą i uzupełniały się, a nadto korelują one również z pisemną opinią biegłych sądowych.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zasadniczej części.

Podstawą prawną powództwa jest art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c. Należy bowiem mieć na uwadze, że zdarzenie, z którego powód wywiódł wswoje roszczenie, miało miejsce w dniu 2 listopada 2000r., a zatem przed dniem wejścia w życie art. 446 § 4 k.c., który obowiązuje od dnia 3 sierpnia 2008r. i wobec tego nie może być podstawą rekompensowania krzywdy doznanej przez powodów. Przepis ten jest nowością normatywną, która począwszy od daty jego obowiązywania daje sądom możliwość przyznania najbliższym członkom rodziny zmarłego zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę. Ustawodawca nie przypisał tej nowości normatywnej wstecznej mocy obowiązującej w odniesieniu do sprawczego podłoża faktycznego roszczeń powstałych przed jej wejściem w życie (por.: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2009r., sygn. akt I PK 97/09, LEX nr 558566).

Jednakże spowodowanie śmierci osoby bliskiej przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2008 r., nr 116, poz. 731) mogło stanowić naruszenie dóbr osobistych najbliższych członków rodziny zmarłego i uzasadniać przyznanie im zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. W takim wypadku najbliższemu członkowi rodziny zmarłego przysługuje na podstawie art. 448 k.c. w związku z art. 24 § 1 k.c. zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, gdy śmierć nastąpiła na skutek deliktu, który miał miejsce przed dniem 3 sierpnia 2008r.

Katalog dóbr osobistych, do którego odwołuje się art. 23 k.c., ma charakter otwarty. Do katalogu dóbr osobistych niewymienionych wprost w art. 23 k.c. należy np. pamięć o osobie zmarłej, prawo do intymności i prywatności życia. Nie ulega wątpliwości, że rodzina jako związek najbliższych osób, które łączy szczególna więź wynikająca najczęściej z pokrewieństwa, podlega ochronie prawa. Dotyczy to odpowiednio ochrony prawa do życia rodzinnego obejmującego istnienie różnego rodzaju więzi rodzinnych. Dobro rodziny jest nie tylko wartością powszechnie akceptowaną społecznie, ale także uznaną za dobro podlegające ochronie konstytucyjnej. Artykuł 71 Konstytucji stanowi, że Państwo w swej polityce społecznej i gospodarczej ma obowiązek uwzględniania dobra rodziny.

Więź rodzinna odgrywa doniosłą rolę, zapewniając członkom rodziny m.in. poczucie stabilności, wzajemne wsparcie obejmujące sferę materialną i niematerialną oraz gwarantuje wzajemną pomoc. Należy zatem przyjąć, że prawo do życia rodzinnego i utrzymania tego rodzaju więzi stanowi dobro osobiste członków rodziny i podlega ochronie na podstawie art. 23 i art. 24 k.c. W konkretnym stanie faktycznym spowodowanie zatem śmierci osoby bliskiej może stanowić naruszenie dóbr osobistych członków jej rodziny i uzasadniać przyznanie im zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. (por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2010r. z uzasadnieniem, sygn. akt IV CSK 307/09, OSNC-ZD 2010/3/91; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2010r., sygn. akt III CZP 76/10, Biul. SN 2010/10/11).

Przechodząc do ustalania wysokości zadośćuczynienia, koniecznym jest zaznaczenie, iż zadośćuczynienie jest roszczeniem o charakterze ściśle niemajątkowym mającym za zadanie kompensację doznanej krzywdy. Roszczenie to nie ma na celu wyrównywać straty poniesione przez członków najbliższej rodziny zmarłego, lecz ma pomóc dostosować się do nowej rzeczywistości. Ma także na celu złagodzić cierpienia wywołane utratą osoby bliskiej. Wysokość samego zadośćuczynienia powinna uwzględniać wszelkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy oraz kompensacyjny charakter zadośćuczynienia - jego wysokość winna przedstawiać odczuwalną wartość, także na tle ogólnych warunków ekonomicznych i poziomu zamożności społeczeństwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 1972 r., sygn. akt II CR 57 /72 OSNCP 1972/10/183, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 1965r., sygn. akt I PR 203/65, OSPiKA 1966. poz. 92 ). Przy ustalaniu szkody niemajątkowej brane są pod uwagę: rodzaj chronionego dobra, rozmiar doznanego uszczerbku, charakter następstw naruszenia, dramatyzm doznań osób bliskich zmarłego, poczucie osamotnienia i odczuwanej pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego ze zmarłym, rola w rodzinie pełniona przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, wiek pokrzywdzonego i jego zdolność do zaakceptowania nowej rzeczywistości oraz umiejętność odnalezienia się w niej (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 3 czerwca 2011 r. III CSK 279/10, Lex nr 898254; z dnia 20 grudnia 2012 r., IV CSK 192/12, Lex nr 1288712; z dnia 10 maja 2012 r., IV CSK 416/11, Lex nr 1212823).

Nie ulega wątpliwości, że krzywda, jaką wywołuje śmierć ojca jest jedną z najbardziej dotkliwych i najmocniej odczuwalnych z uwagi na rodzaj i siłę więzów rodzinnych oraz rolę pełnioną w rodzinie- w tym wypadku ojca. Naturalną przecież koleją rzeczy jest możliwość uczestniczenia przez rodziców w każdym etapie życia dzieci jak i odwrotnie. Tej szansy powód został pozbawiony. W rozpoznawanej sprawie krzywda jest tym bardziej dotkliwa, że śmierć nastąpiła nagle w wypadku komunikacyjnym i dotknęła człowieka w wieku 55 lat. W ocenie Sądu niewątpliwie powód doznał krzywdy na skutek śmierci ojca, która to śmierć spowodowała naruszenie dóbr osobistych powoda, takich jak w szczególności więź rodzinna czy też prawo do życia w pełnej rodzinie.

Mając na względzie całokształt przytoczonych wyżej okoliczności Sąd uznał, że żądanie pozwu w zakresie dochodzonych należności głównych zasługuje na uwzględnienie w całości. Zdaniem Sądu zadośćuczynienie w kwotach po 35.000,00 zł dla powoda za doznaną krzywdę w związku ze śmiercią ojca- przy przyjęciu obiektywnych kryteriów- jest odpowiednia w rozumieniu art. 448 k.c. Powyższa kwota – w ocenie Sądu- z jednej strony uwzględnia charakter i stopień cierpień doznanych przez powoda, z drugiej zaś strony stanowi odczuwalną dla powodów wartość ekonomiczną, która pozwoli na złagodzenie doznanej przez niego krzywdy i nie jest rażąco wygórowana, nie prowadzi do nieuzasadnionego wzbogacenia pokrzywdzonego.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c., uwzględniając w tym zakresie żądanie pozwu, i zasądzając odsetki ustawowe od dnia 21 lutego 2018r., tj. od daty złożenia pozwu. Jest zasadą, że zadośćuczynienie za krzywdę stają się wymagalne po wezwaniu ubezpieczyciela przez poszkodowanego (pokrzywdzonego) do spełnienia świadczenia odszkodowawczego (art. 455 § 1 k.c.). Zadośćuczynienie nie jest bowiem odszkodowaniem szacowanym według cen z daty jego określenia (art. 363 § 2 k.c.), ani też rozstrzygnięcie o tym roszczeniu nie ma charakteru kształtującego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2011r., sygn. akt I CSK 243/10, Lex nr 848109). Nie jest więc słuszne, w świetle art. 481 § 1 k.c., aby poszkodowany nie uzyskał należnego mu wynagrodzenia za poniesioną krzywdę tylko z uwagi na postawę zobowiązanego do wypłaty zadośćuczynienia oraz czas trwania procesu cywilnego. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. mając na uwadze wynik sprawy.

Sygn. akt I C 322/18

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w Rep C;

2.  odpis orzeczenia wraz z uzasadnieniem doręczyć peł. powoda.

3.  kal. 7 dni lub z wpływem.

09.04.2019r. SSR B. K.