Sygn. akt IV P 370/18
Dnia 6 listopada 2019 roku
Sąd Rejonowy w Grudziądzu IV Wydział Pracy
w składzie:
Przewodniczący: |
sędzia Lucyna Gurbin |
Sędziowie/Ławnicy: |
Alicja Motylewska; Grażyna Rzeźnik |
Protokolant: |
Dominika Janta- Lipińska |
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 listopada 2019 roku
sprawy z powództwa Ł. K.
przeciwko I. A. (...). P.U.H. (...) w G.
o odszkodowanie
O R Z E K Ł:
1. Uchylić wyrok zaoczny z dnia 29.01.2019 roku w całości.
2. Zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3.058 zł brutto (trzy tysiące pięćdziesiąt osiem złotych) tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17.01.2019 roku do dnia zapłaty.
3. Nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Grudziądzu kwotę 153 zł (sto pięćdziesiąt trzy złote) tytułem opłaty od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony.
4. Zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sygn. akt IV P 370/18
Powód Ł. K. złożył pozew i wniósł o zasądzenie od pozwanego pracodawcy na rzecz powoda kwoty 4500 zł tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas określony oraz o zasądzenie na rzecz powoda od pozwanego poniesionych kosztów procesu (wraz z ewentualnymi kosztami zastępstwa) według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód podnosił, iż był pracownikiem Pani I. A. (...). P.U.H. (...), zatrudnionym na podstawie umowy zawartej na czas określony od dnia 17.09.2018 roku do 31.12.2018. Powód był zatrudniony w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego.
W dniu 19.11.2018 r. pracodawca rozwiązał z powodem umowę o pracę w trybie ark 52 § 1 pkt 3 k.p. z zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Zdaniem powoda pracodawca naruszył przepisy prawa dokonując wypowiedzenia umowy o pracę, albowiem wskazana w oświadczeniu pracodawcy przyczyna jego decyzji nie uzasadnia rozwiązania umowy o pracę, a także jest to przyczyna nierzeczywista. Powód przyznawał, iż sytuacja uaktualniania uprawnień zbiegła się w tym samym terminie. Problem nieobecności w pracy powoda od dnia 13.11.2018 roku było nieterminowe wypłacenie wynagrodzenia przez pozwanego oraz uzyskane w ZUS w K. informacje o braku zgłoszenie powoda do obowiązkowych składek. Z uwagi na to, iż wykonywał prace na stanowisku kierowca samochodu ciężarowego nie mógł sobie pozwolić na wykonywanie pracy bez ubezpieczenia.
Powód podnosił, że nigdy nie był karany dyscyplinarnie ani dyscyplinowany przez pracodawcę w inny sposób, swoją pracę wykonywał nienagannie, był zaangażowany w działalność pracodawcy. Zdaniem powoda zachowanie pracodawcy jest niezgodnie z zasadą lojalności i sprawiedliwości.
W sprzeciwie od wyroku zaocznego wydanego dnia 29.01.2019r. pozwana w całości zaskarżyła wyrok zaoczny, ponieważ powód wielokrotnie potrafił odmówić jazdy wysyłając sms z informacją o fakcie, iż nie stawi się do pracy. Takie sytuacje miały miejsce kilkakrotnie w przeciągu trwającego dwa miesiące okresu zatrudnienia. W chwili zatrudnienia pracownikowi została zwrócona uwaga dot. kończących się badań a także kursów niezbędnych do wykonywania zawodu kierowcy zawodowego. Nie uczynił kroków zmierzających do odnowienia powyższego na czas. Powód swoim zachowaniem w ocenie pozwanej naraził ją na ryzyko utraty pracy dlatego otrzymał wypowiedzenie. W przeciągu dwóch miesięcy kilkakrotnie naruszał zasady współpracy.
W piśmie procesowym z dnia 9.06.2019r. strona powodowa podtrzymała powództwo w całości tj. do kwoty 4.500,00zł tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie. Jednocześnie wnosząc o
połączenie przedmiotowej sprawy ze sprawą prowadzoną pod sygn. IV P 43/19;
rozpoznanie połączonych spraw w trybie zwyczajnym;
zobowiązanie pozwanej do sprostowania świadectwa pracy w ten sposób, że w pk. 3 w miejsce zapisu „stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania - art. 52 par. 1 pkt. 3 Kodeksu pracy (wypowiedzenie przez pracodawcę)” wpisać: stosunek pracy ustał w wyniku „przez oświadczenie pracodawcy z zachowaniem okresu wypowiedzenia zgodnie z art. 30 § 1 pkt. 2 k.p.”
zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda odszkodowania w kwocie 3 012,00zł (słownie: trzy tysiące dwanaście złotych 00/100) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za wydanie niewłaściwego świadectwa pracy na podstawie art. 99 § 1 i 2 k.p;
zasądzenie od pozwanej I. A. na rzecz powoda Ł. K. zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa w procesie według dołączonego spisu kosztów. W uzasadnieniu powód wniósł o zasądzenie od pozwanej odszkodowania na podstawie art. 56 § 1 k.p. w związku z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie.
Powód wyjaśnił, iż strony łączył stosunek pracy na podstawie umowy o pracę zawartej w dniu 17 września 2018r. Umowa zawarta była na czas określony od dnia 17 września 2018r. do dnia 31 grudnia 2018r. w pełnym wymiarze czasu pracy.
Powód zatrudniony został w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego a praca miała być wykonywana była na terenie kraju i za granicą.
W dniu zawarcia umowy o pracę tj. w dniu 17 września 2018r. pozwana wydała powodowi zaświadczenie poświadczające zatrudnienie kierowcy oraz spełnianie przez niego wymagań określonych ustawą z dnia 06 września 200lr. o transporcie drogowym.
W w/w zaświadczeniu pozwana wyraźnie poświadczyła, iż Ł. K. posiada prawo jazdy o określonych w tym dokumencie kategoriach oraz, iż spełnia wymagania określone w art. 39a ust. 1 pkt. 3-5 ustawy z dnia 6 września 200lr. o transporcie drogowym na podstawie:
1. orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy nr (...) ważnego do dnia 04 listopada 2018r.;
2. orzeczenia psychologicznego stwierdzającego brak przeciwwskazali psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy nr (...) ważne do 21 listopada 2018r.;
3. zaświadczenia o ukończeniu kursu dokształcającego w zakresie przewozu osób/rzeczy nr (...)/pom/12 ważne do dnia 25 listopada 2018r.
Dla powoda pozwana miała pełną świadomość co do okoliczności związanych z końcowym terminem uprawnień powoda niezbędnych do wykonywania pracy na zatrudnionym stanowisku.
Ponadto powód wskazywał, że pozwana prowadzi działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego towarów od 01.12.2007r. i zatrudnia kierowców samochodów ciężarowych zatem posiada wieloletnie doświadczenie w branży transportowej. Z tego też względu pozwana posiada pełną wiedzę w przedmiocie czasu potrzebnego do uzyskania wymaganych orzeczeń lekarskich oraz czasu potrzebnego na ukończenie kursu dokształcającego w zakresie przewozu rzeczy.
Powód pokreślił, iż to na przedsiębiorcy ciąży obowiązek kierowania kierowców na szkolenia okresowe, badania lekarskie i badania psychologiczne (art. 391 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 6 września 200lr. o transporcie drogowym). Nadto, to na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek pokrywania kosztów badań lekarskich i psychologicznych (art. 391 ust. 1 pkt. *2 ustawy o transporcie drogowym).
W zakresie obowiązku kierowania kierowców na badania lekarskie i psychologiczne przez przedsiębiorcę to obowiązek ten uznawany jest za równoznaczny z obowiązkami pracodawcy wynikającymi z kodeksu pracy w zakresie kierowania pracownika na badania lekarskie profilaktyczne (art. 391 ust. 3 u.t.d).
W przedmiotowej sprawie pozwana nie skierowała powoda na badania lekarskie i psychologiczne, nadto nie skierowała na wymagany kurs dokształcający w zakresie przewozu rzeczy, pomimo iż posiadała wiedzę w przedmiocie terminów do których powód posiadał wymagane uprawnienia.
Pozwana w sprzeciwie od wyroku zaocznego wniosła „w całości o zaskarżenie nakazu zapłaty odszkodowania, ponieważ p. Ł. K. wielokrotnie potrafił odmówić jazdy wysyłając SMS z informacją o fakcie, iż nie stawi się do pracy. ” Pozwana wskazała, iż takie sytuacje miały mieć miejsce kilkakrotnie w przeciągu trwającego dwa miesiące zatrudnienia.
Jak wskazuje pozwana „w chwili zatrudnienia pracownikowi została zwrócona, uwaga, dot. kończących się badań, a także kursów niezbędnych do wykonywania zawodu kierowcy zawodowego. Nie uczynił kroków zmierzających do odnowienia powyższego na czas”.
Powód podkreślił, iż rzeczą przedsiębiorcy (pracodawcy) jest skierowanie pracownika na badania lekarskie i psychologiczne (pokrycie kosztów) oraz na kurs dokształcający w zakresie przewozu rzeczy. W żadnej mierze pozwana „nie może doszukiwać się w przedmiotowej sprawie winy powoda. Bowiem jej obowiązkiem było skierowanie na wymaganie badania i szkolenia a nie zwrócenie pracownikowi na to uwagi.
Odnosząc się do zarzutów pozwanej dotyczących kilkukrotnej „odmowy jazdy” przez powoda, które to odmowy miały być zdaniem pozwanej przyczyną wypowiedzenia, to wskazać należy, iż przyczyną wypowiedzenia wskazaną w rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia nie był ten konkretny powód wskazany przez pozwaną w sprzeciwie, lecz inny a mianowicie „art. 52 par. 1 pkt. 3 Kodeksu pracy”.
Zgodnie z treścią art. 52 § 1 pkt. 3 k.p. „ Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie zawinionej przez pracownika, utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.”
Zatem nie jest prawdą, że przyczyną rozwiązania umowy o pracę była kilkakrotna „odmowa jazdy” przez powoda, a zawiniona utrata uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Pozwana dla poparcia swoich twierdzeń dołączyła do sprzeciwu od nakazu zapłaty wydruki rozmów SMS z powodem. Niniejsze rozmowy SMS zdaniem strony powodowej nie potwierdzają stanowiska pozwanej, jakoby powód miał w sposób zawiniony odmawiać świadczenia pracy. Z rozmów SMS z dnia 28.10.2019r. wynika, iż strony umówiły się, iż powód będzie świadczył pracę na ściśle określonych trasach tj. K., G., B. i była to umowa ustna która obowiązywała strony. Co zaś dotyczy rozmowy SMS z dnia 31.10.2018r. to wskazać należy, iż na wydruku dokonana jest adnotacja pozwanej, iż „pracownik na 4 godziny przed wyjazdem inf ,że nie jedzie w trasę.”
Powód podnosił, że nie odmówił świadczenia pracy ale zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi czasu pracy kierowców powód miał prawo do nieprzerwanego odpoczynku o czym poinformował pracodawcę. Należy zwrócić uwagę, iż pracodawca winien kontrolować czas pracy pracowników wykonujących pracę w charakterze kierowcy w tym celu winien prowadzić ewidencję czasu pracy kierowcy. W przedmiotowej sprawie pracodawca nie dbał o normy czasu pracy powoda. Zgodnie z ustawą z dnia 16 kwietnia 2004r. o czasie pracy kierowców, praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna tylko w przypadku: sytuacji i zdarzeń wymagających od kierowcy podjęcia działań dla ochrony życia lub zdrowia ludzkiego oraz mienia albo usunięcia awarii, oraz szczególnych potrzeb pracodawcy. W przedmiotowej sprawie nie było takich sytuacji.
Dla powoda wydruki SMS świadczą o tym, iż pozwana dopuszczała się naruszeń podstawowych praw pracowniczych tj. nie wypłacała powodowi wynagrodzenia w ustawowym terminie. Z treści art. 85 § 1 k.p. wynika, iż:
§ 1. Wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie.
§2. Wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu,
niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego.
§ 3. Jeżeli ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym.
Nadto, w dniu 12 listopada 2018r. (zaświadczenie lekarskie ważne do dnia 4 listopada 2018r., badanie psychologiczne ważne do dnia 21 listopada 2018r, kurs na przewóz rzeczy ważny do dnia 25 listopada 2018r.) ) powód poinformował pozwaną, iż skończyła się ważność badań. W związku z tym, aby móc wykonywać pracę na wskazanym stanowisku zobowiązany był bezwzględnie wykonać badania lekarskie, oraz z uwagi na zbliżający się upływ czasu badań psychologicznych i kursu także zobligowany był wykonać pozostałe badania i szkolenia.
Według powoda, pracodawca nie może dopuścić pracownika do świadczenia pracy bez wymaganych badań. Badania o których mowa wyżej traktowane są na równi z badaniami wstępnymi czy okresowymi, na wykonanie których pracodawca winien udzielić pracownikowi czasu wolnego.
Powód zmuszony był samodzielnie opłacić wszystkie badania, których koszt obciąża pracodawcę. W dniu 15.11.2018r. pozwana pyta czy powód „łaskawie wraca do pracy”, wiedząc, że wynagrodzenie wypłaciła dopiero w dniu 14.11.2018r. natomiast powód musiał opłacić koszty wizyt lekarskich samodzielnie.
Pozwana nie przeniosła powoda na innej pracy w inkryminowanym czasie.
Niezależnie od powyższego, pozwana rozwiązała z powodem umowę o pracę na podstawie art. 52 § 1 pkt. 3 lc.p.
Zgodnie z art. 52 § 1 pkt 3 k.p., pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie zawinionej utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Utrata przez pracownika uprawnień do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku powinna być stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu lub decyzją właściwego organu (tak: Wyrok SN z dnia 4.11.2015r. II PK 283/ 14).
Rozwiązanie stosunku pracy na tej podstawie wymaga spełnienia trzech przesłanek:
utraty uprawnień,
zawinienia ich utraty przez pracownika oraz
oceny, że uprawnienia te były konieczne do wykonywania pracy na
stanowisku zajmowanym przez powoda.
W stanie faktycznym sprawy - nawet gdyby przyjąć, że doszło do utraty uprawnień - to utrata uprawnień przez powoda nastąpiła na skutek upływu czasu, na który zostało wydane badanie lekarskie - 4 listopada 2018 r. Faktu upływu czasu nie można kwalifikować jako "zawinionego" przez powoda. Aby ocenić "zawinienie" pracownika, powód musiałby zostać pozbawiony uprawnień z własnej winy, wskutek naruszenia obowiązków pracowniczych, dopuszczenia się wykroczenia lub przestępstwa.
W żadnym razie upływ czasu badania lekarskiego nie stanowi deliktu pracowniczego opisanego w art. 52 § 1 pkt. 3 k.p. Utrata przez pracownika uprawnień do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku powinna być stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu lub decyzją właściwego organu. Jak skonstatował Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 26 października 1984 r., I PRN 142/84 (OSNCP 1985 Nr 7, poz. 99), istnienie uprzedniego orzeczenia lub decyzji właściwego organu w przedmiocie stwierdzenia utraty uprawnień potrzebnych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku jest konieczne; jedynie bowiem kompetentne organy mogą z mocy konkretnych unormowali orzekać o prawie w tym zakresie. Gdy utrata uprawnień została zawiniona przez pracownika, pracodawca może rozwiązać z nim - przy istnieniu wymienionego orzeczenia lub decyzji - umowę o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 52 § 1 pkt 3 k.p. (tak: Wyrok SN z dnia 4.11.2015r. II PK 283/14).
Konkluzja taka wypływa z wykładni językowej tego przepisu, a w szczególności z wyrażenia: utrata uprawnień. Oznacza ono pozbawienie uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku i to pozbawienie przez kompetentny organ. Sądy orzekające w sprawach o roszczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy w omawianym trybie nie są organami właściwymi w tym zakresie i nie mogą w prowadzonym postępowaniu rozstrzygać o pozbawieniu pracownika tychże uprawnień, jeżeli właściwy organ nie wydał orzeczenia lub nie podjął decyzji w tym przedmiocie. Sądy pracy mogą natomiast ustalić, czy orzeczona przez kompetentny organ utrata uprawnień do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku była zawiniona przez pracownika, gdyż nie zawsze okoliczność ta wynika z orzeczenia lub decyzji właściwego podmiotu. Chodzi przy tym o utratę uprawnień do wykonywania danego rodzaju pracy, a nie o ich zawieszenie, np. na skutek zatrzymania prawa jazdy kierowcy zawodowego (tale: Wyrok SN z dnia 4.11.2015r. II PK 283/14).
Takie stanowisko jest konsekwentnie podtrzymywane w judykaturze i doktrynie.
Niezawiniona utrata uprawnień uzasadnia co najwyżej wypowiedzenie przez pracodawcę umowy o pracę. Sąd pominął uzasadnienie w zakresie żądania odszkodowania za niewydanie świadectwa pracy z uwagi na to, że na rozprawie w dniu 23.07.2019r. Sąd oddalił wniosek pełnomocnika powoda o połączenie spraw albowiem w sprawie IVP 43/19 zostało wydane prawomocne postanowienie o zawieszeniu postępowania.
Powód reasumując stwierdził, że pozwana uporczywie łamała podstawowe obowiązki pracodawcy w stosunku do powoda :
pozwana nie zgłosiła powoda do ubezpieczeń społecznych (w tym zdrowotnego) w ustawowym terminie, zgłoszenia dokonała dopiero w dniu 25.11.2018r.;
pozwana nie wypłacała powodowi wynagrodzenia o pracę w ustawowym terminie;
pozwana udzieliła powodowi urlopu wypoczynkowego w wymiarze 5 dni za 2018r. a winna była udzielić urlopu w wymiarze7 dni za 2018r. - nie zapłacono ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy za 2 dni;
pozwana nie przestrzegała norm czasu pracy, zobowiązywała powoda do świadczenia pracy w okresie, gdy był zobligowany na podstawie ustawy o czasie pracy kierowców, do ustawowego odpoczynku;
pozwana nie skierowała powoda do obowiązkowe badania lekarskie i psychologiczne oraz kurs dokształcający w zakresie przewozu rzeczy.
W piśmie procesowym z dnia 8.10.2019r. strona powodowa zmodyfikowała żądanie główne pozwu wnosząc o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda Ł. K. odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów w tym trybie w wysokości 3.058,00zł (słownie: trzy tysiące pięćdziesiąt osiem złotych 00/100), wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanej odpisu pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu podano, iż powód wnosił o zasądzenie od pozwanej odszkodowania na podstawie art. 56 § 1 k.p. w zw. z art. 58 k.p. w związku z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie.
Zgodnie z art. 58 k.p." Odszkodowanie, o którym mowa w art. 56, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. ”
Zgodnie natomiast z art. 36 § 1 pkt. 1 k.p. „Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy”
Z uwagi na treść art. 58 k.p.c oraz w związku z wystąpieniem pierwotnie z roszczeniem o zasądzenie tytułem odszkodowania kwoty 4.500,00zł należało ograniczyć żądanie pozwu w tym zakresie do kwoty 3.058,OOzł.
Jednocześnie powód kwestionował zaświadczenie wystawione przez pozwana w dniu 30 września 2019r w zakresie obliczenia przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Powód zatrudniony był w okresie od 17.09.2018 do 19.11.2018r. w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem w wysokości 4.500,00zł netto.
Pozwana w umowie o pracę jako stawkę płacy zasadniczej wykazała kwotę 2.100,00zł brutto + dodatek za pracę w nocy, nadto wskazała, iż powodowi przysługuje premia uznaniowa, ryczałt za nocleg w kabinie, okres gotowości, diety.
Powód wskazał, iż strony stosunku pracy podczas podpisywania umowy o pracę umówiły się, że powód będzie otrzymywał wynagrodzenie stałe w kwocie 4.500,00zł netto oraz, że będzie wykonywał pracę jako kierowca samochodu ciężarowego na stałych trasach: K., G., B. (pozwana nie zaprzeczyła powyższym twierdzeniom).
Pozwana zgodnie z ustaleniami wypłacała powodowi wynagrodzenie w ustalonej wysokości (wypłata wynagrodzenia odbywała się nieterminowo) i tale:
1. (...) wypłata kwoty 2.405,00zł (od 17.09 do 30.09.2018 w tym dodatkowy kurs płatny 200,00zł zw. (...));
2. (...) wypłata kwoty 4.680,00zł (za cały miesiąc w tym dodatkowy kurs płatny 180,00zł tzw. (...));
3. (...) wypłata kwoty 1.582,50zł (od 01.11 do 09.11 w tym wynagrodzenie za urlop).
Powód szczegółowo wyjaśniał, że pozwana w treści przelewu z dnia 14.11.2018 na kwotę 2.970,00 zł wpisała, iż jest należność z tytułu diet, zwrot za dojazd za autostrady.
Powód podawał, że wynagrodzenie w kwocie 2.970,OOzł nie było zapłatą z tytułu diet i zwrotu za autostrady, lecz umówionym stałym wynagrodzeniem.
Zapis dotyczący składników wynagrodzenia w umowie o pracę dokonany był wyłącznie dla celów fiskalnych i ZUS (bowiem diety nie podlegają opodatkowaniu i nie odprowadza się od nich składek ZUS).
Podkreślić w tym miejscu należy, iż wysokość wynagrodzenia z tytułu diet nie mogła być naliczona w w/w wysokości.
Zgodnie bowiem z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, należności z tytułu diet oblicza się za czas od rozpoczęcia podróży krajowej (wyjazdu) do powrotu (przyjazdu) po wykonaniu zadania służbowego w następujący sposób: jeżeli podróż trwa nie dłużej niż dobę i wynosi od 8 do 12 godzin przysługuje 50% diety (§ 6 ust. 2 pkt. 1 b rozporządzenia jw.)
Zgodnie z § 6 ust. 7.1 dieta w czasie podróży krajowej wynosi 30,00zł za dobę podróży.
Powód wykonywał transport na terenie kraju.
Powód rozpoczynał pracę o godz. 16:00 a kończył o godz. 4:00 - łączny czas pracy 12 godzin zatem dieta przysługiwałaby w kwocie 50% tj. 15,00zł
Dobowa dieta 15,00zł pomnożona przez 23 dni (dni pracujące dla powoda w październiku 2018) daje to łączną kwotę 345,00zł
Z powyższego wyraźnie wynika, iż powód nie mógł otrzymać diet w kwocie 2.970,00zł. Powód nie mógł także otrzymać zwrotu za dojazd za autostrady ponieważ wszystkie płatności za autostrady jak również za paliwo powód dokonywał bezgotówkowo przy użyciu karty pozwanej.
Dodatkowo wskazać należy, iż powód nie nocował w samochodzie, bowiem od godz. 16:00 do 4:00 pracował, natomiast odpoczynek dobowy „odbierał” w miejscu zamieszkania. Zatem „ryczałt za nocleg w kabinie” jest elementem wynagrodzenia ustalonym przez pozwaną dla celów fiskalnych i ZUS.
Z przedstawionej wyżej analizy wynika bezsprzecznie, iż podział składników wynagrodzenia przedstawiony w umowie o pracę był fikcyjny i służył wyłącznie celom podatkowym i ZUS.
Zatem kwota faktycznego, umówionego wynagrodzenia za pracę wynosiła 4.500,0zł netto co odpowiada kwocie 6.370,00zł brutto.
Powód wskazał, iż odszkodowanie należne powodowi na podstawie art. 56 k.p. w zw. z art. 58 k.p. oblicza się biorąc za podstawę średnie miesięczne wynagrodzenie z okresu poprzedzającego rozwiązanie umowy o pracę. Powinno być ono liczone na podstawie określonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.
Odszkodowanie z art. 56 k.p. w zw. z art. 58 k.p. ustala się według wynagrodzenia brutto.
Zgodnie z § 16 rozporządzenia jw.
1. Składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, z wyjątkiem określonych w § 7, wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, uwzględnia się przy ustalaniu ekwiwalentu w średniej wysokości z tego okresu.
2. Jeżeli pracownik nie przepracował pełnego okresu , o którym mowa w ust. 1, wynagrodzenie faktycznie wypłacone mu w tym okresie dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.
Ustalając wysokość należnego odszkodowania przyjąć należy:
1. Wynagrodzenie za wrzesień 2018 = 2.405,00zł netto źa 10 dni = 3.356,00 brutto tj. za 20 dni = 6.712,00zł
2. Wynagrodzenie za październik 2018 = 4.680,00zł netto za cały miesiąc = 6.621,00zł brutto
3. Wynagrodzenie za listopad 2018 = 1.582,50zł netto za 7 dni (do 9.11)= 2.176,00zł brutto tj. za 22 dni = 6.839,00zł brutto
Średnie miesięczne wynagrodzenie winno być obliczone biorąc za podstawę:
6.712,00zł za (...) 6.62 l,00zł za (...) 6.839,00zł za (...)
Łącznie średnio 20.172,00zł brutto dzielone na 3 = 6.724,OOzl
Ustalenie kwoty odszkodowania winno nastąpić według następującego obliczenia: 6.724,00zł dzielone na 20,83 (współczynnik przyjęty na rok 2018) = 322,80zł 322,80zł/ 8 = 40,35zł/h; 40,35zł/h x 80h (2 tygodnie po 40h) = 3.228,00zl
Jednakże powód przyjął za podstawę obliczenia kwotę 4.500,OOzl netto tj. 6.370,00zl brutto /20,83 = 305,8lzł 305,81zł/ 8 = 38,23zł/h 38,23zł/h x 80h = 3.058,00zl
Odsetki należą się od daty doręczenia pracodawcy odpisu pozwu zawierającego żądanie jego zapłaty, jednakże powód nie posiada wiedzy, w jakiej dacie pozwanej został doręczony pozew o zapłatę odszkodowania.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny :
Powód podjął pracę u pozwanej na podstawie umowy na czas określony z dnia 17.09.2018r. na okres od 17.09.2018r. do 31.12.2018r. Powód został zatrudniony jako kierowca samochodu ciężarowego. Powód wykonywał pracę kierowcy na ternie kraju zgodnie z ustaleniami zawartymi z pozwaną. W chwili zatrudnienia powód otrzymał od pozwanej zaświadczenie poświadczające zatrudnienie powoda jako kierowcy oraz spełnianie przez niego wymagań określonych ustawą z dnia 6.09.2001r. o transporcie drogowym.
dowód: umowa o pracę (k. 68-69), zaświadczenie z dnia 17.09.2018r. (k.73).
W dniu 12.11.2018r. powód poinformował pozwaną iż ma nieaktualne badania i zamierza je w dniu następnym wykonywać. Powód pozostawał w kontakcie z pozwaną informując o dokonywanych badaniach między innymi 15.11.2018r. Powód informował pozwaną o wykonywaniu dalszych uprawnień. Jednocześnie powód kontaktował się z pozwaną chcąc otrzymać informacje o dacie przelewu wynagrodzeń.
dowód: wydruki wiadomości tekstowych (k. 81-87)
Pismem z dnia 19.11.2018r. pozwana rozwiązała z powodem umowę o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt. 3 kp. Jednocześnie pozwana uznała, że od 13.11.2018r. do 20.11.2018r. został udzielony powodowi urlop wypoczynkowy za rok 2018. Następnie pismem z dnia 23.11.2018r. pozwana sprostowała swoje oświadczenie o udzieleniu urlopu wypoczynkowego w ten sposób, że powód korzystał z urlopu wypoczynkowego od 13.11.2018r. do 16.11.2018r. W świadectwie pracy pozwana jako datę ustania stosunku pracy wpisała dzień 19.11.2018r. Powód otrzymał w dniach 15.11.2018r. orzeczenie psychologiczne (orzeczenie psychologiczne (...) k. 75), świadectwo kwalifikacji zawodowej nr (...) z potwierdzeniem ukończenia szkolenia w okresie od 15.11.2018r. do 20.11.2018r. (k. 76) oraz orzeczenie lekarskie nr (...) z dnia 16.11.2019r. (k. 77). Jednocześnie powód podjął czynności urzędowe aby uzyskać nowe prawo jazdy (zeznania powoda k. 166).
Sąd zważył co następuje:
Stan faktyczny w niniejszej sprawie był bezsporny. Sąd ustalił go na podstawie dokumentów tj. umowy o pracę z dnia 17.09.2018r. (k. 11), wydruków sms (k. 137-143), świadectwa pracy (k. 70), oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę (k. 71), zaświadczenia z dnia 17.09.2018r. (k. 73), orzeczeń psychologiczno- lekarskich (k. 75-77) oraz zeznań stron. Sąd dał wiarę zeznaniom stron albowiem korespondowały z ustalonym stanem faktycznym.
Należy na wstępie wskazać, że niniejsza sprawa dotyczy roszczenia powoda o odszkodowanie w związku rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia. Natomiast powód również wniósł pozew przeciwko pozwanej o sprostowanie świadectwa pracy prowadzonej pod sygnaturą IVP 43/19, w której zostało wydane postanowienie o zawieszeniu postępowania w dniu 6.06.2019r.
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że pozwana przy zatrudnianiu powoda w dniu 17.09.2018r. miała pełną świadomość sytuacji powoda jako kierowcy w zakresie jego ważności badań. Ujawniła to w zaświadczeniu z dnia 17.09.2018r. gdzie wpisano datę ważności orzeczenia lekarskiego, orzeczenia psychologicznego, zaświadczenia. Przy rozstrzyganiu niniejszego sporu Sąd posiłkował się rozstrzygnięciem zawartym w wyroku Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 14 kwietnia 2015 r. II PK 139/14 który jednoznacznie stwierdził , że szczególny tryb z art. 52 § 1 pkt. 3 kp odnosi się do trwałej lub okresowej a nie przejściowej (krótkiej) utraty uprawnień. Konieczne są ponadto naruszenie przez pracownika prawa pozytywnego i jego wina w utracie uprawnień. Sąd Najwyższy wskazywał, że regulacja z art. 52 § 1 pkt 3 KP prócz winy wymaga także naruszenia obowiązku. Skutkiem ma być trwała lub okresowa utrata uprawnień. Chodzi o trwalszą utratę uprawnień (czasową albo stałą), wynikającą z ustawy, orzeczenia albo decyzji, ale nie o taką, która zależy od krótkiej sytuacji przejściowej. Ważenie tej oceny nie może pomijać szczególnego rygoru ustania zatrudnienia bez wypowiedzenia, czyli bez ochronnego wypowiedzenia.
Obowiązek aktualizacji uprawnień dla kierowców określa ustawa z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2088 ze zm.). Powód w zakreślonej w ustawie dacie do 10 września 2010 r. (art. 3 ust. 2 pkt b ustawy z 17 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym, Dz.U. Nr 235, poz. 1701) nie uzyskał wymaganego wpisu do prawa jazdy. W zaskarżonym wyroku przyjęto, że zawinione zachowanie powoda wynikało z zaniechania tego obowiązku do tego terminu. Rzecz jednak w tym, że powód w tym czasie nie był pracownikiem, czyli od poprzedniego rozwiązania stosunku pracy do obecnego przywrócenia do pracy. Zarzut zaniechania działania jako podstawa winy nie jest uprawniony, gdyż obowiązek odbycia szkolenia okresowego i uzyskania wymaganego badania oraz wpisu do prawa jazdy dotyczył kierowców wykonujących przewóz drogowy. Obowiązek ten odnosi się do kierowców czynnych zawodowo („wykonujących przewóz drogowy" ), a więc pozostających w określonym zatrudnieniu czy działalności. Określa to wyraźnie art. 3 ust. 2 ustawy z 17 listopada 2006 r. a także art. 39d ust. 1 pkt 2 ustawy z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym. Z tego ostatniego przepisu jednoznacznie wynika, że do szkolenia okresowego może przystąpić osoba wykonująca przewóz drogowy na rzecz podmiotu mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto to przedsiębiorca lub inny podmiot wykonujący przewóz drogowy był zobowiązany do kierowania kierowców na szkolenia okresowe i badania lekarskie oraz psychologiczne (art. 39l ust. 1 pkt 1a i b ustawy z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym). Łączy się z tym określona regulacja dotycząca kosztów badań i szkoleń, które ponosi lub może ponosi pracodawca (art. 39l ust. 1 pkt 2 i ust. 2 tej ustawy.
Szczególny tryb z art. 52 § 1 pkt 3 KP odnosi się do trwałej lub okresowej a nie przejściowej (krótkiej) utraty uprawnień. Konieczne są ponadto naruszenie przez pracownika prawa pozytywnego i jego wina w utracie uprawnień. W sytuacji ustalonej w sprawie powód temporalnie nie był w stosunku pracy i utracił uprawnienia wobec zmiany ustawy. Chodziło o dostosowanie prawa polskiego do wymagań prawa unijnego (implementację do polskiego systemu prawnego postanowień dyrektywy 2003/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie wstępnej kwalifikacji i okresowego szkolenia kierowców niektórych pojazdów drogowych do przewozu rzeczy lub osób). Powód nie pozostawał w zatrudnieniu od 10 września 2009 r. do 22 listopada 2010 r. i nie można stwierdzić, że 10 września 2010 r. czyli w dacie określonej w ustawie i w piśmie rozwiązującym umowę o pracę utracił uprawnienia z przyczyn zawinionych. Obowiązek aktualizacji uprawnień odnosił się do kierowców czynnych, czyli wykonujących zatrudnienie lub działalność, przy czym obowiązek skierowania spoczywał na pracodawcy.
W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że powód znajdował się właśnie jako kierowca w sytuacji przejściowej utraty uprawnień do wykonywania zawodu. Dlatego uznał Sąd zastosowanie trybu art. 52 § 1 pkt. 3 kp za bezpodstawne. Na podstawie art. 56 w związku z art. 58 Sąd zasądził odszkodowanie biorąc za podstawę wyliczenia powoda albowiem pozwana w zakreślonym przez Sąd terminie nie wykonała zarządzeń Sądu (protokół z dnia 9.10.2019r.)
O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono stosownie do Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późniejszymi zmianami) § 9 pkt. 1 Przy stosowaniu stawki kosztów zastępstwa procesowego Sąd uwzględnił uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 24.02.2011r. I PZP 6/10. W uchwale z dnia 24.02.2011r. Sąd Najwyższy uznał, że podstawę zasądzenia przez Sąd opłaty za czynności adwokata z tytułu zastępstwa prawnego w sprawie ze stosunku pracy o odszkodowanie o którym mowa w art. 56 § 1 w związku z art. 58 kp stanowi stawka minimalna określona w § 12 ustęp 1 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Oznacza to, że w sprawie o odszkodowanie zasądzone na podstawie art. 56 § 1 w związku z art. 58 kp. podstawą w obecnym stanie prawnym jest powołane wyżej rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. § 9.1 pkt. 1 tj. stawka 180 zł.