Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 34/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z 19 listopada 2019 r. w sprawie VII K 314/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

G. M.

przebieg leczenia, przekazywane oskarżonemu informacje na temat wdrożenia procedury sprawdzenia kwalifikacji do kierowania pojazdami

informacja z Instytutu Medycyny Pracy w Ł. ( (...))

156

dokumentacja lekarska

157- 162

zeznania świadka M. F.

204v-205

2.1.1.2.

G. M.

sposób doręczenia oskarżonemu decyzji o Prezydenta Miasta Ł. z 7 października 2010 r. i jego skuteczność. Miejsce zamieszkania oskarżonego G. M. w październiku 2010 r.

akta admnistracyjne

177

uzupełniające wyjaśnienia oskarżonego G. M.

169-169v

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

2.1.2.2.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

dokumentacja lekarska z leczenia oskarżonego, zeznania świadka M. F., informacja z (...)

Dowody te były ze sobą zgodne. Fakt leczenia oskarżonego w (...) w Ł. w 2009 r.z powodu zatrucia alkoholowego nie był kwestionowany. Dokumentacja lekarska i zeznania świadka M. F. potwierdziły tę okoliczność. Informacja z (...) w Ł., iż każdego pacjenta posiadającego prawo jazdy, przyjętego na oddział toksykologiczny każdorazowo informowano o zawiadomieniu właściwego "wydziału komunikacji" o pobycie w szpitalu, co powodowało wszczęcie procedury sprawdzenia kwalifikacji do kierowania pojazdami, znalazła potwierdzenie w logicznych zeznaniach świadka M. F.. Świadek rzeczowo wyjaśnił, iż na oddział toksykologiczny trafiały osoby po poważnych zatruciach alkoholem lub narkotykami, które często były uzależnione, co budziło wątpliwości, czy powinny mieć dalej uprawnienia do kierowania pojazdami. Stąd też automatyczne powiadamianie organu wydającego prawa jazdy.

Miejsce zamieszkania oskarżonego G. M. w październiku 2010 r. Doręczenie oskarżonemu decyzji Prezydenta Miasta Ł. z 7 października 2010 r. i jego skuteczność

Sąd pozytywnie ocenił wyjaśnienia oskarżonego G. M. z rozprawy apelacyjnej, iż w dacie próby doręczenia mu decyzji administracyjnej "odbierającej uprawnienia" nie zamieszkiwał on pod adresem: Ł. Aleja (...) m. m. 9, 94-047, pod który ją wysłano, nie był to jego adres do doręczeń, ani też nie był tam zameldowany. Wyjaśnienia te potwierdza wydruk (...) (k. 9) z którego wynika, że oskarżony został wymeldowany z w/w adresu już 28 czerwca 2006 r. a od 29 czerwca 2006 r. był zameldowany po adresem Ł., ul. (...), jak również wpis dotyczący miejsca zamieszkania oskarżonego podczas przyjęcia go do (...) w Ł. w 2009 r. (k. 157 - odnotowano adres Ł., ul. (...)), a także urzędowa adnotacja na pocztowym dowodzie doręczenia oskarżonemu decyzji o cofnięciu uprawnień: "adresat nie jest znany pod tym adresem" (k. 8 i 177). Oskarżony wskazywał, że mieszkał wówczas jeszcze w innym miejscu, mianowicie w Schronisku (...) w Ł. przy ul. (...), dokąd trafił po ciężkim pobiciu dokonanym na nim przy ul. (...) w Ł.. Sąd okręgowy nie miał powodu, aby mu nie wierzyć, ponieważ jego wyjaśnienia nie zostały niczym odparte, poza tym stan zdrowia oskarżonego, który jest osoba wyraźnie spowolnioną, poruszającą się o specjalnej lasce potwierdza, że w przeszłości mógł faktycznie doznać ciężkiego urazu w następstwie pobicia; potwierdza to legitymacja osoby niepełnosprawnej, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, dane z opinii psychiatrycznej. Nie bez powodu oskarżony przebywa też w placówce opiekuńczej. Najważniejsze jest jednak to, że oskarżony z pewnością w dacie doręczania mu spornej decyzji nie zamieszkiwał pod adresem, pod który Prezydent Miasta Ł. wysłał mu decyzję; akta administracyjne nie dają odpowiedzi co spowodowało, że organ administracyjny zdecydował się doręczyć oskarżonemu korespondencję po adres pod którym oskarżony nie był nawet zameldowany. Trudno tutaj mówić o przypadkowości czy dowolności takiego zaprzeczenia, skoro potwierdza je niezależnie od siebie kilka źródeł dowodowych, w tym zapisy w dokumentacji urzędowej. Za najważniejszy sąd uznaje wpis listonosza, iż G. M. nie był w 2010 r. znanym pod adresem przy Al. (...) w Ł.. Podjęto próbę przesłuchania byłej żony oskarżonego, na okoliczność ewentualnego przekazywania mu korespondencji po ich rozstaniu i wyprowadzce oskarżonego, czy też informacji udzielanych oskarżonemu o próbach doręczenia mu korespondencji, jednak G. P. odmówiła składania zeznań. Nie można w takim układzie kwestionować wyjaśnień oskarżonego, iż po rozstaniu w 2006 r. i podziale majątku, nie utrzymywał żadnych kontaktów z byłą żoną, ani nie czynił z nią uzgodnień na temat odbioru za niego korespondencji. Potwierdza to wspomniana adnotacja na kopercie autorstwa listonosza, której zapisy musiały być źródłem rozmowy zastanego domownika z listonoszem, który dowiedział, się oskarżony nie mieszka pod adresem Al. (...), a zastana tam osoba nie wiedziała, gdzie oskarżony wówczas przebywał; co oczywiste osoba ta nie miała upoważnienia od G. M. do odbioru za niego listów, ponieważ gdyby tak było, po prostu odebrała by przesyłkę, a tak się przecież nie stało. Koperta w której znajduje się odpis decyzji przeznaczony dla oskarżonego jest opieczętowana i nie była otwierana, z zapisów na zewnątrz nie wynika, co się w niej znajduje, więc wykluczonym jest, iż nieustalony domownik uzyskał od listonosza informację o treści znajdującej się w niej dokumentacji i mógł poinformować o tym oskarżonego. Doręczenie oskarżonemu decyzji nastąpiło w sposób nieprawidłowy, ponieważ każde doręczenie zastępcze musi być dokonane pod adresem, pod którym strona faktycznie zamieszkuje, choć w trakcie próby doręczenia nie przebywa; jedynym wyjątkiem jest sytuacja, kiedy strona w trakcie postępowania zmienia adres i nie informuje o tym organu, jednak w sprawie taka sytuacja nie miała miejsca, ponieważ w trakcie postępowania G. M. nie zmieniał adresu zamieszkania, a nawet zameldowania. Faktycznie doręczenie odpisu spornej decyzji nastąpiło dopiero w dniu 28 stycznia 2019 r., kiedy G. M. został zatrzymany przez Policję i skierowany do urzędu, aby wyjaśnić niejednoznaczne zapisy co do posiadania przez niego uprawnień do kierowania pojazdami. Decyzja niedoręczona nie mogła stać się wykonalną i wiązać oskarżonego przed prawidłowym doręczeniem oskarżonemu. Zasadą jest to, że decyzja organu pierwszej instancji przed upływem terminu do wniesienia odwołania nie podlega wykonaniu, natomiast zastosowanie tego aktu prawnego wiąże się ze skutkiem wstrzymania wykonania decyzji (art. 130 § 1 i 2 kpa). Reguła ta nie jest bezwzględna. Przepis art. 130 § 2 kpa stanowi wprawdzie, ze wniesienie w terminie odwołania od decyzji wstrzymuje jej wykonanie, ale przepis § 3 tego artykułu przewiduje, ze normy z § 2 nie stosuje się, między innymi w sytuacji, gdy decyzji został nadany rygor natychmiastowej wykonalności. Nadanie tego rygoru może nastąpić, jeżeli jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony" (wyr. SN 24.12.2002 r., III RN 201/01. Wok. 2003, Nr 9, s. 22, Legalis ). Rygor natychmiastowej wykonalności jest wprawdzie mechanizmem umożliwiającym ekstraordynaryjne wprowadzenie do obrotu prawnego decyzji administracyjnej podlegającej wykonaniu, jednakże rozstrzygnięcia odnoszące się do tego zagadnienia wiążą podmiot administrowany od chwili doręczenia aktu. Trzeba bowiem mieć na względzie podstawową regułę, ze dany akt administracyjny wiąże podmiot administrowany od chwili doręczenia danego aktu, co jest spójne z zasadą ogólną wyrażoną w art. 10 kpa (zapewnienia czynnego udziału stronie w postepowaniu administracyjnym). Wydanie decyzji zgodnie z wymaganiami art. 107 § 1 kpa jest czynnością procesową wywołującą oznaczone skutki prawne (wyr. NSA 2 25.4.2006 r., II OSK 714/05, ONSAWSA 2006, Nr 5, poz. 132, Legalis ). Jednak przepisy prawa nie wiążą skutków prawnych z dniem wydania decyzji, ale z dniem jej doręczenia stronie. Z tym momentem decyzja wchodzi do obrotu prawnego i wywołuje skutki w sferze zewnętrznej (zob. wyr. WSA w Warszawie z 5.2.2009., IV SA/Wa 1610/08, Legalis). Skutki te wiążą się z tworzeniem określonych praw bądź obowiązków (albo odmową ich ukształtowania), a w konsekwencji realizacji zasady dwuinstancyjności, doręczenie decyzji otwiera stronie drogę do korzystania z uprawnień procesowych do wniesienia środka odwoławczego. Rygor natychmiastowej wykonalności nadaje się decyzji nieostatecznej, co do której może toczyć się postępowanie odwoławcze. Nadanie rygoru na podstawie przepisu art. 108 § 1 kpa wywołuje skutki wyłącznie w sferze tymczasowej wykonalności decyzji, a nie w zakresie jej ostateczności i nie powoduje żadnych skutków dla trybu i sposobu przeprowadzenia postępowania przez organ odwoławczy na skutek wniesionego przez stronę odwołania. Ze względów powyżej opisanych mechanizm związany z nadaniem rygoru wiąże się z przyspieszeniem w stosunku do ogólnych reguł, wykonalności decyzji (wyr. NSA z 12.3.2014, I OSK 348/13, Legalis). Decyzja organu I instancji nie ulega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, zaś wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie tej decyzji (art. 1308112 kpa). Decyzja nieostateczna może jednak podlegać obowiązkowi natychmiastowego wykonania albo mocy szczególnego przepisu ustawowego, albo tez skutek oświadczenia woli organu administracji publicznej wyrażonego w postaci nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności na podstawie przepisu art. 108 kpa. Doręczenie stronie decyzji, która rozstrzyga sprawę w postępowaniu administracyjnym, jest kluczowym elementem postepowania, przy czym art.109 § 1 kpa daje organowi administracji publicznej prawo doręczenia decyzji administracyjnej na piśmie jedynie stronom postępowania zakończonego tą decyzją. Doręczenie decyzji administracyjnej na piśmie jest podstawową formą wprowadzenia decyzji do obrotu prawnego. Wydanie decyzji pisemnej polega na sporządzeniu i podpisaniu pisemnego rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej. Decyzja administracyjna rozpoczyna swój byt prawny w sferze zewnętrznej od chwili jej doręczenia (ogłoszenia) - zob. wyr. NSA z 27.6.1989 r., IV SA 455/89. PIZ 1990, Nr 2, s. 15: wyr. NSA z 22.5.2002 r., I SA 2489/00. Legalis: wyr. WSA w Warszawie z 22.2.2005 r., 6 II SA 2178/03 Legalis: wyr. WSA w Łodzi z 30.1.2007 r., II SA/Łd 329/06, Legalis ). Warunkiem skuteczności decyzji, jest jej prawidłowe doręczenie. Organ administracji publicznej, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia, o ile Kodeks nie stanowi inaczej (art. 110 kpa). Zgodnie z art. 110 § 1 kpa, organ administracji publicznej, który wydał decyzję administracyjną, jest nią związany od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia, o ile Kodeks nie stanowi inaczej. Przepis ten wyraża zasadę związania organu administracji publicznej wydaną przez siebie decyzja, Reguła ta wiąże się z określeniem skutków wynikających z wejścia do obrotu prawnego określonego aktu administracyjnego. Tak więc moment skutecznego doręczenia decyzji jest chwilą, w której ta decyzja wchodzi w życie, czyli wywołuje określone skutki prawne (wyr. NSA z 16.4.2002 r., II SA 2612/00, Legalis: wyr. WSA W Warszawie z 13.10.2004 r., II SA 3030/03, Legalis: wyr. WSA w Warszawie z 22.2.2005 r., II SA 2178/03, Legalis: wyr. WSA w Warszawie 2 21.11.2006. I SA/Wa 1331/06, Legalis: wyr: WSA w Olsztynie z 5.4.2007 r. Il SA/OI 114/07. OwSG 2007, Nr 7. s. 71: wyr. WSA w Olsztynie z 18.2.2010 r., II SA/Ol 961/09 Legalis). Jeżeli na przykład w decyzji wprowadzanej do obrotu prawnego, zawarty jest element związany z umiejscowieniem w czasie skutków oddziaływania decyzji ( termin), to powinien on uwzględniać wymóg wynikający art. 110 kpa. Taka decyzja nie może wywoływać skutków prawnych przed dniem doręczenia decyzji, gdyż wtedy nie istnieje ona jeszcze w obrocie prawnym. Akt woli organu administracji publicznej wyrażający się przez sporządzenie decyzji administracyjnej przewidziane art. 107 kpa, a co najmniej składniki konstrukcyjne tego aktu administracyjnego, stanowi o wykreowaniu decyzji w ujęciu proceduralnym. Do zaistnienia decyzji omawianym ujęciu wystarczające jest wydanie decyzji, natomiast czynnik (czy ogłoszenia) decyzji jest zbędny (wyr. NSA 5.2.2002 r., I SA 2459/00, WSA w Warszawie z 17.10.2006 r., VI SA/Wa 1370/06, wyr. WSA w Krakowie z 20.11.2007 SA/Kr Legalis). Istnienie decyzji w znaczeniu proceduralnym oznacza, że decyzja istnieje, natomiast dzień jej wydania jest miarodajny dla oceny jej podstawy prawnej faktycznej, czyli wydania decyzji zgodnie z zawarta art. 6 kpa (wyr. WSA w Warszawie 14.4.2015 r., II SA/Wa 1243/14 Legalis). Zgodnie z art. 110 kpa, dopiero doręczenie decyzji stronie wywołuje z nią skutki, zarówno materialnoprawne, jak proceduralne (zob. post. NSA 5.10.1998 II SAB 60/98 Legalis). Mamy wtedy do czynienia takim przejawem woli, który został skutecznie uzewnętrzniony adresatowi decyzji administracyjnej. Decyzja administracyjna sporządzona, czyli spełniająca wymogi formalnoprawne, ale niedoręczona nie załatwia sprawy administracyjnej, nie wiąże organu, ani strony, co uzasadnia przyjęcie, decyzja jest wydawana w ujęciu zewnętrznym z chwilą jej doręczenia. Dopóki decyzja nie zostanie zakomunikowana stronie, jest aktem bez skutków prawnych. Uzewnętrznienie decyzji stwarza wobec strony nową sytuację. Od tego momentu dopiero decyzja wiąże organ administracji publicznej (W. Taras, Glosa do wyr. NSA Krakowie 11.12.2002 965/02, poz. 139; wyr. WSA w Warszawie z 2742007 r., II SA/Wa 276/07, Legalis; wyr. NSA z 9.4.2008 r., II GSK 22/08, Legalis).

Zgodnie z art. 130 § 3 kpa, zasad określonych w art. 130 § 1 i 2 kpa, tzn.: zasady zgodnie z którą przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie ulega wykonaniu", a także zasady, że "wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji" nie stosuje się między innymi w przypadku, gdy decyzji został nadany rygor natychmiastowej wykonalności (art.130 § 3 pkt 1). Jednakże rygor natychmiastowej wykonalności wiąże adresata decyzji dopiero od chwili jej doręczenia; decyzja staje się wówczas wykonalna pomimo, iż stronie przysługują od niej środki odwoławcze.

W niniejszej sprawie decyzja z 7 października 2010 roku nie podlegała ogłoszeniu przez organ administracyjny: Prezydent Miasta Ł. podjął próbę jej doręczenia oskarżonemu G. M. pod adresem, pod którym oskarżony nie mieszkał (to jest Ł. Aleje (...)) i ignorując to stwierdził, że nastąpiło prawidłowe jej doręczenie, mimo zapisu, iż oskarżony pod tym adresem nie zamieszkiwał z czego organ administracyjny zdawał sobie sprawę, ponieważ w samej treści decyzji (punkt 1) wpisano, że oskarżony zamieszkuje w Ł. przy ul. (...). Jak już wcześniej pisano, nie było w tym żadnej winy oskarżonego. Wyprowadzając się z pod adresu przy Alei (...) wymeldował się z niego już w 2006 r. i zameldował pod nowym adresem to jest Ł. ul. (...) i taki też adres zamieszkania oskarżonego podał Wydziałowi Komunikacji (...) w Ł., który przysłał do Urzędu Miasta Ł. pismo sygnalizujące wszczęcie postępowania sprawdzającego wobec oskarżonego w związku z uzależnieniem od alkoholu. Mało tego w aktach administracyjnych znajduje się wydruk z komputerowej bazy adresowej miasta Ł. w którym stoi, iż oskarżony jest zameldowany w Ł. przy ul. (...) (k. 75, 177). Urząd zatem doskonale zdawał sobie sprawę, że oskarżony nie przebywa pod adresem pod którym doręczono mu sporną decyzję, a mimo to zdecydował się, że tam skieruje korespondencję. Taki sposób "doręczenia" pisma nie spełniał wymogów art. 42-45 kpa. Doręczenie nie było prawidłowe, a więc skuteczne. Decyzja nie mogła stać się wykonalna, wiązać oskarżonego, skoro mu jej nie doręczono. Nie ma tutaj żadnego znaczenia, że od jej wydania upłynęło do zatrzymania 9 lat, nie jest wszak tak, że upływ czasu, naprawia błędy popełnione przy doręczeniu, ustawodawstwo polskie nie zna takiego rozwiązania.

Przestępstwo z art. 180a kk jest przestępstwem umyślnym i konieczne jest wykazanie oskarżonemu, ze działał z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym jego dokonania. W każdym wypadku w czasie czynu po stronie kierowcy musi istnieć świadomość cofnięcia mu uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Nie da się również przyjąć realizacji znamion opisanego przestępstwa, skoro decyzja pozbawiająca stronę uprawnień nie wiąże jej w sposób skuteczny w efekcie niedoręczenia. Zgodnie zaś z zasadą ciężaru dowodu, to na oskarżycielu spoczywa obowiązek udowodnienia tych okoliczności. Oskarżonego chroni bowiem zasada domniemania niewinności (art. 5 § 1 kpk), co wyłącza możliwość domniemania świadomości wypełnienia znamion przestępstwa z art. 180a kk. Trzeba oddzielić procesowy aspekt doręczenia decyzji doręczonej oskarżonemu dopiero 28 stycznia 2019 roku, od materialnych podstaw odpowiedzialności w dniu 27 stycznia 2019 roku, gdy decyzja ta nie obowiązywała i nie była jeszcze znana stronie. Doręczenie decyzji administracyjnej na piśmie jest podstawową formą wprowadzenia decyzji do obrotu prawnego i oskarżony w dniu 27 stycznia 2019 roku nie mógł zarzuconego mu przestępstwa popełnić ( mimo wydania decyzji), gdyż nie miał jeszcze cofniętych uprawnień do prowadzenia pojazdów. To że oskarżony, jak twierdzi prokurator, mógł na podstawie informacji udzielonych na oddziale toksykologii (...) w Ł. spodziewać się wszczęcia postępowania sprawdzającego kwalifikacje i odebrania uprawnień, nie zmienia tego, że decyzja obierająca mu uprawnienia nie obowiązywała go, bo nie nastąpiło jej skuteczne doręczenie przed datą zatrzymania. Zatem rozstrzygnięcie uniewinniające sądu I instancji okazało się słuszne, natomiast na etapie odwoławczym uzupełniono je o dodatkową argumentację.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Naruszenia art. 7 kpk poprzez ukształtowanie przez sąd swojego przekonania w sposób dowolny, bez uwzględnienia prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego i przyjęcie, że oskarżony od 2006 r. nie odbierał korespondencji kierowanej pod "stary" adres bez przesłuchania byłej żony oskarżonego i rozpytania jej czy sprzedając mieszkanie poczyniła ustalenia z oskarżonym na temat informowania go o nadsyłanej do niego korespondencji, a także bez przesłuchania lekarza z Oddziału Toksykologii Kliniki (...) w Ł., który zainicjował postępowanie weryfikujące zdolność G. M. do kierowania pojazdami i rozpytania go czy informował oskarżonego o wszczęciu postępowania administracyjnego i "zasadności interesowania się kierowanymi do niego (oskarżonego) pismami, co pozwoliłoby w sposób jednoznaczny ustalić wiedzę oskarżonego o toczącym się wobec niego postępowaniu administracyjnym i świadomość kierowanych do niego decyzji, podczas gdy przy uwzględnieniu wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego należałoby uznać wprost, że lakoniczne wyjaśnienia oskarżonego, że od kilkunastu lat żył w nieświadomości prowadzonych wobec niego postępowań w świetle uzyskanej w sprawie wiedzy, doświadczenia życiowego oraz zasad logicznego rozumowania i dowodów ocenionych w sposób swobodny, lecz nie dowolny, nakazywałoby uznać, że materiał dowodowy bynajmniej nie wskazuje jeszcze na niewinność oskarżonego, a ewentualność jego niezawinienia może być stwierdzona o pogłębienie materiału dowodowego poprzez przesłuchanie świadków i dodatkowe wysłuchanie oskarżonego".

Naruszenia art. 92 i 410 kpk polegający na zaniechaniu poczynienia ustaleń w zakresie wiedzy i świadomości oskarżonego o prowadzonych wobec niego postępowaniach i podejmowanych decyzjach, poprzez dopuszczenie z urzędu dowodów z zeznań byłej małżonki oskarżonego i lekarza inicjującego wobec niego postępowanie administracyjne, co stoi w sprzeczności z tym, że wyroku nie można wydawać w oparciu o jedynie część materiału dowodowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Dwa zarzuty naruszenia prawa procesowego były ze sobą ściśle powiązanie, co przemawiało za ich łącznym omówieniem. Co do uchybienia braku przeprowadzenia z urzędu wskazywanych w apelacji dowodów, które winno być oparte o art. 366 kpk stało się bezprzedmiotowe, ponieważ dowody te przeprowadził sąd odwoławczy. Dowód z zeznań świadka G. P. (byłej żony oskarżonego) nic nie wniósł do sprawy, bo świadek odmówił składania zeznań; nie zdołał obalić ustalenia sądu rejonowego, iż była żona nie przekazywała oskarżonemu wiadomości o próbie doręczenia mu spornej decyzji. Przeczył takiej możliwości fakt, iż decyzja kierowana do oskarżonego nie została przekazana do rąk G. P., ani też listonosz nie zapoznawał jej z treścią tego dokumentu, który do dziś spoczywa w nieotwartej kopercie (k 177). Na kopercie brak zapisów na podstawie których listonosz mógłby domyślać się jakiej treści dokument doręcza. Zeznania świadka M. F. wespół z informacją z (...) w Ł. wzbogaciły ustalenia o okoliczność poinformowania oskarżonego w czasie hospitalizacji na oddziale toksykologicznym, że zostanie zainicjowana administracyjna procedura sprawdzenia kwalifikacji oskarżonego do kierowania pojazdami. Jednak okoliczność ta, mimo że dawała oskarżonemu prawo przypuszczać, że taka procedura będzie wszczęta nie miała większego znaczenia z punktu widzenia po pierwsze: funkcjonowania w obrocie wykonalnej decyzji administracyjnej odbierającej oskarżonemu uprawnienia, która go wiązała (a nie wiązała, bo mu jej w sensie prawnym nie doręczono), po drugie: świadomości oskarżonego że taka decyzja zapadła w sensie pozbawienia go uprawnień do kierowania pojazdami; daleko idące przypuszczenie prokuratora, że może zapaść decyzja obierająca prawo jazdy kierującemu (co przecież nie było pewne, a jedynie możliwe) jest czym innym od skuteczności takiej decyzji wobec kierującego uzależnionej od prawidłowego doręczenia, którego nie nastąpiło. Wbrew twierdzeniu prokuratora świadomości oskarżonego, iż nie ma prawa kierować pojazdami, bo wydano w tym zakresie prawomocną decyzję, nie da się wyprowadzić ze zdrowego rozsądku, który nakazywałby przyjęcie, iż niemożliwym jest, żeby kierujący przez 9 lat się o tym nie dowiedział. Po zdrowy rozsądek, elementarną logikę, wskazania wiedzy możemy sięgnąć posiłkowo gdy oceniamy dowód, jednak nie możemy nimi zastępować dowodów, z nich samych wywodzić ustaleń faktycznych niekorzystnych dla oskarżonego i dodatkowo w sytuacji, kiedy inne dowody takim ustaleniom przeczą. Słuszne hipotezy bez wsparcia dowodowego pozostają tylko hipotezami, na których w procesie karnym nie można opierać ustaleń w zakresie odpowiedzialności. Właśnie bazowanie na tak kruchych podstawach byłoby po prostu dowolne. O tym że oskarżonemu nie doręczono decyzji i nie wiedział, że zapadła świadczyły nie tylko jego wyjaśnienia, ale i treść akt administracyjnych ukazujących, że przesyłkę wyekspediowano pod adres, pod którym oskarżony nie był zameldowany od 2006 r. Sam upływ czasu nie ma wpływu na uzyskiwanie przez człowieka wiedzy o zdarzeniach, poznanie nowych faktów, o których nie był informowany, zwłaszcza, jeśli "po drodze" uczestniczy w zdarzeniach, które utwierdzają go w przekonaniu, że ma prawo kierować pojazdami. Warto zwrócić uwagę na treść wydruku z (...) (k. 9), który załączył do akt sam oskarżyciel. Wynika z niego, że oskarżony po wydaniu decyzji pozbawiającej go prawa do kierowania pojazdami, która zapadła 7 października 2010 r. był zatrzymywany do kontroli drogowej 30 marca 2017 r., 12 lipca 2018 r. przez Policję, która nie kwestionowała, "ważności jego prawa jazdy", tylko traktowała go, jako osobę posiadającą uprawnienia do kierowania pojazdami i karała za inne wykroczenia drogowe. Trudno w takiej sytuacji, jak tego chce prokurator, nawet domniemywać, że oskarżony mógł mieć choć cień wątpliwości, że odebrano mu uprawnienia do kierowania pojazdami. Jednocześnie prokurator oprócz odwołania się do elementarnej logiki, doświadczenia życiowego, nie wskazał dowodu, który świadczyłby, iż niemożliwym było, że oskarżony mógł nie wiedzieć o decyzji administracyjnej z 7 października 2010 r.

Wniosek

O odmienną ocenę wyjaśnień oskarżonego i przeprowadzenie dodatkowych dowodów.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd Odwoławczy uznał za celowe dla wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności sprawy przeprowadzenie dowodów wnioskowanych w apelacji. Natomiast, jak napisano wyżej, nie mógł uznać sposobu rozumowania sądu I instancji przy ocenie dowodów, za dowolny, sprzeczny z art. 7 i 410 kpk.

3.2.

Błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku (...) polegający na przyjęciu przez sąd, że oskarżonemu nie sposób przypisać sprawstwa, gdyż jego wyjaśnienia wystarczają za podstawę ustaleń faktycznych, podczas gdy prawidłowo i całościowo ustalony stan faktyczny powinien skutkować stwierdzeniem, iż samo nieodbieranie korespondencji kierowanej do oskarżonego nie jest równoznaczne z brakiem wiedzy o prowadzonych wobec niego postępowaniach.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nawiązywał do tego opisanego wyżej. Prokurator domagał się negatywnej oceny wyjaśnień oskarżonego w zakresie nieświadomości istnienia decyzji z 7 października 2010 r. Jednak brak było powodów do odmiennej oceny wyjaśnień oskarżonego, a załączenie na etapie apelacyjnym oryginałów akt administracyjnych utwierdziło sąd odwoławczy w przekonaniu, iż oskarżony został - nie z własnej winy- pomyłki urzędniczej pozbawiony prawa do zapoznania się decyzję administracyjną bezpośrednio po jej wydaniu, a o jej treści dowiedział się dopiero po kontroli policyjnej inicjującej niniejsze postępowanie.

Wniosek

O uznanie, że oskarżony miał 27 stycznia 2019 r. świadomość obowiązywania decyzji o cofnięciu mu uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Omówiono wyżej. Przy zaprezentowanej ocenie dowodów nie dało się z nich wywieść tego, czego żądał apelujący.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok słuszny i zgodny prawem, pozbawiony błędów.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Apelacja prokuratora okazała się niezasadna i w takiej sytuacji wydatki za postępowanie odwoławcze obciążały Skarb Państwa, a to na podstawie art. 636 § 1 kpk.

7.  PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokuratora

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana