Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 229/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok z dnia 18 listopada 2019 r. Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, sygn. akt III K 137/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

XX

XXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXX

XXXXXXX

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

XXXX

XXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXX

XXXXXXX

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

XXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

XXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 4 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 pkt 2 k.p.k. przez jednostronną i nacechowaną brakiem obiektywizmu ocenę materiału dowodowego, wyrażającą się w pominięciu tych fragmentów wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań świadków, które świadczą zdaniem obrońcy o braku zamiaru popełnienia przez niego zarzucanego mu czynu, co stanowi przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, w szczególności poprzez:

a)  uznanie za niewiarygodne i jako stanowiące linię obrony wyjaśnienia oskarżonego W. S. nieprzyznającego się do zarzucanego mu przestępstwa, ze względu, iż były one sprzeczne z zeznaniami pokrzywdzonego R. K. oraz nagraniem z monitoringu, w sytuacji gdy z nagrania monitoringu nie wynika, aby oskarżony naruszył w sposób opisany w akcie oskarżenia nietykalność ww. służby więziennej;

b)  uznanie za wiarygodne zeznań pokrzywdzonego R. K. i zeznań świadka K. P. i przyjęciu tego dowodu jako podstawy do przypisania oskarżonemu W sprawstwa i winy w popełnieniu zarzucanego mu przestępstwa, w sytuacji gdy:

⚫

zeznań pokrzywdzonegoR. K.co do celowego uderzenia go barkiem przez oskarżonego nie potwierdza żaden inny dowód,

⚫

dopiero na rozprawie pokrzywdzonyR. K. zeznał, iż został uderzony w klatkę piersiową, podczas gdy w toku postępowania przygotowawczego wskazywał na uderzenie w bark,

⚫

świadek K. P. nie widział momentu rzekomego uderzenie pokrzywdzonego barkiem przez oskarżonego,

⚫

nagranie z monitoringu – z żadnej z kamer nie przedstawia momentu, w którym to miałoby dość do uderzenia pokrzywdzonego R. K. przez oskarżonego barkiem i to w dodatku w sposób zamierzony,

c)  uznanie nagrań z kamer monitoringu z Aresztu Śledczego w P. za przydatne do ustalenia stanu faktycznego sprawy i tym samym dla ustalenia odpowiedzialności karnej oskarżonego, w sytuacji, gdy żadna z kamer monitoringu nie zarejestrowała zdarzenia będącego przedmiotem zarzutu – w szczególności tego, iż oskarżony miał celowo barkiem uderzyć w bark albo klatkę piersiową pokrzywdzonego R. K.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przed przystąpieniem do analizy wyszczególnionych powyżej zarzutów apelacji należy zauważyć, iż orzeczenie co do faktu popełnienia przez oskarżonego czynu zabronionego wydane w przedmiotowej sprawie jest oparte na całokształcie materiału dowodowego zebranego w sprawie, który został poddany wnikliwej analizie bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.) oraz z poszanowaniem art. 4 k.p.k. Analiza ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy znajduje odzwierciedlenie we wnioskach zawartych w uzasadnieniu wyroku, które czyni zadość wymogom art. 424 § 1 i 2 k.p.k., co w pełni pozwala na przeprowadzenie kontroli instancyjnej.

Należy w tym miejscu podkreślić, że skarżący, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zakwestionowanie oceny dowodów stanowiących jego podstawę, nie może ograniczyć się do prostego zanegowania jej i arbitralnego stwierdzenia, że walorem wiarygodności winny być obdarzone wyłącznie dowody korzystne, czy tez niekorzystne dla oskarżonego. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd meriti w kontekście zasad wiedzy - w szczególności logicznego rozumowania - oraz doświadczenia życiowego, oceniając zebrany materiał dowodowy” ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2017 r., II K 180/17, Legalis nr 1668825). Apelacja, w której podniesiono zarzut dowolnej oceny dowodów, powinna przedstawiać argumenty uzasadniające tezę, że sposób rozumowania sądu pierwszej instancji jest niezgodny z zasadami prawidłowego rozumowania, a więc nielogiczny, ewentualnie niezgodny z zasadami wiedzy lub doświadczenia życiowego, tym samym wykraczając poza ramy swobodnej oceny dowodów sformułowanej w art.7 k.p.k.

Zaznaczenia jeszcze wymaga, że jeśli Sąd Odwoławczy podziela w pełni dokonaną przez Sąd pierwszej instancji ocenę dowodów, może zaniechać szczegółowego odnoszenia się w uzasadnieniu swojego wyroku do zarzutów apelacji, gdyż byłoby to zbędnym powtórzeniem argumentacji tego sądu (por. wyrok SN z dnia 15 kwietnia 2009 r., III KK 381/08, Lex Nr 512100, postanowienia SN: z dnia 10 października 2007 r., III KK 120/07, Lex Nr 322853, z dnia 2 sierpnia 2006 r., II KK 238/05, Lex Nr 193046).

W ocenie Sądu II instancji w sprawie nie doszło do naruszenia art. 410 k.p.k. Podstawę wyroku Sądu Rejonowego stanowił bowiem całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Wbrew przekonaniu obrońcy Sąd Rejonowy dokonał kompleksowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, bez przekraczania swobodnej oceny dowodów oraz jakichkolwiek przepisów procedury. Przekonanie bowiem o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną prawa procesowego, a więc mieści się w ramach swobodnej oceny dowodów.

W tym miejscu Sąd Okręgowy chciałby jeszcze zwrócić uwagę na to, iż skarżący prawdopodobnie omyłkowo w treści wniesionego środka odwoławczego powołał się rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego w Koninie dotyczące innej osoby aniżeli oskarżony w niniejszej sprawie W. S. (k. 3 apelacji), podczas gdy apelacja dotyczy niewątpliwie wyroku Sądu Rejonowego Poznań- Stare Miasto w Poznaniu z dnia 18 listopada 2019 r., sygn. akt III K 137/19.

Sąd Okręgowy nie miał zastrzeżeń do dokonanej przez Sąd I instancji oceny wyjaśnień oskarżonego W. S., w których dał wiarę oskarżonemu jedynie co do tego, że zdarzenia z dnia 11 października 2017 r. istotnie miało miejsce. Nieopatrzenie przymiotem wiarygodności wyjaśnień W. S., w których oskarżony twierdził, że uderzenie funkcjonariusza R. K. miało charakter nieintencjonalny wynikało z prawidłowej interpretacji wyjaśnień oskarżonego dokonanej przez Sąd Rejonowy w kontekście innych dowodów. Wszakże uderzenie funkcjonariusza nie było zdarzeniem zawieszonym w próżni, lecz pozostawało w silnym związku z zachowaniem oskarżonego bezpośrednio przed i po zdarzeniu. Prawidłowo zatem oceniając wyjaśnienia oskarżonego Sąd I instancji wziął pod uwagę kontekst sytuacyjny zdarzenia.

Prawidłowa była w ocenie Sądu Okręgowego również ocena zeznań świadka R. K. dokonana przez Sąd I instancji. Nie uszły uwadze Sądu Rejonowego drobne nieścisłości w zeznaniach tego świadka złożonych w postępowaniu przygotowawczym oraz sądowym (dotyczące części ciała, w którą R. K. został uderzony) i słusznie też Sąd Rejonowy uznał, że nie było to powodem do ich zdyskredytowania, co szczegółowo umotywował w części uzasadnianie dotyczącej oceny dowodów. Rację ma Sąd Rejonowy, wskazując iż świadek jest osobą obcą dla oskarżonego i nie miał powodu by składać obciążające dlań zeznania.

Z kolei co do zeznań świadka K. P., to istotnie jak wskazał skarżący, świadek nie widział momentu uderzenia pokrzywdzonego barkiem przez oskarżonego bowiem nie był bezpośrednim świadkiem tego ciosu. Sąd Okręgowy podzielił jednak ocenę tego dowodu i wnioski Sądu I instancji co tego, iż jego zeznania pozwoliły odtworzyć okoliczności bezpośrednio poprzedzające i następujące po zachowaniu oskarżonego będącego przedmiotem zarzutu, co umożliwiło całościowe odtworzenie zaistniałej sytuacji.

Sąd II instancji nie miał również zastrzeżeń do dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny dowodu w postaci nagrania z monitoringu. Sąd Rejonowy wyjaśnił szczegółowo, iż mimo że przedmiotowe nagranie nie obejmuje z bliskiej odległości momentu zadania przez oskarżonego ciosu, to jednak daje ogólny obraz tego jak przemieszczał się oskarżony wraz z funkcjonariuszami, jego zachowania oraz reakcji funkcjonariuszy. Trudno zatem przyjąć jak, jak sugeruje obrońca, że nagranie to nie jest w ogóle przydatne dla odtworzenia przebiegu zdarzenia.

Wniosek

1.  Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku,

2.  Wniosek o uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia wniosków z uwagi na niezasadność zarzutu.

Lp.

Zarzut

Błąd w ustaleniach faktycznych, tj. przyjęcie, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu przestępstwa w zamiarze bezpośrednim kierunkowym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wersja biegu wypadków i ich interpretacja przedstawione przez apelującego jawią się jedynie jako polemika z ustaleniami Sądu Rejonowego o przeciwnym charakterze, który relewantne dla sprawy okoliczności oparł na prawidłowo ocenionych środkach dowodowych. Sąd ocenił zgormadzone w sprawie dowody w sposób kompleksowy a następnie ustalając stan faktyczny sprawy wziął pod uwagę kontekst zaistniałych wydarzeń, o czym powyżej.

Wniosek

1.  Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku,

2.  Wniosek o uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia wniosków z uwagi na niezasadność zarzutu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Z uwagi na fakt skierowania apelacji przeciwko całemu wyrokowi Sąd Okręgowy zobligowany był do zbadania kwestii orzeczenia o karze.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną) (por. wyrok Sądu Najwyższego z 22 października 2007 r, sygn. Akt SNO 75/07).

O „rażącej niewspółmierności kary” w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. nie można mówić w sytuacji, gdy Sąd wymierzając karę, uwzględnił wszystkie okoliczności wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami i wskaźnikami jej wymiaru, czyli wówczas, kiedy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego ustawową, wynikającą z reguł zawartych w art. 53 § 1 k.k., zasadę sądowego wymiaru kary, nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się utrzymać w kontekście wymagań wynikających z ustawowych dyrektyw determinujących wymiar kary.

Należy podkreślić, iż niewspółmierność kary zachodzi wtedy, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzonych za przypisane przestępstwo, nie odzwierciedla należycie całego bezprawia popełnionych czynów i nie spełnia celów kary. Należy mieć na uwadze, że nie chodzi tu o każdą ewentualną różnicę, co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczą, że kara wymierzona jawi się jako kara rażąco niewspółmierna, a więc nie dającą się zaakceptować.

Sąd Okręgowy pozytywnie ocenił orzeczoną wobec oskarżonego karę 5 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności. Zdaniem Sądu Odwoławczego stanowi ona sankcję sprawiedliwą, w pełni odpowiadającą dyrektywom wymiaru kary określonym w art. 53 § 1 i 2 k.k. Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonemu ww. sankcję nie przekraczając granic przewidzianych przez ustawę, dostosował dolegliwość do stopnia winy, uwzględnił stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu, a także poszczególne okoliczności łagodzące i obciążające oskarżonego, wziął pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze jakie sankcje te mają osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż orzeczona wobec oskarżonego kara 5 miesięcy pozbawienia wolności stanowi sankcję adekwatną do stopnia zawinienia W. S., strony podmiotowej przypisanego mu czynu, stopnia jego społecznej szkodliwości oraz postawy oskarżonego. Podsumowując, orzeczona kara nie może być uznana za niewspółmiernie surową i to w dodatku w stopniu rażącym.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Całość rozstrzygnięcia.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe w sprawie i wyciągnął ze zgromadzonych dowodów prawidłowe wnioski, zgodnie z art. 4, 7 i 410 k.p.k. Argumenty zawarte w wywiedzionym przez obrońcę oskarżonego środku zaskarżenia były całkowicie bezzasadne. W sprawie brak było również podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 k.p.k., uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji. W związku z powyższym orzeczenie należało utrzymać w mocy w całości.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Zwięźle o powodach zmiany

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

4.1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

O kosztach obrony z urzędu za postępowanie odwoławcze orzeczono w oparciu o § 4 ust. 1 i 3, § 17 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 18).

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

O kosztach sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym Sąd odwoławczy orzekł na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. uznając, że poniesienie kosztów sądowych byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe ze względu na jego obecną sytuację osobistą i majątkową.

7.  PODPIS

Ewa Taberska