Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 17 września 2020 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Leszek Dąbek

Sędzia Sądu Okręgowego Marcin Rak

Sędzia Sądu Okręgowego Beata Majewska-Czajkowska

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2020 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa J. K.

przeciwko (...)
w W., J. W. i H. P.

o zapłatę

na postanowienie zawarte w punkcie 2 postanowienia Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 8 kwietnia 2020 r., sygn. akt I C 447/19

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że:

nie obciążać powoda kosztami procesu które przysługują pozwanej (...)
w W.;

2.  nie obciążać powoda kosztami postępowania zażaleniowego.

SSO Beata Majewska-Czajkowska SSO Leszek Dąbek SSO Marcin Rak

Sygn. akt III Cz 656/20

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Zabrzu w postanowieniu z dnia 8 04 2020r. zwolnił od udziału w sprawie w charakterze pozwanych J. W. i (...) w W. (pkt 1) oraz oddalił wniosek (...) w W. o zasądzenie od powoda kosztów procesu (pkt 2).

O kosztach (pkt 2) Sąd orzekł na zasadzie art. 102 k.p.c.. Twierdził, że pozwany (...) w W. dał powodowi asumpt do wytoczenia przeciwko niemu powództwa. Wskazał, że w toku postępowania przedprocesowego odmówił powodowi wypłacenia odszkodowania, nie wskazując braku legitymacji biernej po swojej stronie, w konsekwencji czego powód miał uzasadnione podstawy do przekonania, że zarówno J. W., jak i pozwana spółka są biernie legitymowani w niniejszym procesie.

Orzeczenie w pkt 2 zaskarżyła (...) w W. , która wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zasądzenia od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zarzuciła, że ferując zaskarżone postanowienie naruszono przepisy prawa procesowego i materialnego, tj.:

a)  art. 102 k.p.c. w zw. z art. 194 § 2 zd. 2 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i oddalenie wniosku skarżącej o zasądzenie od powoda kosztów procesu, mimo że w sprawie nie wstępuje wypadek szczególnie uzasadniony w myśl ww. przepisu,

b)  art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 10 2015r. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w sytuacji, gdy skarżąca została zwolniona z udziału w sprawie i złożyła wniosek o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, a zatem należało zasądzić koszty zastępstwa procesowego na rzecz skarżącej.

Na uzasadnienie podała, że o fakcie wykonywania prac budowlanych przez podwykonawcę, za którego działania nie ponosi odpowiedzialności dowiedziała się dopiero na etapie postępowania sądowego. Wskazywała, że na etapie postępowania likwidacyjnego nie dysponowała dokumentacją umożliwiającą jej stwierdzenie wyłączenia jej odpowiedzialności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd Rejonowy w postanowieniu z dnia 18 12 2019r. wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego H. P. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) w B. (na podstawie art. 194 § 2 k.p.c.). Pozwana (...) w W. wyraziła zgodę na jego wstąpienie, która wniosła o zasądzenie na jej rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, wniosek ten ma oparcie w regulacji art. 194 § 2 zd. 2 k.p.c..

Prawodawca przewidując w art. 102 k.p.c. możliwość nieobciążania strony kosztami procesu uzależnił zastosowanie tej regulacji od wystąpienia w sprawie „wypadków szczególnie uzasadnionych”, nie precyzując jednak bliżej, kiedy one mają miejsce, pozostawiając to ocenie sądu.

Ocena, czy taki wypadek zachodzi w konkretnej sprawie ma charakter dyskrecjonalny i Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 23 05 2012r. wyraził pogląd, zgodnie z którym „ w zasadzie nie podlega ona kontroli instancyjnej i może być podważona przez sąd wyższej instancji tylko wtedy, gdy jest rażąco niesprawiedliwa” (III CZ 25/12, LEX nr 1214589).

Jak trafnie wskazał Sąd Rejonowy skarżąca podejmowanymi przez siebie działaniami w toku postępowania likwidacyjnego dała powodowi asumpt do przypisania jej legitymacji biernej w przedmiocie odpowiedzialności za poniesioną szkodę. Fakt przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego zakończonego odmową uznania zgłoszenia szkody obiektywnie wskazywał na istnienie po stronie skarżącej podstaw do uznania ją za legitymowaną biernie do dochodzenia roszczenia związanego z zaistniałą szkodą w toku postępowania sądowego. Co więcej – skarżąca w toku postępowania likwidacyjnego oraz sądowego uzasadniała wyłączenie swojej odpowiedzialności działaniem siły wyższej.

Powyższe uzasadniało w świadomości powoda istnienie po stronie skarżącej legitymacji biernej, co skutkowało wytoczeniem przeciwko niej powództwa.

Przywołana w zażaleniu regulacja art. 98 § 1 i 3 nie ma zastosowania w sprawie albowiem art. 194 § 2 zd. 2 k.p.c. stanowi samodzielną podstawę złożenia wniosku o przyznanie kosztów, ponieważ jest on uniezależniony od późniejszego wyniku sprawy.

  Zasadne jest zatem przyjęcie, że skarżąca ponosi wyłączoną odpowiedzialność za zaistniałe u powoda przekonanie o istnieniu po jej stronie legitymacji biernej.

  Nie ma również znaczenia – przywoływana w zażaleniu okoliczność – niedysponowania przez skarżącą pełną dokumentacją na etapie postępowania likwidacyjnego albowiem skarżąca jest podmiotem profesjonalnym o wieloletnim doświadczeniu branżowym. Ewentualne braki w dokumentacji są wyrazem braku zachowania należytej staranności. Pozwany J. W. (wykonawca robót) był ubezpieczony w przedsiębiorstwie skarżącej i miał pełną wiedzę, że podmiotem biernie legitymowanym do ewentualnego naprawienia szkody jest podwykonawca, któremu sam zlecił prowadzenia robót, skarżąca przy zachowaniu należytej staranności mogła samodzielnie dowieść braku legitymacji biernej po jej stronie już na etapie postępowania likwidacyjnego.

  Dlatego w sprawie nie zachodzi przewidziany w przywołanej regulacji „szczególnie uzasadniony wypadek”, uzasadniający nie obciążenie powoda kosztami procesu, które przysługują skarżącej.

Czyni to zażalenie bezzasadnym w rozumieniu art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 3 k.p.c., jednakże z uwagi na kształt zaskarżonego postanowienia należało je zmieć, w sposób wskazany w pkt 1 sentencji albowiem z treści art. 194 § 2 zd. 2 wynika obowiązek Sądu o rozstrzygnięciu zasadności wniosku.

  O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono stosując regulację art. 102 k.p.c., biorąc pod uwagę przytoczoną powyżej argumentację.

SSO Beata Majewska-Czajkowska SSO Leszek Dąbek SSO Marcin Rak