Sygn. akt I C 976/17
Dnia 6 listopada 2020 roku
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSO Renata Lech
Protokolant: sekretarz sądowy Daria Mazerant
po rozpoznaniu w dniu 23 października 2020r. w Piotrkowie Trybunalskim
na rozprawie
sprawy z powództwa M. M.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.
o zadośćuczynienie i odszkodowanie
1. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda M. M. kwotę 271.200,00 zł (dwieście siedemdziesiąt jeden tysięcy dwieście złotych) tytułem zadośćuczynienia:
a) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 195.000,00 zł (sto dziewięćdziesiąt pięć tysięcy złotych) od dnia 22 grudnia 2016r. do dnia zapłaty,
b) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 76.200,00 zł (siedemdziesiąt sześć tysięcy dwieście złotych) od dnia 17 lipca 2020r. do dnia zapłaty;
2. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda M. M. kwotę 7.210,03 zł (siedem tysięcy dwieście dziesięć złotych 03/100) tytułem skapitalizowanej ranty na zwiększone potrzeby:
a) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1.500,00 zł (jeden tysiąc pięćset złotych) od dnia 22 grudnia 2016r. do dnia zapłaty,
b) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 5.710,03 zł (pięć tysięcy siedemset dziesięć złotych 03/100) od dnia 17 lipca 2020r. do dnia zapłaty;
3. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda M. M. kwotę 6.794,03 zł (sześć tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt złotych 03/100) tytułem odszkodowania:
a) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.500,00 zł (trzy tysiące pięćset złotych) od dnia 22 grudnia 2016r. do dnia zapłaty,
b) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 3.294,03 zł (trzy tysiące dwieście dziewięćdziesiąt cztery złote 03/100) od dnia 17 lipca 2020r. do dnia zapłaty;
4. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda M. M. kwotę 56,00 zł (pięćdziesiąt sześć złotych) tytułem odszkodowania w związku z kosztami leczenia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 grudnia 2016r. do dnia zapłaty;
5. oddala powództwo w pozostałej części;
6. zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda M. M. kwotę 10.817,00 (dziesięć tysięcy osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;
7. nakazuje pobrać od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 22,347,93 zł (dwadzieścia dwa tysiące trzysta czterdzieści siedem złotych 93/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.
SSO Renata Lech
Sygn. akt I C 976/17
W pozwie o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 21 lipca 2017 roku małoletni powód M. M. reprezentowany przez przedstawiciela ustawowego T. M. zastępowany przez adwokata T. R. wnosił o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. następujących kwot:
- 195.000,00 złotych (sto dziewięćdziesiąt pięć tysięcy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 lutego 2017 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za cierpienia fizyczne i psychiczne w związku ze zdarzeniem z dnia 14 września 2016 roku,
- kwoty3.500,00 złotych (trzy tysiące pięćset) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 lutego 2017 roku do dnia zapłaty tytułem zwrotu poniesionych kosztów dojazdu w celach odwiedzin małoletniego powoda w związku ze zdarzeniem z dnia 14 września 2016 roku,
- kwoty 1.500,00 złotych (jeden tysiąc pięćset) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 lutego 2017 roku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów opieki sprawowanej nad małoletnim powodem w związku ze zdarzeniem z dnia 14 września 2016 roku,
- kwoty 56,00 złotych (pięćdziesiąt sześć 00/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 lutego 2017 roku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów leczenia małoletniego powoda w związku ze zdarzeniem z dnia 14 września 2016 roku,
- zasądzenie na rzecz powoda od pozwanego kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. (k. 2-6 )
Zarządzeniem z dnia 25 lipca 2017 roku Sąd stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i wpisał sprawę do repertorium C. (k.69)
W odpowiedzi na pozew z dnia 30 sierpnia 2017 roku pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. reprezentowany przez radcę prawnego P. R. wnosił o oddalenie powództwa, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych .
Pozwany przyznał, że prowadził postępowanie likwidacyjne związane ze zdarzeniem z dnia 14 września 2016 r. i wypłacił kwotę 60.000 złotych tytułem zadośćuczynienia, przyjmując 40 % stopień przyczynienia się powoda do powstania szkody i ta kwota w ocenie pozwanego w całości rekompensuje żądanie powoda, pozostałe roszczenia wskazane w pozwie są bezpodstawne i nieudowodnione, winny być w ocenie pozwanego oddalone. (k.81-83 v.,)
W piśmie procesowym z dnia 14 lipca 2020 roku pełnomocnik powoda zmodyfikował powództwo i wnosił o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda następujących kwot :
- 271.200,00 złotych ( dwieście siedemdziesiąt jeden tysięcy dwieście 00/100) tytułem zadośćuczynienia;
- 7.210,03 złotych ( siedem tysięcy dwieście dziesięć 03/100) tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby;
- 6.794,03 złotych ( sześć tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt cztery 03/100) tytułem odszkodowania obejmującego zwrot poniesionych kosztów dojazdu w celach odwiedzin powoda;
- poparł żądanie co do kwoty 56,00 złotych ( pięćdziesięciu sześciu 00/100) tytułem uzasadnionych kosztów leczenia – najem balkonika.
W uzasadnieniu pisma rozszerzającego powództwo pełnomocnik powoda przyjął 20% stopień przyczynienia się powoda do powstania szkody i kwestionował przyjęty przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego 40 % stopień przyczynienia się powoda do powstania szkody.
Nadto powołał się na opinie biegłych, którzy sporządzili opinie w niniejszej sprawie i określili uszczerbek na zdrowiu u powoda łącznie na 138 %, wskazali na konieczność sprawowania opieki przez osoby trzecie nad powodem, odwiedzin powoda w czasie choroby, a także ponoszenia kosztów leczenia- najmu balkonika. (k. 407-412)
Ostatecznie na rozprawie w dniu 23 października 2020 roku pełnomocnicy stron poparli swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie. (k.440 v.,)
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 14 września 2016 roku powód uczestniczył w kolizji drogowej i wówczas kierował pojazdem motocyklowym (...) 600, nr. rej. (...).
Sprawca szkody – K. J. poruszała się samochodem osobowym F. (...) o nr rej. (...) i posiadała aktualną na dzień zdarzenia umowę ubezpieczenia OC posiadacza pojazdu mechanicznego zawartą z pozwaną. ( nr polisy OC: (...))
W tej sprawie dnia 19 maja 2017 roku Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim II Wydział Karny, oskarżoną K. J. uznał za winną dokonania zarzucanego jej czynu wyczerpującego dyspozycję art. 177 § 2 kk, a mianowicie, że w dniu 14 września 2016 roku około godziny 15.35 w miejscowości Ż. ul. (...) w rejonie posesji numer (...), kierując samochodem osobowym F. (...) o nr rej. (...) nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym wykonując manewr zmiany kierunku ruchu nie zachowała szczególnej ostrożności niedostatecznie obserwowała sytuację drogową i nie ustąpiła pierwszeństwa kierującemu motocyklem H. jadącemu po pasie ruchu, na który zamierzała wjechać, który poprzez jazdę z prędkością przekraczającą administracyjnie dozwoloną oraz błędy w technice jazdy przyczynił się do zaistnienia wypadku, w wyniku czego kierujący motocyklem M. M. doznał obrażeń ciała w postaci pourazowego pęknięcia łuku aorty z rozwarstwieniem i niedrożnością aorty piersiowej, stłuczenia płuc, serca, nerek stanowiących chorobę realnie zagrażającą życiu i w związku z tym:
- na podstawie art. 177 § 2 kk wymierzył jej karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności
- na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił i ustalił okres próby na 3 (trzy) lata,
- na podstawie art. 71 § 1 kk wymierzył oskarżonej karę 100 (stu) stawek dziennych grzywny, przyjmując wartość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięć) złotych,
- na podstawie art. 72 § 1 pkt 2 k.k. zobowiązał oskarżoną K. J. do przeproszenia pokrzywdzonego M. M. na piśmie w terminie 1 (jednego) miesiąca od uprawomocnienia się wyroku,
- zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1000 (tysiąc) złotych tytułem wydatków poniesionych w sprawie i zwolnił od obowiązku ich uiszczenia w pozostałej części i od opłat.
( dowód: akta Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim II Wydział Karny sygn. akt II K 1099/16 w załączeniu, oświadczenie sprawcy zdarzenia z dnia 1 marca 2017 roku k.8, 9)
Technika i taktyka jazdy kierującej samochodem marki F. (...) K. J. była nieprawidłowa bowiem, podejmując manewr skrętu w lewo nie zachowała szczególnej ostrożności, nie dokonała obserwacji sytuacji przed swoim samochodem i nie ustąpiła pierwszeństwa nadjeżdżającemu z przeciwka motocyklowi marki H..
Technika i taktyka jazdy kierującego motocyklem marki H. M. M. była nieprawidłowa, ponieważ jechał z prędkością przekraczającą dozwoloną o około 14,4 km/h oraz podjął manewr hamowania w sposób skutkujący utratą stabilności ruchu motocykla.
Bezpośrednią przyczyną zaistniałego wypadku drogowego było nieprawidłowe zachowanie kierującej samochodem marki F. (...) K. J..
Małoletni M. M. swoim nieprawidłowym zachowaniem, przyczynił się do zaistnienia wypadku. Nadto poruszał się motocyklem marki H. bez posiadania uprawnień do kierowania tego motocykla- prawo jazdy kategorii A (...) i brak uprawnień mógł mieć wpływ na technikę i taktykę jazdy kierującego motocyklem i tym samym na zwiększenie szkody.
( dowód: opinia biegłego z zakresu medycyny sądowej dr nauk med. P. C. i biegłego z zakresu ruchu drogowego mgr inż. K. K. k.104-123)
W przedmiotowym zdarzeniu powód doznał :
- uszkodzenia tkanki płucnej,
- uszkodzenia nerki lewej z ostrą niewydolnością,
- rozwarstwienia łuku i aorty zstępującej z jej niedrożnością,
- stłuczenia mięśnia sercowego,
- stłuczenia organu wątroby i organu trzustki,
- rany kolana lewego i prawego,
-rany tłuczonej grzbietu palca V stopy lewej,
- rany przedramienia prawego,
- rozległej rany obu rąk,
- zaburzeń adaptacyjnych po urazie czaszkowo-mózgowym,
- niedokrwienia mózgu,
Po wypadku powód był przetransportowany śmigłowcem ratunkowym do Instytutu Centrum (...) w Ł. i tam po stwierdzeniu konieczności przeprowadzenia zabiegu naczyniowego przetransportowano powoda do Szpitala (...) w Ł. - Oddział Intensywnej Terapii i Anestezjologii, gdzie przeprowadzono wielogodzinne operacje, po których powód znajdował się w śpiączce farmakologicznej. Data rozpoczęcia pobytu powoda w Szpitalu (...) w Ł. - Oddział Intensywnej Terapii i Anestezjologii to 15 września 2016 roku zaś zakończenia pobytu to 21 październik 2016 roku. Następnie powód został wypisany i skierowany na dalsze leczenie specjalistyczne.
W okresie od 4 listopada 2016 roku do dnia 9 listopada 2016 roku powód przebywał w Wojewódzkim Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej Centrum (...) w Ł..
Pobyt powoda w szpitalach trwał prawie 2 miesiące i przez prawie 4 tygodnie powód pozostawał w stanie śpiączki .
( dowód : dokumentacja medyczna dotycząca powoda k.15-61, nagranie audio-video z dnia 30 października 2017 roku zeznania świadka A. M. 00:03:18- 00:10:19 k.92 v., 93, 95 )
Powód zgłosił szkodę pozwanemu i w związku z tym pozwany pismami z dnia 10 marca 2017 roku i 23 marca 2017 roku przyznał powodowi następujące świadczenia, przyjmując 40 % stopień przyczynienia się powoda do powstania szkody:
- zadośćuczynienie 30.000 złotych;
- koszty leczenia 84,00 złotych ;
- koszty opieki 298,80 złotych;
- koszty dojazdu 1414,20 złotych;
Następnie pozwany dopłacił powodowi kwotę 30.000 złotych tytułem zadośćuczynienia i kwotę 331,17 złotych tytułem dopłaty do kosztów opieki .
( dowód: pisma pozwanego o wysokości przyznanych świadczeń powodowi z dnia 10 marca 2017 roku i z dnia 23 marca 2017 roku k.10, 11, 12, 13, 14)
Biegły z zakresu chirurgii stwierdził u powoda trwały uszczerbek na zdrowiu na poziomie 21%, a długotrwały 2 % spowodowany doznanymi chirurgicznymi obrażeniami ciała:
- skutki stłuczeń miąższu płuc, wysięku i odmy opłucnowej, zakładania drenażu: 10 % trwałego uszczerbku na zdrowiu ,
- szpecące blizny na powierzchni szyi oraz łysa blizna na potylicy : 5 %,
- blizny skóry tułowia i łokci : 3%,
- blizny skóry kolan, zwłaszcza prawego : 3 %,
- uszczerbek długotrwały spowodowany wrzodem stresowym : 2%
Cierpienia psychofizyczne powoda były duże.
Rokowania chirurgiczne są dobre, nie powinny wystąpić odległe skutki przebytego urazu płuc.
Podczas pobytu powoda w szpitalu i na rehabilitacji opiekę nad powodem sprawował personel służby zdrowia. Rodzina pomagała w tej opiece z uwagi na to, że powód był nieletni.
Powód doznał licznych ograniczeń życiowych i nigdy nie będzie miał sprawności i wydolności takiej, jak jego rówieśnicy, musi i powinien unikać ryzykownych sytuacji.
( dowód: opinia biegłego z zakresu chirurgii dr nauk medycznych R. K. k.134-138)
Biegły z zakresu psychiatrii stwierdził u powoda zespół stresu pourazowego manifestujący się obniżeniem nastroju, apatią i spadkiem zainteresowań, którego objawy utrzymywały się ponad rok.
Aktualnie objawy zespołu stresu pourazowego ustąpiły ale powód stał się osobą bardziej ostrożną, jest bardziej drażliwy niż przed wypadkiem. Jest też mniej aktywny, co ma wpływ na jego stan psychiczny. Blizny, które są następstwem wypadku mają wpływ na jego samoocenę, która jest obniżona.
Wysokość uszczerbku na zdrowiu u powoda wynosi 5% i jest to długotrwały uszczerbek.
( dowód: opinia biegłego z zakresu psychiatrii dzieci i młodzieży lek. med. K. O. k.152-156, opinia uzupełniająca k.195 )
Jako trwałe następstwo przeżytego zdarzenia w ocenie psychologicznej biegły stwierdził tendencję do okresowego występowania neurotycznych cech osobowości. Nasilenie cech neurotycznych powoduje emocjonalne niezrównoważenie i oznacza podatność na doświadczenie negatywnych emocji, tj. strach, lęk, poczucie winy, podatność na stres, niezadowolenie, frustracja, złość, smutek, zaniżona samoocena oraz ryzyko nagłego powikłania w stanie zdrowia somatycznego.
Biegły z zakresu psychologii nie posiada kompetencji zawodowych do oceny uszczerbku na zdrowiu powoda i przytoczył uszczerbek na zdrowiu ustalony przez biegłego z zakresu psychiatrii na 5 %.
( dowód: opinia biegłego z zakresu psychologii mgr S. M. k.346-353)
Biegły z zakresu chirurgii naczyniowej, ogólnej i torakochirurgii w zakresie swoje specjalności stwierdził u powoda przebyte urazowe uszkodzenie łuku aorty i początkowego odcinka aorty piersiowej.
Powód był poddany w trybie pilnym operacji hybrydowej naczyń domózgowych, naczyń odchodzących od łuku aorty oraz implantacji stentgraftu do łuku aorty.
U pacjentów z implantowanym stentgraftem występuje konieczność długotrwałego monitorowania przeszczepu, prawdopodobnie do końca życia pacjenta gdyż mogą wystąpić liczne powikłania z których najważniejsze to zmiany wtórne w ścianie aorty, przeciek obok stentgraftu, jego migracja i inne .
W przebiegu pooperacyjnym u powoda wystąpiły powikłania związane z zaburzeniami krążenia mózgowego, skutkami stłuczenia płuc i odmy opłucnowej lewostronnej, uszkodzeniem nerek, krwawieniem ze stresowego wrzodu żołądka i te powikłania opanowano w drodze intensywnej terapii.
Obecnie u powoda wystąpiły objawy zespołu podkradania lewej tętnicy podobojczykowej. Biegły z punktu widzenia uszkodzenia łuku aorty i skutków hybrydowej operacji rekonstrukcyjnej orzekł u powoda 50 % stały uszczerbek na zdrowiu.
W okresie powypadkowym powód wymagał ponadstandardowej opieki rodzicielskiej w wymiarze 6-8 godzin dziennie.
Do lutego-marca 2017 roku był osobą leżącą, potem stał się bardziej samodzielny.
Zakres cierpień fizycznych u powoda należy określić jako duży.
U powoda wystąpiło realne zagrożenie życia. Powód szczęśliwie przeżył skutki wypadku.
( dowód: opinia biegłego z zakresu chirurgii, chirurgii naczyniowej i torakochirurgii prof. M. G. k.180-187, opinia uzupełniająca k.237, 237 v., )
Biegły z zakresu neurologii ocenił wysokość uszczerbku na zdrowiu u powoda w zakresie swojej specjalności – porażenia, niedowłady, dyskretny deficyt przy obecności zaburzeń napięcia mięśniowego, niedostateczności precyzji ruchów na 8 %.
Powód nigdy nie uzyska pełnej sprawności i wydolności.
Po zakończeniu leczenia szpitalnego powód poruszał się przy pomocy balkonika .
Po przebytym wypadku wymagał pomocy osób trzecich i w okresie pobytu w szpitalu opiekę tą zapewnił mu personel medyczny i także rodzina.
W okresie powypadkowym powód wymagał ponadstandardowej opieki rodzicielskiej w wymiarze 6-8 godzin dziennie i w tym zakresie biegły neurolog podzielił stanowisko biegłego chirurga naczyniowego.
Z przyczyn czysto neurologicznych po zakończeniu leczenia szpitalnego powód nie wymagał pomocy osób trzecich w czynnościach samoobsługi.
Wymagał pomocy w załatwianiu spraw poza domem, sprzątaniu w wymiarze 2, 3 godzin tygodniowo przez okres do 2 miesięcy.
Obecnie i w przyszłości powód będzie wymagał pomocy przy wykonywaniu cięższych prac codziennych.
( dowód: opinia biegłego z zakresu chorób układu nerwowego i rehabilitacji medycznej lek. med. B. S. k.270-274 )
W wyniku wypadku powód z zakresu biegłego ortopedy doznał urazu obu kolan w postaci:
- uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego i pobocznego piszczelowego kolana prawego, które skutkują niestabilnością stawu, dolegliwościami bólowymi i ograniczeniami wysiłkowymi, kwalifikuje do orzeczenia uszczerbku na zdrowiu u powoda w wysokości 5 %;
- uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej kolana lewego, skutkują ograniczeniami funkcji i dolegliwościami bólowymi kolana lewego, kwalifikuje do orzeczenia uszczerbku na zdrowiu u powoda w wysokości 2 %;
Orzeczony uszczerbek na zdrowiu u powoda ma charakter długotrwały. Obecnie skutki w zakresie stawów kolanowych mogą ograniczać czynności związane z bieganiem, skakaniem, kucaniem i uprawianiem sportów.
Powód wymaga badania rezonansem magnetycznym obu kolan celem potwierdzenia objawów klinicznych i ewentualnego leczenia operacyjnego. Rokowania co do poprawy funkcji kolan pomyślne.
( dowód: opinia biegłego z zakresu ortopedii lek. med. J. B. k. 283-285, opinia uzupełniająca k.312)
Biegły nefrolog określił uszczerbek na zdrowiu u powoda jako długotrwały i ocenił go na 25 %, doznał uszczerbku narządów moczowo-płciowych pod postacią krwiaka podtorebkowego nerki prawej, pęknięcia miąższu nerki lewej oraz ostrej niewydolności nerek.
Funkcja nerek po wypadku była bardzo upośledzona.
Obecnie nerki są wydolne i rokowania są dobre.
Ograniczenia w życiu codziennym w związku z uszkodzeniem nerek z całkowitym upośledzeniem ich funkcji występowało u powoda podczas hospitalizacji szpitalnej.
Uszkodzenie nie miało charakteru trwałego natomiast nie można zignorować urazu dróg moczowych jakiego doznał powód w wyniku wypadku.
Poprawa stanu zdrowia powoda nie wyeliminowała dalszej długotrwałej obserwacji wymaganej w przypadku niewydolności nerek.
Nie można uznać, że powód nie doznał żadnego urazu ze strony układu moczowego.
( dowód: opinia biegłego z zakresu chorób wewnętrznych i nefrologii dr A. W. k.318-321, opinia uzupełniająca k.370, opinia uzupełniająca k.405)
Biegły z zakresu pulmonologii stwierdził u powoda długotrwały uszczerbek na zdrowiu i ocenił go na 20 % .
Biegły w zakresie swoje specjalności wskazał u powoda na następujące obrażenia :
- masywne stłuczenie płuca prawego i lewego,
- odmę opłucnową z płynem w jamie opłucnowej lewej leczony drenażem jamy opłucnowej,
- niewydolność oddechową leczoną respiratoroterapią,
Ograniczenia w życiu codziennym z powodu urazu klatki piersiowej i płuc występowały w stanie ostrym w okresie leczenia szpitalnego, w tym okresie powód miał zapewnioną opiekę ze strony personelu medycznego.
Zakres i czasookres cierpień psychofizycznych powoda wynikający z obrażeń klatki piersiowej i płuc pokrywa się z intensywnym leczeniem szpitalnym czyli jest to okres dwóch miesięcy .
( dowód: opinia biegłego z zakresu pulmonologii i alergologii lek. med. T. B. k.384-387, opinia uzupełniająca k.403)
Podczas hospitalizacji szpitalnej rodzice powoda sprawowali pieczę nad synem w wymiarze po 6-7 godzin, wymieniali się. Wówczas gdy syn opuścił (...) w dalszym ciągu rodzice byli wraz z nim w szpitalu od godziny 9.00. Mama powoda przywoziła mu posiłki, zmieniała opatrunki. Tata powoda sprawował także pieczę nad synem .
( dowód: nagranie audio-vidoe z dnia 30 października 2017 roku zeznania świadka A. M. 00:10:19- 00:11:41 k.93, 95, nagranie audio-vidoe z dnia 17 lipca 2020 roku zeznania powoda 00:15:57- 00:17:52 k.414 v., 416)
Powód w dacie wypadku miał 17 lat i uczęszczał do II klasy Technikum Rolniczego w G., przerwał naukę i rozpoczął edukację od drugiego semestru 2017 roku. Przed wypadkiem powód był aktywny, uprawiał sport. Po zdarzeniu stał się nerwowy, apatyczny i większość czasu spędzał w domu. Powód stał się wstydliwy, wycofany i niepewny. Pozostawał pod opieką psychologa.
Obecnie powód prowadzi gospodarstwo rolne z mamą. Tata powoda zmarł 1,5 roku temu, pomaga mu kolega i dziadek. Po wypadku uzyskał prawo jazdy kategorii B i kieruje samochodem. Ma problemy z lewą ręką, która mu drętwieje i szybko się męczy. Odczuwa zawroty głowy.
( dowód: nagranie audio-vidoe z dnia 30 października 2017 roku zeznania świadka A. M. 00:16:38- 00:18:24, 00:19:00-00:19:45 k.93 v., 95, nagranie audio-vidoe z dnia 17 lipca 2020 roku zeznania powoda 00:10:29- 00:15:57, 00:18:38- 00:25:14 k.414 v., 415, 416)
Dokonując powyższych ustaleń faktycznych Sąd oparł się na zeznaniach powoda oraz świadka: A. M.. Zeznania te są spójne, rzeczowe, wzajemnie ze sobą korespondują i brak jest podstaw do podważenia ich prawdziwości.
Dokonując ustaleń w zakresie następstw wypadku dla zdrowia poszkodowanego Sąd oparł się na opiniach biegłych: z zakresu ortopedii – lek. med. J. B., chirurgii – dr R. K., z zakresu chorób wewnętrznych i nefrologii dr A. W., z zakresu psychiatrii dzieci i młodzieży lek. med. K. O., z zakresu pulmonologii i alergologii lek. med. T. B., z zakresu chirurgii, chirurgii naczyniowej i torakochirurgii prof. M. G., z zakresu psychologii mgr S. M., z zakresu chorób układu nerwowego i rehabilitacji medycznej lek. med. B. S..
Powyższe opinie biegłych są rzetelne, kategoryczne i przekonujące, wystarczająco wyjaśniają zagadnienia wymagające wiadomości specjalnych, a wnioski w nich zawarte nie zostały skutecznie zakwestionowane przez żadną ze stron procesu. Opinie te stanowiły podstawę do zasądzenia zadośćuczynienia, zaś opinia biegłego z zakresu chirurgii, chirurgii naczyniowej i torakochirurgii prof. M. G. stanowiła podstawę do orzekania o rencie z tytułu zwiększonych potrzeb obejmującej zwrot kosztów opieki trzeciej .
Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu chirurgii, torakochirurgii, pneumonologii i nefrologii gdyż wydane opinie w sprawie wyjaśniają zagadnienia specjalne, natomiast zastrzeżenia, które były zgłaszane przez pozwanego zostały w sposób wyczerpujący wyjaśnione w opiniach uzupełniających i dalsze przeprowadzanie postępowania w tym zakresie przedłużyłoby tylko i wyłącznie postępowanie.
Orzekając o odszkodowaniu tytułem zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych Sąd wziął pod uwagę osobowe źródła dowodowe, tj. zeznania powoda i świadka A. M., a także ustalenia pozwanego zawarte w aktach szkodowych – decyzję pozwanego z dnia 10 marca 2017 roku.
Pozwany wyliczył koszt dojazdów osób bliskich w oparciu o zakup paliwa do jednego samochodu osobowego w stosunku do przejechanych kilometrów – 6.138 km. Powoda odwiedzali zarówno ojciec, jak i matka stosowne jest – w ocenie Sądu- rozliczenie dwóch przejazdów dziennie- dojazdy były wykonywane przez ojca i matkę. Sąd zaakceptował ilość kilometrów i przyjął, że zasadnym jest przyjęcie rozliczenia dwóch przejazdów dziennie .( 2 x 6.138 km)
Co do zwrotu kosztów leczenia – najmu balkonika Sąd przyjął, że te koszty są zasadne i znajdują swoje umocowanie w opinii biegłego z zakresu chorób układu nerwowego i rehabilitacji medycznej lek. med. B. S. sporządzonej dla potrzeb niniejszego postępowania.Biegła podniosła, że po zakończeniu leczenia szpitalnego powód poruszał się przy pomocy balkonika, a zatem koszty te są zasadne .
Co do stopnia przyczynienia się powoda do powstania szkody Sąd analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy przyjął 20 % stopień przyczynienia się powoda do powstania szkody i w tym zakresie wziął pod uwagę opinię biegłego z zakresu ruchu drogowego K. K. i biegłego z zakresu medycyny sądowej P. C., a także ustalenia poczynione w aktach sprawy karnej Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim II Wydział Karny sygn. akt II K 1099/16 włączonych w poczet materiału dowodowego .
Bezpośrednią przyczyną zaistniałego wypadku drogowego było nieprawidłowe zachowanie kierującej samochodem marki F. (...) K. J.. Małoletni M. M. swoim nieprawidłowym zachowaniem, przyczynił się do zaistnienia wypadku.
Nadto poruszał się motocyklem marki H. bez posiadania uprawnień do kierowania tego motocykla- prawo jazdy kategorii A (...) i brak uprawnień mógł mieć wpływ na technikę i taktykę jazdy kierującego motocyklem i tym samym na zwiększenie szkody.
W ocenie Sądu krzywdzącym dla powoda byłoby przyjęcie 40 % stopnia przyczynienia się powoda do powstania szkody, który to stopień został przyjęty przez pozwanego.
W świetle zebranego przez Sąd w niniejszym postępowaniu materiału dowodowego, a mianowicie załączonych akt sprawy karnej Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim o sygn. akt II K 1099/16, a także opinii biegłych z zakresu ruchu drogowego K. K. i biegłego z zakresu medycyny sądowej P. C. sporządzonych dla potrzeb niniejszego postępowania Sąd przyjął 20 % stopień przyczynienia się powoda do powstania szkody.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Powództwo zasługuje na uwzględnienie co do zgłoszonych roszczeń zaś w części podlega oddaleniu co do żądania odsetek .
Rozważając zasadność objętych pozwem roszczeń powoda Sąd miał na uwadze przesłanki określone w art. 445 § 1 k.c. i art. 444 § 1 i § 2 k.c.
Zgodnie z treścią art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia (§1).Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2).
Istota ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wynikająca z art. 822 k.c. sprowadza się więc do tego, że w sytuacji zaistnienia szkód określonych w § 2 tego przepisu, zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia odszkodowania osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za te szkody ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia.
Odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej reguluje natomiast ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych ( Dz. U. nr 124 poz. 1152).
W świetle art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, który stanowi lex specialis do art. 822 § 1 k.c., z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym obowiązani są do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.
Zgodnie natomiast z art. 35 cytowanej ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.
W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, iż do wyrządzenia szkody powodowi doszło w następstwie ruchu pojazdu mechanicznego. Niewątpliwym jest zatem, iż zachodzą podstawy odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody na podstawie art. 436 § 1 k.c. w związku z art. 435 § 1 k.c. a także, iż doszło do wyrządzenia szkody powodowi, polegającej na uszkodzeniu ciała.
Wobec powyższego pozwany co do zasady jest odpowiedzialny z tytułu szkody wyrządzonej powodowi.
W toku procesu pozwany nie kwestionował zasady swej odpowiedzialności. Pozwany - jako ubezpieczyciel OC sprawcy kolizji - uznał swoją odpowiedzialność .
Powód zgłosił szkodę pozwanemu i w związku z tym pozwany pismami z dnia 10 marca 2017 roku i 23 marca 2017 roku przyznał powodowi następujące świadczenia, przyjmując 40 % stopień przyczynienia się powoda do powstania szkody:
- zadośćuczynienie 30.000 złotych;
- koszty leczenia 84,00 złotych;
- koszty opieki 298,80 złotych;
- koszty dojazdu 1414,20 złotych;
Następnie pozwany dopłacił powodowi kwotę 30.000 złotych tytułem zadośćuczynienia i kwotę 331,17 złotych tytułem dopłaty do kosztów opieki .
Spór w niniejszej sprawie ogniskował się wokół określenia procentowego stopnia przyczynienia się powoda do powstania szkody.
Pozwany w toku postępowania uznał 40% stopień przyczynienia się powoda zaś powód uznał 20 % stopień przyczynienia się do powstania szkody.
Sąd analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy przyjął 20 % stopień przyczynienia się powoda do powstania szkody i w tym zakresie wziął pod uwagę opinię biegłego z zakresu ruchu drogowego K. K. i biegłego z zakresu medycyny sądowej P. C. .
Bezpośrednią przyczyną zaistniałego wypadku drogowego było nieprawidłowe zachowanie kierującej samochodem marki F. (...) K. J.. Małoletni M. M. swoim nieprawidłowym zachowaniem, przyczynił się do zaistnienia wypadku. Nadto poruszał się motocyklem marki H. bez posiadania uprawnień do kierowania tego motocykla- prawo jazdy kategorii A (...) i brak uprawnień mógł mieć wpływ na technikę i taktykę jazdy kierującego motocyklem i tym samym na zwiększenie szkody.
Wobec powyższego Sąd przyjął 20 % stopień przyczynienia się powoda do powstania szkody na podstawie art.362 k.c. Powód nieznacznie przekroczył dopuszczalną prędkość, nie posiadał prawa jazdy kategorii ,,A (...), posiadał prawo jazdy kategorii (...). Jednakże bezpośrednią przyczyną zaistniałego wypadku drogowego było nieprawidłowe zachowanie kierującej samochodem marki F. (...) K. J..
W świetle art. 445 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Ustalenie wysokości zadośćuczynienia powinno zostać natomiast dokonane z uwzględnieniem wszelkich okoliczności mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy oraz to, że zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość winna przedstawiać jakąś odczuwalną wartość (por. przykładowo wyrok SN z dnia 12 kwietnia 1972 roku, II CR 57/72, OSNCP 1972, z. 10, poz. 183 oraz wyrok SN z dnia 24 czerwca 1965 roku, I PR 203/65, OSPIKA 1966, poz. 92).
Rozważając istotę powyższego roszczenia należy mieć na uwadze, iż na rozmiar krzywdy, a w konsekwencji wysokość zadośćuczynienia, składają się cierpienia fizyczne i psychiczne, których rodzaj, natężenie i czas trwania należy każdorazowo określić w okolicznościach konkretnej sprawy. Mierzenie krzywdy wyłącznie stopniem uszczerbku na zdrowiu stanowiłoby niedopuszczalne uproszczenie nie znajdujące oparcia w treści art. 445 § 1 k.c. Zadaniem Sądu jest indywidualne określenie stopnia krzywdy doznanej przez powoda i podjęcie próby przełożenia jej na określoną wartość finansową.
O rozmiarze należnego zadośćuczynienia pieniężnego powinien decydować w zasadzie rozmiar doznanej krzywdy: stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw wypadku i inne podobne okoliczności. Niewymierny w pełni charakter tych okoliczności sprawia, że sąd przy ustalaniu rozmiaru krzywdy i tym samym wysokości zadośćuczynienia ma pewną swobodę.
Ocena Sądu w tym względzie powinna się opierać na całokształcie okoliczności sprawy, nie wyłączając takich czynników, jak np. wiek poszkodowanego i postawa sprawcy, przy czym określenie wysokości zadośćuczynienia powinno się opierać na obiektywnych i sprawdzalnych kryteriach, kierować się jego celami i charakterem, jednakże przy uwzględnieniu indywidualnej sytuacji stron.
W przedmiotowej sprawie powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu, przez który należy rozumieć uszczerbek nie rokujący poprawy, utrzymujący się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji oraz po uzyskaniu optymalnego efektu leczniczego w wysokości 79%, oraz uszczerbku o charakterze długotrwałym w wysokości 57%, w tym: w zakresie urazu ortopedycznego 7%, z punktu widzenia chirurgicznego 21%, z zakresu chirurgii naczyniowej i torakochirurgii 50%, z zakresu psychiatrii 5 %, z zakresu neurologii 8 %, z zakresu nefrologii 25 %, z zakresu pneumonologii i alergologii 20 %.
Dokonując oceny skutków wypadku i wpływu doznanych urazów na stan zdrowia powoda Sąd oparł się na opiniach biegłych.
Biegły z zakresu chirurgii podnosił, iż powód doznał licznych ograniczeń życiowych i nigdy nie będzie miał sprawności i wydolności takiej, jak jego rówieśnicy, musi i powinien unikać ryzykownych sytuacji.
Opinia biegłego z zakresu chirurgii naczyniowej i torakochirurgii wskazuje, że powód był poddany w trybie pilnym operacji hybrydowej naczyń domózgowych, naczyń odchodzących od łuku aorty oraz implantacji stentgraftu do łuku aorty. U pacjentów z implantowanym stentgraftem występuje konieczność długotrwałego monitorowania przeszczepu, prawdopodobnie do końca życia pacjenta gdyż mogą wystąpić liczne powikłania z których najważniejsze to zmiany wtórne w ścianie aorty, przeciek obok stentgraftu, jego migracja i inne. Zakres cierpień fizycznych u powoda należy określić jako duży. U powoda wystąpiło realne zagrożenie życia. Powód szczęśliwie przeżył skutki wypadku.
Biegły z zakresu chorób układu nerwowego i rehabilitacji medycznej stwierdził, że obecnie i w przyszłości powód będzie wymagał pomocy przy wykonywaniu cięższych prac codziennych.
Biegły z zakresu chorób wewnętrznych i nefrologii stwierdził, że poprawa stanu zdrowia powoda nie wyeliminowała dalszej długotrwałej obserwacji wymaganej w przypadku niewydolności nerek.
W przedmiotowym zdarzeniu powód doznał :
- uszkodzenia tkanki płucnej ,
- uszkodzenia nerki lewej z ostrą niewydolnością ,
- rozwarstwienia łuku i aorty zstępującej z jej niedrożnością ,
- stłuczenia mięśnia sercowego ,
- stłuczenia organu wątroby i organu trzustki ,
- rany kolana lewego i prawego,
-rany tłuczonej grzbietu palca V stopy lewej,
- rany przedramienia prawego,
- rozległej rany obu rąk ,
- zaburzeń adaptacyjnych po urazie czaszkowo-mózgowym ,
- niedokrwienia mózgu,
Po wypadku powód był przetransportowany śmigłowcem ratunkowym do (...) w Ł. i tam po stwierdzeniu konieczności przeprowadzenia zabiegu naczyniowego przetransportowano powoda do Szpitala (...) w Ł.- Oddział Intensywnej Terapii i Anestezjologii, gdzie przeprowadzono wielogodzinne operacje, po których powód znajdował się w śpiączce farmakologicznej.
Data rozpoczęcia pobytu to 15 września 2016 roku zaś zakończenia pobytu to 21 października 2016 roku. Następnie został wypisany i skierowany na dalsze leczenie specjalistyczne.
W okresie od 4 listopada 2016 roku do dnia 9 listopada 2016 roku powód przebywał w Wojewódzkim Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej Centrum (...) w Ł..
Pobyt powoda w szpitalach trwał prawie 2 miesiące i przez prawie 4 tygodnie powód pozostawał w stanie śpiączki .
Powód w dacie wypadku miał 17 lat i uczęszczał do II klasy Technikum Rolniczego w G., przerwał naukę i rozpoczął edukację od drugiego semestru 2017 roku. Przed wypadkiem powód był aktywny, uprawiał sport. Po zdarzeniu stał się nerwowy, apatyczny i większość czasu spędzał w domu. Powód stał się wstydliwy, wycofany i niepewny. Pozostawał pod opieką psychologa. Ma problemy z lewą ręką, która mu drętwieje i szybko się męczy. Odczuwa zawroty głowy.
Do tej pory wspomnienie o wypadku jest dla powoda bardzo bolesne i przykre, utrzymuje się utrwalone poczucie skrzywdzenia, powodujące dyskomfort, obniżające poczucie własnej wartości, nasilające żal i złość.
Mając na uwadze wszystkie opisane powyżej okoliczności, w tym 136 % uszczerbek na zdrowiu, Sąd uznał, że kwota dochodzona przez powoda 271.200,00 złotych (dwieście siedemdziesiąt jeden tysięcy dwieście 00/100) stanowić będzie odpowiednie i nie wygórowane zadośćuczynienie na podstawie art. 445 § 1 k.c. za doznaną przez powoda krzywdę i uwzględnia stopień przyczynienia się powoda do powstania szkody – 20%.
O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. w związku z art.817 § 1 i 2 k.c., a także art.14 ust.1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od dnia zawiadomienia o szkodzie zasądzając odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 195.000,00 złotych ( sto dziewięćdziesiąt pięć tysięcy 00/100) od dnia 22 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty, pozwany pozostaje w zwłoce z zapłatą w/w kwoty od dnia 22 grudnia 2016 roku wtedy to upłynęło 30 dni od zgłoszenia szkody przez powoda. Zaś odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 76.200,00 złotych ( siedemdziesiąt sześć tysięcy dwieście 00/100), tj. kwoty rozszerzonego powództwa o zadośćuczynienie zostały zasądzone od dnia 17 lipca 2020 roku, tj. od daty doręczenia pełnomocnikowi pozwanego pisma o rozszerzeniu powództwa na podstawie art. 481 k.c.
Podstawę prawną żądania zasądzenia skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby stanowi art. 444 § 2 k.c.
Renta przewidziana w art. 444 § 2 kc nie ma charakteru alimentacyjnego, lecz wyłącznie odszkodowawczy. Przesłanką jej ustalenia nie może być koszt utrzymania osoby poszkodowanej, ale wyłącznie odszkodowanie za utratę zdolności do pracy (za utratę zarobków) oraz odszkodowanie za zwiększenie się potrzeb poszkodowanego na skutek wyrządzenia mu szkody na zdrowiu (tak SN w wyroku z dnia 20 grudnia 1977 r., IV CR 486/77, nie publ.).
Na rentę z tytułu zwiększonych potrzeb składają się koszty rehabilitacji: liczba zabiegów miesięcznie, konsultacji lekarskich, koszty dojazdów, koszty opieki nad powodem wskazane przez biegłego .
Sąd uznał za zasadne koszty opieki nad powodem.
Sąd zasądził tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby za koszty opieki osoby trzeciej na podstawie art. 444 § 1 k.c. kwotę 7.210,03 złotych (siedem tysięcy dwieście dziesięć 03/100) .
Jak wynika z opinii biegłego z zakresu chirurgii naczyniowej i torakochirurgii prof. M. G. w okresie powypadkowym powód wymagał ponadstandardowej opieki rodzicielskiej w wymiarze 6-8 godzin dziennie. Do lutego-marca 2017 roku był osobą leżącą, potem stał się bardziej samodzielny. Opinię tą, co do wymiaru opieki nad powodem poparła biegła z zakresu chorób układu nerwowego i rehabilitacji medycznej lek. med. B. S..
Sąd zgodnie z żądaniem przyjął wymiar opieki w wysokości 7 godzin dziennie od 14 września 2016 roku do 1 lutego 2017 roku co daje 140 dni x 7 godzin dziennie x 10,00 złotych stawka godzinowa za opiekę. Łącznie powód wymagał pomocy osób trzecich w wymiarze 980 godzin. Łącznie koszt opieki wyniósł 9.800 złotych - (298,80 złotych i 331,17 złotych kwoty wypłacone przez pozwanego ) – 20 % przyczynienia się powoda do powstania szkody.
Sąd zasądził 7.210,03 złotych (siedem tysięcy dwieście dziesięć 03/100) tytułem renty skapitalizowanej na zwiększone potrzeby z odsetkami od kwoty 1.500,00 złotych od dnia 22 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty, pozwany pozostaje w zwłoce z zapłatą w/w kwoty od dnia 22 grudnia 2016 roku wtedy to upłynęło 30 dni od zgłoszenia szkody przez powoda na podstawie art. 481 k.c. w związku z art.817 § 1 i 2 k.c., a także art.14 ust.1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Zaś odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 5.710,03 złotych ( pięć tysięcy siedemset dziesięć 03/100), tj. kwoty rozszerzonego powództwa zostały zasądzone od dnia 17 lipca 2020 roku, tj. od daty doręczenia pełnomocnikowi pozwanego pisma o rozszerzeniu powództwa na podstawie art. 481 k.c.
Podstawę prawną żądania zasądzenia odszkodowania stanowi art. 444 § 1 k.c.
Za zasadne Sąd uznał żądanie zasądzenia na rzecz powoda odszkodowania tytułem zwrotu kosztów dojazdów rodziny do placówek medycznych w celach odwiedzin powoda.
Odszkodowanie przewidziane w art. 444 § 1 k.c. obejmuje wszelkie wydatki (koszty) pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne (niezbędne) i celowe (por. M. Nesterowicz (w:) Kodeks..., s. 425; G. Bieniek (w:) Komentarz..., s. 416; wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, M. Praw. 2008, nr 3, s. 116).
Pojęcie „wszelkie koszty" oznacza koszty różnego rodzaju, których nie da się z góry określić, a których ocena, na podstawie okoliczności sprawy, należy do sądu (wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, LEX nr 378025). Jednak, jak słusznie się zauważa, celowość ponoszenia wszelkich wydatków może być związana nie tylko z możliwością uzyskania poprawy stanu zdrowia, ale też z potrzebą utrzymania tego stanu, jego niepogarszania (por. wyrok SN z dnia 26 stycznia 2011 r., IV CSK 308/10, LEX nr 738127). Zawsze jednak obowiązek zwrotu dotyczy wydatków rzeczywiście poniesionych i nie wystarczy wykazanie, że były one obiektywnie potrzebne (wyrok SA w Poznaniu z dnia 8 lutego 2006 r., I ACa 1131/05, LEX nr 194522).
W grupie wydatków celowych i koniecznych, pozostających w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia tradycyjnie wymienia się koszty leczenia (pobytu w szpitalu, pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych specjalistycznych aparatów i urządzeń (np. protez, kul, aparatu słuchowego, wózka inwalidzkiego). Do grupy tej zalicza się również wydatki związane z transportem chorego na zabiegi i do szpitala, koszty związane z odwiedzinami chorego w szpitalu czy wynikające z konieczności specjalnej opieki i pielęgnacji nad chorym, koszty zabiegów rehabilitacyjnych, wreszcie koszty przygotowania do innego zawodu (por. Z. Masłowski (w:) Kodeks..., s. 1096; M. Nesterowicz (w:) Kodeks..., s. 425, 426; A. Cisek (w:) Kodeks..., s. 791; M. Safjan (w:) Kodeks..., s. 1423).
Orzecznictwo stosunkowo liberalnie podchodzi do formułowania pojęcia niezbędnych kosztów w rozumieniu art. 444 § 1 k.c. Przykładowo przyjęto, że zwrot wydatków na podawanie choremu bardziej wyszukanych potraw, większych ilości owoców, słodyczy itp., choćby z punktu widzenia lekarskiego chory nie wymagał specjalnej diety, znajduje usprawiedliwienie w art. 444 § 1 k.c., chyba że byłyby wyraźne zalecenia lekarskie nakazujące ograniczenie diety (wyrok składu 7 sędziów SN z dnia 19 czerwca 1975 r., V PRN 2/75, OSNCP 1976, nr 4, poz. 70, (...) 1976, nr 10, s. 67).
Uznaje się również, że w skład kosztów wynikłych z powodu uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, o których mówi art. 444 § 1 k.c., wchodzą nie tylko koszty leczenia w ścisłym tego słowa znaczeniu, lecz także wydatki związane z odwiedzinami chorego w szpitalu przez osoby bliskie. Odwiedziny te są niezbędne zarówno dla poprawy samopoczucia chorego i przyspieszenia w ten sposób leczenia, jak i dla kontaktu rodziny z lekarzami w celu uzyskania informacji i wskazówek o zdrowiu chorego i jego potrzebach. Odnosi się to, zwłaszcza gdy poszkodowanym jest dziecko i gdy chodzi o wizyty jego rodziców (wyrok SN z dnia 7 października 1971 r., II CR 427/71, OSP 1972, z. 6, poz. 108). Przyjęto nadto, że w sytuacji konkretnego zagrożenia całkowitą ślepotą szukanie pomocy i porady u wybitnych specjalistów oraz w znanym zakładzie leczniczym nie może być uznane za zbędne, więc obowiązek zwrócenia związanych z tym wydatków objęty jest art. 444 § 1 k.c. (wyrok SN z dnia 26 czerwca 1969 r., II PR 217/69, OSNCP 1970, nr 3, poz. 50). Także koszty zakupu samochodu, w tym samochodu ze specjalistycznym wyposażeniem należą do kosztów objętych art. 444 § 1 k.c., jeżeli jest on konieczny do kompensowania kalectwa osoby poszkodowanej, a w szczególności do kontynuowania pracy zarobkowej wykonywanej przed wypadkiem, do leczenia, prowadzenia działalności gospodarczej i umożliwienia prowadzenia normalnego życia w społeczeństwie (wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, LEX nr 378025; wyrok SN z dnia 12 grudnia 2002 r., II CKN 1018/00, LEX nr 75352; wyrok SN z dnia 14 maja 1997 r., II UKN 113/97, OSNAPiUS 1998, nr 5, poz. 163).
Legitymacja czynna w zakresie żądania zwrotu tych kosztów przysługuje poszkodowanemu niezależnie od tego, kto sprawuje opiekę nad nim (osoba bliska, np. żona lub osoba inna). Po drugie, wyjaśniono także w bogatym orzecznictwie Sądu Najwyższego to, od czego zależy ewentualny rozmiar roszczenia przysługującego poszkodowanemu, jeżeli konieczna jest mu pomoc innej osoby (wysokość dochodu utraconego przez żonę rezygnującą z pracy lub działalności gospodarczej, a gdy opieka może być wykonywana przez osobę trzecią - wysokość odszkodowania z tytułu utraty zarobków przez żonę nie może przekraczać wynagrodzenia osoby mającej odpowiednie kwalifikacje do wykonywania takiej opieki).
W ocenie Sądu koszty dojazdów do placówek medycznych były uzasadnione i stanowią odszkodowanie w rozumieniu art. 444 § 1 k.c.
Po wypadku powód był przetransportowany śmigłowcem ratunkowym do (...) w Ł. i tam po stwierdzeniu konieczności przeprowadzenia zabiegu naczyniowego przetransportowano powoda do Szpitala (...) w Ł.- Oddział Intensywnej Terapii i Anestezjologii, gdzie przeprowadzono wielogodzinne operacje, po których powód znajdował się w śpiączce farmakologicznej. Data rozpoczęcia pobytu to 15 września 2016 roku zaś zakończenia pobytu to 21 października 2016 roku. Następnie został wypisany i skierowany na dalsze leczenie specjalistyczne.
W okresie od 4 listopada 2016 roku do dnia 9 listopada 2016 roku powód przebywał w Wojewódzkim Zespole Zakładów Opieki Zdrowotnej Centrum (...) w Ł..
Pobyt powoda w szpitalach trwał prawie 2 miesiące i przez prawie 4 tygodnie powód pozostawał w stanie śpiączki farmakologicznej. Podczas hospitalizacji szpitalnej rodzice powoda sprawowali pieczę nad synem naprzemiennie w wymiarze po 6-7 godzin, wymieniali się. Wówczas gdy syn opuścił (...) w dalszym ciągu rodzice byli wraz nim w szpitalu od godziny 9.00. Mama powoda przywoziła mu posiłki, zmieniała opatrunki .
Orzekając o odszkodowaniu tytułem zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych Sąd wziął pod uwagę osobowe źródła dowodowe, tj. zeznania powoda i świadka A. M., a także ustalenia pozwanego zawarte w aktach szkodowych – decyzję pozwanego z dnia 10 marca 2017 roku i opinie biegłych z których wynika, że rodzina pomagała w opiece z uwagi na to, że powód był nieletni .
Pozwany wyliczył koszt dojazdów osób bliskich w oparciu o zakup paliwa do jednego samochodu osobowego w stosunku do przejechanych kilometrów – 6.138 km. Powoda odwiedzali zarówno ojciec, jak i matka stosowne jest rozliczenie dwóch przejazdów dziennie- dojazdy były wykonywane przez ojca i matkę. Ilość kilometrów Sąd zaakceptował i zasadnym jest przyjęcie rozliczenia dwóch przejazdów dziennie .( 2 x 6.138 km)
Łączna ilość przejechanych kilometrów przez dwie osoby wyniosła 12.276 km, zasadnym jest rozliczenie dwóch przejazdów dziennie do powoda i przyjęcie stawki za kilometr 0,8358 złotych, co daje kwotę 6.794,03 złotych (10 260,28 złotych – 20 % przyczynienia - 1414,20 złotych, kwoty wypłaconej przez pozwanego)
Sąd zasądził 6.794,03 złotych ( sześć tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt cztery 03/100) tytułem odszkodowania z odsetkami od kwoty 3.500,00 złotych od dnia 22 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty, pozwany pozostaje w zwłoce z zapłatą w/w kwoty od dnia 22 grudnia 2016 roku wtedy to upłynęło 30 dni od zgłoszenia szkody przez powoda na podstawie art. 481 k.c. w związku z art.817 § 1 i 2 k.c., a także art.14 ust.1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Zaś odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 3.294,03 złotych ( trzy tysiące dwieście dziewięćdziesiąt cztery 03/100), tj. od daty rozszerzenia powództwa zostały zasądzone od dnia 17 lipca 2020 roku, tj. od daty doręczenia pełnomocnikowi pozwanego pisma o rozszerzeniu powództwa na podstawie art. 481 k.c.
W ocenie Sądu koszty leczenia poniesione przez powoda były uzasadnione i stanowią odszkodowanie w rozumieniu art. 444 § 1 k.c. Co do zwrotu kosztów leczenia – najmu balkonika są te koszty zasadne i znajdują swoje umocowanie w opinii biegłego z zakresu chorób układu nerwowego i rehabilitacji medycznej lek. med. B. S.. Biegła w opinii podniosła, że po zakończeniu leczenia szpitalnego powód poruszał się przy pomocy balkonika, a zatem koszty te są zasadne. Zgodnie z umową najmu chodzika pozwany uznał kwotę 84,00 złotych, a więc zasadne jest wystąpienie z żądaniem kwoty 56,00 złotych.
Sąd zasądził kwotę 56,00 złotych (pięćdziesiąt sześć 00/100) tytułem odszkodowania z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 grudnia 2016 roku do dnia zapłaty, pozwany pozostaje w zwłoce z zapłatą w/w kwoty od dnia 22 grudnia 2016 roku wtedy to upłynęło 30 dni od zgłoszenia szkody przez powoda na podstawie art. 481 k.c. w związku z art.817 § 1 i 2 k.c., a także z art.14 ust.1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie co do zasądzenia odsetek w sposób określony przez pełnomocnika powoda w piśmie procesowym ostatecznie precyzującym stanowisko - rozszerzającym powództwo w sprawie.
Określony przez pełnomocnika powoda sposób naliczania odsetek od zasądzonych kwot był nie do przyjęcia od dnia 22 grudnia 2016 roku do dnia 31 grudnia 2016 roku z odsetkami ustawowymi oraz ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty. Bowiem od dnia 1 stycznia 2016 roku zgodnie z nowelizacją kodeksu cywilnego Sąd od zasądzonych kwot nalicza odsetki ustawowe za opóźnienie.
Sąd wziął pod uwagę kwoty dochodzone w pozwie i kwoty ujęte w piśmie rozszerzającym powództwo i zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od kwot dochodzonych w pozwie od dnia 22 grudnia 2016 roku wtedy to upłynęło 30 dni od zgłoszenia szkody i od daty doręczenia odpisu pisma o rozszerzeniu powództwa pełnomocnikowi pozwanego co do kwot rozszerzonego żądania, tj. od dnia 17 lipca 2020 roku.
O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o art. 98 k.p.c., stosując zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania .
Niezbędne koszty procesu poniesione przez powoda stanowią kwotę 10.817 złotych (dziesięć tysięcy osiemset siedemnaście 00/100) i obejmują wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem w kwocie 10.800,00 złotych (dziesięć tysięcy osiemset 00/100) z tytułu zastępstwa procesowego i wydatki na opłatę skarbową 17,00 złotych na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 roku (Dz.U. z 2015 roku, poz.1800) § 2 pkt. 7 i taką kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda.
O obowiązku uiszczenia opłaty sądowej i wydatków związanych ze sporządzeniem opinii przez biegłych przez pozwanego od uwzględnionego powództwa w kwocie 22.347,93 złotych ( dwadzieścia dwa tysiące trzysta czterdzieści siedem 93/100) Sąd rozstrzygnął w oparciu o treść art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.) w zw. z art. 98 k.p.c., uwzględniając, iż strona pozwana przegrała proces i jest zobowiązana ponieść te wydatki.
SSO Renata Lech
1. odnotować zwrot akt w kontrolce terminowości sporządzania uzasadnień;
2. odpis wyroku z uzasadnieniem przesłać pełnomocnikom stron.
23 .listopada 2020 roku
SSO Renata Lech