Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 18 września 2019 roku

Pozwem inicjującym przedmiotowe postępowanie w elektronicznym postępowaniu upominawczym strona powodowa (...) Bank (...) SA domagała się zasądzenia od pozwanych K. P. i W. P. (1) solidarnie kwoty 432 504,17 zł z tytułu zobowiązania wynikającego z umowy kredytowej zawartej w dniu 25.04.2013r. o nr (...), wraz z dalszymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych od kwoty kapitału w kwocie tj. 390 924,63 zł od dnia wystawienia wyciągu od dnia 22.02.2018r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia od pozwanych solidarnie na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych, opłaty od pozwu w kwocie 21 626,00 zł, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa złożonego w sprawie w wysokości 17,00 zł.

Motywując pozew strona powodowa podała, że zawarła z pozwanymi solidarnie w dniu 25.04.2013 r. umowę pożyczki o nr (...). Pozwani solidarnie nie wywiązali się z warunków określonych w umowie co spowodowało powstanie wymagalnego zadłużenia, które na dzień 21.02.2018 r. wyniosło 432.504,17 zł. Na kwotę ta składają się: 390.924,63 zł z tytułu niespłaconego kapitału, 8.587.91 zł z tytułu niespłaconych odsetek umownych, naliczonych od dnia powstania zaległości do dnia wymagalności umowy tj. 04.05.2017 r., 32.991,63 zł z tytułu niespłaconych odsetek za zwłokę, naliczonych od dnia niespłacenia należności w terminie ustalonym w umowie do dnia 21.02.2018 r. Strona powodowa domagała się dalszych odsetek naliczanych od kwoty kapitału tj. od kwoty (...).63 zł począwszy od dnia 22.02.2018 r. w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w rozumieniu art. 481 § 2 k.c.. Zaznaczyła, że roszczenie stało się wymagalne z dniem 04.05.2017 r.

Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin Zachód w Lublinie postanowieniem z dnia 22.03.2018 roku nie znalazł podstaw do wydania nakazu zapłaty i sprawę przekazał do tut. Sądu.

Pismem z dnia 27.04.2018 roku (k.7-8) strona powodowa doprecyzowała żądanie pozwu domagając się zasądzenia wskazanej w pozwie kwoty od pozwanych z zastrzeżeniem, że zobowiązani są do zapłaty in solidum oraz z zastrzeżeniem odpowiedzialności pozwanej K. P. do nieruchomości poł. w K. obj KW (...). Strona powodowa dodała, że zabezpieczeniem umowy była hipoteka do kwoty 840.000 zł ustanowiona na nieruchomości pozwanych. Odpowiedzialność pozwanej K. P. jako dłużnika rzeczowego, ma charakter odpowiedzialności in solidum z pozwanym W. P. - dłużnikiem osobistym strony powodowej.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia 14.05.2018 roku do sygn. akt I Nc 67/18 tut. Sąd nakazał pozwanym K. P. i W. P. (1) aby zapłacili in solidum ( z zaznaczeniem, że spłata przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego do wysokości dokonanej spłaty ) stronie powodowej (...) Bank (...) SA z/s w K. kwotę 432.504,17 zł (czterysta trzydzieści dwa tysiące pięćset cztery złote i siedemnaście groszy), w tym kwotę 390.924,63 zł (trzysta dziewięćdziesiąt tysięcy dziewięćset dwadzieścia cztery złote i sześćdziesiąt trzy grosze) z odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP nie więcej niż odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 22.02.2018 roku do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem pozwanej K. P. prawa do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie jej odpowiedzialności do nieruchomości położonej w miejscowości K., dla której Sąd Rejonowymi w Nowym Sączu, prowadzi Księgę Wieczystą (...) , a nadto kwotę 12.624 zł (dwanaście tysięcy sześćset dwadzieścia cztery złote) tytułem kosztów postępowania w tym kwotę 7200 zł (siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem kosztów zastępstwa prawnego (k.39).

Ów nakaz uzyskał walor prawomocności wobec pozwanej K. P. w dniu 25.04.2019 roku.

Pozwany W. P. (1) w terminie wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty (k. 47-48), kwestionując treść wydanego nakazu zapłaty w całości. Pozwany zakwestionował treść pozwu. Zaznaczył, że przed skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego Bank nie podejmował czynności zmierzających do uzyskania polubownej spłaty zadłużenia. Pozwany z żoną wielokrotnie zwracał się do banku w sprawie spłaty kredytu, zawarcia jakieś ugody i podjęcia mediacji jednakże bez jakiegokolwiek odzewu ze strony banku. Ponadto kredyt zaciągnął tylko pozwany W. P. (1), jego żona jedynie wyrażała zgodę na jego zaciągnięcie i obciążenie hipoteką. Pozwany zaznaczył, że niezrozumiała dla niego jest kwota dochodzona przez Bank, jej wysokość i sposób naliczenia. Bank nie przedłożył żadnych dokumentów - dowodów z których by wynikała kwota żądana pozwem.

Pismem z dnia 27.11.2018 roku (k. 103) powodowy Bank podniósł, że pozwani mieli szansę porozumienia się z nim w zakresie dobrowolnych wpłat przed skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego. Według strony powodowej odpowiedzialność pozwanej K. P. (dłużnika rzeczowego, właściciela nieruchomości obciążonej hipoteką) w relacji z pozwanym ma charakter odpowiedzialności in solidum (tzw. solidarność niewłaściwa, nieprawidłowa), do której odpowiednie zastosowanie znajdują regulacje dotyczące solidarnej odpowiedzialności dłużników.

Na wezwanie Przewodniczącego w wyznaczonym terminie strona powodowa przedłożyła dokumenty bankowe dotyczące sposobu naliczenia odsetek, rozliczenia rachunku kredytowego w formie wykazu tabelarycznego.

Pozwany W. P. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika podtrzymał dotychczasowe stanowisko pozwanego, podnosząc, że strona powodowa nie wykazała zasadności kwoty dochodzonej pozwem oraz w żaden sposób nie wykazała istnienia zobowiązania do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem (k. 146-148). Kwota żądania jego zdaniem nie wynika z żadnego dowodu w rozumieniu przepisów k.p.c. Strona powodowa reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika ograniczyła się do przedłożenia umowy pożyczki, z której może wynikać jedynie fakt zawarcia umowy jednakże nie wynika z niej w żaden sposób istnienie zobowiązania po stronie pozwanego w wysokości określonej w pozwie. Ponadto żądanie pozwu do chwili obecnej nie zostało udowodnione. Dołączone przez Bank dokumenty tj. sposób naliczenia odsetek umownych, sposób naliczenia odsetek za zwłokę, rozliczenie rachunku kredytowego nie stanowią dowodu (w rozumieniu przepisów prawa) na okoliczność wysokości dochodzonego pozwem roszczenia i w tym zakresie pozwany podniósł zarzut prekluzji dowodowej. Załączone przez bank tabelki nie stanowią dokumentów w rozumieniu przepisów art. 244, 245 k.p.c. Nie stanowią ani dokumentu urzędowego ani również dokumentu prywatnego. Nie zawierają one żadnego podpisu, pieczęci ani szczególnej formy. Stąd też nie można twierdzić, iż stanowią one dokument. Nadto z treści załączonych tabel w żaden nawet sposób nie wynika ,iż dotyczą one pozwanego i dochodzonego pozwem roszczenia. Nie zawierają one bowiem wskazania stron, oznaczenia stosunku prawnego, kiedy ono powstało pomiędzy kim, w jaki sposób.

Przy piśmie z dnia 8.05.2018 roku powodowy Bank przedłożył zakwestionowane przez pozwanego dokumenty wraz z oznaczeniem umowy kredytowej i podpisem pracownika banku. Zaznaczył, że art. 245 k.p.c. nie wyłącza konieczności dokonania oceny dokumentu prywatnego, jako dowodu w sprawie, zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów (art. 233 k.p.c.). Dokument prywatny jest bowiem jednym z dowodów wymienionych w kodeksie postępowania cywilnego. Podobnie jak w wypadku innych dowodów, sąd ocenia, czy dowód ten ze względu na jego indywidualne cechy i okoliczności obiektywne zasługuje na wiarę, czy nie. Wynikiem tej oceny jest przyznanie lub odmówienie dowodowi z dokumentu waloru wiarygodności, ze stosownymi konsekwencjami w zakresie jego znaczenia dla ustalenia podstawy faktycznej orzeczenia. Ponadto pozwany kwestionując roszczenie nie powołuje żadnych okoliczności świadczących o tym, że podane zadłużenie jest niższe niż wskazane w pozwie. Powodowy Bank podał również, że nie zasługuje na uwzględnienie zarzut prekluzji dowodowej podniesiony przez pozwanego, bo strona może przytaczać okoliczności faktyczne i dowody aż do zamknięcia rozprawy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Bank (...) zawarł w dniu 25.04.2013 roku z pozwanym W. P. (1) prowadzącym firmę pod nazwą P. W. (...) umowę pożyczki nr (...) na kwotę 560.000 zł celem spłaty zobowiązań kredytowych zaciągniętych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i z przeznaczeniem na cele prowadzenia tej działalności. Umowa została zawarta do dnia 11.04.2023r. Oprocentowanie pożyczki było zmienne i stanowiło sumę stawki WIBOR 6M dla sześciomiesięcznych depozytów międzybankowych obowiązujących w ostatnim dniu roboczym miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc, w którym została zwarta umowa oraz marży banku w wysokości 2 % w stosunku rocznym. Pozwany zobowiązał się do spłacenia zadłużenia wynikającego z umowy w formie 120 rat kapitałowo-odsetkowych płatnych miesięcznie do dnia 11 każdego miesiąca. Od niespłaconego w terminie zadłużenia przeterminowanego bank pobierał odsetki w wysokości równej czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP. Zabezpieczeniem umowy pożyczki była hipoteka do kwoty 840.000 zł na nieruchomości stanowiącej własności K. P. i W. P. (1) obj. KW (...) poł w K. przy ul. (...).

W sprawach nieuregulowanych w umowie zastosowanie znajdywały postanowienia Ogólnych Warunków i Tabeli Opłat i Prowizji które były integralną częścią umowy. Na zawarcie powyższej umowy przez W. P. (1) zgodę wyraziła jego małżonka K. P.. W dniu 25.04.2013 roku W. P. (1) i K. P. złożyli oświadczenie o ustanowieniu hipoteki na nieruchomości obj KW (...) poł w K. przy ul. (...) stanowiącej ich własność na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej.

W dniu 25.04.2013 powodowy Bank uruchomił kredyt, wypłacając na konto bankowe pozwanego 560.000 zł.

(dowód: umowa pożyczki k. 12-14, oświadczenie o ustanowieniu hipoteki k. 14, OWU i tabela prowizji k. 21-24, potwierdzenie uruchomienia wypłaty środków objętych umową pożyczki k. 20, elektroniczny wydruk z KW k. 31-37)

W listopadzie 2016 roku pozwany zaprzestał terminowego spłacania rat kredytowych. W kwietniu 2017 roku bank odnotował ostatnią wpłatę.

Pismem z dnia 8.12.2016 roku W. P. (1) wraz z żoną zwracali się do powodowego banku z wnioskiem o zmianę warunków umowy, poprzez przedłużenie spłaty pożyczki i zmniejszenie o połowę poszczególnych rat miesięcznych, ale bez pozytywnej reakcji banku.

Pismem z dnia 9.03.2017 roku Bank wypowiedział pozwanemu umowę pożyczki z powodu utrzymującego się zadłużenia przeterminowanego, wskazując 30-dniowy termin wypowiedzenia oraz wysokość zadłużenia na 397.838,82 zł. Pismo z wypowiedzeniem pozwany odebrał w dniu 4.04.2017 roku.

Powodowy Bank jeszcze pismem z dnia 14.09.2017 roku wzywał pozwanego do zapłaty kwoty 414.881,61 zł, ale bezskutecznie.

Bank naliczył na dzień 21.02.2018 roku: zaległe odsetki umowne na kwotę 8.587,91 zł, zaległe odsetki za zwłokę w kwocie 32.991,63 zł, 390.924,63 zł kapitału.

(dowód: zestawienia bankowe k. 107-109 i k. 154-159, wypowiedzenie umowy z dowodem doręczenia k. 15-18, wezwanie do zapłaty z dnia 14.09.2017 roku k. 19, pismo z dnia 8.12.2016 roku k. 49)

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie dokumentów przedłożonych przez Bank których moc dowodowa nie budziła wątpliwości Sądu i nie była kwestionowana. Sąd pominął dowód z przesłuchania pozwanego W. P. (1) wobec jego niestawiennictwa na rozprawie w dniu 18 września 2019r. na którą został wezwany do osobistego stawiennictwa celem przesłuchania pod rygorem pominięcia dowodu z przesłuchania.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Strona powodowa wywodziła swe roszczenie z faktu zawarcia z pozwanym W. P. (1) umowy pożyczki nr (...) w wysokości 560.000 zł w celu spłaty przez pozwanego zaciągniętych zobowiązań kredytowych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Pozwany nie kwestionował faktu zawarcia umowy kredytowej i jej postanowień. Zresztą fakt ten dokumentuje podpisana przez pozwanego umowa kredytowa oraz potwierdzenie uruchomienia kredytu i wpłaty pozwanemu z tego tytułu 560.000 zł. Ponadto strona powodowa wykazała fakt zaprzestania spłaty przez pozwanego rat kredytu i wypowiedzenie umowy kredytowej, które pozwanemu doręczono 4.04.2017 roku. Wbrew twierdzeniom pozwanego strona powodowa zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu z art. 6 k.c. wykazała fakt istnienia i wymagalności dochodzonego pozwem roszczenia.

Pozwany kwestionując roszczenie strony powodowej podważał przede wszystkim zasadność kwoty dochodzonej pozwem, podając, że nie została udowodniona. Argumentacja pozwanego okazała się jednak bezzasadna. Strona powodowa przedłożyła dokumenty bankowe w postaci elektronicznych wydruków z indywidualnego konta pozwanego pod nr (...) w których szczegółowo przedstawiono sposób rozliczenia odsetek za zwłokę, odsetek umownych i wysokość niespłaconego przez pozwanego kapitału. Pozwany zakwestionował te wydruki, podając, że brak indywidulnego odniesienia w tych wydrukach do jego osoby. Ponadto dokument ten nie ma nawet waloru dokumentu prywatnego, bo brak na nim jakichkolwiek podpisów osób fizycznych.

Na podstawie przedłożonych przez powodowy bank wydruków trudno spersonalizować w nich pozwanego, niemniej jednak wobec zarzutów pozwanego strona powodowa złożyła dodatkowe wyjaśnienia co do numeru indywidualnego klienta jakim był pozwany oraz przedłożyła te same wydruki opisane już imieniem i nazwiskiem, numerem umowy kredytowej i podpisane przez pracownika banku. Dokumentów tych Sąd nie uznał za sprekudowane. Strona powodowa bowiem w wyznaczonym jej terminie przedłożyła wykazy. Dopiero na zarzut pozwanego dokonała ich konkretyzacji.

Dodać też należy, że na podstawie art. 316 § 1 k.p.c. Sąd ocenia sprawę, mając na uwadze stan sprawy, czyli istniejące okoliczności faktyczne i stan prawny obowiązujący na dzień, do którego strony procesu mogły przytaczać fakty i dowody (art. 217 § 1), tj. na dzień zamknięcia rozprawy. Do tego na podstawie art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w tym przepisie sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie „wszechstronnego rozważenia zebranego materiału” (a zatem, jak podkreśla się w orzecznictwie, z uwzględnieniem wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów i mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności – por. wyrok SN z dnia 17 listopada 1966 r., II CR 423/66, OSNPG 1967, nr 5–6, poz. 21; uzasadnienie wyroku SN z dnia 24 marca 1999 r., I PKN 632/98, OSNAPiUS 2000, nr 10, poz. 382; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 11 lipca 2002 r., IV CKN 1218/00, LEX nr 80266; uzasadnienie postanowienia SN z dnia 18 lipca 2002 r., IV CKN 1256/00, LEX nr 80267; wyrok SA w Poznaniu z dnia 12 czerwca 2013 r., III AUa 51/13, LEX nr 1356634).

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd dysponując wykazami przedłożonymi przez stronę powodową w wersji pierwotnej, nie mógł ich całkowicie pominąć, skoro wskazane w nich kwoty zgadzały się dokładnie z tymi wskazanymi w pozwie. Ponadto jak słusznie dodał powodowy Bank pozwany poza kwestionowaniem w/w dokumentów jako dokumentów prywatnych czy urzędowych nie przedstawił nic, co świadczyłoby o tym, że strona powodowa źle rozliczyła jego wymagalne zadłużenie.

Dlatego w ocenie Sądu mimo zastrzeżeń pozwanego strona powodowa przedłożonymi dokumentami, wykazała wysokość jego zobowiązania odnośnie wszystkich poszczególnych kwot roszczenia. Podnieść należy, iż zgodnie z art. 6 k.c. obowiązek wykazania wysokości roszczenia spoczywa na powodzie, który winien przedstawić wyliczenie dochodzonej należności w sposób umożliwiający kontrolę przeprowadzonych wyliczeń. Strona powodowa przedłożyła umowę kredytową, zawierającą szczegółowe postanowienia umowne, w tym sposób i okoliczności w jakich bank mógł naliczyć odsetki umowne i karne. Przedstawiła wypowiedzenie umowy kredytowej, wezwania do zapłaty, w których również dokładnie określono zadłużenie pozwanego, wskazując osobno kwoty należności głównej i odsetek. Wreszcie bank przedłożył dodatkowe elektroniczne zestawienie z rachunku kredytowego pozwanego. W ocenie Sądu, strona powodowa – zgodnie ze spoczywającym na niej ciężarem dowodu wynikającym z art. 6 k.c. i art. 232 zd. 1 k.p.c. – wykazała istnienie i wysokość zadłużenia pozwanego, a jednocześnie pozwany, nie przedstawił na tą okoliczność przeciwdowodu, który podważałby wyliczenia strony powodowej, co skutkowało uwzględnieniem powództwa w całości.

Odsetki ustawowe za opóźnienie zasądzono od kwoty kapitału od dnia 22.02.2018 roku na podstawie art. 481§1 i 2 jako, że do tej daty powodowy bank skapitalizował odsetki doliczające je do żądnego roszczenia. Ponadto przed tą datą wielokrotnie wzywał pozwanego do zapłaty.

Jako, że pozwany W. P. (1) i K. P. za zasądzoną kwotę 432.504,17 zł odpowiadają in solidum jako: odpowiednio dłużnik osobisty i dłużnik rzeczowy, a wobec K. P. uprawomocnił się nakaz zapłaty, informację o tym umieszczono w punkcie I wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł stosownie do art. 98 kpc zasądzając od pozwanego na rzecz strony powodowej zwrot uiszczonej opłaty od pozwu tj. 21.626 zł, koszty opłaty skarbowej tj. 17 zł oraz koszty pełnomocnictwa procesowego według taryfowych stawek w wysokości 10800 zł. Cześć z tych kosztów procesowych została ujęta jednak w nakazie zapłaty ds. I Nc 67/18, dlatego i w tym zakresie umieszczono informacje w punkcie II. Koszty zastępstwa prawnego pozwanego z urzędu, z uwagi na przegranie przez niego postępowania pokryto ze środków budżetowych w taryfowej wysokości.

SSO Monika Świerad