Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: sędzia Zofia Pawelczyk-Bik

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2020 roku w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania A. K.

od decyzji Z. (...) w W.

z dnia 26 września 2018r., znak: (...)

przeciwko (...)w W.

przy udziale zainteresowanego Zarządu (...) z siedzibą w W.

o zasiłek chorobowy, zwrot świadczenia

1.  A. K. zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 26 września 2018r., znak: (...) w ten sposób, że uznaje, iż A. K. nie jest zobowiązana do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego za okres od 26 sierpnia 2017r. do 31 sierpnia 2017r. oraz od 5 września 2017r. do 21 grudnia 2017r. w kwocie 11.280,30 brutto (słownie: jedenaście tysięcy dwieście osiemdziesiąt złotych trzydzieści groszy) wraz z odsetkami w kwocie 686,95 zł (słownie: sześćset osiemdziesiąt sześć złotych dziewięćdziesiąt pięć groszy);

2.  oddala odwołanie w pozostałym zakresie.

ZARZĄDZENIE

(...) (...)

Sygn. akt VI U 355/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 września 2019 roku znak: (...) w W. odmówił A. K. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 26 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku oraz od 5 września 2017 roku do 17 lutego 2018 roku oraz zobowiązał ją do zwrotu nienależenie pobranego zasiłku chorobowego za okres od 26 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku oraz od 5 września 2017 roku do 21 grudnia 2017 roku w kwocie 11.280,30 zł wraz z odsetkami w kwocie 686,95 zł. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że ubezpieczona w okresie zatrudnienia w C. W. Sp. z o.o była niezdolna do pracy z powodu choroby w okresie od 9 stycznia 2017 roku do 21 stycznia 2017 roku, a po okresie ustania zatrudnienia od 22 stycznia 2017 roku do 29 czerwca 2017 roku organ rentowy wypłacał jej zasiłek chorobowy. Następnie u nowego pracodawcy Zarząd (...) w W. stała się niezdolna do pracy w okresach od 31 lipca 2017 roku do 4 sierpnia 2017 roku, od 21 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku oraz od 5 września 2017 roku do 17 lutego 2018 roku. Niezdolności do pracy w okresu trwających od 9 stycznia 2017 roku do 17 lutego 2018 roku dotyczą tej samej choroby i przerwy miedzy nimi nie przekraczają 60 dni. Podlegają zaliczeniu w jeden okres zasiłkowy który zakończył się 25 sierpnia 2017 roku. Stanowi to podstawę do odmowy prawa do zasiłku chorobowego od 26 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku oraz od 5 września 2017 roku do 17 lutego 2018 roku. Organ rentowy ustalił, że pracodawca odwołującej Zarząd (...) wypłacił jej świadczenia za okres od 31 lipca 2017 roku wobec niepoinformowania przez ubezpieczoną o poprzednich niezdolnościach do pracy przed podjęciem zatrudnienia. Spowodowało to powstanie nadpłaty zasiłku chorobowego za okres od 26 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku oraz od 5 września 2017 roku do 21 grudnia 2017 roku w kwocie 11.280,30 zł brutto. Organ rentowy wskazał, że odwołująca nie przedstawiła pracodawcy stanów faktycznych mających wpływ na prawo do świadczeń i nie poinformowała pracodawcy o wszelkich zmianach mających wpływ na świadczenie.

(decyzja z dnia 26.09.2018 r. – a.r. b/k)

Od powyższej decyzji A. K. wniosła odwołanie wnosząc o przyznanie jej prawa od zasiłku chorobowego za okres od 26 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku oraz od 5 września 2017 roku do 17 lutego 2018 roku oraz o zwolnienie od zobowiązania do zwrotu nienależenie pobranego zasiłku chorobowego za okres od 26 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku oraz od 5 września 2017 roku do 21 grudnia 2017 roku w kwocie 11.280,30 zł wraz z odsetkami w kwocie 686,95 zł. W uzasadnieniu wskazała, że nie była pytana w momencie zatrudnienia o to czy była niezdolna do pracy przed podjęciem zatrudnienia wskazując, ze to organ rentowy powinien mieć wiedzę na temat tego czy i jak długo pozostawała na zasiłku chorobowym i poinformować ją o tym, że taki zasiłek jej nie przysługuje jeszcze przed jego wypłatą. Ponadto podniosła, że jej niezdolność do pracy była spowodowana różnymi chorobowymi.

(odwołanie – k. 1-3)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wskazując na zasadność zaskarżonej decyzji i powołując tożsamą argumentację jak w decyzji.

(odpowiedz na odwołanie – k. 5-5v)

Sąd ustalił, co następuje:

Odwołująca była niezdolna do pracy:

- od 9 stycznia 2017 roku do 21 stycznia 2017 roku z powodu schorzenia – choroba zwyrodnieniowa stawów (kod M16),

- od 22 stycznia 2017 roku do 29 czerwca 2017 roku z powodu schorzenia – choroby krążków między kręgowych (kod M51),

- od 31 lipca 2017roku do 4 sierpnia 2017 roku z powodu schorzenia – choroba zwyrodnieniowa stawów (kod M16),

- od 21 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku z powodu schorzenia – zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych (kod G54),

- od 5 września 2017 roku do 17 lutego 2018 roku z powodu schorzenia- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa (kod M51 i M47).

W okresach od 9 stycznia 2017 roku do 17 lutego 2018 roku odwołująca była leczona z powodu chorób współistniejących, tożsamych schorzeń narządu ruchu. Niezdolności do pracy były z powodu schorzenia stawów biodrowych i schorzeń kręgosłupa.

Pomiędzy kolejnymi okresami zasiłkowymi – po 29 czerwca 2017 rok, po 4 sierpnia 2017 roku i po 31 sierpnia 2017 roku odwołująca nie odzyskała zdolności do pracy z powodu schorzeń współistniejących. Odwołująca w związku z niezdolnościami od 9 stycznia 2017 roku wykorzystała okres zasiłkowy z dniem 25 sierpnia 2017 roku.

Odwołująca od 2009 roku odczuwa dolegliwości bóle obu bioder, jest całkowicie niezdolna do pracy z powodu dysfunkcji obu bioder i zmniejszonej wydolności chodu. Z tych przyczyn była również niezdolna do pracy od 9 stycznia 2017 roku do 17 lutego 2018 roku. Z powodu schorzeń kręgosłupa nie była niezdolna do pracy, ponieważ kręgosłup nie wykazywał obniżonej sprawności i nie powodował objawów zespołu bólowego.

(opinia biegłego neurologa J. S. z dnia 21.01.2019 r. – k. 33; uzupełniająca opinia biegłego neurologa J. S. z dnia 31.05.2019 r. – k. 66; uzupełniająca opinia biegłego neurologa J. S. z dnia 10.08.2019 r. – k. 76; opinia biegłego ortopedy-traumatologa M. G. (1) z dnia 13.11.2019 r. – k. 85-88; opinia biegłego ortopedy-traumatologa M. G. (1) z dnia 18.10.2019 r. sporządzona w sprawie o sygn. akt VII U 387/19 prowadzonej przed Sądem Okręgowym Warszawa-Praga w Warszawie)

Odwołująca była zatrudniona u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G. w okresie od 11 lipca 2016 roku do 21 stycznia 2017 roku. Za okres 9 lipca 2017 roku do 21 stycznia 2017 roku ówczesny pracodawca wypłacił jej świadczenie chorobowe. Od 22 stycznia 2017 roku do 29 czerwca 2017 roku była na dal niezdolna do pracy i organ rentowy wypłacał jej zasiłek chorobowy.

Od 12 lipca 2017 roku odwołująca zatrudniła się u płatnika składek Zarząd (...) w W.. Była niezdolna do pracy m.in. w okresach od 26 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2018 roku oraz od 5 września 2017 roku do 21 grudnia 2017 roku i za te okresy płatnik składek wypłacił odwołującej zasiłek chorobowy z funduszu chorobowego w kwocie łącznie 11.280,30 zł brutto.

O tym, że była niezdolna do pracy w okresie po ustaniu zatrudnienia w C. W. od 22 stycznia 2017 roku do 29 czerwca 2017 roku odwołująca nie poinformowała nowego pracodawcy Zarządu (...) w W..

(okoliczności bezsporne)

Powyższy stan faktyczny w zakresie oceny czy niezdolności do pracy odwołującej były spowodowane tymi samymi chorobami Sąd ustalił na podstawie dowodów z opinii neurologa J. S., ortopedy-traumatologa M. G. (1) oraz opinii sporządzonej przez ortopedę-traumatologa M. G. (2) na potrzeby postępowania prowadzonego pod sygn. akt VII U 387/19 prowadzonej przed Sądem Okręgowym Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Opinie sporządzone przez biegłych nie były kwestionowane przez organ rentowy w toku postępowania. Odnośnie zarzutów i uwag odwołującej zgłoszonych w piśmie procesowym z dnia 16 marca 2019 roku (k. 56) Sąd dopuścił dowód z uzupełniającej opinii biegłego neurologa J. S. mając na względzie, że wniosek o powołanie innego biegłego celem wydania opinii był niezasadny, gdyż uwagi odwołującej sprowadzały się tylko do stwierdzenia, że nie zgadza się ze wskazaniami biegłego. W opinii uzupełniającej biegła J. S. podtrzymała ustalenia z opinii głównej wskazując, że schorzenia chociaż określone innymi numerami statystycznymi (kodami (...)10) to dotyczyły schorzeń współistniejących ze sobą oraz dotyczących tego samego układu narządów. Ponadto biegła wskazała, że odwołująca w okresach kiedy miała przerwy w pobieraniu zasiłku chorobowego nieudokumentowanie zwolnieniami lekarskimi nie odzyskiwała zdolności do pracy z powodu schorzeń, z powodu których była niezdolna do pracy wcześniej. Podobne konkluzje zostały zawarte w opinii biegłego ortopedy-traumatologa M. G. (1). Odwołująca do opinii uzupełniających sporządzonych przez biegła neurolog J. S. nie składała zastrzeżeń, podobnie jak do opinii ortopedy-traumatologa M. G. (1). Sąd ustalając stan faktyczny na podstawie opinii biegłych miał na uwadze, że były one zgodne co do konkluzji, były sporządzane przez biegłych specjalistów, a wnioski w nich zawarte były w pełni weryfikowalne z treściami samych opinii.

Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego. Odwołująca jako strona inicjująca postępowanie nie wnosiła o dopuszczenie dowodu z jej przesłuchania lub przeprowadzenie rozprawy w jej obecności. Wobec powyższego Sąd uznał, że mając zgromadzony w całości materiał dowodowy wystarczający do wydania orzeczenia wydał wyrok na posiedzeniu niejawnym.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie było odwołanie od decyzji organu rentowego odmawiającej A. K. prawa do zasiłku chorobowego za kolejne okresy w związku z wykorzystaniem okresu zasiłkowego oraz zobowiązującej do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia w związku z brakiem prawa do zasiłku chorobowego i niepoinformowaniem pracodawcy o stanach faktycznych mających wpływ na ustalenia prawa do świadczeń.

W pierwszej kolejności Sąd ocenił zasadność odwołania w zakresie odmowy prawa od zasiłku chorobowego za okresy od okres od 26 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku oraz od 5 września 2017 roku do 17 lutego 2018 roku. Organ rentowy podnosił, że odwołująca była niezdolna do pracy od 9 stycznia 2017 roku z przerwami z powodu tożsamych schorzeń co skutkowało ustaleniem, że niezdolności do pracy podlegają zaliczeniu w jeden okres zasiłkowy, który został wykorzystany z dniem 25 sierpnia 2017 roku.

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. - Dz. U. z 2019 r. poz. 645, dalej jako: ustawa zasiłkowa) zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy z przyczyn określonych w art. 6 ust. 2 - nie dłużej jednak niż przez 182 dni, a jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży - nie dłużej niż przez 270 dni. Powyższy okres jest tzw. okresem zasiłkowym, którego wyczerpanie skutkuje odmową przyznania prawa do dalszego zasiłku chorobowego. Okres zasiłkowy przy schorzeniach odwołującej się wynosił 182 dni. Z kolei art. 9 ust. 1 ustawy zasiłkowej wskazuje, że do okresu zasiłkowego wskazanego w art. 8 tej ustawy zalicza się również wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, a w ust. 2 wskazuje on, że do owego okresu zalicza się również okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni. Z literalnego brzmienia cyt. art. 9 ww. ustawy wynika, że do okresu zasiłkowego wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy. Przy czym wykładnia językowa prowadzi do wniosku, że doliczaniu podlegają okresy niezdolności do pracy w znaczeniu medycznym. Ratio legis wprowadzenia do przepisu pojęcia "ta sama choroba" nakazuje objąć tym terminem wszystkie schorzenia dotykające tego samego organu lub układu wchodzącego w skład organizmu człowieka (wyrok SN z 5 maja 2016 r., II BU 4/15).

W niniejszej sprawie w zakresie oceny charakteru schorzeń opinie wydawali biegli: neurolog oraz ortopedy-traumatolog. Wskazali oni, że w okresach od 9 stycznia 2017 roku do 21 stycznia 2017 roku, od 22 stycznia 2017 roku do 29 czerwca 2017 roku, od 31 lipca 2017roku do 4 sierpnia 2017 roku, od 21 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku oraz od 5 września 2017 roku do 17 lutego 2018 roku odwołująca była leczona z powodu chorób współistniejących, tożsamych schorzeń narządu ruchu. Ponadto przerwy pomiędzy okresami niezdolności do pracy wynosiło poniżej 60 dni – pomiędzy 29 czerwca 2017 roku a 31 lipca 2017 roku – 31 dni, pomiędzy 4 sierpnia 2017 roku a 21 sierpnia 2017 roku – 16 dni, pomiędzy 31 sierpnia 2017 roku a 5 września 2017 roku – 4 dni. Schorzenia, z powodu których leczyła się odwołująca mimo, że oznaczone różnymi numerami statystycznymi dotyczyły jednego narządu ruchu - schorzenia stawów biodrowych. W okresach kiedy odwołująca była niezdolna do pracy z powodu schorzeń kręgosłupa cały czas trwała niezdolność do pracy z powodu schorzeń układu ruchu związanych ze stawami biodrowymi. Po 29 czerwca 2017 roku, 4 sierpnia 2017 roku oraz po 31 sierpnia 2017 roku odwołująca nie odzyskiwała niezdolności do pracy. Powyższe uzasadnia zaliczenie okresów niezdolności do pracy w ramach jednego okresu zasiłkowego wynoszącego 182 dni, który został wyczerpany z dniem 25 sierpnia 2017 roku.

Zdaniem Sądu, brak jest podstaw do zanegowania wniosków zawartych w opiniach biegłych. Sąd uznał, że wydane w sprawie opinie, które zostały oparte na dokumentacji i badaniu odwołującej, są rzetelne i zasługują na przymiot wiarygodności. Zostały sporządzone w sprawie w sposób obiektywny, rzetelny i pełny, a ich wydanie zostało poprzedzone wnikliwym zapoznaniem się z dokumentacją medyczną, zebraniem wywiadu oraz bezpośrednim badaniem wnioskodawczyni. Podkreślić należy, że Sąd nie dysponuje wiadomościami specjalnymi, które posiadają biegli. Zgodnie zaś z utrwalonym w tej mierze poglądem Sądu Najwyższego - opinie biegłych lekarzy mogą być oceniane przez Sąd wyłącznie przez pryzmat ich zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego oraz wiedzy powszechnej, wystarczające dla uznania bądź nie uznania opinii biegłego za przekonywającą (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2005 r., II CK 572/04, Lex nr 151656). Sąd podzielił dokonane w ww. opiniach ustalenia i przyjął je za podstawę swojego orzeczenia.

Mając na względzie powyższe ustalenie odnośnie wykorzystania okresu zasiłkowego z dniem 25 sierpnia 2017 roku Sąd oddalił odwołanie od decyzji w części odmawiającej A. K. prawa do zasiłku chorobowego za okresy od 26 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku oraz od 5 września 2017 roku do 17 lutego 2018 roku. W tym zakresie Sąd miał na względzie, że decyzja organu rentowego odpowiada prawu.

Natomiast odnośnie zobowiązania A. K. do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego za okres od 26 sierpnia 2017r. do 31 sierpnia 2017r. oraz od 5 września 2017r. do 21 grudnia 2017r. w kwocie 11.280,30 brutto wraz z odsetkami w kwocie 686,95 zł Sąd w uwzględnił odwołanie zmierzające do ustalenia, że odwołująca nie jest zobowiązana do zwrotu powyższych kwot. Zgodnie z art. 80 ust.1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2016.963 j.t. z późn. zm; dalej jako ustawa systemowa) w celu ustalenia prawa do świadczeń oraz ich wysokości ubezpieczeni zobowiązani są do przedstawiania stanów faktycznych mających wpływ na prawo lub wysokość świadczeń oraz informowania o wszelkich zmianach mających wpływ na świadczenie. Natomiast zgodnie z art. 84 ust. 1 i 2 ustawy systemowej osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, z uwzględnieniem ust. 11. Za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:

1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.

Z powyższych przepisów wynika, że konieczne jest rozróżnienie świadczenia nienależnego od świadczenia nienależnie pobranego. Każde świadczenie nienależnie pobrane jest nienależne, natomiast nie działa w tej sytuacji reguła odwrotna. Z samego faktu, że ubezpieczony nie ma prawa do świadczenia z ubezpieczenia społecznego nie można wywodzić, że winien zwrócić wypłacone świadczenie. Nie działa tu automatyzm pomiędzy stwierdzeniem braku uprawnienia do określonego świadczenia a obowiązkiem jego zwrotu. Kwoty nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego, których zwrotu można się domagać, nie są tożsame z kwotami, które zostały wypłacone bez podstawy prawnej. Istotną bowiem cechą nienależnie pobranego świadczenia jest świadomość osoby pobierającej świadczenie co do nieprzysługiwania tego świadczenia w całości lub w części od początku, albo w następstwie zdarzeń mających miejsce później. Kryterium istnienia świadomości wynika z pouczenia udzielonego przez organ rentowy, bądź też z niektórych zachowań ubezpieczonego (składanie fałszywych zeznań, posługiwanie się fałszywymi dokumentami oraz inne przypadki świadomego wprowadzenia w błąd organu rentowego). Również w orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że organ rentowy może domagać się zwrotu nienależnie pobranego świadczenia tylko wówczas, gdy ubezpieczonemu można przypisać złą wolę. Obowiązek zwrotu obciąża tylko tego, kto przyjął świadczenie w złej wierze wiedząc, że mu się nie należy, co dotyczy zarówno osoby, która została pouczona o okolicznościach, w jakich nie powinna pobierać świadczeń, jak też tej osoby, która uzyskała świadczenia na podstawie nieprawdziwych zeznań lub dokumentów, albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd instytucji ubezpieczeniowej. Z kolei, wypłacenie świadczenia w sposób, na który nie miała wpływu wina świadczeniobiorcy, nie uzasadnia powstania po stronie osoby ubezpieczonej obowiązku zwrotu nienależnie pobranego świadczenia (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 1980r., II URN 51/80, z dnia 11 stycznia 2005 r., I UK 136/04, z dnia 9 lutego 2005 r., III UK 181/04 i z dnia 16 stycznia 2009 r., I UK 190/08).

Warunkiem uznania, że wypłacone świadczenie podlega zwrotowi jest brak prawa do świadczenia oraz świadomość tego (zła wiara) osoby przyjmującej świadczenie, płynąca ze stosownego pouczenia bądź wynikająca z określonych jej zachowań. Dlatego też, aby uznać, że wypłacone świadczenie podlega zwrotowi w myśl art. 84 ust. 2 pkt 1 ustawy systemowej konieczne jest spełnienie dwóch przesłanek. Pierwszą z nich jest ustalenie braku prawa do świadczenia, natomiast drugą świadomość tego występująca u osoby przyjmującej to świadczenie, płynąca ze stosownego pouczenia. Obie te przesłanki wystąpić muszą w trakcie pobierania świadczenia.

Odwołująca nie miała prawa do zasiłku chorobowego za okresy od okres od 26 sierpnia 2017 roku do 31 sierpnia 2017 roku oraz od 5 września 2017 roku do 17 lutego 2018 roku, jednak nie miała świadomości przyjmując świadczenia wypłacane przez płatnika składek, że ze względu na określone okoliczności może nie mieć prawa do zasiłku chorobowego i w związku z tym, że to świadczenie może być uznane za nienależnie pobrane. Odwołująca nie została pouczona przez organ rentowy o tym, że niezależnie od przedłożenia świadectwa pracy pracodawcy, u którego jest zatrudniana tj. (...) w W. powinna przedłożyć również informację o tym, że przed zatrudnieniem pobierała zasiłek chorobowy. Żaden z przepisów ustawy systemowej, ani chorobowej nie stanowi o tym, że pracownik który jest zatrudniany u nowego pracodawcy ma obowiązek informować go o tym, że przez zatrudnieniem był niezdolny do pracy, w tym w okresie po ustalaniu poprzedniego tytułu obowiązkowego ubezpieczenia. Takiego obowiązku bez stosownego pouczenia nie można upatrywać w regulacji art. 80 ust. 1 ustawy systemowej. Z literalnego brzmienia przepisu wynika, że ubezpieczeni są zobowiązani do informowania o okolicznościach mających wpływ na ich prawa do świadczeń, co nie oznacza, że osoba ubezpieczona nie mając stosownej wiedzy płynącej z pouczenia musi informować o okolicznościach mających wpływ na ustalenie ustania prawa do świadczeń. Odwołująca działająca w zakresie posiadanej wiedzy przedstawiła nowemu pracodawcy świadectwo pracy, które zawiera (powinno zawierać) okresy niezdolności do pracy. Natomiast ani organ rentowy, ani nowy pracodawca – (...) nie poinformowali jej o tym, że ma obowiązek również ujawnić dane dotyczące okresu po ustaniu zatrudnienia w spółce (...).

Nie można oczekiwać od osoby nieposiadającej wiedzy płynącej z pouczenia czy to od pracodawcy czy to od organu rentowego, żeby przedkładała bez stosownego wezwania jakiekolwiek informacje dotyczące ustalania prawa do świadczeń. Organ rentowy zobowiązując do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia powoływał się na nieprzedstawienie pracodawcy stanu faktycznego mającego wpływ na ustalenie prawa do świadczenia. Jednak organ rentowy w toku postępowania administracyjnego zmierzającego do wydania zaskarżonej decyzji, czy też postępowania sądowego nie przedstawił żadnego przepisu nakładającego na odwołującą taki obowiązek. Sąd uznał, że to organ rentowy, jako mający wiedzę o tym, że odwołująca była niezdolna do pracy w okresie pomiędzy ustaniem zatrudnienia w C. W., a podjęciem zatrudnienia w (...) w W. i okresie pobierania zasiłku chorobowego, powinien poinformować o tym pracodawcę. Odnośnie samego charakteru pouczenia Sąd podziela pogląd, że brak pouczenia świadczeniobiorcy o okolicznościach powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń emerytalnych lub rentowych zwalnia go z obowiązku zwrotu świadczeń pobranych mimo istnienia tych okoliczności, choćby nawet mógł powziąć o nich wiadomość z innych źródeł. Obowiązek pouczenia spoczywa na organie rentowym, samo zaś pouczenie powinno być wyczerpujące, zawierające informację o obowiązujących w dniu pouczania zasadach zawieszalności prawa do świadczeń. Brak pouczenia zwalnia osobę bezpodstawnie pobierającą świadczenia z obowiązku ich zwrotu. Pouczenie takie nie może być abstrakcyjne, obciążone brakiem konkretności, a w szczególności nie może odnosić się do wszystkich hipotetycznych okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń. Pouczenie takie nie mogłoby być uznane za należyte i rodzące po stronie świadczeniobiorcy obowiązek zwrotu świadczenia (v. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 13 czerwca 2019 r. III AUa 572/18).

W takiej sytuacji to na ogranie rentowym spoczywał obowiązek poinformowania odwołującej o tym, że nie będzie miała prawa do zasiłku chorobowego jeśli organ rentowy ustali, że wyczerpała okres zasiłkowy wynoszący 182 dni, a także konieczności informowania organu rentowego lub pracodawcy o tym, że odwołująca była wcześniej niezdolna do pracy. Nawet przyjmując pogląd odmienny, że pouczenie może być pozbawione przymiotu konkretności (v. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2019 r. III UK 22/18) to i tak na organie rentowym powinien spoczywać obowiązek przytoczenia choćby określonych przepisów prawa odnoszących się do wykorzystania okresu zasiłkowego oraz wskazanie abstrakcyjnie ewentualnych okoliczności mogących mieć wpływ na ustalenie prawa do świadczeń zgodnie z art. 80 ustawy systemowej.

Wobec powyższego Sąd uznał, że nie jest spełniona druga przesłanka z art. 84 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej - świadomość u odwołującej przyjmującej to świadczenie, płynąca ze stosownego pouczenia, że nie będzie miała prawa do świadczenia w skutek zaistnienia określonych przesłanek. Odwołująca jak już wskazano powyżej nie miała wiedzy, aby musiała przedstawić pracodawcy lub organowi rentowemu, że po 21 stycznia 2017 roku dalej była niezdolna do pracy czyli po dniu w którym ustał jej stosunek pracy.

Mając na względzie powyższe rozważania Sąd uznał, że odwołująca A. K. nie jest zobowiązana do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego za okres od 26 sierpnia 2017r. do 31 sierpnia 2017r. oraz od 5 września 2017r. do 21 grudnia 2017r. w kwocie 11.280,30 brutto wraz z odsetkami w kwocie 686,95 zł i wobec tego zmienił zaskarżoną decyzję o czym orzekł w punkcie 1 sentencji wyroku.