Sygn. akt I S 89/12
Dnia 19 grudnia 2012 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny
w składzie :
Przewodniczący Sędziowie: |
SSA Ewa Tkocz SA Mieczysław Brzdąk (spr.) SO del. Tomasz Ślęzak |
po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2012 r. w Katowicach
na posiedzeniu niejawnym
sprawy ze skargi J. J.
z udziałem Prezesa Sądu Okręgowego w (...)
o stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie I C 125/12 Sądu Okręgowego w (...)
p o s t a n a w i a :
1) stwierdzić, że w sprawie I C 125/12 Sądu Okręgowego w (...) nastąpiła przewlekłość postępowania w okresie od 13 kwietnia do 22 maja 2012 roku oraz od 9 lipca do 2 sierpnia 2012 roku;
2) przyznać J. J. od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w (...) kwotę 2000 zł (dwa tysiące) złotych.
Sygn. akt I S 89/12
Skarżący J. J. wniósł skargę na przewlekłość postępowania w sprawie I C 125/12 Sądu Okręgowego w (...) oraz o zasądzenie od Skarbu Państwa kwoty 20.000 zł.
Na uzasadnienie skargi podał, że pozew w wymienionej sprawie złożył w kwietniu 2012 roku. Sąd I instancji zwolnił powoda od kosztów sądowych, doręczył odpis pozwu pozwanemu on udzielił odpowiedzi a w dniu 16 października 2012 roku wydał postanowienie, na które powód wniósł zażalenie.
Według skarżącego „w okresie od 15 maja 2012 roku do 2 listopada 2012 roku wystąpiła nieuzasadniona zwłoka „jako opieszałe rozpoznanie pozwu i jego doręczenie, wydania w/w postanowienia i jego zaskarżenie a także wyznaczenia rozprawy” co wpłynęło na naruszenie prawa powoda „do rozsądnego w czasie rozpoznania sprawy a także poniesienia przez powoda skutków „finansowych i zdrowotnych”.
Skarb Państwa – Prezes Sądu Okręgowego w (...) w odpowiedzi na skargę zgłosił przystąpienie do sprawy i wniósł o oddalenie skargi.
Sąd Apelacyjny ustalił i zważył co następuje.
Sprawa, której dotyczy skarga, została wszczęta wskutek złożenia w Administracji Aresztu Śledczego w W. w dniu 2 kwietnia 2012 roku przez J. J. pozwu przeciwko Skarbowi Państwa – Dyrektorowi Aresztu Śledczego w G. o zapłatę 79.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę w wyniku naruszenia dóbr osobistych powoda. Pozew wpłynął do Sądu Okręgowego w (...) w dniu 10 kwietnia 2012r
Zarządzeniem z 23 maja 2012 roku Przewodniczący wezwał powoda do złożenia oświadczenie o stanie rodzinnym, majątkowym i uzyskiwanych dochodach. Zarządzenie wykonano 28 maja 2012r (k.4). Wezwanie do złożenia oświadczenia doręczono powodowi 6 czerwca 2012r. (k.6).
Powód złożył oświadczenie w dniu 13 czerwca 2012r.
Postanowieniem z 19 czerwca 2012 roku Sąd Okręgowy w (...) zwolnił powoda od kosztów sądowych oraz oddalił jego wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.
Odpis postanowienia doręczono powodowi 28 czerwca 2012 roku. Na wymienione postanowienie, w części oddalającej wniosek o ustanowienie pełnomocnika, powód wniósł zażalenie w dniu 5 lipca 2012 roku (k.18).
W dniu 3 sierpnia 2012 roku, na skutek zarządzenia Przewodniczącego Wydziału z tej samej daty, akta z zażaleniem przesłano Sądowi Apelacyjnemu w Katowicach.
Wymienione zażalenie Sąd Apelacyjny rozpoznał w dniu 7 września 2012 roku (k. 23).
Po doręczeniu powodowi odpisu postanowienia akta sprawy w dniu 24 września 2012 roku przesłano Sądowi Okręgowemu w (...) (k.28).
Postanowieniem z 16 października 2012r Sąd Okręgowy stwierdził swą niewłaściwość i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Gdańsku jako rzeczowo i miejscowo właściwemu.
W dniu 6 listopada 2012r. powód wniósł zażalenie na wymienione postanowienie.
Przystępując do oceny zasadności skargi na przewlekłość postępowania wskazać należy, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1483 ze zm.) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne dla załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).
Zauważyć również należy, że ustawa nie określa przeciętnego czasu oczekiwania na rozpatrzenie sprawy. Analizie z punktu widzenia przewlekłości podlega cały okres tego postępowania przed danym sądem (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2010 r., III SPP 6/10, LEX nr 602069).
W myśl art. 1 ust. 1 ustawy do nieuzasadnionej zwłoki w rozpoznaniu sprawy może dojść zarówno wskutek bezczynności (zaniechania), jak i wskutek działania sądu. Przewlekłość postępowania to nieuzasadnione żadną z okoliczności wymienionych w art. 2 ust. 2 ustawy długotrwałe zaniechanie przez sąd czynności lub podejmowanie czynności nieefektywnych bądź pozornych.
Niewątpliwym jest, że na etapie postępowania objętym skargą, sprawa I C 125/12 Sądu Okręgowego w (...) nie była zawiła ani faktycznie ani prawnie.
Czynności podejmowane w tej sprawie dotyczyły jedynie badania wymogów formalnych pozwu oraz rozpoznania wniosku powoda o zwolnienie od kosztów i ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika.
Jak wynika z poczynionych wyżej ustaleń od daty wniesienia (wpływu) pozwu do Sądu Okręgowego w (...) (10 kwietnia 2012r) do wydania zarządzenia o wezwaniu powoda do złożenia oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania (23 maja 2012r) upłynęło niemal 6 tygodni a do wykonania zarządzenia (28 maja 2012r) ponad 6 tygodni.
Jak wyżej wspomniano sprawa IC 125/12 Sądu Okręgowego w (...) na wstępnym etapie postępowania nie była zawiła czy skomplikowana a czynności Sądu powinny ograniczyć się tylko do rozpoznania wniosku powoda o zwolnienie od kosztów i ustanowienie pełnomocnika z urzędu.
Przyjmując, że ocena terminowości i prawidłowości czynności sądowych nie może być oderwana od obowiązku nadania odpowiedniego biegu i rozpoznania przez sąd bez nieuzasadnionej zwłoki, wszystkich spraw do niego wniesionych przy zachowaniu zasady ich rozpoznawania według kolejności wpływu, podkreślenia wymaga, że co najmniej od 13 kwietnia do 22 maja 2012r w sprawie wystąpiła niczym nie usprawiedliwiona przewlekłość postępowania.
Podobnie należy ocenić bezczynność Sądu w okresie od wpływu zażalenia powoda na postanowienie o odmowie ustanowienia dlań pełnomocnika ( 5 lipca 2012r) do wydania zarządzenia o przedstawieniu akt z zażaleniem powoda Sądowi Apelacyjnemu, co nastąpiło w dniu 3 sierpnia 2012 roku.
Uwzględniając powołane wyżej okoliczności, że ocena terminowości i prawidłowości czynności sądowych nie może być oderwana od obowiązku nadania odpowiedniego biegu i rozpoznania przez sąd bez nieuzasadnionej zwłoki, wszystkich spraw do niego wniesionych należało przyjąć, że najpóźniej w 3 dniu roboczym od wpływu zażalenia powinno otrzymać ono prawidłowy bieg, co sprawia, że przewlekłość postępowania trwała od 9 lipca 2012r do 2 sierpnia 2012 roku.
Mając na uwadze czas trwania przewlekłości jej przyczyny oraz charakter postępowania, w którym przewlekłość wystąpiła Sąd Apelacyjny przyjął, że odpowiednią sumą pieniężną z tego tytułu jest 2000 zł (art. 12 ust. 4 ustawy).
Z powołanych przyczyn na podstawie art. 12 ust. 2 i 4 ustawy orzeczono jak wyżej.