Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: sekr. sąd. Agnieszka Sobolczyk

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2021 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa L. S. i A. S.

przeciwko Skarbowi Państwa - Szefowi (...) Zarządu (...)
w B.

o ochronę naturalnego środowiska człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. rzecz powodów L. S.
i A. S. kwotę 118 800,00 zł (sto osiemnaście tysięcy osiemset złotych), w tym kwotę:

a)  54 900,00 zł (pięćdziesiąt cztery tysiące dziewięćset złotych)
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 lutego 2017 roku do dnia zapłaty,

b)  5 500,00 zł (pięć tysięcy pięćset złotych) z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie od dnia 2 maja 2017 roku do dnia zapłaty;

c)  58 400,00 zł (pięćdziesiąt osiem tysięcy czterysta złotych)
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lipca 2020 roku
do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. solidarnie rzecz powodów L. S. i A. S. kwotę 12 627,10 zł (dwanaście tysięcy sześćset dwadzieścia siedem złotych 10/100) tytułem zwrotu części kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

3.  umarza postępowanie w części dotyczącej kwoty 24 200,00 zł (dwadzieścia cztery tysiące dwieście złotych) wobec cofnięcia pozwu;

4.  oddala powództwo w pozostałej części;

5.  ściąga z roszczenia zasądzonego na rzecz powodów L. S.
i A. S. w pkt 1 wyroku solidarnie na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 1 236,11 zł (jeden tysiąc dwieście trzydzieści sześć złotych 11/100) tytułem części brakujących kosztów procesu;

6.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 6 035,12 zł (sześć tysięcy trzydzieści pięć złotych 12/100) tytułem części brakujących kosztów procesu.

Sygn. akt I C 181/17

UZASADNIENIE

L. S. i A. S. wnieśli o zasądzenie od Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. kwoty 18 000,00 zł tytułem kosztów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku położonego na działkach o numerach (...) w miejscowości G. wraz
z ustawowymi odsetkami od dnia 16 lutego 2017 r. do dnia zapłaty; kwoty 42 000,00 zł tytułem spadku wartości działek o numerach (...) wraz
z ustawowymi odsetkami od dnia 16 lutego 2017 r. do dnia zapłaty; kwoty
7 000,00 zł tytułem kosztów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynków położonych na działce o numerze (...) w miejscowości Z. wraz
z ustawowymi odsetkami od dnia 2 maja 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwoty
17 600,00 zł tytułem spadku wartości działki o numerze (...) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 maja 2017 r. do dnia zapłaty. Ponadto wnieśli o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa
i zasądzenie od powodów kosztów procesu.

W piśmie procesowym z 23 czerwca 2020 r. pełnomocnik powódki zmodyfikował żądanie pozwu w ten sposób, że zażądał ostatecznie kwoty 118 800,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 lutego 2017 r.
do dnia zapłaty, która to kwota wynika z sumy kwot wskazanych w treści opinii biegłego K. N. (rewitalizacja 76 400,00 zł i spadek wartości 42 400,00 zł).

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w zmodyfikowanej postaci
i zasądzenie kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

L. S. i A. S. są współwłaścicielami na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej nieruchomości położonej w G., gmina Ł., o powierzchni 0,9600 ha, oznaczonej numerem działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...). Jest ona obciążoną dożywotnią służebnością osobista, polegającą na prawie
do korzystania z całego parteru budynku mieszkalnego, prawie korzystania
z urządzeń sanitarnych i pomieszczeń gospodarczych oraz prawie swobodnego poruszania się po podwórzu, (dowód: odpis z księgi wieczystych - k. 11 - 12; wypis z rejestru gruntów - k. 13) .

L. S. i A. S. są współwłaścicielami na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej nieruchomości położonej w G., gmina Ł., o powierzchni 0,8400 ha, oznaczonej numerem działki (...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), (dowód: odpis z księgi wieczystych - k. 19 - 19 verte; wypis z rejestru gruntów
- k. 17) .

L. S. i A. S. są współwłaścicielami na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej nieruchomości położonej w Z., gmina Ł., o powierzchni 4,3449 ha, oznaczonej numerem działki (...),
dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), (dowód: odpis z księgi wieczystych - k. 23 - 23 verte; wypis
z rejestru gruntów - k. 25) .

Ze „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Ł.” wynika, że działka o numerze (...) od strony drogi jest przeznczona na zabudowę mieszkaniowo - usługową o niskiej intensywności. Pozostały teren tej działki to grunty uprawne o wysokiej klasie bonitacyjnej
(II - IV). Dla działki o numerze (...) nie ma utworzonego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Składa się ona z gruntów rolnych zabudowanych, zadrzewionych, zakrzewionych i ornych IV klasy bonitacyjnej.
Ze „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Ł.” wynika, że działka o numerze (...) składa się z terenu upraw rolnych wysokiej klasy bonitacyjnej (II - IV) i słabej klasy bonitacyjnej (IV - VI) oraz z terenu zabudowy mieszkaniowo - usługowej o niskiej intensywności, (dowód: zaświadczenia - k. 14, k. 18, k. 24; mapy - k. 15, k. 16, k. 26) .

Działki o numerach (...) położone są przy gminnej drodze asfaltowej, uzbrojone są w energię elektryczną i wodociąg z przyłączami. Ścieki socjalno - bytowe odprowadzane są do przydomowej oczyszczalni ścieków. Wjazd
na posesję oraz ciągi komunikacyjne zostały utwardzone kostką brukową. Główna brama wjazdowa wyposażona jest w automatykę. Na posesji znajduje się budynek mieszkalny oraz zabudowania gospodarcze. Jeden z budynków gospodarczych pełni funkcję budynku mieszkalnego i wyposażony jest w instalację elektryczną, wodociągową i piec wolnostojący. Główny budynek mieszkalny to obiekt piętrowy z poddaszem nieużytkowym. Jest docieplony styropianem i otynkowany. Jego powierzchnia zabudowy wynosi 174,28 m ² , użytkowa - 243,86 m ² , a kubatura
- 1 334,02 m ² . Zbudowany jest z cegły, pokryty jest blachodachówką. Stolarka okienna i drzwiowa wykonana jest z PCV, część drzwi wykonana jest z drewna. Budynek zasilany jest ciepłem z kotłowni na ekogroszek. Cztery budynki gospodarcze zbudowane są z cegły i pustaków ceramicznych, pokryte są blachą
i papą. Działka o numerze (...) oddalona jest od działki siedliskowej o około
3,5 km. Uzbrojona jest w energię elektryczną. Znajdują się na niej dwa budynki w stanie ruiny, (dowód: opinia biegłego K. N. - k. 73 - 208
i k. 247 - 248 i k. 272 - 279) .

W dniu 25 października 2016 r. Sejmik Województwa (...) podjął uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania, w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie uchwałę z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Zgodnie
z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza
się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

a) w podobszarze A:

- zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno
i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo- usługową,

- zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

- zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

- zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży;

b)w podobszarze B:

- zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

- zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy, (bezsporne) .

Z § 9 tej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

a) w podobszarze A:

- zakaz budowy budynków jedno i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo - usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo- usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego,
a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji
o warunkach zabudowy;

a) w podobszarze B:

- zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

- zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

- dopuszcza się rozbudowę odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, (bezsporne) .

Z § 10 powyższej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

a) w podobszarze A - w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej;

b) w podobszarze B - w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej, (bezsporne) .

Przedmiotowe działki znajdują się na terenie wyżej wspomnianego obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł. w granicach podobszaru A, (bezsporne) .

Na skutek działania lotniska wojskowego dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu w nocy na przedmiotowych działkach, w tym
na działce zabudowanej budynkiem mieszkalnym. W celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w pomieszczeniach tego budynku należy wykonać adaptację akustyczną polegającą na wymianie 12 okien o łącznej powierzchni około 45 m ^{( 2)} łącznie. Ponadto należy zwiększyć izolacyjność akustyczną części fasad na parterze poprzez dodanie do ścian fasadowych
4 wewnętrznych przedścianek zbudowanych z profili stalowych i płyt gipsowo - włóknowych, ocieplonej wełną mineralną. Przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł. budynek ten był
w zasadzie dostatecznie wyciszony zgodnie z obowiązującymi wówczas normami prawa budowlanego. Koszt prac adaptacji akustycznej, które należy wykonać
w tym budynku w celu dostosowania do stanu normatywnego sprzed wprowadzenia OOU wynosi 15 427,54 zł. Koszt adaptacji akustycznej tego budynku po wprowadzeniu OOU wynosi 91 799,08 zł - z uwzględnieniem obustronnego płytowania i 4 % poprawek na docinki (bez uwzględnienia obustronnego płytowania - 91 100,00 zł). Zatem różnica wynosi 76 400,00 zł brutto, (dowód: opinia (...) - k. 339 - 377, opinia biegłego K. N. - k. 442 - 467 wraz z opinią uzupełniającą - k. 501 - 516 i k. 536 - 544 i opinią ustna - k. 545 i nagranie rozprawy z 28 stycznia 2021 r. płyta - koperta - k. 553, minuta od 00:02:51 do 00:06:56) .

Wprowadzenie powyższą uchwałą obszaru ograniczonego użytkowania zmniejszyło wartość działek należących do powodów o łączną kwotę 42 400,00 zł z uwzględnieniem służebności, przy czym spadek wartości działek w G. wyniósł 36 900,00 zł, a spadek wartości działki w Z. - 5 500,00 zł. Bez uwzględnienia służebności spadek wartości powyższych nieruchomości wynosi 46 600,00 zł, (dowód: opinia pisemna biegłego K. N. - k. 73
- 208 i k. 247 - 248 i k. 272 - 279; opinia ustna biegłego K. N.
- k. 327 verte i nagranie rozprawy z 20 sierpnia 2018 r. - płyta - koperta - k. 553, minuta od 00:03:31 do 00:06:47) .

Pismem z 31 stycznia 2017 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 18 000,00 zł tytułem kosztów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku położonego na działkach o numerach (...) w miejscowości G.
oraz kwoty 42 000,00 zł tytułem spadku wartości działek o numerach (...). Powodowie wyznaczyli pozwanemu do zapłaty termin 7 dni od dnia otrzymania wezwania, co nastąpiło 8 lutego 2017 r. W odpowiedzi na to pismo pozwany odmówił wypłaty żądanych kwot. Pismem z 14 kwietnia 2017 r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 7 000,00 zł tytułem kosztów niezbędnych
do rewitalizacji akustycznej budynku położonego na działce o numerze (...)
w miejscowości Z. oraz kwoty 17 600,00 zł tytułem spadku wartości działki o numerze (...). Powodowie wyznaczyli pozwanemu do zapłaty termin 7 dni
od dnia otrzymania wezwania, co nastąpiło 24 kwietnia 2017 r. W odpowiedzi
na to pismo pozwany odmówił wypłaty żądanych kwot, (dowód: pismo - k. 20 - 21 verte i k. 31 - 32; dowód nadania i odbioru - k. 21 - 21 verte i k. 32 - 32 verte; pisma - k. 22 i k. 33) .

Powyższy stan faktyczny jest częściowo bezsporny, bowiem Sąd ustalił
go na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, których wiarygodność i prawdziwość nie była przez nie kwestionowana.

Sąd ustalił utratę wartości działek w oparciu o opinię biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. Opinię tą uznał za wiarygodną, albowiem jest jasna, wewnętrznie niesprzeczna oraz naukowo i logicznie uzasadniona. Została ona sporządzona w oparciu o oględziny nieruchomości oraz o przedstawioną przez strony dokumentacje, przy czym sporządzono ją z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Biegły szczegółowo opisał stan nieruchomości, a także dokonał stosownych obliczeń. W opinii uzupełniającej odniósł się do wątpliwości stron i w sposób jasny i logiczny wskazał, dlaczego podtrzymuje wnioski wcześniejszej opinii.

Sąd ustalił, że na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu w nocy na działkach o numerach (...); że budynek znajdujący się na tych działkach był w zasadzie wyciszony przed wejściem w życie powyższej uchwały (z niewielkimi wyjątkami); zakres robót potrzebnych do zapewnienia budynkowi odpowiedniego klimatu akustycznego i ich wartość - w oparciu o opinię firmy (...) i biegłego K. N.. Opinie te Sąd uznał za wiarygodne, albowiem są jasne,
w zasadzie wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione,
a także praktycznie w pełni z sobą korelują i wzajemnie się uzupełniają
(za wyjątkiem sposobu wybudowana przyścianek). Opinie te zostały sporządzone w oparciu o oględziny nieruchomości oraz o przedstawioną przez strony dokumentacje, przy czym sporządzono je z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Biegli szczegółowo opisali stan nieruchomości powodów, a także dokonali stosownych obliczeń. Biegły K. N. uwzględnili przy tym wątpliwości pozwanego, fachowo i rzeczowo odnosząc się do nich
w sporządzonych przez siebie opiniach uzupełniających. Sąd uznał, że koszt rewitalizacji po wprowadzeniu OOU wynosi 91 799,08 zł, a nie 91 100,00 zł, gdyż na te dodatkowe koszty (okładzina obustronna z płyt, a nie jednostronna), które nie zostały uwzględnione w opinii firmy (...), zwrócił uwagę biegły K. N., który uznał, że przedstawiona przez niego technologia wykonania prac, zwiększająca koszt rewitalizacji o niecałe 700,00 zł, będzie skuteczna i właściwa (odpowiednie podtrzymywanie warstwy izolacyjnej z wełny).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie prawie w całości.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2020 r., poz. 1219), w związku
z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę.

Przesłankami wynikającej z tej regulacji są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą.

Z powyższego przepisu wynika także, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że przy definiowaniu obszaru ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Ograniczenia
są związane z konkretną nieruchomością położoną na tym obszarze i dotyczą każdego właściciela, gdyż dopóki będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów.

Praktycznie zawsze obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzedniego stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków
nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, że jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, który uwzględnić powinien wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń
w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r.,
II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, Lex 528219).

Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zwłaszcza opinię biegłego ds. wyceny nieruchomości, należy stwierdzić, że wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania powodowie ponieśli szkodę, która polega na ograniczeniu w sposobie korzystania z nieruchomości i zmniejszeniu ich wartości, ponieważ znajdują się one
w podobszarze A obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzonego uchwałą Nr (...) Sejmiku Województwa (...) z 25 października 2016 r.

Mając na uwadze przepisy powoływanej wcześnie ustawy powodowie
nie mogą dochodzić zakazania immisji hałasu przez lotnisko. Zatem
mają ograniczoną możliwość wykonywania swojego prawa własności poprzez podejmowanie działań ochronnych. Istotne w niniejszej sprawie jest również
i to, że z § 9 powyższej uchwały wynika m.in. zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo - usługową. Zatem szkodę powodów należy badać pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania nieruchomości na te cele i oceniać pod kątem spadku jej wartości. Reasumując, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, w obrębie którego usytuowane są nieruchomość powodów, doznali oni szkody obejmującej obniżenie wartości nieruchomości.
W tym miejscu należy zauważyć, że nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym
i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy właściciel zamierza
ją zbyć, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (patrz wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu: z 30 września 2009 r., I ACa 484/09, Lex 756606
i I ACa 772/09 z 17 czerwca 2010 r., Lex 756717). Zatem do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 cytowanej wcześniej ustawy należy obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej współwłaściciele będą musieli znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje, np. hałas (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, Lex 756735). (...) powodów znajdują się w pobliżu lotniska wojskowego w Ł., zatem hałas wytwarzany przez samoloty negatywnie postrzegany jest przez potencjalnych jej nabywców. Z opinii biegłego ds. wyceny nieruchomości wynika, że zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska w obszarze ograniczonego użytkowania spadło, a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do ich kupna za niższą cenę. Dlatego Sąd ustalił za biegłym,
że wartość rynkowa działek należących do powodów spadła o łączną kwotę 42 400,00 zł z uwzględnieniem służebności - zgodnie zresztą z żądaniem powodów.

Przechodząc do drugiego roszczenia powodów, które dotyczyło zwrotu nakładów na rewitalizację akustyczną budynków, należy przytoczyć treść art. 136 ust. 3 wyżej wymienionej ustawy, z którego wynika, że w razie określenia
na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący
w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (patrz uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC 2002, zeszyt 6, poz. 74).

W tej sprawie obowiązek pozwanego do naprawienia szkody powodów, który polega na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...). Ustalała ona bowiem zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych, zmierzających
do przyczynienia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości niewpływającej na podniesienie jej wartości z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania.

Budynek mieszkalny, który znajduje się na działce w G., niewątpliwie wymaga ochrony akustycznej na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Z opinii (...) wynika, że nie spełnia on obowiązujących wymogów, a przez
to nie zapewnia należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których koszty biegły z zakresu budownictwa określił na kwotę 76 400,00 zł - po odliczeniu kosztów rewitalizacji według stanu normatywnego sprzed wprowadzenia OOU. Sąd uznał, że koszt rewitalizacji po wprowadzeniu OOU wynosi 91 799,08 zł, a nie 91 100,00 zł, gdyż na te dodatkowe koszty (okładzina obustronna z płyt, a nie jednostronna,
z zapasem 4 %), które nie zostały uwzględnione w opinii firmy (...), zwrócił uwagę biegły K. N., który uznał, że przedstawiona przez niego technologia wykonania prac, zwiększająca te koszty o niecałe 700,00 zł, będzie skuteczna i właściwa (odpowiednie podtrzymywanie warstwy izolacyjnej
z wełny). Zdaniem Sądu taki właśnie zakres prac powinien być uwzględniony
w niniejszej sprawie, tym bardziej, że biegły ds. budownictwa ma większą wiedzę w zakresie technologii wykonywania prac budowlanych niż firma zajmująca
się akustyką.

Dlatego Sąd orzekł, jak w pkt 1 wyroku, na podstawie art. 129 ust. 2 i art. 136 ust. 3 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2020 r., poz. 1219).

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. W tym miejscu należy zauważyć, że przed wytoczeniem powództwa powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 18 000,00 zł tytułem kosztów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku położonego na działkach
o numerach (...) w miejscowości G.; kwoty 42 000,00 zł tytułem spadku wartości działek o numerach (...); kwoty 7 000,00 zł tytułem kosztów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku położonego na działce
o numerze (...) w miejscowości Z. oraz kwoty 17 600,00 zł tytułem spadku wartości działki o numerze (...). Powodowie wyznaczyli pozwanemu do zapłaty termin 7 dni od dnia otrzymania wezwania, co nastąpiło odpowiednio: 8 lutego 2017 r. i 24 kwietnia 2017 r. Zatem należy stwierdzić, że w zakresie kwoty 54 900,00 zł (18 000,00 zł tytułem rewitalizacji budynku na działkach (...) plus 36 600,00 zł tytułem spadku wartości tych działek) pozwany pozostaje w zwłoce od 16 lutego 2017 r. Co do odsetek od kwoty 5 500,00 zł tytułem spadku wartości działki (...), to należy stwierdzić, że należą się one powodom od 2 maja 2017 r., gdyż 24 kwietnia 2017 r. pozwany otrzymał wezwanie do zapłaty w terminie 7 dni
kwoty 17 600,00 zł z tego tytułu. W zakresie odsetek od pozostałej części żądania, to należy stwierdzić, że odsetki należą się powodom od 11 lipca 2020 r., ponieważ pozwany został wezwany do zapłaty tej kwoty pozwem w wersji rozszerzonej
3 lipca 2020 r. (k. 495), a mając na uwadze treść art. 455 k.c., winien niezwłocznie (7 dni) spełnić świadczenie. Zatem roszczenie stało się wymagalne 10 lipca 2020 r., a pozwany od dnia następnego pozostawał już w zwłoce. W pozostałej części Sąd powództwo o odsetki oddalił, o czym orzekł, jak w pkt 4 wyroku.

Powodowie ograniczyli swoje żądanie w zakresie dotyczącym spadku wartości działek o numerach (...) (zamiast kwoty 42 000,00 zł żądali kwoty 36 900,00 zł, czyli o kwotę 5 100,00 zł); w zakresie rewitalizacji budynków położonych na działce o numerze (...) (7 000,00 zł) i w zakresie spadku wartości działki o numerze (...) (w miejsce kwoty 17 600,00 zł żądali kwoty 5 500,00 zł, czyli o kwotę 12 100,00 zł). Łącznie powodowie ograniczyli swoje żądanie o kwotę 24 200,00 zł. Dlatego Sąd orzekł, jak w pkt 3 wyroku, na podstawie art. 355 k.p.c. w zw. z art. 203 § 1 i 4 k.p.c., gdyż takie ograniczenie żądania należy traktować jak cofnięcie pozwu wraz z zrzeczeniem się roszczenie, które zdaniem Sądu było zgodne z prawem, nie miało na celu obejście prawa i było zgodne z zasadami współżycia społecznego.

O kosztach procesu należnych powodom solidarnie Sąd orzekł, jak w pkt 2 wyroku, na podstawie art. 100 k.p.c. Ostateczna wartość przedmiotu sporu wyniosła 143 000,00 zł, a w związku z tym, że na rzecz powodów zasądzono kwotę 118 800,00 zł, to należy stwierdzić, że powodowie wygrali sprawę w 83 %,
a przegrali w 17 %.

Powodowie ponieśli koszty procesu w wysokości 16 554,95 zł, w tym: opłata od pozwu - 4 230,00 zł; opłata od pozwu rozszerzonego - 1 710,00 zł; koszty zastępstwa prawnego - 5 400,00 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku
w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.); opłata od pełnomocnictwa - 17,00 zł i zaliczki na koszty opinii - 5 197,95 zł.

Pozwany poniósł koszty procesu w wysokości 6 550,00 zł, w tym: 700,00 zł tytułem zaliczki na koszty opinii biegłego; 5 400,00 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego, które zostały ustalone na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn., Dz. U. z 2018 r., poz. 265) i 450,00 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu zażaleniowym, które zostały ustalone na podstawie § 2 pkt 6 i § 10 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn., Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

Powodowie wygrali koszty procesu w wysokości 13 740,60 zł (83 % z kwoty 16 554,95 zł), a przegrali w wysokości 1 113,50 zł (17 % z kwoty 6 550,00 zł). Różnica obu kwot daje kwotę 12 627,10 zł, która została zasądzona w pkt 2 wyroku.

O brakujących kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 5 i 6 wyroku,
na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn., Dz. U. z 2020 roku, poz. 755) w zw. z art. 100 § 1 k.p.c. Brakujące koszty procesu to brakująca opłata stosunkowa w wysokości 1 210,00 zł (7 150,00 zł minus 4 230,00 zł minus 1 710,00 zł) i brakujące zaliczki na koszty opinii
w wysokości 6 061,23 zł (koszty biegłych 11 959,18 minus zaliczki 5 897,95 zł), łącznie 7 271,23 zł. W związku z tym, że pozwany przegrał sprawę w 83 %,
to należy stwierdzić, że musi pokryć brakujące koszty do wysokości 6 035,12 zł; resztę kosztów w wysokości 1 236,11 zł muszą pokryć powodowie.