Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2021 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2021 r. w Szczytnie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. sp. k. w O.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w Ł.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w Ł. na rzecz powoda (...) sp. z o.. sp. k. w O. kwotę 5.571,90 zł (pięć tysięcy pięćset siedemdziesiąt jeden zł 90/100 gr) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia4.07.2019 r. do dnia zapłaty,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz kwotę 3.225,60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 900/20

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w O. domagał się od (...) S.A. w Ł. zapłaty kwoty 5.571,90 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 lipca 2019r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu podniósł, że dochodzona przez niego wierzytelność wynika ze szkody, jakiej doznał poszkodowany A. K. w swoim pojeździe marki A. (...) na skutek kolizji z dnia 27 kwietnia 2019 roku. Wymieniony zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego na okres od 27 kwietnia do 22 maja 2019 roku. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powodowi 3.345,60 złotych. Uznał za zasadny najem w okresie 17 dni oraz zweryfikował stawkę dobową za wynajem z uwagi na fakt, że poszkodowany miał możliwość skorzystania z pomocy pozwanego przy organizacji pojazdu zastępczego. Zdaniem powoda pozwany nie miał w ogóle faktycznej możliwości zorganizowania najmu pojazdu po wskazywanej przez siebie stawce.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na swoją rzecz od powoda kosztów procesu. W uzasadnieniu strona pozwana wskazała, iż nie kwestionuje swojej odpowiedzialności za zaistniałe zdarzenie z dnia 27 kwietnia 2019 roku. Jako uzasadniony czas najmu pojazdu uznała natomiast okres 17 dni oraz dokonała weryfikacji dobowej stawki wynajmu pojazdu do kwoty 196,80 zł brutto (dla pojazdu klasy D). Żądanie zwrotu kosztów najmu za okres pozostałych 8 dni zgodnie z przedłożoną przez powoda fakturą VAT jest nieuzasadnione, albowiem dla określenia kosztu najmu pojazdu zastępczego w przypadku szkody całkowitej ma bowiem znacznie czas obejmujący okres niezbędny na sprzedaż wraku pojazdu, zakup pojazdu o zbliżonych parametrach oraz jego rejestracji, a nie jak twierdzi powód – faktyczna wypłata odszkodowania. Ponadto zdaniem pozwanego stawka zastosowana przez powoda jest zawyżona i nie występuje powszechnie na rynku lokalnym w miejscu zamieszkania poszkodowanego. W ocenie pozwanego poszkodowany przyczynił się do nieuzasadnionego powiększenia rozmiarów szkody, albowiem nie poczynił on rozeznania co do dostępności pojazdów na lokalnym rynku najmu i co do stawek czynszu.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 27 kwietnia 2019 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego został uszkodzony pojazd marki A. (...) o nr rej. (...), będący własnością A. K.. Sprawca kolizji miał zawartą umowę w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych z (...) S.A w Ł.. Jeszcze w dniu zdarzenia poszkodowany wynajął w (...) sp. z o.o. SP.K. pojazd zastępczy, z którego korzystał do dnia 22 maja 2019 roku. A. K. ustanowił powoda pełnomocnikiem w zakresie zgłoszenia roszczenia dotyczącego najmu pojazdu zastępczego, kontaktu z towarzystwem ubezpieczeń celem pozyskania wszelkich informacji dotyczących przebiegu likwidacji szkody, reprezentowania w czynnościach dotyczących przebiegu likwidacji szkody oraz wskazał powoda jako adresata do wglądu wszelkiej korespondencji szkodowej.

(bezsporne)

Zgłoszenia szkody w imieniu poszkodowanego w dniu 27 kwietnia 2019 roku dokonał A. P., będący współpracownikiem powodowej spółki. W formularzu zgłoszenia szkody zaznaczył, że poszkodowany korzysta już z pojazdu zastępczego. Przekazał również pozwanemu dane kontaktowe do A. K. oraz do siebie.

(dowód: zeznania świadka A. P. k. 116-116v., formularz OC komunikacyjny k. 28-31)

Powód wynajął poszkodowanemu pojazd marki F. (...) należący do autosegmentu klasy D, przy określeniu stawki na 290 złotych netto za dobę przy najmie na okres 15-31 dni. Zgodnie z zapisem pkt 34 regulaminu wypożyczalni (...) sp. z o.o. SP.K., obowiązującego od 01 października 2011 roku, najemca ponosi pełną odpowiedzialność i pokrywa szkody w przypadku szkody powstałej w pojeździe m. in. gdy pojazdem kierowała inna osoba niż najemca, gdy najemca przy powstaniu szkody przekroczył dopuszczalną prędkość lub w inny rażący sposób naruszył przepisy o ruchu drogowym. Stosownie do pkt 35, szkody nieujęte w pkt 34 objęte są udziałem własnym zgodnym z cennikiem, a powyżej udziału własnego doliczone zostanie 20% szkody oraz opłaty za wynajem według cennika do czasu naprawienia szkody.

(dowód: potwierdzenie najmu pojazdu z regulaminem k. 12-12v, cennik najmu k. 13-16, faktura VAT, k. 26)

W dniu 08 stycznia 2018 r. prezes zarządu komplementariusza (...) sp. z o.o. SP.K. oświadczył, że w przypadku najmu pojazdu zastępczego będącego skutkiem zaistnienia szkody w pojeździe najemcy z winy osoby trzeciej, likwidowanej z polisy OC sprawcy szkody, wszelkie opłaty dodatkowe zawarte w regulaminie wypożyczalni oraz cenniku pojazdów zastępczych zostają zniesione.

(dowód: oświadczenie z 08.01.2018 r., k. 18)

W okresie w którym poszkodowany A. K. wynajmował pojazd zastępczy od powoda w jego gospodarstwie domowym znajdował się inny samochód, jednakże był on uszkodzony i niezdatny do jazdy. (...) zastępcze było wymienionemu potrzebne do dojazdów do pracy w O.. Przy zawieraniu umowy najmu A. K. został poinformowany o stawce dobowej najmu. Nie robił on rozeznania na rynku co do ofert najmu pojazdu zastępczego.

(dowód: zeznania A. K., k. 116v.)

Pismem z dnia 17 maja 2019 roku pozwany poinformował poszkodowanego o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej i wysokości przyznanego odszkodowania w kwocie 19.800 złotych, którego wypłata nastąpić miała na wskazany przez niego rachunek bankowy.

(dowód: pismo z dn. 17.05.2019r. k. 32)

W dniu 22 maja 2019 r. A. K. zawarł z (...) sp. z o.o. SP.K. umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której wymieniony przelał na rzecz wymienionej spółki wierzytelność z tytułu odszkodowania za najem pojazdu zastępczego, wobec (...) S.A.

(dowód: umowa przelewu z 22.05.2019 r., k. 22)

Na etapie postępowania likwidacyjnego (...) S.A. w Ł. wypłacił powodowi kwotę 3.345,60 złotych, z tytułu szkody polegającej na najmie pojazdu zastępczego.

(bezsporne)

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego roszczenie powoda zasługuje na uwzględnienie w całości.

W przedmiotowej sprawie stan faktyczny pozostawał w istotnej mierze niesporny. Nie był kwestionowany fakt kolizji drogowej z dnia 27 kwietnia 2019 roku, w wyniku której doszło do uszkodzenia pojazdu marki A. (...) należącego do A. K.. Poza sporem pozostawała także zasada odpowiedzialności pozwanego za szkodę oraz fakt, iż wskutek umowy cesji zawartej między poszkodowanym a powodem wierzytelność o naprawienie szkody przysługuje obecnie temu ostatniemu. Spór między stronami dotyczył natomiast uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego, wysokości stawki dobowej za najem pojazdu oraz uchybienia przez poszkodowanego obowiązkowi minimalizacji szkody.

Zgodnie z art. 822 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Nie ulega wątpliwości, iż poszkodowanemu przysługiwało roszczenie odszkodowawcze wobec pozwanego, obejmujące nie tylko odszkodowanie z tytułu uszkodzenia należącego do niego pojazdu, ale także roszczenie o zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego. Stosownie do treści art. 361 § 1 k.c. obowiązek naprawienia szkody obejmuje normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W tych granicach nieodzowne jest wyrównanie szkody, która obejmuje nie tylko uszkodzenie czy zniszczenie pojazdu, ale także inne koszty poniesione przez poszkodowanego, a związane z niemożnością korzystania z pojazdu w okresie trwania naprawy czy koniecznością przechowywania pojazdu uszkodzonego. Kwestia uprawnienia poszkodowanego do najmu samochodu zastępczego na czas naprawy była wielokrotnie rozpoznawana przez Sąd Najwyższy, który potwierdzał prawo poszkodowanego do najmu pojazdu zastępczego, stwierdzając jednoznacznie, iż szkoda wyrządzona niemożliwością korzystania z pojazdu obejmuje koszt wynajęcia pojazdu równorzędnego, a wydatek ten pozostaje w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym (vide: wyrok SN z 4.XI.1977 r w spr. II CR 355/77 - OSNC 1978/11/205; wyrok SN z 26.XI. 2002r. w spr. V CKN 1397/00; wyrok SN z 2.07.2004r. w spr. II CK 412/03; wyrok SN z dnia 8.IX. 2004r. w spr. IV CK 672/03- LEX nr 146324; A. U. komunikacyjne, Oficyna (...), B. 1995).

Źródłem sporu pomiędzy stronami, jak już wspomniano powyżej, pozostawała m.in. okoliczność braku staranności poszkodowanego przy likwidacji szkody, który wyrażał się w uchybieniu obowiązkowi minimalizacji szkody. Pozwany zarzucił poszkodowanemu, że stawka najmu za dobę za którą poszkodowany zdecydował się wynająć pojazd zastępczy była zawyżona i niewspółmiernie wysoka względem stawek proponowanych przez pozostałych przedsiębiorców na rynku lokalnym. W ocenie pozwanego poszkodowany nie poczynił rozeznania co do dostępności pojazdów i co do stawek występujących na rynku lokalnym w miejscu jego zamieszkania. Wskazać w tym miejscu należy, że poszkodowany nie ma jednakże obowiązku poszukiwania oferty najtańszej i najkorzystniejszej. Sąd ustalił, że w momencie zgłaszania szkody współpracownik powoda zaznaczył, iż poszkodowany korzysta już z pojazdu zastępczego oraz przekazał ubezpieczycielowi dane kontaktowe zarówno do siebie, jak i do samego poszkodowanego. Jak wynika z zeznań świadków A. P. oraz A. K. pozwany nie kontaktował się z żadnym z nich w kwestii zamiany pojazdu. Także z akt szkody nie wynika, aby ubezpieczyciel złożył poszkodowanemu konkretną ofertę najmu. Jedynie w wiadomości e-mail zatytułowanej „Potwierdzenie rejestracji szkody komunikacyjnej w (...) pozwany poinformował że istnieje możliwość skorzystania z pojazdu zastępczego bezpłatnie na okres 5 dni z polisy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Po tym okresie nastąpić miała dodatkowa weryfikacja zasadności dalszego najmu pojazdu, która obejmować miała obiektywnie uzasadniony czas niezbędny do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wystąpienia szkody. W przypadku najmu pojazdu poza siecią (...) faktury z tego tytułu podlegać miały weryfikacji do obowiązujących cenników najmu w sieci (...) zawartych na stronie internetowej. Tym samym Sąd przyjął, że strona poszkodowana wprawdzie została poinformowana o możliwości najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem pozwanego towarzystwa, jednakże pozwany nie przedstawił żadnej konkretnej oferty najmu. Dodatkowo powód po zawarciu najmu pojazdu zastępczego z poszkodowanym, poinformował pozwanego o zawarciu umowy najmu, pozwany miał zatem pełną świadomość, że A. K. zdecydował się wynająć samochód zastępczy u podmiotu trzeciego. Pomimo tej wiedzy nie pozwany podjął żadnych działań, aby zweryfikować stawki powoda, czy też przedstawić poszkodowanemu za jego pośrednictwem konkretnej oferty najmu pojazdu o warunkach zbliżonych do umowy zawartej z powodem. W ocenie Sądu postawę pozwanego, będącego profesjonalistą, należy postrzegać w kategoriach milczącej akceptacji warunków umowy najmu zawartej pomiędzy powodem a poszkodowanym. Nadto zwrócić należy uwagę, iż pojazd wynajęty przez poszkodowanego należał do niższego segmentu niż pojazd uszkodzony na skutek kolizji z dnia 27 kwietnia 2019 roku. Tym samym zdaniem Sądu nie można zarzucić poszkodowanemu uchybienia obowiązkowi minimalizacji szkody.

Przechodząc do kwestii zasadnego okresu najmu pojazdu zastępczego odnieść należy się do kluczowego aspektu przedmiotowego postępowania. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem doktryny i orzecznictwa w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, z którego szkoda wynikła, pozostają koszty najmu samochodu zastępczego tylko w okresie koniecznym i niezbędnym do dokonania naprawy pojazdu (wyrok SN z dnia 5 listopada 2004 roku, sygn. akt II CK 494/03). Stanowisko takie ma przy tym zastosowanie jedynie przy szkodzie częściowej, albowiem odmiennie należy oceniać sytuację nastąpienia szkody całkowitej, przy której czas koniecznego najmu obejmuje – co do zasady – okres od dnia zniszczenia pojazdu do dnia, w którym poszkodowany może nabyć podobny pojazd, nie dłuższy niż do dnia zapłaty odszkodowania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2004 roku, IV CK 672/03). W orzecznictwie przyjmuje się, że wyjątkowo w sytuacji gdy stwierdzono szkodę całkowitą, odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmować może również celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia innego pojazdu mechanicznego - nawet po wypłacie odszkodowania (tzw. czas organizacyjny, który zwykle wynosi około 7 dni po uzyskaniu środków z ubezpieczenia). Tutejszy Sąd w pełni podziela te poglądy. Podstawową bowiem funkcją odszkodowania jest funkcja kompensacyjna, a zatem dążenie do przywrócenia takiego stanu majątku poszkodowanego, jaki istniał przed zdarzeniem szkodowym. W sytuacji całkowitego zniszczenia samochodu – stanem tym będzie faktyczna możliwość zakupienia nowego pojazdu w miejsce zniszczonego. W kontekście poczynionych rozważań wskazać należy, że ubezpieczyciel poinformował poszkodowanego o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej i wysokości przyznanego odszkodowania w dniu 17 maja 2019 roku, zaś pojazd zastępczy został zwrócony powodowi w dniu 22 maja 2019 roku. Jak wynika z zeznań świadka A. K. najem pojazdu trwał do dnia wypłaty odszkodowania. W aktach sprawy brak jest natomiast dowodu potwierdzającego datę faktycznego przekazania poszkodowanemu tychże środków, zatem uznać należy, iż nastąpiło to właśnie w dniu 22 maja 2019 roku. Mając te okoliczności na uwadze Sąd uznał za uzasadnione domaganie się przez powoda refundacji kosztów najmu pojazdu za okres 25 dni, wynikający z przedstawionej do akt umowy najmu oraz faktury VAT.

Nie można się także zgodzić się z twierdzeniami strony pozwanej, że powód stosował wygórowane stawki cen za wynajęcie pojazdu zastępczego. Powyższe ustalono na podstawie opinii biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej mgr inż. M. P., którą Sąd w całości ocenił jako jasną, pełną i logiczną. Biegły w opinii zaznaczył, że wynajęty pojazd zastępczy (tj. F. (...)) należy do innego (niższego) segmentu co pojazd uszkodzony (A. (...)). Nadto wskazał on, iż szeroki zakres stawek występujących na rynku lokalnym (w granicach od 120 zł netto do 335 zł netto za dobę) wynika przede wszystkim z różnorodności czynników takich jak chociażby rok produkcji samochodu, jego wyposażenie, a także lokalizacja danej wypożyczalni. Z wniosków płynących z opinii biegłego jednoznacznie wynika, iż stawki najmu pojazdu zastępczego zastosowane przez powoda mieszczą się w stawkach najmu tego rodzaju pojazdów zastępczych stosownych na rynku w regionie zamieszkania poszkodowanego.

Podsumowując powyższe rozważania, Sąd uznał za zasadny najem pojazdu zastępczego na okres 25 dni po stawce 290 zł netto za dobę. Z uwagi na fakt, iż pozwany wypłacił już odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego w wysokości 3.345,60zł, Sąd na podstawie art. 19 ust. 1, art. 34 ust. 1, art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 822 § 1 k.c. i art. 361 i art. 362 k.c. w zw. z art. 509 § 1 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.571,90 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 4 lipca 2019 roku do dnia zapłaty. O odsetkach ustawowych za opóźnienie liczonych od dnia opóźnienia w zapłacie ustalonego świadczenia odszkodowawczego Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 476 k.c. i art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. W niniejszej sprawie pozwany przekazał powodowi odszkodowanie z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego w dniu 7 czerwca 2019 r., zatem od dnia 8 czerwca 2019 r. pozostawał w opóźnieniu z wypłatą pozostałej jego części, posiadając wszystkie informacje dotyczące zgłoszonego roszczenia. Tym samym Sąd uznał za zasadne żądanie powoda zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 4 lipca 2019 r. do dnia zapłaty, zgodnie z żądaniem pozwu.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty te w rozpoznawanej sprawie złożyła się opłata sądowa od pozwu w kwocie 400 zł, koszty zastępstwa procesowego powoda w kwocie 1.800,00 zł obliczone zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 265 t.j.), kwota 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa oraz kwota 1.008,60 zł tytułem wydatków na wynagrodzenie biegłego. Powód przegrał proces w całości, dlatego też Sąd zasądził od niego na rzecz powoda kwotę 3.225,60 zł tytułem kosztów procesu (pkt 2 sentencji wyroku).

ZARZĄDZENIE

1.Odnotować,

2.Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego,

3. Przedłożyć z wpływem lub za 14 dni,

S., dn. 08/03/2021r.