Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUz 464/19

POSTANOWIENIE

Dnia 29 listopada 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący :

Sędzia Beata Torbus (spr.)

Sędziowie :

Lena Jachimowska

Alicja Kolonko

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania K. K. (1) (K.)

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W.

o wysokość emerytury policyjnej

na skutek zażalenia ubezpieczonego K. K. (1)

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 24 września 2019 r., sygn. akt XI U 606/19

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie i podjąć zawieszone postępowanie;

2.  pozostawić rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego orzeczeniu kończącemu postępowanie w sprawie.

/-/ L.Jachimowska /-/ B.Torbus /-/ A.Kolonko

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt IIII AUz 464/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 lipca 2017r. Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji od 1 października 2017r. ponownie ustalił wysokość emerytury K. K. (1), powołując się na art. 15c w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U. z 2016r., poz. 708 z późn. zm.) oraz informację z IPN Nr (...).

Postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2019r. Sąd Okręgowy w Katowicach zawiesił postępowanie w sprawie z odwołania ubezpieczonego od przedstawionej decyzji, na mocy art. 177 § 1 pkt 3 1 k.p.c., mając na uwadze pytanie prawne skierowane przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. akt XIII U 326/18 uznał, że rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku postępowania toczącego się przed Trybunałem Konstytucyjnym.

23 września 2019r. ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o podjęcie postępowania.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Katowicach odmówił podjęcia postępowania. Powołując się na treść art. 180 § 1 pkt 4 k.p.c. Sąd I instancji wskazał, że przyczyna zawieszenia postępowania dotąd nie ustała, gdyż Trybunał Konstytucyjny nie orzekł o zgodności z Konstytucją przepisów stanowiących podstawę wydania zaskarżonej decyzji.

Zażalenie na przedstawione postanowienie wniósł ubezpieczony, zarzucając naruszenie art. 177 § 1 pkt 3 1 k.p.c. poprzez przyjęcie, że Sąd ma obowiązek oczekiwania na wydanie wyroku przez Trybunał Konstytucyjny, zważywszy, że zawieszenie postępowania, a więc pozostawanie sprawy w stanie spoczywania, jest wyjątkiem od ogólnego obowiązku sprawnego działania każdej instytucji publicznej, przewidzianego we wstępie do Konstytucji oraz szczególnego obowiązku rozpoznawania spraw sądowych bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 45 Konstytucji).

Wskazując na powyższe ubezpieczony wnosił o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez podjęcie zawieszonego postępowania oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującego kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ewentualnie domagał się uchylenia zaskarżonego postanowienia
i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Organ rentowy wnosił o oddalenie zażalenia.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie jest uzasadnione.

Przedmiotem rozstrzygnięcia przez Sąd odwoławczy jest ocena zasadności odmowy przez Sąd I instancji podjęcia postępowania w sprawie, które zostało zawieszone na podstawie art. 177 § 1 pkt 3 1 k.p.c.

Ustalenie podstawy zawieszenia postępowania ma zasadnicze znaczenie, gdyż wiąże się ściśle z warunkami jego podjęcia określonymi w art. 180-181 k.p.c.

Zgodnie z treścią art. 177 § 1 pkt 3 1 k.p.c. sąd może zawiesić postępowanie z urzędu, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku postępowania toczącego się przed Trybunałem Konstytucyjnym albo Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zawieszenie postępowania, o którym mowa w tym przepisie ma charakter fakultatywny. Może więc do niego dojść, gdy sąd w okolicznościach konkretnej sprawy uzna to za celowe. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy sąd orzekający ma wątpliwości co do zgodności z



Konstytucją normy prawnej stanowiącej podstawę rozstrzygnięcia i sam wystąpił w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego lub uczynił to inny sąd.

Niewątpliwie Sąd Okręgowy w Warszawie 24 stycznia 2018r. w sprawie XIII 1 U 326/18 skierował do Trybunał Konstytucyjnego pytanie prawne w kwestii zgodności z Konstytucją RP przepisów, na podstawie których wydana została zaskarżona decyzja. Trybunał Konstytucyjny nie wyznaczył jeszcze terminu rozprawy w celu rozpoznania tego pytania.

Sąd Apelacyjny w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę w pełni akceptuje pogląd wyrażony przez tut. Sąd w postanowieniach z dnia 4 lipca 2019r., sygn. akt III AUz 292/19, z dnia 8 lipca 2019r„ sygn. akt III AUz 236/19 i sygn. III AUz 222/19 odwołujący się do stanowiska ugruntowanego w orzecznictwie, iż sąd powszechny może odmówić zastosowania przepisów, które są niezgodne (zwłaszcza w sposób oczywisty) z przepisami (wzorcami) Konstytucji RP, na co powołuje się ubezpieczony w odwołaniu. Stosowanie bowiem Konstytucji nie jest zastrzeżone wyłącznie dla Trybunału Konstytucyjnego (art. 188 ust. 1), ale należy również do sądów, zarówno w przypadku zaistnienia luki w prawie, jak i wówczas, gdy sąd dojdzie do przekonania, że przepis ustawy jest niezgodny z Konstytucją i nie powinien być zastosowany w konkretnej sprawie (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1998r., I PKN 90/98; z dnia 19 kwietnia 2000r., II CKN 272/00; z dnia 29 sierpnia 2001 r.. III RN 189/00; z dnia 8 sierpnia 2017r„ I UK 325/16 oraz uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2001r„ III ZP 12/01).

Sąd nie ma obowiązku oczekiwania na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego. Zawieszenie bowiem postępowania, a więc pozostawanie sprawy w stanie spoczywania, jest wyjątkiem od ogólnego obowiązku sprawnego działania każdej instytucji publicznej, przewidzianego we wstępie do Konstytucji oraz szczególnego obowiązku rozpoznawania spraw sądowych bez nieuzasadnionej zwłoki, zagwarantowanego w art. 45 ust. 1 Konstytucji

RP.

W ocenie Sądu Apelacyjnego w niniejszej sprawie nie zachodziła podstawa zawieszenia postępowania w oparciu o art. 177 § 1 pkt 3 1 k.p.c., zatem postępowanie zawieszone wcześniej było wadliwie. W orzecznictwie prezentowany jest zaś pogląd, w myśl którego sąd może podjąć postępowanie nie tylko wtedy gdy przyczyna zawieszenia ustała, lecz i wówczas, gdy wbrew swemu poprzedniemu postanowieniu dojdzie do wniosku, że przyczyna taka w ogóle nigdy nie istniała, bądź dlatego, że postanowienie o zawieszeniu oparte było na błędzie co do stanu faktycznego, bądź też na błędzie prawnym. Podjęciu postępowania w takim przypadku nie stoi na przeszkodzie prawomocność postanowienia o zawieszeniu, gdyż postanowienie o podjęciu nie jest równoznaczne z uchyleniem postanowienia o zawieszeniu (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1955r., 4 CZ 185/55 opubl. w "Państwie i Prawie" 1957 nr 3, s. 649; z dnia 3 marca 1977r., I CZ 20/77, OSNCP 1977, poz. 238, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 1985r., III CZP 8/85, LEX nr 8708).

Mając na uwadze powyższe, odmowa podjęcia postępowania była niezasadna, dlatego na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w z art. 397 § 1 i 2 zd. 1 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł, jak w
pkt. 1 sentencji.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego pozostawiono orzeczeniu kończącemu postępowanie w sprawie, stosownie do treści art. 108 § 1 k.p.c. (pkt 2 postanowienia).

/-/ L.Jachimowska /-/ B.Torbus /-/ A.Kolonko

Sędzia Przewodniczący Sędzia