Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

przy udziale: ./.

po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2014 r. w Rybniku

sprawy z odwołania J. B. (B.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o emeryturę

na skutek odwołania J. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 4 września 2013 r. Znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonemu prawo

do emerytury począwszy od dnia 17 września 2013r.

Sędzia

Sygn. akt: IX U 1675/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 04.09.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R., odmówił ubezpieczonemu J. B. (B.) prawa do emerytury wobec
nie udokumentowania wymaganych 25 lat ogólnego stażu pracy na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS.

Ubezpieczony w złożonym odwołaniu od powyższej decyzji wniósł o jej zmianę
i przyznanie prawa do emerytury. W uzasadnieniu wskazał, iż pracował w gospodarstwie rolnym w okresie od 20.03.1971r. do 30.08.1972r. Wskazał również na akta sprawy IX U 989/11, w których składane były zeznania na okoliczność jego pracy w gospodarstwie rolnym.

Organ rentowy w odpowiedzi na powyższe odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn jak w zaskarżonej decyzji.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony urodził się w dniu (...)

W dniu 19.08.2013r. złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury z obniżonego wieku.

Organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu na prawo do emerytury na dzień 1.01.1999r. łącznie 23 lata, 10 miesięcy i 29 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 11 lat, 1 miesiąc i 13 dni pracy wykonywanej pod ziemią.

Organ rentowy nie zaliczył jako pracy w gospodarstwie rolnym wnioskowanego okresu od 20.03.1971r. do 30.08.1972r. z powodu braku zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego, a ponadto ubezpieczony był wówczas uczniem (...) Szkoły (...).

Sąd ustalił, że ubezpieczony urodził się i mieszkał w B. w województwie (...).

Rodzice J. B. nie mieli gospodarstwa rolnego. Posiadali tylko działkę około 25 arów.

W ich bezpośrednim sąsiedztwie zamieszkiwał wujek z ciotką, którzy mieli gospodarstwo o powierzchni około 7 hektarów. Wujek ubezpieczonego (brat matki ubezpieczonego) zmarł, kiedy ubezpieczony miał około 7 lat.

W spornym okresie ciotka ubezpieczonego sama prowadziła gospodarstwo rolne. Miała czworo dzieci: syna w wieku 8 lat oraz trzy córki w wieku około 10 lat,12 lat i 17 lat. Córki pomagały jej w prowadzeniu gospodarstwa rolnego.

Ubezpieczony pracując w gospodarstwie ciotki nie otrzymywał od niej żadnych pieniędzy. Za swoją pracę otrzymywał posiłki (ziemniaki, mleko, masło, mięso, gdy było świniobicie). W domu ubezpieczonego była trudna sytuacja rodzinno-finansowa. Matka ubezpieczonego sama wychowywała czworo dzieci. Rodzeństwo ubezpieczonego było od niego młodsze -najmłodsza siostra miała wtedy 2 lata. Ojciec opuścił rodzinę, kiedy ubezpieczony miał 11 lat.

Po ukończeniu Szkoły Podstawowej ubezpieczony uczęszczał do (...) Szkoły (...) w okresie od 1 września 1971r. do 30 maja 1973r. Szkoła ta była oddalona od miejsca zamieszkania ubezpieczonego około 25 kilometrów. Ubezpieczony dojeżdżając do szkoły korzystał z przewozów kopalnianych. Dojazd zajmował mu około 40 minut.
W pierwszej klasie zajęcia trwały najdłużej do godziny 12.00.

Po przyjeździe ze szkoły ubezpieczony pracował na gospodarstwie ciotki. Pracował tam codziennie ponad 4 godziny, niekiedy całą niedzielę.

W gospodarstwie tym uprawiano zboża tj. pszenicę, żyto, jęczmień, ziemniaki, buraki pastewne i cukrowe. Hodowano krowy, króliki, świnie, kury kaczki, gęsi. Były też ule.

Ubezpieczony w okresie letnim pracował przy pracach polowych, przy żniwach, przy burakach i ziemniakach i przy obrządku zwierząt. Jesienią wykonywał prace związane z orką, przy wykopkach ziemniaków i buraków. Zimą wykonywał prace bezpośrednio w gospodarstwie związane z oporządzeniem inwentarza żywego. Przygotowywał ziemniaki dla świń, karmił zwierzęta, robił porządki w oborze, rąbał drzewo na opał, były też omłoty. Wszystkie te prace wykonywał co najmniej 4 godziny dziennie. Kiedy latem najwięcej było pracy, ubezpieczony pracował do późnych godzin wieczornych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt emerytalnych ubezpieczonego, akt sprawy IX U 989/11 oraz zeznań świadka A. J. (k. 31 akt sprawy) oraz ubezpieczonego J. B. /czas nagrania: 00:03:52 – 00:14:40 elektronicznego protokołu z dnia 5.03.2014r./.

Strony nie złożyły dalszych wniosków dowodowych.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Jak wynika z treści art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2009r. nr 153, poz. 1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948 przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32,33,39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (tj. na dzień 31.12.1998r.) osiągnęli:

-

okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn oraz

-

okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (tj. 25 lat dla mężczyzn).

Ust. 2 „Emerytura, o której mowa w ust.1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem (art. 184 ust. 2 zmieniony został przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 11 maja 2012 r. (Dz.U.2012.637) zmieniającej nin. ustawę z dniem 1 stycznia 2013r., znosząc warunek rozwiązania stosunku pracy).

W myśl art. 39 ustawy ubezpieczonemu urodzonemu przed dniem 1 stycznia 1949 r., spełniającemu warunek określony w art. 27 ust. 1 pkt 2 i niespełniającemu warunków wymaganych do uzyskania górniczej emerytury na podstawie art. 50a, który ma co najmniej 5 lat:

1) pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, albo

2) pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w kopalniach otworowych siarki

- wiek emerytalny, o którym mowa w art. 27 ust. 2 i 3, obniża się o 6 miesięcy za każdy rok takiej pracy, nie więcej jednak niż o 15 lat.

Natomiast w myśl regulacji art. 10 ust. 1 ustawy emerytalnej przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je jak okresy składkowe:

1) okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

  2) przypadające przed dniem 1 lipca 1977r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

  3) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

  - jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

  Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą o uwzględnieniu przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych okresów pracy w gospodarstwie rolnym sprzed objęcia rolników obowiązkiem opłacania składki na rolnicze ubezpieczenie społeczne domowników
(tj. przed dniem 1 stycznia 1983 r.) wykonywanie czynności rolniczych powinno odbywać się w wymiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy, tj. minimum 4 godziny dziennie (zob. wyroki SN: z dnia 28 lutego 1997 r., II UKN 96/96 (OSNAPiUS 1997, nr 23, poz. 473); z dnia 13 stycznia 1998 r., II UKN 433/97 (OSNAPiUS 1998, nr 22, poz. 668); z dnia 13 listopada 1998 r., II UKN 299/98 (OSNAPiUS 1999, nr 24, poz. 799).

Spór polegał na ustaleniu, czy ubezpieczony posiada na dzień, 01.01.1999r.,
25 lat ogólnego stażu pracy wymaganych przepisami ustawy, jako warunku koniecznego do uzyskania uprawnień emerytalnych na podstawie powołanych przepisów.

Jak wykazało postępowanie dowodowe, ubezpieczony pracował w gospodarstwie rolnym należącym do P. i S. S. we wnioskowanym okresie od 20.03.1971r. do 30.08.1972r. w wymiarze co najmniej czterech godzin dziennie, co uzasadnia, w świetle wyżej powołanego orzecznictwa, zaliczenie tegoż okresu do ogólnego stażu pracy.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka A. J., która była sąsiadką ubezpieczonego i zeznaniom ubezpieczonego złożonym w tej sprawie oraz w sprawie IX U 989/11 jako spójnym, rzeczowym i wzajemnie się potwierdzających. Ubezpieczony szczegółowo przedstawił jak wyglądała jego praca w gospodarstwie rolnym, kiedy dojeżdżał do szkoły. Zdaniem też Sądu odległość szkoły od gospodarstwa, która wynosi około 25 km, nie może w żaden sposób wykluczać wykonywania takiej pracy.

Uwzględniając, iż bezspornym jest, iż ubezpieczony udokumentował przed organem rentowym 11 lat, 1 miesiąc i 13 dni pracy wykonywanej pod ziemią (do dnia 19.08.2013
– 13 lat, 5 miesięcy i 23 dni pracy p.z.), zasadne jest obniżenie powszechnego wieku emerytalnego (65 lat) do wieku 58 lat i 6 miesięcy zgodnie z art. 39 ustawy emerytalnej, który ubezpieczony osiągnął 17 września 2013r.

Mając powyższe na uwadze Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję przyznając ubezpieczonemu prawo do emerytury począwszy od 17 września 2013r.

Sędzia