Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 maja 2021 r.

Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie – Wydział III Cywilny

w składzie: Przewodniczący: Sędzia Małgorzata Janik-Białek

Protokolant: sekretarz sądowy Karolina Kuchyt

po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2021 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko K. Ż.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej K. Ż. na rzecz powoda (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 27.986 (dwudziestu siedmiu tysięcy dziewięciuset osiemdziesięciu sześciu) złotych i 50 (pięćdziesięciu) groszy wraz z liczonymi w stosunku rocznym odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od dnia 21 października 2018 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  nie obciąża pozwanej kosztami procesu należnymi stronie powodowej.

SSR Małgorzata Janik- Białek

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 11 kwietnia 2019 roku do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od K. Ż. kwoty 30 371,46 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi w stosunku rocznym, od kwoty 27 986,50 złotych od dnia 12 kwietnia 2019 roku do dnia zapłaty i kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania pozwu (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. podniosła, że pozwana K. Ż. nie wywiązała się z łączącej strony umowy z dnia 11 sierpnia 2016 roku i z tego tytułu powstało zadłużenie w dochodzonej pozwem kwocie, na którą składają się należności z następujących tytułów: kapitał w kwocie 27 986,50 złotych i odsetki naliczone do dnia 11 kwietnia 2019 roku w kwocie 2 384,96 złotych.

9 maja 2019 roku referendarz sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z treścią żądania pozwu (ówczesna sygn. akt VI Nc – e (...)).

K. Ż. zaskarżyła nakaz zapłaty sprzeciwem, w którym wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na jej kosztów procesu według norm przepisanych.

K. Ż. przyznała, że strony łączyła umowa, z której powódka wywodzi roszczenie, podniosła natomiast, że wynikające z tej umowy zadłużenie spłaca zgodnie z ustaleniami poczynionymi z pracownikiem powodowego banku w lutym 2019 roku. Strony ustaliły wówczas, że pozwana będzie dokonywała spłaty w kwotach po 300 złotych miesięcznie i od lutego 2019 roku pozwana dokonuje wpłat w uzgodnionej kwocie.

Nadto pozwana wniosła o umożliwienie jej spłaty rat w niższej wysokości oraz o odstąpienie od obciążania jej kosztami procesu, podnosząc, że jest w podeszłym wieku i jest schorowana.

Postanowieniem z dnia 11 czerwca 2019 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie, wobec skutecznego zaskarżenia nakazu zapłaty, przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu Szczecin – Centrum w Szczecinie.

W odpowiedzi na sprzeciw (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. podtrzymał żądanie pozwu, podnosząc, że wywodzi roszczenie z umowy pożyczki gotówkowej numer (...) z dnia 11 sierpnia 2016 roku, na podstawie której udzielił K. Ż. pożyczki w kwocie 36 978,85 złotych na okres 5 lat, do dnia 15 sierpnia 2021 roku. Pozwana zobowiązana była do spłaty udzielonej jej pożyczki zgodnie z harmonogramem spłat. Pozwana nie wywiązywała się z obowiązku spłacania rat, wobec czego pismem z dnia 13 września 2018 roku bank wypowiedział przedmiotową umowę z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia. Wniosek o restrukturyzację, złożony przez pozwaną w dniu 11 sierpnia 2018 roku nie został uwzględniony, ponieważ pozwana nie wypełniła zaproponowanych jej warunków restrukturyzacji. Dlatego też dokonywane przez pozwaną wpłaty bank traktuje jako dobrowolne wpłaty, które zgodnie z umową, zalicza w pierwszej kolejności na poczet odsetek. Nadto strona pozwana wskazała, iż Bank nie odnotował wskazywanych w sprzeciwie wpłat na poczet zadłużenia z umowy pożyczki numer (...).

W piśmie z dnia 11 maja 2020 roku K. Ż. podtrzymała stanowisko wyrażone w sprzeciwie wskazując, że na poczet zadłużenia wynikającego z łączącej strony umowy pożyczki dokonała, zgodnie z ustaleniami poczynionymi z pracownikiem banku, 10 wpłat w łącznej kwocie 3 350 złotych: 18 lutego 2019 roku – 300 złotych, 15 marca 2019 roku – 300 złotych, 15 kwietnia 2019 roku – 300 złotych, 15 maja 2019 roku – 350 złotych, 14 czerwca 2019 roku – 350 złotych, 15 lipca 2019 roku – 350 złotych, 13 września 2019 roku – 350 złotych, 15 października 2019 roku – 350 złotych, 18 listopada 2019 roku – 350 złotych, 19 lutego 2020 roku – 350 złotych.

Nadto pozwana podniosła, że umowa numer (...) nie została skutecznie wypowiedziana, ponieważ oświadczenie w tym przedmiocie zostało złożone z zastrzeżeniem warunku o treści „brak spłaty zadłużenia wymagalnego w okresie wypowiedzenia spowoduje, że cała kwota kredytu wraz z odsetkami i opłatami stanie się przeterminowana i wymagalna”. Skutek w postaci wypowiedzenia został uzależniony od tego, czy kredytobiorca wykona w zakreślonym do tego terminie obowiązek uregulowania należności do zapłaty, do której został wezwany.

W piśmie z dnia 11 sierpnia 2020 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. podniósł, że rachunek bankowy numer (...), na który pozwana dokonała wpłat wyszczególnionych w piśmie z dnia 11 maja 2020 roku, był rachunkiem przeznaczonym do spłat kilku zobowiązań pozwanej, w tym również i zobowiązań wynikających z umowy numer (...). Po złożeniu oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, pismem z dnia 25 października 2018 roku bank poinformował pozwaną o zmianie rachunku bankowego, na który należy dokonać spłaty wymagalnego zadłużenia wynikającego z umowy numer (...). Był to rachunek numer (...). Na ten rachunek wpłynęła tylko jedna wpłata – kwota 150 złotych w dniu 14 grudnia 2019 roku. Wpłaty dokonywane na rachunek numer (...) nie zostały zaliczone na poczet zadłużenia wynikającego z umowy numer (...).

(...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. podniosła, że zawarte w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy oświadczenie o treści: „brak spłaty zadłużenia wymagalnego w okresie wypowiedzenia spowoduje, że cała kwota kredytu wraz z odsetkami i opłatami stanie się przeterminowana i wymagalna” nie stanowi niedopuszczalnego warunku w rozumieniu art. 89 k.c.

Na rozprawie w dniu 23 marca 2021 roku pełnomocnik pozwanej r. pr. D. R. podtrzymała stanowisko wyrażone dotychczas przez pozwaną, a nadto podniosła, że na wypadek uwzględnienia powództwa, pozwana wnosi o rozłożenie świadczenia na raty w kwocie po 100 złotych miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

11 sierpnia 2016 roku K. Ż. zawarła z (...) Bankiem (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę pożyczki numer (...), na podstawie której bank udzielił pozwanej pożyczki gotówkowej w kwocie 36 978,85 złotych, na okres 60 miesięcy, od dnia 15 sierpnia 2016 roku do dnia 15 sierpnia 2021 roku.

Całkowita kwota pożyczki wynosiła 33 783,88 złotych.

Całkowity koszt pożyczki wynosił 12 312,52 złote. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania wynosiła 13,72%.

Całkowita kwota do zapłaty wynosiła 46 096,40 złotych.

Zgodnie z postanowieniem par. 2 umowy pozwana zobowiązana była do zapłaty przy wypłacie pożyczki kosztów obejmujących prowizję za udzielenie pożyczki w wysokości 3 194,97 złotych.

Wypłata pożyczki nastąpiła jednorazowo w dniu 11 sierpnia 2016 roku, zgodnie z postanowieniem par. 4 ust. 1 umowy.

Kwota udzielonej pożyczki była oprocentowana wg zmiennej stopy procentowej, stosowanej przez bank do pożyczek gotówkowych, która w dniu zawarcia umowy wynosiła 9% w stosunku rocznym.

Zgodnie z postanowieniem par. 6 umowy, pozwana zobowiązana była do spłaty pożyczki wraz z odsetkami, w 60 równych ratach kapitałowo odsetkowych, płatnych w okresach miesięcznych, w wysokości i terminach wyszczególnionych w planie spłaty, który stanowi integralną część umowy. Pierwsza i ostatnia rata są ratami wyrównującymi.

Zgodnie z harmonogramem pożyczki termin spłaty 1 raty przypadał na dzień 15 września 2016 roku, a jej wysokość wynosiła 804,27 złotych. Termin płatności rat od 2 do 59 przypadał na 15 dzień każdego miesiąca, a wysokość raty wynosiła po 767,80 złotych miesięcznie. Termin płatności ostatniej raty przypadał na 15 sierpnia 2021 roku, a wysokość raty – 759,73 złote.

Spłaty rat miały być dokonywane przez bank w drodze potrącenia wymagalnych należności ze środków pieniężnych na rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowym pożyczkobiorcy o numerze (...) prowadzonym przez (...) Bank (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W..

Zgodnie z par. 6 ust. 5 umowy, wpłaty na ww. rachunek są zaliczane na poczet należności w następującej kolejności: prowizje i opłaty, odsetki od zadłużenia przeterminowanego, odsetki zaległe, zadłużenie przeterminowane z tytułu pożyczki, odsetki bieżące, zadłużenie z tytułu pożyczki.

Zgodnie z par. 8 umowy, kwoty niespłaconych w całości lub w części rat pożyczki – w terminie ustalonym w harmonogramie spłaty – stają się następnego dnia po upływie tych terminów zadłużeniem przeterminowanym. W przypadku niespłacenia raty w terminie, bank pobiera od kwoty zaległej raty pożyczki odsetki wg zmiennej stopy procentowej zadłużenia przeterminowanego. Stopa procentowa zadłużenia przeterminowanego odpowiada aktualnej wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie.

Zgodnie z postanowieniem par. 11 umowy bank uprawniony był do wypowiedzenia umowy pożyczki między innymi w przypadku niedotrzymania przez pożyczkobiorcę warunków określonych w umowie. Termin wypowiedzenia umowy wynosi 30 dni i jest liczony od dnia następnego pod dniu odebrania przez pożyczkobiorcę przesyłki poleconej zawierającej wypowiedzenie, nadanej za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.

Zgodnie z postanowieniem par. 12 umowy, w następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia, całość zadłużenia z tytułu umowy staje się zadłużeniem wymagalnym i przeterminowanym, od którego bank nalicza i pobiera odsetki według stopy procentowej, o której mowa w par. 8.

Dowód:

- umowa pożyczki numer (...) k. 61 – 65,

- harmonogram spłaty pożyczki k. 66 – 67,

- potwierdzenie spłaty kredytu numer (...) k. 68.

11 czerwca 2018 roku K. Ż. złożyła wniosek o restrukturyzację zadłużenia z umowy pożyczki numer (...) zawartej w dniu 11 sierpnia 2016 roku.

Pismem z dnia 15 czerwca 2018 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. poinformowała K. Ż., że nie ma możliwości zastosowania zaproponowanych we wniosku z dnia 11 czerwca 2018 roku ulg w spłacie zadłużenia ze względu na brak zdolności restrukturyzacyjnej.

Bank przygotował indywidualną propozycję zmiany warunków spłaty adekwatną do aktualnego stanu sprawy, tj.:

- obniżenie raty do kwoty około 350 złotych miesięcznie,

- wydłużenie okresu kredytowania do 72 miesięcy,

- oprocentowanie zmienne w wysokości 7%.

Zastosowanie powyższego rozwiązania będzie możliwe w przypadku:

- przystąpienia do długu osoby posiadającej zdolność restrukturyzacyjną, której wiek w dniu płatności ostatniej raty nie przekroczy 65 roku życia (dostarczenia uzupełnionej w obecności pracownika banku karty identyfikacyjnej oraz zgód na przetwarzanie danych osobowych),

- przedstawienia we wniosku o restrukturyzację danych o sytuacji finansowej osoby przystępującej do długu.

Poinformowano K. Ż., że jeżeli jest zainteresowana takim rozwiązaniem, konieczne jest spełnienie ww. warunków oraz ponowne złożenie wniosku o restrukturyzację lub nawiązanie kontaktu telefonicznego pod wskazanym numerem.

Dowód:

- pismo z dnia 15.06. (...). k. 142.

Pismem z dnia 16 lipca 2018 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. poinformowała K. Ż. o wystąpieniu wymagalnego zadłużenia z tytułu umowy pożyczki numer (...) zawartej w dniu 11 sierpnia 2016 roku w łącznej kwocie 1 676,95 złotych, na które składa się: kapitał przeterminowany w kwocie 1 267,09 złotych oraz odsetki od zadłużenia przeterminowanego w kwocie 409,86 złotych i wezwał ją do zapłaty ww . kwoty w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania pisma na rachunek bankowy wskazany w umowie.

Jednocześnie poinformowano pozwaną o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia oraz że decyzja o restrukturyzacji zostanie podjęta przez bank w zależności od dokonanej oceny sytuacji finansowej i gospodarczej klienta. Termin na złożenie wniosku o restrukturyzację wynosi 14 dni roboczych od daty otrzymania niniejszego pisma.

Nadto wskazano, że niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków określonych w umowie upoważnia bank do wypowiedzenia umowy i postawienia niespłaconej należności w stan wymagalności, po terminie wypowiedzenia.

Dowód:

- pismo z dnia 16.07.2018 r. wraz z wydrukiem ze strony operatora pocztowego k. 69 – 71.

10 lipca 2018 roku K. Ż. złożyła wniosek o restrukturyzację zadłużenia z umowy pożyczki numer (...) zawartej w dniu 11 sierpnia 2016 roku.

Pismem z dnia 25 lipca 2018 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. poinformowała K. Ż., że nie ma możliwości zastosowania zaproponowanych we wniosku z dnia 10 lipca 2018 roku ulg w spłacie zadłużenia ze względu na niespełnienie warunków przedstawionych w piśmie z dnia 15 czerwca 2018 roku.

Jednocześnie poinformowano K. Ż., że spłaty rat należy dokonywać na rachunek bankowy wskazany w umowie.

Dowód:

- pismo z dnia 25.07.2018 r. k. 143.

W piśmie z dnia 13 września 2018 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. oświadczyła, że wypowiada umowę pożyczki numer (...) z dnia 11 sierpnia 2016 roku w części dotyczącej warunków spłaty, z powodu braku spłaty wymagalnych rat. Wypowiedzenie umowy oznacza obowiązek spłaty zadłużenia z upływem terminu wypowiedzenia.

Termin wypowiedzenia wynosi 30 dni i liczy się od dnia następnego po dniu doręczenia niniejszego wypowiedzenia.

Brak spłaty zadłużenia wymagalnego w okresie wypowiedzenia spowoduje, że cała kwota kredytu wraz z odsetkami i opłatami stanie się przeterminowana i wymagalna.

Zadłużenie wymagalne wobec banku w wysokości wg stanu na dzień sporządzenia pisma w przedmiocie wypowiedzenia umowy wynosi 1 969,04 złote i obejmuje: odsetki od zadłużenia przeterminowanego w kwocie 27,37 złotych, zaległe odsetki w kwocie 205,46 złotych, zaległy kapitał w kwocie 1 736,21 złotych.

Zadłużenie niewymagalne na dzień sporządzenia pisma w przedmiocie wypowiedzenia umowy wynosi 26 438 złotych.

Spłata następujących należności spowoduje, że wypowiedzenie traci moc:

- zadłużenia wymagalnego ogółem 1 969,04 złote,

- bieżącej raty podanej w zawiadomieniu o wysokości rat zapadających po dniu sporządzenia pisma w przedmiocie wypowiedzenia umowy,

- naliczonych odsetek od zadłużenie wymagalnego w okresie od daty niniejszego pisma do dnia spłaty zadłużenia wymagalnego,

- zaległej składki ubezpieczeniowej.

Wpłaty należy dokonać na rachunek wskazany w umowie.

Pismo to doręczono K. Ż. w dniu 20 września 2018 roku.

Dowód:

- pismo z dnia 13.09.2018 r. wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k. 72 – 73.

Pismem z dnia 25 października 2018 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. poinformowała K. Ż., że dla umowy numer (...) z dnia 11 sierpnia 2016 roku został zmieniony rachunek, na który należy dokonywać spłaty oraz wskazał, że spłaty należy dokonać na rachunek: (...).

Dowód:

- pismo z dnia 25.10.2018 r. k. 144.

Pismem z dnia 31 października 2018 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., w związku z wypowiedzeniem warunków spłaty umowy pożyczki numer (...) z dnia 11 sierpnia 2016 roku, wezwała pozwaną do spłaty wymagalnego zadłużenia w kwocie 28 782,48 złotych, które obejmuje należności z następujących tytułów: kapitał w kwocie 27 986,50 złotych, odsetki zapadłe w kwocie 644,86 złotych, odsetki karne w kwocie 151,12 złotych oraz dalszych należnych odsetek naliczanych na bieżąco, wg zmiennej stopy procentowej, wynoszącej na dzień sporządzenia pisma 14% w stosunku rocznym, w terminie 7 dni, licząc od dnia doręczenia wezwania.

Bank wskazał, iż spłaty należy dokonać na rachunek: (...).

Pismo doręczono K. Ż. w dniu 14 listopada 2018 roku.

Dowód:

- pismo z dnia 31.10.2018 r. wraz ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru k. 31 – 32.

18 lutego 2019 roku K. Ż. dokonała wpłaty kwoty 300 złotych na rachunek numer (...) tytułem spłaty zadłużenia.

15 marca 2019 roku K. Ż. dokonała wpłaty kwoty 300 złotych na rachunek numer (...) tytułem zaległości.

15 kwietnia 2019 roku K. Ż. dokonała wpłaty kwoty 300 złotych na rachunek numer (...) tytułem spłaty zadłużenia.

18 maja 2019 roku K. Ż. dokonała wpłaty kwoty 350 złotych na rachunek numer (...).

14 czerwca 2019 roku K. Ż. dokonała wpłaty kwoty 350 złotych na rachunek numer (...).

15 lipca 2019 roku K. Ż. dokonała wpłaty kwoty 350 złotych na rachunek numer (...) tytułem spłaty zadłużenia (rata).

14 sierpnia 2019 roku na rachunku numer (...) odnotowano wpłatę w kwocie 350 złotych.

13 września 2019 roku na rachunku numer (...) odnotowano wpłatę w kwocie 350 złotych.

15 października 2019 roku K. Ż. dokonała wpłaty kwoty 350 złotych na rachunek numer (...) tytułem spłaty zadłużenia.

18 listopada 2019 roku K. Ż. dokonała wpłaty kwoty 350 złotych na rachunek numer (...) tytułem spłaty zadłużenia.

13 grudnia 2019 roku na rachunku numer (...) odnotowano wpłatę w kwocie 350 złotych.

16 stycznia 2020 roku na rachunku numer (...) odnotowano wpłatę w kwocie 350 złotych.

14 lutego 2020 roku na rachunku numer (...) odnotowano wpłatę w kwocie 350 złotych.

Dokonane wpłaty zaliczono na poczet spłaty zadłużenia obciążającego K. Ż. z innej umowy niż umowa pożyczki numer (...) z dnia 11 sierpnia 2016 roku.

Dowód:

- dowody wpłat k. 119 – 132,

- zestawienie operacji na rachunku k. 146 – 151.

W okresie od dnia 1 października 2018 roku do dnia 11 sierpnia 2020 roku na rachunku bankowym numer (...) odnotowano jedną wpłatę: w dniu 14 grudnia 2018 roku w kwocie 150 złotych.

Wpłata w kwocie 150 złotych została zaliczona na poczet zadłużenia wynikającego z umowy numer (...) z dnia 11 sierpnia 2016 roku na poczet odsetek karnych naliczonych do dnia 14 grudnia 2018 roku.

Dowód:

- zestawienie operacji na rachunku k. 147,

- historia operacji na kontrakcie kredytowym k. 152 – 153.

11 kwietnia 2019 roku (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystawiła wyciąg z ksiąg bankowych numer (...), w treści którego pracownik banku (...), na podstawie pełnomocnictwa udzielonego jej 11 lipca 2016 roku, oświadczyła, że w księgach banku figuruje wymagalne zadłużenie K. Ż. z tytułu umowy numer (...) z dnia 11 sierpnia 2016 roku w kwocie 30 371,46 złotych, na którą składają się należności z tytułu: należności głównej w kwocie 27 986,50 złotych, odsetki naliczone za okres od dnia 15 maja 2018 roku do dnia 11 kwietnia 2019 roku w kwocie 2 384,96 złotych. Bankowi należą dalsze odsetki maksymalne za opóźnienie od dnia 12 kwietnia 2019 roku do dnia zapłaty, naliczone od należności głównej w wysokości wynikającej z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, która aktualnie wynosi 14% w stosunku rocznym.

Dowód:

- historia operacji na kontrakcie kredytowym k. 74 – 75,

- wyciąg z ksiąg bankowych nr (...) k. 40.

K. Ż. ma 76 lat. Utrzymuje się z emerytury w kwocie 1 783,02 złote. Prowadzi gospodarstwo domowe samotnie. Jej miesięczne wydatki nie przekraczają dochodów. Zamieszkuje w lokalu komunalnym. Umowa najmu została jej wypowiedziana z powodu zaległości w zapłacie czynszu. Aktualnie w Sądzie Rejonowym Szczecin – Centrum w Szczecinie toczy się przeciwko niej postępowanie o zapłatę zaległego czynszu. Pozwana nie posiada żadnego majątku ani oszczędności. Poza zobowiązaniem wobec powodowego banku, ciążą na niej nadto zobowiązania wobec (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej w W. w kwocie 49,93 złotych.

K. Ż. jest osobą niepełnosprawną w umiarkowanym stopniu. Przeszła zawał mięśnia sercowego. Choruje na nadciśnienie tętnicze, przepuklinę rozworu przełykowego, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, miażdżycę, nowotwór.

Dowód:

- zeznania pozwanej K. Ż. w charakterze strony na piśmie k. 196 – 198,

- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 13 - 14, k. 82 - 83,

- dokumentacja medyczna k. 15 – 27, k. 84 – 96.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione co do kwoty 27 27 986,50 złotych i odsetek umownych liczonych w stosunku rocznym, w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, od dnia 21 października 2018 roku do dnia zapłaty.

Na wstępie wskazać należy, że sprawa podlega rozpoznaniu na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego w brzemieniu sprzed zmiany dokonanej ustawą z dnia z 4 lipca 2019r. o zmianie ustawy – kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469), zgodnie z art. 11 ust. 3 tej ustawy albowiem sprawa przed dniem 7 listopada 2019 roku rozpoznawana była w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

Powódka wywodzi roszczenie z umowy pożyczki numer (...) z dnia 11 sierpnia 2016 roku, na podstawie której bank udzielił K. Ż. pożyczki gotówkowej w kwocie 36 978,85 złotych, a pozwana zobowiązała się kwotę tą wraz z odsetkami i prowizją za udzielenie pożyczki, zwrócić w 60 ratach miesięcznych, począwszy od dnia 15 sierpnia 2016 roku i domaga się zwrotu kapitału pożyczki w kwocie 27 986,50 złotych wraz odsetkami naliczonymi od dnia 15 maja 2018 roku do dnia 11 kwietnia 2019 roku na kwotę 2 384,96 złotych.

Zgodnie z treścią przepisu art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie natomiast z przepisem art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 roku, poz. 993) przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Zgodnie z przepisem ust. 2 za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki.

Niesporne było, że pozwana zawarła z powódką 11 sierpnia 2016 roku umowę pożyczki numer (...) oraz że powódka oddała do dyspozycji pozwanej pożyczoną kwotę w sposób wskazany w par. 4 umowy.

Pozwana zaprzeczyła natomiast zasadności żądania pozwu podnosząc, że dochodzone pozwem roszczenie nie jest wymagalne, ponieważ oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zostało złożone z zastrzeżeniem warunku, a także że żądanie pozwu nie zostało wykazane co do wysokości, a w tym zakresie w szczególności strona powodowa nie uwzględniła dokonanych przez powódki w okresie od lutego 2019 roku wpłat w łącznej kwocie 3 350 złotych.

Zważywszy na stanowisko strony pozwanej, powódka, stosownie do treści przepisu art. 6 k.c., winna udowodnić, że doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy, a następnie wysokość dochodzonego roszczenia. Zgodnie bowiem z rozkładem ciężaru dowodu wynikającym z przepisu art. 6 k.c., powód jest zobowiązany do wykazania wszystkich okoliczności uzasadniających jego roszczenie tak co do zasady jak i wysokości. Pozwany zaś, który odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Spoczywający na pozwanym obowiązek dowiedzenia okoliczności wskazujących na wygaśnięcie zobowiązania nie może wyprzedzać ciążącego na powodzie obowiązku udowodnienia powództwa.

Strona powodowa wywiązała się ze spoczywającego na niej obowiązku wykazania okoliczności uzasadniających żądanie pozwu.

Zgodnie z postanowieniem par. par. 11 umowy, bank uprawniony był do wypowiedzenia umowy pożyczki między innymi w przypadku niedotrzymania przez pożyczkobiorcę warunków określonych w umowie. Termin wypowiedzenia umowy wynosił 30 dni i był liczony od dnia następnego pod dniu odebrania przez pożyczkobiorcę przesyłki poleconej zawierającej wypowiedzenie, nadanej za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.

Zgodnie z przepisem art. 75 c ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (tj. Dz. U. z 2020 roku, poz. 1896), jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do umów pożyczek pieniężnych. W świetle treści cytowanego przepisu bank nie może swobodnie wypowiedzieć umowy kredytowej, gdy kredytobiorca popadł w opóźnienie ze spłatą kredytu. Najpierw powinien doręczyć kredytobiorcy wezwanie określone w art. 75c ust. 1-2 Prawa bankowego oraz odczekać do upływu dodatkowego terminu na spłatę zadłużenia wyznaczonego w wezwaniu (nie krótszego niż 14 dni roboczych). Dopiero po upływie tego terminu bank może złożyć wobec kredytobiorcy oświadczenie woli w sprawie wypowiedzenia umowy kredytowej. Wypowiedzenie umowy kredytu przez bank wymaga zatem podjęcia dwóch odrębnych czynności. Pierwszej, polegającej na sporządzeniu wezwania do zapłaty zaległej płatności pod rygorem wypowiedzenia umowy, a w przypadku bezskuteczności wezwania - drugiej polegającej na wypowiedzeniu umowy.

Jak wynika z materiału dowodowego sprawy, a w szczególności wyciągu z rachunku bankowego numer (...) oraz historii operacji na kontrakcie kredytowym, wynika, że pozwana nie wywiązywała się z obowiązku spłaty rat kredytu w terminie i wysokości wskazanej w harmonogramie spłat i na dzień 16 lipca 2018 roku zalegała z zapłatą co najmniej dwóch rat. Uchybienie terminowi spłaty rat przesądza o niedotrzymaniu przez pożyczkobiorcę warunków określonych w umowie, co uzasadnia złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy pożyczki. Strona powodowa zastosowała również tryb przewidziany przepisem art. 75 c ustawy Prawo bankowe. Pismem z dnia 16 lipca 2018 roku pozwana została poinformowana o powstaniu zadłużenia we wskazanej kwocie (odrębnie kapitał i odsetki), wezwana do jego spłaty w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania oraz poinformowana, że w przypadku niedokonania zapłaty w wyznaczonym terminie, bank będzie uprawniony do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Pismo to, jak wynika z informacji na stronie internetowej operatora pocztowego zostało doręczone pozwanej 19 lipca 208 roku. W zakreślonym terminie, tj. 14 dni roboczych, licząc od dnia 19 lipca 2018 roku, pozwana nie spłaciła zadłużenia. Nie został również uwzględniony jej wniosek o restrukturyzację zadłużenia. Strona powodowa uprawniona była zatem do wypowiedzenia umowy pożyczki z powodu niedotrzymania przez pożyczkobiorcę warunków określonych w umowie. Oświadczenie w tym przedmiocie zostało złożone w piśmie z dnia 13 września 2018 roku, w którym (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. oświadczyła, że wypowiada umowę pożyczki numer (...) z dnia 11 sierpnia 2016 roku w części dotyczącej warunków spłaty, z powodu braku spłaty wymagalnych rat. Wypowiedzenie umowy oznacza obowiązek spłaty zadłużenia z upływem terminu wypowiedzenia. Termin wypowiedzenia wynosi 30 dni i liczy się od dnia następnego po dniu doręczenia niniejszego wypowiedzenia.

Pozwana podniosła, że jednostronne oświadczenie woli o charakterze prawnokształtującym nie może zostać uczynione z zastrzeżeniem warunku, o którym mowa w art. 89 k.c., gdyż byłoby to sprzeczne z istotą tego rodzaju czynności, mającej definitywnie uregulować łączący strony stosunek prawny. Wskazać jednakże należy, że zarówno w doktrynie prawa cywilnego, jak też w judykaturze podkreśla się, że wskazana teza winna być przyjmowana „co do zasady”, czyli z możliwością wyjątków w sytuacjach szczególnych. Wynika to z konieczności rozróżniania warunków kauzalnych (zdarzeń przyszłych, niepewnych, których zaistnienie zależy wyłącznie od przypadku lub zachowania osób trzecich) od warunków potestatywnych (inaczej wolicjonarnych lub warunków woli, czyli rozumianych, jako zastrzeżenie, przez które strony czynności prawnej uzależniają powstanie lub ustanie jej skutków od zdarzenia, którego wystąpienie jest wyłącznie rezultatem decyzji (woli) jednej lub obu stron warunkowej czynności prawnej ( por. wyrok SA Łodzi z 9.08.2018 r. I ACa 1609/17). Takie „zastrzeżenie” podlega każdorazowej ocenie w danym stanie faktycznym na podstawie art. 353 ⁽¹⁾ k.c. w odniesieniu do art. 89 k.c. ( por. wyrok SA w Białymstoku z 12.03.2020 r. I ACa 729/19; wyrok SA w Katowicach z 28.12.2017 r. I ACa 713/17). W konsekwencji, możliwość stosowania warunków potestatywnych przy jednostronnych czynnościach prawnokształtujących wprost dopuszcza się np. w warunkowych umowach przedwstępnych i innych tzw. umowach opcyjnych oraz – co istotne w sprawie – przy wypowiadaniu umów kredytowych przez banki, o ile tylko nie jest to czynność zaskakująca dłużnika (czyli był już uprzednio wezwany do spłaty zadłużenia przeterminowanego) i zastrzeżenie uczyniono na „korzyść dłużnika” ( tak wprost SA w B. w przywołanym wyroku z 12.03.2020 r. oraz SA w Ł. w przywołanym wyroku z 9.08.2018 r.; identycznie w uzasad. wyroku SN z 8.09.2016 r. II CSK 750/15; por. SN [7] w post. z 22.03.2013 r. III CZP 85/12).

Zawarte w piśmie z dnia 13 września 2018 roku oświadczenie o treści: „Brak spłaty zadłużenia wymagalnego w okresie wypowiedzenia spowoduje, że cała kwota kredytu wraz z odsetkami i opłatami stanie się przeterminowana i wymagalna” nie ma charakteru warunku w rozumieniu przepisu art. 89 k.c. Zgodnie z treścią tego przepisu z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, powstanie lub ustanie skutków czynności prawnej można uzależnić od zdarzenia przyszłego i niepewnego (warunek). Warunek w rozumieniu cytowanego przepisu to składnik stosunku prawnego, mający formę postanowienia jako elementu czynności prawnej, który uzależnia jej skuteczność prawną od zdarzenia przyszłego i niepewnego. Postanowienie takie, nie konstytuując czynności, przybiera postać zastrzeżenia o znaczeniu accidentale negotii. Oznacza to, że oświadczenia stron są definitywne w chwili zawarcia umowy i tylko jej skuteczność zależna jest od spełnienia warunku. Oświadczenie powodowego banku będące przedmiotem sporu nie uzależnia ustania łączącego strony stosunku umownego nawiązanego na podstawie umowy pożyczki z dnia 11 sierpnia 2016 roku od braku spłaty zadłużenia, a jedynie informuje, że brak spłaty w okresie wypowiedzenia spowoduje, że cała kwota kredytu wraz z odsetkami i opłatami stanie się przeterminowana i wymagalna. Oświadczenie to ma zatem tylko i wyłącznie charakter informacyjny. Jest to zatem jedynie informacja o skutkach braku spłaty zadłużenia w okresie wypowiedzenia. Nawet gdyby przyjąć, że oświadczenie to w istocie uzależnia skutek w postaci wypowiedzenia umowy od dokonania przez pozwaną spłaty zadłużenia, to postanowienie to należałoby uznać za prawnie dopuszczalne. Prawnie dopuszczalne jest bowiem zastrzeżenie przy wypowiadaniu umowy o kredyt warunku potestatywnego, uzależniającego skutki czynności prawnej od zachowania drugiej strony umowy, np. od spełnienia przez nią świadczenia ( por. wyrok SA w Łodzi z dnia 23 grudnia 2919 r., I ACa 1421/18; wyrok SA w Warszawie z dnia 7 października 2020 r. , V ACa 806/19). W okolicznościach faktycznych sprawy, rozwiązanie umowy na skutek wypowiedzenia umowy, uzależnione byłoby od dokonania przez pozwaną spłaty zadłużenia. Takie zastrzeżenie należałoby niewątpliwie poczytać na korzyść pozwanej, tylko od niej bowiem zależy, czy dokona spłaty.

Reasumując powyższe rozważania, wskazać należy, że z treści pisma z dnia 13 września 2018 roku jednoznacznie wynika kiedy nastąpi skutek wypowiedzenia umowy, od kiedy biegnie 30-dniowy termin wypowiedzenia, jaka część zadłużenia będzie wymagalna z chwilą upływu tego terminu. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zawarte w tym piśmie wywołało zatem skutek prawny w postaci rozwiązania umowy po upływie 30 dni od dnia doręczenia pozwanej pisma z dnia 13 września 2018 roku. Pismo z dnia 13 września 2018 roku zostało doręczone pozwanej w dniu 20 września 2018 roku, a zatem termin wypowiedzenia upłynął w dniu 20 października 2018 roku i tego dnia umowa uległa rozwiązaniu, skutkiem czego cała niespłacona kwota kredytu wraz z odsetkami i opłatami stała się wymagalna.

Od dnia 20 października 2019 roku strona powodowa uprawniona jest do żądania zapłaty kwoty niespłaconej pożyczki wraz z odsetkami i opłatami. Wysokości należnego powódce z tego tytułu świadczenia dowodzą złożone przez stronę powodową wydruki z rachunków bankowych o numerach: (...) i (...), na których księgowano operacje dokonywane przez strony (wpłaty dokonywane przez pozwaną oraz naliczenie odsetek od zadłużenia przeterminowanego), wydruki historii operacji na kontrakcie kredytowym oraz wyciąg z ksiąg bankowych. Z operacji księgowanych na wydrukach z rachunków bankowych oraz historii operacji na kontrakcie kredytowym wynika, że do dnia wypowiedzenia umowy, tj. 20 października 2018 roku, do zapłaty pozostała kwota 27 986,50 złotych tytułem należności głównej. W dniu 14 grudnia 2018 roku pozwana dokonała wpłaty na poczet spłaty zadłużenia w kwocie 150 złotych na rachunek numer (...). Następnie w okresie od 13 lutego 2019 roku do dnia 14 lutego 2020 roku dokonała na rachunek bankowy numer (...) wpłat w łącznej kwocie 4 400 złotych. Na poczet zadłużenia wynikającego z umowy numer (...) z dnia 11 sierpnia 2016 roku strona powodowa zaliczyła jedynie wpłatę z dnia 14 grudnia 2018 roku w kwocie 150 złotych na rachunek numer (...), wskazując, że po wypowiedzeniu umowy wpłat na poczet zadłużenia wynikającego z będącej przedmiotem sporu umowy należało dokonywać na ww. rachunek, o czym pozwana została poinformowana pismem z dnia 25 października 2018 roku. Wpłaty natomiast dokonywane na rachunek numer (...) zaliczane były na poczet zadłużenia wynikającego z innych łączących stronę umów, co wynika z adnotacji zawartych w wyciągu z tego rachunku bankowego. Podkreślić przy tym należy, że z dowodów wpłat złożonych przez pozwaną nie wynika, aby wpłaty te miały być zaliczone na poczet spłaty zadłużenia z umowy z dnia 11 sierpnia 2016 roku. Pozwana w dowodach wpłat wskazywała „spłata zadłużenia” bez bliższego określenia z jakiego tytułu powstało to zadłużenie (z której umowy). Pozwana nie wykazała również, aby istotnie zawarła z pracownikiem banku w lutym 2019 roku porozumienie co do spłaty zadłużenia w kwotach po 300 – 350 złotych miesięcznie, co miałoby stanowić podstawę do zaliczenia wpłat dokonywanych w tych kwotach od lutego 2019 roku na poczet dochodzonego pozwem zadłużenia. Wskazać przy tym należy, że jakkolwiek strona powodowa nie złożyła dowodu doręczenia pozwanej pisma z dnia 25 października 2018 roku, to fakt dokonania wpłaty na ten rachunek w grudniu 2018 roku świadczy o tym, że pozwana otrzymała informację o zmianie numeru rachunku bankowego, na który należy dokonywać spłaty pożyczki. Wpłata z dnia 14 grudnia 2018 roku została zaliczona na poczet wymagalnych w tym dniu odsetek od zadłużenia przeterminowanego i fakt ten został uwzględniony przy wskazaniu wysokości żądania pozwu. Dokonanie zaliczenia wpłaty na poczet odsetek od zadłużenia przeterminowanego odpowiada treści postanowienia par. 6 ust. 5 umowy. Pozwana, na której spoczywa ciężar dowodu w zakresie spełnienia świadczenia, nie złożyła dowodów wpłat, które nie zostałyby przez powódkę zaksięgowane i rozliczone zgodnie z obowiązującymi przepisami i łączącą strony umową.

Mając powyższe na uwadze, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 27 986,50 złotych wraz z umownymi odsetkami, liczonymi w stosunku rocznym w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 21 października 2018 roku do dnia zapłaty i oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

Roszczenie o odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego znajduje oparcie w treści art. art. 359 § 1 k.c. i art. 481 § 1 i 2 k.c. Zgodnie z treścią przepisu art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Dłużnik popada w opóźnienie jeśli nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie, w którym stało się ono wymagalne także wtedy, gdy kwestionuje istnienie lub wysokość świadczenia ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2003 r., sygn. II CK 146/02).

Roszczenie wynikające z będącej przedmiotem sporu umowy pożyczki stało się wymagalne na skutek wypowiedzenia umowy z dniem 20 października 2018 roku. Pozwana pozostaje zatem w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia z tego tytułu od dnia 21 października 2018 roku, co uzasadnia żądanie zapłaty odsetek umownych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od tego dnia. Strona powodowa, która naliczała odsetki z tego tytułu od dnia 15 maja 2018 roku, nie wyjaśniła ani podstawy faktycznej ani podstawy prawnej tak sformułowanego żądania.

Okoliczności sprawy nie dają podstaw do rozłożenia zasądzonej na rzecz powódki kwoty na raty, zgodnie z wnioskiem strony pozwanej.

Przepisu art. 320 k.p.c. stanowi, że w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. W judykaturze wyrażono pogląd, że takie szczególne wypadki zachodzą, jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny, niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla zobowiązanego niemożliwe lub bardzo utrudnione bądź narażałoby dłużnika lub jego bliskich na niepowetowaną szkodę. Ochrona natomiast jaką zapewnia pozwanemu instytucja rozłożenia świadczenia na raty nie może być stawiana ponad ochronę wierzyciela w procesie cywilnym i wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że sytuacja osobista i majątkowa pozwanej jest istotnie trudna, jednakże w okolicznościach faktycznych sprawy interes wierzyciela sprzeciwiał się rozłożeniu świadczenia na raty. W celu rozłożenia świadczenia na raty, Sąd zobligowany byłby do powiększenia dochodzonej pozwem kwoty o odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za czas od dnia wymagalności, tj. 21 października 2018 roku do dnia wyrokowania, tj. 14 maja 2021 roku. Zasądzone świadczenie wynosiłoby wówczas 38 893,72 złote (należność główna 27 986,50 zł + 10 907,22 złote tytułem odsetek = 38 893,72 złote). Rozłożenie tej kwoty na raty w kwocie po 200 złotych, o co wnosiła pozwana, oznaczałoby, że będzie spłacała zadłużenie przez okres 16 lat (197 rat). Zważywszy zaś na wiek pozwanej i jej stan zdrowia, a także na jej stan majątkowy i możliwości zarobkowe, rozłożenie świadczenia na wyższe raty jest niemożliwe, gdyż pozwana nie będzie w stanie ich spłacać. Pozwana utrzymuje się z emerytury w kwocie 1 783,02 złotych i spłaca zobowiązania wobec innych podmiotów. W tym stanie rzeczy nie sposób narażać strony powodowej na oczekiwanie na spłatę zadłużenia przed tak długi okres czasu. Nadto wskazać należy, że zważywszy na ograniczenia w wysokości egzekucji z emerytur i rent, świadczenie, które komornik będzie w stanie wyegzekwować od pozwanej, może nie przekraczać znacznie deklarowanej przez nią tytułem raty kwoty 200 złotych.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów prywatnych w postaci umowy pożyczki oraz wyciągu z ksiąg bankowych oraz wydruków z rachunków bankowych i historii operacji na kontrakcie kredytowym i złożonych przez pozwaną dowodów wpłat, co do prawdziwości i wiarygodności których nie powziął zastrzeżeń. Dokument prywatny stanowi pełnoprawny środek dowodowy, który sąd orzekający może uznać za podstawę swoich ustaleń faktycznych, a następnie wyrokowania. Co do zasady dokumenty prywatne korzystają przecież z domniemania autentyczności oraz że osoba, która podpisała dokument, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Domniemania te mogą zostać obalone. Tak więc choć z dokumentem prywatnym nie łączy się domniemanie zgodności z prawdą oświadczenia w nim zawartego, to nie przeszkadza, by sąd orzekający w ramach swobodnej oceny dowodów (art. 233 KPC) uznał treść dokumentu prywatnego za zgodną z rzeczywistym stanem rzeczy. W odniesieniu natomiast do złożonych przez powódkę wydruków z rachunków bankowych wskazać należy, że przepisy kodeksu postępowania cywilnego nie zawierają zamkniętej listy środków dowodowych. Przeciwnie, z treści przepisu art. 309 k.p.c. wynika, że możliwe jest przeprowadzenie dowodu także innymi środkami niż wymienione w kodeksie, o ile są one nośnikami informacji o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a ich wykorzystanie nie pozostaje w sprzeczności z przepisami prawa. Katalog „innych środków dowodowych” o których mowa w art. 308 – 309 k.p.c., ma charakter otwarty i mieszczą się w nim także wydruki komputerowe. Przedmiotowy środek dowodowy świadczy o istnieniu zapisu komputerowego określonej treści w chwili dokonywania wydruku. Oczywiście każdy dokument, czy też dowód wymieniony w art. 308 k.p.c., może ulec modyfikacjom, ale fakt ten sam w sobie nie pozbawia go mocy dowodowej. Dowód takiej modyfikacji obciąża stronę, która z faktu tego wywodzi skutki prawne ( por. wyrok SA w Szczecinie z dnia 8 października 2020 roku, I ACa 894/19; wyrok SA w Łodzi z dnia 29 września 2017 roku, I ACa 448/17). Przepis art. 309 k.p.c. może mieć zastosowanie także do niepodpisanych wydruków komputerowych, jakimi są wyciągi z rachunków bankowych i zestawienia operacji na tych rachunkach oraz odpisy dyspozycji realizacji płatności wskazujące na wypłatę kapitału w ramach realizacji umowy kredytowej ( por. wyrok SN z dnia 9 września 2016 roku, V CSK 13/16)

Pozwana nie zdołała skutecznie zakwestionować przedstawionych przez powodowy bank dokumentów i wydruków, zatem Sąd uznał je za przydatne do poczynienia ustaleń faktycznych s sprawie.

Ustalenia faktyczne co do sytuacji osobistej i majątkowej pozwanej Sąd poczynił na podstawie dowodów z dokumentacji medycznej pozwanej oraz dowodu z jej zeznań na piśmie w charakterze strony, które uznał za wiarygodne.

Sąd odstąpił od obciążania pozwanej kosztami procesu należnymi stronie powodowej na podstawie przepisu art. 102 k.p.c. Przepis art. 102 k.p.c. stanowi, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Do kręgu „wypadków szczególnie uzasadnionych” w rozumieniu tego przepisu należą okoliczności zarówno związane z samym przebiegiem procesu, jak i leżące na zewnątrz. Do pierwszych zalicza się np. charakter żądania poddanego rozstrzygnięciu, jego znaczenia dla strony, subiektywne przekonanie strony o zasadności roszczeń, przedawnienie, do drugich - sytuację majątkową i życiową strony, z zastrzeżeniem, że nie jest wystarczające powołanie się jedynie na trudną sytuację majątkową, nawet jeśli była podstawą zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Całokształt okoliczności, które mogłyby uzasadniać zastosowanie tego wyjątku, powinny być ocenione z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego.

W ocenie Sądu okoliczności sprawy oraz sytuacja osobista i majątkowa pozwanej powodują, że obciążenie jej obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz strony powodowej byłoby sprzeczne z zasadami słuszności. Pożyczka, która jest przedmiotem sporu została zaciągnięta na poczet spłaty zobowiązań pozwanej wobec powodowego banku z innej umowy. Pozwana nie uchyla się od obowiązku spłaty zaciągniętych wobec banku zobowiązań i dokonuje wpłat w kwotach, na jakie ją stać. W toku procesu wpłaciła kwotę około 4 000 złotych. Pozwana ma 76 lat, jest schorowana. Utrzymuje się emerytury w kwocie około 1 700 złotych. Pozwana nie ma możliwości podjęcia zatrudnienia celem zgromadzenia środków na spłatę zadłużenia. W tej sytuacji obciążenie jej nadto obowiązkiem zapłaty kosztów procesu stanowiłoby nadmierne obciążenie.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

S., dnia 16 czerwca 2021 roku

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień jako przeterminowane, usprawiedliwione (urlop S. Referenta w okresie 24-21 maja 2021 r., opieka nad dzieckiem w dniu 1 czerwca 2021 r., urlop w dniu 2 czerwca 2021 r. dzień 3 czerwca 2021 r. był dniem ustawowo wolnym od pracy, dzień 4 czerwca 2021 r. był dniem wolnym od pracy sądzie zarządzeniem Prezesa sądu).

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej

3.  Wykonać zarządzenie w terminie 7 dni.

4.  Akta przedłożyć z pismami lub za 21 dni od wykonania zarządzenia z epo.

SSR Małgorzata Janik-Białek