Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 29 kwietnia 2020 r. U. Z. wystąpiła o zasądzenia na jej rzecz od pozwanego Przedszkola Publicznego nr 13 w S. kwoty 1519,24 zł tytułem dodatku wychowawczego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie wskazanymi odrębnie w odniesieniu do kwot dochodzonych za poszczególne miesiące, za które świadczenia nie przyznano i nie wypłacono (po 144,52 zł miesięcznie od września 2017r. do marca 2018r. i po 152, 27 zł miesięcznie od kwietnia 2018r. do sierpnia 2018r.) oraz do różnicy między należną a wypłaconą kwotą dodatku za okres wrzesień 2018r. – kwiecień 2019r. (35, 29 zł) Nadto powódka wystąpiła o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm prawem przepisanych.

W dniu 25 września 2020r. sąd wydał w niniejszej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym orzekając zgodnie z żądaniem pozwu.

W skutecznie wniesionym sprzeciwie od tego nakazu zapłaty pozwane Przedszkole wniosło o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki, na jego rzecz kosztów procesu według norm prawem przepisanych zaprzeczając powierzeniu powódce w okresie wrzesień 2017r. – lipiec 2018r. wychowawstwa klasy warunkującego prawo do żądanego dodatku. Pomimo zaskarżenia nakazu w całości w sprzeciwie nie odniesiono się w ogole do dochodzonego za dalszy okres wyrównania.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

U. Z. była w okresie objętym żądaniem pozwu zatrudniona w (...) przy ul. (...) w S. na stanowisku nauczyciela przedszkola, w pełnym wymiarze czasu pracy. Zatrudnienie to w okresie 1 września 2017 r. - 31 sierpnia 2018 r. było nawiązane na podstawie umowy na czas określony, zaś w okresie od 1 września 2018r. na podstawie umowy na czas nieokreślony.

Wynagrodzenie zasadnicze powódki wynosiło najpierw 2361 zł, od 1 kwietnia 2018r. 2487 zł,

Niesporne, a nadto umowy o pracę k. 1 i 10 cz. B akt osobowych powódki (także w aktach sprawy), informacja o wymiarze uposażenia – k. 4 w cz. B akt osobowych powódki.

Podejmując zatrudnienie w pozwanym Przedszkolu powódka dostała pod opiekę grupę trzylatków. Zajmowała się tą grupą wraz z drugą nauczycielką na tożsamych zasadach. Jedna z nauczycielek pracowała z dziećmi w godzinach 6.30 – 11. 30, druga w godzinach 11. 30 – 16. 30. Zajęcia w ramach przypadającej na nią zmiany każda z pań planowała i organizowała osobno.

Praca polegała na sprawowaniu funkcji opiekuńczych, dydaktycznych i wychowawczych względem podopiecznych.

Powódka codziennie prowadziła zajęcia dydaktyczne zgodnie z podstawą programową. Inicjowała też samodzielnie dodatkowe działania edukacyjne, przykładowo wprowadzając dzieciom elementy nauki języka angielskiego.

Również codziennie powódka podejmowała działania wychowawcze, w tym przygotowujące dzieci do samodzielności.

Poza zajęciami dydaktycznymi U. Z. organizowała zajęcia ruchowe, wyjścia na spacery, na wycieczki, do (...) (liczba wyjść zwiększała się z czasem stosownie do wieku dzieci), a także przedszkolne uroczystości np. z okazji Dnia Babci i Dziadka czy takie imprezy jak Dzień Pluszowego Misia.

Powódka sporządzała miesięczne plany pracy z dziećmi, prowadziła dziennik grupy, tworzyła konspekty imprez. Dwa razy do roku wraz z drugą nauczycielką grupy sporządzała arkusze obserwacji dzieci, które były przedstawiane na zebraniach z rodzicami, a jeśli zachodziła potrzeba omawiane w czasie indywidualnych konsultacji, których zorganizowanie inicjowane było czasem przez nauczycielki, a czasem przez rodziców przedszkolaków.

Gdy któreś z dzieci miało większe potrzeby nauczycielki odbywały z rodzicami spotkania indywidualne, na których sugerowano wizytę w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Gdy dziecko uzyskiwało diagnozę z takiej poradni powódka, pracując z nim, podejmowała działania w tej diagnozie zalecane. W okresie objętym sporem w grupie powódki było troje dzieci posiadających taką diagnozę.

Dowód: przesłuchanie powódki (zapis skrócony – k. 95 – 96) przesłuchanie M. Ł. (1) za stronę pozwaną (zapis skrócony - k. 96)

Praca nauczyciela grupy zerowej w przedszkolu jest zbliżona do pracy nauczycieli młodszych grup. Jedyna różnica polega na wprowadzeniu w tej pierwszej nauki czytania i pisania i obowiązku określenia gotowości szkolnej. Grupami zerowymi opiekuje się dwóch nauczycieli podobnie jak grupami młodszymi.

Dowód: przesłuchanie M. Ł. (1) (zapis skrócony - k. 96)

Przy podjęciu zatrudnienia U. Z. nie otrzymałam pisma o powierzeniu jej wychowawstwa.

Nie otrzymała też dodatku za wychowawstwo, bo dyrektor placówki M. Ł. (2) stosowała się do obowiązującej wówczas uchwały Rady Miasta z dnia 15 kwietnia 2009 roku.

Dowód: przesłuchanie powódki (zapis skrócony – k. 95 – 96) przesłuchanie M. Ł. (1) za stronę pozwaną (zapis skrócony - k. 96), karty wynagrodzeń k. 18 – 21

Uchwałą tą, nr II/N/848/09, w sprawie ustalenia regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego, za warunki pracy oraz nagród i warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw ustalono regulamin określający wysokość i zasady przyznawania wskazanych w jej tytule świadczeń. Regulamin, stanowiący załącznik do uchwały, przewidywał w § 12 dodatek funkcyjny w wysokości określonej w tabeli stanowiącej załącznik nr 1 do Regulaminu, dla nauczyciela, któremu powierzono wychowawstwo klasy lub wychowawstwo oddziału, w którym odbywa się roczne przygotowanie przedszkolne. W pkt 17 tabeli stanowiącej załącznik nr 1 do Regulaminu wysokość dodatku dla wychowawcy klasy, w tym oddziału, w którym odbywa się roczne przygotowanie przedszkolne, ustalono na 4,7% - 6,3% stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela stażysty magistra z przygotowaniem pedagogicznym.

Niesporne, a nadto dowód: uchwała Rady Miasta S. nr II/N/848/09 z dnia 15 kwietnia 2009 r. w sprawie ustalenia regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego, za warunki pracy oraz nagród i warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw z załącznikiem - k. 27 – 34

Dnia 5 lipca 2018 r. Rada Miasta S. podjęła uchwałę nr XLIII/1126/18 o tożsamym tytule jak uchwała z dnia 15 kwietnia 2009r. Stanowiący załącznik do tej uchwały Regulamin określający wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego, za warunki pracy oraz nagród i warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw w § 11 przewidywał, że nauczycielowi, któremu powierzono wychowawstwo klasy przysługuje dodatek funkcyjny w wysokości określonej w tabeli stanowiącej załącznik nr 1 do Regulaminu. W punkcie 4 tabeli wysokość dodatku dla wychowawcy określono na 5,5% - 7,5% stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela stażysty magistra z przygotowaniem pedagogicznym.

Uchwała z dnia 5 lipca 2018r. weszła w życie z dniem 1 września 2018 r. i uchylała uchwałę z dnia 15 kwietnia 2009 r.

Niesporne, a nadto dowód: uchwała Rady Miasta S. nr (...) z dnia 5 lipca 2018 r. w sprawie ustalenia regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego, za warunki pracy oraz nagród i warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw – k. 37 – 44

Po zmianie uchwały od 1 września 2018 r. nauczycielom wszystkich grup przedszkolnych wypłacany był dodatek za wychowawstwo, choć ich obowiązki pozostały takie same jak wcześniej.

Niesporne

Powódce dodatek za wychowawstwo wypłacono po raz pierwszy w kwietniu 2019r. Była to kwota 1052, 33 zł. W maju 2019r. powódka otrzymała dodatek w wysokości 177, 33 zł, w miesiącach czerwiec – sierpień 2019r. po 190 zł, a od września był on już wypłacany w kwocie 300 zł miesięcznie.

Pierwszym skierowanym do powódki pismem o przyznaniu dodatku było pismo z dnia 17 kwietnia 2019r. ustalające kwotę dodatku na 181 zł w okresie 1 września 2018r. – 31 grudnia 2018r. i na kwotę 190 zł w okresie 1 stycznia 2019r. – 31 sierpnia 2019r. Pismem z dnia 16 września 2019r. przyznano powódce od 1 września dodatek za wychowawstwo w kwocie 300 zł miesięcznie.

dowód: karta wynagrodzeń – k. 18 – 20, pisma o przyznaniu dodatku – k. 15 i 21 cz. B akt osobowych powódki.

W okresie 1 września 2017r. – 31 sierpnia 2018r. dodatek za wychowawstwo nauczycielom grup zerowych przyznawany był w pozwanym Przedszkole w wysokości po 161 zł miesięcznie.

Dowód: pisma informujące o przyznaniu dodatku – k. 100 – 104

W listopadzie 2017r. i listopadzie 2018r. powódka była niezdolna do pracy i pobierała wynagrodzenie chorobowe. Nie świadczyła też pracy z powodu choroby przez większą część stycznia 2018r. Z kolei w okresie 30 października 2018r. – 24 grudnia 2018r. U. Z. korzystała z urlopu macierzyńskiego. Poza tym w okresie objętym żądaniem pozwu nie przypadały dłuższe nieobecności powódki w pracy nie licząc urlopu wypoczynkowego. Nieobecności warunkowane chorobą były krótkie i rzadkie.

dowód: karta wynagrodzeń – k. 18 – 20,

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Powództwo okazało się uzasadnione.

Stan faktyczny w tej sprawie, ustalony przez sąd w oparciu o przesłuchanie stron i zgromadzone dokumenty, leżał w zasadzie poza sporem. Żaden z dowodów nie był kwestionowany przez strony, nie pozostawał też w sprzeczności z innymi zgromadzonymi w sprawie. Wątpliwości budziły jedynie zapisy karty wynagrodzeń w zakresie rodzaju wypłacanych w niektórych miesiącach świadczeń. Nie wskazywały na te wątpliwości strony procesu, jednak ujawniły się one przy analizowaniu dokumentacji na potrzeby sprawdzenia poprawności wyliczenia wyrównania dodatku, o czym, w dalszej części rozważań. Wskazane wątpliwości nie prowadziły jednak do odmówienia wiary zapisom dokumentu co do wszystkich wypłaconych kwot czy co do rodzaju świadczenia w innych miesiącach niż listopad i grudzień 2018r.

Spór stron miał w zasadzie charakter prawny i sprowadzał się do istnienia podstawy do wypłaty nauczycielom grup przedszkolnych innych niż zerowe dodatku za wychowawstwo w okresie sprzed 1 września 2018r.

Aktualnie (od 1 września 2019r.) kwestię dodatku funkcyjnego dla wychowawcy klasy reguluje art. 34a Karty Nauczyciela.

W okresie objętym sporem regulacji tej nie było, sięgnąć zatem należało do innych, ówczesnych regulacji.

Zgodnie z treścią § 5 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz.U. 2005.22.181 ze zm.) do uzyskania dodatku funkcyjnego uprawnieni są nauczyciele, którym powierzono sprawowanie funkcji wychowawcy klasy.

Ani przepisy rozporządzenia, o jakim mowa, ani ustawy z dnia z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (obecnie t.j. Dz.U.2019.2251), ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (obecnie t.j. Dz.U. 2020.1327.) czy ustawy prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016r. (obecnie t.j. Dz.U. 2021.1082) nie definiują użytego w regulacji pojęcia „klasa”.

Sięgnąć zatem należy przy określaniu jego zakresu do metod wykładni historycznej, systemowej i funkcjonalnej. Określeniem „wychowawca klasy” zajmował się już Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 8 lipca 2008 r. , I PZP 3/08, Legalis nr 101294 dochodząc do przekonania, iż obejmuje ono zarówno nauczyciela, któremu powierzono sprawowanie opieki na oddziałem w szkole jak też nauczyciela, któremu powierzono sprawowanie opieki wychowawczej nad oddziałem przedszkolnym. Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela argumentację zawartą we wskazanej uchwale, która zostanie tu przedstawiona. Zresztą podobne stanowisko zajął już tutejszy sąd w innym składzie w analogicznej sprawie sygn. akt IX P 253/19, i Sąd Okręgowy w Szczecinie rozpoznający pod sygn. akt VI Pa 102/19 apelację w tej samej sprawie. Sąd Najwyższy zaprezentował następująca argumentację.

Zasady wynagradzania nauczycieli publicznych przedszkoli, szkół i innych placówek oświatowo-wychowawczych są uregulowane w powołanej już ustawie z dnia z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela. Zgodnie z art. 3 pkt 1 tej ustawy, ilekroć jest w niej mowa o nauczycielach bez bliższego określenia - rozumie się przez to nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w przedszkolach, szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych, a w myśl art. 3 pkt 2 tej ustawy, ilekroć jest w niej mowa o szkołach bez bliższego określenia - rozumie się przez to przedszkola, szkoły i inne placówki oświatowo-wychowawcze. Art. 30 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela wśród elementów wynagrodzenia nauczycieli przewiduje dodatki, w tym funkcyjny. Ustawa nie wskazuje natomiast stanowisk i funkcji, których zajmowanie uprawnia do tego dodatku. To zagadnienie zostało pozostawione do uregulowania w drodze rozporządzenia ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania (art. 30 ust. 5 Karty Nauczyciela). Z kolei wysokość stawek dodatków określana jest dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej rozporządzeniem wskazanego ministra (art. 30 ust. 7 Karty Nauczyciela), a dla nauczycieli szkół prowadzonych przez organy administracji samorządowej regulaminem organu prowadzącego szkołę obowiązującym od 1 stycznia do 31 grudnia (art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela). Tak kwestia ta uregulowana jest od 31 sierpnia 2014r. po zmianie przepisów dokonanej ustawą z dnia 15 lipca 2004r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. 2004. 179. 1845). Regulacja istniejąca wcześniej zasadniczo pozostawała zbieżną z przedstawioną wyżej. Poprzednio obowiązujące rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 11 maja 2000 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, sposobu obliczania wysokości stawki wynagrodzenia zasadniczego za jedną godzinę przeliczeniową, wykazu stanowisk oraz dodatkowych zadań i zajęć uprawniających do dodatku funkcyjnego, ogólnych warunków przyznawania dodatku motywacyjnego, wykazu trudnych i uciążliwych warunków pracy stanowiących podstawę przyznania dodatku za warunki pracy oraz szczególnych przypadków zaliczania okresów zatrudnienia i innych okresów uprawniających do dodatku za wysługę lat (Dz.U. 2000.39.455 ze zm.) stanowiło w § 3 pkt 2, że do uzyskania dodatku funkcyjnego są uprawnieni nauczyciele, którym powierzono „wychowawstwo klasy”. Z kolei poprzedzające je rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 19 marca 1997 r. w sprawie wynagradzania nauczycieli (Dz.U. 1997.29.160 ze zm.) przewidywało w § 20 ust. 1 pkt 1 dodatkowe wynagrodzenie „za wychowawstwo klasy” z podaniem odrębnie stawek tego wynagrodzenia w przedszkolach (lit. a) oraz w szkołach podstawowych, gimnazjach i szkołach ponadpodstawowych (lit. b). Zgodnie z ówczesnym brzmieniem Karty Nauczyciela (t.j. Dz.U. 1997.56.357), wynagrodzenie nauczyciela składało się z wynagrodzenia zasadniczego i dodatków (art. 30 ust. 1 Karty Nauczyciela), przy czym dodatki funkcyjne przysługiwały tylko z tytułu pełnienia funkcji kierowniczych (art. 32 Karty Nauczyciela). Obecny dodatek funkcyjny za sprawowanie funkcji wychowawcy klasy oraz dawne dodatkowe wynagrodzenie za wychowawstwo klasy są więc tożsamymi rodzajowo dodatkowymi składnikami wynagrodzenia nauczyciela. Skoro wskazane wyżej rozporządzenie z 19 marca 1997 r. wyraźnie wyodrębniało stawkę dodatku za wychowawstwo w przedszkolach, a kolejne rozporządzenia stanowiły o prawie do dodatku, bez dzielenia jego wysokości na szkoły i przedszkola, to należałoby uznać, że intencją ustawodawcy przy kolejnych zmianach nie było wyłączenie nauczycieli przedszkolnych z prawa do tego składnika wynagrodzenia, a zrównanie jego wysokości pomiędzy szkołami i przedszkolami.

Podobne wyniki daje także wykładnia systemowa. W wyżej wymienionych rozporządzeniach Ministra Edukacji Narodowej z 19 marca 1997 r., z 11 maja 2000 r. i z 31 stycznia 2005 r., regulujących wynagrodzenia nauczycieli, nie zostały zdefiniowane określenia „wychowawca klasy” i „klasa”. Pojęć tych nie definiują też Karta Nauczyciela i ustawa o systemie oświaty. W przepisach tej ostatniej występuje natomiast wielokrotnie pojęcie „oddział”, które jest używane w celu określenia podstawowej jednostki organizacyjnej zarówno szkoły, jak i przedszkola, w ramach której jest realizowany proces oświatowo-wychowawczy. Pojawiające się we wskazanej ustawie pojęcie „klasa” jest używane w celu określenia poziomów nauczania w poszczególnych typach szkół (art. 16 ust. 8, art. 17 ust. 2, art. 61 ust. 1 i 2, art. 90g ust. 4, 5 i 8, art. 94a ust. 6 pkt 1 ustawy). Pojęcie „klasa” w omawianym tutaj znaczeniu odnosi się tylko do szkół. Wychowanie przedszkolne, zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, jest bowiem realizowane „w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz w innych formach wychowania przedszkolnego”. Ustalenie w ustawie o systemie oświaty, że w szkole podstawowej są oddziały przedszkolne (art. 14 ust. 1) i klasy od I do VI (art. 61 ust. 1) przemawia jednak raczej za uznaniem, że pojęcie „oddział” i „klasa” są synonimami, gdy chodzi o jednostkę organizacyjną, w ramach której jest realizowany proces oświatowo-wychowawczy, a nie za uznaniem, że pojęcia „klasa” i „oddział” mają odmienne znaczenie i sprawowanie opieki wychowawczej nad oddziałem przedszkolnym nie uprawnia do dodatku funkcyjnego z tego tytułu.

Wreszcie Sąd Najwyższy odwołał się do wykładni funkcjonalnej wskazując, że obowiązki spoczywające na nauczycielu, któremu powierzono funkcję wychowawcy klasy w szkole oraz obowiązki spoczywające na nauczycielu, któremu powierzono sprawowanie opieki wychowawczej nad oddziałem przedszkolnym, nie są na tyle odmienne, aby upoważniały do różnicowania tych nauczycieli, gdy chodzi o prawo do dodatku funkcyjnego. Analiza zadań wychowawcy oddziału przedszkolnego dowodzi, że ma on dodatkowe obowiązki. Są nimi, między innymi, utrzymywanie kontaktów z rodzicami, współdziałanie z poradniami specjalistycznymi, prowadzenie kart obserwacji dzieci, prowadzenie dziennika obecności, organizowanie wycieczek, zebrań. Są to zadania analogiczne do tych, jakie wykonują wychowawcy klas.

Pogląd ten jest przyjmowany w orzecznictwie sądów administracyjnych. Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 29 lutego 2006 r., I OSK 1287/06, niepubl., z 10 października 2007 r., I OSK 1194/07, z 12 października 2007 r., I OSK 1235/07 i z 19 października 2007 r., I OSK 1366/07 (opublikowanych w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych), zajął stanowisko, że § 5 pkt 2 lit. a) powoływanego wcześniej rozporządzenia z 31 stycznia 2005 r. nie uprawnia do wyłączenia z kręgu adresatów tej normy nauczycieli przedszkoli, którym powierzono sprawowanie funkcji wychowawcy, a tym samym przyznanie w uchwale rady gminy dodatku funkcyjnego nauczycielowi w przedszkolu za sprawowanie funkcji wychowawcy oddziału przedszkolnego nie narusza art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela i § 5 pkt 2 lit. a) rozporządzenia. Wprawdzie w wyroku z dnia 12 marca 2008 r., I OSK 19/08, NSA zajął odmienne stanowisko, jednak nie analizował wcześniejszego odmiennego orzecznictwa ani nie przedstawił argumentów prawnych, które spowodowały odejście od dotychczasowego stanowiska przyjmując określenie „wychowawca klasy” za jednoznaczne i niebudzące żadnych wątpliwości na płaszczyźnie wykładni językowej a obejmuje tylko nauczyciela pełniącego funkcję wychowawcy klasy w szkole. Dlatego Sąd Najwyższy w omawianej uchwale z dnia 8 lipca 2008r. nie podzielił wskazanego poglądu

Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela przytoczoną powyżej argumentację zaprezentowaną przez Sąd Najwyższy.

Zmiana przepisów oświatowych (w tym uchylenie części przepisów prawa oświatowego i wprowadzenie ustawy z dnia 14 grudnia 2016r. prawo oświatowe (Dz.U. 2017. 50 ze zm.), do której doszło po jej wydania nie dezaktualizują przedstawionej tam argumentacji. Nowy akt prawny posługuje się bowiem pojęciem klasy w sposób analogiczny do wcześniejszych regulacji ustawy o systemie oświaty. Sąd więc nie znajduje podstaw do różnicowania, w spornym okresie, sytuacji nauczyciela wychowania przedszkolnego oraz nauczyciela klas 1-8 szkoły podstawowej. Oczywiste jest, że część obowiązków wychowawców przedszkolnych, z uwagi na wiek, etap rozwoju dzieci, a także określony stopień edukacji, różni się od obowiązków wychowawców klas 1-8 szkoły podstawowej. Wychowawca grup przedszkolnych przykładowo nie wystawia ocen, nie wypisuje świadectw, nie sprawdza realizacji obowiązku szkolnego (jako że przedszkole nie jest obowiązkowe), choć sprawdza obecność i ją odnotowuje w dzienniku. Tak samo jednak jak wychowawcy klas 1-8 szkoły podstawowej organizuje imprezy, wycieczki, opracowuje plany pracy, bierze udział w spotkaniach z rodzicami w ramach zebrań oraz w spotkaniach indywidualnych. Niewątpliwie wykonuje zatem pracę wychowawczą.

Powyższej oceny nie mogą zmieniać uchwały prawa miejscowego podjęte przez Radę Miasta S. na podstawie art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela.

Choć szczegółowe warunki i wysokość stawek dodatków w tym funkcyjnego określane są w drodze regulaminu organu prowadzącego, to regulamin taki nie może modyfikować ustawy, regulować odmiennie niż akty prawa powszechnego zasad przyznawania świadczeń, w tym wypadku skutecznie ograniczyć uprawnienie do dodatku za wychowawstwo wynikającego z przepisów prawa powszechnie obowiązującego w randze ustawy oraz rozporządzenia.

Należy zwrócić nadto uwagę na to, że po zmianie uchwały, przedszkole – od 1 września 2018 r., wypłacała dodatki za wychowawstwo nauczycielom oddziałów przedszkolnych, choć ich obowiązki nie uległy zmianie i polegały dokładanie na tym samym, co w roku 2017/2018. Powódce przyznano ten dodatek mimo braku zmiany zakresu obowiązków czy charakteru pracy. Nowy regulamin posługuje się zaś pojęciem wychowawstwa klasy.

Mając na względzie wszystko powyższe sąd zasądził na rzecz powódki dochodzone przez nią za okres wrzesień 2017r. – sierpień 2018r. kwoty. Ich wysokość była bezsporna i mieściła się w granicach przewidzianych dla dodatku w uchwale rady Miasta S.. Wynagrodzenie nauczyciela stażysty, do którego odnosił się w tym zakresie ustalony uchwałą regulamin, wynosiło bowiem w okresie objętym żądaniem: do dnia 31 marca 2017r. 2294 zł, a od dnia 1 kwietnia 2018r. 2417 zł , co wynika z rozporządzeń Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2017r. i 26 marca 2018r. zmieniających rozporządzenie w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za prace w dniu wolnym od pracy. (Dz. U 2017. 630 i Dz.U. 2018.638). Kwota dodatku była zresztą niższa od przyznanej za wychowawstwo nauczycielom grup zerowych. Powódka nie dochodziła dodatku za te miesiące, w których, chorując, nie świadczyła pracy i nie otrzymywała wynagrodzenia tj. za listopad 2017r. i styczeń 2018r.

Sąd uwzględnił także żądanie wyrównania dodatku za okres za który był on powódce przyznany tj. za okres wrzesień 2018r. – kwiecień 2019r.

Pozwana wypłaciła powódce z tego tytułu 1052, 33 zł., U. Z. wskazywała natomiast, iż należy jej się kwota 1087, 62 zł. Kwotę tę wyliczyła jako iloczyn kwoty 181, 27 zł i 6 miesięcy pomijając dwa miesiące, gdy pracy nie świadczyła korzystając z urlopu macierzyńskiego.

Wskazywana przez powódkę miesięczna kwota dodatku jest nieprawidłowa. Powódce przysługiwał dodatek w wysokości 181 zł miesięcznie za okres wrzesień – grudzień 2018r. i 190 zł miesięcznie za okres styczeń – kwiecień 2019r. zatem suma dodatku za 2 miesiące 2018r. i cztery 2019r. odpowiada kwocie wyższej bo kwocie 1122 zł.

Dodatek funkcyjny stanowiący element wynagrodzenia ulega zmniejszeniu w przypadku niewykonywania pracy przez część miesiąca. Z kart wynagrodzeń wynika, że w okresie, którego dotyczy żądanie wyrównania dodatku, powódce zdarzały się krótkie zwolnienie, ale dokumentacja ta nie daje jednak podstaw do ustalenia, w których miesiącach przypadały i ile trwały. Choć wynagrodzenie chorobowe jest ujęte w konkretnych miesiącach, to pamiętać należy, iż wypłata świadczeń nauczycielom następuje z góry, gdy nieobecności nie da się jeszcze przewidzieć. Z tego względu możliwe jest rozliczanie świadczeń dopiero w kolejnym miesiącu. Sąd podjął próbę dokonania na podstawie matematycznych wyliczeń liczby dni nieobecności powódki w pracy, ale przyjmowanie jednego – trzech dni nieobecności w danym miesiącu nie prowadziło do uzyskania takich wartości świadczeń jak wynikające z karty wynagrodzeń. Z tego względu uznano, iż nie da się ustalić na tle zgromadzonego materiału, kiedy i jak długo powódka pracy nie świadczyła. Wysokość wynagrodzenia zasadniczego w poszczególnych miesiącach dawała jednak asumpt do uznania, że nieobecności były krótkie i rzadkie. W razie sporu sądowego co do wynagrodzenia obowiązek wykazania wypłaty świadczenia, o ile prawo do niego nie jest sporne, obciąża pracodawcę. Prawo powódki do dodatku w okresie od września 2018r. wynikało z dokumentów w aktach osobowych. Pozwana go nie kwestionowała w toku procesu, a we wniesionym sprzeciwienie nie odniosła się nigdzie do wyliczonej kwoty zaległości (35, 29 zł). Nie przedstawiła też żadnych dokumentów potwierdzających możliwość obniżenia/niewypłacenia za dany okres dodatku w związku z nieobecnością w pracy z wyjątkiem pisma o udzieleniu urlopu macierzyńskiego (akt osobowych, w których było to pismo sąd zresztą zażądał z urzędu). Tym samym nie wykazała, by przyznane pracownicy świadczenie wypłaciła. Dla porządku wypada tylko zauważyć, iż przy dokonywaniu obliczeń strona powodowa nie wliczała dodatku za pełne dwa miesiące, gdy tymczasem U. Z. korzystała z urlopu macierzyńskiego przez cały listopad, ale tylko część grudnia 2018r. Za grudzień 2018r, dodatek zatem częściowo by jej przysługiwał.

Zgodnie z treścią art. 481 § 1 i 2 k.c. (mającego zastosowanie na gruncie niniejszej sprawy na podstawie art. 300 k.p.), jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi, a jeżeli stopa odsetek nie była oznaczona należą się odsetki za opóźnienie. Zgodnie z art. 39 ust. 3 Karty Nauczyciela wynagrodzenie wypłacane jest nauczycielowi miesięcznie z góry w pierwszym dniu miesiąca. Jeżeli pierwszy dzień miesiąca jest dniem ustawowo wolnym od pracy, wynagrodzenia wypłacane jest w dniu następnym. Od dnia przypadającego po dniu wypłaty wynagrodzenia pracodawca pozostaje w opóźnieniu i ma obowiązek zapłaty odsetek. Ponieważ prawo do wynagrodzenia jest uregulowane w ustawie, pracownik nie ma obowiązku wzywania do zapłaty. Wobec powyższego dodatek za poszczególne miesiące, za które nie był on przyznany wypłacono od dnia przypadającego po dniu wypłaty wynagrodzenia (tj drugiego lub trzeciego dnia miesiąca, jeśli pierwszy dzień był dniem wolnym od pracy), zaś od wyrównania przyznanego dodatku od daty wskazanej w pozwie tj. od dnia jego wniesienia.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i k.p.c., w myśl których strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach. Powódka była w niniejszej sprawie reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika – adwokata. Stawka minimalna wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika odpowiada kwocie 675 zł (§ 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie /Dz.U. 2015.1800 ze zm./) i taką też kwotę sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki w punkcie II wyroku.

Zgodnie z art. 113 § 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. 2020.755 ze zm.) kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Istniejące początkowo wątpliwości związane ze stosowaniem tego przepisu w sprawach z zakresu prawa pracy zostały rozwiane w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2007 r. l PZP 1/07, w której sąd ten wskazał, iż sąd w orzeczeniu kończącym w instancji sprawę z zakresu prawa pracy, w której wartość przedmiotu sporu nie przewyższa kwoty 50.000 zł obciąży pozwanego pracodawcę kosztami sądowymi, których nie miał obowiązku uiścić pracownik wnoszący powództwo lub odwołanie do sądu. Wysokość opłaty liczona od wartości przedmiotu sporu wynosi 200 zł, i taką kwotę pozwane Przedszkole winno uiścić na rzecz Skarbu Państwa – tutejszego sądu.

Orzeczenie o rygorze natychmiastowej wykonalności znajduje oparcie w treści art. 477 ² § 1 k.p.c. Rygorem objęto całą dochodzoną kwotę niższą niż wynagrodzenie powódki.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)