Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2014r.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie, VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Maria Sałacińska

Ławnicy: Elżbieta Godlewska, Jadwiga Pawlik

Protokolant: Mateusz Staniszewski

po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2014r. w Warszawie

sprawy z powództwa A. M.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.

o przywrócenie do pracy

1.  oddala powództwo;

2.  nie obciąża powódki A. M. kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VI P 214/13

UZASADNIENIE

A. M. w dniu 22 marca 2013 roku wniosła pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, zaś w przypadku rozwiązania umowy o pracę - przywrócenia do pracy na poprzednie warunki pracy i płacy.

W uzasadnieniu pozwu A. M. wskazała, że była zatrudniona u pozwanego od dnia 18 maja 2010 roku na czas określony, a od dnia 1 lutego 2011 roku na czas nieokreślony. W 2013 roku przeszła zapalenie wyrostka, co skutkowało operacją oraz wydaniem zaświadczenia lekarskiego z możliwością powrotu do pracy, jednakże z ograniczonym zakresie dźwigania. Powódka wskazała, że po powrocie ze zwolnienia lekarskiego otrzymała rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem przez pracodawcę, z którym nie zgadza się (pozew z dnia 21 marca 2013 roku – k. 1).

W odpowiedzi na pozew, pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany podniósł, że brak zdolności powódki do pracy wynika z zakazu dźwigania i konieczności ograniczenia wysiłków fizycznych, natomiast praca na stanowisku kasjer-sprzedawca wymaga dźwigania. Ponadto każde stanowisko u pozwanego wiąże się z pracą fizyczną, w tym dźwiganiem, towarowaniem, przenoszeniem, układaniem. Jednocześnie wskazano, iż brak jest u pozwanego w sklepie przy ul. (...) stanowiska, na którym nie byłoby pracy fizycznej, z wyjątkiem stanowiska pracownika ds. administracyjnych, które jest zajęte i które wymaga stosownych kwalifikacji (odpowiedź na pozew z dnia 24 maja 2013 roku – k. 22 – 26).

Na rozprawie w dniu 18 października 2013 roku powódka sprecyzowała swoje żądanie i wniosła o przywrócenie do pracy ( k. 58).

Pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa oraz oświadczył, iż strona pozwana nie widzi możliwości zawarcia ugody (k. 58 )

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. M. zatrudniona była w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. na podstawie umowy o pracę na czas określony od dnia 18 maja 2010 roku do 31 stycznia 2011 roku na stanowisku sprzedawca – kasjer. Następnie od dnia 1 lutego 2011 roku na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kasjer – sprzedawca. (umowa o pracę z dnia 18 maja 2010 roku, umowa o pracę z dnia 26 stycznia 2011 roku - akta osobowe).

Wynagrodzenie powódki wynosiło 2.121 zł miesięcznie (zaświadczenie o zarobkach – akta osobowe)

Powódka świadczyła prace w sklepie pozwanej przy ul. (...) w W.. Sklep ten zatrudnia około 360 pracowników i jest otwarty 7 dni w tygodniu przez 24 godziny na dobę. W porze nocnej w systemie zmianowym pracowało mniej kasjerów, a klientów obsługiwały kasy samoobsługowe (zeznania P. F. – k. 58 verte).

Do obowiązków powódki na stanowisku kasjer-sprzedawca należało m.in. (zakres obowiązków „moje stanowisko” – k - 40) :

- uzupełnianie towaru na półce w celu zapewnienia stałej dostępności produktów na stoisku;

- skanowanie produktów,

- przyjmowanie gotówki, obsługa terminala;

-dbanie o porządek w miejscy pracy;

- obsługa klienta;

- towarowanie stojaków kasowych i inne.

W zakresie obowiązków nie było określonej wagi produktów, które kasjer miał przenosić. Często pracownicy na tym stanowisku zajmowali się towarowaniem, tj. wykładaniem produktów na półki. Powódka pracowała głównie na kasie. Praca ta, również polegała na dźwiganiu towarów, w tym produktów przemysłowych i spożywczych. Większość artykułów zakupionych przez klientów przesuwana była na taśmie, jednakże w zależności od tego, z której strony znajdował się kod kreskowy na produkcie, należało go podnieść, przekręcić i zeskanować. Przedmioty były ciężkie, np. zgrzewka wody, która waży około 9 kg. Powódka ponadto zajmowała się tray packami, tzn. opakowaniami zbiorczymi. (zeznania P. F. – k. 58 verte).

Grafik powódki ustalany był na okres jednego miesiąca. Powódka pracowała również w nocy, czasami 5 razy w miesiącu, czasami w ogóle. Zdarzało się, że powódka pomagała w obsłudze klientów na innych działach, np. w dziale mięsnym czy nabiału. Dokładała również towar na dziale odzieżowym (zeznania A. M. – k. 70).

W styczniu 2013 roku powódka przeszła operację wyrostka, co skutkowało miesięcznym zwolnieniem lekarskim. Po rekonwalescencji powódka powróciła do pracy i przekazała zaświadczenie lekarskie z dnia 6 marca 2013 roku pracownikowi ds. administracyjnych. W dniu 6 marca 2013 roku powódka otrzymała zaświadczenie lekarskie od lekarza medycyny pracy, w którym wskazano, iż w wyniku badania lekarskiego i oceny narażeń występujących na stanowisku pracy występują przeciwwskazania, w tym ograniczenie wysiłków fizycznych oraz przeciwwskazane dźwiganie. Podkreślono, że istnieje szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie. Ponadto podano, iż w związku z tym, konieczne jest przeniesienie do pracy na inne stanowisko na okres do 6 czerwca 2013 roku (zaświadczenie lekarskie – k. 3).

Wpływ na podjęcie decyzji o rozwiązaniu z powódką umowy o pracę miał P. F. – kierownik działu personalnego oraz M. R.- zarządzająca całą jednostką. Po otrzymaniu zaświadczenia lekarskiego określającego, iż powódka stała się niezdolna do wykonywania swoich obowiązków pracowniczych na stanowisku. Wówczas P. F. podjął decyzję, iż w związku z niemożnością zapewnienia powódce innego stanowiska, które nie wiązałoby się z pracą fizyczną czy dźwiganiem, o rozwiązaniu z powódką umowy o pracę za wypowiedzeniem (zeznania P. F. – k. 58verte).

Jedynym stanowiskiem, które nie wiązało się z pracą fizyczną, dźwiganiem było stanowisko pracownika ds. bezpieczeństwa i zapobiegania stratom, które polegało na przeglądaniu monitoringu i w razie zagrożenia wezwania policji. Stanowisko to wymagało odpowiednich kwalifikacji, w tym również odpowiedniej siły w przypadku sytuacji zagrożenia. W sklepie pozwanego przy ul. (...) na tym stanowisku pracują mężczyźni (zeznania P. F. – k. 59).

W dniu 16 marca 2013 roku pracodawca wręczył A. M. pismo rozwiązujące umowę o pracę za wypowiedzeniem, zawartą na czas nieokreślony z dnia 1 lutego 2011 roku z zachowaniem okresu wypowiedzenia, który miał upłynąć w dniu 30 kwietnia 2013 roku. Jako przyczynę podano przeciwwskazanie lekarskie do wykonywania podstawowych obowiązków pracowniczych należących do zakresu czynności na zajmowanym stanowisku pracy: „szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie, ograniczenie wysiłków fizycznych, przeciwwskazanie dźwiganie”- stwierdzone orzeczeniem lekarskim z dnia 6 marca 2013 roku. Podkreślono, że w związku z niemożliwością wykonywania podstawowych obowiązków pracowniczych na zajmowanym stanowisku – kasjer- sprzedawca nie jest możliwe kontynuowanie zatrudnienia. Jednocześnie pracodawca zwolnił powódkę z obowiązku świadczenia pracy w okresie od 16 marca 2013 roku do 30 kwietnia 2013 roku (rozwiązanie umowy o pracę z dnia 16 marca 2013 roku – k. 2).

Powyższy stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, w tym akt osobowych powódki oraz zeznań świadka P. F. – k. 58 – 59verte i częściowo z zeznań powódki A. M..

W ocenie Sądu zeznania P. F. są wiarygodne i korespondują z pozostałym materiałem dowodowym. P. F. w sposób szczegółowy opisał organizację pracy w sklepie przy ul. (...) oraz niemożność zatrudnienia powódki na innym stanowisku. Jego zeznania potwierdziły ustalone fakty i nie odbiegały od rzeczywistości.

Zeznania powódki A. M. Sąd uwzględnił w części. Zeznania powódki w nieco odmienny sposób kształtowały się od powyższych zeznań świadka. Są one, bowiem nacechowane subiektywną oceną powódki co do stanu, w którym się znajdowała. Sąd nie uwzględnił zeznań powódki w tej części, w której wskazywała, że rzeczywistą przyczyną rozwiązania z nią umowy o pracę było wejście w wiek ochronny przedemerytalny. Jej twierdzenia w tym zakresie były gołosłowne i nie zostały poparte przez powódkę żadnymi dowodami.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo A. M. podlegało oddaleniu.

Na wstępie poczynionych rozważań wskazać należy, że zgodnie z art. 30 § 4 k.p., w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nie określony powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie. Jak wskazuje się powszechnie w judykaturze i doktrynie pracodawca ma obowiązek wskazania w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie, albowiem sformułowanie zawarte w w/w przepisie „powinna być wskazana przyczyna” należy rozumieć jako ustanowienie obowiązku, a nie tylko jako zalecenie.

W przedmiotowej sprawie okolicznością bezsporną było to, że powódkę łączyła z pozwanym umowa o pracę zawarta na czas nie określony. Natomiast sporne było, to czy wskazana powódce przyczyna wypowiedzenia stosunku pracy była konkretna rzeczywista. Zgodnie z linią orzeczniczą prezentowaną przez Sąd Najwyższy przyczyna powinna charakteryzować się konkretnością, rzeczywistością oraz dostatecznym sprecyzowaniem (wyrok SN z dnia 13 maja 1998 r. I PKN 105/98 OSNAPiUS 1999/10 poz. 335).

W oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem z powódką, jako przyczynę wypowiedzenia wskazano przeciwwskazanie lekarskie do wykonywania podstawowych obowiązków pracowniczych należących do zakresu czynności na zajmowanym stanowisku pracy: „szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie, ograniczenie wysiłków fizycznych, przeciwwskazanie dźwiganie”- stwierdzone orzeczeniem lekarskim z dnia 6 marca 2013 roku. Podkreślono, że w związku z niemożliwością wykonywania podstawowych obowiązków pracowniczych na zajmowanym stanowisku – kasjer- sprzedawca nie jest możliwe kontynuowanie zatrudnienia. W ocenie Sądu wskazane podstawy sformułowane zostały w sposób konkretny i jednoznaczny, jasno precyzując motywy decyzji pracodawcy. W świetle powyższego należy uznać, że pozwany wskazał w oświadczeniu jasną, dostatecznie konkretną i zrozumiałą przyczynę wypowiedzenia. Ponadto podkreślić należy, iż przeciwwskazanie lekarskie do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku uzasadnia wypowiedzenie. Takie stanowisko potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 16 grudnia 1999 r. (I PKN 469/99) oraz w wyroku z 9 marca 2011 (II PK 225/10). Co istotne, orzeczenie lekarskie nie musi dotyczyć wszystkich czynności należących do zakresu obowiązków pracownika. Pracodawca ma prawo rozwiązać z nim umowę także wtedy, gdy przeciwwskazanie dotyczy choćby jednego z wykonywanych zadań. W niniejszej sprawie pracodawca dokonał rozwiązania umowy o pracę z powódką, uzasadniając je w sposób konkretny i rzeczywisty z uwzględnieniem przeciwwskazań lekarskich.

Praca powódki świadczona była na stanowisku kasjer-sprzedawca. Pozwany pracodawca w sposób wiarygodny przedstawił zakres prac powódki w sklepie przy ul. (...). Nieuniknionym w jej pracy był wysiłek fizyczny, a tym bardziej dźwiganie. Podkreślić należy, że do jej obowiązków należała konieczność uczestnictwa w towarowaniu sklepu, co wiązało się jednoznacznie z dźwiganiem, przenoszeniem towarów. Powódka podniosła, że w zaświadczeniu wystawionym przez lekarza widniał zapis – ograniczenie dźwigania, a nie zakaz. Ponadto ograniczenie to było przejściowe. Tymczasem w przedmiotowym zaświadczeniu z 6 marca 2013 r. lekarz stwierdził, że powódka ze względu na występujące przeciwwskazania: szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie stała się niezdolna do wykonywania dotychczasowej pracy oraz że w związku z powyższym konieczne jest przeniesienie na inne stanowisko na okres do 6 czerwca 2013 r. Lekarz ponadto wskazał w zaświadczeniu: ograniczenie wysiłków fizycznych. Przeciwskazane dźwiganie. Natomiast pracodawca jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo i zdrowie podległych mu pracowników. W trakcie postępowania pozwany wykazał, że nie mógł zapewnić powódce stanowiska, na którym nie byłoby pracy fizycznej i dźwigania, zaś powierzenie tych obowiązków na okres 3 miesięcy wiązałoby się z podjęciem ryzyka związanego z utratą zdrowia przez powódkę(zeznania świadka P. F. – kierownika działu personalnego). Trafnie ocenił taką okoliczność Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 grudnia 1999 r. I PKN 469/99, że dopuszczenie powoda do pracy w ustalonych okolicznościach stanowiłoby naruszenie wynikającego z art. 207 § 2 pkt 2 KP, a także z art. 94 pkt 4 KP, podstawowego obowiązku pracodawcy - zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy. Wszelkie konsekwencje potencjalnego, ale prawdopodobnego uszczerbku na zdrowiu poniesionego przez powoda przy wykonaniu obowiązku pracowniczego opisanego w punkcie 15 zakresu czynności, obciążałyby w całości stronę pozwaną. Zasadność wypowiedzenia umowy o pracę w powstałej sytuacji nie może być skutecznie zakwestionowana.

Ponadto niemożliwym było przeniesienie powódki na inne stanowisko, gdyż w sklepie u pozwanego brak było stanowiska, na którym nie byłoby pracy fizycznej. Wyjątkiem było stanowisko pracownika ds. administracyjnych, jednakże stanowisko to wymagało odpowiednich kwalifikacji, a tym samym było zajęte. Podkreślenia wymaga ta okoliczność, iż u pozwanego każde podstawowe stanowisko w sklepie wiązało się z pracą fizyczną, zaś ograniczenie zdrowotne wskazane w zaświadczeniu lekarskim pracodawca ocenił, iż nie pozwala na wykonywanie czynności niezbędnych do pracy na zajmowanym przez nią stanowisku. W tej sytuacji pracodawca rozważał przeniesienie na inne stanowisko, jednakże te, które nie wiązało się z pracą fizyczną było już zajęte. Przypomnieć należy, iż dopuszczenie pracownika do wykonywania pracy w powyższych okolicznościach mogłoby stanowić naruszenie art. 207 § 2 pkt 1 k.p., a także art. 94 pkt 4 k.p., czyli podstawowego obowiązku pracodawcy, jakim jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy. Warto zaznaczyć, że pracodawca może przenieść osobę na inne stanowisko, jednakże nie ma takiego obowiązku. Przymus przeniesienia zatrudnionego do innej pracy powstaje wyłącznie w ściśle określonych przypadkach, np. gdy niezdolność powstała na skutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Zgodnie bowiem z art. 231 k.p. pracodawca ma obowiązek przenieść pracownika do odpowiedniej pracy, jeżeli ten stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dla powstania obowiązku przeniesienia z art. 231 k.p. muszą więc być spełnione łącznie trzy przesłanki, a mianowicie: po pierwsze, musi nastąpić, przy zachowaniu trybu przewidzianego prawem, stwierdzenie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej ; po drugie, zdarzenia te muszą spowodować skutek, w postaci niezdolności do pracy; po trzecie, niezdolność ta nie może wyczerpać przesłanek uzyskania świadczeń w rozumieniu przepisów emerytalnych. W niniejszej sprawie nie zostały spełnione wymagane przesłanki.

Ponadto nie można się zgodzić z twierdzeniem powódki, że pracodawca rozwiązał z nią umowę o pracę, gdyż wchodziła w okres ochronny przedemerytalny. Zgodnie z ustawą z dnia 11 maja 2012 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 6 czerwca 2012 r.) punkt 5 podpunkt 1a 19) wskazuje, iż wiek emerytalny dla kobiet urodzonych w okresie: od dnia 1 kwietnia 1957 r. do dnia 30 czerwca 1957 r. wynosi co najmniej 61 lat i 6 miesięcy. Wobec tego, powódka urodzona w dniu (...) nie znajdowała się w wieku ochronnym przedemerytalnym.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., który stanowi, że w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie zachodzi sytuacja szczególna, o jakiej mówi wspomniany przepis, bowiem powódka nie pracuje, utrzymuje się jedynie z zasiłku dla bezrobotnych w kwocie 673 zł miesięcznie.

Z powyższych względów – Sąd orzekł jak w wyroku.