Sygn. akt I C 1182/18
Dnia 23 czerwca 2020r.
Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia Bartłomiej Rajca
Protokolant: Katarzyna Kubiak
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 czerwca 2020 roku w Ś.
sprawy z powództwa L. M.
przeciwko (...) S.A. z/s w W.
o zapłatę
I. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda L. M. kwotę 5.570 zł ( pięć tysięcy pięćset siedemdziesiąt złotych ) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:
- od kwoty 5.200 zł od dnia 11 września 2016r. do dnia zapłaty;
- od kwoty 370 zł od dnia 12 lipca 2017r. do dnia zapłaty;
II. w pozostałym zakresie powództwo oddala;
III. zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 2.264,18 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;
IV. nakazuje powodowi uiścić na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej kwotę 66,16 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa;
V. nakazuje stronie pozwanej uiścić na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej kwotę 264,66 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.
Pozwem wniesionym w dniu 18 października 2018r. powód L. M. żądał zasądzenia od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 5.570 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 5.200 zł od dnia 11 września 2016r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 370 zł od dnia 12 lipca 2017r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zwrotu kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.
W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 6 lipca 2016r. pojazd ciężarowy typu TIR marki V. uderzył w tył pojazdu kierowanego przez powoda. Pojazd sprawcy zdarzenia objęty był ochroną ubezpieczeniową odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej. W następstwie uderzenia powód uderzył głową w podsufitkę i uległ zamroczeniu. Powód wskazał, że nie mógł samodzielnie wydostać się z pojazdu i wezwać pomocy, pomógł mu przejeżdżający obok współpracownik powoda, który następnie odwiózł go do domu. Jednak z powodu wymiotów, silnych zawrotów głowy oraz bólu szyi głowy i obręczy barkowej powód tego samego dnia udał się do szpitala. U powoda zdiagnozowano skręcenie kręgosłupa szyjnego. Zalecono noszenie kołnierza ortopedycznego typu S. przez trzy tygodnie oraz żel przeciwbólowy i przeciwobrzękowy, a także dalsze konsultacje ortopedyczne. Powód wskazał, że w dniu 28 lipca 2016r. udał się na konsultację lekarską, gdzie stwierdzono iż w skutek wypadku doszło u niego do skręcenia, zwichnięcia i naderwania stawów i więzadeł na poziomie więzadeł obręczy barkowej. Skierowano powoda za zabiegi rehabilitacyjne na staw ramienny prawy. W dniu 2 sierpnia 2016r. powód otrzymał skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne mające na celu rehabilitację po skręceniu i naderwaniu odcinka szyjnego kręgosłupa oraz obręczy barkowej. Ponadto powód został skierowany na konsultację neurologiczną w związku z utrzymującym się bólem szyi i barku. Dolegliwości bólowe wymuszały na powodzie stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Nadto powód wskazał, że na skutek wypadku doznał ograniczenia ruchomości w stawie barkowym i odcinku szyjnym kręgosłupa, co uniemożliwiało mu wykonywanie zawodu kierowcy. Dodatkowo powód wskazał, że dokuczały mu problemy ze snem oraz drętwienie prawej ręki. Z powodu utrzymujących się dolegliwości powód odbył kolejną konsultację w dniu 11 sierpnia 2016r. Następie w dniu 24 sierpnia 2016r. powód odbył zaleconą wcześniej konsultację w poradni chirurgiczno – ortopedycznej, gdzie otrzymał skierowanie na rehabilitację W dniu 25 sierpnia 2016r. powód odbył konsultację neurologiczną, otrzymał skierowanie na badanie tomografem komputerowym głowy, następnie w dniu 17 listopada 2016r. otrzymał skierowania na badanie rezonansem magnetycznym odcinka szyjnego kręgosłupa. Na skutek utrzymujących się dolegliwości bólowych powód odbył kolejną rehabilitację, na którą powód został skierowany w dniu 22 listopada 2016 r. Tytułem odbytych zabiegów rehabilitacyjnych powód poniósł koszt w wysokości 370 zł, które nie zostały zwrócone przez stronę pozwaną. Powód wskazał nadto, że mimo odbytego leczenia przez wiele miesięcy odczuł jedyne nieznaczną poprawę. Na zwolnieniu lekarskim powód przebywał do dnia 12 grudnia 2016r. Powód wskazał, że z zaświadczenia z dnia 15 grudnia 2016r. wynika, że rokowania co do pełnego wyleczenia powoda po wypadku są złe. Mimo odbytych zabiegów rehabilitacyjnych i wielomiesięcznego przyjmowania leków przeciwbólowych powód odczuł jedynie nieznaczną poprawę. Długotrwałe ograniczenie ruchomości kręgosłupa szyjnego i barku oraz związana z uszkodzeniem tych części ciała bolesność powodowała niezdolność powoda do pracy od dnia wypadku do dnia 12 grudnia 2016 r., tj. przez okres 5 miesięcy. Nadto w dniu 19.01.2018 r. orzecznik ZUS rozpatrujący sprawę z ubezpieczenia wypadkowego powoda ustalił wysokość procentowego uszczerbku na zdrowiu powoda w następstwie wypadku z dnia 06 lipca 2016 r. na 5 %. Powód wskazał, że pismem z dnia 2 sierpnia 2016r. doręczonym stronie pozwanej w dniu 11 sierpnia 2016r. powód zgłosił stronie pozwanej roszczenie o zapłatę na jego rzecz kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz zwrotu kosztów leczenia. Decyzją z dnia 19 sierpnia 2016r. strona pozwana przyznała powodowi kwotę 800 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 147,25 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia. Na skutek odwołania pozwana wydała decyzję w której podtrzymała swoje stanowisko w całości. Powód wskazał, że domaga się odsetek od kwoty zadośćuczynienia do dnia następnego po upływie 30 dnia od dnia zgłoszenia szkody tj. od dnia 11 września 2016r. Natomiast w zakresie odsetek od kwoty poniesionych wydatków na leczenie tj. od kwoty 370 zł powód wskazał, że ostateczną decyzję strona pozwana wydała w dniu 11 lipca 2017r. i od dnia następnego powód żąda zasądzenia odsetek za opóźnienie.
W odpowiedzi na pozew strona pozwana zaproponowała zawarcie ugody na określonych warunkach, a w razie jej nie przyjęcia wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu strona pozwana przyznała, że co do zasady ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia 6 lipca 2016r. Nadto strona pozwana nie kwestionowała iż w wyniku przedmiotowego zdarzenia u powoda doszło do skręcenia i naderwania odcinka szyjnego kręgosłupa. Strona pozwana wskazała, że uraz zwichnięcia, skręcenia i naderwania stawów oraz więzadeł obręczy barkowej nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z przedmiotowym zdarzeniem. Strona pozwana wskazała, że w toku postępowania likwidacyjnego wypłaciła powodowi kwotę 800 zł tytułem zadośćuczynienia, która to kwota w ocenie strony jest adekwatna do doznanych krzywd oraz odpowiednia w rozumieniu art. 455 k.c. Nadto strona pozwana wskazała, że na zakres odczuwanych cierpień fizycznych i psychicznych powoda znaczny wpływ miał stan chorobowy istniejący u powoda przez wypadkiem tj. zmiany zwyrodnieniowe całego kręgosłupa. Strona pozwana podniosła, że jako ubezpieczyciel sprawcy ponosi odpowiedzialność jedynie za normalne następstwa działania lub zaniechania, nie ponosi zatem odpowiedzialności za stan chorobowy powstały u powoda przed wypadkiem. Nadto strona pozwana wskazała, że uraz kręgosłupa szyjnego powstaje przy prędkościach oraz siłach zdarzenia większych niż te, które wystąpiły w przedmiotowym zdarzeniu. Dodatkowo strona pozwana wskazała, że zadośćuczynienie jest świadczeniem jednorazowym, natomiast przesłanką dochodzenia dalszego zadośćuczynienia jest wykazanie nowej krzywdy, czego powód nie uczynił. Odnośnie zwrotu kosztów leczenia strona pozwana wskazała, że w toku postepowania likwidacyjnego wypłaciła powodowi kwotę 147,25 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia. Strona pozwana wskazała, że nie dokonała zwrotu wszystkich kosztów iż w jej ocenie leczenie powoda nie wymagał aż tylu wizyt lekarskich oraz mogło odbyć się w ramach NFZ.
W odpowiedzi na to stanowisko strony pozwanej powód nie zgodził się na zawarcie ugody na warunkach zaproponowanych przez stronę pozwaną. Nadto pismem z dnia 11 marca 2020 r. powód rozszerzył powództwo o kwotę 1.500 zł żądając zadośćuczynienia w kwocie 6.700 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 11 września 2016r.
W odpowiedzi na to rozszerzenie, strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa również w rozszerzonym zakresie.
Na rozprawie w dniu 23.06.2020 r. powód reprezentowany przez fachowego pełnomocnika złożył spis kosztów, wnosząc o ich uwzględnienie w rozliczeniu kosztów procesu.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 6 lipca 2016r. doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego poszkodowany został powód L. M., tj. pojazd ciężarowy typu TIR marki V. uderzył w tył pojazdu kierowanego przez powoda. Pojazd sprawcy zdarzenia był objęty ochroną ubezpieczeniową posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej.
Bezsporne.
W dniu zdarzenia powód zgłosił się do ambulatorium chirurgicznego we W. przy ul. (...), gdzie stwierdzono u niego skręcenie i naderwanie kręgosłupa szyjnego. Powodowi wykonano badanie RTG czaszki oraz kręgosłupa szyjnego, które wykazało objaw strunowy w odcinku szyjnym oraz brak zmian pourazowych w obrębie czaszki Powodowi zalecono noszenie kołnierza ortopedycznego typu S. przez okres 3 tygodni, zażywanie leków oraz kontrole w poradni ortopedycznej.
Dowód: karta informacyjna nr 26/459 z dnia 6 lipca 2016r. – k. 20;
skierowanie do pracowni rentgenowskiej – k. 21.
W dniu 28 lipca 2016r. powód odbył kontrolę u lekarza POZ, który stwierdził u powoda zwichnięcie, skręcenie i naderwanie stawów i więzadeł obręczy barkowej skierował powoda na zabiegi fizjoterapeutyczne.
Dowód: skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne z dnia 28 lipca 2016r. –k. 22.
W dniu 2 sierpnia 2016r. powód odbył konsultację w poradni chirurgii ogólnej, gdzie zalecono mu konsultację w poradni neurologiczne oraz skierowano na zabiegi fizjoterapeutyczne na okolice kręgosłupa szyjnego.
Dowód: zalecenia z dnia 2 sierpnia 2016r. – k. 23.
Powód w dniu 11 sierpnia 2016r. odbył kolejną wizytę u lekarza POZ, który skierował powoda do poradni chirurgii urazowo – ortopedycznej.
Dowód: skierowanie do poradni specjalistycznej z dnia 11 sierpnia 2016r. – k. 25.
W dniu 24 sierpnia 2016r. ortopeda wystawił powodowi skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne na odcinek szyjny kręgosłupa.
Dowód: skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne z dnia 14 sierpnia 2016r. – k. 26.
Powód w dniu 25 sierpnia 2016r. odbył konsultacje w poradni neurologicznej, gdzie lekarz w badaniu stwierdził bólowe ograniczenie ruchomości odcinka szyjnego kręgosłupa w prawo oraz barku prawego. Neurolog rozpoznał u powoda następstwa innych określonych urazów szyi i tułowia oraz inne określone zespoły bólu głowy. Lekarz skierował powoda na pracowni diagnostycznej – tomografii komputerowej głowy z kontrastem.
Dowód: historia zdrowia i choroby – poradnia neurologiczna z dnia 25 sierpnia 2016r. – k. 27.
W dniu 17 listopada neurolog skierował powoda do pracowni diagnostycznej MR w celu wykonania badania rezonansu magnetycznego kanału kręgowego w odcinku szyjnym kręgosłupa
Dowód: skierowanie do pracowni diagnostycznej z dnia 17 listopada 2016r. – k. 28.
W dniu 22 listopada 2016r. lekarz ortopeda wystawił powodowi kolejne skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne na odcinek szyjny kręgosłupa.
Dowód: skierowanie z dnia 22 listopada 2016r. – k. 29.
W dniu 13 grudnia 2016r. ortopeda stwierdził, że powód jest zdolny do pracy, jednak zalecał nieprzeciążanie odcinka szyjnego kręgosłupa oraz stawu barkowego prawego.
Dowód: zaświadczenie z dnia 13 grudnia 2016r. – k. 30 - 31.
W zaświadczeniu z dnia 15 grudnia 2016r. wskazano, iż powód poza urazem doznanych w wypadku z dnia 6 lipca 2016r., cierpi na zmiany zwyrodnieniowe całego kręgosłupa. Rokowania co do pełnego wyzdrowienia zostały przez lekarza określone jako złe.
Dowód: zaświadczenie z dnia 15 grudnia 2016r. – k. 32-33.
Lekarz orzecznik ZUS ustalił w dniu 19 stycznia 2018r. u powoda 5% długotrwały uszczerbek na zdrowiu z powodu pourazowego zespołu bólowego kręgosłupa szyjnego.
Dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 35.
Powód przebywał na zwolnieniu lekarskim od dnia 28 lipa 2016r. do dnia 12 grudnia 2016r.
Dowód: zwolnienia lekarskie – k. 36-40.
Koszty leczenia jaki poniósł powód w związku z leczeniem urazów doznanych na skutek wypadku wyniosły łącznie 517,25 zł. Na wskazaną kwotę złożyły się: koszt zakupu kołnierza ortopedycznego oraz leków w kwocie 27,25 zł, koszt badania USG stawu barkowego w kwocie 120 zł, koszty rehabilitacji w łącznej kwocie 370 zł.
Dowód: rachunki zawarte w aktach szkody – k. 57.
Powód zgłosił stronie pozwanej szkodę w dniu 13 lipca 2016r. Decyzja z dnia 19 sierpnia 2016r. strona pozwana przyjęła swoją odpowiedzialność za skutki przedmiotowego zdarzenia oraz przyznała powodowi kwotę 800 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 147.25 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia. Powód odwołał się od wskazanej decyzji. Ostatecznie strona pozwana decyzja z dnia 11 lipca 2017r. potrzymała swoje stanowisko.
Dowód: akta szkody (...) – k. 57.
Na skutek zdarzenia z dnia 6 lipca 2016r. powód doznał urazu głowy, barku i skręcenie odcinka szyjnego kręgosłupa. Uraz skutkował dolegliwościami bólowymi z ograniczeniem bólowym odcinka szyjnego kręgosłupa. w skutek doznanych urazów stwierdza się u powoda długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 3%. Przed wypadkiem u powoda istniały zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego, które mogły powodować zaburzenie ruchomości kręgosłupa szyjnego. Uraz doznany przez powoda w wypadku z dnia 6 lipca 2016r. nałożył się na już istniejące zmiany zwyrodnieniowe. Obecnie stwierdzone zaburzenia ruchomości maja charakter trwały, jednak nie wpływają na aktywność życiową powoda. Rokowania na przyszłość są dobre, w przyszłości nie dojdzie do nasilenia zmian w wyniku przebytego wypadku.
Dowód: opinia biegłych z zakresu ortopedii lek. med. S. G. oraz z zakresu neurologii lek. med. S. R. - k. 104-106.
Przed wypadkiem powód wykonywał wszystkie czynności domowe takie jak przynoszenie opału, dbał o ogród, w czasie zdarzenia powód wykonywał ogrodzenie, którego nie mógł dokończyć z powodu dolegliwości bólowych. Na skutek doznanych urazów powód zmuszony był do zmiany trybu wykonywanej pracy. Powód pracuje jako kierowca, obecnie zlecane mu są trasy na których może robić dłuższe przerwy. Z powodu doznanych urazów ZUS przyznał powodowi świadczenie w wysokości 3.600 zł. Nadto powód otrzymał świadczenie z ubezpieczenia (...) w kwocie 900 zł. Przed wypadkiem powód nie odczuwał dolegliwości związanych z kręgosłupem. Dodatkowo powód ma problemy ze snem oraz z czuciem w ręce, wypadają mu przedmioty.
Dowód: przesłuchanie powoda na rozprawie w dniu 19 marca 2019r. – k. 89-91.
zeznania świadka B. M. – k. 73-75.
Sąd zważył nadto, co następuje:
Powództwo podlegało uwzględnieniu w znacznej części.
Dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd oparł się nie tylko na dowodach w postaci dokumentacji medycznej i innej przedłożonej przez powoda i stronę pozwaną, zeznaniach przesłuchanego w sprawie świadka żony powoda czy przesłuchaniu powoda w charakterze strony, lecz również na dopuszczonej jako dowód w niniejszej sprawie opinii biegłych sądowych z zakresu ortopedii oraz z zakresu neurologii. Sporządzona przez biegłych opinia nie wykazuje sprzeczności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej, które uzasadniałyby konieczność sporządzenia nowej opinii, a właśnie pod tymi względami należy oceniać opinię biegłych. Zgodnie, bowiem z poglądem wyrażonym w orzecznictwie sądowym (wyrok SN z 7.04.2005 r. w sprawie II CK 572/04, opubl. w LEX nr 151656) specyfika oceny dowodu z opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie przede wszystkim w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Nadto biegli w swojej opinii uzupełniającej przekonywująco wyjaśnili swoje stanowisko, które ostatecznie nie było kwestionowane przez żadną ze stron.
Przechodząc do podstawy prawnej rozstrzygnięcia wskazać należy, że zgodnie z art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c. posiadacz (samoistny albo zależny) mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch tego środka, chyba, że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. W razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Zgodnie z art. 415 Kc kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Zgodnie zaś z art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 zd. 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Krzywdę należy rozumieć, jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości), cierpienia psychiczne (ujemne uczucia związane z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia). Przyjmuje się też, że zadośćuczynienie pieniężne ma na celu złagodzenie cierpień psychicznych i fizycznych, zarówno już doznanych, jak i tych, które zapewne wystąpią w przyszłości, jako skutek zdarzenia wywołującego krzywdę.
W omawianej sprawie strony były zgodne, co do tego, że w dniu 6 lipca 2016r. miał miejsce wypadek samochodowy, w którym poszkodowany został powód. Strony zgodne były również, co do faktu, że strona pozwana ponosi co do zasady, odpowiedzialność cywilną za skutki omawianego zdarzenia z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, którym strona pozwana obejmowała sprawcę ww. wypadku. Sporna była natomiast kwestia wysokości zadośćuczynienia za doznaną przez powoda krzywdę oraz odszkodowania za poniesione koszty leczenia.
Niesporne w orzecznictwie sądowym i doktrynie jest, że ze względu na niewymierność krzywdy, określenie w konkretnym wypadku odpowiedniej sumy ustawodawca pozostawił sądowi. Sąd dysponuje w takim wypadku większym zakresem swobody, niż przy ustalaniu szkody majątkowej i sumy potrzebnej do jej naprawienia. Nie oznacza to jednak, by ocena sądu nie poddawała się weryfikacji pod kątem jej zgodności z dyspozycją art. 445 § 1 k.c. Kryteria istotne przy ustalaniu „odpowiedniej” sumy zadośćuczynienia to przykładowo: rodzaj naruszonego dobra, zakres i rodzaj rozstroju zdrowia, czas trwania cierpień, wiek pokrzywdzonego, intensywność ujemnych doznań fizycznych i psychicznych, rokowania na przyszłość, stopień winy sprawcy (vide: tak SN z wyroku z dn. 12.04.1972 r., II CR 57/72, opubl. w OSNCP 1972, nr 10, poz. 183, wyrok Sądu Najwyższego z 20.04.2006 r., IV CSK 99/05, niepubl. oraz wyrok Sądu Najwyższego z 27.02.2004 r., V CK 282/03, niepubl.). W orzecznictwie sądowym ugruntowany jest pogląd, że zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma charakter przede wszystkim kompensacyjny, musi być rozważane indywidualnie i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość dla poszkodowanego, adekwatną do warunków gospodarki rynkowej (tak m.in. SN w wyroku z dn. z dnia 14 stycznia 2011r., I PK 145/10 opubl. w M.P.Pr. (...)). Ponadto zdaniem Sądu ustalony procentowo przez biegłych lekarzy zakres i rodzaj uszczerbku na zdrowiu poszkodowanego ma znaczenie jedynie pomocnicze (tak również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28.06.2005 r., I CK 7/2005, LEX nr 153254, także: wyrok SN z 5.10.2005 r., I PK 47/05, M.P.Pr. (...)), i nie może stanowić głównego wskaźnika wysokości należnego poszkodowanemu zadośćuczynienia, gdyż przy ustaleniu jego wysokości należy brać pod uwagę również pozostałe wyżej wymienione czynniki.
Zdaniem Sądu powód mógł zasadnie domagać się w niniejszej sprawie od strony pozwanej zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 6.000 zł. Dokonując takiej oceny Sąd kierował się następującymi okolicznościami wynikającymi ze stanu faktycznego:
- bezpośrednie następstwa wypadku z dnia 6 lipca 2016 r. w postaci skręcenia i odcinka szyjnego kręgosłupa oraz zespół bólowy tego odcinka oraz urazu stawu barkowego prawego;
- konieczność poddania się z powodu urazu określonym badaniom oraz odbycia wielokrotnych konsultacji lekarskich;
- konieczność noszenia przez powoda kołnierza ortopedycznego przez okres trzech tygodni, niewątpliwie utrudniającego jego życie codzienne;
- doznawane przez powoda bezpośrednio po wypadku dolegliwości bólowe, których do tej pory powód, nie odczuwał;
- konieczność odbycia rehabilitacji na skutek doznanych urazów;
- konieczność przebywania na zwolnieniu lekarskim przez okres niemal 5 miesięcy;
- problemy ze snem, wybudzenie się w nocy;
- brak czucia w kontuzjowanej ręce, wypadanie przedmiotów;
- konieczność korzystanie z pomocy innych przy wykonywaniu prac domowych związanych z koniecznością użycia większej siły.
Z niekwestionowanych ustaleń faktycznych wynika również wynika, że powód uzyskał świadczenie z ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków w kwocie 900 zł. Nadto z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych powód otrzymał świadczenie w kwocie 3.600 zł w związku z doznanymi urazami.
Ilość i rozmiar tych ujawnionych cierpień fizycznych powódki nie uzasadnia zdaniem Sądu przekonania, że kwota 6.000 zł tytułem zadośćuczynienia jest wygórowana i nieadekwatna do okoliczności faktycznych w sprawie i dyrektyw orzecznictwa w tym zakresie. Należy też zauważyć, że wprawdzie zgodnie z art. 316 § 1 Kpc sąd bierze pod uwagę stan rzeczy z chwili zamknięcia rozprawy, jednak nie oznacza to, że w sprawie o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę ma pominąć dotychczasowe cierpienia fizyczne powódki, nawet jeśli obecnie już nie występują lub uległy złagodzeniu. Nie wolno również pominąć świadczeń uzyskanych od ubezpieczyciela (...) oraz świadczeń przyznanych przez ZUS w związku z urazami. Łącznie wypłacone świadczenia z tych innych źródeł dają kwotę 4.500 zł. Mając na uwadze, że w toku postępowania likwidacyjnego strona pozwana wypłaciła powodowi jedynie kwotę 800 zł tytułem zadośćuczynienia, należało zasądzić na rzecz powoda dalszą kwotę 5.200 zł, o czym Sąd orzekł w ramach łącznej kwoty zasądzonej w pkt. I sentencji wyroku. Razem z już wypłaconymi już świadczeniami z wszystkich źródeł daje to kwotę 10.500 zł. Z tego względu dalej idące powództwo ulegało oddaleniu jako pozbawione podstaw faktycznych i prawnych, o czym orzeczono w pkt II wyroku.
W świetle ww. art. 444 § 1 k.c. zasadne było również roszczenie powoda o zapłatę w zakresie zwrotu kosztów leczenia, zgłoszone w pozwie. W piśmiennictwie prawniczym i orzecznictwie przyjmuje się, że odszkodowanie przewidziane w art. 444 § 1 k.c. obejmuje wszelkie wydatki (koszty) pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne (niezbędne) i celowe (np. wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, M. Praw. 2008, nr 3, s. 116). Pojęcie „wszelkie koszty" oznacza koszty różnego rodzaju, których nie da się z góry określić, a których ocena, na podstawie okoliczności sprawy, należy do sądu (wyrok SN z dnia 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, LEX nr 378025). Jednak, jak słusznie się zauważa, celowość ponoszenia wszelkich wydatków może być związana nie tylko z możliwością uzyskania poprawy stanu zdrowia, ale też z potrzebą utrzymania tego stanu, jego niepogarszania (por. wyrok SN z dnia 26 stycznia 2011 r., IV CSK 308/10, LEX nr 738127). W grupie wydatków celowych i koniecznych, pozostających w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia tradycyjnie wymienia się koszty leczenia i rehabilitacji (pobytu w szpitalu, pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw, konsultacji lekarskich, zabiegów fizjoterapeutycznych), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych specjalistycznych aparatów i urządzeń (np. protez, kul, aparatu słuchowego, wózka inwalidzkiego). Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego poniesione przez powoda koszty leczenia zgłoszone w toku postępowania likwidacyjnego, a nieuwzględnione przez stronę pozwaną, w postaci rachunków za zabiegi rehabilitacyjne na kwotę 370 zł, pozostają w tzw. normalnym związku przyczynowym ze skutkami wypadku z 6 lipca 2016 r. Nie ma bowiem żadnych wątpliwości, że te zabiegi odbyte były w związku z leczeniem skutków ww. wypadku komunikacyjnego, a nie z jakiegokolwiek innej przyczyny. Należy stwierdzić, że również odbycie przez powoda tych zabiegów „prywatnie”, czyli nie w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, było uzasadnione, gdyż w sytuacji wskazywanych przez powoda, i zresztą powszechnie znanych i trwających od dawna, faktycznych długotrwałych utrudnień (a wręcz czasowej niemożliwości) w skorzystaniu z bezpłatnej służby zdrowia, polegających na niskiej dostępności świadczeń tej służby, nie można twierdzić, że te wydatki nie są związane przyczynowo z doznanym bez swojej winy przez powódkę uszkodzeniem ciała oraz rozstrojem zdrowia. Należy wskazać, że zgodnie z poglądem wyrażonym w orzecznictwie sądowym świadczenie ubezpieczyciela w ramach umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje także uzasadnione i celowe koszty leczenia oraz rehabilitacji poszkodowanego niefinansowane ze środków publicznych (uchwała 7 (...) z 19.05.2016 r., III CZP 63/15). Skorzystanie z art. 444 § 1 k.c. nie może być powiązane jedynie z możliwością skorzystania z usług publicznej służby zdrowia. Poszkodowany ma prawo wyboru w zakresie miejsca leczenia, spoczywa jedynie na nim obowiązek wykazania potrzeby przeprowadzenia danego rodzaju leczenia, zabiegu, operacji w prywatnej placówce służby zdrowia oraz wielkości kosztów z tym związanych. Nie może też zostać pozbawiony właściwego leczenia w odpowiednim terminie (wyrok SA w Szczecinie z 28.11.2013 r., III APa 3/12). Mając powyższe na uwadze należało zasądzić na rzecz powoda kwotę 370 zł, o czym Sąd orzekł w ramach łącznej kwoty zasądzonej w pkt. I sentencji wyroku.
O odsetkach od dochodzonego pozwem w niniejszej sprawie zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę Sąd orzekł w oparciu o art. 481 k.c. i art. 455 k.c. w zw. z art.14 ustawy z dnia z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003.124. (...) z późn. zm.), mając na uwadze wskazany w ww. przepisie 30-dniowy termin do wypłaty świadczeń, takich jak zadośćuczynienie i zwrot kosztów leczenia, oraz granice żądania pozwu. Zgodnie z powołanym przepisem art. 14 ust. 1 ustawy z 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Powołany przepis nakłada na ubezpieczyciela obowiązek spełnienia świadczenia najdalej 30 dnia od daty otrzymania zawiadomienia o szkodzie. Ubezpieczyciel może zająć stanowisko w sprawie przed upływem tegoż terminu, jednakże jego decyzja nie powoduje wówczas zmiany terminu wymagalności świadczenia, którego poszkodowany może dochodzić przed sądem najwcześniej w trzydziestym pierwszym dniu od daty zawiadomienia o szkodzie (tak Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 14.06.2013 r., sygn. akt I ACa 539/13, Lex nr 1369453). Skoro, zatem powód dokonał zgłoszenia szkody w dniu 11 lipca 2016 r., to zgodnie z ww. regulacją w dniu 10 sierpnia 2016 r. (a więc w następnym dniu po upływie ww. 30 dniowego terminu) pozostawała w opóźnieniu w zapłacie należnego zadośćuczynienia oraz zwrotu kosztów leczenia i stan taki trwa nadal. Zatem należało uznać, że powód skutecznie może żądać odsetek za opóźnienie od kwoty 3.700 zł za okres od dnia 11 września 2016r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 370 zł od dnia 12 lipca 2017r. do dnia zapłaty. Powodowi powinno było, bowiem być przyznane zadośćuczynienie i odszkodowanie w odpowiedniej wysokości.
O kosztach procesu stron Sąd orzekł w pkt III wyroku na podstawie art. 100 zdanie 1 k.p.c., który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. W niniejszej sprawie powód poniósł celowe i wykazane koszty procesu w łącznej wysokości 3.284,48 zł, na które składały się: opłata od pozwu w łącznej kwocie 379 zł, wynagrodzenie pełnomocnika .w osobie radcy prawnego w kwocie 1.800 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, wykorzystane zaliczki w łącznej kwocie 900 zł oraz ze spisu kosztów z 23.06.2020 r. – 162,48 zł tytułem kosztów dojazdów pełnomocnika powoda na poszczególne terminy rozprawy w niniejszej sprawie oraz kwota 26 zł tytułem łącznych kosztów korespondencji do tut. Sądu i pełnomocnika strony pozwanej (5 przesyłek po 5,20 zł). Z kolei strona pozwana poniosła celowe i wykazane koszty procesu w wysokości 1.817 zł, na które składały się: koszt wynagrodzenie pełnomocnika strony pozwanej w kwocie 1.800 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Wysokość przyjętej stawki zastępstwa procesowego stron w osobach radców prawnych uzasadniona jest w § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym w chwili wniesienia pozwu Powód wygrał proces w 80 %, natomiast strona pozwana nie ustąpiła w 20 %. Mając powyższe na uwadze powodowi należne są koszty w kwocie 2.627,58 zł, natomiast stronie pozwanej w kwocie 363,40 zł. Po dokonaniu potracenia należało zasądzić od strony pozwanej na rzecz powoda koszty w kwocie 2.264,18 zł.
W toku procesu Skarb Państwa – tut. Sąd tymczasowo poniósł koszty opinii biegłych w łącznej kwocie 330,82 zł. Zgodnie z zasadą stosowaną przy zasądzeniu kosztów procesu Sąd rozdzielił koszty nakazując stronie pozwanej uiścić na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej kwotę 264,66 zł, natomiast powodowi kwotę 66,16 zł.
Mając powyższe na względzie, należało orzec jak w sentencji wyroku.
Sygn. akt II Ca 1685/20
Dnia 12 marca 2021 r.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:
Przewodniczący SSO Agnieszka Hreczańska - Cholewa
po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2021 r. we Wrocławiu
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa L. M.
przeciwko (...) S.A w W.
o zapłatę
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Rejonowego w Środzie Śląskiej
z dnia 23.06.2020 r.
sygn. akt I C 1182/18
I. oddala apelację;
II. nie obciąża powoda kosztami postępowania apelacyjnego.
SSO Agnieszka Hreczańska - Cholewa