Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 272/19

​ 

​  U Z A S A D N I E N I E

Powód B. R. w pozwie z dnia 23 listopada 2018 roku domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwoty 52920 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 4 października 2018 r. i kosztami procesu, tytułem wynagrodzenia za dokonaną na zlecenie pozwanego w zadaniu numer 3, wycinkę drzew i krzewów oraz gałęzi w pasie linii napowietrznych 110 kv na terenie oddziału dystrybucji S. oraz prac dodatkowych.

Nakazem zapłaty z dnia 12 grudnia 2018 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie uwzględnił żądanie pozwu.

Pozwana zaskarżyła nakaz zapłaty całości, wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie na swoją rzecz od powoda kosztów procesu. Pozwana potwierdziła fakt zawarcia umowy z powodem i podała, że obowiązkiem powoda było dokonanie wycinki zerowej, a zapłata wynagrodzenia była uzależniona od przeprowadzenia pozytywnego odbioru prac. Podała, że w ostatnim dniu terminu wykonania umowy (3.09.2018 r.) dokonała protokolarnego zbadania stanu wykonania zadania nr 3, jednak komisja stwierdziła brak możliwości odbioru, albowiem stwierdzono występowanie szeregu usterek (brak mulczowania, w wielu miejscach gałęzie drzew pozostawały w dużej mierze w pasie eksploatacyjnym), które nigdy nie zostały usunięte. Pozwana poinformowała, że powód nie wykonał zadania nr 3, a do końca terminu wykonania innych zadań znaczna część prac nie została w ogóle zgłoszona do odbioru. Pozwana podała, że odstąpiła od umowy z powodem z powodu opóźnienia w wykonaniu umowy i zakwestionowała dochodzone przez powoda roszczenie, gdyż brak było podstaw do wystawienia faktury przez powoda, bo prace nie zostały odebrane.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 19 stycznia 2018 roku powód B. R. oraz pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawarli umowę nr (...), na mocy której powód zobowiązał się do wykonania usługi polegającej na realizacji wycinki drzew i krzewów oraz gałęzi w pasie linii na powietrznych WN-110kV na terenie oddziału dystrybucji S.. Umowa podzielona była na 4 zadania. Zawarcie umowy poprzedzone było postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego. W § 2 ustalono wynagrodzenie za zadanie numer 3 w wysokości (...) netto wraz z należnym podatkiem VAT. W ramach zadania 3 powód miał wykonać wycinkę drzew, krzewów i gałęzi w pasie technologicznym linii 110 kV nr (...) pomiędzy miastami G. i T..

Zgodnie z § 3 podstawą zapłaty miała być faktura wraz z protokołem robót. Obioru końcowego miała dokonać komisja powołana przez zamawiającego w terminie 14 dni od daty zgłoszenia prac do odbioru z kompletem wymaganych dokumentów (§ 3 ust. 15). W § 4 ust. 1 ustalono termin zakończenia prac do dnia 3 września 2018 roku. Wykonawca zobowiązał się (w § 6 a umowy) do wykonania przedmiotu umowy w terminie zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia i ofertą wykonawcy oraz zasadami wiedzy technicznej przy zastosowaniu obowiązujących norm i przepisów.

W § 10 wskazano, że wykonawca zawiadomi zamawiającego o terminie zakończenia całości robót i o gotowości do odbioru końcowego wycinki zerowej. Zamawiający miał obowiązek przystąpić do odbioru w terminie 14 od daty zgłoszenia, z czynności sporządza się protokół odbioru. W § 10 ust. 1.6 wskazano, że w razie stwierdzenia podczas odbioru końcowego wycinki zerowej wad i usterek zamawiający uprawiony będzie według swojego wyboru do: odmowy dokonania odbioru do czasu usunięcia wad i usterek, odbioru przedmiotu umowy wraz z wyznaczeniem terminu do usunięcia stwierdzonych wad i usterek. Postanowiono, że do czasu usunięcia wad i ponownego odbioru wykonawca nie ma prawa do wynagrodzenia.

W § 12 zawarto unormowania dotyczące odszkodowania i kar umownych.

W § 13 postanowiono, że zamawiający może odstąpić w terminie 30 dni od powzięcia wiadomości o zaistnieniu następujących okoliczności: zwłoki w podjęciu robót, wykonania przez wykonawcę robót niezgodnie z warunkami zamówienia, rażącego naruszenia przez wykonawcę postanowień umowy, w szczególności wykonania prac niezgodnie z warunkami zamówienia i ofertą wykonawcy (§ 13 ust. 1) . W § 13 ust. 4 ustalono, że w przypadku odstąpienia od umowy zamawiający zapłaci wykonawcy wynagrodzenie za roboty do dnia odstąpienia od umowy. Podstawą do wyceny prac miał być protokół inwentaryzacji.

Załącznikiem do umowy były warunki zamówienia z dnia 29 listopada 2017 r., gdzie w rozdziale II, określono szczegółowe wymogi wykonania umowy. W ust. 1.2 zawarto definicję wycinki zerowej, zgodnie z którą jest to odtworzenie pasa eksploatacyjnego linii elektroenergetycznej na obszarach występowania drzew, gałęzi i krzewów, na całej długości linii, zgodnie z oznaczonymi odległościami. Wycinkę zerową należy wykonywać kompleksowo do powierzchni gruntu wraz z mulczowaniem. W ust. 1.4 i 1.5 nałożono na powoda obowiązek odtworzenia pasa eksploatacyjnego, z zachowaniem odpowiednich odległości, a ponadto uporządkowania terenu po wycince (wywiezienie, rozdrobnienie za pomocą maszyny do zrębkowania). Po stronie powoda leżał ponadto obowiązek uzyskania dostępu do nieruchomości, po których przebiegały linie objęte umową oraz ustalenie z właścicielami tych nieruchomości zasad wycinek.

Niezbędnym było porozumiecie się z Nadleśnictwem K. - właścicielem nieruchomości, na których posadowione były sieci energetyczne i co do których pozwanego z nadleśnictwem łączyła umowa służebności przesyłu. W dniu 5 lutego 2018 roku powód zawarł z Nadleśnictwem K. porozumienie, w którym Nadleśnictwo wyraziło zgodę na przeprowadzenie przez powoda prac na rzecz pozwanej polegających na wycince drzew i krzewów oraz oczyszczeniu pasów technologicznych linii elektroenergetycznych w maksymalnej szerokości pasów służebności. W porozumieniu wskazano maksymalne szerokości pasów służebności od 12,40 do 13,20 metra w zależności od leśnictwa. W porozumieniu przewidziano sposób zagospodarowania odpadów pozrębowych oraz wskazano sposób postępowania co do przycinania drzew, postępowania z drewnem pozyskanym z wycinki.

Analogiczną zgodę powodowi wyraził Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo G..

Do zakresu i rodzaju prac do wykonania przez powoda w zakresie zadania nr 3 należało:

a) usunąć wszystkie krzewy i drzewa, niezależnie od ich wielkości, rosnące w pasie technologicznym, jak i wszelkie powały (wycinkę zerową podstawowo należy wykonać kompleksowo do powierzchni gruntu z mulczowaniem, pkt. 1.2 strona akt 120)

b) wyciąć drzewa wyższe, sięgające swoimi koronami pułapu przebiegu linii energetycznej, a znajdujące się w bezpośrednim lub niewielkim kontakcie z liniami energetycznymi o odpowiedniej odległości poziomej od skrajnych przewodów fazowych, nawet jeśliby na ich wycięcie (strona akt 121, pkt. 1.7) Wykonawca musiałby otrzymać odpowiednie zezwolenia (dla drzew o obwodach pni powyżej 50cm mierzonych na wysokości 5cm od ziemi)

c) przyciąć wszystkie gałęzie sięgające w poziomej odległości bliżej niż 5,5m od skrajnych przewodów fazowych

d) wszystkie wycięte gałęzie zmulczować lub zrąbkować, pozostawiając otrzymane zrąbki na miejscu. Opcją do mulczowania, zgodnie z punktem 1.5 (strona akt 121) w drugim rozdziale „Warunków zamówienia” byłoby wywiezienie wszystkich obciętych gałęzi. Czynności te powinny być wykonane w uzgodnieniu z poszczególnymi właścicielami terenów, na których byłyby zrąbkowane obcięte gałęzie lub wywiezione poza pas technologiczny, chyba, że właściciele terenów wydaliby pisemne zgody na pozostawienie obciętych gałęzi na ich terenie. Wówczas Wykonawca nie byłby zobligowany do wypełnienia tego warunku umowy, a takie pisemne zgody powinny być dołączone do zgłoszenia przez Wykonawcę zakończenia robót przed ich odbiorem przez Zleceniodawcę.

Dowód:

- umowa ustanowienia służebności przesyłu z dnia 21.11.2014 r. koperta k.313,

- regulamin zamówień k.67-78,

- umowa z dnia 19 stycznia 2018 roku wraz z warunkami zamówienia k.16-31v, 99-123,

- mapka k.33-34,

- porozumienie k. 35-39,

- protokół zdawczo-odbiorczy k.40, 411-411v,

- pismo Krajowego Ośrodka (...) Oddziału Terenowego w S. k.412,

- zeznania świadka S. S. k. 289-290,

- zeznania powoda k. 442-443.

W piśmie z dnie 9 sierpnia 2018 r. powód wniósł o przedłużenie terminu dla zadania nr 1 do dnia 31 grudnia 2018 r., zaś dla zadania nr 4 - do dnia 31 października 2018 r. Powód w treści tego pisma powoływał się na opóźnienie wynikające z zagrożeń pożarowych.

Natomiast w treści pisma z dn. 16 sierpnia 2018 r. powód wskazał, że dochodzi do opóźnień z powodu konieczności usuwania bieżących awarii i nie jest w stanie wykonać zadania nr 1, 3 oraz 4 w umówionym przez strony terminie. W treści tego pisma powód wniósł o wydłużenie terminu wykonania zadania nr 3 do dnia 30 listopada 2018 r.

Pozwany w treści pisma z dnia 31 sierpnia 2018 r. odmówił zgody na przedłużenie terminu wykonania umowy.

W dniach 28-29.08.2018r. dokonano pierwszego protokolarnego odbioru prac z zdania nr 3. Podczas przeglądu prac obecny był przedstawiciel powoda P. R. i powód, a ze strony pozwanej B. B., S. S. i A. K. (1). W protokole odbioru nr (...) (karta nr 140- 144), wskazano usterki w pracach powoda stwierdzając, że przy słupach: 3 /4 , 4/5, 5/6, 6/7, 7/8, 8/9, 9/10, 10/11, 1/12, 12, 22/23, 23/24, 32/33, 35/36, 42, 43, 43/44, 44, 45, 46, 49/50, 50/51, 51/52, 52/53, 53/54, 65, 65/66, 66, 67, 68, 69/70 oraz 72 nie uporządkowano terenu, nie wycięto drzew lub krzewów lub nie dochowano wymaganej odległości drzewa od przewodu. Nakazano powodowi poprawę stwierdzonych uchybień. Następnie w dniu 3 września 2018r. dokonano kolejnego odbioru, gdzie w protokole wskazano, że przy trzynastu słupach: nr 42, nr 43, nr 43/44, nr 44, nr 45, nr 46, nr 65, nr 65/66, nr 66, nr 67, nr 68, nr 69/70, nr 72 poprawiono usterki.

Nadto przy przęśle 9/10 oraz 49/50 wykonano prace prawidłowo, pozostawiając jedynie część wyciętych gałęzi pod linią i na skraju pasa technologicznego.

W pozostałym zakresie prace zostały wykonane nieprawidłowo i zawierały wady zagrażające eksploatacji linii, jak pozostawienie koron drzew w pasie eksploatacyjnym braku wycinki drzew po bokach linii.

Dowód:

- pismo powoda z dn. 9.08.2018 r. k.45-46, 133-135,

- pismo powoda z dn. 16.08.2018 r. k.47-47v, 136-137,

- protokół uzgodnień z dnia 29.08.2018 r. k.48,

- protokół odbioru robót z dnia 29.08.2018 r. k.49,

- pismo pozwanego z dn. 31.08.2018 r. k.50, 138-139,

- protokół odbioru technicznego z dn. 03.09.2018 r. z załącznikami k. 51-56, 140-145,

- korespondencja mailowa k.58-66 v,

- dokumentacja zdjęciowa k.414-435,

- opinia biegłego K. S., k. 343, 345, 397,

- opinia biegłego sądowego A. K. (2) k.499-524,

- opinia uzupełniająca k.561-561v.

W dniu 3 września 2018 roku powód wystawił fakturę VAT nr (...) za wykonanie wycinki drzew i krzewów oraz gałęzi w zakresie zadania nr 3 z umowy nr (...) na kwotę netto 49.000 wraz z 8 % podatkiem VAT- 52920 złotych.

Dowód:

- faktura VAT numer (...) k. 57.

Pismem z dnia 3 września 2018 roku pozwany odstąpił od umowy z powodem na podstawie § 13 ust. 3 umowy, uzasadniając powyższe nie wykonaniem przedmiotu umowy.

W piśmie z dnia 16 września 2018 roku powód poinformował pozwanego, że w jego ocenie odstąpienie od umowy nie jest zasadne, pociąga ponadto dla powoda daleko idące skutki w postaci wykluczenia go na okres 12 miesięcy od udziału w postępowaniach przetargowych na świadczenie usług dla pozwanego.

Dowód:

- odstąpienie od umowy k.79-80,

- pismo pozwanej z dnia 7.09.2018 r. k.81,

- pismo powoda z dnia 16.09.2018 r. k.82-82v.

W listopadzie 2018 roku na zlecenie pozwanej (...) (...) prowadzona przez K. J. wykonała ekspertyzę dentrologiczno-techniczną. Obejmuje ona ocenę kilka zadań z umowy z dnia 19 stycznia 2018 roku.

Dowód:

- ekspertyza k.146-238 wraz z płytą DVD k.281

- zeznania świadka B. B. k.285-287,

- zeznania świadka A. J. k.295-296,

- częściowo zeznania świadka W. K. k. 296-297,

- zeznania świadka M. D. k.298-299,

- zeznania świadka K. J. k.299-300.

Powód nie wyciął około 40 drzew, a u 149. nie wykonano prac w obrębie ich koron.

W znacznej mierze wykonanie przez powoda prac nastąpiło w całej szerokości pasa technologicznego odpowiadającego ustanowionej służebności przesyłu w zakresie zadania nr 3, niemniej na odcinkach, gdzie Lasy Państwowe swoimi uprawami, bądź inni użytkownicy swoimi uprawami (nasadzenia drzew owocowych) wchodziły na teren ustanowionej służebności wykonawca w sposób naturalny był pozbawiony możliwości wykonania w tych miejscach zleconych prac.

Niewykonanie w całości zleconych przez pozwanego prac należało uznać za nieprawidłowe wykonanie robót przez powoda w zakresie zadania nr 3. Polegało to na nie wycięciu niektórych krzewów i siewek drzew, nie w pełni przyciętych koronach drzew i nie całkowitym wycięciu drzew kolidujących z przewodami.

Do trzech podstawowych obowiązków powoda należało wycięcie wszystkich krzewów i samosiejek w pasie technologicznym, wycięcie całych drzew lub przycięcie koron drzew kolidujących z przebiegającą linią energetyczną i wykonanie mulczowania.

M. posiada szereg znaczeń: jest procesem przykrywania gleby między rzędami uprawnianych roślin w celu zabezpieczenia gleby przed niszczącym działaniem deszczu, słońca, jest podstawowym elementem uprawy konserwującej, polega na pozostawieniu na okres zimowy masy organicznej w celu zabezpieczenia gleby, to zabieg gdzie ścięty materiał roślinny poddawany jest rozdrobnieniu, a po wymieszaniu z glebą równomiernie rozkładany na mulczowanym terenie, jest najszybszą metodą usunięcia roślinności z terenu działki, porządkowania i przygotowania terenu pod inwestycję, jest ekologiczną metodą rekultywacji terenów zielonych poprze pozbycie się zbędnej roślinności bez stosowania środków chemicznych.

Umowa stron nie zawierała konkretnej definicji mulczowania. Powód prawidłowo dokonał mulczowania wyciętych drzew i gałęzi.

Okres pomiędzy czerwcem, a sierpniem jest optymalny dla wzrostu wszelkich roślin. U drzew liściastych, szczególnie dla gatunków takich jak topola, brzoza czy czeremcha, przyrost może sięgać do jednego metra. Natomiast przyrosty w koronach drzew są sumą przyrostów poszczególnych pędów i maksymalnie pojedyncze pędy mogą w tym okresie przyrosnąć na pięć do dziesięciu centymetrów. N. przez powoda pojedyncze samosiejki drzew znaczniejszych rozmiarów oraz krzewy, jak i znajdujące się zbyt blisko linii WN gałęzie drzew nie mogły w okresie od czerwca do sierpnia urosnąć do rozmiarów większych, opisanych w protokole z 3 września 2018r.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego K. S. (2) k.339-349,

- ustna uzupełniająca opinia biegłego K. S. (2) k.399-400,

- opinia biegłego sądowego A. K. (2) k.499-524,

- opinia uzupełniająca k.561-561v.

Całość prac zleconych powodowi przez pozwaną obejmowała 71 (100%) słupów linii WN 110 kV nr (...) relacji G.-T.. Powód prawidłowo wykonał prace objęte umową przy 20 słupach znajdujących się wzdłuż linii. Procentowy udział prac wykonanych przez powoda w stosunku do całości zlecenia w zakresie zadania nr 3 wynosi więc 29%. Należne powodowi wynagrodzenie wynosiło 14720,40 zł brutto.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego A. K. (2) k.499-524,

- opinia uzupełniająca k.561-561v,

- opinia biegłego K. S., k. 343.

- protokół odbioru technicznego z dn. 03.09.2018 r. z załącznikami k.51-56, 140-145.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w części.

Powód opierał swoje żądanie o treść łączącej strony umowy w zakresie wycinki drzew i krzewów oraz gałęzi w zakresie pasa linii napowietrznej WN-110 kV, którą należało zakwalifikować jako umowę o dzieło uregulowaną w treści art. 627 kc i następne - przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

W sprawie niesporne było zawarcie umowy, jej treść i sposób zawarcia.

Spór dotyczył wykładni treści umowy w zakresie zwrotu „mulczowanie”, sposobu wykonania umowy, sposobu rozliczenia wynagrodzenia, zakresu prac wykonanych i nie wykonanych.

W pierwszej kolejności pozwany wskazywał, że zgodnie z treścią umowy, nie był zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia powodowi do czasu usunięcia zgłoszonych wad. Zdaniem sądu takie stanowisko nie było zasadne. Zgodnie z dominującą linią orzeczniczą, odbiór robót jest obowiązkiem zamawiającego, a postanowienie umowne, które uzależnia prawo wykonawcy do wynagrodzenia od podpisania bezusterkowego protokołu odbioru, uznać należy za nieważne jako sprzeczne z istotą umowy zarówno o roboty budowlane, jak i umową o dzieło (tak m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 3 sierpnia 2017 r., sygn. I ACa 689/16).

W orzecznictwie dopuszczono możliwość uchylenia się do odbioru prac, jedynie w sytuacji gdy występujące wady były na tyle istotne, że należałoby uznać, iż przedmiot umowy nie został w ogóle wykonany, lub wykonany całkowicie niezgodnie z umową i zasadami wiedzy technicznej, bądź też rezultat umowy nie nadaje się do użytku. Podobnie stwierdził m.in. Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia z dnia 29 września 2020 r. I AGa 119/19: „roboty zostały wykonane wadliwie, chyba że wady obiektu są na tyle istotne, że nie pozwalają przyjąć, że wykonawca w ogóle wykonał dzieło stanowiące przedmiot umowy. Powyższe stanowisko opiera się na założeniu, że niewykonanie zobowiązania zachodzi wówczas, gdy w zachowaniu dłużnika nie występuje nic, co odpowiadałoby spełnieniu świadczenia, natomiast nienależyte wykazanie zobowiązania ma miejsce wtedy, gdy zachowanie dłużnika zmierzało do spełnienia świadczenia, jednak osiągnięty przez niego wynik nie spełnia wymogów świadczenia, do którego dłużnik był zobowiązany (vide uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z 15 lutego 2002 r., III CZP 86/01, OSNC 202/11/138)”.

Pozwany tymczasem nie przedłożył w sprawie jakiegokolwiek dowodu, który wskazywałby, że powód faktycznie nie wykonał pracy w ogóle lub w sposób zupełnie oderwany od przedmiotu umowy. Co więcej nawet świadkowie pozwanego, jego pracownicy biorący udział w realizacji umowy, potwierdzali, że powód wykonał zadanie lecz w sposób nieprawidłowy i należna jest mu jakaś część wynagrodzenia.

Przede wszystkim zaś pozwany potwierdził to sporządzonym przez siebie, przy udziale strony powodowej, protokołem z dnia 28-29.08. i 3 września 2018r. Zdaniem więc sądu pozwany w żaden sposób nie wykazał aby wady prac powoda charakteryzowały się znaczną istotnością, dająca prawo pozwanemu do uchylenia się od odbiory i zapłaty całości wynagrodzenia.

Nadto pozwany wskazywał, że odstąpił od umowy z powodem, a u podstaw takiego oświadczenia leżała treść art. 635 kc. - jeżeli przyjmujący zamówienie opóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem dzieła tak dalece, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je ukończyć w czasie umówionym, zamawiający może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić jeszcze przed upływem terminu do wykonania dzieła. W tym miejscu należy podkreślić, że dla dochodzonego wynagrodzenia bez znaczenia była faktyczna zasadność takiego oświadczenia. Trzeba bowiem wskazać, że zarówno treść art. 395 § 2 kc, jak i sama umowa łącząca strony, nakazywała w takich przypadku dokonanie wzajemnych rozliczeń między stornami. W § 13 ust. 4 umowy postanowiono bowiem, że w przypadku odstąpienia pozwany zapłaci powodowi wynagrodzenie za prace wykonane do dnia odstąpienia. Podstawą rozliczeń miał być protokół inwentaryzacji stanu realizacji robót.

Tym samym należało ocenić w jakim stopniu powód wykonał swoją prace, a tym samym w jakiej wysokości wynagrodzenie jest mu należne. Na tą okoliczność powołano dowody z opinii biegłych. Pierwszą opinię sporządzał biegły K. S. (2). Jednakże jego opinii była jedynie częściowo przydatna w sprawie, gdyż biegły również w ramach opinii uzupełniającej, nie był w stanie stwierdzić jaka część prac powoda została wykonana. W związku z tym dopuszczono dowód z opinii kolejnego biegłego A. K. (2), który mają wcześniejsze doświadczenie w zakresie inne sprawy – prowadzonej przez Sądem Okręgowym w Szczecinie – był w stanie wyliczyć procentowy udział prac wykonanych przez powoda. W pierwszej jednak kolejności należało podkreślić, że w wielu aspektach opinie biegłych były ze sobą zgodne, w szczególności w zakresie niepełnego wykonania prac przez powoda. Biegli odmiennie jednak ocenili prace powoda w zakresie zleconego mu mulczowania. Zdaniem biegłego S. powód nie wykonał tego zdania, przy czym biegły przyjął, że mulczowaniem jest rozdrobnieniem gałęzi w celu pozostawienia ich w lepszym stanie do rozkładu. Tymczasem biegły K. wyjaśniał, że pojęcie mulczowania jest bardzo szerokie i w swej definicji, zgodnie z wiedzą biegłego i dostępną literaturą fachową, posiada szereg definicji, w tym jest procesem przykrywania gleby między rzędami uprawnianych roślin w celu zabezpieczenia przed niszczącym działaniem deszczu, słońca, jest podstawowym elementem uprawy konserwującej, polega na pozostawieniu na okres zimowy masy organicznej w celu zabezpieczenia gleby, to zabieg gdzie ścięty materiał roślinny poddawany jest rozdrobnieniu, a po wymieszaniu z glebą równomiernie rozkładany na mulczowanym terenie, jest najszybszą metodą usunięcia roślinności z terenu działki, porządkowania i przygotowania terenu pod inwestycję, jest ekologiczną metodą rekultywacji terenów zielonych poprze pozbycie się zbędnej roślinności bez stosowania środków chemicznych. Jak wyjaśniał biegły również w trakcie składani ustnej opinii uzupełniającej, po dokonaniu osobistych oględzin i zapoznaniu się z materiałem dowodowym, w każdym przypadku działanie powoda spełniało choćby jedna z definicji mulczowania (k. 566). Mając na uwadze, że biegły posiadał w tym zakresie stosowną wiedzę i znaczne doświadczenie zawodowe, uznano, że istotnie zarzucane powodowi składowanie wyciętych gałęzi również spełniało definicję mulczowania. Co więcej mając na uwadze cel umowny dla jakiego powód miał dokonać mulczowania, tj. przede wszystkim umożliwienie niezakłóconej eksploatacji linii przez pozwanego (w tym np. dojście pod słup, dojazd i przede wszystkim brak zagrożenia drzew dla przewodów), niewątpliwie złożenie gałęzi w żaden sposób nie utrudniało wykonania tych czynności, a wręcz to umożliwiało. Co więcej takie stanowisko potwierdzał wręcz protokół sporządzony przez pracowników strony pozwanej (k. 140-143). W dniu 3 września 2018r. pracownicy powoda nie wnosili bowiem żadnych uwag do pracy powoda polegającej na braku mulczowania. Żadna ze wskazanych tam wad nie dotyczyła nie wykonania przez powoda tych czynności. Tym samym uwzględniając opinię biegłego uznano, że w zakresie mulczowania prace powoda zostały wykonane w całości.

Nadto uwzględniając treść umowy łączącej strony, a więc to, że podstawą rozliczeń miał być protokół sporządzony wspólnie przez pozwanego i powoda, należało wskazać, że biegli potwierdzili, że całości robót nie została wykonana (tj. brak wycięcia wszystkich drzew i krzewów, w ciągu linii przy słupach opisanych w protokole z 3 września 2018r.). Biegły A. K. (w przeciwieństwie do biegłego K. S.), samodzielnie podczas oględzin zweryfikował prawidłowość ustaleń wynikających z protokołu. Nie było między stronami sporne i tak tez uznał biegły, że powód miał wykonać prace łącznie przy 71 przęsłach, stanowiących 100% zlecenia. Prace przy przęsłach oznaczonych w protokole z 3 września 2018r. jako „wycięte” (13 przęseł) w istotnie zostały wykonane. Jednocześnie jak wynikało z opinii biegłego A. K. (2), w tym przeprowadzonych przez niego oględzin linii, wycięte gałęzie znajdowały się poza pasem technologicznym (k. 566). Tym samym nie sposób zarzucać powodowi, że nie uporządkował terenu w pasie. Nadto uporządkowanie - tj. wg definicji z umowy: wywiezienie lub rozdrobnienie gałęzi - stanowiło jedynie niewielką część umowy i nie miało zasadniczego znaczenia dla jej celu jakim było bezpieczeństwo eksploatacji. Nie sposób było więc uznać, że nawet przy założeniu, iż prace te nie zostały należycie wykonane, miałoby to skutkować uznaniem całości zadania w obrębie danego przęsła za niewykonanego. Dlatego też sąd przyjął, że również prace zaznaczone w protokole jako „nieuprzątnięte” należało zakwalifikować jako wykonane. Podobnie stwierdził również biegły A. K. (2), który posiadając w tym zakresie wiedzę specjalistyczną w zakresie dendrologii, ochrony i bezpieczeństwa drzewostanów, przyjął, że jako usterki mogące zagrażać bezpieczeństwo przesyłu można było zaliczyć wyłącznie te dotyczące braku wycinki drzew po bokach linii, nie zachowanie skrajnych odległości (k. 510). Biegły trafnie też przyjął, że dla oceny prawidłowości wykonanych prac należy mieć na względzie cel umowy tj. zapewnienie bezpieczeństwa przesyłu energii. Dodatkowo również świadek W. K. potwierdził, że brak jest bezpośredniego związku między funkcjonowaniem linii, a mulczowaniem (k. 297). Dokonując oceny opinii biegłego uznano ją za kompletną, spójną, logiczną i zgodną z zasadami doświadczenia życiowego. Zarzuty do opinii zostały przekonywująco wyjaśnione przez biegłego w ustnej opinii uzupełniającej. Jedynie na marginesie należało wskazać, że wniosek pozwanego o wyłączenie biegłego po pierwsze został złożony jeszcze przed powołaniem biegłego A. K. do pełnienia tej roli, więc został potraktowany jako stanowisko strony co do wyboru biegłego. Nie został on jednak uwzględniony przez sąd, gdyż nie zawierał przekonujących argumentów przeciwko udziałowi biegłego w sprawie. Analiza opinii sporządzonej w innej sprawie, zdaniem sądu nie dała podstaw do uznania, że biegły jest w jakikolwiek sposób nieobiektywny. Co więcej zdaniem sądu sama strona formułując wniosek kierowała się emocjami przeniesionymi ze sprawy toczącej się przez Sądem Okręgowym. Nadto mając na uwadze długoletnie doświadczenie zawodowe biegłego, jak i konieczności przyjęcia konkretnej metodologii oceny zakresu wykonanych robót przy tak specyficznym zdaniu jak wycinka drzew, krzewów czy mulczowanie, uznano, że biegły w sposób logiczny, merytorycznie uzasadniony i spójny z materiałem dowodowym, kierował się wypracowanymi kryteriami oceny zakresu prac wykonanych.

Zdaniem więc sądu jednoznacznie nie można było uznać po pierwsze, że powód nie uporządkował pasa pod liniami, a po drugie, że nawet ewentualnie nie wywiezienie całości wyciętych gałęzi miałoby powodować uznanie całości robót w obrębie przęsła za niewykonanych. Znamienne było również to, że pozwany w protokole z oględzin nie wskazywał na jakiekolwiek inne uchybienia wynikające z prac powoda, a w szczególności brak „wycinki zerowej”. W świetle celu umowy, jak i zarzutów protokołu i zarzutów sprzeciwu, „wycinkę zerową” należało utożsamiać z wykonaniem mulczowania. W tym miejscu wzięto również pod uwagę, że opinie biegłych wykonywane były ponad 2 lata od chwili zakończenia prac przez powoda. Zarówno więc w świetle zasad wiedzy powszechnej, doświadczenia życiowego, jak i opinii na terenie występowały naturalne przyrosty.

Nadto jak wynikało z opinii biegłego K. S. (2), w zakresie przęsła 9/10 jedyną wadą był brak całkowitego zrębkowania. Jednocześnie jednak biegły ustalił, że część wycinki umieszczono poza pasem technologicznym. Tym samym nie potwierdził zarzutów z protokołu, jakoby w tym obszarze pas nie został poszerzony. Skoro więc jak wskazano powyżej mulczowanie zostało przeprowadzone prawidłowo, poprzez pozostawienie wyciętego i częściowo zezrąbkowanego materiału, zaś pozostałości zostały wyniesione poza pas technologiczny, również w tej sytuacji nie sposób było uznać, że powód nie wykonał zleconej pracy.

Dodatkowo za wykonane - wbrew zapisom protokołu z 3 września 2018r. - uznano prace przy przęśle 49/50. Żaden bowiem dowód nie potwierdził, aby w tym miejscu istotnie powód nie dokonał wycięcia drzew po bokach linii. Już z ekspertyzy pracowni Sosenka wynikało, że jedynym zarzutem był brak mulczowania oraz fakt, że w „niedługiej przyszłości” zasadzony tam młodnik dębowy będzie wymagał usunięcia. Tymczasem jak wynikało z opinii biegłego K. S. (k. 345, 397) prace tam zostały wykonane, zaś usunięcie młodnika nie leżało w kompetencjach powoda lecz Lasów Państwowych. W zakresie zaś mulczowania, przyjęto zgodnie z opinią biegłego A. K., jak w pozostałej części zadania, że składowanie gałęzi na skraju pasa technologicznego, spełniało jedną z definicji mulczowania. Dodatkowo nawet przy odmiennym założeniu nie stanowiłoby to wady nakazującej uznać całość prac w obrębie przęsła za niewykonanego, a więc nie mogło dyskwalifikować tym robót przy ocenie wartości należnego powodowi wynagrodzenia.

W pozostałym zakresie, zarówno z protokołu z 3 września 2018r., zeznań świadków, opinii biegłych, jak i dowodów z dokumentów w tym ekspertyzy pracowni Sosenka, wynikało, że powód nie wykonał prac zgodnie z umową i jej celem.

Mając to na uwadze ustalono, że spośród 71 przęsłem prace przy 20 zostały wykonane należycie. Stanowiło to po zaokrągleniu 29% całości zleconego zadania.

Powód zasadnie mógł więc domagać się wynagrodzenia w 29% za wykonanie prac co dało kwotę 13630 zł netto ( (...) * 29%), czyli 14 720,40 zł brutto (8% VAT).

W całości oddalono pozostałe żądanie powoda, w tym również w zakresie kwoty 2000 zł naliczonej za prace dodatkowego. W tym bowiem względzie powód w żaden sposób nie wykazał zakresu prac, jak i sposobu wyliczenia wynagrodzenia. Nie było więc możliwe zweryfikowanie zasadności żądania ani co do zasady, ani co do wysokości.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 kpc, mając na uwadze treść umowy łączącej strony.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 100 kpc. Powód wygrał sprawę w 29%, a na poniesione przez niego koszty składała się opłata od pozwu 2646 zł, wynagrodzenie pełnomocnika 5400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł, 4000 zł zaliczki łącznie 12 063 zł. Tym samym pozwany był zobowiązany zwrócić powodowi 3 503,20 zł. Pozwany wygrał w 71% na jego koszty składało się wynagrodzenie pełnomocnika 5400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł. Tym samym powód winien zwrócić pozwanemu 3 846,07 zł. Dokonując wzajemnej kompensaty orzeczono jak w pkt III wyroku. Łącznie koszty poniesione w skutek opinii biegłych wyniosły łącznie 6 124,34 zł (1 728,62+ (...),66+315,28+ 2 967,78). Koszty nie pokryte z zaliczek wyniosły 2 124,34 zł, tym samym powód był zobowiązany pokryć 71% tej kwoty, a pozwany 29%, tj. odpowiednio 1 508,28 zł i 616,10 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)