Sygn. akt II Cz 59/14
Dnia 25 marca 2014 r.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny - Odwoławczy
w następującym składzie:
Przewodniczący: SSO Piotr Starosta
Sędziowie: SO Bogumił Goraj
SO Aurelia Pietrzak (spr.)
po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2014 r. w Bydgoszczy
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku (...) Banku (...) S.A. z siedzibą w W.
przeciwko W. G.
o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu
w przedmiocie skargi dłużniczki o wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 11 marca 2013 r. sygn. akt I Co 879/13
na skutek zażalenia dłużniczki na postanowienie Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 8 sierpnia 2013 r., sygn. akt I Co 1833/13
postanawia:
oddalić zażalenie.
Sygn. akt II Cz 59/14
Sąd Rejonowy w Inowrocławiu postanowieniem z dnia 8 sierpnia 2013 r. odrzucił skargę dłużniczki o wznowienie postanowienia. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że dnia 11 marca 2013 r. w sprawie I Co 879/13 Sąd Rejonowy w Inowrocławiu wydał postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Skargę o wznowienie tego postępowania wniosła dłużniczka, a Sąd I instancji uznał ją za niedopuszczalną powołując się na treść art. 399 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 401 1 k.p.c. W związku z powyższym Sąd Rejonowy w oparciu o art. 410 § 1 k.p.c. skargę odrzucił.
Postanowienie to zaskarżyła dłużniczka zarzucając Sądowi Rejonowemu pozbawienie prawa do rzetelnego procesu. Dłużniczka powołała się na niezgodność art. 95 ust. 1 Prawa bankowego z Konstytucją.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie dłużniczki nie jest zasadne.
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na to, że wznowienie postępowania służy w stosunku do prawomocnych orzeczeń merytorycznych, rozstrzygających sprawę co do istoty, a więc w stosunku do wyroków, nakazów zapłaty w postępowaniu nakazowym, upominawczym i, również w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz postanowień co do istoty sprawy w trybie nieprocesowym.
Na podstawie nowelizacji z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) do art. 399 dodano § 2, dopuszczający wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem. Dotyczy to wyłącznie sytuacji, gdy postanowienie zostało oparte na akcie normatywnym, w stosunku do którego Trybunał Konstytucyjny orzekł o jego niezgodności z Konstytucją RP, ratyfikowaną umową międzynarodową lub z ustawą. Zmiana ta, stanowiąca wyłom w dotychczasowej regulacji skargi o wznowienie postępowania, jest konsekwencją wyroku Trybunału Konstytucyjnego orzekającego o niekonstytucyjności art. 401 1 w brzmieniu sprzed nowelizacji (zob. wyrok TK z dnia 27 października 2004 r., SK 1/04, OTK-A 2004, nr 9, poz. 96).
Skarżąca powołuje się na to, że zapadłe postanowienie zostało oparte na art. 95 Prawa bankowego, podczas gdy ten przepis został uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją.
Nim jednak Sąd Okręgowy przejdzie do omówienia powyższej kwestii należy zwrócić uwagę, iż instytucją skargi o wznowienie postepowania mogą być wzruszone jedynie prawomocne orzeczenia. W niniejszej sprawie, natomiast – wbrew temu co twierdzi skarżąca – Sąd nie wie czy postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności jest względem jej prawomocne. Zgodnie bowiem z art. 795 § 2 k.p.c. termin do wniesienia zażalenia na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności biegnie dla dłużnika – od daty doręczenia mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji. O tym, aby dłużniczka otrzymała takie zawiadomienie nie wspomniano ani w skardze, ani w zażaleniu. Zatem Sąd nie jest w stanie sprawdzić czy postanowienie z dnia 11 marca 2013 r. w sprawie I Co 879/13 jest prawomocne.
Kolejną podstawową kwestią wymagającą omówienia jest termin do wniesienia skargi. W myśl art. 407 § 2 zd. 1 k.p.c. w sytuacji określonej w art. 401 1 skargę o wznowienie wnosi się w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego, na który powołuje się skarżąca, pochodzi z dnia 15 marca 2011 r., a opublikowany został dnia 5 kwietnia 2011 r. Zatem w myśl art. 407 § 2 zd. 1 k.p.c. postanowienie Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 11 marca 2013 r. nie podlega zaskarżeniu w oparciu o art. 401 1 k.p.c. skargą o wznowienie postępowania. Art. 401 1 k.p.c. generalnie dotyczy bowiem orzeczeń zapadłych przed wydaniem wyroku przez Trybunał Konstytucyjny.
W niniejszej sprawie dłużnika swoje zarzuty mogła podnosić w postępowaniu zażaleniowym na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności.
Mimo to, Sąd Okręgowy zwraca również uwagę, na fakt, iż Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 15 marca 2011 r. stwierdził, iż art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 131, poz. 1075), w związku z art. 244 § 1 i art. 252 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.), w części, w jakiej nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych banku w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych w postępowaniu cywilnym prowadzonym wobec konsumenta, jest niezgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 zdanie pierwsze i art. 76 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz nie jest niezgodny z art. 20 Konstytucji. Natomiast klauzula wykonalności nadawana jest bankowym tytułom egzekucyjnym na podstawie art. 786 2 k.p.c., a nie art. 95 ust. 1 Prawa bankowego. Nadto z art. 96 ust. 1 Prawa bankowego wynika, iż bankowe tytuły egzekucyjne są wystawiane na podstawie ksiąg banków lub innych dokumentów związanych z dokonywaniem czynności bankowych banki mogą wystawiać. Ponadto wyrok Trybunał Konstytucyjnego miał takie znaczenie, iż obecnie wyciąg z ksiąg banku nie jest dokumentem urzędowym, a jedynie ma moc prawną takiego dokumentu (art. 95 ust. 1 Prawa bankowego w obecnym brzmieniu).
Reasumując, w związku z tym, iż w niniejszej sprawie nie zaszła przesłanka z art. 401 1 k.p.c. do wznowienia postępowania, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. oddalił zażalenie jako bezzasadne, uznając, że Sąd Rejonowy słusznie odrzucił skargę dłużniczki w oparciu o art. 410 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.