Sygn. akt. I C 121/20
Dnia 16 grudnia 2020 r.
Sąd Okręgowy Warszawa Praga w Warszawie Wydział I Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Marek Grodzki
Protokolant: Karolina Konopka
po rozpoznaniu w dniu 02 grudnia 2020 r. w Warszawie na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.
przeciwko Instytutowi (...) w W. o zapłatę:
1. zasądza od pozwanego Instytutu (...) w W. na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.:
kwotę 13.484,59 (trzynaście tysięcy czterysta osiemdziesiąt cztery 59/100) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 07 września 2018 roku do dnia zapłaty,
odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych naliczone od kwoty 343.543,78 (trzysta czterdzieści trzy tysiące pięćset czterdzieści trzy 78/100) złote od dnia 07 września 2018 roku do dnia 27 grudnia 2018 roku,
odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych naliczone od kwoty 322.039,86 (trzysta dwadzieścia dwa tysiące trzydzieści dziewięć 86/100) od dnia 28 grudnia 2018 roku do 12 marca 2019 roku,
odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych naliczone od kwoty 209.109,06 (dwieście dziewięć tysięcy sto dziewięć złotych 06/100) od dnia 13 marca 2019 roku do dnia 25 kwietnia 2019 roku,
odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych naliczone od kwoty 184.006,08 (sto osiemdziesiąt cztery tysiące sześć 08/100) złotych od dnia 26 kwietnia 2019 roku do dnia 15 lipca 2019 roku,
kwotę 167,12 (sto sześćdziesiąt siedem 12/100) złotych;
2. w pozostałym zakresie umarza postępowanie;
3, zasądza od pozwanego Instytutu (...) w W. na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 27.995 (dwadzieścia siedem tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt pięć) złotych tytułem kosztów procesu.
Sygn. akt. I C 121/20
Pozwem z dnia 7 września 2018 roku powód (...) Sp. z o.o. z siedziba w B. wniósł przeciwko pozwanemu Instytutowi (...) w W. o zapłatę w postępowaniu nakazowym kwoty 343.543,78 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 7 września 2018 roku do dnia zapłaty, zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów postępowania i kwoty 167,12 zł stanowiącej równowartość 40 euro tytułem rekompensaty za koszty odzyskania wierzytelności.
Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 28 listopada 2019 roku Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie uwzględnił w całości roszczenie powoda.
Pismem z dnia 3 stycznia 2020 roku pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości. Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, a w przypadku cofnięcia o umorzenie postępowania i nieobciążanie pozwanego kosztami procesu.
Pozwany w uzasadnieniu wskazał, że uiścił na rzecz powoda kwotę 21.503,92 zł przelewem z dnia 27 grudnia 2018 roku, kwotę 112.930,80 zł przelewem z dnia 12 marca 2019 roku, kwotę 25.102,98 zł przelewem z dnia 25 kwietnia 2019 roku i kwotę 170.521,49 zł przelewem z dnia 15 lipca 2019 roku.
Powód pismem z dnia 2 marca 2020 roku w odpowiedzi na sprzeciw wobec częściowej zapłaty przez pozwanego należności głównych objętych postepowaniem, już po wytoczeniu powództwa, cofnął częściowo powództwo o kwotę 330.059,19 zł wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w tym zakresie i wniósł o umorzenie postepowania. Powód wniósł o zasądzenie od pozwanego: kwoty 13.484,59 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 7 września 2018 roku do dnia zapłaty, odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonych od kwoty 343.543,78 zł od dnia 7 września 2018 roku do dnia 27 grudnia 2018 roku, odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonych od kwoty 322.039,86 zł od dnia 28 grudnia 2018 roku do dnia 12 marca 2019 roku, odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonych od kwoty 209.109,06 zł od dnia 13 marca 2019 roku do dnia 25 kwietnia 2019 roku, odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonych od kwoty 184.006,08 zł od dnia 26 kwietnia 2019 roku do dnia 15 lipca 2019 roku i kwoty 167,12 zł stanowiącej równowartość 40 euro tytułem rekompensaty za koszty odzyskania wierzytelności oraz zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów postępowania.
Pismem z dnia 1 kwietnia 2020 roku pozwany zasadniczo nie zakwestionował roszczenia powoda ukształtowanego pismem z dnia 2 marca 2020 roku. Podtrzymał stanowisko, co do niezasadności żądania odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od skapitalizowanych odsetek oraz o nieobciążanie pozwanego kosztami procesu.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Powód zawarł z pozwanym umowy sprzedaży produktów leczniczych. Umowy zostały przez powoda zrealizowane. Powód wystawił faktury VAT, które nie zostały przez pozwanego zapłacone.
Dowód: umowy, faktury k. 39-388, okoliczności niesporne;
Już po wniesieniu pozwu pozwany zapłacił część dochodzonych przez powoda należności.
Dowód: dowody przelewów k. 415,416, 419, 420;
Sąd zważył co następuje:
Zgodnie z przepisem art. 535 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.
Roszczenie główne dochodzone w niniejszej sprawie nie było przez pozwanego kwestionowane. Pozwany w toku procesu zapłacił w czterech ratach należności główne wynikające w faktur będących podstawą dochodzonego roszczenia. W sprawie sporne jest żądanie zapłaty odsetek i kosztów procesu.
Powód domaga się zapłaty odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych.
Zgodnie z art. 8 ust.1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (Dz.U.2020.935 j.t.), w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny, wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
1) wierzyciel spełnił swoje świadczenie;
2) wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.
Ponadto, zgodnie z art. 4a cytowanej ustawy do transakcji handlowych nie stosuje się przepisu art. 481 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 875).
Zgodnie zatem, ze wskazanymi wyżej przepisami pozwany zobowiązany był do uiszczenia odsetek na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Nie budzi również wątpliwości Sadu, że w takiej samej wysokości powinny być również naliczone odsetki od skapitalizowanych odsetek. Regulacje ustawowe dyscyplinujące podmioty publiczne, które nie regulują zobowiązań mają bowiem na celu przeciwdziałanie nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Odsetki od odsetek wynikają z transakcji handlowych, powinny być zatem ustalone w takiej właśnie wysokości. Odsetki od odsetek wymagalne są od dnia wniesienia pozwu, wynikają one z transakcji handlowych i dotyczą podmiotu publicznego. Jednocześnie regulacje ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych stanowią przepisy szczególne w stosunku do uregulowań kodeksu cywilnego odnoszących się do zapłaty odsetek, w tym do przepisu art. 482 §1 k.c.
Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 cytowanej ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 21 stycznia 2019 wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności. Powód, jest, zatem uprawniony do skutecznego dochodzenia kwoty równowartości 40 euro, w związku z nabyciem uprawnienia do naliczenia odsetek w trybie ustawy (Uchwała SN z 2015.12.11, III CZP 94/15).
W związku z cofnięciem pozwu i zrzeczeniem się roszczenia przez powoda, w związku z zapłatą należności głównej, Sąd na podstawie art. 355 k.p.c. umorzył postepowanie.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. uznając, pozwanego jako przegrywającego sprawę w całości. Powód jeszcze przed wytoczeniem powództwa, wystąpił do pozwanego z wnioskiem o polubowne zakończenie sporu. Pozwany nie zareagował, nie przystąpił do rozmów, nie spełnił świadczenia. Pozwany dopiero w toku niniejszej sprawy, w czterech ratach wpłacanych przez okres ponad pół roku, zaspokoił roszczenie powoda, ale jedynie częściowo. Zaspokoił jedynie roszczenie główne. Powód ostatecznie cofnął pozew i zrzekł się roszczenia, co do należności głównej. Pozwany nie zaspokoił uzasadnionego roszczenia powoda w pozostałym zakresie przyczyniając się do konieczności prowadzenia postępowania i dalszego popierania powództwa w pozostałym zakresie. W związku z tym pozwany został w całości obciążony kosztami procesu, w postaci opłaty sądowej: 17.178 zł, kosztów zastępstwa procesowego 10.800 zł i koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa 17 zł. Jednocześnie w ocenie Sądu nie zachodzi podstawa do zastosowania przepisu art. 102 k.p.c. Objęte notorią powszechna jest zachowanie placówek medycznych, które z procederu braku zapłaty za dostarczane produkty lecznicze uczyniły sposób na pozyskiwanie tych produktów bez dokonywania płatności w terminie. Ponadto pozwany, pomimo wezwania jeszcze przed poniesieniem dość wysokich kosztów procesu, nie zareagował na wniosek powoda o polubowne zakończenie sporu w zakresie niezapłaconych faktur. Brak również usprawiedliwionych podstaw do ustalenia, aby zachodziły szczególne okoliczności uzasadniające nieobciążanie pozwanego kosztami procesu. Pozwany jest w trudnej sytuacji finansowej od lat. Pomimo tego przeprowadzając postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego i zawierając umowy z powodem nie zagwarantował odpowiednich środków w celu zapłaty za dostarczone produkty. Wskazuje to na świadome działanie pozwanego. Brak zatem przesłanki szczególnych okoliczności uzasadniających zastosowanie przepisu art. 102 k.p.c.
1. (...)
2. (...)