Pełny tekst orzeczenia

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2021r.

Sąd Rejonowy w Toruniu VIII Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Ewa Lemanowicz-Pawlak

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Pietrzak

W obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń Wschód H. K.

po rozpoznaniu w dniu 25.01. 2021r.

sprawy M. P. s. H. i E. z domu T. ur. (...) we W.

skazanego prawomocnymi wyrokami podlegającymi wykonaniu:

1.  Sądu Rejonowego w Toruniu z 20.10.2015r. sygn. akt VIIIK 1256/15 za czyn z art. 286§1kk, popełniony 21.06.2012r. na karę 10 m-cy pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 80 stawek dziennych po 10 zł oraz za czyn z art. 286§1kk popełniony 25.06.2012r. na karę 10 m-cy pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 80 stawek dziennych po 10 zł; w miejsce w/w kar jednostkowych orzeczono kary łączne 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat tytułem próby oraz karę łączną grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 10 zł; Postanowieniem SR w Toruniu z 10.10.2017r. zamieniono karę grzywny na 6 m-cy prac społecznie użytecznych, następnie postanowieniem SR w Toruniu z 28.03.2018r. zamieniono karę grzywny na karę zastępczą pozbawienia wolności; w dniu 25.06.2018r. kara grzywny została wykonana; postanowieniem SR w Toruniu z 25.02.2020r. zarządzono wykonanie kary 1 roku pozbawienia wolności; skazany w/w karę odbywa w okresie od 14.08.2020r. do 21.07.2021r.;

2.  Sądu Rejonowego w Toruniu sygn. akt IIK 81/19 z 19.06.2019r. za czyn z art. 278§1 i 3kk popełniony 1.12.2018r. na karę 10 m-cy ograniczenia wolności w formie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym; postanowieniem SR w Toruniu z 5.03.2020r. zamieniono w/w karę na 150 dni zastępczej kary pozbawienia wolności; w/w karę skazany będzie odbywał w okresie od 21.07.2021r. do 18.12.2021r.

O R Z E K A :

biorąc za podstawę art. 81 ust.1 ustawy z dnia 19 czerwca 2020r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...) oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...) (Dz.U. z 2020r., poz.1086)

I.  na podstawie art. 569 § 1 kpk w zw. z art. 85§1 i 2 kk. w zw. z art. 86 § 1 kk w zw. z art. 87§1 kk w miejsce kary pozbawienia wolności, orzeczonej wyrokiem w sprawie Sądu Rejonowego w Toruniu sygn. akt VIII K 1256/15 oraz kary ograniczenia wolności, orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Toruniu sygn. akt II K 81/19 orzeka karę łączną 1 ( jednego ) roku i 2 ( dwóch) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 577 kpk na poczet orzeczonej w pkt I wyroku wobec skazanego kary łącznej pozbawienia wolności zalicza okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w połączonych sprawach tj. od 17.08. 2015r. godz. 12.00 do 9.09.2015r. godz. 13.03 i od 13.12.2018r. godz. 10.30 do 13.02.2018r. godz. 12.30 oraz okres odbytej dotychczas kary pozbawienia wolności, orzeczonej w sprawie SR w Toruniu sygn.. akt VIIIK 1256/15 od dnia 14.08.2020r;

III.  w pozostałym zakresie wyroki objęte wyrokiem łącznym podlegają odrębnemu wykonaniu;

IV.  kosztami związanymi z wydaniem wyroku łącznego obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt VIII K 768/20

UZASADNIENIE

(Uwagi : Z powodu kłopotów technicznych z użyciem programu (...) odstąpiono od sporządzenia uzasadnienia na formularzu określonym w art. 99 a § 1 kpk)

M. P. został skazany następującymi prawomocnymi wyrokami, podlegającymi wykonaniu:

1.  Sądu Rejonowego w Toruniu z 20.10.2015r. sygn. akt VIIIK 1256/15 za czyn z art. 286§1kk, popełniony 21.06.2012r. na karę 10 m-cy pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 80 stawek dziennych po 10 zł oraz za czyn z art. 286§1kk popełniony 25.06.2012r. na karę 10 m-cy pozbawienia wolności i karę grzywny w wysokości 80 stawek dziennych po 10 zł; w miejsce w/w kar jednostkowych orzeczono kary łączne 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat tytułem próby oraz karę łączną grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 10 zł; Postanowieniem SR w Toruniu z 10.10.2017r. zamieniono karę grzywny na 6 m-cy prac społecznie użytecznych, następnie postanowieniem SR w Toruniu z 28.03.2018r. zamieniono karę grzywny na karę zastępczą pozbawienia wolności; w dniu 25.06.2018r. kara grzywny została wykonana; postanowieniem SR w Toruniu z 25.02.2020r. zarządzono wykonanie kary 1 roku pozbawienia wolności; skazany w/w karę odbywa w okresie od 14.08.2020r. do 21.07.2021r.;

2.  Sądu Rejonowego w Toruniu sygn. akt IIK 81/19 z 19.06.2019r. za czyn z art. 278§1 i 3kk popełniony 1.12.2018r. na karę 10 m-cy ograniczenia wolności w formie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym; postanowieniem SR w Toruniu z 5.03.2020r. zamieniono w/w karę na 150 dni zastępczej kary pozbawienia wolności; w/w karę skazany będzie odbywał w okresie od 21.07.2021r. do 18.12.2021r.

/ dowody:odpis wyroku SR w Toruniu sygn.. akt VIIIK 1256/15-k. 10-11;

Postanowienie sygn.. akt IXKo4618/19-k. 36-36v.

Odpis wyroku SR w Toruniu IIK 81/19- 15-15v.

Opinia o skazanym-25-25v.

Karta karna-k.31-32v.

Informacja o pobytach i orzeczeniach –k. 2-3v.

Aczkolwiek aktualnie obowiązują odmienne regulacje dotyczące zasad orzekania kar łącznych, jednakże zgodnie z art. 81 ust.1 ustawy z dnia 19 czerwca 2020r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...) oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...) (Dz.U. z 2020r., poz.1086) przepisy rozdziału IX ustawy zmienianej w art. 38, w brzmieniu dotychczasowym, stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

Wszystkie wyroki skazujące M. P. zapadły przed wejściem w życie w/w ustawy, z tego względu w realiach przedmiotowej sprawy zastosowanie miały przepisy obowiązujące przed tą nowelizacją.

Zgodnie z przepisem art. 569 § 1 k.p.k. przesłanki wydania wyroku łącznego są spełnione wtedy gdy zachodzą warunki orzeczenia kary łącznej określone w art. 85 k.k. a oskarżony został już prawomocnie skazany co najmniej dwoma prawomocnymi wyrokami.

Warunki orzeczenia kary łącznej przewiduje art. 85§1 kk zgodnie, z którym jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną. Stosownie do § 2 art. 85 kk podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89 w całości lub części kary lub kary łączne za przestępstwa o których mowa w § 1.

Kryteria łączenia kar w wyroku łącznym określa art. 86§1 kk. Zgodnie z tym przepisem sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy.

W realiach niniejszej sprawy w momencie wydawania wyroku wykonaniu podlegały kara pozbawienia wolności orzeczona wyrokiem Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawie o sygn.. akt VIIIK 1256/15 oraz 150 dni zastępczej kary pozbawienia wolności orzeczonej w miejsce niewykonanej kary ograniczenia wolności orzeczonej w sprawie IIK 81/19 .

Zgodnie z art. 87 § 1 kk w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności sąd wymierza karę łączną pozbawienia wolności, przyjmując, że miesiąc ograniczenia wolności równa się 15 dniom pozbawienia wolności.Wprawdzie TK w wyroku z dnia 11-06-2019r. P20/17 orzekł,iż art. 87 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2018 r. poz. 1600, ze zm.) jest niekonstytucyjny w zakresie, w jakim nakłada na sąd obowiązek połączenia kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności oraz wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności po dokonaniu zamiany kary ograniczenia wolności na karę pozbawienia wolności, jest niezgodny

z art. 45 ust. 1 i art. 175 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, jednakże w judykaturze wskazuje się,iż w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 czerwca 2019 r., sygn. akt P 20/17 (OTK-A 2019/29) nadal istnieje możliwość łączenia kar pozbawienia wolności z karami ograniczenia wolności, przy stosowaniu zamiennika, o jakim mowa w art. 87 § 1 KK, ale sąd orzekający nie jest już do tego zobligowany. W każdej sytuacji winien więc analizować, czy w realiach danej sprawy należy dokonać połączenia kar pozbawienia wolności z karami ograniczenia wolności i orzec karę łączną pozbawienia wolności, czy też odrębnie orzec kary łączne pozbawienia wolności i ograniczenia wolności, jeśli zachodzą po temu warunki. (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 września 2019 r.II Aka 363/19; OSAKat 2020 nr 2, poz. 8, Legalis). W przypadku łączenia w wyroku łącznym kary pozbawienia wolności i kary ograniczenia wolności sądy nie powinny czynić tego w sposób automatyczny, lecz każdorazowo rozważyć, czy łączenie tych kar na zasadzie przewidzianej w KPK jest uzasadnione na kanwie przedmiotowej sprawy. (Wyrok
Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 2 września 2019 r. II AKa 240/19 OSAKat 2020 nr 1, poz. 6, KZS 2020 nr 5, poz. 86, Legalis).

Mając powyższe względy na uwadze sąd uznał, iż w realiach przedmiotowej sprawy zachodzą przesłanki do objęcia węzłem kary łącznej w/w kar, albowiem kara ograniczenia wolności została zamieniona na karę zastępczą pozbawienia wolności, w związku z tym niewątpliwie kara łączna może wpłynąć na poprawę sytuacji skazanego.

W realiach rozpatrywanej sprawy kara łączna pozbawienia wolności mogła być orzeczona, w granicach 1 roku pozbawienia wolności przy zastosowaniu pełnej absorpcji (tj. od najwyższej z kar wykonywanych) do ich sumy tj. do 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności. Orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Zgodnie z utrwalonym w tym względzie stanowiskiem doktryny i judykatury sąd wydając wyrok łączny może wymierzyć karę łączną stosując zasadę pełnej absorpcji jak i zasadę pełnej kumulacji biorąc dodatkowo pod uwagę „czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono te kary, istnieje ścisły związek podmiotowy lub przedmiotowy, czy też związek ten jest dość odległy lub w ogóle go brak, a ponadto(…) czy okoliczności, które zaistniały już po wydaniu poprzednich wyroków( m.in. zachowanie się skazanego po wydaniu poszczególnych wyroków jednostkowych), przemawiają za korzystnym lub niekorzystnym ukształtowaniem kary łącznej [Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 września

2006 r. sygn. akt II AKa 244/06]. Związek przedmiotowy zbiegających się realnie przestępstw ocenia się według tożsamości lub podobieństwa dóbr naruszonych poszczególnymi z nich oraz zwartości czasowej i miejscowej ich popełnienia. Związek podmiotowy rozumie się natomiast jako podobieństwo rodzaju winy i zamiarów. ( wyrok SA w Krakowie z 14.03.2007r., IIAka 44/07,KZS 2007/4/27).

Należy podkreślić, iż w judykaturze i piśmiennictwie wskazuje się, że absorpcję kar należy stosować bardzo ostrożnie biorąc pod uwagę negatywną – co do sprawcy- przesłankę prognostyczną, jaką jest popełnienie kilku przestępstw. Zasadę absorpcji stosuje się bowiem , gdy przestępstwa objęte realnym zbiegiem, wskazują na bliską więź podmiotową i przedmiotową, są jednorodzajowe i popełnione zostały w bliskim związku czasowym i miejscowym, stanowiąc jeden zespół zachowań sprawcy, objęty jednym planem działania, mimo godzenia w różne dobra osobiste. .

Przy wymiarze kary łącznej pozbawienia wolności sąd uwzględnił, iż pomiędzy czynami objętymi wyrokami w sprawach VIIIK 1256/15 i IIK 81/19 zachodziła łączność przedmiotowa, były bowiem skierowane przeciwko tożsamym dobrom prawnym. Z drugiej jednak strony pomiędzy czynami, objętymi w/w wyrokami występował znaczny odstęp czasu (czyny z wyroku SR w Toruniu sygn.. akt VIIIK 1256/15 zostały popełnione 21 i 25.06.2012r., zaś czyn objęty wyrokiem SR w Toruniu sygn.. IIK 81/19- 1.12.2018r.) .

Co więcej czyn będący przedmiotem postępowania w sprawie SR w Toruniu o sygn.. akt IIK 81/19 został popełniony w okresie próby zakreślonym w wyroku w sprawie SR w Toruniu VIIIK 1256/15. W analizowanym okresie M. P. dopuścił się również wykroczenia przeciwko mieniu ( sygn.. akt VIIIW 241/19). Ponadto skazany nie naprawił w całości szkód wyrządzonych czynami zabronionymi, stanowiącymi przedmiot osądu w sprawie SR w Toruniu sygn. VIIIK 1256/15, unikał kontaktów z kuratorem, nie przystąpił w ogóle do wykonywania kary ograniczenia wolności orzeczonej w sprawie IIK 81/19.

Powyższe ustalenia dają asumpt do konkluzji, iż stosowane wobec M. P. oddziaływania probacyjne nie przyniosły pozytywnych rezultatów .

Przy wymiarze kary łącznej sąd wziął pod uwagę również opinię o skazanym z (...). Wynika z niej, iż skazany został doprowadzony do jednostki penitencjarnej 14.08.2020r. Jego zachowanie w warunkach izolacji penitencjarnej oceniono jako poprawne. Nie był bowiem karany dyscyplinarnie, ani nagradzany, nie jest uczestnikiem podkultury przestępczej. W stosunku do przełożonych prezentuje właściwe postawy, relacje w grupie układa zgodnie. Od 18.09.2020r. jest zatrudniony jako sprzątający, stara się wywiązywać z obowiązków . Deklaruje krytyczny stosunek do popełnionych przestępstw. Karę odbywa w

systemie programowego oddziaływania. Zachowań agresywnych nie przejawia, nie stosowano wobec niego środków przymusu bezpośredniego.

W tym miejscu należy zaakcentować, iż w /w okoliczności zdaniem sądu nie mogą stanowić wystarczającej podstawy do zastosowania całkowitej absorpcji. Przytoczona powyżej opinia nie daje zdaniem sądu podstaw do wysnucia pozytywnej prognozy kryminologicznej, świadczy raczej o tym, iż skazany zaczął przystosowywać się do warunków izolacji penitencjarnej.

Należy podkreślić,iż redukowanie kar poprzez stosowanie całkowitej absorpcji stanowiłoby nadużycie instytucji kary łącznej, która ma służyć bynajmniej nie ograniczaniu odpowiedzialności karnej sprawcy, lecz rzeczywistemu oddaniu zawartości kryminalnej czynów, jakich się sprawca dopuścił, by nie została wypaczona przez prostą arytmetykę kar.

W judykaturze podkreśla się, iż na ogół nie ma powodu, by orzekać karę łączną w dolnych granicach, tj. w wysokości najsurowszej ze zbiegających się kar. Popełnienie więcej niż jednego przestępstwa powinno raczej skłaniać do odstąpienia od absorpcji kar, niż za nią przemawiać. Wymierzenie takiej kary prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, a więcej przestępstw, zatem prowadziłoby do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych. Zatem jak wskazano wyżej całkowitą zasadę absorpcji stosować należy wyjątkowo albo wtedy, gdy wszystkie czyny wskazują na bliską więź podmiotową i przedmiotową albo orzeczone za niektóre czyny kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną albo też istnieją jakieś szczególne okoliczności dotyczące osoby skazanego (wyrok SA w Katowicach z 20.05.2008r. IIAKa 129/08).

Jakkolwiek przy wymiarze kary łącznej dopuszczalne jest stosowanie zarówno zasady pełnej absorpcji, jak i zasady pełnej kumulacji, to jednak są to rozstrzygnięcia skrajne, które znajdują zastosowanie w zupełnie wyjątkowych , nietypowych sytuacjach. ( vide: Ibidem).

Reasumując należy zatem wskazać, iż zdaniem sądu w realiach przedmiotowej sprawy nie zachodziły przesłanki do zastosowania zasady pełnej absorpcji. Zatem ostatecznie wymierzona skazanemu kara łączna w wysokości 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności jawi się, jako kara w wymiarze najbardziej racjonalnym. Należy ponownie zaakcentować,iż skazany pomimo stosowania wobec niego kar o charakterze wolnościowym, nie skorzystał z danej mu szansy i w dalszym ciągu naruszał porządek prawny, ponadto pomimo upływu czasu nie zrealizował wszystkich zobowiązań finansowych względem pokrzywdzonych, uchylał się od wykonywania kary ograniczenia wolności. Taka postawa, świadczy zdaniem sądu o pejoratywnym stosunku skazanego do porządku prawnego. Nie umknęło przy tym uwadze sądu, że opinia penitencjarna o skazanym jest w zasadzie neutralna i nie wyróżnia się on w środowisku osadzonych.

Zdaniem sądu orzeczony wymiar kary łącznej będzie z jednej strony stanowił dla skazanego dostateczną dolegliwość i spełni cele zarówno w zakresie prewencji indywidualnej, jak i generalnej, nie będzie bowiem w odczuciu społecznym postrzegany jako bezzasadne premiowanie wielokrotnych sprawców przestępstw.

Na podstawie art. 577 kpk sąd zaliczył na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w połączonych sprawach tj. od 17.08. 2015r. godz. 12.00 do 9.09.2015r. godz. 13.03 i od 13.12.2018r. godz. 10.30 do 13.02.2018r. godz. 12.30 oraz okres odbytej dotychczas kary pozbawienia wolności, orzeczonej w sprawie SR w Toruniu sygn.. akt VIIIK 1256/15 od dnia 14.08.2020r.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie z art. 624 § 1 kpk oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983, Nr 49, poz. 223 ze zm.) uznając, iż uiszczenie stosownych kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa byłoby dla skazanego zbyt uciążliwe ze względu na jego sytuację finansową, albowiem przebywając w Zakładzie Karnym nie ma możliwości pozyskania środków na pokrycie tych należności sądowych, a ponadto jest zobowiązany do naprawienia szkód wyrządzonych czynami zabronionymi, które winny mieć priorytetowy charakter..