Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Pa 76/21

UZASADNIENIE WYROKU W ZAKRESIE PUNKTU II

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 1 czerwca 2020 r. w sprawie o sygn. akt IV P 13/19 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie z powództwa A. B., A. W., E. T. przeciwko Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Trybunalskim:

1.  zasądził od pozwanego Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim na rzecz powoda A. B. kwotę 19.388,56 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot wskazanych w treści wyroku, których wymagalność nastąpiła w okresie od lipca 2016 r. do marca 2019 r. (pkt I ppkt1); umorzył postępowanie w zakresie żądania ustalenia, że od dnia 1 lipca 2021 roku powodowi będzie przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w szóstej stawce awansowej oraz w zakresie żądania zasądzenia kwot wskazanych w treści wyroku za okres od stycznia 2017 r. do sierpnia 2018 r. (pkt I ppkt 2); oddalił powództwo w pozostałej części (pkt I ppkt 3); nadał wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 11.302,70 zł (pkt I ppkt 4); odstąpił od obciążania stron kosztami procesu (pkt I ppkt 5);

2.  zasądził od pozwanego Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim na rzecz powódki A. W. kwotę 30.573,44 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot wskazanych w treści wyroku, których wymagalność nastąpiła w okresie od sierpnia 2015 r. do marca 2019 r.(pkt II ppkt 1); umorzył postępowanie w zakresie żądania ustalenia, że od dnia 15 października 2019 roku powódce będzie przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w szóstej stawce awansowej oraz w zakresie żądania zasądzenia kwot wskazanych w treści wyroku za okres od stycznia 2017 r. do października 2018 r. (pkt II ppkt 2) ; oddalił powództwo w pozostałej części (pkt II ppkt 3); nadał wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 11.980,86 zł (pkt II ppkt 4); odstąpił od obciążania stron kosztami procesu (pkt II ppkt 5);

3.  zasądził od pozwanego Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim na rzecz powódki E. T. kwotę 31.265,78 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot wskazanych w treści wyroku, których wymagalność nastąpiła w okresie od sierpnia 2015 r. do marca 2019 r. (pkt III ppkt 1); umorzył postępowanie w zakresie żądania ustalenia, że od dnia 15 października 2019 roku powódce będzie przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w szóstej stawce awansowej oraz w zakresie żądania zasądzenia kwot wskazanych w treści wyroku za okres od stycznia 2017 r. do listopada 2018 r. (pkt III ppkt 2); oddalił powództwo w pozostałej części (pkt III ppkt 3); nadał wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 11.980,86 zł (pkt III ppkt 4) ; odstąpił od obciążania stron kosztami procesu (pkt III ppkt 5).

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne:

Powód A. B. z dniem 1 października 1998 roku został mianowany etatowym aplikantem sądowym. Powód z dniem 1 lipca 2001 roku został mianowany asesorem sądowym w Sądzie Rejonowym w Radomsku. Z dniem 6 listopada 2003 roku A. B. został powołany do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego w Sądzie Rejonowym w Radomsku. Z dniem 1 stycznia 2009 roku wynagrodzenie powoda zostało ustalone w stawce drugiej przy zastosowaniu mnożnika 2,17 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego. Z dniem 1 lipca 2011 roku wynagrodzenie powoda zostało ustalone w stawce trzeciej przy zastosowaniu mnożnika 2,28 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego. Z dniem 19 września 2013 roku A. B. został powołany do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim. Od dnia 19 września 2013 roku wynagrodzenie powoda zostało ustalone w stawce czwartej przy zastosowaniu mnożnika 2,36 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego. Od dnia 19 września 2018 roku wynagrodzenie powoda zostało ustalone w stawce piątej przy zastosowaniu mnożnika 2,50 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego. W związku z przepracowaniem w dniu 5 października 2018 roku 20 lat w wymiarze sprawiedliwości przyznano A. B. gratyfikację jubileuszową w wysokości 100% wynagrodzenia miesięcznego, to jest kwotę 12.556,56 zł.

Powódka A. W. z dniem 1 września 1997 roku została mianowana etatowym aplikantem sądowym. Z kolei z dniem 15 października 1999 roku została mianowana asesorem sądowym w Sądzie Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim. Z dniem 28 marca 2002 roku A. W. została powołana do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego w Sądzie Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim. Z dniem 1 stycznia 2009 roku wynagrodzenie powódki zostało ustalone w stawce drugiej przy zastosowaniu mnożnika 2,17 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego. Z dniem 15 października 2010 roku wynagrodzenie powódki zostało ustalone w stawce trzeciej przy zastosowaniu mnożnika 2,28 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego. Z dniem 4 grudnia 2013 roku A. W. została powołana do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim. Od dnia 4 grudnia 2013 roku wynagrodzenie powódki zostało ustalone w stawce czwartej przy zastosowaniu mnożnika 2,36 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego. Ponadto powódce był wypłacany dodatek z tytułu pełnienia funkcji Prezesa Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim przy zastosowaniu mnożnika 0,44 podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego. Powódka pełniła tę funkcję do dnia 14 lutego 2016 roku. W związku z przepracowaniem w dniu 31 sierpnia 2017 roku 20 lat w wymiarze sprawiedliwości przyznano A. W. gratyfikację jubileuszową w wysokości 100% wynagrodzenia miesięcznego, to jest kwotę 11.287,19 zł. Od dnia 4 grudnia 2018 roku wynagrodzenie powódki zostało ustalone w stawce piątej przy zastosowaniu mnożnika 2,50 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego.

W dniu 20 grudnia 2018 roku A. W. złożyła wniosek o zawezwanie do próby ugodowej Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim. Wniosek dotyczył roszczeń, które następnie zostały objęte pozwem wniesionym w sprawie IV P 14/19. Do zawarcia ugody nie doszło.

Powódka E. T. z dniem 1 września 1997 roku została mianowana etatowym aplikantem sądowym. Z kolei z dniem 15 października 1999 roku powódka została mianowana asesorem sądowym w Sądzie Rejonowym w Bełchatowie. Z dniem 28 marca 2002 roku E. T. została powołana do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego w Sądzie Rejonowym w Bełchatowie. Z dniem 1 stycznia 2009 roku wynagrodzenie powódki zostało ustalone w stawce drugiej przy zastosowaniu mnożnika 2,17 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego. Z dniem 15 października 2009 roku wynagrodzenie powódki zostało ustalone w stawce trzeciej przy zastosowaniu mnożnika 2,28 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego. Z dniem 21 maja 2014 roku E. T. została powołana do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim. Od dnia 21 maja 2014 roku wynagrodzenie powódki zostało ustalone w stawce czwartej przy zastosowaniu mnożnika 2,36 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego. W związku z przepracowaniem w dniu 31 sierpnia 2017 roku 20 lat w wymiarze sprawiedliwości przyznano E. T. gratyfikację jubileuszową w wysokości 100% wynagrodzenia miesięcznego, to jest kwotę 11.287,19 zł. Od dnia 1 stycznia 2019 roku wynagrodzenie powódki zostało ustalone w stawce piątej przy zastosowaniu mnożnika 2,50 przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego.

W dniu 20 grudnia 2018 roku E. T. złożyła wniosek o zawezwanie do próby ugodowej Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim. Wniosek dotyczył roszczeń, które następnie zostały objęte pozwem wniesionym w sprawie IV P 15/19. Do zawarcia ugody nie doszło.

Zgodnie z obowiązującym w Sądzie Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim regulaminem wynagrodzenie jest płatne z dołu, w terminie jednego z pięciu ostatnich dni miesiąca w zależności od wpływu środków na rachunek bankowy sądu. Jeżeli jednak ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzednim.

Stan faktyczny był niesporny pomiędzy stronami. Nadto, jak podkreślił Sąd I instancji, daty obejmowania przez powodów kolejnych stanowisk oraz daty zaszeregowania do konkretnych stawek awansowych i wysokość otrzymywanego wynagrodzenia znajdowała potwierdzenia w aktach osobowych. Prawidłowość i rzetelność prowadzonej przez pozwanego dokumentacji w zakresie przebiegu kariery zawodowej powodów nie budziła wątpliwości. Wobec tego dokumenty zgromadzone w aktach osobowych mogły stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie.

W oparciu o powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy wskazał, że powództwa w trzech połączonych sprawach podlegały uwzględnieniu w części.

Istota sporu sprowadzała się do ustalenia, czy pozwany zaniżył wypłacane powodom wynagrodzenie za pracę w wyniku zastosowania niewłaściwego mnożnika podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego.

Zasady ustalania wynagrodzeń sędziów sądów powszechnych zostały uregulowane w art. 91-91a ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 365 ze zm.). W zakresie istotnym dla rozstrzygnięcia sprawy brzmienie powyższych przepisów zostało ustalone ustawą z dnia 20 marca 2009 roku o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 56, poz. 459), która weszła w życie 22 kwietnia 2009 roku i zgodnie z art. 8 ustawy zmieniającej ma zastosowanie od 1 stycznia 2009 roku.

Zgodnie z art. 91 § 1 u.s.p. wysokość wynagrodzenia sędziów, zajmujących równorzędne stanowiska sędziowskie, różnicuje staż pracy lub pełnione funkcje. § 1c stanowi, że podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego w danym roku stanowi przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 53), z zastrzeżeniem § 1d. Stosownie do § 1d cytowanego przepisu, jeżeli przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w § 1c, jest niższe od przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za drugi kwartał roku poprzedzającego - przyjmuje się podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego w dotychczasowej wysokości. Z kolei art. 91 § 2 u.s.p. stanowi, że wynagrodzenie zasadnicze sędziego określa się w stawkach, których wysokość ustala się z zastosowaniem mnożników podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego, o której mowa w § 1c. Stawki wynagrodzenia zasadniczego na poszczególnych stanowiskach sędziowskich oraz mnożniki, służące do ustalenia wysokości wynagrodzenia zasadniczego sędziów w poszczególnych stawkach, określa załącznik do ustawy.

W załączniku do ustawy określono następujące stawki wynagrodzenia zasadniczego na poszczególnych stanowiskach sędziowskich oraz mnożniki, służące do ustalenia wysokości wynagrodzenia zasadniczego sędziów:

Zgodnie z art. 91a § 1 zd. drugie u.s.p. sędziemu obejmującemu stanowisko w sądzie okręgowym przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce czwartej, a jeżeli na niższym stanowisku otrzymywał już wynagrodzenie w stawce czwartej albo piątej - przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, piątej albo szóstej. Wynagrodzenie zasadnicze sędziego określa się w stawce bezpośrednio wyższej po upływie kolejnych pięciu lat pracy na danym stanowisku sędziowskim (§ 3). Zgodnie z § 5 sędziemu, któremu z chwilą objęcia stanowiska w sądzie okręgowym przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce czwartej albo piątej, a także sędziemu, któremu z chwilą objęcia stanowiska w sądzie apelacyjnym przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce siódmej albo ósmej, do okresu pracy niezbędnego do uzyskania wynagrodzenia w stawce bezpośrednio wyższej zalicza się okres pracy na stanowisku bezpośrednio niższym, w którym sędziemu przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, trzeciej albo czwartej, szóstej albo siódmej.

Powodom bezpośrednio przed ich mianowaniem na stanowisko sędziego sądu okręgowego przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce trzeciej. W ocenie Sądu Rejonowego pozwany prawidłowo ustalił z dniem mianowania wynagrodzenia powodów w stawce czwartej odpowiednio A. B. z dniem 19 września 2013 roku, A. W. z dniem 4 grudnia 2013 roku, a E. T. z dniem 21 maja 2014 roku. Nie sposób natomiast, zdaniem Sądu I instancji, zgodzić się z pozwanym, że powodom przysługiwało wynagrodzenie w stawce piątej dopiero po przepracowaniu kolejnych pięciu lat na stanowisku sędziego sądu okręgowego.

Art. 91a § 3 u.s.p. wyraża ogólną regułę, iż wynagrodzenie w wyższej stawce określa się po upływie kolejnych pięciu lat pracy na danym stanowisku sędziowskim. Zasada ta ulega modyfikacji na mocy przepisu szczególnego jakim jest art. 91a § 5 u.s.p. Dzieje się tak m.in. w sytuacji objęcia stanowiska w sądzie okręgowym. W takim przypadku do okresu pracy niezbędnego do uzyskania wynagrodzenia w stawce bezpośrednio wyższej zalicza się okres pracy na stanowisku bezpośrednio niższym, w którym sędziemu przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, trzeciej lub czwartej. Wykładnia literalna powyższych przepisów, w ocenie Sądu Rejonowego, nie pozostawia wątpliwości. Na zasadzie wyjątku sędziemu sądu rejonowego, który obejmuje stanowisko w sądzie okręgowym i w związku z tym otrzymuje wynagrodzenie w stawce czwartej, do stażu pracy koniecznego do uzyskania wynagrodzenia w stawce piątej należy zaliczyć okres, w którym sędzia otrzymywał w sądzie rejonowym wynagrodzenie w stawce trzeciej.

W związku powyższym do okresu uprawniającego powoda A. B. do uzyskania wynagrodzenia w stawce piątej należało zaliczyć okres od 1 lipca 2011 roku, a w przypadku powódek A. W. i E. T. okresy od 15 października 2009 roku. Tym samym prawo do wynagrodzenia zasadniczego w stawce piątej powodowie nabyli odpowiednio: A. B. z dniem 1 lipca 2016 roku, a powódki A. W. i E. T. z dniem 15 października 2014 roku. Od tego dnia pozwany powinien był zastosować mnożnik 2,50. Ponieważ pozwany nadal wypłacał wynagrodzenie w stawce czwartej przy zastosowaniu mnożnika 2,36 należało uznać, że wynagrodzenie powodów zostało zaniżone. Ustalając różnice pomiędzy wynagrodzeniem należnym a wynagrodzeniem wypłaconym, Sąd Rejonowy oparł się na wyliczeniach przedstawionych w odpowiedzi na pozew. Kwoty odpowiadające różnicy pomiędzy wynagrodzeniem w stawce piątej i stawce czwartej były bezsporne, o czym świadczy również fakt dokonanej przez powodów modyfikacji powództwa tak, aby żądane kwoty odpowiadały wyliczeniom przestawionym przez pozwanego.

Sąd I instancji częściowo oddalił powództwo A. W. i E. T. w zakresie wynagrodzenia należnego do miesiąca czerwca 2015 roku włącznie, a to z uwagi na podniesiony zarzut przedawnienia. Zgodnie z art. 291 § 1 Kodeksu pracy roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Z kolei zgodnie z art. 295 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed właściwym organem powołanym do rozstrzygania sporów lub egzekwowania roszczeń przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Powódki w dniu 20 grudnia 2018 roku złożyły w sądzie wnioski o zawezwanie Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim do próby ugodowej, która to czynność niewątpliwie przerwała bieg terminu przedawnienia. Istotnym jest, w ocenie Sądu I instancji, że z dniem 9 lipca 2018 roku doszło do nowelizacji art. 118 k.c. na mocy ustawy z 13 kwietnia 2018 roku o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 1104). Dodano zdanie drugie w brzmieniu: „Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata”. Stosowanie do art. 5 ust. 1 ustawy nowelizującej do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Art. 118 zd. drugie k.c. w zw. z art. 300 Kodeksu pracy należy więc zastosować w zakresie roszczeń powódek, które w dniu 9 lipca 2018 roku nie były przedawnione. Tym samym Sąd Rejonowy uznał, że nie uległo przedawnieniu wynagrodzenie za okres od lipca 2015 roku. Roszczenie z tytułu wynagrodzenia za lipiec 2015 roku stało się bowiem wymagalne z dniem 1 sierpnia 2015 roku, a więc w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej nie było przedawnione. Do przedawnienia w tym zakresie doszłoby z końcem grudnia 2018 roku. Jednakże z dniem 20 grudnia 2018 roku został przerwany bieg terminu przedawniania w zakresie wynagrodzenia za okres od lipca 2015 roku.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. Zgodnie z obowiązującymi u pozwanego kolejno regulaminami wynagradzania – wynagrodzenie jest płatne z dołu, w terminie jednego z pięciu ostatnich dni miesiąca w zależności od wpływu środków na rachunek bankowy sądu. Jeżeli jednak ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzednim. Należy również wskazać, że zgodnie z art. 85 § 3 Kodeksu pracy, jeżeli ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym. Należy przyjąć, że przez pojęcie dnia wolnego od pracy rozumie się dni ustawowo wolne od pracy (tj. niedziele i święta określone w odrębnych przepisach) oraz dni wolne w celu zachowania przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy (np. tzw. wolne soboty) – tak: A. S. (red.), Kodeks pracy. Komentarz. Wyd. 5, W. 2020, komentarz do art. 85. Wynagrodzenie powinno zatem być wypłacane każdorazowo najpóźniej w ostatnim dniu miesiąca, który jednocześnie nie był sobotą lub dniem ustawowo wolnym od pracy. Odsetki natomiast należały się powodom każdorazowo od dnia następującego po tym dniu. Roszczenie odsetkowe za okres wcześniejszy podlegało oddaleniu. Nie jest istotne, że pozwany z reguły wypłacał wynagrodzenia wcześniej, gdyż pozwalał na to stan środków na koncie sądu. Wymagalność roszczenia o wynagrodzenia następowała bowiem z chwilą upływu ostatniego dnia, w którym zgodnie z regulaminem wynagradzania pozwany był zobowiązany wypłacić wynagrodzenie.

Jak wskazał Sąd I instancji, konsekwencją zaniżenia miesięcznego wynagrodzenia powodów było również wypłacenie dodatkowego wynagrodzenia rocznego w wysokości niższej niż należne. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 roku o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1872 ze zm.) pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Stosowanie do art. 4 ust. 1 wynagrodzenie roczne ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy.

Ustalając różnice pomiędzy dodatkowym wynagrodzeniem rocznym należnym a wypłaconym Sąd oparł się na wyliczeniach przedstawionych w odpowiedzi na pozew, które nie były kwestionowane przez powodów.

Powództwo A. W. i E. T. podlegało oddaleniu w zakresie roszczenia dotyczącego dodatkowego wynagrodzenia rocznego za rok 2014. Wymagalność tego roszczenia przypadała na koniec pierwszego kwartału 2015 roku. Stosownie do art. 291 § 1 Kodeksu pracy roszczenie to było już przedawnione w momencie złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Sąd Rejonowy podkreślił, że zgodnie z art. 5 ust. 2 wynagrodzenie roczne wypłaca się, nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie. Tym samym wynagrodzenie to wypłaca się raz do roku w terminie do końca pierwszego kwartału następującego po roku, za który wynagrodzenie jest należne. Jest to zarazem termin, z którego upływem rozpoczyna bieg termin przedawnienia całego wynagrodzenia rocznego. Tym samym roszczenie o wynagrodzenie roczne za 2015 rok stało się wymagalne z końcem marca 2016 roku, czyli nie uległo przedawnieniu do czasu wniesienia pozwu. Należy się więc w pełnej wysokości, podobnie jak dodatkowe wynagrodzenia roczne za kolejne lata.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. i art. 5 ust. 2 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. Ponadto jeżeli ostatni dzień marca danego roku przypadał na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, to termin płatności należało przesunąć na dzień poprzedzający. W pozostałym zakresie roszczenia odsetkowe podlegały oddaleniu.

Uwzględnieniu podlegały również roszczenia A. W. i E. T. w zakresie gratyfikacji jubileuszowej. Zgodnie z art. 92 § 3 pkt 1 u.s.p. sędziemu przysługuje gratyfikacja jubileuszowa w wysokości: po dwudziestu latach pracy - 100% wynagrodzenia miesięcznego. Do okresu pracy uprawniającego do gratyfikacji jubileuszowej wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze (§ 4.). Stosownie do art. 92 ust. § 5 u.s.p. gratyfikację jubileuszową wypłaca się niezwłocznie po nabyciu przez sędziego prawa do gratyfikacji, a jeżeli w aktach osobowych sędziego brak jest dokumentów potwierdzających upływ okresów, o których mowa w § 4 - niezwłocznie po wykazaniu przez sędziego nabycia prawa do gratyfikacji; podstawę ustalenia wysokości gratyfikacji jubileuszowej stanowi wynagrodzenie przysługujące sędziemu w dniu nabycia prawa do gratyfikacji, obliczone według przepisów dotyczących obliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Powódki nabyły prawo do gratyfikacji jubileuszowej. Również w tym przypadku ustalając wysokość różnicy pomiędzy kwotą należną a kwotą wypłaconą Sąd oparł się na niekwestionowanych wyliczeniach pozwanego.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. i art. 92 ust. § 5 u.s.p. Okres 20 lat pracy upływał powódkom z dniem 31 sierpnia 2017 roku. Gratyfikacja jubileuszowa powinna zatem zostać wypłacona najpóźniej w dniu 1 września 2017 roku. Odsetki należą się zatem od 2 września 2017 roku. W pozostałym zakresie roszczenie odsetkowe podlegało oddaleniu.

Podsumowując Sąd I instancji wskazał, że łącznie należało zasądzić na rzecz powoda A. B. kwotę 19.388,56 zł, na rzecz powódki A. W. kwotę 30.573,44 zł, a na rzecz powódki E. T. kwotę 31.265,78 zł. Jednocześnie Sąd podniósł, iż powód A. B. w piśmie z dnia 30 października 2019 roku modyfikując powództwo wskazał, że domaga się łącznie kwoty 19.388,36 zł. Niemniej suma kwot cząstkowych wskazanych w tym piśmie daje kwotę 19.388,56 zł. Wobec tego Sąd Rejonowy przyjął, że różnica w wysokości 0,20 zł wynika jedynie z oczywistej omyłki, natomiast analiza pełnej treści powyższego pisma nie pozostawia wątpliwości, że łączna kwota żądania wynosiła 19.388,56 zł.

Sąd oddalił powództwo również w zakresie ustalenia, że powód A. B. od dnia 1 lipca 2016 roku nabył prawo do wynagrodzenia zasadniczego w piątej stawce awansowej. Pierwotne żądanie w zakresie ustalenia, że od dnia 1 lipca 2021 roku powodowi będzie przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w szóstej stawce awansowej zostało cofnięte i w tym zakresie Sąd umorzył postępowanie. Natomiast zgłoszone w jego miejsce roszczenie w zakresie ustalenia nabycia od dnia 1 lipca 2016 roku prawa do wynagrodzenia zasadniczego w piątej stawce awansowej, w ocenie Sądu I instancji, okazało się niezasadne, z uwagi na brak interesu prawnego po stronie powoda.

Zgodnie z art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Prewencyjny charakter powództwa o ustalenie wynika z istoty interesu prawnego w żądaniu samodzielnego ustalenia prawa lub stosunku prawnego. Interes ten z reguły odpada, gdy prawo powoda zostało już naruszone i istnieje możliwość dochodzenia świadczenia wynikającego z naruszenia. Możliwość wytoczenia powództwa o świadczenie z reguły wyłącza więc możliwość równoczesnego dochodzenia ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa. Tak też było w niniejszej sprawie. Powód od dnia 1 lipca 2016 roku nabył prawo do wynagrodzenia w stawce piątej. Ponieważ pozwany w okresie od 1 lipca 2016 roku do 19 września 2018 roku nadal wypłacał wynagrodzenia w stawce czwartej, powodowi przysługiwało roszczenie o zasadzenie różnicy pomiędzy wynagrodzeniem należnym a wynagrodzeniem wypłaconym. Z takim też roszczeniem powód w niniejszej sprawie wystąpił, co więcej zostało ono uwzględnione. Nie było więc podstaw do uwzględnienia również roszczenia o ustalenie, gdyż ze spornego stosunku nie wynikają dalej idące skutki, których powództwo o świadczenie nie wyczerpuje.

Apelację od powyższego wyroku wniósł również pełnomocnik pozwanego zaskarżając go w części tj. w zakresie punktów: I ppkt 1 , II ppkt 1 , III ppkt 1

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

- naruszenie przepisów prawa procesowego, mających istotny wpływ na wynik postępowania

- art. 321 § 1 k.p.c, poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji zasądzenie na rzecz powoda A. B. kwoty 19.388,56 zł, podczas gdy powód wnosił ostatecznie o zasądzenie kwoty 19.388,36 zł, co skutkowało zasądzeniem ponad żądanie.

- przepisów prawa materialnego w postaci:

- art. 91a § 3 u.s.p. w zw. z art. 91a § 5 u.s.p., poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w rezultacie uznanie, że powodom A. B., A. W. oraz E. T. przysługiwało wynagrodzenie w stawce piątej naliczanej wcześniej, aniżeli po przepracowaniu pięciu lat na stanowisku sędziego sądu okręgowego, co skutkowało częściowym i błędnym uznaniem przez Sąd żądania pozwu za zasadne, podczas gdy wynagrodzenie zasadnicze sędziego określa się w stawce bezpośrednio wyższej po upływie kolejnych pięciu lat pracy na danym stanowisku;

- art. 300 k.p, w zw. z art. 118 k.c., poprzez ich zastosowanie i uwzględnienie jedynie w części zarzutu przedawnienia, zgłoszonego przez pozwanego w stosunku do powódki A. W. oraz powódki E. T., i w konsekwencji zasądzenie wyższych kwot rzecz w/w osób, podczas gdy całość problematyki przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy, w tym sposób liczenia terminu przedawnienia, został autonomicznie uregulowany w art. 291 k.p., co doprowadziło do błędnego przyjęcia, iż roszczenia powódki A. W. oraz E. T. przedawniły się według reguły zawartej w przepisie art. 118 k.c.

Mając powyższe na uwadze strona pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonym zakresie poprzez oddalenie powództw wszystkich trzech powodów.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód A. B. zaskarżając go w zakresie pkt I ppkt 3. A. B. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie, że od dnia 1 lipca 2016 r. nabył on prawo do wynagrodzenia zasadniczego w piątej stawce awansowej.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie w całości.

Pismem z dnia 7 lipca 2021 r. powód cofnął apelację w całości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powód A. B., pismem procesowym, cofnął apelację.

Cofnięcie apelacji przez powoda prowadzi do umorzenia postępowania drugoinstancyjnego. Zgodnie z treścią art. 391 § 2 k.p.c., w razie cofnięcia apelacji sąd drugiej instancji umarza postępowanie apelacyjne. Skuteczność cofnięcia apelacji nie jest przy tym uzależniona od zgody strony przeciwnej. W sprawach z zakresu prawa pracy dopuszczalność cofnięcia środka odwoławczego poddana jest kontroli sądu, który może uznać taką czynność za niedopuszczalną wówczas, gdyby była sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego, zmierzała do obejścia prawa lub naruszała słuszny interes pracownika. Zakres kontroli sądu rozpoznającego sprawę z zakresu prawa pracy w odniesieniu do czynności dyspozytywnych stron wyznaczony jest przepisem art. 469 k.p.c.

W ocenie Sądu Okręgowego cofnięcie apelacji przez powoda w rozpoznawanej sprawie jest dopuszczalne, ponieważ nie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego, nie stanowi obejścia prawa, a przede wszystkim nie narusza usprawiedliwionego i słusznego interesu powoda, jako pracownika.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 391 § 2 k.p.c. umorzył postępowanie apelacyjne z apelacji powoda A. B..

S.B.