Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 grudnia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2021 r. w Piszu

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą w P.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

o r z e k a :

I.  Zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą w P. kwotę 6 102,72 zł (sześć tysięcy sto dwa złote 72/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10.11.2020 r. do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą w P. kwotę 3 217 zł ( trzy tysiące dwieście siedemnaście zł) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia , do dnia zapłaty.

III.  Nakazuje pobrać od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 27,43 zł (dwadzieścia siedem złotych 43/100) tytułem wydatku na poczet wynagrodzenia biegłego pokrytego tymczasowo ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu.

Sygn. akt I C 154/21

UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa z siedzibą w W. wytoczyła powództwo przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w P. o zapłatę kwoty 6 102,72 złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 10 listopada 2020 roku do dnia zapłaty, tytułem brakującej części odszkodowania za szkodę w pojeździe. Nadto powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 8 października 2020 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki A. o nr rej. (...), stanowiący własność M. B.. Sprawca szkody posiadał polisę OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Poszkodowany zgłosił szkodę ubezpieczycielowi w dniu 9 października 2020 roku. Ubezpieczyciel uznał swoją odpowiedzialności i przyznał oraz wypłacił poszkodowanemu zaniżone odszkodowanie w wysokości 16 392,98 złotych. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności, powódka nabyła wszelkie roszczenia i uprawnienia względem pozwanego z tytułu przedmiotowej szkody. Celem polubownego rozwiązania sporu, pismem z 11 lutego 2021 roku powódka wezwała pozwanego do zapłaty w terminie 7 dni brakującej części odszkodowania, jednak wezwanie pozostało bezskuteczne. W ocenie powódki, koszt naprawy uszkodzeń powstałych w ww. pojeździe na skutek zdarzenia z 8 października 2020 roku wynosi 22 495,70 zł, co potwierdza sporządzona na zlecenie powódki prywatna kalkulacja naprawy.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 12 marca 2021 roku, Sąd Rejonowy w Piszu nakazał pozwanemu, aby zapłacił na rzecz powódki całość dochodzonego roszczenia wraz z kosztami postępowania.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa i o zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W ocenie pozwanego, wypłacone dotąd odszkodowanie kompensuje rzeczywistą szkodę poniesioną przez poszkodowanego. Pozwany podniósł, że kwota odszkodowania została obliczona według sporządzonej przez niego kalkulacji i ustalona w kwocie netto plus 50% VAT, gdyż poszkodowany był uprawniony do odliczenia 50% podatku VAT. Wskazał, że koszt naprawy wyliczono z uwzględnieniem różnych części – zamiennych, jak i oryginalnych, a zastosowana w kosztorysie stawka 49 zł za roboczogodzinę umożliwiała naprawę pojazdu według przeciętnych kosztów, co zdaniem pozwanego usprawiedliwia miarkowanie wysokości odszkodowania. Nadto pozwany podniósł, iż do dnia dzisiejszego powód nie przedstawił rachunków za naprawę pojazdu, ewentualnie umowy sprzedaży uszkodzonego pojazdu, a więc w żaden sposób nie udowodnił faktu i okresu naprawy pojazdu ani tego, że koszty naprawy w żądanej wysokości rzeczywiście zostały poniesione. Poza tym, poszkodowany był poinformowany przez pozwanego o możliwości naprawy samochodu w jednym z warsztatów zrzeszonych w sieci naprawczej (...) S.A. i rozliczeniem kosztów naprawy w formie bezgotówkowej z udzieleniem gwarancji jakości wykonanej naprawy. Jednocześnie zastrzeżono, że w przypadku podjęcia naprawy w warsztacie innym, niż wskazany przez pozwanego, wysokość kosztów naprawy będzie zaakceptowana przez pozwanego tylko do kwoty kosztów naprawy w warsztacie sieci naprawczej (...) S.A.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 8 października 2020 roku w P. na ulicy (...) doszło do zderzenia dwóch pojazdów. Kierujący samochodem o nr rej. (...) wymusił pierwszeństwo w wyniku czego zderzył się z samochodem marki A. (...) o nr rej. (...) stanowiącym własność M. B..

W wyniku powyższego zdarzenia, w pojeździe marki A. (...) uszkodzeniu uległa: okładzina zderzaka przedniego, mocowania zderzaka, reflektor przedni prawy, błotnik przedni prawy i felga przednia prawa. Felga posiadała wcześniejsze uszkodzenia.

Sprawca szkody objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W..

(okoliczności bezsporne)

W dniu 9 października 2020 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. został zawiadomiony o szkodzie powstałej w ww. pojeździe marki A. (...) na skutek zdarzenia z dnia 8 października 2020 roku.

Ubezpieczyciel wszczął postępowanie likwidacyjne szkody, uznał swoją odpowiedzialność i decyzją z dnia 14 października 2020 roku, w oparciu o kosztorys naprawy sporządzony w systemie A., przyznał i wypłacił M. B. odszkodowanie w kwocie 16 392,98 złotych obejmującej 50% podatku VAT, przyjmując stawkę 49 złotych za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych oraz stosując części zamienne (o porównywalnej jakości P) w miejsce oryginału.

(dowód: znajdujące się w aktach szkody utrwalonych na płycie CD k. 52: druk zgłoszenia szkody w pojeździe, dokumentacja fotograficzna uszkodzonego pojazdu, dokument z oględzin – szczegóły ustalenia wysokości szkody, pismo z 14.10.2020r., kosztorys naprawy sporządzony w systemie A.)

W dniu 17 grudnia 2020 roku M. B. zawarł umowę przelewu wierzytelności z D. W. prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w M., na mocy której przelał na rzecz w/w przysługującą mu względem (...) S.A. wierzytelność z tytułu szkody w pojeździe marki A. (...) o nr rej. (...) powstałej w dniu 08.10.2020r.

D. W. opisaną wyżej wierzytelność przelał w dniu 21 grudnia 2020 roku na rzecz K. D. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w M., a ten z kolei tego samego dnia zbył tą wierzytelność na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą w P..

(dowód: umowy cesji k. 27-30)

M. B. dokonał naprawy ww. uszkodzeń powstałych w samochodzie marki A. (...) o nr rej. (...) w zakładzie (...) przy ul. (...) w P. - którego jest właścicielem.

(dowód: zeznania świadka M. B. k. 88)

Koszt naprawy pojazdu marki A. (...) o nr rej. (...), uszkodzonego w wyniku zdarzenia z dnia 8 października 2020 roku, wynosi 25 762,46 złotych.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej i maszynowej k. 101-113)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

W świetle art. 34 ust. 1 i art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.), odpowiedzialnością ubezpieczyciela co do zasady rządzą reguły dotyczące odpowiedzialności odszkodowawczej posiadacza pojazdu lub kierującego pojazdem, w tym ogólne przepisy o wynagrodzeniu szkody (zwłaszcza art. 361-363 k.c.), z tą jednak istotną różnicą, że w ramach odpowiedzialności z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wyłącznym sposobem naprawienia szkody jest odszkodowanie pieniężne.

Przywrócenie stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu wiąże się z reguły z koniecznością wymiany niektórych jego elementów, które uległy zniszczeniu. Ze względu na okoliczność, że niejednokrotnie części pojazdu, uszkodzonego w trakcie zdarzenia wyrządzającego szkodę, były eksploatowane już przez określony czas, dłuższy lub krótszy, powstaje kwestia, na czym ma polegać przywrócenie do stanu sprzed wyrządzenia szkody. W szczególności, czy przywrócenie do stanu poprzedniego uzasadnia użycie nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu.

Zagadnienie to było przedmiotem rozpoznania, na wniosek Rzecznika Ubezpieczonych, przez skład powiększony Sądu Najwyższego, który uchwałą z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie III CZP 80/11 rozstrzygnął, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi.

Sąd Najwyższy uznał w wyniku wykładni art. 361 § 2 i art. 363 § 2 k.c., że ubezpieczyciel, w ramach umowy o odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu, powinien ustalić odszkodowanie w kwocie, która zapewnia przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę jako całości. Przywrócenie do takiego stanu oznacza, że pojazd ma być sprawny technicznie i zapewnić poszkodowanemu komfort jazdy w takim stopniu jak przed zdarzeniem. Jeżeli w tym celu należy wymienić uszkodzoną część, to niewątpliwie jest to normalne następstwo działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła, w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. Zakładając, że nie da się jej naprawić w taki sposób, aby przywrócić ją do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę, część ta musi zostać zastąpiona inną nową częścią. W takiej sytuacji zakład ubezpieczeń powinien ustalić wysokość odszkodowania z uwzględnieniem cen części nowych, skoro bowiem chodzi o przywrócenie do stanu poprzedniego pojazdu jako całości, to nie ma, co do zasady znaczenia, że w miejsce części starych wmontowano części nowe. W szczególności nie ma żadnych podstaw prawnych, aby zawsze odrębnie oceniać wartość części i jeżeli części stare były już w chwili wypadku częściowo zużyte, z tego powodu obniżać należne odszkodowanie za przywrócenie do stanu poprzedniego całego pojazdu.

Kwestia odpowiedzialności pozwanego za szkodę powstałą w pojeździe marki A. (...) o nr rej. (...) była bezsporna, podobnie jak zakres uszkodzeń powstałych w tym pojeździe na skutek zdarzenia z 8 października 2020 roku.

Spór koncentrował się na ustaleniu kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu, w tym aktualnej stawki za roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych stosowanej w zakładach naprawczych na rynku lokalnym, cen rynkowych części zamiennych nowych oryginalnych na dzień szkody i pracochłonności czynności naprawczych ustalonych przez producenta w systemie A., i w konsekwencji na ustaleniu wysokości należnego powódce odszkodowania

Powołany na wniosek strony powodowej biegły sądowy z zakresu techniki motoryzacyjnej i maszynowej, M. M., w sporządzonej na piśmie opinii stwierdził jednoznacznie, że koszt naprawy uszkodzeń powstałych w przedmiotowym pojeździe w wyniku zdarzenia z dnia 8 października 2020 roku, wynosi 25 762,46 złotych.

Z ustaleń poczynionych przez biegłego wynika, że stawka za roboczogodzinę prac mechaniczno-blacharskich i prac lakierniczych, stosowana w październiku 2020 roku w nieautoryzowanych serwisach na terenie województwa (...) wynosiła od 100 do 120 złotych netto. Ustalając szacunkowy koszt przywrócenia przedmiotowego pojazdu do stanu sprzed szkody, biegły sporządził kalkulację zgodnie z technologią producenta i przy wykorzystaniu oryginalnych części podlegających wymianie.

W tym miejscu należy zauważyć, iż z akt postępowania likwidacyjnego szkody nie wynika, jakoby elementy uszkodzone w przedmiotowym pojeździe w wyniku zdarzenia z 8 października 2020 roku były nieoryginalne. W przypadku felgi biegły zastosował potrącenie 50% z uwagi na wcześniejsze uszkodzenia nie związane z przedmiotową szkodą.

Zauważyć również należy, że naprawa szkody komunikacyjnej z tytułu OC realizowana za pomocą wypłaty odszkodowania, a nie fizycznej naprawy wykonanej przez zobowiązanego, nie powinna mieć na celu jedynie uzyskania jakiejkolwiek sprawności technicznej i możliwości dalszego użytkowania pojazdu. Istotnym celem powinno być przywrócenie takiego stanu pojazdu, który w możliwie najbardziej porównywalny sposób będzie zbieżny ze stanem sprzed powstania szkody, zapewniającym bezpieczeństwo, niezawodność, sprawność, trwałość, wygląd. Oryginalne nowe części posiadają gwarancję, zapewniają wysoką jakość, a także idealne dopasowanie do modelu, rocznika i wariantu pojazdu. Użycie nowych oryginalnych części nie ma przy tym wpływu na podwyższenie wartości rynkowej pojazdu.

Z uwagi na powyższe, Sąd w pełni podzielił opinię biegłego, bowiem spełniała ona stawiane jej wymogi, odzwierciedlała staranność w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadała w sposób zrozumiały na postawione pytanie, a przytoczona na ich uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Opinia sporządzona została przez biegłego M. M. zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. Biegły przy wydawaniu opinii dysponował całokształtem materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Ponadto należy podkreślić, iż opinia ta nie była kwestionowana przez strony sporu.

W ocenie Sądu stwierdzić należy, że przyjęta w kalkulacji naprawy sporządzonej przez pozwanego stawka 49 złotych netto za roboczogodzinę jest niespotykana i całkowicie odbiegająca od realiów rynkowych, a jej uwzględnienie nie odzwierciedla realnych kosztów przeprowadzenia naprawy pojazdu zgodnie z zaleceniami technologicznymi, a jedynie gwarantuje niepełnowartościowe usprawnienie pojazdu.

Za w pełni wiarygodne Sąd uznał zeznania świadka M. B., który podał, iż naprawę pojazdu przeprowadził w stanowiącym jego własność warsztacie naprawczym i w związku z tym, a także z uwagi na upływ czasu, nie jest w stanie oszacować kosztu naprawy.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, dla odpowiedzialności ubezpieczyciela nie ma znaczenia, jakim kosztem i czy w ogóle poszkodowany dokonał naprawy pojazdu. Roszczenie o świadczenia należne w ramach ustawowego ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej (OC) z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego, jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została już dokonana. Wysokość świadczeń obliczać należy na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych sposobów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen z daty ich ustalenia (vide wyrok Sądu Najwyższego z 27.06.1988r., I CR 151/88, Legalis; uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z 15.11.2001r., III CZP 68/01, OSNC 2002, nr 6, poz. 74 i powoływane tam orzeczenia). Niezależnie zatem od tego, czy poszkodowany naprawił uszkodzony pojazd, należy mu się od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie ustalone według zasad art. 363 § 2 k.c. w zw. z art. 361 § 2 k.c., co oznacza, że jego wysokość ma odpowiadać kosztom usunięcia opisanej wyżej różnicy w wartości majątku poszkodowanego, a ściślej – kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed zdarzenia powodującego szkodę.

Należy również podnieść, iż poszkodowany nie miał obowiązku skorzystania z oferty pozwanego ubezpieczyciela i dokonania naprawy w warsztacie współpracującym z pozwanym. Poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania warsztatu oferującego usługi najtańsze. Poszkodowanemu przysługuje wybór odpowiedniego warsztatu naprawczego, któremu powierzy on dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu. W praktyce będą to zazwyczaj autoryzowane warsztaty naprawcze związane z określoną marką samochodu i prowadzące obsługę serwisową pojazdu. Wybierając takie warsztaty, poszkodowany może się kierować m.in. ich fachowością, rzetelnością technicznej obsługi i poziomem prac naprawczych oraz określonymi niekiedy profitami połączonymi ze stałą obsługą serwisową. Co więcej, wybranemu warsztatowi naprawczemu poszkodowany mógłby powierzyć naprawę kompleksową, jeżeli obejmowałaby ona kilka różnych fragmentów uszkodzonego pojazdu (tak, m.in. uchwała Sądu Najwyższego z 13.06.2003r., III CZP 32/03, Legalis). W interesie poszkodowanego leży przede wszystkim naprawa umożliwiająca przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, a niezbędnymi kosztami naprawy są koszty wynikające ze stawek obowiązujących w warsztacie, któremu powierzył on wykonanie naprawy.

Tym samym za zasadne uznać należało roszczenie powoda o zapłatę kwoty 6 102,72 zł tytułem brakującej części odszkodowania i roszczenie o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 10 listopada 2020 roku.

Reasumując, w oparciu o wyliczenia biegłego i na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz art. 481 § 1 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124 poz. 1152 z późn. zm.), mając na uwadze kwotę wypłaconą dotychczas poszkodowanemu tytułem odszkodowania, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6 102,72 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 10 listopada 2020 roku.

O kosztach procesu Sąd orzekł według norm przepisanych w oparciu o przepis § 2 pkt 4) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015r., poz. 1804 z późn. zm.) i art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W tym przypadku jest to kwota 1 800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, kwota 17,00 zł tytułem zwrotu opłaty od udzielonego pełnomocnictwa, kwota 400,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu i kwota 1 000,00 zł tytułem zwrotu zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego.

Koszt wynagrodzenia powołanego w sprawie biegłego wyniósł 1 027,43 złotych i do wysokości 1 000,00 złotych został pokryty z zaliczki wpłaconej przez powódkę. Dlatego na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 27,43 złotych tytułem zwrotu wydatków na opinię biegłego, które tymczasowo wyłożone zostały przez Skarb Państwa.